Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Krasiński, Wojciech." wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Civil protection of the population of Poland in peacetime after 2007
Autorzy:
Krasiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/93239.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
civil protection
peacetime
Polska
assessment
Opis:
The article examines issues related to the civil protection of the population of Poland in peacetime after 2007, when a new law on crisis management was adopted. The article starts with an overview of basic requirements set for civil protection in Poland in peacetime. It looks further at the current state of the legal framework, organisation and resources for such civil protection. Finally, the article identifies requirements for improvement of civil protection in peacetime in Poland and assesses the chances for implementing them. The research revealed that the problems related to civil protection were not covered in the existing literature in a coherent manner. The current legal requirements for civil protection in Poland in peacetime can be found in various legal regulations and are not contained in a single framework document. The assessments of the current state of civil protection in Poland in peacetime conducted by the Supreme Audit Office suggest an urgent need for improvement. Improvements are needed in the field of comprehensive legal regulations, appropriate planning and procedures, and more efficient use of financial resources to ensure sufficient resources for civil protection of the population in peacetime.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej; 2018, 4(113); 73-84
2543-6937
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Threat Assessment in the National Crisis Management Plans in Poland after 2010
Autorzy:
Krasiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/93236.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
threat
assessment
National Crisis Management Plan
Poland 2010-2020
Opis:
The article discusses threat assessment in consecutive National Crisis Management Plans in Poland after 2010. The scope of the article is limited to the assessment of those threats that may have an impact at the state level and which are included in the National Crisis Management Plan. A general approach to threat assessment for the purposes of national crisis management plans has been taken. A reference to the accuracy of consecutive threat assessments in the context of the occurrence of real crises is included later in the article. In the final part of the article, the perspectives for threat assessment are discussed. Due attention is paid to threats which have an increased likelihood of occurring and the severest consequences.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej; 2019, 4(117); 58-68
2543-6937
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unmanned Aircraft Systems in Crisis Management in Poland After 2007
Autorzy:
Krasiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010605.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
unmanned aircraft systems
crisis management
safety
Polska
bezzałogowe statki powietrzne
zarządzanie kryzysowe
bezpieczeństwo
Polska
Opis:
This article discusses the employment of unmanned aircraft systems in crisis management in Poland after 2007. The conceptual framework and organization of crisis management in Poland is presented as an introduction to further discussion. This article then analyses capabilities of various categories of unmanned aircraft systems taking into account specific requirements of crisis management. This article also points at preliminary lessons learned from employment of unmanned aircraft systems for crisis management in Poland in recent years. Due attention is paid to missions and the organization of employment of unmanned aircraft systems in crisis management operations. Perspectives of employing unmanned aircraft systems in crisis management are presented in the final part of the article.
Źródło:
Safety & Defense; 2020, 2; 21-50
2450-551X
Pojawia się w:
Safety & Defense
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Threat assessment in the National Crisis Management Plans in Poland after 2010
Autorzy:
Krasiński, Wojciech.
Powiązania:
Zeszyty Naukowe / Akademia Sztuki Wojennej 2019, nr 4, s. 58-68
Data publikacji:
2019
Tematy:
Bezpieczeństwo narodowe
Polityka bezpieczeństwa
Strategia bezpieczeństwa
Zarządzanie kryzysowe
Artykuł z czasopisma naukowego
Opis:
W artykule omówiono zagrożenia uwzględnione w Krajowych Planach Zarządzania Kryzysowego w Polsce po 2010 roku. KPZK jest dokumentem planistycznym, przygotowanym przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa we współpracy z ministerstwami, urzędami centralnymi i województwami, w oparciu o ustawę o zarządzaniu kryzysowym. Autor skoncentrował się na tych zagrożeniach, które mogą oddziaływać na poziomie państwa. Autor stwierdził, że rząd polski niewystarczająco ocenił zagrożenie epidemiologiczne jakie niósł i niesie ze sobą epidemia COVID-19 oraz idące za nią straty ekonomiczne.
Bibliografia, netografia na stronach 67-68.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Krasiński (†1691) – starosta płocki, kasztelan ciechanowski i wojewoda mazowiecki
Wojciech Krasiński (†1691 r.) – starost of płock, castellan of ciechanów and voivode of mazovia
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080888.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Wojciech Krasiński
Mazowsze w XVII w.
starostwo płockie
kasztelania ciechanowska
Mazovia in 17th century
Starosty of Płock
Castellany of Ciechanów
Opis:
Wojciech Krasiński herbu Ślepowron był synem Ludwika Krasińskiego, kasztelana ciechanowskiego i starosty płockiego. Za początek szerszej działalności publicznej Wojciecha możemy uznać datę 30 lipca 1643 r., wówczas to jego ojciec dokonał na niego cesji starostwa płockiego, a w 1650 r. objął kasztelanię ciechanowską. Wziął udział w bitwie ze Szwedami pod Nowym Dworem w 1655 r. W 1663 r. został wojewodą mazowieckim. W 1672 r. przystąpił do konfederacji gołąbskiej. Był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy z Zuzanną Koniecpolską herbu Pobóg, kasztelanką chełmską, a po jej śmierci poślubił Ludwikę Marię von Goltz, córkę Balthasara von der Goltza, marszałka dworu elektora brandenburskiego. Od czasów Jana III Sobieskiego jego życie publiczne uległo ograniczeniu. Zmarł bezpotomnie w 1691 r.
Wojciech Krasiński of the Ślepowron coat of arms, was the son of the Castellan of Ciechanów and Starost of Płock, Ludwik Krasiński. Wojciech’s broader public activity began on July 30, 1643 when his father assigned him the Starostwo of Płock, and subsequently in 1650 he became the Castellan of Ciechanów. In 1655 he fought in the battle with the Swedes near Nowy Dwór. In 1663 he became the Voivode of Mazovia. In 1672 he joined the Gołąb confederacy. He was married twice: his first wife was Zuzanna Koniecpolska, of the Pobóg coat of arms, the Castellan of Chełm, after her death Krasiński married Ludwika Maria von Goltz, the daughter of Balthasar von der Goltz, the Marshall of the Court of the Great Elector of Brandenburg. During the reign of King Jan III Sobieski, Krasiński withdrew from public life. He died childless in 1691.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2022, 2(271); 3-11
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agaj-Han
Autorzy:
Krasiński, Zygmunt
Współwytwórcy:
Kopeć-Gryz, Aleksandra
Pyzikiewicz, Zuzanna
Kotwica, Wojciech
Sekuła, Aleksandra
Świetlik, Maria
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
powieść historyczna
Romantyzm
Epika
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Biblioteki.
Źródło:
Zygmunt Krasiński, Poezje, t. I, F. A. Brockhaus, Lipsk 1883.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Prepozytura kanoników regularnych laterańskich w Krasnem na Mazowszu (1681-1819), fundacji Krasińskich herbu Ślepowron,
The Prepositure of Canons Regular of the Lateran in Krasne in Mazovia (1681-1819), foundation of the Krasiński family of the Ślepowron coat of arms,
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545188.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Jan Dobrogost Krasiński
Jan Kazimierz Krasiński
Węgrów
Czewińsk,
opactwo
Czerwińsk
abbey
Opis:
Prepozytura kanoników regularnych laterańskich w Krasnem na Mazowszu, w ziemi ciechanowskiej, rodowym gnieździe Krasińskich herbu Ślepowron, została utworzona w 1681 r. Kościół będący siedzibą prepozytury, którego początki sięgają XIV w., został przebudowany przez Jana Kazimierza Krasińskiego (ur. 1607 r., zm. 28 marca 1669 r.), który rozpoczął starania, aby uczynić z niego prepozyturę opactwa czerwińskiego kanoników regularnych laterańskich i Jana Dobrogosta Krasińskiego (ur. 10 czerwca 1639 r., zm. 21 lutego 1717 r.), który uskutecznił zabiegi ojca, dając początek prepozyturze. Od tej pory parafia w Krasnem, która jest wzmiankowana po raz pierwszy pod datą 1443 r., przeszła w ręce kanoników regularnych laterańskich. Pierwszym prepozytem w Krasnem został 22 stycznia 1681 r. kanonik regularny laterański ks. Franciszek Jagodkowicz. Wśród kanoników regularnych z opactwa czerwińskiego znajdujemy także Pawła Krasińskiego (†1768), który zapewne był także prepozytem kraśnieńskim. Prepozytura w Krasnem funkcjonowała do 1819 r., kiedy to uległo kasacie opactwo czerwińskie. Ostatnim prepozytem kraśnieńskim był ks. Franciszek Sulima Sułkowski. Jednak okres bytności kanoników regularnych w Karsnem jest dłuższy, bowiem od objęcia parafii w Krasnem pierwszego kanonika regularnego do śmierci ostatniego, już ekskanonika regularnego, ks. Idziego Godlewskiego, który był proboszczem w Krasnem od 1855 r., minęło 198 lat. Kościół w Krasnem pozostaje do dzisiaj jednym z cenniejszych zabytków architektury sakralnej na Północnym Mazowszu.
The Prepositure of Canons Regular of the Lateran in Krasne in Mazovia, in the Ciechanów land, the Krasiński family nest of the Ślepowron coat of arms, was created in 1681. The seat of the prepositure – a church dating back to the 14th century, was rebuilt by Jan Kazimierz Krasiński (born in 1607, deceased on March 28, 1669), who made efforts to make it the prepositure of the Czerwińsk Ab-bey of Canons Regular of the Lateran and Jan Dobrogost Krasiński (born on June 10, 1639, deceased on February 21, 1717), who put his father's efforts into effect, initiat-ing the creation of the prepository. From then on, the parish in Krasne, first mentioned in 1443, passed into the hands of Canons Regular of the Lateran. The first provost in Krasne, Fr. Franciszek Jagodkowicz CRL, was appointed on January 22, 1681. Among the Canons Regular of the Czerwińsk Abbey, we also find Paweł Krasiński († 1768), who most probably was also a provost. The prepositure in Krasne existed until 1819, when the Czerwińsk Abbey was dissolved. The last provost of Krasne was Fr. Franciszek Sulima Sułkowski. However, the Canons Regular of the Laterans stayed in Krasne for the overall period of 198 years: from taking over the parish in Krasne by the first Canon Regular, until the death of the last ex-Canon Regular, Fr. Idzi Godlewski, the provost of Krasne since 1855. The church in Krasne remains to this day one of the most valuable monuments of sacred architecture in northern Mazovia.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2019, 132; 181-218
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasztelanowie ciechanowscy z rodu Krasińskich herbu Ślepowron
Ciechanów castellans from the Krasiński family of the Ślepowron coat of arms
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Krasińscy
Mazowsze w XVII w.
kasztelanowie ciechanowscy
Krasiński
Mazovia in 17th century
Castellany of Ciechanów
Opis:
Kasztelania ciechanowska już w XVI w. była w rękach Krasińskich. Od roku 1569 r. do roku 1795 było dwudziestu kasztelanów ciechanowskich, z czego ośmiu z rodu Krasińskich, którzy urząd ten sprawowali łącznie przez około osiemdziesiąt lat.
The castellany of Ciechanów was already in the hands of the Krasiński family in the 16th century. From 1569 to 1795, there were twenty castellans of Ciechanów – eight of them coming from the Krasiński family, who held this office for a total of about eighty years.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2023, 3(276); 3-23
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół w Opinogórze ufundowany przez generała Wincentego Krasińskiego
The church in Opiniogóra funded by general Wincenty Krasicki
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466644.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
Wincenty Krasiński
Opinogóra
Kościół
klasycyzm
Church building
Classicism
Opis:
W artykule przedstawiono architekturę kościoła opinogórskiego łącznie z kryptami. Kościół ten ufundował w latach 20. XIX wieku generał Wincenty hrabia Krasiński. Miał on formę klasycystycznej rotundy, której architekt nie jest znany. Od początku swego istnienia kościół opinogórski funkcjonował wraz z kaplicą grobową Krasińskich, w której spoczęło ciało wieszcza narodowego Zygmunta Krasińskiego. W latach 70. XIX wieku rotundę zastąpiono obecnie stojącą neoklasycystyczną świątynią, której architektem był Wincenty Rakiewicz.
This article describes the architecture of the Opinogora church, inclusive of its crypts. The church was funded in the 20s of the 19th century by General Wincenty Count Krasiński in the shape of classicist rotunda, its architect unknown. Since its very beginnings, the Opinogora church has had an adjacent sepulchral chapel belonging to the Krasiński Family, in which the mortal remains of the Polish national poet Zygmunt Krasicki rested. In the 70s of the 19th century, the rotunda was replaced by a currently standing neoclassical temple, whose architect was Wincenty Rakiewicz.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2018, 10; 159-186
0860-5637
2657-7704
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół i prepozytura bartolomitów w Węgrowie fundacji Jana Dobrogosta Krasińskiego, wojewody płockiego, w świetle materiałów z archiwum diecezjalnego w Drohiczynie
Church of the Bartholomew in Węgrów, the foundation of Jan Dobrogost Krasiński, voivode of Płock, in the light of materials from the Diocesan Archives in Drohiczyn
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466517.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
Jan Dobrogost Krasiński
bartolomici
Krasińscy
Węgrów
bartoszkowie
księża życia wspólnego
Jan Dobrogost Krasinski
The Apostolic Union of Secular Priests
Bartholomew
Opis:
Węgrowski kościół farny, którego budowę rozpoczęto w 1703 r. jest drugim kościołem w Węgrowie fundowanym przez wojewodę płockiego Jana Dobrogosta Krasińskiego. W archiwum diecezjalnym w Drohiczynie zachował się kontrakt spisany pomiędzy Janem Dobrogostem Krasińskim a Carlem Ceronim 12 sierpnia 1703 r. na budowę fary węgrowskiej, której projekt wykonał Carlo Ceroni przy współpracy z Janem Reisnerem. Ceroni zakończył budowę kościoła w 1708 r., a pracami wykończeniowymi kierował Jan Reisner. Wnętrze świątyni ozdobił freskami Michał Anioł Palloni.
The parish church in Węgrów, whose construction started in 1703, is the second church in the town funded by the governor of Płock Jan Dobrogost Krasiński. The diocese archive in Drohiczyn still holds a contract made by Jan Dobrogost Krasiński and Carlo Ceroni on 12 August 1703. The contract envisaged construction of a parish church in Węgrów to the design created by Carlo Ceroni in cooperation with Jan Reisner. Ceroni finished construction of the church in 1708 and the finishing works were supervised by Jan Reisner. The interior of the temple was decorated with frescos painted by Michał Anioł Palloni.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2019, 11; 69-90
0860-5637
2657-7704
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diecezja kamieniecka w drugiej połowie XVIII w. Czasy pontyfikatu biskupa Adama Stanisława Krasińskiego
The Diocese of Kamieniec in the Second Half of the 18th c. Times of the Pontificate of Bishop Adam Stanisław Krasiński
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545127.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Diecezja kamieniecka
Adam Stanisław Krasiński
Kamieniec
Mikołaj Dembowski
Jan Dembowski
kapituła
The diocese of Kamieniec
chapter
Opis:
Ostatnie dziesięciolecie 1. poł. XVIII w. i pierwsze dziesięciolecie 2. poł. XVIII w. w diecezji kamienieckiej to czas pontyfikatu Mikołaja Dembowskiego, który w 1741 r. objął biskupstwo kamienieckie. 24 IX 1759 r. został mianowany biskupem kamienieckim Adam Stanisław Krasiński, w październiku został prekonizowany, 27 stycznia 1760 r. konsekrowany w Skierniewicach. 36 letni okres rządów Krasińskiego sprawia, że o tej części historii diecezji kamienieckiej możemy powiedzieć, że są to czasy pontyfikatu Adama Stanisława Krasińskiego. Krasiński rządy w diecezji oddał w ręce wikariusza generalnego Ignacego Dłuskiego, pomimo iż sufraganem był bp Adam Woyna Orański. W 1775 r. Krasiński wyznaczył biskupa koadiutora Jana Józefa Dembowskiego. Cala diecezja kamieniecka w 1772 r. liczyła ok. 40 tys. katolików co stanowiło ok. 10% wszystkich mieszkańców terenu diecezji, dla których funkcjonowało 58 kościołów parafialnych, 9 kościołów filialnych oraz kilkanaście kaplic, parafie były podzielone na 6 dekanatów. W 1773 r. w diecezji działało 9 zakonów męskich i dwa żeńskie. Byli to dominikanie, franciszkanie konwentualni, bernardyni, kapucyni, karmelici bosi, karmelici (starej obserwy, potocznie nazywani też trzewiczkowymi), jezuici ( do kasaty w 1774 r.), paulini i trynitarze a żeńskie to dominikanki i szarytki. W roku 1795 po III rozbiorze Krasiński, chcąc ratować diecezję przed likwidacją, zrezygnował z biskupstwa na rzecz Jana Dembowskiego. Jednak diecezja została zlikwidowana przez Katarzynę II 17 IX 1795 r. a reaktywowana przez Pawła I w 1798 r.
The last decade of the first half and the first decade of the second half of the 18th century in the Diocese of Kamieniec were the time of the pontificate of Mikołaj Dembowski, who took up the bishopric in 1741. Adam Stanisław Krasiński was proclaimed the bishop of Kamieniec on 24th September 1759, he was preconized in October and consecrated on 27th January in Skierniewice. For the Diocese of Kamieniec it was the beginning of 36 year time of Adam Stanisław Krasiński’s pontificate. Kraisński put the rule of the diocese in the hands of Vicar General Ignacy Dłuski, although Adam Woyna Orański was the suffragan bishop. In 1775 Krasiński nominated Jan Józef Dembowski as bishop coadjutor. In 1772 the whole Diocese of Kamieniec numbered about 40 thousand Catholics, who constituted about 10% of all inhabitants of the diocese, which encompassed 58 parochial churches, 9 filial churches and several chapels. Parishes were divided into 6 deaneries. In 1773 there were 9 male and two female orders in the diocese: Dominicans, Conventual Franciscans, Bernardines, Capuchins, Discalced Carmelites, Carmelites of the Ancient Observance, Jesuits (until the dissolution in 1774), Paulites and Trinitarians, Dominican Sisters and Sisters of Charity. In 1795, after the third partition, Krasiński, who wanted to save the diocese from dissolution, resigned from the post in favour of Jan Dembowski. However, the diocese was
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 130; 75-114
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Nieukerken Arent, van~, Perspektywiczność sacrum ; szkice o Norwidowskim romantyzmie, Fundacja „Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych”, Instytut badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2007, s. 395, indeks, summary, seria: Badania Polonistyczne za Granicą. t. 17
Autorzy:
Kudyba, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441076.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Norwid Cyprian (1821-1883)
Słowacki Juliusz (1809-1849)
Krasiński Zygmunt (1812-1859)
literary history
romanticism
Holy
sacred
epistemology
perspective
Opis:
Arent van Nieukerken od wielu lat uczestniczy w pracach polskiego środowiska norwidologicznego, jest autorem wielu cennych artykułów, i ogłoszonej obszernej rozprawy Perspektywiczność sacrum. Szkice o norwidowskim romantyzmie. (Warszawa 2007). We wstępie do niej natrafiamy na wyjaśnienie: „pojawiło się więc wyzwanie, żeby twórczość Norwida interpretować mniej anachronicznie. Należało w związku z tym po pierwsze ujmować immanentnie świat przedstawiony Norwidowskich utworów, rodzaj podmiotowości cechującej obracających się w nim protagonistów, wreszcie status autora, następnie zaś ów organizujący się wokół pewnej odmiany sacrum świat rozpatrywać w kontekście światoodczucia (polskiego) romantyzmu. Taki właśnie był rodowód niniejszej książki […]” (s.10). Sacrum perspektywiczne. Wydaje się, że kilka uwag wypada poświecić samemu tytułowi rozprawy. Pojawiają się w nim dwie kategorie – kluczowe dla podjętych w pracy decyzji metodologicznych. Od sposobu ich rozumienia uzależniony jest model podjętych analiz. Najpierw zatem „perspektywiczność”. Autor wyjaśnia, że pojęcie to zadomowione jest w epistemologii, a jego źródłem są pisma Friedricha Nietzschego (por. uwagi na s. 31-32) – nie tłumaczy jednak obszerniej filozoficznych kontekstów terminu wydobywanych w pracach poświęconych autorowi Wiedzy radosnej. Pojawia się w nich przede wszystkim problem nietzscheańskiego relatywizmu, a także opinia, że ów relatywizm ma charakter niedogmatyczny, tj. nie odrzuca pojęcia prawdy, akcentując fakt, że nie jesteśmy w stanie poznać jej w sposób absolutny, a każda ludzka próba jej zrozumienia jest nieuchronnie „perspektywiczna”, tzn. pozostaje uwikłana w konteksty. Nie posiadając ostatecznej perspektywy poznawczej, skazani jesteśmy na porównywanie rozmaitych perspektyw ze sobą, tylko w taki sposób jesteśmy bowiem w stanie uwolnić się od poznania stereotypowego, od pokusy absolutyzacji jednego z punktów widzenia, osiągając coraz głębszy wgląd w rzeczywistość. Wiele wskazuje na to, że właśnie tak rozumie perspektywiczność autor omawianej rozprawy. Odnoszę nawet wrażenie, że omijając zagadnienie relatywności poznania, akcentuje przede wszystkim napięcie pomiędzy poznaniem świadomym siebie i siebie nieświadomym, zamkniętym i otwartym-pytającym, stereotypowym i „perspektywicznym”. Tytułowa formuła Perspektywiczność sacrum ma, w moim przekonaniu, charakter eliptyczny. Tok rozważań przyjętych w rozprawie (konsekwentnie eksponujący wątki teoriopoznawcze) pozwala przypuszczać, że chodzi autorowi właśnie o perspektywiczność postrzegania sacrum. Chodzi w dysertacji – tak myślę – o ukazanie, na ile wpisane w utwory Norwida modele poznawania transcendencji różnią się od postrzegania nieperspektywicznego i jaką wizję człowieka i jego egzystencji implikują. Ostatnie spośród wskazanych pytań można by sformułować odwołując się do kategorii heideggerowskich: kim jest byt, którego istotą jest rozumienie perspektywiczne? Nie tylko myśl Heideggera, ale i sposób jej prowadzenia stanowią ważne, choć nie zawsze wyraźnie przywoływane tło podejmowanych w książce rozważań. A sposób rozumienia kategorii sacrum? Jej korzenie tkwią w pracach o nachyleniu kulturoznawczym, uchwytujących transkulturowe cechy doświadczeń religijnych – ich komponentów „podmiotowych” i „przedmiotowych”. Nowoczesną definicję sacrum zawdzięczmy Rogerowi Caillois i jego książce pt. Człowiek i sacrum. Szczególny impet nadał temu terminowi Mircea Eliade. To właśnie dzięki niemu stał się on dobrem wspólnym całej humanistyki, w tym – literaturoznawstwa (w Polsce kategorię tę spopularyzowała tzw. „lubelska szkoła” badań sakrologicznych, której założycielem był Stefan Sawicki). Czy w omawianej rozprawie ma ona jednak takie samo znaczenie, jak w pracach filozofów religii i polskich badaniach literackich? Wydaje się, że nie. Autor nie określa sposobu jej rozumienia, przyjętego w podjętych przez siebie analizach. Ponieważ jednak semantyka pojęcia nieuchronnie obecna jest w nich w sposób implicytny, można pokusić się o próbę wyśledzenia intencji badacza. Brak w rozprawie odniesień do prac religioznawczych, pojawiają się natomiast wyraźne odniesienia do teorii poznania. Pozwala to mniemać, że sacrum jest w pracy dra Nieukerkena uwikłane przede wszystkim w kontekst filozofii, jawi się jako korelat procesów poznawczych, a nie jako komponent religijnego doświadczenia (racjonalizowanego niekiedy w skomplikowanych systemach teologicznych). Jego synonimami są w pracy właśnie kategorie filozoficzne – jak Transcendencja czy Absolut. Nie oznacza to oczywiście, że nie pojawia się w dysertacji kategoria egzystencji. Jest wręcz przeciwnie, wydaje się ona kluczowa. Pojmowana jest jednak – jeśli dobrze odczytuję intencje autora – po heideggerowsku, jako realizacja procesu rozumienia. We wprowadzeniu czytamy: „Rozwiązując sakralną zagadkę swojego bytu poprzez objawienie sakralnej istoty świata, człowiek ujmuje siebie jako istotę pytającą – pyta zaś o istotę bytu pytającego o egzystencję «kapłana bezwiednego i niedojrzałego»” (s. 13). Zasadniczym metodologicznym zapleczem badań dra Nieukerkena jest historia idei. Jeśli dobrze rozumiem zamysł autora, chodzi mu o pokazanie sporu Norwida z jego własną współczesnością – o koncepcję człowieka i jego losu. Ściślej rzecz ujmując – o to, w jaki sposób można bronić transcendentnych podstaw osobowości wobec roszczeń tych spośród nowoczesnych prądów kulturowych, które programowo wykluczają z pola widzenia perspektywę sakralną. W rozległej, trudnej już dziś do ogarnięcia literaturze przedmiotu Norwidową linię obrony przedstawiano dotąd m.in. na tle dziewiętnastowiecznych i współczesnych nurtów teologicznych, wskazywano także na związki koncepcji poety z dawnym i nowoczesnym personalizmem. Omijając najbliższe „środowisko interpretacyjne” badań nad Norwidem, autor rozprawy sytuuje twórczość poety w pobliżu wybranych elementów myśli nietzscheańskiej (i jej ponowoczesnych interpretacji) – a także pośród tych spośród odgłosów współczesnej teologii, które bywają inspirowane aparatem pojęciowym Martina Heideggera (myślę m.in. o poglądach Paula Tillicha, choć jego nazwisko nie pojawia się w rozprawie). Wydaje się, w każdym razie, że podjętej w rozprawie decyzji o rezygnacji z dość klarownego układu odniesienia, jakim jest dorobek norwidologii, towarzyszy także decyzja o „zaszyfrowaniu” kontekstu filozoficznego. Czytelnik odnosi wrażenie, że idea, której obecność próbuje się wytropić w pismach poety, jest co prawda inspirowana pismami filozofów, jawi się jednak przed nami w kształcie tak dalece przetworzonym, że skłonni jesteśmy uznać, iż jej twórcą jest przede wszystkim autor rozprawy. Mamy zatem w książce do czynienia z rozmaitymi mechanizmami autonomizacji dyskursu badawczego z myślą żarliwą, monologową, dyktowaną pasją i właśnie dlatego przechodzącą pospiesznie obok kontekstów ułatwiających jej zrozumienie, ledwo napomykającą o swoich źródłach, rozpędzoną, niepowstrzymaną, przekraczającą granice rozdziałów, aneksową, nieustannie podróżującą, nie tylko dyskursywną, ale i ekskursywną (słusznie rozmaite fragmenty autor nazywa ekskursami). Jej autor nieustannie w zaskakujący sposób przemieszcza się od analiz konkretnych tekstów i fraz do ogólniejszych refleksji – odnosząc pierwsze do drugich, aby się wzajemnie oświetlały. Ciągle także przenosi uwagę z jednego zjawiska na drugie, z fragmentu tekstu na fragment kontekstu, z pewnych ogólnych rozważań nad poznaniem i egzystencją na szczegółowe uwagi dotyczące jednego drobnego fragmentu literackiego dzieła. Nie tylko zatem utrudnia czy nawet – w pewnych momentach – uniemożliwia dialog, ale i stawia czytelnika w niełatwej sytuacji poznawczego fiaska. Zostawiając go daleko za sobą, zmusza do wędrówki mozolnej, bo oświetlanej jedynie ciemnym blaskiem przekonania, że każda próba re-konstrucji jego poglądów musi być próbą autentyczną – to znaczy: nieudaną i nieudolną. Perspektywy uchylenia się od obowiązku zreferowania myśli autora wydają się niezwykle atrakcyjne… Niech będzie mi wolno jednak choć w niewielkim stopniu do niej nawiązać. Z rozmaitych fraz powracających w autorskim dyskursie, z czegoś, co chciałoby się nazwać „problemowymi leitmotivami” wyłania się – tak mi się wydaje – dynamiczna wizja ludzkiego bycia-w-świecie, wizja człowieka przemienianego i przemieniającego (się). Początkiem przemiany jest praca (samo)świadomości. Czas deprywacji jest czasem przygotowującym pytania o sens stereotypowego świata. Stając się kimś pytającym, stajemy się „osobą”, zatem kimś otwartym na nowy projekt bycia, otwartym na objawienie, które jest wówczas w stanie – pośród najbardziej codziennych spraw i rzeczy – rzeczywiście się zrealizować. Objawienie to przemienia zarówno podmiot, jak i postrzegany przezeń świat. Podmiot odkrywa swe zapośredniczenie w Bogu – „rozpoznając i aktualizując swoje istotowe podobieństwo do Chrystusa” (s. 13). Świat, który teraz widzi, jego czas i jego przestrzeń – modelowane są przez ów źródłowy fakt immanentyzacji transcendencji (s. 14). Zdaję sobie sprawę z nieuchronnej niepełności – schematyczności i uproszczonego charakteru powyższych uwag, chodzi mi jedynie o to, by podkreślić, że interpretacyjnym horyzontem dokonywanej przez badacza lektury Norwida jest właśnie taka koncepcja ludzkiego bytowania – to na jej obecność w pismach poety wskazuje interpretator. Ona również, zdaniem autora rozprawy, decyduje o osobności pisarza na mapie polskiego i europejskiego romantyzmu. W kolejnych rozdziałach dysertacji, odwołując się do wybranych utworów autora Vade-mecum, Arent van Nieukerken odsłania rozmaite aspekty nakreślonej wyżej wizji ludzkiego bycia-w-świecie. W rozdziale pierwszym nowela „Stygmat” okazuje się utworem ukazującym perspektywiczność jako ideę rezultatywną wszelkiego poznania, a wiersz Toast-fantazja – „unaocznia samą perspektywiczność każdej konkretnej niepowtarzalnej sytuacji, wyznaczając jej granice, a jednocześnie otwierając jej przestrzeń na to, co jest ze swojej istoty ponad wszelką perspektywę […]” (s. 39). Człowiek zaś ujawnia przesłanie, iż „dzięki wcieleniu transcendentnego pierwowzoru każda partykularna egzystencja ma szansę […], by się uświęcić (s. 45). Niewielki rozdział drugi poświęcony jest Quidamowi, autor szczególną uwagę zwraca na mechanizmy społecznej alienacji i „uanonimowienia”, a zarazem na skłonność Norwida, by właśnie one mogły stać się symbolem ludzkiej przemiany i swoistego „uchrystusowienia” bohatera. Obszerny rozdział trzeci to pasjonująca analiza Assunty. Szkoda, że badacz nie odwołał się do prac innych niż rozprawa Arcimowicza. Myślę zwłaszcza o artykule Krzysztofa Trybusia pt. Assunta jako poemat metafizyczny. O metafizyczność chodzi bowiem też autorowi rozprawy. Poemat jest przezeń czytany jako metafizyczna podróż poznawcza: „Narracja i organizacja świata przedstawionego utworu są podporządkowane spojrzeniu autora, który chce udowodnić (unaocznić), że świat ludzkich konwencji [...] i «prawd realnych» [...] jest tylko jedną, i w dodatku nie najbardziej istotną stroną rzeczywistości. Rzeczywistość jest bowiem brzemienna cudownością” (s. 95). Odkrywając ją[,] protagonista osiąga płaszczyznę „jedności i równoczesności różnorodnych perspektyw w perspektywie perspektyw, która dla mnie (dla protagonisty) nie przestaje być perspektywą” (s. 124-125). Rozdziały czwarty i piąty mają charakter porównawczy. W pierwszym z nich historiozoficzne poglądy Norwida konfrontowane są z myślą Augusta Cieszkowskiego. Drugi to swoista mozaika kontekstów i odniesień. Norwid pojawia się tu jako partner dialogu z Teofilem Lenartowiczem, Adamem Mickiewiczem, Zygmuntem Krasińskim, Bohdanem Zaleskim i pismami Seweryna Goszczyńskiego. Płaszczyznami/tematami rozmowy okazują się zagadnienia mitu miasta i wsi, toposu wygnańca, obrazu nowoczesnej cywilizacji i postępu oraz dziejowej misji Słowian. Choć i w tym rozdziale nie brak ciekawych konceptów badawczych, rozmaitość odniesień z pewnością mocno utrudniła analityczną rzetelność. Właśnie osobliwość odniesień stanowi jednak ważny walor rozprawy. Była dotąd mowa o filozoficznym uwikłaniu podstawowych narzędzi badawczych, spożytkowanych w dysertacji, bywa jednak w niej i tak, że autor zestawia rekonstruowaną, wydobywaną z literackiego tekstu myśl Norwida z poglądami konkretnego filozofa. Myślę zwłaszcza o ważnym, pobudzającym do myślenia aneksie do rozdziału drugiego. W rozważaniach nad Assuntą pojawia się m.in. interesująca kategoria „konkretu-symbolu” – w aneksie, autor przekonuje, że „przypomina [ona] pod pewnymi względami utworzone przez Jaspersa pojęcie «szyfr»” (s. 217). Nieco wcześniej zaś porywająco analizuje zagadnienie symbolizmu Norwida i Baudelaire’a, ukazując, w jaki sposób Norwidowy konkret-symbol przeciwstawia się wizji świata, artysty i sztuki – wpisanej w kategorię Baudelairowskiego symbolu (myślę o uwagach na s. 163-175). W innym miejscu zostawia obok siebie obrazy Chrystusa – te kreślone w twórczości autora Assunty i te, które kreuje w swoich utworach Alfred de Vigny (s. 213-214). Myślę, że istnieje pewna wspólna nić łącząca te i inne komparatystyczne analizy poczynione w rozprawie. Za każdym razem ich efektem jest usytuowanie Norwida blisko naszej współczesności. Wydaje się – była o tym mowa – że nie mamy tu do czynienia z przypadkowością, lecz konsekwentną realizacją drobiazgowo opracowanego projektu. Na okładce książki pojawia się zdanie, że interpretacje Arenta van Nieukerkena prowadzą nas „od wielkich pytań europejskiego romantyzmu do fundamentalnych pytań współczesności”. Myślę że wektor analiz podjętych w dysertacji skierowany jest w stronę przeciwną – od współczesności ku romantyzmowi. Sądzę, że swoją świeżość interpretacyjną rozprawa zawdzięcza właśnie temu, że fundamentalne pytania współczesności (o podmiot, przedmiot, naturę poznania itp.) zadano tu twórczości dawniejszej, pokazując, iż w istocie wciąż należy ona nie tylko do romantycznej, ale i do naszej teraźniejszości.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 1(1); 123-128
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór Instytutu Księży Życia Wspólnego (bartolomitów) z biskupem Janem Marcelim Gutkowskim o prepozyturę Węgrowską i jej likwidacja
Dispute between the Institute of the Apostolic Union of Secular Priests (the Bartholomites) and Bishop of Podlasie Jan Marceli Gutkowski over the Węgrów provostry and provostry dissolution
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676869.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
Bartłomiej Holzhauser
diecezja podlaska
fara węgrowska
Jan Dobrogost Krasiński
Kacper Jaworski
kasata zakonów
Bartholomew Holzhauser
dissolution of monasteries
diocese of Podlasie
Węgrów parish church
Opis:
A decision made in April 1836 by the Bishop of Podlasie to close down the seminary and the library of the Institute of the Apostolic Union of Secular Priests in Węgrów was the first controversial move for the Bartholomites. Soon after, in 1839, their provostry was finally dissolved when Bishop Gutkowski appointed a diocese priest the parish priest of Węgrów. The Bishop’s decisions ran counter to the will expressed by the founder Jan Dobrogost Krasiński, who had established the provostry in the 18th century. In consequence, superior rev. Kacper Jaworski filed a complaint with the government, in which he reiterated Jan Krasiński’s will to leave his legacy to the Institute. Nonetheless, the Bishop made other attempts to show that Krasiński’s legacy had been bequeathed to the parish, which proved entirely unfounded. Finally, with the other bishops remaining passive, the dispute led to a complete dissolution of the Institute in 1850.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2023, 32, 1; 97-118
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies