Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 380
Tytuł:
„Ani kapłani, ani błaźni”. Odsłony zwrotu postsekularnego w antropologii
Neither Priests nor Clowns: Attitudes Towards the Postsecular Turn in Anthropology
Autorzy:
Lubańska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32361720.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
postsecular turn
anthropology
epistemology
ontology
naturalism
theology
revelation
zwrot postsekularny
antropologia
epistemologia
ontologia
naturalizm
teologia
objawienie
Opis:
The article discusses the issue of the postsecular turn in contemporary anthropology, taking into account the cultural processes involved in its emergence. The author attempts to identify research areas and issues worthy of exploring within this turn, and at the same time she considers the boundary conditions for its usefulness in scientific research. Referring to the recent anthropological literature on this topic, the author distinguishes two leading epistemological attitudes involved in this turn: the one that acknowledges the supernatural dimension of revelation and the one that sees it as a social fact. Both are heterogenous and each sees the relationship between anthropology and theology differently. Discussing some anthropological views in this regard, the author aims to revive the dialogue between researchers from various social and human sciences representing the postsecular turn. On the one hand, this dialogue can initiate new paths of mutual inspiration and co-thinking; on the other hand, it may lead to more conscious distinctions between different varieties of postsecular reflection.
Celem artykułu jest refleksja nad specyfiką zwrotu postsekularnego we współczesnej antropologii, uwzględniająca jego uwarunkowania społeczno-kulturowe oraz związane z nim postawy epistemologiczne. Autorka próbuje wskazać obszary badań i zagadnienia, które powinny być przedmiotem eksploracji tego zwrotu, a zarazem określić warunki brzegowe wykorzystywania wypracowanych na jego gruncie narzędzi analitycznych w badaniach naukowych. Odnosząc się do najnowszej literatury przedmiotu, autorka wyróżnia w antropologii dwie wiodące postawy epistemologiczne zaangażowane w ów zwrot: uznające rzeczywistość objawienia oraz odrzucające taką możliwość (naturalistyczne). Dostrzega, że w ich ramach wysuwane są różnorakie pomysły na to, jak mogłaby wyglądać i czemu służyć kooperacja antropologii z teologią. Prezentując antropologiczne odsłony owego zwrotu, tekst ma na celu ożywienie dialogu między reprezentującymi go badaczami uprawiającymi różne nauki humanistyczne i społeczne. Dialog ten z jednej strony może zainicjować nowe ścieżki wzajemnych inspiracji i współmyślenia, z drugiej zaś doprowadzić do bardziej świadomych dystynkcji między różnymi wariantami tego zwrotu.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Born Out of Crisis, Buried by Catastrophe”. Central Europe as a Project Doomed to Failure
„Zrodzona z kryzysu, pogrzebana przez katastrofę”. Europa Środkowa jako projekt skazany na porażkę
Autorzy:
Parfianowicz, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407446.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Europa Środkowa
transformacja
głupota
nacjonalizm
neoliberalizm
Central Europe
transition
stupidity
nationalism
neoliberalism
Opis:
In her paper, the author examines images of Central Europe created in various popular genres (campus novels, quasi-guidebooks, films, essays) as well as interpretations of the Central European myth from countries of the region. The aim is to reflect on two main Central European narratives. One is a vision of retrospective utopia of lost harmonious coexistence of cultures, religions and nations. The other – an image of the “misery of small Central European states”, of a backward region, immersed in never-ending ethnic conflicts. The author seeks to address the question of how these narratives influence the interpretation of the systemic transition process and of contemporary problems that the region is facing.
Autorka przygląda się obrazom Europy Środkowej tworzonym w różnych obiegach kultury popularnej (satyryczne powieści z nurtu akademickiego, quasi-przewodniki, filmy), a także narracjom na temat mitu Europy Środkowej tworzonym w państwach tego regionu. Przedmiotem artykułu jest namysł nad dwoma modelami opowiadania o tym obszarze – nad wizją utraconej utopii harmonijnej egzystencji kultur, wyznań i narodów oraz nad obrazem „nędznych państw”, obszaru zacofanego cywilizacyjnie, pogrążonego w nieustających konfliktach etnicznych i sprzyjającego dyskryminacji wielu grup społecznych. Główne pytanie dotyczy kwestii, jak te narracje wpłynęły na sposób ujmowania przemian związanych z transformacją ustrojową w regionie oraz współczesnych problemów, z którymi się on mierzy.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2020, 9; 1-13 (eng); 1-12 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Close Enough”: Images of the Failure of the 1990s’ Political Transformation in Poland as Exemplified by Władysław Pasikowski’s “Psy” [Pigs] and Andrzej Żuławski’s “Szamanka” [She-Shaman]
„Close enough” – obrazy porażki transformacji ustrojowej w Polsce lat dziewięćdziesiątych XX wieku na przykładzie „Psów” Władysława Pasikowskiego i „Szamanki” Andrzeja Żuławskiego
Autorzy:
Szczepanek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407453.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
porażka
Polska
„close enough”
kino
Andrzej Żuławski
Władysław Pasikowski
failure
Polska
close enough
cinema
Opis:
This article problematizes the Polish cinema of the 1990s by analyzing it in terms of the aesthetic of failure. Of crucial importance for that interpretation is the postcolonial perspective. Seen from this perspective, Poland of the political transformation period appears a land of unfulfilled dreams of being-like-the-West. One of the spheres where this is visible is the Polish cinematography of that time.
Niniejszy tekst problematyzuje kwestię polskiego kina lat dziewięćdziesiątych XX wieku w kategoriach estetyki porażki. Kluczowe znaczenie dla tego rozpoznania ma perspektywa postkolonialna, w której Polska czasów transformacji jawi się jako kraina niespełnionych marzeń o byciu-jak-Zachód, co widać m.in. w kinematografii tamtego okresu.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2020, 9; 1-11 (eng); 1-11 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Herbarium Polonorum” (“Heimatphotographie”)
„Herbarium Polonorum” („Heimatphotographie”)
Autorzy:
Janicka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407456.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
antysemityzm
„Heimatphotographie”
Holokaust
krajobraz
fotografa przyrodnicza
historia środowiskowa
Treblinka
zielnik
antisemitism
Heimatphotographie
Holocaust
landscape
nature photography
environmental history
herbarium
Opis:
The main theme of the text is the wartime and postwar history of the area of the German Nazi extermination camp Treblinka II, seen from the perspective of the production of landscape – with a special focus on the identity aspect, i.e. the nationalization of nature and the naturalization of the nation. The argument refers to imaging conventions of nature and ethnographic photography, like the German Heimatphotographie and the Polish Fatherland Photography, that go along with landscape production. This paper also touches upon the issue of classification as the principle organizing the workings of the human mind as well as the uses made of classification in terms of cognition and identity – up to and including the deadly consequences thereof. Another crucial point of reference is the history of the herbarium as a form of organizing knowledge (Maria Sibylla Merian, Rosa Luxemburg, Szymon Syreński) and its connections with the visual arts (Krzysztof Jung, Alina Szapocznikow). The rich iconography illustrates the analyzed representation patterns, with particular focus on the axiosemiotics of Polish antisemitism, going back to its elitist forms in Jagiellonian Poland. The text summarizes fifteen years of the author’s work on Herbarium, a photographic project carried out on the site of the former German Nazi extermination camp Treblinka II.
Osnową tekstu jest wojenna i powojenna historia terenu niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Treblinka II z perspektywy produkcji krajobrazu – ze szczególnym uwzględnieniem aspektu tożsamościowego, czyli unarodowienia natury i naturalizacji narodu. Wywód odnosi się do towarzyszących tej produkcji konwencji obrazowania w fotografii przyrodniczej i krajoznawczej, takich jak niemiecka Heimatphotographie i polska fotografia ojczysta. Poruszone zostało też zagadnienie klasyfikacji jako zasady funkcjonowania ludzkiego umysłu wraz z jej zastosowaniami poznawczymi oraz/lub tożsamościowymi – do morderczych konsekwencji włącznie. Ważny punkt odniesienia stanowi ponadto historia zielnika jako formy organizacji wiedzy (Maria Sibylla Merian, Róża Luksemburg, Szymon Syreński) oraz jej związki ze w sztukami wizualnymi (Krzysztof Jung, Alina Szapocznikow).  Bogaty materiał ilustracyjny odnosi się do analizowanych sposobów reprezentacji ze szczególnym uwzględnieniem aksjosemiotyki polskiego antysemityzmu, sięgając do jego elitarnych form w Polsce Jagiellonów. Tekst podsumowuje piętnaście lat pracy autorki nad projektem fotograficznym Zielnik na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Żydów Treblinka II.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2020, 9; 1-142 (eng); 1-134 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język, którym mówi dzisiejsza władza, jest ideologiczny”. Wywiad z Michałem Głowińskim
“The Language Used by the Present Political Authorities is Ideological”: An Interview with Michał Głowiński
Autorzy:
Sharpe, Uliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44914363.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
mowa nienawiści
Zagłada
wspomnienia
(post)pamięć
trauma
literatura
Michał Głowiński
hate speech
Holocaust
memory
postmemory
literature
Opis:
Language can be not only a communication tool but also a dangerous weapon. In this interview, Michał Głowiński, Professor Emeritus at the Institute of Literary Research (IBL), writer, author of numerous literary and scholarly publications, including Zła mowa [Bad Speech], a Polish Jew who survived the Holocaust, shares his traumatic memories and talks about verbal aggression, which is an alarm bell warning that physical aggression is to come. Following the tragic events of the mid-twentieth century, language can no longer be treated as “the house of being”: before the first brick of extermination camps was laid, the word of hatred had thundered first. This is why it is so important to remember the past and to carefully analyse the language of the present, so that the horrible story of the Holocaust can never happen again. The Holocaust is the greatest tragedy of the twentieth century, which brutally destroyed millions of Jews. It also put an end to survivors’ hope of achieving a harmony of self-identity. The Holocaust must be remembered. Literature is one of the tools for keeping it in memory and taking a closer look at all the crimes that were committed. The painful experience of the Holocaust has been reflected in the works of Jewish writers. It is also at the roots of tragic contradictions, the sense of internal emptiness and loss of empathy.
Język może być nie tylko narzędziem komunikacji, ale i niebezpieczną bronią. W wywiadzie Michał Głowiński, emerytowany profesor Instytutu Badań Literackich, pisarz, badacz języka publicznego, autor licznych prac literaturoznawczych oraz naukowych, w tym wciąż aktualnej książki Zła mowa, polski Żyd ocalały z Holocaustu, dzieli się traumatycznymi wspomnieniami oraz opowiada o agresji werbalnej, która jest pierwszym niepokojącym sygnałem alarmowym, ostrzegającym przed nadejściem agresji fizycznej. Po tragicznych wydarzeniach pierwszej połowy XX wieku języka już nie sposób traktować jedynie jako „domu istnienia”, bo zanim położono pierwszą cegłę, budując fabrykę Zagłady, najpierw zabrzmiały słowa nienawiści. Właśnie dlatego tak ważna jest pamięć o przeszłości i uważne badanie języka teraźniejszości, by chronić przed powtórką scenariusza potwornej historii Zagłady. Holocaust jest bowiem największą tragedią XX wieku, która była nie tylko zbrodnią na milionach Żydów, ale również odebraniem Ocalałym szansy na odbudowę harmonijnej, nienaznaczonej traumą tożsamości. Pamięć o tych wydarzeniach jest naszym dziedzictwem. Literatura jest jednym ze światów, który pozwala zachować pamięć oraz z bliska przyjrzeć się zbrodniom. Bolesne doświadczenia Shoah znajdują odzwierciedlenie w twórczości pisarzy żydowskich oraz leżą u podstaw tragicznych sprzeczności, wewnętrznej pustki i utraty wrażliwości.
Źródło:
Adeptus; 2020, 15
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język polski na Kresach” Janusza Riegera na tle badań nad polszczyzną kresową po roku 2015
“Język polski na Kresach” [Polish Language in the Eastern Borderlands] by Janusz Rieger Against the Background of Research on Borderland Polish After 2015
Autorzy:
Konczewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38435589.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna kresowa
kontakty językowe
język polski na Białorusi
język polski na Litwie
język polski na Ukrainie
Janusz Rieger
Polish language in the Eastern Borderlands
language contacts
Polish Language in Belarus
Polish Language in Lithuania
Polish Language in Ukraine
Opis:
This article presents the state of research in the field of studies on Borderland Polish after 2015. The author provides an overview of selected publications which concern the situation of the Polish language in Belarus, Lithuania, Ukraine and in the borderlands, discusses the issues and research problems they consider, and outlines the main areas of research. The article focuses on the contribution of Janusz Rieger to this field of study and on his latest monograph: Język polski na Kresach [The Polish Language in the Eastern Borderlands], published in 2019.
Artykuł przedstawia stan badań nad polszczyzną kresową po 2015 roku. Autorka dokonuje przeglądu wybranych pozycji traktujących o języku polskim na Litwie, Białorusi i Ukrainie oraz pograniczach, omawia przedstawione w publikacjach problemy i wątki badawcze, prezentuje kierunki eksploracji. Oddzielna uwaga została poświęcona dokonaniom w dziedzinie badań nad polszczyzną kresową Janusza Riegera, a także jego najnowszej monografii z 2019 roku pt. Język polski na Kresach.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 238-262
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: Sephardi Versions of “Robinson Crusoe”
„La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: sefardyjska wersja „Robinsona Crusoe”
Autorzy:
Kacprzak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339657.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
literatura sefardyjska
judeo-hiszpański
ladino
Taragan
adaptacja
Robinson Crusoe
Sephardic literature
Judeo-Spanish
Ladino
adaptation
Opis:
In the second half of the 19th century the Haskalah, an intellectual movement whose objective was to educate and westernize Eastern European Jews, also reached the Sephardic communities in the Ottoman Empire. As a result, there emerged Sephardic modern secular literature, represented mainly by narrative fiction, theatre plays and press. It should be added that modern Sephardic literature is primarily based on translations or adaptations of Western novels. Among these texts we find Sephardic editions of classics of European literature, such as Romeo and Juliet by William Shakespeare, Robinson Crusoe by Daniel Defoe and Gulliver’s Travels by Jonathan Swift. I have found four different versions of Robinson Crusoe that were written in Judeo-Spanish and edited in aljamía. Two of them were published serially in Sephardi press, one in Salonica in 1881 and the other in Constantinople in 1900. The other two editions were prepared by Ben Tsiyon Taragan and published as complete versions, the first one in Jerusalem in 1897 and the second one in Constantinople in 1924. The aim of this paper is to provide a brief analysis of the Sephardic adaptations of Robinson Crusoe by Taragan.
Haskala, zwana także Żydowskim Oświeceniem, to ruch intelektualny, którego celem było odrodzenie kulturowe i społeczne Żydów z EuropyWschodniej oraz ich integracja ze środowiskiem lokalnym. W drugiej połowie XIX wieku Haskala objęła także społeczność Żydów sefardyjskich zamieszkujących tereny należące do Imperium Osmańskiego, w wyniku czego powstała współczesna, świecka literatura sefardyjska reprezentowana głównie przez prozę, sztuki teatralne oraz prasę. Warto dodać, że współczesna literatura sefardyjska oparta jest przede wszystkim na przekładach lub adaptacjach powieści uważanych za klasykę literatury europejskiej, takich jak Romeo i Julia Williama Szekspira, Robinson Crusoe Daniela Defoe czy Podróże Guliwera Jonathana Swifta. W trakcie prowadzonych przeze mnie badań natrafiłam na cztery różne judeo-hiszpańskie wersje Robinsona Crusoe, które zapisane zostały alfabetem hebrajskim, tzw. pismem Rasziego. Dwie z nich ukazały się w prasie sefardyjskiej, jako powieść w odcinkach, pierwsza w Salonikach w 1881 r., a druga w Konstantynopolu w 1900 r. Pozostałe dwie, autorstwa Ben Tsiyona Taragana, zostały wydane w całości, pierwsza w Jerozolimie w 1897 r., druga zaś w Konstantynopolu w 1924 r. Celem tego artykułu jest prezentacja oraz krótka analiza sefardyjskich adaptacji Robinsona Crusoe autorstwa B. T. Taragana.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 223-232
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Łbem muru nie przebijesz”. Na tropach frazematyki północnokresowej końca XX wieku
“Łbem muru nie przebijesz”: Tracing Northern Kresy Phraseology of the End of the Twentieth Century
Autorzy:
Mędelska, Jolanta
Marszałek, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38439483.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
produkty i reprodukty językowe
frazematyka północnokresowa w opisie sformalizowanym
language products and reproductions
formalised description of northern Kresy phraseology
Opis:
The authors studied the little-investigated body of northern Kresy Polish phraseology. The first part of the article briefly presents general, theorical issues related with the status of multi-word constructions, highlighting among these multi-component language units, i.e. reproductions (phrasemes), with the predilection of researchers to describe individual words and avoid multi-word units, even though there are many more of the latter in natural language than single-element units. It has been shown that northern Kresy phrasematics has been particularly neglected. A result of this neglect is the lack of extensive databases of these multi-word units, which in turn makes it impossible to present a credible description of discontinuous units. The authors propose that research should begin with the assembly of a database of northern Kresy phrasematic material nearly from scratch. The empirical part presents the results of initial exploratory research, i.e. performing extraction on a fragment (ca. 110 pages) of a Lithuanian-Polish dictionary published in Vilnius at the end of the twentieth century. The excerpt contains as many as twenty phrasemes that are not found in general Polish, which confirms the thesis that contemporary northern Kresy cultural dialect is saturated with multi-word units. As many as 90% of reproductions are not – most likely apparently, due to the lack of an extensive database – attested in other sources. All are of foreign origin. Interestingly, 35% of the material occurs in all four languages used in Kresy (będziesz gościem; tnie prawdę w oczy; rodzaj ogólny; siedzi jak na igłach; suche miejsce; krupy ryżowe and sygnał samochodowy). Most likely the same living conditions led to the creation of a similar image of the world. The extracted phrasematic material is presented in a formalised manner, adapting the principles of description of language units proposed by Andrzej Bogusławski.
Autorzy podjęli studia nad bardzo słabo zbadanym zasobem frazematycznym polszczyzny północnokresowej. W pierwszej części artykułu przedstawiono w dużym skrócie problemy ogólne, teoretyczne związane ze statusem konstrukcji wielowyrazowych, z wyodrębnianiem spośród nich wielokomponentowych jednostek języka, czyli reproduktów (frazemów), z predylekcją badaczy do opisywania pojedynczych wyrazów i pomijania całostek wielowyrazowych, mimo że to właśnie tych ostatnich jest w językach naturalnych znacznie więcej niż jednostek jednoelementowych. Udowodniono, że szczególnie zaniedbana jest obecnie frazematyka północnokresowa. W rezultacie tego zaniedbania dotkliwie brakuje obszernych baz tamtejszych całostek wielowyrazowych, co z kolei uniemożliwia przedstawienie wiarygodnych opisów jednostek nieciągłych. Autorzy postulują rozpoczęcie badań od stworzenia niemal od podstaw północnokresowych frazematycznych baz materiałowych. W części empirycznej przedstawiono rezultaty pierwszego rekonesansu badawczego, czyli poddania ekscerpcji fragmentu (około 110 stron) słownika litewsko-polskiego wydanego w Wilnie u schyłku XX wieku. Ekscerpt zawiera aż 20 frazemów nieogólnopolskich, co potwierdza tezę, że współczesny północnokresowy dialekt kulturalny jest przesycony wielowyrazowcami. Aż 90% reproduktów nie ma – najprawdopodobniej pozornie, z braku obszernych baz – poświadczeń w innych źródłach. Wszystkie jednostki są pochodzenia obcego. Co ciekawe, 35% materiału występuje we wszystkich czterech językach używanych na Kresach (będziesz gościem; tnie prawdę w oczy; rodzaj ogólny; siedzi jak na igłach; suche miejsce; krupy ryżowe i sygnał samochodowy). Prawdopodobnie jednakowe warunki życia doprowadziły do wytworzenia się zbliżonego obrazu świata. Wyekscerpowany materiał frazematyczny zaprezentowano w postaci sformalizowanej, adaptując zasady opisu jednostek języka zaproponowane przez Andrzeja Bogusławskiego.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 1-25
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“My Father’s Wars” – Are Our Wars: Review of the Book: Alisse Waterstone (2014), “My Father’s Wars: Migration, Memory, and the Violence of a Century”. New York and London: Rutledge Taylor & Francis Group
„Wojny mojego ojca” – to nasze wojny. Recenzja książki: Alisse Waterstone (2014), „My Father’s Wars: Migration, Memory, and the Violence of a Century”. New York and London: Rutledge Taylor & Francis Group
Autorzy:
Grandakovska, Sofija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339652.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
etnografa intymna
antropologia migracji
wojna
ludobójstwo
makro- i mikrohistoria
narracja diaspory
egodokumenty
antysemityzm
przemoc
intimate ethnography
anthropology of migration
war
genocide
macro- and micro-history
narrative of the diaspora
ego-documents
antisemitism
violence
Opis:
The book My Father’s Wars by Alisse Waterston is a structural expression of the need for a new anthropological orientation in history. Waterston chooses to gradually weave the narrative through the methodological directions of intimate ethnography. More precisely, it is a story about the importance of the relationship between micro-history and the fluidity of historical particularisms, between the relations of matrixes of power and reflections on anthropocultural systems of the higher kind. It is here that the value of the complex focalization point in the work is accommodated; it lies in the question in what grammatical person to tell an individual story (which at the same time leaves a strong seal the identity of the descendants) embedded in Jewish cultural history as part of the larger history of war(s) and migration trajectories in the 20th century.
Książka My Father’s wars [Wojny mojego ojca] autorstwa Alisse Waterston jest wyrazem potrzeby nowej orientacji antropologicznej w historii. Waterston decyduje się na stopniowe splatanie narracji, wykorzystując metodologiczne kierunki etnografii intymnej. А dokładniej, jest to opowieść o znaczeniu związku pomiędzy mikrohistorią a płynnością historycznych partykularyzmów, między centrami władzy i refleksją zawartą w systemach antropologicznych wyższego rzędu. Właśnie na tej sferze jest skoncentrowany cel tej książki; zawarty jest w pytaniu, w jakiej kategorii gramatycznej opowiedzieć indywidualną historię (jednocześnie naznaczoną przez tożsamość potomków), osadzoną w żydowskiej historii kultury jako części szerszej historii wojny (wojen) i trajektorii migracyjnych w XX wieku.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 281-288
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Obym się rozradował w rozradowaniu ludów Twoich”. Rzecz o konstrukcjach pleonastycznych w cerkiewnosłowiańskich redakcjach Księgi Psalmów
“That I may rejoice in the joy of Thy nation”: On Pleonastic Constructions in Church Slavonic Redactions of the Book of Psalms
Autorzy:
Szulc, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38638214.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Old Church Slavonic "Psalterium Sinaiticum"
Church Slavonic Psalter redaction
pleonasm
tautology
Greek (Hebrew) pattern
emphasis
cognate (internal
absolute) accusative
lexical choice
Opis:
This article focuses on pleonasms extracted from the OCS Psalterium Sinaiticum and investigates their preservation in later representatives of successive CS Psalter redactions. In order to examine the use of the constructions under scrutiny, the (O)CS Psalters have been compared with one another and with the Greek and the Hebrew patterns of translation. The study provides a detailed description of lexical choices with respect to pleonasms present in selected contexts of the Psalter. It also considers analogical structures discussed in the literature on the subject, stressing a specifically emphatic character of (O)CS Psalter pleonasms, similar to that of their Greek and Hebrew equivalents. As observed, the use of pleonasms in the compared (O)CS Psalters is distinctly consistent and generally based on the Greek/Hebrew sources. Cases that could testify to these Biblical stylistic structures having already become independent on the Slavic ground are noted as exceptions.
Artykuł koncentruje się na pleonazmach wyekscerpowanych ze staro-cerkiewno-słowiańskiego Psałterza synajskiego. Ma na celu zbadanie ich zachowawczości w młodszych reprezentantach kolejnych cerkiewnosłowiańskich redakcji psałterzowych. Teksty (s)cs. psałterzy porównano między sobą oraz z greckimi i hebrajskimi wzorcami przekładowymi pod kątem użycia rozpatrywanych konstrukcji pleonastycznych. Szerzej opisano leksykalny wybór w odniesieniu do pleonazmów obecnych w wybranych kontekstach Psałterza. Uwagę poświęcono także analogicznym strukturom omówionym w literaturze przedmiotu. Podkreślono specyficzny emfatyczny charakter (s)cs. pleonazmów psałterzowych, podobny do ich grecko-hebrajskich ekwiwalentów. Wskazano na wyraźną zgodność co do użyć konstrukcji pleonastycznych w porównywanych (s)cs. psałterzach, z reguły uzasadnioną greckim/hebrajskim wzorcem (wzorcami). Przypadki mogące świadczyć o usamodzielnieniu się na gruncie słowiańskim analizowanych biblijnych struktur stylistycznych odnotowuje się jako wyjątki.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiętnik dla dzieci” Heleny Masalskiej – świadectwo polszczyzny łotewskiej XX wieku
“Pamiętnik dla dzieci” [A Memoir for Children] by Helena Masalska: A Testimony of Twentieth-Century Latvian Polish
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata
Golachowska, Ewa
Lieģeniece, Liene
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38587371.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
język polski
Łotwa
XX wiek
pamiętnik
sytuacja socjolingwistyczna
interferencje
Polish language
Latvia
20th century
memoir
sociolinguistic situation
interference
Opis:
This article presents Pamiętnik dla dzieci [A Memoir for Children] by Helena Masalska, a text which may not be very long but is certainly important for scholars documenting the Latvian variety of twentieth-century Polish. Written in a colloquial variety of the language in 1992, the memoir tells about the childhood and the youth of the author, born in 1917. The study considers the influence of Russian and Latvian as well as a dialect of Belarusian on the author’s Polish, provides a description of its features of spelling, and reconstructs the sociolinguistic situation in which the Polish of Helena Masalska was shaped.
Artykuł jest prezentacją Pamiętnika dla dzieci Heleny Masalskiej, niezbyt długiego, ale ważnego dla badacza tekstu dokumentującego łotewską odmianę polszczyzny XX wieku. Pamiętnik… jest napisany potoczną odmianą języka polskiego. Powstał w 1992 roku, ale opowiada o dzieciństwie i młodości autorki urodzonej w 1917 roku. W artykule ukazano wpływy języka rosyjskiego i łotewskiego oraz gwary białoruskiej na polszczyznę autorki, scharakteryzowano elementy pisowni, a także zrekonstruowano sytuację socjolingwistyczną, w której kształtowała się polszczyzna Heleny Masalskiej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 168-237
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Per me reges regnant...” (Prov. 8:15): Wisdom in the First Vita of St. Simeon of Serbia
“Per me reges regnant...” (Prz 8, 15). Temat Mądrości w pierwszym Żywocie św. Symeona Serbskiego
Autorzy:
Gagova, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32387987.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
medieval rulers’ ideology
ruler’s hagiography
St. Simeon of Serbia
St. Sava of Serbia
biblical quotations
Wisdom
miscellanies (Izborniki)
St. Cyrill and St. Methodius
Opis:
This article aims to trace the interpretation of the theme of Wisdom in the Vita of St. Simeon by St. Sava, and its connections with other biblical themes and motifs, with references to various literary sources, models, and patterns employed by the earliest Slavic literary tradition. By analyzing the biblical quotations in the text, the study tries to show why Wisdom occupies such an important place in the first Vita of St. Simeon and what this reveals about the message of the text in its historical and cultural context.
Artykuł ma na celu prześledzenie interpretacji tematu Mądrości w Żywocie św. Symeona autorstwa św. Sawy, jego powiązań z innymi biblijnymi tematami i motywami, z odniesieniem do różnych źródeł literackich, modeli i wzorów wykorzystywanych przez najwcześniejszą słowiańską tradycję piśmienniczą. Analiza cytatów biblijnych w tekście służy odpowiedzi na pytanie, dlaczego temat Mądrości zajmuje tak ważne miejsce w pierwszym Żywocie św. Symeona i jak ten fakt nawiązuje do przesłania tekstu w jego kontekście historycznym i kulturowym.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Powerlessness, Impotence, Astonishment, and the Need for an Immediate Lie”: The Byproducts of Lopez Mausere
„Bezradność, niemożność, zdziwienie i konieczność natychmiastowego kłamstwa”. Produkty uboczne Lopeza Mausere
Autorzy:
Stańczyk, Xawery
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407449.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
tożsamość
porażka
queerowa negatywność
śmiech
poezja
świat na opak
identity
failure
queer negativity
laughter
poetry
upside-down world
Opis:
The article focuses on the question of national, gender, and religious identity in the poetry and other writings of Wojciech Stamm, also known as Lopez Mausere and Gertruda Jarząbek. Mausere’s affiliation with the Polish Failures Club (Club der Polnischen Versager) in Berlin and the relationships between his biography and literature are examined as well. The author contends that Mausere’s concept of poetry as a genre similar to a joke, anecdote, mistake or deliberate deception, as well as his use of low, slang or colloquial registers of language, reflect Stamm’s belief that the carnivalized upside-down world is more real than the illusion produced by social roles, norms, statuses, hierarchies, and identities. Thus, failure to perform one’s role or normative identity might ultimately prove more creative and meaningful than the proper observance of prevalent social mores.
Artykuł koncentruje się na kwestiach tożsamości narodowej, płciowej i religijnej w poezji i innych tekstach Wojciecha Stamma, znanego też jako Lopez Mausere i Gertruda Jarząbek. Przedmiotem badania jest także uczestnictwo Mausere w Klubie Polskich Nieudaczników (Club der Polnischen Versager) w Berlinie oraz inne powiązania pomiędzy jego biografią a literaturą. Autor artykułu twierdzi, że zarówno koncepcja poezji Mausere’a, zestawiająca twórczość poetycką z następującymi gatunkami: dowcip, anegdota, pomyłka lub celowe wprowadzenie w błąd, jak i wykorzystanie niskich, żargonowych czy potocznych rejestrów języka, odzwierciedlają przekonanie pisarza, że skarnawalizowany świat na opak bywa bardziej rzeczywisty niż iluzja stwarzana przez role społeczne, normy, statusy, hierarchie i tożsamości. Stąd porażka w odgrywaniu czyjejś roli albo normatywnej tożsamości może okazać się bardziej twórcza i znacząca niż prawidłowe dostosowanie się do zestawu reguł obowiązujących w przestrzeni społecznej.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2020, 9; 1-21 (eng); 1-21 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Instead of Tombstones - a Tree, a Garden, a Grove": Early Israeli Forests as Environmental Memorials
„Zamiast nagrobków – drzewo, ogród, gaj”. Wczesne izraelskie lasy jako środowiskowe upamiętnienia
Autorzy:
Piekarska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339647.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
badania nad pamięcią
upamiętnienie środowiskowe
las
krajobraz
perspektywa materialno-semiotyczna
syjonizm
Izrael
memory studies
environmental memorial
forest
landscape
material-semiotic perspective
Zionism
Israel
Opis:
The article adds a material-semiotic memory studies perspective to the discussion on the two largest afforestation projects of early Israeli statehood: Ya’ar HaMeginim (Defenders’ Forest) and Ya’ar HaKedoshim (Martyrs’ Forest). Considering the multiplicity of contexts related to mass tree planting practices conducted by the Jewish National Fund in Israel, the article analyses the two arboreal complexes as environmental memorials. As such, they are attributed with narrative  agency that strongly associates the object of commemoration with socially constructed pastoral features of nature. Moreover, due to their organic substance, they hold affective and material capacities that significantly influence the commemorative after-effects. The two Israeli mnemonic assemblages are examined, and conclusions are drawn on the possible outcomes of environmental memorials for collective memory processes.
Poniższy artykuł dodaje perspektywę materialno-semiotycznych badań nad pamięcią zbiorową do dyskusji na temat dwóch największych leśnych kompleksów wczesnego państwa Izrael – Ya’ar HaMeginim (Las Obrońców) i Ya’ar HaKedoshim (Las Męczenników). Biorąc pod uwagę wielość kontekstów związanych z praktykami masowego zalesiania w Izraelu prowadzonymi przez Żydowski Fundusz Narodowy, artykuł rozważa te lasy jako środowiskowe upamiętnienia. Jako takie posiadają one sprawczość narracyjną, silnie wiążącą obiekt upamiętnienia ze znaczeniami przypisywanymi naturze w ramach jej społecznej konstrukcji. Co więcej, ze względu na swój organiczny budulec, wykazują możliwości afektywne i materialne, które aktywnie wpływają na pamięciowy przekaz tych kompleksów. Na podstawie analizy obu izraelskich lasów pamięci wyciągane są wnioski na temat możliwego udziału upamiętnień środowiskowych w procesach pamięci zbiorowej.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 101-120
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Walka duchowa" ("Combattimento spiritual") Wawrzyńca Scupoliego a "Невидимая брань" ("῾Ο ᾽Αόρατος Πόλεμος") Nikodema ze Świętej Góry Athos i Teofana Rekluza. Strategie adaptacji tekstu w Kościele wschodnim
Spiritual Combat (Combattimento spiritual) by Lorenzo Scupoli, and Невидимая брань (῾Ο ᾽Αόρατος Πόλεμος) by Nikodemus the Hagiorite and Theophan the Recluse: Adaptation Strategies of Spiritual Combat in the Eastern Church
Autorzy:
Maldjieva, Viara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32361724.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
adaptation
religious language
Eastern and Western doctrine and spirituality
adaptacja
język religijny
doktryna i duchowość Wschodu i Zachodu
Opis:
The purpose of the paper is to offer a general discussion of the strategy of adapting Lorenzo Scupoli’s Combattimento spiritual, which was created in the Christian West, to the doctrine, spirituality and sensitivity of the Christian East, and in particular to 19th-century Russian Orthodoxy. Two translations of the work into Russian were used as a basis for observation: one of them was taken from the Italian original without the intention of adaptation; the other (by Theophan the Recluse) was done with the intention of adaptation and its basis was the Greek text already adapted by Nicodemus the Hagiorite. Analysis shows a certain “symphony” of the strategy of adapting the content and language in both the texts: the text that was created as a translation from the Italian original without the intention of adaptation, and the text that was the result of a two-stage adaptation in Greek and then in Russian. In terms of content, the mystical and ascetic assumptions that were developed in the West in the devotio moderna trend were rejected in favor of turning towards the Holy Fathers’ tradition. In the language there was a turn to Orthodox Orthodoxy by the use of means that refer to the doctrine of hesychasm, which was recognized in the 14th century and might even be said to have become a foundation of Eastern spirituality. The result of the content and language harmonization in the adaptation of Theophan the Recluse is the complete abolition of all possible references to Western Christianity.
Celem artykułu jest wykazanie w ogólnym zarysie strategii adaptacji tekstu dzieła Lorenzo Scupoliego Combattimento spiritual, powstałego na chrześcijańskim Zachodzie, do doktryny, duchowości i wrażliwości chrześcijańskiego Wschodu, a w szczególności do rosyjskiego prawosławia XIX wieku. Jako podstawę do obserwacji wykorzystano teksty dwóch przekładów dzieła na język rosyjski: jednego z nich dokonano z oryginału włoskiego bez zamiaru adaptacji, drugiego zaś – autorstwa Teofana Pustelnika – dokonano z zamiarem adaptacji i to z tekstu greckiego już adaptowanego przez Nikodema Hagiorytę. Porównanie tych tekstów ukazuje pewną „symfonię” strategii adaptacji treści i języka tekstu powstałego jako tłumaczenie z oryginału włoskiego bez zamiaru adaptacji i tekstu będącego wynikiem dwustopniowej adaptacji, kolejno w przekładzie greckim i rosyjskim. W zakresie treści odrzucono mistyczno-ascetyczne założenia wypracowane na Zachodzie w nurcie devotio moderna na rzecz zwrotu w stronę tradycji Ojców. W języku zaś poprzez użycie środków nawiązujących do hezychazmu, którego nauki zostały uznane w XIV wieku i które stały się wręcz fundamentem wschodniej duchowości, również dokonano zwrotu ku prawosławnej ortodoksji. Wynikiem współgrania adaptacji treści i języka w redakcji Teofana Pustelnika jest całkowite zniesienie wszelkich możliwych odniesień do chrześcijaństwa zachodniego.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 380

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies