Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 380
Tytuł:
Варијантност лингвистичке терминологије у србистици код именовања лексике преузете из словенских језика
Variance of Serbian Linguistic Terms for Naming Lexemes Borrowed from Slavic Languages
Wariantywność serbskich terminów językoznawczych na określenie leksemów zapożyczonych z języków słowiańskich
Autorzy:
Јанковић, Јелена Драгослав
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695751.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Serbian language
Slavic languages
linguistic terminology
lexemes borrowed from Slavic languages
Opis:
This article provides an overview of Serbian linguistic terms for naming lexemes borrowed from Slavic languages. The terms were extracted from the reference linguistic sources in which they are mentioned, such as encyclopedic dictionaries of the linguistic terminology of the Serbian language and the latest Правопис српскога језика [Orthographic Rules of the Serbian Language], and from previous Serbian literature, such as monographs, studies and articles by various Serbian linguists. Considering the entire extracted material, the study notes terminological problems concerning the variance and inconsistency of linguistic terms in this area. It also makes a comparison with linguistic terms in other Slavic languages, based on the material from the Dictionary of Slavonic Linguistic Terminology and the Slavic Bibliographic Database iSybislaw.
Niniejszy artykuł przedstawia serbskie terminy językoznawcze określające leksemy zapożyczone z języków słowiańskich. Omawiane terminy pochodzą ze źródeł językoznawczych, w których się pojawiają, takich jak encyklopedyczne słowniki serbskiej terminologii językoznawczej czy najnowszy Правопис српскога језика [Zasady ortograficzne języka serbskiego], oraz z serbskiej literatury przedmiotu, np. monografii, studiów i artykułów serbskich językoznawców. W odniesieniu do całości analizowanego materiału, opracowanie zwraca uwagę na problemy terminologiczne związane z wariantywnością i niespójnością terminów językoznawczych w tym zakresie. Dokonuje również porównania z terminami w innych językach słowiańskich na podstawie materiału ze słownika pod redakcją Aloisa Jedlički (Slovník slovanské lingvistické terminologie / Словарь славянской лингвистической терминологии / Dictionary of Slavonic Linguistic Terminology) oraz bibliograficznej bazy danych iSybislaw.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Український вокатив: зміна поглядів на функції морфологійної форми на тлі суспільних трансформацій
The Ukrainian Vocative: Changing Views on the Functions of the Morphological Form іn the Context of Social Transformations
Ukraiński wołacz: zmiana funkcji formy morfologicznej na tle przemian społecznych
Autorzy:
Ясакова, Наталія Ю.
Кобченко, Наталя В.
Ожоган, Василь М.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38698477.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Ukrainian language
stylistics
vocative
reduced form of the vocative
nominative
appeal
address
Opis:
This article highlights changes in the linguistic interpretation and practice of using the vocative case in Ukrainian which took place during the centuries. The study demonstrates the relation between the linguistic evaluation of this morphological form and political situation, and the status of the Ukrainian language. During theSoviet Unionperiod, linguists pointed out that the address function is peculiar to two morphological forms of a noun, i.e. the vocative and the nominative. Stylists recommended using the nominative in the official and business spheres; they considered the vocative more suitable for everyday speech. Modern Ukrainian language experts consider the vocative to be the only normative form of appeal. They suppose that using the nominative in the address form is a deviation from the norm caused by the influence of the Russian language, which prevailed in theSoviet Union. As a result of the traumatic experience of Soviet totalitarianism, issues of the literary standard of Ukrainian and its purity are acute. Thus, the linguistic evaluation, recommendations on the usage of the vocative in modern papers of Ukrainian linguists are often emotional and appeal to the speaker’s commitments. The nominative often performs the address function in the spoken language of the Ukrainians; the vocative may have a full and reduced form of both kinds. Print media orient themselves towards the literary standard and usage of the vocative. The belles lettres reflect the competition of morphological forms of the noun for the appeal expression, which is peculiar to uncontrolled speech.
Artykuł przedstawia analizę zmian w interpretacji lingwistycznej i praktyce używania wołacza, które nastąpiły w trakcie XX i XXI stulecia. Wykazano związek między oceną lingwistyczną tej formy morfologicznej a sytuacją polityczną, statusem języka ukraińskiego. W okresie radzieckim językoznawcy zwracali uwagę, że funkcja odwołania występuje w dwóch formach morfologicznych rzeczownika – w wołaczu i w mianowniku. Styliści zalecali używanie mianownika w stylu urzędowym, wołacz uznano za formę właściwą przede wszystkim dla języka mówionego. Współcześni językoznawcy ukraińscy uważają wołacz za jedyną formę normatywną odwołania, a mianownik w tej roli interpretowany jest jako odchylenie od normy spowodowane wpływem dominującego w Związku Radzieckim języka rosyjskiego. W wyniku traumatycznych doświadczeń radzieckiego totalitaryzmu kwestie standardu literackiego i czystości języka ukraińskiego są postrzegane jako bardzo drażliwe. Dlatego ocena lingwistyczna, zalecenia dotyczące użycia wołacza we współczesnych pracach ukraińskich językoznawców mają często charakter emocjonalny i odwołują się do przekonań mówiąсego. W mowie Ukraińców funkcję odwołania pełni często mianownik, a wołacz może mieć zarówno pełne, jak i skrócone formy dwojakiego rodzaju. W przypadku wydań drukowanych typowe jest koncentrowanie się na standardzie literackim, a zatem stosowanie wołacza. Konkurencja form morfologicznych rzeczownika w wyrażaniu apelatywnym, charakterystyczna dla swobodnej mowy, znajduje odzwierciedlenie w literaturze pięknej.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Феномен мовної політики в українській соціолінгвістичній традиції: підходи до його аналізу в регіональному вимірі
The Phenomenon of Language Policy in the Ukrainian Sociolinguistic Tradition: Approaches to Its Analysis in the Regional Dimension
Zjawisko polityki językowej w ukraińskiej tradycji socjolingwistycznej: podejście do jego analizy w wymiarze regionalnym
Autorzy:
Шумицька, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38696263.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
sociolinguistics
language policy
language construction
language planning
language management
language situation
language policy situation
discursive analysis
Opis:
This article is devoted to the analysis of approaches to understanding the phenomenon of language policy in the Ukrainian sociolinguistic tradition during the twentieth and twenty-first centuries. The study points out the versatility and ambiguity of the term “language policy”, taking into consideration its interdisciplinary nature, multifaceted functioning in the language, and its usage along with the terms “language planning”, “language construction”, “language management” and so on. The author proposes using the term “language policy situation” along with the concept of “language situation”, which is already established in the Ukrainian sociolinguistic tradition, and by which we mean the regional dimension of national language policy. Attention has been drawn to the importance of constant attention of politicians to the issues of language life of the state and its individual regions, especially border ones. What is significant is an objective assessment of the state of language usage, and efforts aimed at ensuring the harmonisation of relations in society in the language sphere or significantly contributing to its achievement. The author also draws attention to the importance of rethinking traditional research methods, in particular the feasibility of using discursive approaches (especially critical discursive analysis). She observes that their elaboration in the context of language policy is a topical issue in sociolinguistics.    
Artykuł poświęcony jest analizie rozumienia polityki językowej w ukraińskiej tradycji socjolingwistycznej w XX i XXI wieku. W opracowaniu zwrócono uwagę na wszechstronność i niejednoznaczność terminu „polityka językowa”, biorąc pod uwagę jego interdyscyplinarny charakter, wieloaspektowe funkcjonowanie w języku oraz używanie obok terminów „planowanie językowe”, „budowanie języka”, „zarządzanie językiem” itd. Autorka proponuje stosowanie terminu „sytuacja pod względem polityki językowej” wraz z pojęciem „sytuacja językowa”, które jest już ugruntowane w ukraińskiej tradycji socjolingwistycznej i przez które rozumiemy regionalny wymiar ogólnokrajowej polityki językowej. W opracowaniu podkreślono znaczenie stałej uwagi polityków, kierowanej na problematykę językową państwa i jego poszczególnych regionów, zwłaszcza przygranicznych, obiektywnej oceny stanu używania języka, zapewnienia harmonizacji stosunków społecznych w sferze językowej lub znaczących działаłań w kierunku jej osiągnięcia. Autorka zwraca również uwagę na znaczenie ponownego przemyślenia tradycyjnych metod badawczych, a szczególnie na możliwość zastosowania podejść dyskursywnych (zwłaszcza krytycznej analizy dyskursu). Zauważa, że ich opracowanie w kontekście polityki językowej jest aktualnym zagadnieniem w socjolingwistyce.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Спричиненість іронічної вербальної реакції на маніпуляцію позитивом
Causes of Ironic Verbal Response to Positive Manipulation
Przyczyny ironicznej reakcji werbalnej na manipulację pozytywną
Autorzy:
Шкіцька, Ірина Юріївна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38656052.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
manipulative tactics of increasing of an interlocutor's significance
compliment-manipuleme
compliment-buffer
causation of an ironic verbal reaction
subject of positive evaluation
Opis:
This article analyses verbal expressions of ironic reaction to the manipulative use of compliments and speech markers of favourable attitude to the addressee. It is based on Ukrainian-language material. The study focuses on one particular type of response to the manipulative tactic of increasing the interlocutor’s significance, a glaring example of positive manipulation strategy. The tactic under consideration essentially consists in communicating information which is favourable to the interlocutor by means of compliments, praises and utterances conveying a positive attitude, employed with a view to changing the interlocutor’s behaviour or their mental state in the manipulator’s interest. The article considers verbal irony as a reaction to positive manipulation in formal and informal settings, taking into account differences in the degree of familiarity between the interlocutors, their age, gender, status, social roles and the type of relations between them. The study identifies the main reasons of ironic reactions to positive manipulation: exaggerated positive evaluation or excessively positive attitude to the addressee; unsuccessful choice of the subject of positive evaluation or the form of the compliment; marking the compliment with surprise or doubt that the addressee has certain positive qualities; the nature of the communicative situation or the content of utterances which accompany positive manipulation; requests which contradict values, norms of social conduct or intentions of the addressee; violation of distance during the conversation, in particular ignoring the level of familiarity, status and age hierarchy; negative experience of previous communicative encounters with the manipulator. The study also identifies the subjects of evaluation and the topics of manipulative compliments which provoke ironic reaction on the part of the addressee. It pinpoints the content of utterances with covert ironic reaction to manipulative praise or manipulative expression of favourable attitude. As established, the dominant semantic type of manipulative utterances which cause ironic reactions in situations of inter-gender interaction are the compliments which characterise the interlocutor’s appearance.  
Niniejszy artykuł analizuje ironiczną reakcję werbalną adresata na manipulacyjne użycie komplementów i elementów wyrażających przychylne nastawienie. Opierając się na materiale w języku ukraińskim, skupia się na określonym typie reakcji na taktykę manipulacji polegającą na podnoszeniu znaczenia rozmówcy i stanowiącą jaskrawy przykład strategii pozytywnej manipulacji. Istota rozważanej taktyki polega na przekazywaniu informacji, które stawiają rozmówcę w korzystnym świetle: zastosowanie komplementów, pochwał i wypowiedzi wyrażających pozytywne nastawienie ma na celu zmianę zachowania rozmówcy lub jego stanu psychicznego w interesie manipulatora. Artykuł omawia ironię słowną jako reakcję na manipulację pozytywną w sytuacjach formalnych i nieformalnych, biorąc pod uwagę różnice w stopniu wzajemnej znajomości oraz wieku, płci, statusie, rolach społecznych i rodzaju relacji pomiędzy rozmówcami. Analiza materiału pozwoliła na ustalenie głównych przyczyn ironicznych reakcji na manipulację pozytywną: przesadnie pozytywna ocena lub przesadnie pozytywne podejście do adresata; nieudany wybór przedmiotu pozytywnej oceny lub formy komplementu; obecność elementu zaskoczenia, że adresat ma określone pozytywne cechy, lub wątpliwości, czy je ma; charakter sytuacji komunikacyjnej lub treść wypowiedzi towarzyszących manipulacji; wyrażenie przez manipulatora oczekiwań sprzecznych z wartościami, społecznymi normami postępowania lub intencjami adresata; naruszenie dystansu podczas rozmowy, w szczególności ignorowanie stopnia zażyłości, statusu i hierarchii wiekowej; negatywne doświadczenia z poprzednich interakcji z manipulatorem. Omawiany materiał pozwolił także wskazać przedmioty oceny i tematy komplementów, które wywołują ironiczną reakcję adresata, oraz scharakteryzować treść wypowiedzi, które zawierają zawoalowaną ironiczną reakcję na manipulacyjne pochwały lub elementy wyrażające przychylne nastawienie. Jak ustalono, dominującym elementem semantycznym wypowiedzi manipulacyjnych, które wywołują ironiczne reakcje w interakcji między rozmówcami przeciwnej płci, są komplementy odnoszące się do wyglądu rozmówcy.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Одоризмы как отражение оценочного восприятия в романе Л. Улицкой "Казус Кукоцкого"
Olfactory Vocabulary as a Reflection of Evaluative Perception in Ludmila Ulitskaya’s Novel The Kukotsky Enigma
Słownictwo dotyczące zapachów jako odzwierciedlenie percepcji wartościującej w powieści Ludmiły Ulickiej Przypadek doktora Kukockiego
Autorzy:
Шимула, Роберт
Анхимюк, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711151.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
olfactory vocabulary
seme ‘smell’
literary text
Ludmila Ulitskaya
novel "The Kukotsky Enigma"
Opis:
The aim of this article is to analyse the olfactory vocabulary in the novel Kazus Kukotskogo by Ludmila Ulitskaya (2001; English edition: The Kukotsky Enigma, 2016). The issues addressed in the novel are topical and controversial. The theme of the degeneration of Soviet man is revealed against the background of his contacts with the odours of the natural world and the world of civilisation. The study applies a general classification of olfactory vocabulary developed on the basis of the research by M. Schleidt, P. Newman and H. Morishita, as well as N. S. Pavlova. Explications of smells in the novel include nouns (zapakh, dukh, aromat, dushok), adjectives (pakhuchiĭ, voniuchiĭ, smradnyĭ, smerdiashchiĭ) and verbs (denoting the manifestation of smell: pakhnutʹ, nesti, voniatʹ; denoting the perception of smell: vdykhatʹ, vtianutʹ/vtiagivatʹ, priniukhivatʹsia, chuiatʹ). The evaluative component gradually intensifies as one moves away from nature and approaches the social aspect of human life. The correlation between the concepts of fragrance (good) and stench (evil, sin) is associated with the characteristics of nature and civilisation. The lexemes used to nominate and characterise negatively labelled odours belong to a civilisation that is far from nature and contrary to its values.
Artykuł podejmuje analizę słownictwa dotyczącego zapachów w powieści Казус Кукоцкого Ludmiły Ulickiej (2001; wydanie polskie: Przypadek doktora Kukockiego, 2006). Zagadnienia poruszane w powieści są aktualne i kontrowersyjne. Temat degeneracji człowieka radzieckiego ujawnia się na tle jego kontaktów z zapachami świata natury i świata cywilizacji. W artykule zastosowano ogólną klasyfikację słownictwa dotyczącego zapachów opracowaną na podstawie badań M. Schleidta, P. Newmana i H. Morishity oraz N. S. Pawłowej. Eksplikacje zapachów w omawianej powieści obejmują rzeczowniki (запах, дух, аромат, душок), przymiotniki (пахучий, вонючий, смрадный, смердящий) i czasowniki (oznaczające przejawianie się zapachu: пахнуть, нести, вонять; oznaczające percepcję zapachu: вдыхать, втянуть/втягивать, принюхиваться, чуять). Komponent wartościujący stopniowo nasila się w miarę oddalania się od natury i zbliżania do społecznego aspektu życia człowieka. Korelacja między pojęciami woni (dobro) i odoru (zło, grzech) jest powiązana z cechami natury i cywilizacji. Leksemy używane do nominacji i charakterystyki negatywnie oznaczanych zapachów należą do cywilizacji oddalonej od natury i sprzecznej z jej wartościami.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2023, 58
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Языковой ландшафт Закарпатской области как части Украины: понятие, проблемы и новые подходы
The Linguistic Landscape of the Transcarpathian Region as Part of Ukraine: Concept, Problems and New Approaches
Krajobraz językowy Zakarpacia jako części Ukrainy: pojęcie, problemy, nowe podejścia
Autorzy:
Шилов, Володимир
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711019.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
linguistic landscape
historical linguistics
Slavic studies
Ukraine
Transcarpathia
Opis:
Transcarpathia (Zakarpattia) is one of the most interesting regions of Ukraine. It was part of at least six different states only in the twentieth century, and thus language priorities were subject to frequent changes. As a result, there are inscriptions in Ukrainian, Russian, Hungarian, English, Romanian, Czech and many other languages there today. This makes the linguistic landscape of Transcarpathia worth analysing. The concept of “linguistic landscape” is no longer new for Ukraine and for Transcarpathia in particular, which allows us to highlight the advantages and disadvantages of previous works on the topic. The article is illustrated with photographs taken by the author in the Transcarpathian region of Ukraine.
Zakarpacie to jeden z najbardziej interesujących regionów Ukrainy. Tylko w XX wieku znajdowało się w granicach sześciu różnych państw, co skutkowało częstymi zmianami priorytetów językowych w regionie. W rezultacie na terenie Zakarpacia można znaleźć napisy w języku ukraińskim, rosyjskim, węgierskim, angielskim, rumuńskim, czeskim oraz wielu innych. Dlatego uzasadnione jest przeprowadzenie analizy krajobrazu językowego tego regionu. Pojęcie „krajobrazu językowego” nie jest już nowe dla Ukrainy, a zwłaszcza dla Zakarpacia, co pozwala nam podkreślić zalety i wady wcześniejszych badań. Tekst został zilustrowany fotografiami wykonanymi przez autora artykułu na terenie obwodu zakarpackiego w Ukrainie.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2023, 58
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Стан і перспективи дискурсивно-стилістичної лексикографії: огляд проблеми
The State and Prospects of Discursive-Stylistic Lexicography: An Overview
Stan i perspektywy leksykografii dyskursywno‑stylistycznej: przegląd problemu
Autorzy:
Шевченко, Лариса Іванівна
Сизонов, Дмитро Юрійович
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38659439.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
media lexicography
discursive-stylistic lexicography
lexicographic innovations
media linguistics
language dynamics
the concept of the new dictionary
Opis:
This article presents a general analysis of traditional and new lexicography. In doing so, it argues for the relevance of discursive-stylistic theoretical approaches and practices in compiling innovative dictionaries. Using the example of Ukrainian and Polish media dictionaries, the authors describe the evolutionary process of transition from print to electronic (computer) dictionaries, and from descriptive to analytical ones. A survey they conducted among students of the Taras Shevchenko National University of Kyiv confirms this process: 84% of the respondents preferred using new dictionaries based on computer technologies. The authors note that the trends observed in Polish and Ukrainian media lexicography are logical in the context of the development of world lexicography. In order to confirm this, they provide an overview of American, German and British media dictionaries. They also describe new Ukrainian dictionaries of the discursive type (e.g. Medialinhvistyka: Slovnyk terminiv i poniatʹ [Media Linguistics: A Dictionary of Terms and Concepts] by Larysa Shevchenko, Dmytro Derhach and Dmytro Syzonov, 2014) and the frequency type (e.g. Novi slova ta frazeolohizmy v ukrains′kykh media: Slovnyk [A Dictionary of New Words and Phraseologisms in the Ukrainian Mass Media] by Larysa Shevchenko and Dmytro Syzonov, 2017). The dictionaries are discussed in the context of the development of Ukrainian lexicography and its interrelation with current European, particularly Polish, lexicographic tendencies. The authors plan to continue developing multimedia dictionaries, focusing in particular on collecting media material and its computer processing. The aim of this work is to expand and further organise a dataset for new dictionaries of the twenty-first century, guided by the discursive-stylistic theoretical approach.
Artykuł przedstawia ogólną analizę leksykografii tradycyjnej i nowej, uzasadniając przy tym istotność dyskursywno-stylistycznych podejść i praktyk teoretycznych w tworzeniu innowacyjnych słowników. Na przykładzie ukraińskich i polskich słowników medialnych opisuje ewolucyjny proces przejścia od słowników drukowanych do elektronicznych (komputerowych) i od słowników opisowych do analitycznych. Ankieta przeprowadzona przez autorów wśrod studentów Kijowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki potwierdza zachodzenie tego procesu: 84% respondentów woli korzystać z nowoczesnych słowników opartych na technologii komputerowej. Autorzy zauważają, że trendy obserwowane w polskiej i ukraińskiej leksykografii medialnej są logiczne w kontekście rozwoju leksykografii światowej, co potwierdza przegląd słowników z USA, Niemiec i Wielkiej Brytanii. Opisane zostały także ukraińskie neosłowniki – typu dyskursywnego (np. Медіалінгвістика: Словник термінів і понять [Media-lingwistyka: Słownik terminów i pojęć] Łarysy Szewczenko, Dmytra Derhacza i Dmytra Syzonowa, 2014) oraz frekwencyjnego (np. Нові слова та фразеологізми в українських медіа: Словник [Nowe słowa i idiomy w ukraińskich mediach: Słownik] Łarysy Szewczenko i Dmytra Syzonowa, 2017). Słowniki te omówiono w kontekście rozwoju ukraińskiej leksykografii i jej relacji ze współczesnymi europejskimi, a szczególnie polskimi, trendami leksykograficznymi. Autorzy planują dalsze prace nad nowoczesnymi słownikami multimedialnymi, w szczególności gromadzenie materiału medialnego i jego przetwarzanie komputerowe. Celem tej pracy naukowej jest dalsza rozbudowa elektronicznej kartoteki, która posłuży za podstawę nowych, dyskursywno-stylistycznych słowników XXI wieku.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Космонимия в cлавянских переводах библейской Книги Иова
Cosmonymy in Slavic Translations of the Biblical Book of Job
Kosmonimia w słowiańskich tłumaczeniach biblijnej Księgi Hioba
Autorzy:
Фомина, Людмила Ф.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695746.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Book of Job
cosmonyms
translation practice of Cyril and Methodius
Ostrog Bible
Russian Synodal Bible
Russian Bible translations by S. Averintsev and D. Ĭosifon
Jakub Wujek’s Bible
Gdańsk Bible
Millennium Bible
Opis:
This article explores the names of Venus, Pleiades, the Great Bear and Orion’s Belt in Slavic translations of the biblical Book of Job. The author proposes hypotheses about the etymology of Church Slavonic names for the following celestial objects: (1) the name денница for Venus originates from folk cosmonymy and was introduced into religious discourse by Apostle of the Slavs Constantine-Cyril; (2) the name власожелищи is etymologised as a merger of two nominations: South Slavic Власи ‘Pleiads’ and a hapax legomenon from the Book of Job *желищи ‘Great Bear’, from Hebrew Āsh or Aish ‘funeral convoy’; (3) the name кружилия for Orion is also connected with Hebrew cosmonymy and points to the mythical giant Nimrod, who was tied with a belt to the sky for his rebellion against God.
Niniejszy artykuł analizuje nazwy Wenus, Plejad, Wielkiej Niedźwiedzicy i Pasa Oriona w tłumaczeniach biblijnej Księgi Hioba na języki słowiańskie. Autorka przedstawia hipotezy dotyczące etymologii kilku cerkiewnosłowiańskich nazw obiektów kosmicznych: 1) nazwa planety Wenus денница została zapożyczona z kosmonimii ludowej i wprowadzona do dyskursu religijnego przez Apostoła Słowian Konstantyna-Cyryla; 2) nazwa власожелищи jest traktowana jako połączenie dwóch nazw: płd. słow. Власи ‘Plejady’ i hapaks legomenon z biblijnej Księgi Hioba *желищи ‘Wielka Niedźwiedzica’, od hebrajskiego Āsh lub Aish ʽkondukt pogrzebowyʼ; 3) nazwa Oriona кружилия rownież związana jest z kosmonimią hebrajską i wskazuje na mitycznego olbrzyma Nimroda, skazanego przez Boga na przywiązanie pasem do sklepienia niebieskiego.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лінгвальний простір концепту 'кохання' в українських сучасних піснях
Verbalisation of the Concept кохання ‘love’ in Modern Ukrainian Songs
Werbalizacja pojęcia кохання ‘miłość’ we współczesnych piosenkach ukraińskich
Autorzy:
Сулима, Олеся
Висоцький, Анатолій
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697592.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
concept
love
linguistic worldview
Ukrainian song
archaic and mythological views
Opis:
This article is devoted to the verbalisation of the concept кохання ‘love’ in modern Ukrainian songs. The study pinpoints specific means of its linguistic expression (lexemes, phrases, descriptive constructions, English words), determines its main characteristics, and identifies the influence of attendant archaic beliefs and convictions on the poetics of modern Ukrainian songs. The aim of the study is to analyse the semantics and means of verbalising the concept “love”, to establish its key features, and to determine the specifics of the use of nuclear lexemes and peripheral language units to describe it. The actual material of the study were the lyrics of Ukrainian songs from the late twentieth and early twenty-first centuries. They were analysed using the following methods: non-participant observation, descriptive method, contextual analysis, statistical analysis. In modern Ukrainian songs, the nouns кохання, любов ‘love’ and the verbs кохати, любити ‘to love’, as well as the English lexeme love, are used very rarely, both in the lyrics and in the titles. Their authors prefer metaphorical descriptive constructions in order to avoid banality and obscure the main semе: ‘deep heartfelt affection for a person of the opposite sex’. At the same time, most of these constructions are complex. In “female” songs, the authors appeal to (1) mythological or archaic views, comparing a woman to magical beings endowed with extraordinary powers; (2) internal misogyny. “Male” songs, in turn, mostly tend to heroise the characters they feature.
Niniejszy artykuł przedstawia werbalizację pojęcia кохання ‘miłość’ we współczesnych piosenkach ukraińskich. W opracowaniu wskazano na konkretne językowe środki, przy użyciu których jest wyrażane (leksemy, frazy, konstrukcje opisowe, wyrazy angielskie), jak również określono jego główne cechy oraz wpływ związanych z nim archaicznych wierzeń i przekonań na poetykę współczesnych piosenek ukraińskich. Celem pracy jest analiza semantyki i sposobów werbalizacji pojęcia „miłość”, ustalenie jego kluczowych cech oraz określenie specyfiki użycia leksemów na określenie zasadniczego znaczenia oraz jednostek językowych używanych do opisu cech peryferyjnych. Materiał będący podstawą badań stanowią teksty piosenek ukraińskich z przełomu XX i XXI wieku, które zanalizowano przy użyciu następujących metod: obserwacja nieuczestnicząca, metoda opisowa, analiza kontekstowa, analiza statystyczna. We współczesnych piosenkach ukraińskich rzeczowniki кохання, любов ‘miłość’ i czasowniki кохати, любити ‘kochać’ oraz angielski leksem love ‘miłość, kochać’ są używane bardzo rzadko, zarówno w tekstach, jak i w tytułach. Ich autorzy preferują metaforyczne konstrukcje opisowe, aby uniknąć banału i przesłonić zasadniczy sem: ‘głębokie uczucie do osoby płci przeciwnej’. Jednocześnie większość tych konstrukcji jest złożona. Autorzy piosenek „kobiecych” odwołują się do (1) przekonań mitologicznych lub archaicznych, porównując kobietę do istot magicznych obdarzonych niezwykłymi mocami; (2) wewnętrznej mizoginii. „Męskie” piosenki w większości przejawiają tendencję do heroizowania postaci, które w nich się pojawiają.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Концепт БОГОРОДИЦА в украинской и польской языковых картинах мира
The Concept MOTHER OF GOD in the Ukrainian and Polish Linguistic Worldviews
Pojęcie BOGURODZICA w ukraińskim i polskim językowym obrazie świata
Autorzy:
Сукаленко, Татьяна Николаевна
Ладыняк, Наталия Богдановна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38702550.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
linguistic worldview
the concept MOTHER OF GOD (Bohorodytsia/Bogurodzica)
conception
artistic discourse
folklore texts
verbalisers of the concept
Opis:
This article brings a comparative analysis of the concept MOTHER OF GOD (Bohorodytsia/Bogurodzica) as represented in the Ukrainian and Polish linguistic worldviews. Basing on the data of different types of dic-tionaries of the Ukrainian and Polish languages, folklore texts and artistic discourse, the study identifies the means of its verbalisation in Ukrainian and Polish and their similar and distinctive features. The results of lexicographic analysis indicate that the definitions of this concept in the two languages are the closest in content in the categories Bozha Matir and Matka Boża ‘the name of Christ’s Mother in Christian faith’. In modern explanatory dictionaries of the Ukrainian language the lexeme Bohorodytsia ‘Mother of God’ is primary, neutral, while the dictionaries of the Polish language list a combination of lexemes Matka Boża in this function. In Ukrainian and Polish ethnocultures Bohorodytsia / Matka Boża means ‘caring, loving mother, mother of all people, defender of the disadvantaged’. The analysis of Ukrainian and Polish artistic discourse revealed the metaphorical use of lexical units Bohorodytsia/Bogurodzica for denoting the concept MOTHER OF GOD, reflecting the ethnocultural specifics of the individual characteristics of the writers’ worldview.  
W artykule została przeprowadzona analiza porównawcza pojęcia BOGURODZICA, przedstawionego w ukraińskim i polskim językowym obrazie świata. Na podstawie materiałów różnego rodzaju słowników języka ukraińskiego i polskiego, tekstów folklorystycznych i dyskursu artystycznego zostały zidentyfikowane sposoby jego werbalizacji w języku ukraińskim i polskim, zostały ustalone cechy analogiczne i dystynktywne. Analiza leksykograficzna wykazała, że definicje pojęcia w języku ukraińskim i polskim są najbardziej podobne pod względem treści w kategoriach Божа Матір i Matka Boża – ‘u chrześcijan nazwa matki Chrystusa’. We współczesnych słownikach objaśniających języka ukraińskiego podstawowym i neutralnym jest leksem Богородиця, podczas gdy w słownikach języka polskiego do tego celu służy kombinacja leksemów Matka Boża. W etnokulturze ukraińskiej i polskiej Богородиця / Matka Boża to ‘troskliwa, kochająca matka, matka wszystkich ludzi, obrończyni pokrzywdzonych’. Analiza ukraińskiego i polskiego dyskursu artystycznego pokazała użycie metaforycznych jednostek leksykalnych do określenia pojęcia BOGURODZICA, odzwierciedlających etnokulturową specyfikę cech indywidualnych światopoglądu pisarzy.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лінгвальні та позалінгвальні аспекти функціонування суржику в Україні
Lingual and Extralingual Aspects of Surzhyk Functioning in Ukraine
Językowe i pozajęzykowe aspekty funkcjonowania surżyka w Ukrainie
Autorzy:
Соколова [Sokolova], Світлана [Svitlana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388029.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Surzhyk
Ukrainian language
Russian language
colloquial language
mixed speech
surżyk
język ukraiński
język rosyjski
język potoczny
mowa mieszana
Opis:
Surzhyk is a mixed type of speech that is typical within modern Ukraine, where we can observe the coexistence of two major language codes, namely Ukrainian and Russian. These are represented by both literary variants and numerous subcodes, primarily Ukrainian dialects (including transitional dialects, with features related to Russian and Belarusian dialectal areas) and Russian colloquial speech with elements of slang. Some language scholars rank Surzhyk as a separate language subcode – as a peculiar type of pidgin – and try to study its structure (lexical composition, grammatical structure) and areal distribution of elements accordingly. At present, in addition to “classical” Surzhyk, a new type of mixed speech has also arisen on the Russian phonetic-grammatical basis with the involvement of a large number of Ukrainian lexemes (original or borrowed by the Ukrainian language), mainly terms, taken from different fields. This new type of mixed speech is Russian-Ukrainian Surzhyk. The report analyzes several samples of mixed speech. On the basis of this analysis, criteria for the qualification of a text are proposed either as an example of Surzhyk, or simply as speech with signs of interference. Such criteria include lingual (Ukrainian or Russian phonetic basis, levels of interference, number of foreign language implementations, variations within the text), social (language is higher in status at the moment of the occurrence of the phenomenon; the scope of the functioning of the idiom itself), territorial (depending on the speaker’s place of inhabitance – urban or rural) and personal (native/first language of the speaker, level of education, knowledge of the literary language). It was concluded that the new mixed speech differs from Surzhyk in terms of the number of used units of another language, linguistic levels of manifestation, scope of distribution, conditions of occurrence and personal characteristics of speakers, among which the level of education and possession of standard subcodes are of leading importance. It is a transitional phenomenon in the process of the formation of Ukrainian as a state language.
Surżyk to mieszany typ mowy, typowy dla współczesnej Ukrainy, gdzie obserwujemy współistnienie dwóch języków, ukraińskiego i rosyjskiego. Języki te są reprezentowane zarówno przez ich warianty literackie, jak i liczne subkody, przede wszystkim przez dialekty ukraińskie (w tym również dialekty przejściowe do rosyjskiego i białoruskiego obszaru dialektalnego) oraz przez potoczną odmianę języka rosyjskiego z elementami slangu. Niektórzy językoznawcy uważają surżyk za odrębny subkod językowy – swoisty rodzaj pidginu – i podejmują próby analizy jego struktury (leksykonu, gramatyki) i uwarunkowań z zakresu geografii językowej. Obecnie obok „klasycznego” surżyka pojawił się nowy typ mowy mieszanej, oparty na bazie fonetyczno-gramatycznej języka rosyjskiego, z udziałem dużej liczby leksemów ukraińskich (oryginalnych lub zapożyczonych do języka ukraińskiego), głównie terminów z zakresu wielu dziedzin. Ten nowy rodzaj mowy mieszanej to surżyk rosyjsko-ukraiński. W niniejszym tekście poddano analizie próbki tego typu mowy mieszanej. Na podstawie analizy zaproponowano kryteria dwojakiej kwalifikacji tekstu, bądź jako przykładu surżyka, bądź po prostu jako przykładu mowy z cechami interferencji. Kryteria te mają charakter lingwistyczny (ukraińska lub rosyjska baza artykulacyjna, zakres interferencji, liczba jednostek zaadaptowanych z języków obcych, poziom wariancji tekstowej), socjologiczny (język o wyższym statusie w momencie wystąpienia danego zjawiska; zakres funkcjonowania idiomu), terytorialny (w zależności od miejsca zamieszkania mówiącego – miejski lub wiejski) i indywidualny (ojczysty/pierwszy język mówiącego, poziom wykształcenia, znajomość języka literackiego). Stwierdzono, że nowa mowa mieszana różni się od surżyka pod względem liczby używanych jednostek z innego języka, płaszczyzny językowej jego realizacji, zasięgu i warunków jego występowania, indywidualnych cech mówiących, wśród których poziom wykształcenia i znajomość subkodów standardowych mają pierwszorzędne znaczenie. Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem przejściowym w procesie uzyskiwania przez język ukraiński statusu języka państwowego.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пословицы и поговорки с противительными союзами в русском языке: структурно-семантический аспект
Proverbs and Sayings With Adversative Conjunctions in the Russian Language: Structural and Semantic Aspects
Przysłowia i powiedzenia ze spójnikami przeciwstawnymi w języku rosyjskim. Aspekty strukturalno-semantyczne
Autorzy:
Склярова, Наталья Г.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695736.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
proverb
saying
conjunction
adversative coordination
Opis:
Proverbs and sayings with adversative conjunctions in the Russian language fall into three categories: mono-, multi- and non-predicative structures. They are built according to various syntactic patterns, which proves that the spontaneity of their appearance in the language is not absolute but relative, as their formation is determined by specific laws of derivation. Russian proverbs and sayings with adversative conjunctions are based on contrast, contradiction and contrary expectation. The stylistic devices used in them, namely rhyme, personification, metaphor, metonymy, simile, gradation, chiasm, serve a number of functions. The structure of proverbs and sayings with adversative conjunctions is stable although their components are subject to morphemic, morphological, syntactic and quantitative variation. There are several synonymous and polysemous units among them, as well.
W języku rosyjskim można wyróżnić trzy kategorie powiedzeń i przysłów ze spójnikami przeciwstawnymi: struktury jedno- i wielopredykatowe oraz konstrukcje bez predykatu; są zbudowane według różnych wzorców składniowych, co dowodzi, że spontaniczność ich pojawiania się w języku nie jest absolutna, lecz względna, ponieważ ich tworzenie podlega określonym zasadom derywacji. Rosyjskie przysłowia i powiedzenia ze spójnikami przeciwstawnymi opierają się na kontraście, sprzeczności i przeciwnych oczekiwaniach. Zastosowane w nich środki stylistyczne – rym, personifikacja, metafora, metonimia, porównanie, gradacja, chiazm – pełnią różne funkcje. Struktura takich powiedzeń i przysłów jest stabilna, pomimo że ich składniki podlegają zmianom morfemicznym, morfologicznym, syntaktycznym i ilościowym. Występują wśród nich również jednostki synonimiczne i polisemiczne.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Типологія словотвірних парадигм префіксальних дієслів зі значенням «переміщення вгору» в польській мові
Autorzy:
Сегін, Любомир Васильович
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38637194.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
derivational paradigm
particular and typical derivational paradigm
deverbatives
derivational meaning
structural type of derivational paradigm
paradygmat słowotwórczy
konkretny i typowy paradygmat słowotwórczy
dewerbatywy
znaczenie słowotwórcze
strukturalny typ paradygmatu słowotwórczego
Opis:
This article offers an analysis of the derivational potential of Polish prefixed verbs with the meaning of ‘moving upwards’. The study defines a typical derivational paradigm of the verbs in focus, singles out derivational paradigm blocks based on word-class affiliation of the deverbatives, delineates structural types of derivational paradigms according to the number of such blocks, and identifies the main derivational trends of the verbs under scrutiny. The study found that the prefixed verbs have a significant derivational potential primarily at the level of substantive word formation, with verb formations being less regular, and adjective formations proving the least regular. In terms of structural typology, the most frequent microsystems contained one word-class block (noun derivatives), two blocks (noun and verb derivatives), or three blocks (noun, adjective and verb derivatives).
Artykuł poświęcony jest badaniom potencjału słowotwórczego czasowników przedrostkowych o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’ w języku polskim. W toku badań zrekonstruowano typowy paradygmat słowotwórczy analizowanych czasowników, wyodrębniono bloki paradygmatu słowotwórczego dewerbatywów według przynależności do części mowy oraz typy strukturalne paradygmatów słowotwórczych w zależności od liczby takich bloków. W artykule określono również główne trendy słowotwórcze analizowanych czasowników. Badania wykazały, że czasowniki przedrostkowe mają znaczący potencjał słowotwórczy przede wszystkim na poziomie derywacji substantywnej, mniej regularne jest tworzenie derywatów czasownikowych, zaś najmniej regularne – tworzenie derywatów przymiotnikowych. W typologii paradygmatów słowotwórczych najliczniej reprezentowane są mikrosystemy z jednym blokiem derywatów przynależnych do części mowy (substantywny), z dwoma blokami (substantywno-werbalny) i z trzema blokami (substantywno-adiektywno-werbalny).
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Словотвірний потенціал префіксальних дієслів зі значенням «переміщення вгору» в українській і польській мовах (зіставно-типологічний аспект)
The Derivational Potential of Prefixed Verbs with the Meaning of ‘Moving Upwards’ in the Ukrainian and Polish Languages (Comparative and Typological Aspects)
Potencjał słowotwórczy czasowników przedrostkowych o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’ w języku ukraińskim i polskim (aspekt porównawczy i typologiczny)
Autorzy:
Сегін, Любомир В.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695741.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
derivational paradigm
specific and typical derivational paradigm
deverbatives
derivational meaning
structural type of derivational paradigm
ideal language type
Opis:
This article is devoted to the derivational potential of prefixed verbs with the meaning ‘moving upwards’ in the Ukrainian and Polish languages in comparative and typological aspects. The study identifies the main factors that affect the derivational behaviour of the verbs in focus, delineates the structural types of specific derivational paradigms according to the number of word-class blocks of the deverbatives, reconstructs a typical derivational paradigm of the verbs under study, pinpoints the derivational meanings which fill this paradigm, and determines the ways of realisation of derivational meaning. The study found that prefixed verbs have a significant derivational potential. Based on a comparative analysis of derivational paradigms, it was established how prefixed verbs with the meaning of ‘moving upwards’ in the Ukrainian and Polish languages realise their derivational potential according to the following parameters: (1) the word-formative potential of the same lexical-semantic group to generate derivatives which belong to various blocks; (2) the derivational meanings of a typical derivational paradigm realised by derivatives in each of the compared languages; (3) the statistical pattern of derivational paradigm; (4) the degree of correspondence of the derivative potential of equivalent root words in the studied group; (5) correlate sets of derivational formants which are involved in the realisation of derivational meanings in a typical derivational paradigm; (6) the ways of formation of deverbatives in each of the languages, which reveals both common features and differences between them.
Artykuł skupia się na potencjale słowotwórczym czasowników przedrost kowych o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’ w języku ukraińskim i polskim w aspekcie porównawczym i typologicznym. W toku badań ustalono główne czynniki wpływające na zachowanie słowotwórcze analizowanych czasowników, wyodrębniono typy strukturalne konkretnych paradygmatów słowotwórczych w zależności od liczby bloków części mowy, do jakich należą dewerbatywy, zrekonstruowano typowy paradygmat słowotwórczy analizowanych czasow ników, wskazano znaczenia słowotwórcze, które wypełniają ten paradygmat, oraz określono sposoby realizacji znaczenia słowotwórczego. Badania wyka zały, że czasowniki przedrostkowe mają znaczący potencjał słowotwórczy. Na podstawie analizy porównawczej paradygmatów słowotwórczych ustalono, w jaki sposób czasowniki przedrostkowe o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’ w języku ukraińskim i polskim realizują swój potencjał słowotwórczy według następujących parametrów: (1) potencjał słowotwórczy tej samej grupy leksykalno-semantycznej do generowania derywatów należących do różnych bloków; (2) znaczenia słowotwórcze typowego paradygmatu derywacyjnego, realizowane przez derywaty w porównywanych językach; (3) statystyczny schemat paradygmatu derywacyjnego; (4) stopień zgodności potencjału słowo twórczego ekwiwalentów słów podstawowych w badanej grupie czasowników; (5) powiązane zbiory formantów derywacyjnych funkcjonujące w realizacji znaczeń w typowym paradygmacie słowotwórczym; (6) sposoby formowania dewerbatywów w porównywanych językach, ujawniające zarówno wspólne cechy, jak i różnice między nimi.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сімейно-родові іменування, похідні від імен та прізвищ першоносіїв (на основі вибраних антропонімів сіл Антонівка та Борисковичі початку та середини ХХ століття)
Family Names Derived from Given Names and Surnames: A Study of Selected Anthroponyms in the Villages of Antonivka and Boryskovychi in the Early to Mid-Twentieth Century
Autorzy:
Садова, Лариса Олександрівна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38644838.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
family nomination
anthroponym
given name
appellative
word-formation group
Opis:
This article analyses the origins of family names and the duration of their functioning in rural anthroponymics on the basis of the anthroponymy of the south of the Volyn region in the early to mid-twentieth century. The study examines the semantic and word-formation structure of anthroponyms in the area, identifies lexico-semantic groups represented in the roots of family names, and considers different structural variants of the given names and surnames from which family names were derived, including their productivity and the most frequent cases. The semantics of roots and the word-formation structure of family names in the south of the Volyn region reflect general tendencies of the Ukrainian anthroponymic system and tendencies of the regional anthroponomy, which stem from dialectal features, influences of other languages, and historical and cultural peculiarities of the region.
W artykule przeanalizowano problem pochodzenia nazw rodowych oraz czasu ich funkcjonowania w antroponimikonie wiejskim (na podstawie antroponimów na południu obwodu wołyńskiego z początku i połowy XX wieku). Autorka analizuje strukturę semantyczną i słowotwórczą antroponimów w tym regionie, przedstawia grupy leksykalno-semantyczne reprezentowane w podstawach nazw rodowych, omawia różne pod względem strukturalnym warianty imion i nazwisk motywujące nazwy rodowe. W artykule określono produktywność imion motywujących nazwy rodowe i zidentyfikowano najbardziej aktywne imiona. Semantyka podstaw i struktura słowotwórcza nazw rodowych z południa obwodu wołyńskiego odzwierciedlają ogólne tendencje ukraińskiego systemu antroponimicznego, a także cechy regionalne antroponimii wynikające z właściwości gwarowych, wpływów innych języków oraz cech historycznych, kulturowych i obyczajowych regionu.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 380

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies