- Tytuł:
-
Bromowodór. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Hydrogen bromide - Autorzy:
-
Rydzyński, K.
Kuchowicz, E. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/138017.pdf
- Data publikacji:
- 2004
- Wydawca:
- Centralny Instytut Ochrony Pracy
- Tematy:
-
bromowodór
NDS
normatywy higieniczne
hydrogen bromide
MAC (TWA)
OEL
hygienic standards - Opis:
-
Bromowodór (HBr) jest bezbarwnym, niepalnym gazem o ostrym, drażniącym zapachu. Pod wpływem wilgoci z powietrza atmosferycznego tworzy kwas bromowodorowy i w tej postaci działa korodująco na metale. Bromowodór jest stosowany w syntezach organicznych do produkcji bromopochodnych jako czynnik redukujący, jako katalizator w kontrolowanych procesach oksydacyjno-alkilujących związków aromatycznych oraz do izomeryzacji dwuolefin. Kwas bromowodorowy znajduje zastosowanie także w lecznictwie weterynaryjnym. Narażenie pracowników może występować podczas produkcji oraz stosowania bromowodoru i kwasu bromowodorowego w przemyśle. Bromowodór powoduje podrażnienie chemiczne w miejscu kontaktu, a jego wynikiem jest działanie drażniące na skórę i błony śluzowe; bromowodór o większych stężeniach powoduje martwicę tkanek. Wyniki badań ludzi świadczą o braku drażniącego działania bromowodoru na śluzówkę nosa, gardła i oczu podczas trwającego kilka minut narażenia na pary bromowodoru o stężeniu 6,6 mg/m3. Bromowodór o stężeniu 9,9 mg/m3 podrażnił gardło jednej i nos także jednej z sześciu narażonych osób. Bromowodór o stężeniu 13,2 mg/m3 spowodował podrażnienie nosa u trzech i podrażnienie gardła u jednej z sześciu narażonych osób. Wszystkie osoby narażane na bromowodór o stężeniu 16,5 i 19,8 mg/m3 odczuwały podrażnienie nosa, a podrażnienie gardła jedna z sześciu narażonych osób, natomiast żadna z narażonych osób nie zgłaszała podrażnienia oczu. Wartość stężenia śmiertelnego (LC50) u szczurów po 60-minutowym narażeniu na bromowodór wynosi 9240 mg/m3, a u myszy – 2640 mg/m3. Narażenie szczurów na pary bromowodoru o stężeniu 4290 mg/m3 przez 30 min powodowało przed upływem 24 h śmierć 8% zwierząt oddychających przez nos i 19% oddychających przez pysk. Na podstawie wyników badań histopatologicznych wykazano zmiany spowodowane działaniem drażniącym substancji, ograniczone do układu oddechowego. Gdy porównano te zmiany z obserwowanymi przy analogicznym narażeniu na fluorowodór i chlorowodór, okazało się, że u zwierząt oddychających przez pysk zmiany martwicze nabłonka tchawicy oraz stan zapalny warstwy podśluzówkowej były największe po narażeniu na fluorowodór, słabsze po narażeniu na chlorowodór i najsłabsze po narażeniu na bromowodór. Zmiany patologiczne w płucach także były trochę bardziej zaznaczone po narażeniu na fluorowodór i chlorowodór niż na bromowodór. Proponuje się nieprzyjmowanie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia oraz najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego bromowodoru, a jedynie przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia pułapowego o wielkości 6,5 mg/m3. Proponowana wartość NDSP jest oparta na wynikach badań nad działaniem toksycznym HBr na ludzi, wskazujących, że jest tolerowane kilkuminutowe narażenie na 2 ppm (6,6 mg/m3), a wraz ze wzrastającym stężeniem HBr dochodzi do podrażnienia przede wszystkim błony śluzowej nosa i dróg oddechowych, lecz nie oczu. Stężenie 3 ppm (9,9 mg/m3) bromowodoru spowodowało podrażnienie błony śluzowej nosa i górnych dróg oddechowych (lecz nie oczu) u jednego z sześciu badanych ochotników. Proponowany normatyw ma zabezpieczyć pracowników przed działaniem drażniącym bromowodoru.
Hydrogen bromide is a eolorless, eorrosive, nonflammable gas with an aerid odor. An odor threshold of 6 mg/m3 has been reported. Hydrogen bromide gas and hydrobromie aeid may be used in organie synthesis, for dissolving eertain ores, in the manufaeture of bromides, and as an alkylation eatalyst. Aeute toxieity data indieate that hydro gen bromide, with a 60-minute LC50 of 9240 mg/m3 was somewhat more toxic to the rat than hydro gen ehloride. The Intersectoral Commission considers hydro gen bromide a primary irritant and believes that primary irritants with no known chronic effects should have Ceilings rather than MAC(TWA) and MAC(STEL) values. Therefore, a Ceiling of 6,5 mg/m3 is recommended for hydro gen bromide, based on the results of controlled exposures of human volunteers. It is anticipated that maintenance of workplace air concentrations below the Ceiling should minimize even transient irritation and eomplaints. There is no implication that brief, small excursions above the 9,9 mg/m3 ceiling are life-threatening or have the potential for creating permanent harm. Sufficient data were available to recommend "I" notation. - Źródło:
-
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 3 (41); 71-80
1231-868X - Pojawia się w:
- Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł