Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mrozek, Jarosław" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Poznawcze funkcje matematyki
    Cognitive Functions of Mathematics
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967962.pdf
    Data publikacji:
    2001-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    The paper is an attempt to present the cognitive functions of mathematics in relation to empirical sciences. Firstly - mathematics is a 'generator' of mathematical categories used in natural sciences. In this sense mathematics is a science about the tools of cognition which it creates or perfects. Secondly - mathematics plays the role of 'prism' through which we view the world because some phenomena e.g. from the micro- and macro-world can only be seen through the prism of mathematical structures and notions. And thirdly - mathematics is also a 'selector' of cognitive content. It eliminates from the cognitive field these phenomena which presently can't be grasped by the existing mathematical structures. It is worth noticing that the functions of mathematics: 'selector' and 'prism' are complementary in some sense; although they are opposites ('prism' lets you 'see' something, and 'selector' restricts this 'seeing'), they don't exclude each other.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2001, 9, 4; 29-37
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstanie i perspektywy dowodu matematycznego
    The Origins and Perspectives of the Development of Mathematical Proof
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968446.pdf
    Data publikacji:
    2000-03-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    This paper is an attempt to review the historically existing types of demonstration of mathematical theorems. The author shows how the notion of mathematical proof has changed through the time from the moment when mathematicians realised (thanks to the philosophical method) the necessity to justify their theses until a precise notion of proof has appeared in the framework of the formal method. Next, the author considers the possibility of modifying the notion of mathematical proof under the influence of the development of computer sciences.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2000, 8, 1; 21-33
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka - narzędzie czy opis? Instrumentalistyczna i realistyczna interpretacja zastosowań matematyki
    Mathematics: A Tool or Description? Instrumentalistic and Realistic Interpretations of the Applications of Mathematics
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965600.pdf
    Data publikacji:
    1996-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    In the paper there are presented two proposals of the interpretations of the applications of mathematics in the natural sciences - realistic and instrumentalistic. The realistic conception, in accordance with the successes of science, maintains that there exists some kind of correspondence between the mathematical structures and the internal structure of the world. It is expressed in the thesis of the mathematicality of nature. The instrumentalistic approach separates the cognitive content of the scientific theory from the mathematical means of expression of the content. In this approach the mathematical categories do not represent any aspect of the modelled reality. In the final part of the paper the author undertakes such an attempt of approaching the applications of mathematics which, while combining the advantages of the above discussed conceptions, would be devoid of their disadvantages.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 1996, 4, 2; 63-77
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka i świat
    Mathematics and the World
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968330.pdf
    Data publikacji:
    1997-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    The author presents Einstein's viewpoint on the issue of the relation between mathematics and the world. Mathematics, as Einstein seems to suggest, cannot model the structure of the world in an absolutely adequate way since, if mathematical theorems are certain, they don't apply to the reality. However from the fact that something cannot be done in an adequate way, it doesn't follow that it can't be done at all. Mathematics can and should be applied to desrcibe the reality, but in such a case its theorems are not certain. Mathematics is a formal science. To be able to state something about the world it must be filled with real meaning - which for Einstein means that mathematical asertions, after a suitable interpretation, must be linked through a network of experimental procedures with the world of nature. Einstein, as it appears, applied these general suggestions to approach the problem of geometry of real space.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 1997, 5, 4; 57-66
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem matematyczności przyrody
    The Problem of Mathematicality of Nature
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/964859.pdf
    Data publikacji:
    2004-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    The aim of this paper is a presentation, specification and criticism of the thesis proclaiming the mathematicality of nature. The author distinguishes between the structural and the functional aspects of this thesis. With such an interpretation this thesis has a strong methaphysical interpretation. However such thesis is linked with some problems, concerning the issue of its verification. Therefore the author proposes to consider a neutral thesis proclaiming that nature is amathematical. Then we avoid strong assumptions concerning the structure of the world and better understand not only the successes but also failures of mathematical methods. Besides we gain a new view of the issue of efficacy of mathematical methods in natural sciences.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2004, 12, 2; 21-29
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lawrence M. Krauss o powstaniu Wszechświata z nicości. Czy współczesna fizyka rozwikłała zagadkę istnienia Wszechświata?
    Lawrence M. Krauss on the origin of the universe out of nothing. Did contemporary physics solve the mystery of the universe’s existence?
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431158.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    laws of nature
    quantum vacuum
    quantum mechanics
    genesis of Universe
    nothingness
    space(1)
    prawa przyrody
    próżnia kwantowa
    mechanika kwantowa
    powstanie Wszechświata
    nicość
    przestrzeń
    Opis:
    How and why did the Universe come into existence? The main problem with the scientific explanation of the Universe’s existence is that it assumes a certain physical reason of its existence. But any physical cause of the universe must be a part of the Universe whose existence it is to explain. Therefore, every purely scientific explanation of the Universe’s existence is bound to fail. Perhaps no scientific theory can build a bridge between absolute nothingness and the already existing Universe. It appears that if we change a metaphysical question: why does Universe exist? into a ‘more scientific’ question: in which way did (could) the Universe come into existence?, then we have an opportunity to present a contemporary version of the ‘history’ of the Universe’s origin based on physics. The cosmologist Lawrence M. Krauss claims that it is enough to abandon the metaphysical notion of absolute nothingness and take physical vacuum as a point of departure. For it follows from quantum mechanics that quantum vacuum is not the same as metaphysical nothingness (according to quantum mechanics time and space could have come into existence spontaneously, and perhaps the laws of nature themselves appeared spontaneously), and it is possible that – in the light of contemporary physics – the Universe was created out of “nothing”.
    Jak i dlaczego powstał Wszechświat? Problem z naukowym wyjaśnieniem istnienia Wszechświata polega na tym, że zakłada ono pewną fizyczną przyczynę jego istnienia. Ale jakakolwiek fizyczna przyczyna Wszechświata musi być częścią Wszechświata, którego zaistnienie ma wyjaśnić. Z tego powodu każde czysto naukowe wyjaśnienie istnienia Wszechświata jest skazane na zapętlenie. Być może żadna teoria naukowa nie może przerzucić mostu pomiędzy absolutną nicością a istniejącym już Wszechświatem. Okazuje się jednak, że gdy metafizyczne pytanie typu: dlaczego istnieje Wszechświat? zamienimy na „bardziej naukowe”: w jaki sposób powstał (mógł powstać) Wszechświat?, to mamy szansę na gruncie fizyki przedstawić współczesną wersję „historii” powstania Wszechświata. Kosmolog Lawrence M. Krauss twierdzi, że w tym celu wystarczy porzucić mętne – z punktu widzenia fizyki – pojęcie absolutnej nicości i za punkt wyjścia uznać fizyczną próżnię. Ponieważ – jak wynika z mechaniki kwantowej – kwantowa próżnia to dalece nie to samo co nicość metafizyczna (według mechaniki kwantowej czas i przestrzeń mogły powstać spontanicznie, a nawet, być może, spontanicznie powstały same prawa natury), możliwe jest – w świetle naszej współczesnej wiedzy – powstanie Wszechświata z „niczego”.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 131-145
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy zmiana kryteriów naukowości we współczesnej fizyce teoretycznej?
    Is There a Change in the Criteria of Being a Science in Contemporary Physics?
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343866.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    kryteria naukowości
    fizyka
    empiryczne testowanie
    nieempiryczna procedura weryfikacyjna
    testability
    falsifiability
    demarcation criteria
    Popper
    Bayesian methods
    non-empirical theory confirmation
    Opis:
    Współczesne teorie fizyczne i kosmologiczne ponownie stawiają przed filozofami i metodologami problem naukowości rozważanych idei. Wiąże się to głównie z kwestią ich empirycznego testowania. Wiemy, że wiele koncepcji współczesnej fizyki teoretycznej takich jak superstruny czy multiwszechświat jak dotąd nie doczekały się ani jednej obserwacji czy eksperymentu, które by je potwierdzały. W tej sytuacji pojawiają się próby osłabienia wymogów metodologicznych nakładanych na teorie, by móc nadal uważać je za naukowe. Wyzwanie, przed którym stają fizycy, filozofowie i metodolodzy polega na próbach określenia możliwej do przeprowadzenia nieempirycznej procedury weryfikacyjnej w przypadku, gdy teorie te postulują istnienie zasadniczo nieobserwowalnych obszarów rzeczywistości.
    The contemporary physical and cosmological theories confront philosophers and methodologists with a problem of scientific character of the considered ideas. It is mainly connected with the issue of their empirical testing. We know that many conceptions of contemporary physics, such as the conceptions of superstrings or of multiverse, have not been confirmed by even a single observation or experiment. In this situation there appear attempts to “weaken” methodological requirements imposed on theories to consider them as scientific after all. The challenge that physicists, philosophers and methodologists face is to attempt to define a feasible, possible to perform, non-empirical verification procedure in the case when these theories postulate the existence of basically non-observable areas of reality.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2018, 6; 133-149
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy odwrót od naturalizmu w fizyce?
    Is There a Retreat from Naturalism in Physics?
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343092.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    matematyka
    fizyka
    struktura
    analogia
    naturalizm
    antropocentryzm
    mathematics
    physics
    structure
    analogy
    naturalism
    anthropocentrism
    Opis:
    Naturalizm jest poglądem głoszącym, że jedyną istniejącą rzeczywistość jest przyroda (natura). Naturalista wymaga, by zjawiska były wyjaśniane poprzez odwołanie się do ich naturalnych przyczyn, dostępnych poznaniu naukowemu, na bazie obserwacji i eksperymentu. Tymczasem Mark Steiner, w książce The Applicability of Mathematics as a Philosophical Problem stawia zaskakującą tezę, iż współcześni fizycy w swej pracy odchodzą od naturalistycznej wizji nauki; twierdzi on, że rzeczywista działalność naukowa fizyków pozostaje w sprzeczności z ich podstawowymi przekonaniami metodologicznymi i ontologicznym naturalizmem. Na poparcie swojej tezy wskazuje na liczne przypadki znaczących odkryć z najnowszej historii fizyki, w których powstaniu decydującą rolę odegrała wyobraźnia ludzka, a nie fakty doświadczalne. Ten sposób odkrywania praw we współczesnej fizyce jest – twierdzi Steiner – antynaturalistyczny w tym sensie, że bardziej polega na ludzkiej inwencji, na manipulacjach strukturami formalnymi przy wykorzystaniu matematycznych analogii, niż na metodach klasycznego empiryzmu. Takie podejście uprzywilejowuje ludzki, a nie przyrodniczy (empiryczny), punkt widzenia. Steiner uważa, że świadczy to o zwrocie ku antropocentrycznemu punktowi widzenia w metodologii fizyki. W moim przekonaniu jest to nadinterpretacja „naturalnych” procedur poznawczych występujących we współczesnej nauce, a polegających na stosowaniu znanego schematu: problem-hipoteza-obserwacja-krytyka-modyfikacja. Ponadto sugestie Steinera nie przystają do faktów odnoszących się na przykład do rozwoju najnowszej kosmologii, w której postęp naukowy stymulowany jest wyrafinowanymi obserwacjami.
    Naturalism claims that everything that exists is Nature. There does not exist any other reality, apart from the natural one. Naturalists require that all phenomena have to be explained only by their natural causes. Natural causes are the ones that are accessible for scientific cognition. Science (physics) tries to describe this reality basing on observation and experiment as the foundation of creating theoretical constructs (theories) pertaining to natural phenomena. Mark Steiner, in his book entitled The Applicability of Mathematics as a Philosophical Problem, puts forward a surprising thesis that contemporary physicists in their work retreat from the naturalist vision of science because—as the author states—the real scientific activity does not comply with their basic methodological and philosophical convictions (with naturalism). To support his thesis he points to numerous cases of significant discoveries in the newest history of physics in which the decisive role was played by human imagination and not experimental facts. This way of discovering laws in contemporary physics is—in his view—antinaturalist in the sense that it relies more on human invention, on manipulating formal structures by the use of mathematical analogies than on the methods of classical empiricism. Such an approach—in his opinion—privileges a human and not naturalist (empirical) point of view. Steiner regards that it indicates a turn towards an anthropocentric viewpoint in the methodology of physics. In my view it is an over-interpretation of “natural” cognitive procedures existing in contemporary science and relying on the use of a well-known scheme: problem— hypothesis—criticism—problem modification. Moreover, Steiner’s suggestions do not match facts concerning the development of the newest cosmology in which scientific development is stimulated by using sophisticated observations.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2016, 4; 159-168
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka w ujęciu mocnego programu socjologii wiedzy
    Mathematics in the Light of the Strong Programme of the Sociology of Knowledge
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341755.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    mocny program
    Karl Mannheim
    Ludwig Wittgenstein
    Imre Lakatos
    matematyka
    mathematics
    sociology
    Strong Programme
    status of mathematics
    Opis:
    Socjologia wiedzy głosi tezę o społecznej naturze wszelkiej wiedzy, jednak w twórczości najwybitniejszego przedstawiciela tego sposobu myślenia, Karla Mannheima pojawia się niekonsekwencja wyrażająca się skłonnością do odmiennego traktowania matematyki i logiki. Mannheim rozważał matematykę i logikę jako dziedziny wiedzy nie podlegające społecznej determinacji. Przedstawiciele mocnego programu socjologii wiedzy na nowo podejmują problem statusu matematyki i logiki. Chcą pokazać, że również te nauki można zasadnie i sensownie analizować, odwołując się do narzędzi socjologicznych. W swych rozważaniach nawiązują do poglądów Ludwiga Wittgensteina i Imre Lakatosa. W szczególności są przekonani, że dzieła Ludwiga Wittgensteina Remarks on the Foundations of Mathematics i Imre Lakatosa Proofs and Refutations otwierają drogę socjologicznemu podejściu do matematyki.
    The sociology of science propagates the thesis about the social nature of all knowledge, however, Karl Mannheim, the most eminent representative of this way of thinking, tends to treat mathematics and logic differently. Mannheim considered mathematics and logic as disciplines of knowledge which are not amenable to social determination. The representatives of the Strong Programme of the sociology of knowledge raise once again the problem of the status of mathematics and logic. They aim to show that these sciences can be also reasonably analysed by means of sociological tools. In their considerations they refer to the ideas of Ludwig Wittgenstein and Imre Lakatos. They are convinced that Wittgenstein’s Remarks on the Foundations of Mathematics and Lakatos’s Proofs and Refutations opened a way to a sociological approach to mathematics.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2014, 2; 311-322
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Innowacyjny typoszereg ognioszczelnych baterii litowo-jonowych typu SBS-4Lion do zasilania lokomotyw akumulatorowych w podziemnych zakładach górniczych o energii zmagazynowanej 105 kWh i 150 kWh
    Autorzy:
    Kuczera, Alojzy
    Kuczera, Jarosław
    Smuga, Rafał
    Mrożek, Jarosław
    Grzonka, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857289.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Druk-Art
    Tematy:
    zasilanie lokomotyw
    lokomotywa akumulatorowa
    bateria litowo-jonowa
    baterie ognioszczelne
    baterie SBS-4Lion
    zmagazynowana energia
    power supply for locomotives
    battery locomotive
    lithium-ion battery
    flameproof batteries
    Opis:
    W podziemnych zakładach górniczych w transporcie poziomym stosowane są lokomotywy akumulatorowe oraz z napędem Diesla. W ostatnich latach wprowadzono do transportu lokomotywy spalinowe Diesla, co na obecną chwilę okazało się z kilku względów fiaskiem: duże spalanie oleju napędowego, mała trwałość silników oraz zanieczyszczenie powietrza w wyrobiskach kopalnianych. W obecnej chwili z punktu widzenia ekonomicznego oraz ekologicznego bardziej efektywne są lokomotywy akumulatorowe.
    Battery and diesel locomotives are used in horizontal transport in Polish underground mining plants. At the moment, diesel locomotives have proved to be economically expensive: high diesel fuel consumption, low durability of drive engines and pollution of the workings atmosphere. Battery locomotives have become more economical and ecological again.
    Źródło:
    Napędy i Sterowanie; 2020, 22, 11; 76-78
    1507-7764
    Pojawia się w:
    Napędy i Sterowanie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z korespondencji sławnych jezuitów. Piotr Skarga do Hieronima Nadala
    The Letters of Famous Jesuits. Correspondence between Piotr Skarga and Jerome Nadal
    Autorzy:
    Mrozek-Kochanek, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967574.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    correspondence
    Old Polish epistolography
    Latin letters of Piotr Skarga
    Polish history and culture
    Jesuit College at Jarosław
    Opis:
    This essay reminds us of the correspondence between Piotr Skarga and Jerome Nadal. The author discusses all seven letters of their written dialogue. T hey exchanged not so many letters and we cannot tell enough about Nadal’s personality and his relationship with a well-known Polish preacher, but their correspondence is really interesting as a unique source of knowledge about the early Society of Jesus, history of the Catholic Church and customs in old Poland, which are described from the point of view of Jesuits.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 21, 3
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies