- Tytuł:
-
Zbliżenie na biedronkę. Konwicki, Mach i ujęcie z niebyłej adaptacji
Close-up on the Ladybug. Konwicki, Mach and a Shot from an Unrealized Adaptation - Autorzy:
- Kaniecki, Przemysław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/26850812.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Tadeusz Konwicki
Wilhelm Mach
scenariusz
filmy niezrealizowane
aluzja literacka
screenplay
unrealised films
literary allusion - Opis:
-
Przedmiotem artykułu jest podobieństwo motywu biedronki w scenariuszu (autorstwa Tadeusza Konwickiego, Jerzego Kawalerowicza i Wilhelma Macha) niezrealizowanego filmu o wyprawach kosmicznych Witaj, Ziemio (1959) oraz bliźniaczego motywu w powieści Wniebowstąpienie (1967) Konwickiego. Autor wykazuje, że motyw ten nie stanowi jedynie nieświadomej reminiscencji, ale został wprowadzony przez pisarza do tekstu powieści z rozmysłem i w konkretnych celach, które zostają tu zrekonstruowane. Omawia znaczenia figury biedronki w maszynopisie scenariusza oraz sensy, które nawiązanie to wnosi do Wniebowstąpienia. Przedstawia również komplikacje z zakresu teorii literatury ujawniające się przy opisie tego nawiązania. Wynikają one z tego, że tekst, do którego Konwicki się odwołał, nie funkcjonuje w obiegu (zatem trudno mówić o aluzji literackiej, skoro odbiorcy nie mogli wiedzieć, że motyw jest aluzją). Problemy te spiętrza jeszcze milczenie pisarza na temat scenariusza – nie opowiadał o nim ani nawet nie sugerował jego związków z Wniebowstąpieniem. Autor próbuje więc dociec, jakie mogły być intencje Konwickiego i jak podobieństwa obu motywów można wpisać w kategorie teoretycznoliterackie.
The article discusses the similarity between the motif of the ladybug in the screenplay (by Tadeusz Konwicki, Jerzy Kawalerowicz, and Wilhelm Mach) of an unrealized film about space expeditions, Witaj, Ziemio (Welcome, Earth) (1959), and the twin motif from Kowicki’s novel Wniebowstąpienie (Ascension) (1967). The author shows that the appearance of the ladybug is not just an unconscious reminiscence, but the motif was deliberately introduced by Konwicki into the text of the novel, for specific purposes that are reconstructed here. He discusses the meanings of the motif in the screenplay’s typescript, and the contribution of this reference to the meanings of Ascension. He also presents the literary-theoretical complications that arise in describing the reference, which result from the fact that the text evoked by Konwicki is not in circulation; it is difficult to speak of a literary allusion if the readers did not understand that the motif is an allusion. These complications are compounded by the writer’s silence about the script – he did not talk about it or even hint at its connection to Ascension. The author tries to find out what Konwicki’s intentions might have been and how the similarities between the two motifs can be put into literary-theoretical categories. - Źródło:
-
Kwartalnik Filmowy; 2022, 118; 42-57
0452-9502
2719-2725 - Pojawia się w:
- Kwartalnik Filmowy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł