Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mariański, Janusz" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 219
Tytuł:
Kontakty społeczne mieszkańców wsi podmiejskich z uprzemysławiającym się Płockiem / Janusz Mariański.
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/492585.pdf
Data publikacji:
1972
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1972, 17, 1 (65); 16-21
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad integracją wychodźców ze wsi z ludnością miejską / Janusz Mariański.
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/493071.pdf
Data publikacji:
1978
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1978, 23, 2 (95); 31-37
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium socjologiczne o robotnikach płockich
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972094.pdf
Data publikacji:
1974
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Opis:
Recenzja książki: Robotnicy w uprzemysławiającym się mieście. Przemiany społeczne i kulturalne, Irena Nowakowa, Warszawa 1973
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1974, 19, 2 (76)
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre aspekty kultury masowej na wsi
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971637.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1977, 22, 3 (91)
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy młodzieży wobec śmierci
Attitudes Towards Death
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860491.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Let us concentrate in our considerations on the following three questions: how often we think about death, the lay versus religious understanding of death. They allow us to learn about the attitudes the youth adopt towards dying and death. The thanatological attitudes of the secondary school leavers under study will be shown according to the three socio-demographic traits (sex, type of school and place of residence) and two religious traits (religious self-identifications and religious practices). The two special existential categories: sense of life and sense of death become, in a different way, the subject matter of the reflection of the young generation of Poles. Young secondary school leavers think about the sense of life more often than about the sense of death. If 13.1% of the subjects do not think at all about the sense of life, or think about it only rarely, the analogical index pertaining to the thanatological issues equals 42.4%. It is difficult to assess the declared frequency with which the young people think about death. The fact that almost half of the youth under study think, at least sometimes, about death, may provoke to ask questions about the sense of life and death, also when we consider life as a whole and search for the “sense of any sense.” A considerable part of the secondary school leavers treat death as a kind of reality they cannot avoid, as a natural end of human life, and, consequently, speaking about it very often has no sense. The statements about death as a natural phenomenon were highly approved, but the statements about death, with the religious contents, were considerably less approved. In their assessments about the sense of life and death, some respondents would at the same time quote religious and lay justifications, the fact which can mean that they did not treat those justifications as exclusive but complementary. The coefficients of correlations were, as a rule, high and significant in relation to the religious traits, and insignificant in relation to the socio-demographic traits. On the one hand, men and women, the youth from various schools, were comparable as regards the frequency with which they thought about death and the way they interpreted the phenomenon of dying and death and suffering. On the other hand, they differed when their attitudes towards religion were different and they did not carry out religious practices in the same way. The psychosocial and social dimension of growing old, dying and death should to a greater extent become the object of empirical research.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1998, 26, 1; 63-86
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura społeczno-zawodowa a postawy i zachowania religijne ludności wiejskiej
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872632.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
/.../ Pokazanie zróżnicowań postaw i zachowań religijnych w wybranych kategoriach społeczno-zawodowych jest ważne w kontekście poglądów podkreślających ujednolicającą rolę religii w społeczeństwie. A. Siciński we wprowadzeniu do pracy zbiorowej pisał, że stosunek do religii nie jest czynnikiem, który odróżniałby poszczególne style życia w Polsce i dopiero studia nad specyfiką polskiego stylu życia i jego odmiennością od styla życia innych społeczeństw ujawniłyby rolę religii jako czynnika różnicującego. Z drugiej strony wiele wskazuje na to, że społeczeństwo także wiejskie jest w trakcie kształtowania zróżnicowanych poglądów i postaw religijnych w różnych warstwach społecznych.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1985, 13, 1; 143-192
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patologia kierownictwa parafialnego
The Pathology of Parish Leadership. Sociological Aspects
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876316.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The theme concerns with the parish leadership functional dimensions. There exists a set of parish leadership phenomena which can be called pathological. On the one hand these are behaviours from the sociological point of view appreciated negatively as they deviate from the normative Church system. On the other, however, these are symptoms reflecting the abnormalities and inefficiencies of functioning of ecclesiastical institutions, characterized by deviations from model assumptions. The author concentrates himself on ten aspects of the problem, which — as it seems — are of crucial importance in revealing the severe pastoral difficulties of today. Among other things he tries to answer the questions: should the parish community leader have the traits of a superior or of a leader; which functions performed by priest are of principal importance; which goals — particular or communal, material or spiritual satisfactions should determine his daily activity; should one prefer the position achieved by individual (the stabilization tendencies in parish leadership) or the daily activity based on qualifications (change contra status)? The problems of distorting of informations, overloading by precepts and of anonymity in intra-parish relations pertain to various forms of bureaucracy, which is negatively assayed in view of essential goals of the Church. The issues taken in the form of two alternatives: the giant parishes or micro-parishes and autonomy or dependency, are connected with certain „afflictions” of parish organization structure. The analized functional abnormalities of parish leadership are obvious in confrontation with model functioning. The social harmfulness and discordance with socio-religious goals broadly viewed allow to treat them as pathological symptoms. The prophylactic activity should be based on the possibly earliest pointing at the principal pathological features of parish leadership and on providing the rich means of their elimination. In parish and Church there exist enormous social powers facilitating the counteraction against the functional abnormaities and facilitating the improvement process and the increase of organizational efficiency.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1977, 5; 105-129
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indywidualizacja rodziny w ponowoczesnym społeczeństwie
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450958.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
Tematy:
indywidualizacja
sekularyzacja
rodzina
społeczeństwo ponowoczesne
Opis:
W niniejszym opracowaniu zwracamy uwagę na dwie zasadnicze kwestie: czym jest indywidualizacja jako zjawisko upowszechniające się w ponowoczesnych społeczeństwach i jakie są reperkusji tego procesu w życiu małżeńskim i rodzinnym. Procesy indywidualizacyjne przebiegają w zróżnicowany sposób i ze zróżnicowaną siłą w różnych dziedzinach życia społeczno – kulturowego (uwalnianie się od tradycyjnych relacji i więzi oraz wybory spośród rozmaitych opcji). Rodzina nie jest tu wyjątkiem, a procesy indywidualizacji rodziny można opisywać zarówno w ogólnych, jak i w szczegółowych wymiarach. Nie wszystkie opisane w artykule przejawy przekształceń w rodzinie mają bezpośredni i wyłączny związek z procesami indywidualizacji, niektóre z nich mają tylko związki pośrednie. Niektóre z nich są konsekwencją ogólniejszych procesów modernizacyjnych lub procesów sekularyzacji.
In this study we draw attention to two fundamental issues: what is individualization as a phenomenon that is spreading in postmodern societies and what are the repercussions of this process in marital and family life. Individualization processes are running in diverse ways and strength in many areas of social and cultural life. We can observe a liberation from traditional relations and bonds, as well as choosing from many forms of those relations. The family is not an exception here – the processes of family individualization can be described on both: general and specific dimensions. Not all changes in family life described in this paper are directly connected with processes of individualization, some of them are the consequence of more general modernization processes or secularization.
Źródło:
Władza sądzenia; 2017, 13
2300-1690
Pojawia się w:
Władza sądzenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologiczne motywy przynależności do Kościoła
The Sociological Motives of Church Membership
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876065.pdf
Data publikacji:
1980
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The article starts by sketching the general situation of the Church and religion in a pluralistic society. In view of gradient Church membership and inner stratification of the Church into groups of people of varying degrees of identification with, or separation from the Church, the question of motives of Church membership becomes a burning one. The problem is discussed in the light of Austrian and West German sociological studies and on the example of one Polish region undergoing industrialization (villages surrounding Płock and rural migrants to Płock). The investigations in the Płock region were carried out in 1976-1977 and involved 295 inhabitants of suburban villages and 179 rural migrants. Our analysis of the main motives of Church membership makes it possible to draw several broad conclusions. First, as regards the most important motives of Church membership there is no alternative of religious vs. social motives, but an alternative of motives of religious tradition vs. personal religious motives. There is clear priority of religious motives over social ones. Secondly, deep entry (trough migration) into the social reality of an industrialized region results in the appearance of individuals who make a conscious break with the Church and in increase in the number of Catholics who invoke purely social motives to justify their bond with the Church. Thirdly, as regards objective social change, a several-year period of industrialization in a rural area is too short to effect state of religious consciousness that would be tantamount to serious unsettlement of formal Church membership. The Church still commands much loyalty and respect in both urban and rural communities, even among those whose outward attitude towards the Church is quite passive.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1980, 8; 143-165
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orientacje zasadnicze i celowościowe jako czynnik różnicujący postawy prospołeczne młodzieży płockiej
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970312.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1989, 34, 4 (141)
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijna koncepcja sensu życia
The Religious Conception of the Sense of Life
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871056.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The problem of giving sense to human life, determining aims and values which man could conform with and according to which he could live in a constructive manner is an important cognitive function of religion. The conjunction of the sense of life and religious faith is very close but not exclusive. The underlying question in the question about the sense of life and religious faith is the question about God. Taking this basic premiss as his starting point the author analyzes in the present paper the sense-making functions of religion, the relation between the sense of life with the problems of death, the relation: current sense − eternal sense (do they stand in opposition or are they complementary?) as well as individual and fellowship dimensions of the sense of life. The fact that one finds sense of human life in faith and through faith does not mean that he turns away from mundane affairs, but rather that he takes them in their fuller meaning and interpretation. In the situation in which there are competing systems of values as well as individual and social tensions a majority of Catholics expect of the Church help which would direct them how to behave. What the Church has to offer in the sphere of making one’s life sensible is Her clear chance also in the pluralistic society. As long as the man will struggle with the ultimate problems of his existence so long will there be a place for religious interpretations of his life.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1990, 18, 1; 253-272
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współzależność postaw zasadniczo-celowościowych i godnościowych /na przykładzie młodzieży uczącej się w Płocku/
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872662.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Zagadnienie godności ludzkiej należy do bardzo ważnych, problemów moralnych współczesności. Pod koniec lat siedemdziesiątych i w latach osiemdziesiątych dokonał się w społeczeństwie? polskim wzrost w świadomości zbiorowej, szacunek dla osoby ludzkiej. W odwoływaniu się do godności i w. akcentowaniu uprawnień jednostki ludzkiej przejawiała się nawet, pewna moda oraz. swoista retoryka godności. Niemniej istnieją głębsze powody społeczna uzasadniając "wybuch" problematyki godnościowej, zwłaszcza w. jej kształtach społecznych związanych z dopominaniem się o rzeczywistą podmiotowość społeczną. /.../
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1985, 13, 1; 107-141
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia i moralność w opinii maturzystów
Religion and Morality According to Secondary School Leavers
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861018.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In the paper entitled Religion and Morality According to Secondary School Leavers the author analyzes three questions: the attitude of the secondary school leavers to the moral principles of Catholic religion, religion as an instance justifying morality and preferences among the duties of a Catholic. The basis for these analyses is made up of the findings of sociological research carried out in 1994 among secondary school leavers from six Polish towns: Szprotawy, Tarnów, Puławy, Kraśnik, Dęblin and Gdańsk (in total 1468 respondents). The leavers' answers are analyzed across six independent variables: the town in which young people go to school, their sex, type of school, place of residence, self-declarations of faith and religious practices. Summing up our conclusions from the considerations on the relationship between religion and morality we should state that the moral principles of Catholicism are within the sphere of acceptance of the 1994 secondary school leavers; the acceptance, however, is partial and in principle critical. Only every tenth subject does have no reservations as to Catholic moral principles, or does not claim that this morality be supplement ("Catholic morality is just and sufficient"). Every tenth secondary school leaver holds that Catholic morality is totally strange to them. The socio-demographic characteristics do not play such an important role, only the religious characteristics (self-declarations of faith and religious practices) impart so significant differences among the opinions of the secondary school leavers under study.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1996, 24, 1; 169-178
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Profesor Franciszek Jan Mazurek - obrońca godności osoby ludzkiej i praw człowieka (1933-2009)
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834605.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2010, 38; 7-12
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Godność ludzka jako nowy paradygmat w socjologii moralności
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367299.pdf
Data publikacji:
2019-02-28
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
godność ludzka
nowy paradygmat
personalizm
socjologia moralności
Opis:
W kontekście poszukiwania nowych paradygmatów badania moralności należy uwzględnić ujęcie personalistyczne. Teza o godności osobowej człowieka powinna być traktowana jako ogólna teoretyczna podstawa socjologii moralności. Tylko człowiek jako osoba jest zdolny do przeżywania idei i norm moralnych oraz wartości związanych z sacrum (wartości religijne). Choć godność człowieka funkcjonuje, do pewnego stopnia, jako główne tabu współczesności, socjologowie zwracają uwagę na to, że jest ona w pewnym sensie funkcją kształtowania się świadomości. Zatem doświadczenie godności nie jest – w tym znaczeniu – ani powszechne, ani zawsze jednakowo wiążące. Procesy sekularyzacji i pluralizacji społeczno-kulturowej sprawiają, że religia i moralność tworzą coraz częściej odrębne systemy regulacji zachowań ludzkich. Empiryczna socjologia moralności bada przede wszystkim społeczne wymiary godności, w tym także warunki jej zachowania w społeczeństwie. Wskazuje na sytuacje moralnie degradujące człowieka. Dla tej subdyscypliny ważne jest nie tylko podejmowanie prób diagnozy, lecz także pokazywanie rozwiązań oraz kierunku społecznych przemian.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2017, 21, 4; 9-20
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa duchowość jako megatrend społeczno-kulturowy - mit czy rzeczywistość?
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461891.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
nowa duchowość
sacrum
sekularyzacja
megatrend religijny
Opis:
W niniejszym artykule określimy najogólniej, czym jest nowa duchowość, wskazemy na jej cechy charakterystyczne oraz sformułujemy jej definicję. Nowa duchowość kształtująca się poza instytucjami kościelnymi jest jakąś sygnaturą czasów współczesnych. Rozwój tych nowych form życia duchowego sprawia, że wielu socjologów stawia pytanie, czy nie należy już mówić o nowej subdyscyplinie socjologicznej, mianowicie, o socjologii duchowości. Analizuje ona nowe formy duchowości w kontekście przemian społeczeństw współczesnych, których są one do pewnego stopnia naturalną konsekwencją. Część socjologów uznaje nowe formy duchowości za przejaw powrotu sacrum, inni skłonni są je traktować jako symptom sekularyzacji i dekadencji religii. Jeszcze inni są skłonni uznawać tzw. alternatywną duchowość za ważny megatrend religijny, jako "powrót religii".
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 22-45
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Władysław Piwowarski (1929–2001) – współtwórca polskiej socjologii religii
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037003.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Władysław Piwowarski
legacy
sociology of religion
Opis:
Fr. prof. Władysław Piwowarski is known in Poland and abroad primarily as a sociologist of religion. His sociological works are an important component (one would like to say – classic) of the Polish sociology of religion, they have determined and still determine its development. Most of them closed a certain stage in the development of the sociology of religion in Poland and opened a new one. Today it would be difficult to imagine a thorough study of religiosity without taking into account the sociological achievements of Fr. prof. Piwowarski. In this study, we will only focus on selected aspects of his concept of the sociology of religion (sociology of religion as a sociological subdiscipline), religiosity as a subject of sociological research, methodological problems of the sociology of religion). We ignore his scientific achievements in the fields of sociology of morality, social philosophy, Catholic social science and pastoral theology.
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2022, 1(33); 7-27
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gerhard Schmidtchen, Was den Deutschen heilig ist Religiöse und politische Strömungen in der Bundesrepublik Deutschland
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872942.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1982, 10; 280-285
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowy konsens wiary w społeczeństwie polskim
The fundamental consensus of the faith in Polish society
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1873011.pdf
Data publikacji:
1981
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Starting with a description of the general situation of religion in pre-technical (Christian) and industrial (pluralistic) societies the author tries to estimate, on the basis of the selected sociological studies, the range of the attitudes towards religion characterized by maximal identification (maximal consensus of the faith), partial identification (partial consensus of the faith), minimal identification (minimal consensus of the faith) and by the lack of identification with religion (the lack of consensus of the faith). The picture obtained of the situation in our country is compared to the situation in several West-European countries (Austria, West Germany, Prance, Italy) in the last passages of this study. Taking into consideration the criterion of the total self-declaration of the people questioned, and the state of the realized religious observances and the criterion of identification with the truths of faith and moral principles of the Church, the author proposes the following division of the consensus of faith in Polish society: maximal consensus of faith-40%, partial consensus of faith-50% (minimal consensus of faith-90%) and the lack of the consensus of faith-10%. The comparisons made in the study show differences in the consensus of faith in Poland and in highly developed West-European countries. There doubtless exists a serious difference between the selective religiousness in Poland and in these countries. But it is rather a difference in the degree and not in the quality of the phenomenon. The ’’western” Catholics among whom religious observances are less developed, seek for more liberal forms of expression to manifest their faith. Industrial civilization, which-at least indirectly—constributed to the popularization of attitudes partially reserved towards the Church, has made the position of Christianity slightly more difficult. However, the Church retains great social and moral authority which makes it possible to reintegrate attitudes in the direction of the maximal consensus of faith at any time.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1981, 9; 5-26
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moralność religijna młodych Polaków w nowoczesnym społeczeństwie
Religious Morality of Young Poles in a Modern Society
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861526.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In the present paper, on the basis of sociological research conducted in the years 1989-1991, the author watches the transformations of the religious morality in young Poles under the conditions of passing from a society managed in a totalitarian way to one ruled democratically. The Polish society is at the stage of a deep political, social, economic, cultural and moral transformation. There is more and more doubt if faith and religious morality will remain an integral element of the modernized society in the future. Observing these processes in vivo is a unique opportunity for sociologists. In the paper the reader's attention is drawn to young Poles' general moral orientations, to their attitude towards the norms of marital and family morality, and to their authorities in deciding moral dilemmas and conflicts. The current ethos of the young generation of Poles considerably differs from the institutionalized religious morality. It could be even claimed that religiousness has a weaker effect on moral attitudes and behaviors. The process of individualisation and subjectivisation in morality is a typical phenomenon in modern societies. The clear discrepancy between the contents propagated by the Magisterium Ecclesiae and their acceptance by members of that Church does not mean that with respect to a certain group of young Poles one cannot say that their religiousness is becoming deeper, also on the level of their religious morality. Their attitudes and behaviors result from the choice they have made in a conscious and free way. Even those who question the ethical principles of Catholicism are not going to leave the Church. They remain in it with the consciousness that they pass over some of its indications and rules (the so-called partial and conditional membership in the Church).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1993, 21, 1; 137-154
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre przemiany systemu wartości społeczeństwa zachodnioniemieckiego
Some Changes in the System of Values in German Society
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871185.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The paper has been written on the basis of the results of empirical researches, done in Germany, on the system of values, aims and new orientations in the life of German society. The author has taken advantage of those researches which have been done on the representative, all-nation samples or purposefully selected social categories which categories embrace the people who belong to various classes and strata of society. That is why the following analyses aim et grasping some dominant changes in the system of values and at making an attempt of generalisation at the level of global society. Principally, the present work deals with a few selected questions, e.g., changes of material and postmaterial values, some social values which belong to the middle-class ethos, and, finally, the relation between social and religious values. On the one hand, we face catastrophic and fateful theses put forward by sociologists who predict a complete disintegration of the traditional systems of values. On the other hand, one points ot that which is essential in values and which remains unchanged, and the actual system of values both among the young and adult generations is a special combination of continuity and change. Many authors who concentrate on the basic values, perceive more examples of continuity that those of change. There is, however, being created a new ethos which embraces a considerable part of society within the framework of the progressive uniformity of culture. That ethos is internally differentiated, hence it is difficult to give it an adequate name, and it contains some substantial values as structural axes, and instrumental values which undergo visible changes. There are some conditions which are optimistic. It is society that has a chance to shape its life in the future by way of values which it accepts.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1989, 1; 215-258
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki w Polsce jako siła moralna
The Catholic Church in Poland as a Moral Power
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861164.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Speaking about the Catholic Church as a moral power the author has in mind a socio- -descriptive approach, that is the overall norms and obligatory precepts related to good and evil. The latter are recognized in a social group or in the global society, being in a relation to the values and moral norms proclaimed by the Church. Thus understood morality presents certain socio-historical or socio-moral situation (ethos), which, as each human reality, contains both positive and negative elements pertaining to the values and norms bearing an ideal character. The more there is accordance between values and moral norms proclaimed by the church along with actual attitudes and behaviors of the members of the society, the greater is the moral authority of the Church, the greater is her moral strength in a society. The empirical part of the paper discusses some chosen findings of sociological research and public opinion surveys from the 1990s, concerning marital and familial morality. These findings testify to a relatively advanced process of secularization in this sphere of human life, even among people who regular go to church. The actual marital and familial morality takes its shape partly independently from religion and its requirements, with an increasing social approval. We enter the new stage of social development with a weakened Christian marital and familial ethos, the stage being called pluralistic society. The vast part of the Polish society binds its spiritual expectations with the Church which is still treated, in general terms, as a bearer of the system of values and moral norms.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1995, 1; 287-301
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczeniowo-przeżyciowy aspekt religijności. Na podstawie badań socjologicznych w rejonie wiejskim
The Experiential Aspect of Religiousness
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872810.pdf
Data publikacji:
1984
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The sociological research made in rural region which is considerably under the industrial and urban influence shows that in the sphere of personal and subjective experience the Catholic religion has a comparatively great „relevant” character. The need for religion in its psychological-existential functions as well as the need for experiencing God are relatively widespread among rural people. The present paper constitutes an attempt to give a characteristics of the concept of religious experience in a sociological formulation. The research was made among rural people living in the region of Płock. The author made a scale of intensity of religious experience, and defined the basic socio-demographic determinants of this experience. A comparison of the results with the results received by other scholars is made. The aspects of religious experience of rural people under analysis correspond to still strong forms of institutionalized religiousness, to the traditional attachment to „the fathers’ faith” and to the . strong ties with the parish. It can be presumed that the high intensity of religious experience among rural people is based not so much on personal experience and conscious choice as on the traditional Catholicism which is still alive in rural regions. This bond of religious experience with local culture, and tradition constitutes its strength but at the same time it points out to its weakness and limitations as well.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1984, 12, 1; 149-174
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O nowej duchowości – próba opisu zjawiska
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373759.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
religijność
nowa duchowość
sekularyzacja
desekularyzacja
ponowoczesność
religiosity
new spirituality
secularization
desecularization
postmodernity
Opis:
Wielu socjologów stawia pytanie, czy nie należy już mówić o nowej subdyscyplinie socjologicznej, mianowicie o socjologii duchowości, która analizuje nowe formy duchowości w kontekście przemian społeczeństw współczesnych. Część socjologów uznaje nowe formy duchowości za przejaw powrotu sacrum czy odmiany nowej religijności. Inni skłonni są je traktować jako symptom sekularyzacji i dekadencji religii. Jeszcze inni są skłonni uznawać tzw. alternatywną duchowość za ważny megatrend społeczno-kulturowy, zwiastujący „powrót religii”. W nawiązaniu do tych dyskusji autor stawia pytanie o relacje między religijnością i duchowością, analizuje zjawiska tzw. nowej duchowości we współczesnym świecie i w końcu próbuje zdefiniować nową duchowość jako fenomen niezależny od religii. Nowa duchowość kształtuje się poza instytucjonalnymi wymiarami religii, niekiedy w opozycji do niej, w kontekście ponowoczesności.
Many sociologists pose the question whether we should be talking about a new sociological sub-discipline, namely, the sociology of spirituality, which analyses new forms of spirituality in the context of the transformation of modern societies. Some sociologists consider new forms of spirituality as a sign of the return of the sacred, or a new kind of religiosity. Others tend to see them as a symptom of the secularization and decadence of religion. Still others are inclined to regard the so-called alternative spirituality as an important sociocultural megatrend heralding the “return of religion”. In reference to these discussions, the author poses a question about the relationship between religiosity and spirituality, and analyses the phenomena of the so-called new spirituality in the contemporary world. He further tries to define the new spirituality as a phenomenon independent of religion. The new spirituality is formed outside of the institutional dimensions of religion, sometimes in opposition to it, in the context of post-modernity.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2021, 12, 1; 40-68
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Czabański, Samobójstwa altruistyczne. Formy manifestacji, mechanizmy i społeczne reperkusje zjawiska, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2009, ss. 517.
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695252.pdf
Data publikacji:
2018-12-11
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2018, 18, 1
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Johannes Paul II. als moralische Autorität in der polnischen Gesellschaft
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668453.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
John Paul II
moral authority
secularization
Polish society
Opis:
The Author of the article assumes that the charisma of John Paul II – at least in the symbolic sphere – has impeded intensifying trends in Polish society toward moral permissivism and relativism in everyday life. In Polish society, the image of John Paul II remains not only as a moral authority and a model, but above all, he is seen as a person who throughout his whole life proved his worth as someone important to the core of Polish society. As an authority linked to the sacred sphere, he was, at the same time very human. Even among those who believe that in Polish society there are essentially no authorities left to look up to, one can find many people who are still inclined to recognize the Polish Pope as a significant moral authority. There is no doubt that John Paul II had a positive influence on the religiosity and general image of the Church in Poland, even though it is somehow difficult to measure that empirically. Experiences related to the Pope’s illness, and later, to his death had a significant impact on many Poles from throughout society. One can question whether Polish Catholicism with its folk and mass nature will retain its prevailing character, now when Pope John Paul II is gone. Even if the impact of John Paul II on Polish moral and religious awareness will be decreasing, it still will be important and significant for some period of time. The strong impact of this exemplary Polish Pope is also going to slow down the secularization process of Polish society. All sociological data indicate that the influence of John Paul II on religiosity in his homeland will last for years to come, and hence, Poland will probably remain as a “specific case” in Europe with regards to the role religion plays in society.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2012, 2, 1
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy prospołeczne i egoistyczne młodzieży polskiej
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652215.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
młodzież polska
postawa społeczna
moralność
zaufanie społeczne
relacje międzyludzkie
badania ilościowe młodzież
Opis:
The paper discusses pro-social and self-centered attitudes among high school graduates during the 2008/2009 school year in five Polish cities (Szprotawa, Puławy, Kraśnik, Dęblin, and Gdańsk). The recent survey was a follow-up to an analogous study carried out in the same schools and classes during the 1993/1994 school year. Altogether 992 youth in their final grade of high school took part in the study. The empirical data gathered from various urban milieus and compared with that from the 1994 and 2009 studies, allows one to formulate broad generalizations in terms of moral dynamics among high school graduates. It appears that only one-in-ten high school graduates studied was inclined to prefer the good of others (pro-social) to his/her own. Interestingly, compromise and egoistic attitudes were almost at equivalent levels. However, from 1994–2009, there was a slight drop in the level of egoistic attitudes at the expense of compromising and undecided attitudes. Still pro-social attitudes are represented in significant minority of the youth studied (11%); whereas, compromising (39%) and egoistic (34,4%) attitudes continue to dominate, respectively.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2012, 40
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Individualization as a socio-cultural process and religiosity
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367056.pdf
Data publikacji:
2021-04-14
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
individualisation as a social-cultural process
church religiosity
individualized religiosity
secularisation
Opis:
Great social processes (cultural megatrends) such as structural and functional differentiation, institutional specialization, socio-cultural pluralism, worldview competition and individualisation play an important role in secularized societies. Under the contemporary conditions of the social modernisation and individualization and pluralisation that are all connected, crucial transformation of the religious and moral values and beliefs takes place. In the paper the accent attention is paid to a couple of important issues: social and cultural context of individualisation as well as the influences of the structural individualism on religious life of contemporary people. These influences lead to a specific “fragmentarisation” of the Church as well as to the evolution from the Church religiosity to pluralised, segmented, deregulated and individualized religiosity.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2019, 25, 2; 9-23
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości uroczyste w świadomości maturzystów puławskich w latach 1994-2009-2016
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367088.pdf
Data publikacji:
2020-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
wartości uroczyste
religia jako wartość uroczysta
sekularyzacja
maturzyści
Opis:
W artykule zostaną omówione wybrane wartości uroczyste uznawane przez maturzystów puławskich. Główna hipoteza badawcza zakłada, że młodzież maturalna znajduje się w fazie zaawansowanej młodości, częściowo uniezależnia się już od rodziny pochodzenia, a jej główne zainteresowania i działania przenoszą się poza rodzinę. Rozpoznaje ona już dokładnie swoje perspektywy życiowe, a równocześnie coraz wyraźniej ustala swoją hierarchię wartości i autonomię moralną. Wartości uroczyste, tzn. te, dla których warto poświęcić życie, zostaną omówione w świetle wyników badań socjologicznych zrealizowanych w latach 1994-2009-2016 w czterech szkołach ponadgimnazjalnych w Puławach. W latach 1994-2016 nie wystąpiły wyraźne zmiany w aprobacie wartości uroczystych przez młodzież maturalną zamieszkującą w tym mieście. Wskaźnik przeciętny aprobaty jedenastu wartości zwiększył się nawet od 46,2% do 53,7%. Szczególnie niską pozycję w hierarchii wartości uroczystych zajmuje religia.
This article will discuss selected solemn values accepted by Puławy City high school graduates. In the main research hypothesis, we assume that secondary school students are already at an advanced stage of adolescence, and partly become independent from the family as their main interests and activities move beyond the family environment. Young people at this stage of development already recognize exactly their life perspectives, and at the same time increasingly establish their hierarchy of values and moral autonomy. The solemn values, i.e. those to which it is worth dedicating one’s life, are discussed in the light of the results of sociological research carried out in the years 1994-2009-2016 in four upper-secondary schools in Puławy. In the years 1994-2016 there were no significant changes in the approval of the solemn values by secondary school students in Puławy. The average approval rate of eleven values even increased from 46.2% to 53.7%. Religion is particularly low in the hierarchy of solemn values.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2018, 23, 2; 9-17
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teraźniejszość i przyszłość: stosunki międzyludzkie w opinii młodzieży
Gegenwart und Zukunft der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Meinung der Jugend
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871863.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In diesen Ausführungen möchte der Autor die Meinungen der Jugend von Płock zum Thema der gegenwärtigen und zukünftigen zwischenmenschlichen Beziehungen in der polnischen Gesellschaft aufzeigen. Bei der Untersuchung der Ansichten und Vorstellungen der Jugend zum Thema der Einhaltung bestimmter gesellschaftlicher und moralischer Normen untersuchen wir nicht die objektiven Züge der gesellschaftlichen Umwelt, sondern ihr Echo im gesellschaftlichen Bewusstsein. Die Einschätzungen der Schuljugend wurden im Verlauf der empirischen Untersuchungen von 1981 untersucht (667Personen). Allgemein gesagt, ist der Einfluss der prinzipiellen moralischen Orientierungen (Prinzipialismus) auf die Einschätzungen der Verbreitung ausgewählter negativer gesellschaftlicher und moralischer Phänomene eindeutig, aber der Prinzipialismus begünstigt allgemein die Neigungen zu einer pessimistischen Einschätzung der gesellschaftlichen Realität. Personen mit zweckhaft-instrumentalen Orientierungen verweisen seltener auf die negativen Erscheinungen auf dem Gebiet der zwischenmenschlichen Beziehungen. Die künftige gesellschaftlich-moralische Entwicklung der polnischen Gesellschaft in der Beurteilung der Jugend gibt keinen Grund zu übergrossem Optimismus. Die tatsächlichen Voraussagen der Jugendlichen balancieren zwischen Pessimismus und Optimismus, wobei die Tendenz zum Überwiegen des Pessimismus in gewissen Kreisen der Jugend vorherrscht. Die offenbarten Wünsche und Sehnsüchte zeigen mehr die positive Rolle der "künftigen Zustände" der Gesellschaft als die deklarierten Erwartungen. Die Wünsche der Jugendlichen in Płock hinsichtlich der künftigen Gestalt des gesellschaftlich-moralischen Lebens sind ausserordentlich wertvoll. Ein solches Ergebnis macht die umgänglichen Meinungen über die Ideenlosigkeit (den mangelnden Idealismus) der Jugendlichen gegenstandslos. Die deklarierten Sehnsüchte hinsichtlich der Zukunft der polnischen Gesellschaft verweisen auf ein beträchtliches Interesse an der gesellschaftnnnlich-moralischen Problematik. Wenn die Zukunft der Gesellschaft von den Handlungen der Menschen, also von uns selbst, abhängt, und wenn sich unter den Faktoren, die die zukünftige positive gesellschaftlich-moralische Entwicklung dynamisieren, auch die Wünsche und Sehnsüchte der Menschen befinden, dann sind dies Grundlagen für einen gemässigten Optimismus im Denken über die Zukunft.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1987, 15, 1; 95-124
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja książki: Tomasz Łączek, Sukces życiowy młodzieży akademickiej w przestrzeni dystansu społecznego, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2020, ss. 243
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2187883.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Copernicus Political and Legal Studies; 2022, 2; 127-129
2720-6998
Pojawia się w:
Copernicus Political and Legal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia i religijność w zsekularyzowanych społeczeństwach
Religion and religiosity in secularized societies
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179967.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
sekularyzacja
religijność
desekularyzacja
społeczeństwo
secularization
religiosity
desecularization
society
Opis:
W niniejszym artykule zaprezentuję sekularyzację jako społeczny kontekst religijności, a następnie opiszę nowe trendy w przemianach religijności, od religijności kościelnej do religijności pozakościelnej i zindywidualizowanej. W ponowoczesnym świecie, w warunkach postępującej sekularyzacji, religijność przybiera rozmaite postaci, przejawia się także w różnych formach duchowości, luźno związanych z religią lub nawet od niej niezależnych. Religijność często staje się „produktem” jednostki, nabiera charakteru procesualnego projektu, nigdy dokończonego, o wymiarach jakby rozproszonych, pomieszanych czy synkretycznych. Ludzie w sprawach religijnych czują się „zmuszeni” do wybierania (tzw. heretycki imperatyw), nie zaś do bezdyskusyjnego przyjmowania obowiązującego modelu religijności
The article discusses, in the first place, secularization as a social context of religiosity, and next, the new trends in the transformation of religiosity, namely: religiosity from inside to outside the Church, and individualized religiosity. In the postmodern world, in conditions of growing secularization, religion takes different shapes and manifests itself in various forms of spirituality, loosely connected with religion or even independent of established religion. Religiosity often becomes a “product” of a personal choice, and acquires the character of processual project, somehow never finished, taking diffuse, mixed or syncretic dimensions. People in religious matters feel “forced” to make choices (so called heretical imperative), and not just to accept without question, the current model of religiosity.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 4; 3-26
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maturzyści puławscy wobec norm etyki katolickiej (1994-2016)
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134283.pdf
Data publikacji:
2021-01-04
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
the Decalogue
moral norms
moral relativism
authorities and role models
young people
Opis:
This article is an attempt to define the values and moral norms held by young people, that is their moral condition, by analysing the attitudes of the surveyed secondary school graduates from Puławy towards the Decalogue, the attitudes towards general and specific moral norms, the duties of a Catholic regarded as the most important as well as moral authorities and role models. These issues were discussed in the light of sociological research conducted in Puławy in the years 1994-2009-2016. The sociological analyses carried out show that some of the secondary school graduates from Puławy are sceptically-minded towards the norms of Catholic ethics. Even the moral norms of the Ten Commandments are not considered to be a rigorously significant moral code for ca. 30% of young people in Poland. Some of them question the Decalogue, others adjust its importance depending on their specific situation in life. Permissive and relativist tendencies intensify even more in relation to individual attitudes and behaviours. For 31 of the assessed behaviour patterns – according to the integrative indicator – 20.2% of the respondents assessed these behaviours in the “neutral” categories and 16.8% – justified breaking the commandments. Secondary school graduates from Puławy are guided first of all by their own conscience when solving conflicts, to a much lesser extent – by their parents’ or friends’ advice. About half of the surveyed did not notice in their environment any significant persons whom they could value or regard as exemplary.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2020, 3/277; 89-110
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie moralne w rodzinie
Moralische Erziehung in der Familie
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/663549.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
wychowanie moralne
rodzina
wychowanie moralne w rodzinie
moral education in family
Opis:
Im vorliegen den Artikel werden ausgewählte moralische Werte im Zusammenhang mit der Erziehung in der polnischen Familie vorgestellt, und zwar im Rahmen folgender Detailfragen: Die Familie als höchster Wert, Wichtige Ziele in der Kindererziehung, Methoden und Techniken der Einwirkung auf die Kinder sowie Erziehungsstile in der Familie. Diese Fragen werden im Lichte der Ergebnisse soziologischer Untersuchungen behandelt, die in den Jahren 1997-2000 in sieben Städten Polens (Jastrzębie Zdrój, Chełm, Rzeszów, Lublin, Gdańsk, Poniatowa, Ryki) in allgemeinbildenenden Mitte lschulen (Lyzeen) und technischen Fachschulen (erste und Abiturklasse) durchgeführt wurden. Von Studenten, die ihre Diplomarbeiten am Lehrstuhl für Soziologie der Moral der KUL vorbereiteten, wurden insgesamt 2239 Fragebögen ausgewertet. Die sozial-ökonomischen und politischen Wandlungsprozesse in Polen in denneunziger Jahren scheinen die axiologischen Wahlentscheidungen auf dem Gebiet der für die Kindererziehung wichtigen Werte nicht prinzipiell beein flußt zu haben. Jedoch kann hypothetisch davon ausgegangen werden, daß in einer Zeit radikaler sozialer Wandlungen solche Eigenschaften wie Ehrlichkeit, Selbstachtung, Geduld, Toleranz, Verantwortlichkeit, Selbständigkeit und Wahrheitsliebe höher eingeschätzt werden, während auf Religiosität und Gehorsam seltener Nachdruck gelegt wird. Somit nimmt die Bedeutung derjenigen Merkmale zu, die die sich neu herausbildenende institutionelle Ordnung in der Gesellschaft begünstigen, mit besonderer Betonung der Kreativität und des Erfolgs im Leben. Die sich im moralischen Bewußtsein der Kinder und Jugendlichen vollziehende Umorientierung auf persönliche Werte (der eigenen Entwicklung) prägt auch die Erziehungsziele in der Familie. Die sich verändernde Verteilung der in der Erziehung wichtigen Werte bildet zum Teil das Ergebnis eines Generationswechsels, zum anderen eine Reaktion auf den Einfluß anderer Faktoren.
Źródło:
Ius Matrimoniale; 2003, 14, 8; 193-220
1429-3803
2353-8120
Pojawia się w:
Ius Matrimoniale
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiesław Gumuła (red.), Dzienniki stanu pandemii (czytane z perspektywy socjologii codzienności), Instytut Literatury & Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2021, ss. 408
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076549.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2022, 2(34); 181-194
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy Polaków wobec norm moralności obywatelskiej i społecznej
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367318.pdf
Data publikacji:
2019-02-28
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
społeczeństwo pluralistyczne
moralność obywatelska
moralność społeczna
rygoryzm moralny
permisywizm i relatywizm moralny
Opis:
W niniejszym artykule podjęto próbę diagnozy świadomości moralnej Polaków w kontekście deklarowanego uznania norm moralności obywatelskiej i społecznej. Moralność obywatelska odnosi się do społeczeństwa obywatelskiego i wyznacza wartości oraz normy dla niego charakterystyczne, normy regulujące relacje obywateli wobec państwa. Moralność społeczna reguluje stosunki międzyludzkie i funkcjonuje w małych i dużych grupach społecznych oraz w całym społeczeństwie. W analizie moralności obywatelskiej i społecznej odwołano się do sondaży opinii publicznej i badań socjologicznych ze świadomością, że ich wyniki nie zawsze są w pełni konkluzywne.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2017, 20, 3; 9-22
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gertruda Uścińska, Cecylia Sadowska-Snarska (red.), Praca i polityka społeczna w zmieniającej się rzeczywistości, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2022, ss. 308
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16647712.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Viae Educationis; 2022, 4; 123-124
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolicyzm polski w procesie przemian
The Polish Catholicism in the Process of Social Changes
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954301.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
Tematy:
religijność
sekularyzacja
indywidualizm
dezinstytucjonalizacja wiary
polski katolicyzm
Opis:
Celem prezentowanego artykułu jest analiza kondycji polskiego katolicyzmu w okresie dokonujących się współcześnie przemian. Autor dostrzega, że religijność i moralność oparta na zasadach wiary długo nie poddawała się wyraźnym wpływom transformacji. Sytuacja uległa jednak zmianie po śmierci Jana Pawła II. W okresie tym przyspieszył proces sekularyzacji społeczeństwa polskiego, czego wyrazem są postępujące zmiany w wartościach i normach moralnych o proweniencji religijnej. Zmiany te obserwować można w kilku obszarach: autodeklaracji religijnych, oceny wiary i wierzeń religijnych, spadku zaufania do instytucji Kościoła katolickiego. Na podstawie wybranych analiz autor formułuje prognozę odnoszącą się do polskiego katolicyzmu. Zakłada, że przemiany religijności Polaków będą zmierzać w kierunku zakwestionowania roli Kościoła jako instytucji religijnej i społecznej. Dla religijności Polaków charakterystyczna będzie raczej indywidualizacja, odkościelnienie i pluralizm religijny, a nie ateizm.
The main goal of the presented article is the analysis of the Polish Catholicism during the modern social changes. Author suggests that the religiousness and the morality based on faith dogmas was stable for a long time, but situation has changed after John Paul II death. That became an impulse to fast secularization of Polish society. This process can be observed in values and moral norms that became more secular. Although Polish still feel sentiment to Catholic tradition, a number of religious self-declaration is decreasing. That can lead to stop of seeing the Catholicism in Poland as a cultural obviousness. However, Polish atheism still can be characterized more as living without religion (ecclesial atheism) than irreligious behavior. The faith and religious practices are not so common as they used to be. Polish Catholics often deny the main faith dogmas and accept the non-Christian believes. Among the more educated people living in big cities, an acceptance of specific religious traditions (e.g. weddings, funerals) is decreasing. Although the routine practices are not so common in Polish society, especially among young people, the number of people who are taking holy communion during Sunday mass is increasing. The observation can lead us to the conclusion that attitudes among Polish society became polarized. The trustiness to church institution is decreasing as well. Polish citizens do not accept involvement of Polish clergy in politics, however steel feel comfortable with the presence of Catholic Church and Catholic symbols in public sphere. Summarizing, author makes the forecasts for condition of Polish Catholicism based on selected analysis. He points that religious changes will aim to negation of institutional religion and would lead to individualism, privatization and religious pluralism rather than atheism.
Źródło:
Władza sądzenia; 2015, 6. O przygodności religii w postsekularnym świecie
2300-1690
Pojawia się w:
Władza sądzenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Priorytety wartości podstawowych w świadomości polskich maturzystów
The Priorities of the Basic Values in the awareness of Polish Secondary School Graduates
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860675.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Empirical preferences in valuing determine the hierarchy or, perhaps, different, independent from one another, hierarchies of values. They show both the contents of an individual system of values (what values make it up and in what set-up they are) and valuing orientations which occur and dominate in particular social milieus. In each society, which is intent on building a personalistic and humanistic order, it is necessary to care about the basic values, especially in the societies of a fledgling democracy; but it is also necessary to understand them properly and put into practice. This collective self-awareness is being molded by both the present time and the past; it is constant and at the same time variable, static and dynamic. In the present study we are going to show how some basic values function in the awareness of young Poles. We shall turn our attention to the understanding of basic values (contents), and the recognized superiority of some values over others (preferences). We assume that in extreme conditions of social changes there comes into play a clear „redefinition of values”, some values lose their importance and others grow into importance. The transformation of values, in fact a natural process, may turn into loss or fall of the basic values, may spell only plurality of attitudes towards values, and not loss of consensus in the sphere of the basic values. To find an answer to thus presented research problem we shall seek in empirical materials gathered in 1994 among secondary school graduates. Out of 1592 subjects selected in Gdańsk, Tarnów, Puławy, Kraśnik, Dęblin and Szprotawa 1468 secondary school graduates were surveyed, which was 92.2 per cent of the research group. The graduates were tested with, among other things, alternative propositions test, a test which contains several pairs of statements. They were asked to select those which were closer to what they thought (binary choices).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1997, 25, 1; 265-288
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Robert Kecskes, Christof Wolf, Konfession, Religion und soziale Netzwerke. Zur Bedeutung christlicher Religiosität in personalen Beziehungen, Leske + Budrich, Opladen 1996, ss. 173
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857654.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2001, 1; 277-282
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elżbieta Firlit, Michael Hainz, Jacenty Siewierski, Biznes, wartości i religijność w doświadczeniu i opiniach przedsiębiorców, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2022, ss. 307
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16539100.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Viae Educationis; 2022, 2; 149-152
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maria Libiszowska-Żółtkowska, Homo religiosus. Szkice socjologii religii [Homo religiosus. An Outline of Sociology of Religion], Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2021, pp. 295.
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931972.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2021, 1(29); 189-196
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Säkularisierung, Dechristianisierung, Rechristianisierung: im neuzetlichen Europa. Bilanz und Perspektiven der Forschung, Hrsg. von Hartmut Lehmann, Verlag Vandenhoeck und Ruprecht, Göttingen 1997, ss. 332
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1858095.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1998, 26, 1; 195-199
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Stanisław Fel, Jarosław Kozak, Marek Wódka, Polacy w Wielkiej Brytanii wobec brexitu. Studium socjologiczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2022, ss. 162, tab. 29
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150985.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Opis:
.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2022, 65, 2; 119-123
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Pawelski, Ja, belfer: życie i działalność naukowo-badawcza oraz społeczna z pedagogiką w tle, Polskie Stowarzyszenie Nauczycieli Twórczych, Szczecinek 2020, ss. 344
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16539032.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Viae Educationis; 2022, 1; 137-138
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologia praktyk religijnych środowiska wiejskiego w Republice Federalnej Niemiec (w świetle wybranych zagadnień)
The Sociology of Religious Practices in Rural Communities in West Germany
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872859.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The present paper presents a sociological description of religious practices in West Germany on the basis of the materials published during the last several years. The study of the sociology of religion is characterized by a wide range of empirical, theoretical and methodological analyses. The paper presents also inter- views representative of religiousness of the people, monographic studies in rural religiousness, research in the influence of migration to towns on the religiousness of the migrating people and studies concerning the position of the priest in the village. During the post-war period the tendency with regard to religious practices is noted as decreasing. It is well seen even in the socially stable parishes in the country. Particulaly, the number of Sunday church-goers is decreasing. The cult practices of the faithful are not identical with the normative pattern. Rural communities, however, preserve a higher level of religious practices than people in the town do. Migrations«to towns has      a rather            negative influence on the religiousness of the people who leave their villages, but the range of the process is assessed by the psychologicsts not univocally. The rural immigrants to towns do not always represent a higher level of religious practices than people in the towns. The chaplaincy’s principal problem now is for the Church „to become rooted” in the present all the changing world. The evolution of the people’s church of traditional Christians will lead, as pastoral theologists think, to the creation of the Church of Christian community built by people fully aware of their choice, their religious aims an their faith.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1983, 11, 1; 265-283
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyprian Rogowski, Sakroturyzm w dobie globalizacji. Studium interdyscyplinarne [Sacrotourism in the Age of Globalization. An Interdisciplinary Study], Adam Marszałek Publishing, Toruń 2018, pp. 371
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2128088.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Reality of Politics; 2022, 22; 129-135
2082-3959
Pojawia się w:
Reality of Politics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trwałość, postaw i zachowań religijnych w rodzinie wiejskiej w świetle badań socjologicznych
Persistence of Religious Attitudes in the Country Family in the Light of Sociological Research
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872885.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Continuity and change, as two values characteristic of all socio-cultural processes, also refer to the sphere of religious life. The arising problem is to what extent the country family, as a natural and original group of influence, fulfils the religious socio-educational functions which weigh the family down in the new socio-cultural situation. Is the result of the family’s education expressed in the general uniformity of the religious attitudes of the parents and their children and in the continuation of religious attitude in the following generations? Which of the elements of religious tradition preserve their continuity, which are partly questioned and which are rejected? The author seeks answers to the questions stated above in sociological research made in the recent twenty years. He divides the material gained into three basic groups: a) religious attitudes of children against the background of the attitudes of the parents, b) religious attitudes of the adult population of the country against the background of the attitudes of their parents, c) religious education in the opinion of rustic population. The repeated analysis of the studies and materials showed that the contemporary family living in the Polish country, less uniformed than the traditional country family, successfully counterpoises the secularizing effects, both those con- trolled and spontaneous. Family influence on shaping and preserving the child’s philosophy of life is stronger than the influence of other social groups including school. The main clash, however, between Marxist and Catholic outlooks on life has not yet occurred in the country in Poland, has not yet occurred in the country in Poland. De facto in the country family there preserves a religious bequest of values, norms and patterns of behaviour as well as general conformity of religious attitudes among the generations on a mass scale, though there are some exceptions with regard to the latter. The differences in the attitudes and religious behaviour of the generations are little and do not extend beyond the limits of a regular confrontation of cultures and customs. The above confirms that the secularizing trends in the country are rather weak. With accepting the proposition of the general persistence of religious attitudes in a country family the author stresses the fact that the family has ceased to be the only social and normative environment where an individual belong to. It has many incoherent and mixed features, and its unshakable religious character can not be taken as sure fact. Particular elements of religious tradition undergo some changes, but the country family remains the main factor continuing and preserving the religious culture inherited from the past generations. In the light of the materials gained, there arises a doubt whether the process of religious socialization, which is presently taking place, is intensive and deep enough to preserve in the future the unity and solidarity of generations of Poles in their attitude towards religion. This process, it seems, has traces of partial and selective socialization. The role of the family, however crucial, is not exclusive in the processes of consolidating religious attitudes. There is a need of cooperation among other socializing factors and of the continuation of the socialization with adult population (permanent socialization).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1983, 11, 1; 85-124
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Małgorzata Stochmal, Relacyjna moc darów troski i ofiarność druhów ochotniczych straży pożarnych. Perspektywa krytycznego realizmu i ontologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021, ss. 379
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150994.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Opis:
.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2021, 64, 4; 79-83
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa moralna − podstawą ładu społecznego. Od Rerum novarum do Sollicitudo rei socialis
Moral Regeneration as the Basis of Social Order. From Rerum novarum to Sollicitudo rei socialis
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861827.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The author draws our attention to various threats in the contemporary world. These threats affect the social order, which is being established with difficulty, in the dimensions of the state, international societies and the whole human family. The author emphasizes the role of moral regeneration in the moulding of a proper, ie humanistic, social order. The bulk of considerations has been put forward in the following theses: a) from the crisis of social structures to the crisis of man, b) from the egoistic possession to the civilization of consumption, c) from the class injustice to injustice in its international and world-wide dimensions, d) from injustice and love to the basic values, e) from de-Christianization to religious indifferentism. The problems which have been analyzed show their indispensable moral character. They seem to contain above all negative aspects. This is not, however, the reason why we should give up or be pessimistic. There are also signs of hope and positive aspects such as: full awareness of one's dignity and of the dignity of every person is being more and more widely spread, a conviction of a mutual relationship and in consequence a need for a new solidarity, care about peace along with the awareness that it is indivisible, ecological care, rejection of war and violence, yearning for freedom, justice and brotherhood, increase of the sense of dignity and full appreciation of woman's dignity. These signs of hope are still frail, limited and incommensurate with actual needs but they indicate the right direction of changes.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1992, 1; 27-47
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płeć jako czynnik różnicujący dynamikę postaw i zachowań religijnych ludności wiejskiej
Sex as a Differentiating Factor in the Dynamics of Religious Attitudes and Behaviour of Rural People
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872806.pdf
Data publikacji:
1984
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In the present paper the author presents the development of religiousness, including continuing elements and changes, basing on the empirical materials from the 60s and 70s. The author’s intention is to show the direction and the speed of changes with regards to religion according to sex. The mere „state of affairs” as it is at present is of less concern for the author. Sex has a differentiating influence on religiousness in all its aspects (with the exception of the parish). Women tend to make the declaration of „1 believe” more often and changes in their religious attitudes are slower. They also more familiar with the dogmas of the faith and are more attached to the rituals of religious life. Their observance of the orders with regard to the Catholic sexual morality is more orthodox. Here, there is a direct dependence in this respect for both of the discussed periods. The differences between men and women with regard to religiousness became even greater, in the years 1937-1976. Women’s dynamics was weaker, with only the growth of ignorance of religious doctrines being faster. As for religious practices both groups were on the same level. In all other aspects changes in the group of „men” were deeper, particularly with relation to catholic dogmas, religious practices and some ties with the parish. Subjective self-assessments were reflected in detailed analyses. Industrial an urban influence on rural people in the region of Plock did not introduce any principal changes in traditional beliefs, religious attitudes and behaviour (cultural tradiness). A rural family, supported by the Church and partly by local society protects its religious values and does not yield to external secularizing influence. Despite all this changes in the region discussed here are slow. There are no examples of renouncing religion by rural people. However, there does appear a critical and selective attitude towards religious tradition and religious teaching, especially in matters loosely connected with dogmas of the faith. The family and matrimonial sphere can be good example here. This new selective attitude towards religion, serious and inconsistent as it is, constitutes a novum among the rural people. It is a certain social-cultural process, and thus, there is need for further research in this field in order that we could rightly anticipate the changes in rural society. The parish, as it is, preserves its fundamental character in socio-cultural, religious matters.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1984, 12, 1; 175-221
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciągłość i zmiana postaw religijnych w rodzinie miejskiej w świetle badań socjologicznych
Continuity and Change of Religious Attitude in Urban Families in the Light of Sociological Research
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872972.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The present paper is concerned with the problem of to what degree an urban family in Poland preserves the stability of religious attitudes within the frames of ecclesiastical-religious socialization. How much are the attitudes changed? If and to what extent the family constitutes a datum prompting to identify oneself with the patterns of religious attitudes. And basing on various socio-educational processes, is there, and how intensive is, a ..reproduction” of religious committal in urban families? The author presents the process of religious socialization from the angle concerning effects securing continuation or change of attitudes towards religion first in the relation between children and parents, and then young people and their parents, and finally, adults and their parents. The brief survey of sociological research in this problem has shown that changes in religious attitudes as declared by people interviewed, when compared to parents, are connected not so much with the principal religious orientations (belief vs. unbelief) as with the intensity of the ties with religion. Young people of modern age live their religious life in the family less intensively. This will probably meet a response in religious socialization in next generations. The basic outlook on life is „inherited” in believing families as religious outlook. In unbelieving families it is close to an atheistic one. Despite the „heterogeneous” character of urban religiousness the family still remains an important and strong „support” of religious-ecclesiastical ties and Church membership; it is a personal “matrix” according to which individuals shape and valuate their religious behaviour and a factor which conditions the continuation of religious practices. The relationship between the religious attitude of parents and the religious attitude of children does not have a deterministic character, thus it allows exceptions and deviations from the average regularity. This is a conformism of a „labile” character. Socialization processes, which follow later on, introduce more significant corrections in urban families than in the families living in the country. The claim that the family has the decisive and uniform influence on the process of creation religious values in their children is right only if referring to the early stage in the process of socialization. When referring to the further stages in socialization it is not fully justified. In urban environment there are more families in which religious functions are only partially fulfilled, insufficiently from the point of view of the Church’s goals, and families where no functions of ecclesiastical-religious „reproduction” are undertaken. The above points out to some regression in religious-educational conditions among urban families. Only a decisive minority of young people are characterized by sharp nonconformity of religious attitudes in the relation young people and their parents. The number of families which do not fulfill religious functions at all or are characterized by a „counter-religious” function is still comparatively small. In the light of the analyses made the leading role of the family in religious education seems unquestioned. It is one of the factors which restrains secularization processes and has a positive influence on children and young people in preserving the religious traditions as well as in treating religion a part of common values in the family.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1982, 10; 169-203
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agnieszka Zduniak, Krzysztof Rubas, Uzależnienie młodzieży od internetu. Uwarunkowania społeczne i profilaktyka [Young Addicted to the Internet. Social Conditions and Prevention], Adam Marszałek Publishing House, Toruń 2021, pp. 217
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933436.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Reality of Politics; 2021, 17; 195-199
2082-3959
Pojawia się w:
Reality of Politics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maria Sroczyńska, Sacrum a młodzież, Wydawnictwo Libron, Kraków 2021, ss. 186
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433286.pdf
Data publikacji:
2022-10-21
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2022, 29, 1; 101-105
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cao Yaxing, Chińskie wartości. Tradycyjna kultura i współczesne wartości, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2022, ss. 196
Chinese Values. Traditional Culture and Contemporary Values
Китайские ценности. Традиционная культура и современные ценности
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2176040.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Studia Orientalne; 2022, 4(24); 220-224
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia i moralność w świadomości Polaków: zależność czy autonomia?
Religion and Morality in the Minds of Poles: Dependence or Autonomy?
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096786.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
Tematy:
social modernization
religion
morality
secularization
modernizacja społeczna
religia
moralność
sekularyzacja
Opis:
Autor podejmuje kilka wybranych zagadnień związanych z relacją religijności i moralności w wymiarach ogólnych oraz relacje religijności i postaw Polaków wobec norm katolickiej moralności małżeńskiej i rodzinnej. Całość rozważań zamyka krótka diagnoza postaw Polaków wobec zapłodnienia pozaustrojowego in vitro, w której to kwestii szczególnie dobitnie zaznacza się rozziew pomiędzy doktryną moralną Kościoła katolickiego a rzeczywistymi postawami Polaków, w tym i katolików. W analizach socjologicznych odwołujemy się zarówno do wybranych sondaży ogólnopolskich dotyczących religijności i moralności (głównie do sondaży CBOS), ale i do badań socjologicznych. W świetle przeprowadzonych analiz socjologicznych nie można jednoznacznie odpowiedzieć na postawione w tytule artykułu pytanie „zależność czy autonomia”. Bez wątpienia więź religii i moralności słabnie, wzmacniają się procesy autonomizacji moralności, ale precyzyjne określenie zakresu tej ewolucji: od zależności do autonomii, nie jest łatwo zdiagnozować w skali całego społeczeństwa. Proces sekularyzacji moralności trwa.
In the article the author takes up a few selected issues related to the general relationship between religion and morality and analyzes the correlation between religion and the attitudes of Poles towards the norms of the Catholic morality, marriage and family. All these considerations are concluded with a brief diagnosis of Polish attitudes towards in vitro fertilization. This issue is particularly marked by a discrepancy between the moral doctrine of the Catholic Church and the actual attitudes of Poles, including the Catholics. In sociological analyses we refer both to the selected national surveys on religion and morality (mainly CBOS surveys), as well as sociological research. In the light of the conducted sociological analysis one cannot clearly answer the question posed in the title of the article: “dependence or autonomy?” Without a doubt the bond between religion and morality is weakening and the processes leading to morality’s autonomy are reinforcing. However, a precise indication of the scope of this evolution: from dependence to independence, is not easy to establish in the scope of the whole society. The secularization of morality continues.
Źródło:
Konteksty Społeczne; 2015, 3, 1; 8-26
2300-6277
Pojawia się w:
Konteksty Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy indywidualizacyjne w rodzinie
Individualization Processes in the Family
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430848.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
individualization
secularization
marriage
family
indywidualizacja
sekularyzacja
małżeństwo
rodzina
Opis:
The article is a generalized reflection on the moral condition of the modern family, with particular emphasis on the Polish family. Against the background of the classical view of the family, the processes of individualization in the modern family, both in general and specific dimensions, have been presented. Our discussion based on the findings of one’s own and other sociologists’ research indicate the slow processes of detraditionalization and individualization of marital and family life, as well as its internal secularization. We assume that the collected empirical data essentially reflects the actual views, opinions, preferences and attitudes of Polish youth and provides a good sociological portrait of both the young and older generation of Poles. The article mainly contains some generalizations based on empirical research.
Artykuł jest uogólnioną refleksją nad kondycją moralną rodziny współczesnej, ze szczególnym uwzględnieniem rodziny polskiej. Na tle klasycznego ujęcia rodziny zostały ukazane procesy indywidualizacji w rodzinie współczesnej, zarówno w wymiarach ogólnych, jak i szczegółowych. Podstawą niniejszych rozważań są wyniki badań socjologicznych własnych i innych socjologów, które wskazują na powolne procesy detradycjonalizacji i indywidualizacji życia małżeńskiego i rodzinnego, a także jej wewnętrznej sekularyzacji. Zakładam, że zebrany materiał empiryczny odzwierciedla w zasadniczych zarysach rzeczywiste poglądy, opinie, preferencje i postawy młodzieży polskiej oraz stanowi dobry szkic socjologicznego portretu młodego i starszego pokolenia Polaków. Artykuł zawiera przede wszystkim pewne uogólnienia oparte na badaniach empirycznych.
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 3; 40-54
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedagogika religii w kontekście społecznym
Pedagogy of religion in the social context
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876995.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
religia i religijność
pedagogika religii
wartości
kontekst społeczny
sekularyzacja
religion and religiosity
pedagogy of religion
values
social context
secularization
Opis:
W poszukiwaniu socjologicznych podstaw pedagogiki religii autor artykułu zwraca uwagę tylko na wybrane kwestie, jak teorie socjologii religii (część teoretyczna) i socjalizację religijną oraz nauczanie religii w szkole (część empiryczna). Takie pojęcia jak religia, religijny, religijność stanowią przedmiot rozważań zarówno socjologii, jak i pedagogiki religii. Socjologiczne teorie religii, socjologiczne teorie przemian religijności we współczesnym świecie mogą być przydatne w budowaniu pedagogicznych koncepcji religii i religijności, właściwych dla pedagogiki religii. Empiryczna socjologia religii - poprzez swoje badania - uwrażliwia wszystkie podmioty edukacyjne na nowe zjawiska religijne i kościelne, zmieniające się ustawicznie w nowych uwarunkowaniach społeczno-kulturowych. Współpraca między pedagogiką i socjologią religii jest możliwa i potrzebna, ale powinna być niesłychanie ostrożna. Każda dyscyplina naukowa ma swoją odrębność teoretyczną i metodologiczną. Socjologizacja pedagogiki religii byłaby czymś niewskazanym, a socjologiczna pedagogika religii - czymś absurdalnym.
In a search for sociological foundations of religious pedagogy, the author of the article focuses on some selected questions like the sociological theories of religion (the theoretical part) and the socialization of religion and the religious education in school (the empiric part). Such ideas like religion, religious, religiosity create a core of discussion both in sociology and in pedagogy of religion. Sociological theories of religion, sociological theories of religiosity changes in contemporary world can be useful in the construction of pedagogical concepts of religion and religiosity proper for pedagogy of religion. The empiric sociology of religion - through its study - sensitizes all educational subjects to the new religious and church phenomena and metamorphoses constantly in new socio-cultural conditions. The cooperation between pedagogy and sociology of religion is possible and valuable, yet it has to take place with caution. Socialization of religious pedagogy would be something unwelcome, and socialization of pedagogy of religion would be something absurd.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 13, 2; 21-49
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małe miasta. Dom polski w refleksji badawczej (t. XXIX, ss. 697) oraz Małe miasta. Dom polski we wspomnieniach (t. XXX, ss. 358), red. Mariusz Zemło, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2021
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855212.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2023, 1(139); 217-221
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Godność osobista w ocenie młodzieży – analiza teoretyczno-empiryczna
Personal dignity in the assessment of youth – theoretical and empirical analysis
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1196782.pdf
Data publikacji:
2020-01-08
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
godność osobista
szacunek
moralność
wartości
młodzież
personal dignity
respect
morality
values
youth
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest odtworzenie i pokazanie świadomości godnościowej młodzieży w aspekcie jej doświadczeń w różnych sytuacjach życiowych. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedstawiony problem badawczy dotyczy odpowiedzi na pytanie, jak badani rozumieją godność osobistą człowieka, jak oceniają wybitne jednostki o wysokim poziomie godności nabytej. Podstawą do rozważań empirycznych są wyniki badań jakościowych zrealizowanych w latach 2017-2018 wśród różnych kategorii młodzieży uczącej się lub studiującej. PROCES WYWODU: Odwołując się do opracowań naukowych, dokonano interdyscyplinarnej refleksji nad rozumieniem pojęcia godność i skonfrontowano wyniki z opiniami badanych. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych badań jakościowych wynika, że około 60% badanych deklaruje pozytywne – niekiedy ogólnikowe – oceny o ludziach charakteryzujących się wysokim poczuciem godności własnej. Tylko co dziesiąty badany wyrażał negatywne oceny o takich osobach. Niektórzy ankietowani mieli trudności z podaniem bliższych określeń, czym jest godność osobista, lub uważali to pojęcie za niedefiniowalne. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W sytuacji, gdy wielu ludzi traci właściwe poczucie godności osobistej, postulat budzenia poczucia godności i jej poszanowania staje się wyzwaniem i zadaniem edukacyjnym dla wszystkich podmiotów interakcji w procesach wychowawczych i dydaktycznych.
RESEARCH OBJECTIVE: The purpose of the paper is to recreate and show the dignity awareness of young people in the aspect of their experiences in various life situations. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The presented research problem concerns the answer to the question of how the respondents understand the personal dignity of a person, how they evaluate outstanding individuals with a high level of acquired dignity. The basis for empirical considerations are the results of qualitative research carried out in 2017-2018 among various categories of young people. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Referring to scientific studies, an interdisciplinary reflection was made on the understanding of the concept of dignity and the results were confronted with the opinions of the respondents. RESEARCH RESULTS: Qualitative research shows that about 60% of respondents declare positive - sometimes vague - assessments of people with a high sense of self-esteem. Only every tenth respondent expressed negative opinions about such people. Some respondents had difficulty giving closer definitions of what personal dignity is or considered the concept indefinable. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMENDATIONS In a situation where many people lose the proper sense of personal dignity, the postulate of awakening the sense of dignity and respect it becomes a challenge and an educational task for all subjects of interaction in educational and didactic processes.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2020, 19, 50; 27-44
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sens i bezsens życia w doświadczeniach młodzieży szkolnej
Sense and Senselessness of Life in School Youths Experiences
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857997.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sens życia
bezsens życia
młodzież
cierpienie
samobójstwo
sense of life
senselessness of life
youth
pain
suicide
Opis:
The article is dedicated to the attitudes of young people towards sense of life and it is based on the results of the sociological survey made in eight Polish towns in 1994-1996. In spite of many life difficulties, especially in social life, surveyed people showed relatively high level of intensity of their attitudes in a matter of individual sense of life. Common opinion about advances decay process of positive attitudes towards sense of life, about widespreading hopelessness and absurdity of life was not confirmed. Positive attitudes towards life predominated over “moderately” positive attitude (partly approval, partly disapproval of life) and especially over negative attitudes towards the sense of life. The matter of sense of life is very important part of life experience of Polish youth. Even if we are a frustrated society, as some people claim, certainly we are not a society without sense-creating systems. Obtained results prove that there is clear dependence between religiousness and the feeling of sense of life.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1999, 27, 1; 119-146
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy zasadnicze i celowościowe a wartości uznawane przez młodzież /na przykładzie młodzieży uczącej się w Płocku/
Prinzipielle und Zweckmäßigkeitshaltungen und die von Jugendlichen vertretenen Werte /am Beispiel der Schul- und studentischen Jugend in Płock/
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872225.pdf
Data publikacji:
1986
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In den bisherigen soziologischen Untersuchungen wurde die Differenzierung der vertretenen Werte und Wertungsorientierungen nach Geschlecht, Alter, Zivilstand, Bildungsgrad, Beruf, soziale Herkunft, Religiosität, Persönlichkeitseigenschaften u.dgl. aufgezeigt. In den vorliegenden Analysen nimmt der Autor das Problem der Auswirkung der globalen sittlichen Haltungen /prinzipielle, kompromisslerische, zweckbestimmte und unentschlossene/ auf die von der Jugend vertretenen Werte in Angriff. Diese Werte werden auf vier Ebenen aufgezeigt: die sittliche Tradition als Wert, alltägliche Werte, dem Leben einen Sinn gebende Werte sowie feierliche /definitive/ Werte. Die empirische Grundlage des Artikels bilden Untersuchungen von 1981 unter 667 höhere als die Grundschulen besuchenden Schillern und Schülerinnen in Płock sowie Studenten der Płocker Filiale der Warschauer Technischen Hochschule. Hinsichtlich der meisten Meinungen, Ansichten und Haltungen den Werten gegenüber wurden keine wesentlichen Unterschiede zwischen der untersuchten Jugendgruppe, die sich durch eine gewisse ethische Kompromisslosigkeit auszeichnet /prinzipielle Haltungen/, und den Jugendlichen mit relatistisch-instrumental-pragmatischen Tendenzen /Zweckmäßigkeitshaltungen/ festgestellt. Nichtsdestotrotz sind die Personen mit prinzipiellen Haltungen, was um so stärker betont werden muss, etwas mehr auf die individuellen und familiären Werte konzentriert als die Personen mit pragmatischen und zweckbestimmten Einstellungen, während sich die Situation in Bezug auf die Ziele mit gesellschaftlichem Charakter umgekehrt verhält. Ihnen neigen sich mehr die Personen mit pragmatischen und zweckbestimmten Einstellungen zu. Die Jugendlichen mit Kompromisshaltungen stehen denen mit Zweckmäßigkeitshaltungen recht nahe. Wichtig ist jedoch, was sich aus den durchgeführten empirischen Analysen ergibt, dass die relativistische Geneigtheit eines Teils der Jugendlichen keine wesentlicheren Abweichungen im Bereich der Einstellung zur sittlichen Tradition und zu den Werten bedeutet, wenn man sie mit den Haltungen der Jugendlichen vergleicht, die dem Gehorsam gegenüber den sittlichen Prinzipien den Vorrang geben. Die bestehenden Unterschiede sind unbedeutend und weisen nicht auf eine Andersartigkeit qualitativer Natur hin. Die sich abzeichnenden Modifikationen der Werte erlauben eher von einer gleichartigen als von einer differenzierten Behandlung Her für die junge Generation von Płock wichtigen Angelegenheiten zu sprechen. Die Korrelation der prinzipiellen, kompromisslerischen und zweckbestimmten Haltungen /unabhängige Variable/ und der von den Jugendlichen vertretenen Werte /abhängige Variable/ ist interessant vom theoretischen wie vom praktischen Gesichtspunkt her: vom theoretischen, weil sie die inneren Zusammenhänge, Verbindungen und Konfigurationen der sittlichen Haltungen untereinander festzustellen erlaubt; vom praktischen, weil sie alternativorientierte Erziehungsprobleme berührt: Absolutisierung oder Relativisierung der Prinzipien, Prinzipialismus oder Toleranz, Primat strikter Prinzipien oder Effektivität des Handelns, gegenständliche oder subjektive Ethik. Wichtig ist am Ende dieses, da man sowohl in die prinzipiellen als auch in die Zweckmäßigkeitshaltungen der Jugendlichen Werte, die achtens-und erstrebenswert sind, sowie Haltungen, die in beträchtlichem Hasse die sittlichen Traditionen der polnischen Gesellschaft approbieren, "eindrucken" kann.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1986, 14, 1; 125-158
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Internet a religia
Internet and Religion
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33719890.pdf
Data publikacji:
2021-10-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Internet
school youth
religion
młodzież szkolna
religia
Opis:
W niniejszym artykule rozważania dotyczą jedynie kilku ważnych kwestii dotyczących relacji Internetu i religii. Jak wynika z badań, Wynika z nich, że co czwarty ankietowany spośród młodzieży szkół średnich (25,6%), szczególnie spośród osób głęboko wierzących oraz regularnie praktykujących, poszukiwał w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przed terminem badań socjologicznych jakichś form aktywności religijnej. Zdecydowana większość ankietowanych nie interesowała się tą nową aktywnością. Młodzież szkół średnich w ograniczonym zakresie korzystała z Internetu dla poszukiwania przekazów religijnych. Badani nieco częściej informowali o korzystaniu z treści religijnych w YouTube, w serwisach parafii, diecezji i zgromadzeń zakonnych oraz forów czy czatów, najrzadziej zaś witryn biur pielgrzymkowych oraz portali religijnych wspólnot i organizacji. Około co piąty badany uczęszczający do szkół średnich przypisywał (według wskaźnika zbiorczego) to samo znaczenie aktywnościom religijnym w świecie wirtualnym i w świecie realnym (od 31,0 do 7,0%). Wskaźnik najwyższy odnosił się do internetowych rekolekcji i kazań, modlitwy online, wirtualnej wspólnoty parafialnej oraz mszy św. i nabożeństw w sieci.
In this article, we consider only a few important issues concerning the relationship between the Internet and religion. They As the data show that every fourth respondent among high school students (25.6%) searched for some form of religious activity in the last six months before the date of sociological research, especially among people who are deeply religious and regularly practicing. The vast majority of respondents were not interested in this new activity. Secondary school students made limited use of the Internet to search for religious messages. The surveyed youth from secondary schools slightly more often informed about using admitted accessing religious content on YouTube, in the websites of parishes, dioceses and religious congregations, as well as forums or chats, and the least frequently – websites of pilgrimage offices and websites of religious communities and organizations. About every fifth respondent attending secondary schools ascribed (according to the collective index) the same importance to religious activities in the virtual and real world (from 31.0 to 7.0%). The highest index was for online retreats and sermons, online prayer, virtual parish community, and online Masses and devotions. Mass, and network services.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2020, 63, 2; 5-29
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekularyzacja a nowe formy religijności
Secularization and New Forms of Religiousness
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835009.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
modernizacja społeczna
sekularyzacja
teoria rynku religijnego
nowe formy religijności i duchowości
social modernization
secularization
theory of religious market
new forms of religiousness and spirituality
Opis:
In the present article we point to the multi-paradigmatic character of sociology of religion against the background of criticism of the secularization thesis and to new forms of religiousness and spirituality that require new interpretation models with respect to modern transformations of religiousness and spirituality (the de-secularization thesis). Even if secularization is still an uncompleted process, this does not mean that religion is constantly dying; on the contrary, its vicissitudes are ever more complex and multifaceted. We witness formation of new forms of religiousness and spirituality. Paraphrasing Ulrich Beck’s statement about the family we could say that ever more contemporaries facing the alternative “church religiousness or lack of religiousness” decide on the third way, namely, extra-church religiousness that is “a pluralist and non-continuous trajectory of the biography”. Outside the Church a variety of forms of spirituality develop (“I am not religious, but I’m looking for spirituality”).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2009, 37; 33-68
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijność maturzystów puławskich w procesie przemian
Religiosity of the puławy high school graduates in the process of social change
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179566.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
maturzyści
przynależność wyznaniowa
przynależność religijna
praktyki religijne
sekularyzacja
High School graduates
religious affiliation
religious practices
secularization
Opis:
W niniejszym artykule omówimy tylko kilka wybranych kwestii związanych z religijnością maturzystów puławskich, badanych w trzech przekrojach czasowych (1994, 2008/2009, 2016): przynależność wyznaniowa, przynależność religijna, katolicyzm i polskość, autodeklaracje praktyk religijnych. W głównej hipotezie badawczej zakładamy, że młodzież maturalna znajduje się już w fazie zaawansowanej młodości, częściowo uniezależnia się już od rodziny pochodzenia, jej główne zainteresowania i działania przenoszą się poza rodzinę. Rozpoznaje ona już dokładnie swoje perspektywy życiowe, a równocześnie coraz wyraźniej ustala swoją hierarchię wartości i autonomię moralną. Następuje także zachwianie, a niekiedy i rozpad ukształtowanych w rodzinie wartości i norm, które w coraz mniejszym stopniu wpływają na postępowanie jednostek. Zdecydowanie większe zmiany w religijności odnoszą się do praktyk religijnych (spadek praktyk regularnych w latach 1994-2016 wynosił 20,7%).
In this article, we will discuss a few selected issues related to the religiosity of Puławy high school graduates, and these are: religious affiliation, Catholicism and Polishness, and self-declarations of religious practices. The study was conducted at three intervals 1994, 2008/2009, 2016. Our main research hypothesis assume that the young people in the last year of high school are already in advanced stage of adolescence, partly becoming independent from their family of origin, and their main interests and activities move beyond the family. At that stage of their development, the young people recognize precisely their life prospects and at the same time increasingly determine their hierarchy of values and moral autonomy. The distortion, and sometimes the disintegration of family values and norms occur, and these increasingly affect the behavior of individuals. Significant changes in religiosity refer to religious practices (decline in regular practice in 1994-2016 was 20.7%).
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 2; 225-252
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co mówi „duch czasu” – sekularyzacja religii i społeczeństwo postsekularne
What Does the “the Spirit of the Times” Speak − Secularisation of Religion and Post-Secular Society
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856504.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
religijność
pluralizm religijny
sekularyzacja
nowoczesność
religiosity
religious pluralism
secularisation
modernity
Opis:
The paper analyses two complex cultural processes that are present in the sphere of religious life: process of secularisation, and process of religious pluralism, both of which are shown from the sociological point of view on the basis of rich specialist literature. The author argues with the thesis of global secularisation. He refers it, above all, to the societies of Western Europe, and analyses some aspects internal and external crisis of religiosity. Both main processes presented in the paper may become a broad research inspiration for sociologists of religion. Owing to an objective diagnosis of the situation of the Church, they may be the field of changes with regard to the organisation of religious life.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2004, 32, 1; 49-83
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roberto Cipriani, Paweł Prüfer, Socjologia religii. Ujęcie systematyczno-historyczne, Wydawnictwo Edukacyjne „AKAPIT”, Toruń 2021, ss. 652
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433284.pdf
Data publikacji:
2022-04-06
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2021, 28, 2; 49-52
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologia moralności marii ossowskiej w opinii wybranych środowisk katolickich
Maria Ossowska’s sociology of morality in the opinion of some catholic scholars
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181259.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Maria Ossowska
socjologia moralności
etyka
środowiska katolickie
sociology of morality
ethics
Catholic scholarly circles
Opis:
W Polsce rozwój socjologii moralności wiąże się z działalnością naukową Marii Ossowskiej. Pragnęła ona zachować postawę badacza faktów z dziedziny moralności, opisując i wyjaśniając to wszystko, co w przekonaniach ludzi należy do dziedziny moralności. Nie uprawiała etyki normatywnej, lecz naukę o moralności, postulując jej programową bezzałożeniowość. Etycy wywodzący się z kręgów katolickich domagali się, by obok nauki o moralności, często przez nich nazywanej etyką opisową (empiryczną), była uprawniona jako naukowa etyka normatywna. Polemiki z poglądami Ossowskiej miały charakter fragmentaryczny, pojawiały się w pracach niektórych etyków i socjologów. Etycy katoliccy zajmowali się przede wszystkim problemami etyki normatywnej. Niniejsze opracowanie prezentuje ustosunkowanie się etyków i socjologów z kręgów katolickich z lat 80. i późniejszych XX wieku do wybranych prac Marii Ossowskiej.
In Poland, the development of the sociology of morality is related to Maria Ossowska’s scholarly activities. She studied social facts in the context of morality, describing and explaining all that, which in the opinion of people, belongs to realm of morality. Ossowska did not practice normative ethics, but the science of morality, postulating its assumptionlessness. Ethicists who stemmed from Catholic circles demanded that along with the science of morality scientific-normative ethics should also be cultivated. Polemics with Ossowska were fragmentary in character and appeared in the works of some ethicists and sociologists. Catholic ethicists primarily probed the problems of normative ethics. The paper presents the stance of the Catholic ethicists and sociologists of the 1980s and 90s, towards some of Maria Ossowska’s writings.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 2; 23-45
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W co i jak wierzą katolicy w Polsce (analiza socjologiczna)
What and How do Catholics in Poland Believe? (A Sociological Analysis)
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835190.pdf
Data publikacji:
2020-05-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sekularyzacja
wiara katolików
Jezus Chrystus
relatywizm religijny
secularization
the Catholics’ faith
Jesus Christ
religious relativism
Opis:
The processes of secularization and pluralization of religious awareness in the Polish society are not as advanced as in the Western countries. The author discusses selected elements of the Catholic Credo and their acceptance in the Polish Catholics’ awareness, with special attention paid to youth circles. First the Catholics’ general attitude to the truths of religion given by the Church to be believed is shown, and next acceptance of particular dogmas in the awareness of believers is analyzed. Both results of sociological research and public opinion polls are quoted. The latter ones are based on large samples and not only are significant as far as their very subject is concerned, but also they are statistically important. In the light of the existing empirical materials, the processes of de-institutionalization of Church religiousness and formation of the so-called ‘selective religiousness’ may be fairly precisely described. We are still rather helpless in describing the quantitative aspects of the phenomenon of privatization of religion in the national scale (so-called religiousness without the Church). More subtle methods and research techniques are necessary for studying the extra- Church religiousness, especially the privatized or individualized types of it, than the ones that have been used by empirical sociology of religion in Poland up till now. Results of sociological research allow only such interpretations, according to which in the post-war Poland selectiveness with respect to the Catholic truths of the faith, a lack of acceptance for many values and moral norms propagated by the Church, and recently – an intensified criticism towards the Church as an institution and questioning the authority of religiousecclesiastic institutions can be seen. The range of selective attitude towards religion in the Polish society may be estimated, but this is not tantamount to evaluating the processes of privatization of religion. The index of selective attitudes towards particular Catholic dogmas probably ranges in Poland from about a dozen to 30-40%.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2008, 36, 1; 73-104
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja społeczna a religijność – zmienne relacje
Educating poles: What philosophy do we need and does it have to be grounded in religion? A historic analytical perspective
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546225.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
socio-cultural pluralism
religion and religiosity
secularization
desecularization
social modernization
Opis:
In this paper we do point out in the first place what is social modernization, and then we talk about the relations of social modernization and religiosity: a) the notion of social modernization, b) social modernization and secularization, c) social modernization and desecularization, d) socio-cultural pluralism and religion. Social modernization doesn’t have to therefore to lead into more and more efficient removal of religion from the public sphere, until it will be absolutely eradicated. Until recently, it was assumed in sociology that there’s a correlation between social modernization and religiosity; mostly unilateral: the more modernization we have the less religiosty there is and the more a society is modernized the more secular it is. Today, more often we speak of many variants of modernization and only few of them are inevitably related to modernity and social modernization (secularization is taken here as an intergral part of modernization).
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2019, 1/271
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyki religijne w Polsce - ciągłość i zmiana
Religious Practices in Poland - Continuity and Change
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834599.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
praktyki religijne
religijność
uwarunkowania społeczno-kościelne praktyk religijnych
dynamika praktyk religijnych
religious practices
religiousness
social-ecclesial determinants of religious practices
dynamics of religious practices
Opis:
In the present article we first draw the reader’s attention to the state and differentiation of religious practices in the Polish society, and next to some factors securing the stability of these practices. We conclude this discussion with a cautious sociological prediction concerning the Catholics’ involvement in cult practices in the future. The indication to a variety of determinants of continuity of religious practices in the Polish society shows how erroneous are the theses propagated by those Western sociologists who connect the high intensity of religious practices in Poland with the specific role of the Catholic Church in our country. Religious practices, including participation in the Sunday Holy Mass, do not constitute a full picture of believers’ religiousness. Participation in them – as social behavior – can be subjected not only to religious influences and effects, but also it may be a behavior that is the result of social norms and conventions inclining one to perform acts of religious cult even with weak religious motivation.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2010, 38; 55-86
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Godność ludzka w świadomości maturzystów puławskich (1994-2009-2016)
Awareness of human dignity in high school graduates of Puławy (1994-2009-2016)
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565415.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
godność ludzka
poczucie godności
życie prywatne i publiczne
human dignity
sense of dignity
private and public life
Opis:
W niniejszym artykule analizujemy godność ludzką z socjologicznego punktu widzenia. Szczególną uwagę zwrócimy na takie kwestie, jak: godność ludzka w kontekście wartości uroczystych, postawa godnościowa versus postawa pragmatyczna, poczucie godności w sytuacjach życia prywatnego i życia publicznego. Kwestie te zostaną omówione w świetle badań socjologicznych zrealizowanych w Puławach wśród maturzystów z liceów ogólnokształcących i z techników, w latach 1994-2009-2016. W całej zbiorowości maturzystów w 2016 roku 82,2% ankietowanych deklarowało swoją przynależność do katolicyzmu; 5,9% określiło siebie jako głęboko wierzących, 55,9% – jako wierzących, 16,8% – jako niezdecydowanych, ale przywiązanych do tradycji religijnych, 10,8% – jako obojętnych religijnie, 9,4% – jako niewierzących i 1,2% – to nieudzielający odpowiedzi.
The following article analyses human dignity from a sociological point of view. Particular attention will is paid to such issues as human dignity in the context of grand values, dignity stance versus pragmatic stance, sense of dignity in situations of private life and public life. These issues will be discussed in the light of sociological research carried out in Puławy in high school graduates and technical secondary schools in the years 1994-2009-2016. In the whole group of high school graduates in 2016, 82,2% of the respondents declared their affiliation to Catholicism; 5,9% described themselves as deeply believers, 55,9% – as believers, 16,8% – as undecided, but attached to religious traditions, 10,8% – as religiously neutral, 9,4% – as non-believers and 1,2% – provided no answer.
Źródło:
Rozprawy Społeczne; 2018, 12, 2; 7-15
2081-6081
Pojawia się w:
Rozprawy Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolicka moralność małżeńsko-rodzinna w ocenie młodzieży szkolnej
Catholic Marital and Family Morality in the View of School Youth
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16625412.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
school youth
family
Catholic marital and family morality
moral relativism
młodzież szkolna
rodzina
katolicka moralność małżeńsko-rodzinna
relatywizm moralny
Opis:
The author analyses several issues related to the broadly understood human sexuality perceived in the perspective of pro-family values and norms of Catholic provenance. In sociological research, the results of which are discussed in this article, high school students responded to selected attitudes and behaviours negatively evaluated in Catholic marital and family ethics, such as: sexual intercourse before church marriage, use of contraceptives, marital infidelity, divorce, and abortion. The changes taking place in the sphere of intimacy are clear. A significant part of young Poles is in a dissonant-stressful situation. There is no correspondence between a personally recognised and practiced value system and a value system derived from religion. Some Catholics live according to rules and norms that have no legitimacy in the Catholic religion. However, it should be emphasized that sociologists with an empirical orientation are more interested in questioning and transgressing moral norms than in their content or social recognition, and they speak too hastily about permissiveness and moral relativism.
Autor analizuje kilka kwestii związanych z szeroko rozumianą seksualnością człowieka postrzeganą w perspektywie wartości i norm prorodzinnych o proweniencji katolickiej. W badaniach socjologicznych, których wyniki są omawiane w niniejszym artykule młodzież szkół średnich ustosunkowała się do wybranych postaw i zachowań negatywnie ocenianych w katolickiej etyce małżeńsko-rodzinnej, jak: współżycie seksualne przed ślubem kościelnym, stosowanie środków antykoncepcyjnych, niewierność małżeńska, rozwody i przerywanie ciąży. Zmiany, jakie dokonują się w sferze intymności, są bardzo wyraźne. Znaczna część młodych Polek i Polaków znajduje się w sytuacji dysonansowo-stresowej. Nie ma zgodności pomiędzy osobiście uznawanym i praktykowanym systemem wartości a systemem wartości wynikającym z religii. Część katolików żyje według reguł i norm, które nie mają legitymizacji w religii katolickiej. Trzeba jednak podkreślić, że socjologowie o orientacji empirycznej częściej interesują się kwestionowaniem i przekraczaniem norm moralnych niż ich treścią czy uznaniem społecznym i zbyt pospiesznie mówią o permisywizmie i relatywizmie moralnym.
Źródło:
Viae Educationis; 2022, 3; 25-42
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Priorytety wartości podstawowych w świadomości maturzystów puławskich (1994–2009–2016)
Priorities of Basic Values in the Consciousness of Puławy Secondary School Graduates (1994-2009-2016)
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046349.pdf
Data publikacji:
2020-09-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wartości podstawowe
wolność
równość
sprawiedliwość
młodzież maturalna
fundamental values
freedom, equality
justice
high school graduates
Opis:
W artykule omówimy funkcjonowanie niektórych wartości podstawowych w świadomości maturzystów puławskich. Zwrócimy uwagę zarówno na rozumienie wartości podstawowych (treść), jak i uznawaną wyższość jednych wartości nad drugimi (preferencja). Zakładamy, że w warunkach radykalnych zmian społecznych dokonuje się wyraźne przewartościowanie wartości, utrata znaczenia jednych wartości i wzrost ważności innych. Maturzystom przedstawiono m.in. test zdań alternatywnych, zawierający kilka par stwierdzeń, z prośbą o wybranie tych, które są bliższe ich opiniom (wybory binarne). Stwierdzenia te dotyczyły wartości, które, jeżeli nawet nie przeciwstawiają się sobie, lecz uzupełniają się i realizują jedne przez drugie, mogą być przedmiotem preferencji. Odpowiedzi na postawiony problem badawczy będziemy szukać w materiałach empirycznych zebranych w latach 1994–2009–2016 wśród maturzystów uczęszczających do liceów ogólnokształcących i techników w Puławach. Z przeprowadzonych analiz socjologicznych wynika, że mniej więcej taka sama część badanych maturzystów opowiada się za indywidualistycznym rozumieniem wolności (,,każdy robi to, co chce”), co i za ujęciem obiektywistycznym (wolność związana z dobrem i prawdą). Indywidualistyczno-liberalną postawę zajmują w tym względzie nieco częściej mężczyźni, młodzież ze szkół ogólnokształcących, mieszkająca w Puławach oraz słabo związana z religią bądź niewierząca. W latach 1994–2016 nie nastąpiły wyraźne zmiany w świadomości maturzystów co do rozumienia wolności w jej wersji subiektywistycznej i obiektywistycznej.
In this article we discuss the functioning of some basic values in the consciousness of Puławy high school graduates. We pay attention to both the understanding of basic values (content) and the recognized superiority of one value over another (preference). We assume that in the conditions of radical social changes there is a clear re-evaluation of values, loss of meaning of some values and an increase in importance of others. High school graduates were presented with a test of alternative sentences, containing several pairs of statements, asking them to choose those that are closer to their views (binary choices).These statements concerned values which, even if they do not oppose each other, but complement each other and realize through each other, may be subject to preferences. Answers to the research problem will be sought in empirical materials collected in the years 1994-2009-2016 among both high school and tech school graduates in Puławy. Sociological analyses show that more or less the same proportion of the surveyed high school graduates support an individualistic understanding of freedom (“everyone does what they want”), as well as an objective approach (freedom related to good and truth). In this respect, boys and teenagers from high schools, living in Puławy and those loosely connected with religion or non-believers hold rather an individualistic-liberal attitude. In the years 1994-2016, there were no significant changes in the consciousness of high school graduates regarding the understanding of freedom in its subjective and objective version.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2019, 62, 1; 61-90
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijność młodzieży szkolnej w procesie przemian (1988–2017)
Religiousness of school youth in the process of changes (1988–2017)
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956090.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
religijność
wiara i wierzenia religijne
praktyki religijne
moralność katolicka
młodzież szkolna
religiousness
faith and religious beliefs
religious practices
Catholic morality
schoolchildren
Opis:
W niniejszym artykule zostały przedstawione wyniki badań socjologicznych zrealizowanych w latach 1988–2017, na próbach ogólnopolskich młodzieży uczęszczającej do szkół średnich. W hipotezie głównej założono, że młodzież wykazuje skłonność do negowania tradycyjnych wartości (religijnych i moralnych) obowiązujących w Kościele katolickim oraz ulega wartościom lansowanym przez nowe nurty ideowe charakterystyczne dla społeczeństw ponowoczesnych i pluralistycznych. Badania empiryczne z lat 1988–2017 wykazały ponadto przyspieszenie zmian w kondycji religijnej i moralnej młodzieży szkolnej. W 2017 roku wskaźnik przeciętny odnoszący się do wybranych przejawów religijności wynosił 47%, a spadek aprobaty tych elementów kształtował się na poziomie 15,7%. „Pełzająca” sekularyzacja w środowiskach młodzieżowych, wyraźnie przyspieszająca, wydaje się już faktem społecznym.
This article presents the results of sociological research carried out in the years 1988–2017 on some samples of Polish youth attending secondary schools. The main hypothesis assumes that young people show a tendency to negate traditional values (religious and moral) in the Catholic Church and succumb to the values promoted by new ideological trends characteristic of postmodern and pluralistic societies. The empirical research from the years 1988–2017 showed an acceleration of changes in the religious and moral condition of schoolchildren. In 2017, the average rate pertaining to selected religious features was 47.0%, and the decrease in the approval of these elements was 15.7%. The “creeping” secularization in youth circles, which is clearly accelerating, already seems to be a social fact.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2019, 10, 1; 19-37
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Marta Bożewicz, Nowy język badań sondażowych nad religijnością. Analizy i próby, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2022, s. 280.
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33720193.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2023, 66, 1; 145-148
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odrodzenie moralne społeczeństwa polskiego w refleksji socjologicznej Jana Szczepańskiego
Moral revival of Polish society in Jan Szczepański’s sociological reflection
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015738.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
the concept of man and society
the morality of public life
the economy and work ethos
manifestations of moral evil
moral revival
Opis:
In this study, Janusz Mariański first presents selected themes from the works of Jan Szczepański, the great representative of Polish sociological thought. These themes include: the moral condition of Polish society (the concept of man and society, the morality of public life, economy and work ethos, manifestations of moral evil, suffering) and moral revival as an idea and reality, with particular emphasis on the issues of individuality. On the basis of these findings, Mariański formulates some general conclusions regarding moral transformations in Polish society and a proposal for changes conducive to moral revival (moral reform, a revitalization of morality, moral education).
Źródło:
Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa; 2021, 12; 183-204
2353-9658
Pojawia się w:
Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa duchowość jako megatrend społeczno-kulturowy
New Spirituality as a Sociocultural Megatrend
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519478.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
megatrend kulturowy
religijność
duchowość
nowa duchowość
socjologia duchowości
cultural megatrend
religiosity
spirituality
new spirituality
sociology of spirituality
Opis:
The term “new spirituality” has been becoming trendy for some time now. It is appearing more and more in the social sciences, as well as in everyday life. It appears increasingly in the social sciences, as well as in everyday life. It becomes one of the most interesting and widely discussed problems in the modern humanities. Many modern people, in the highly developed countries of the world, do not use the noun „religion” or the adjective „religious”, but refer to the terms „spiritual” or „spirituality”, considering them more appropriate to describe their worldview. There is no single form of spirituality, but there are many, ever new ones. In the article, the author presents definitions of the new spirituality, discusses its various characteristics and finally quotes the following definition of the new spirituality: “New spirituality is one of the megatrends of the beginning of the 21st century. It is an experience of the sacred, sometimes nameless, understood as something personal, intimate, and relating to the inner power of the human being. New spirituality emphasizes the role of experience and spiritual exercises, sees the human body as a container filled with inner, spiritual sense and as a manifestation of the creative power of the Spirit, respects nature, promotes healthy eating, attaches great importance to human bonding based on fidelity and love, refers to moral values it considers applicable, is sensitive to art, and emphasizes gender equality. It is holistic, democratic, easily accessible, and non–hierarchical. It stands in opposition to institutionalized religion, which means that it is beyond the Church”.
Termin „nowa duchowość” od pewnego czasu staje się modny. Pojawia się coraz częściej w naukach społecznych, a także w życiu codziennym. Staje się jednym z najciekawszych i najszerzej dyskutowanych problemów współczesnej humanistyki. Wielu współczesnych ludzi w wysoko rozwiniętych krajach świata nie używa rzeczownika „religia” ani przymiotnika „religijny”, lecz odwołuje się do terminów „duchowy” lub „duchowość”, uznając je za bardziej adekwatne do opisu ich światopoglądu. Nie ma jednej formy duchowości, ale jest ich wiele, wciąż nowych. W artykule autor przedstawia definicje nowej duchowości, omawia jej różne cechy, a na koniec przytacza następującą definicję nowej duchowości: „Nowa duchowość jest jednym z megatrendów początku XXI wieku. Jest to doświadczenie sacrum, czasami bezimienne, rozumiane jako coś osobistego, intymnego i odnoszącego się do wewnętrznej mocy człowieka. Nowa duchowość podkreśla rolę doświadczenia i ćwiczeń duchowych, postrzega ludzkie ciało jako pojemnik wypełniony wewnętrznym, duchowym sensem i jako manifestację twórczej mocy Ducha, szanuje naturę, promuje zdrowe odżywianie, przywiązuje dużą wagę do więzi międzyludzkich opartych na wierności i miłości, odwołuje się do wartości moralnych, które uważa za obowiązujące, jest wrażliwa na sztukę i podkreśla równość płci. Jest holistyczna, demokratyczna, łatwo dostępna i niehierarchiczna. Stoi w opozycji do zinstytucjonalizowanej religii, co oznacza, że jest poza Kościołem”.
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 2, 4; 16-28
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Baniak, Obowiązkowe i nadobowiązkowe praktyki religijne dorosłych katolików w Polsce w latach 1965–2020 na tle przemian cywilizacyjnych i społecznych. Studium socjograficzne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2023, ss. 324
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28832937.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 1; 57-60
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Stanisław Janeczek, Anna Starościc (red.), Filozofia społeczna, cz. 1: Preambuła metodologiczne i historyczne (ss. 807); cz. 2: Problemy i dyskusje (ss. 718); cz. 3: Realia społeczno-gospodarcze (ss. 684), Wydawnictwo KUL, Lublin 2022
Autorzy:
Mariański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430856.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 3; 67-68
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 219

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies