Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kościół w PRL" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 81
Tytuł:
„Kościół w PRL – blaski i cienie”. Panel dyskusyjny zorganizowany 13 kwietnia 2007 r. w Warszawie przez Instytut Pamięci Narodowej z okazji XIII Targów Wydawców Katolickich
Autorzy:
Piekarska, Anna Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545702.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Źródło:
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej; 2008, 1; 303-306
1899-1254
Pojawia się w:
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Należy ich otoczyć jakąś opieką nie angażując się w ich kontestacje”. Kardynał Stefan Wyszyński i opozycja demokratyczna (1976–1980)
“They Should be Surrounded by Care without Engaging in their Contestations”. Cardinal Stefan Wyszyński and the Democratic Opposition (1976–1980)
Autorzy:
Białkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559435.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Kościół katolicki w Polsce
kardynał Stefan Wyszyński
opozycja demokratyczna w PRL (1976–1980)
Komitet Obrony Robotników
Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela
the Catholic Church in Poland
Cardinal Stefan Wyszynski
the democratic opposition in the People’s Republic of Poland (1976-1980)
the Workers’ Defence Committee (KOR)
the Movement for Defence of Human and Civic Rights (ROPCiO)
Opis:
Głęboki kryzys społeczno-polityczny, jaki dotykał PRL w dekadzie lat 70. XX w., oddziaływał na zmianę relacji państwo-Kościół katolicki. Ekipa Edwarda Gierka, stosując wobec Kościoła katolickiego politykę ustępstw, pragnęła przede wszystkim wzmocnić swoją słabą pozycję społeczną. Jednocześnie dość wcześnie dostrzeżono zagrożenie wynikające z możliwości zawarcia niepisanego sojuszu pomiędzy Kościołem a budzącymi się środowiskami opozycyjnymi. Bezpośredni wpływ na powstanie opozycji demokratycznej w PRL miały propozycje zmian w konstytucji PRL oraz wydarzenia Czerwca ’76. Wywołały one zdecydowany sprzeciw społeczny, wspierany przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz cały episkopat, a wyrażony kilkakrotnie w postaci memoriałów, listów i komunikatów. Relacje kardynała Stefana Wyszyńskiego z Komitetem Obrony Robotników poprzedziły wcześniejsze kontakty m.in. z Jackiem Kuroniem oraz Adamem Michnikiem. Podejmowane wielokrotnie przez to środowisko akcje protestacyjne w postaci głodówek organizowanych w kościołach archidiecezji warszawskiej nie spotykały się ze strony prymasa Wyszyńskiego z otwartą krytyką bądź sprzeciwem, ale z dyskretnym, nieformalnym przyzwoleniem. Na stosunki hierarchy ze środowiskiem KOR mocno oddziaływał fakt, że część działaczy ruchu obarczona były marksistowskim rodowodem. Dość bliskie kontakty kardynał Stefan Wyszyński utrzymywał ze współzałożycielem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela Andrzejem Czumą oraz uczestnikiem Towarzystwa Kursów Naukowych Bohdanem Cywińskim. Ogólna ocena działań opozycji demokratycznej skłaniała prymasa do zachowania ostrożności, a nawet powściągliwości w okazywaniu jej sympatii. Postawę przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski – wielokrotnie wyrażaną na forum Rady Głównej Episkopatu Polski oraz na kartach osobistego dziennika „Pro memoria” – charakteryzowały pragnienie zapewnienia ładu, zgody społecznej oraz idea przestrzegania podstawowych praw obywatelskich.
The deep social and political crisis that affected Poland in the 1970s also produced a change in relations between the state and the Catholic Church. By implementing a policy of concession towards the Catholic Church, the team of Edward Gierek wanted mainly to strengthen its weak social position. At the same time, relatively early they noticed a risk associated with the possibility of an unwritten alliance between the Church and the circles of awakening opposition. The formation of the democratic opposition in PRL was directly influenced by proposed changes in the PRL constitution and by the events of June 1976. These met with strong public resistance, supported by the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, and the whole episcopate, and expressed several times in official statements, letters and messages. Cardinal’s Stefan Wyszyński relations with Komitet Obrony Robotników (Worker’ Defence Committee - KOR) were preceded by contacts with, for example, Jacek Kuroń and Adam Michnik. Not only did Primate Wyszyński not openly criticise or oppose actions organised many times by this circle in the form of hunger protests held in the churches of Warsaw Archdiocese, but he also discreetly and informally permitted them. The Cardinal’s relations with the KOR circles were strongly affected by the fact that some activists of this movement had a Marxist background. Stefan Wyszyński maintained relatively close relations with Andrzej Czuma, a co-founder of Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (Movement for Defence of Human and Civic Rights), and with Bohdan Cywiński, a participant in Towarzystwo Kursów Naukowych (Scientific Training Association). His general opinion of the democratic opposition’s actions prompted the Primate to remain cautious, or even restrained in showing sympathy towards it. Wyszyński’s attitude – expressed many times at the Presidium of the Polish Episcopal Conference, and in the pages of his personal diary, “Pro memoria” – was always characterised by his desire to ensure order and a societal consensus, and by the idea of adhering to fundamental civil rights.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2018, 43; 215-236
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Stop Bothering Us...”. The Construction of the Chapel in Wilczkowice
Przestańcie nam przeszkadzać…”. Budowa kaplicy w Wilczkowicach
Autorzy:
Klocek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560608.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Wilczkowice
Church-government relations
Polish People's Republic
sacred buildings
relacje państwo - Kościół
PRL
budownictwo sakralne.
Opis:
The conflict in Wilczkowice is an example of the struggle against the Polish People's Republic, the development of church architecture and the church in Konecki county from 1945-1989. There were hundreds of such examples throughout the country. In every parish priests had to deal with the extremely important issue of combating communist dignitaries investment of a religious nature because this was one of the factors limiting the pastoral activity of priests. The ultimate goal of this battle was to be complete the secularization of Polish society. The faithful came face to face with this reality when supporting the activities of the clergy in wanting to set up a chapel in Wilczkowice. The local authorities of the state didn't intend however to allow plans of this type. Because they knew very well that it was only the first step towards creating a new parish in this village. This was at odds with the generally prevailing assumptions of the Communist Party, which sought to advance the fight against all manifestations of religiosity. In architecture the new world would replace the elements of spirituality exclusively with materialism. With the inability to achieve their own goals in a legal way the local parishioners were forced to take a path incompatible with the then applicable law. 1972 seemed to be an exceptional year in this extremely difficult struggle. November and the December were months in which the Wilczkowic community made an effort to convert a brick building that had been used as a barn into a house of prayer. Even though the authorities tried a variety of ways to prevent this the community did not give up. Restrictions and harassment, which were applied to persons who were, to a greater or lesser degree, involved in the creation of the chapel in Wilczkowice were considerable and could effectively discourage all attempts in this regard. It is worthwhile to recall the memory of the unknown heroes who found enough courage to fight for religious freedom. This article most likely does not cover all the people who should be mentioned. However the long-term battle, which the residents of villages fought, shows the different forms of anti-communist resistance by Catholics and is a fragment of the road to regaining the independence of Poland.
Konflikt w Wilczkowicach stanowi przykład walki władz Polskiej Rzeczpospolitej Lu-dowej z rozwojem budownictwa sakralnego i kościelnego na terenie powiatu koneckiego w latach 1945-1989. Podobnych sytuacji w skali kraju były setki. W każdej z parafii du-chowni musieli mierzyć się z niebywale istotnym problemem zwalczania przez komuni-stycznych dygnitarzy inwestycji o charakterze religijnym. Był to bowiem jeden z elemen-tów ograniczania działalności duszpasterskiej kapłanów. Finalnym celem tej batalii miała być pełna laicyzacja polskiego społeczeństwa. Z tak uformowaną rzeczywistością przyszło zmierzyć się wiernym oraz wspomagają-cym ich działania duchownym chcącym utworzyć kaplicę w Wilczkowicach. Lokalne wła-dze państwowe nie miały zamiaru jednak zezwalać na tego typu plany. Doskonale bowiem wiedziały, że jest to tylko pierwszy krok w kierunku utworzenia w tej wiosce nowej parafii. To zaś kłóciło się z ogólnie panującymi założeniami partii komunistycznej, które z góry dążyły do zwalczania przejawów wszelkiej religijności. W budowanym, nowym świecie pierwiastek duchowości zastąpić miał wyłącznie materializm. Niemożność realizacji wyznaczonych sobie celów w sposób legalny zmusiła więc tam-tejszych parafian do obrania ścieżki niezgodnej z ówcześnie obowiązującym prawem. Wyjątkowy w tej niezwykle trudnej walce wydaje się być rok 1972. Listopad i grudzień były wtedy miesiącami, w których społeczność Wilczkowic podjęła wysiłek przekształcenia murowanego budynku, spełniającego niegdyś funkcję obory, w dom modlitwy. Pomimo działań władz państwowych, próbujących wszelakimi sposobami, przeszkodzić im w tych czynnościach, nie poddali się. Restrykcje i szykany, jakie zastosowano wobec osób, które w większym lub mniejszym stopniu, zaangażowały się w sprawę utworzenia kaplicy w Wilczkowicach, były przecież niemałe i mogły skutecznie zniechęcić do podejmowania jakichkolwiek prób w tej kwestii. Warto więc przywracać pamięć o bezimiennych bohaterach, którzy znaleźli w sobie odwagę, aby walczyć o wolność religijną. Zapewne tekst tego artykułu nie obejmuje wszystkich pokrzywdzonych osób, które należałoby wspomnieć. Wieloletnia batalia, jaką stoczyli mieszkańcy wioski, dowodzi jednak różnych form antykomunistycznego oporu katolików i „jest fragmentem drogi do odzyskania niepodległości Polski.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2016, 23; 143-169
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
25. rocznica strajków studenckich w Łodzi – droga do legalizacji Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Polsce (1981–2006)
The 25th anniversary of student's strikes in Lodz – the way to the independent students' association in Poland Legalization (1981–2006)
Autorzy:
Rusecki, Innocenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956304.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
historia Polski
Kościół w PRL
strajki
studenci
porozumienie
Opis:
This article presents the course of Lodź students' strikes, who in 1981 acted against the authorities of the Polish People's Republic (PRL) policy, concerning higher education They demanded introducing a lot of changes. Their strikes provided strong impetus for other students in Poland, who conseąuently started their own waves of strikes. The result of those strikes was establishing the first Independent Association of Students in Poland. In the first part of the article, the author outlined the communists' coming to power, strengthening it, as well as their style of ruling. That was a background for presenting the circumstances of students'strikes in Lodź, their demands, their talks with the state authorities and the Independent Association of Students coming into existance. The second part of the article presents the Catholic Church in Poland, its social role in the years of the communistic regime, which started in 1945, and Lodź Church special part during the srikes of 1981. According to the author, today, when there are trials to ignore or falsify some facts and events from the latest Polish history, it is essential to hold in reverence those wonderful episodes which reveal human's right to freedom, dignity, subjective treatment, and last but not least, to have all their rights guaranteed by the Constitution, respected by the ruling authorities. The author hopes that the present article will contribute to a long process of Polish national history cleansing and to showing it in the proper light. This article is dedicated to all of those who were involved in students' strikes, as a token of remembrance and gratitude.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2007, 16; 183-213
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Audiencje polityków komunistycznej Polski u papieża w latach 1945–1978
Polish Communist Politicians’ Audiences with the Pope in 1945–1978
Autorzy:
Kucharski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478031.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
dyplomacja komunistyczna
polityka zagraniczna PRL
Stolica Apostolska
Pius XII
Jan XXIII
Paweł VI
polityka wschodnia Watykanu
relacje państwo–Kościół
Communist diplomacy
foreign policy of the Polish People’s Republic
Holy See
John XXIII
Paul VI
eastern policy of the Vatican
state-Church relations
Opis:
After the Second World War, Communist Poland and the Holy See did not maintain official diplomatic relations for over a quarter of the century (1945–1974). Despite that complicated situation, there were several personal meetings between the Pope and the representatives of Communist Poland during the pontificated of Pius XII, John XXIII and Paul VI. These meetings seemingly confirm the definite rule of the Vatican’s diplomacy which does not refuse to talk with anyone and to conduct dialogue in any situation. The analysis of the circumstances and the courses of meetings between Communist politicians from Poland and the Pope allows us to draw the line that divides the period in question into two parts. Until 1965, the Pope held audiences with Catholic activists engaged in public Communist Poland, while after that date, there were also meetings with Communist politicians, including two foreign ministers and a First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. Throughout nearly the entire period, the primary goal of the relations between Poland and the Vatican, including meetings with the Pope, was to win the Holy See’s favour, particularly in opposition to the Primate, and create the propaganda image of religious freedom and good relations between the state and the Church in Poland. It is difficult to assess how the Holy See benefited from those meetings. The dialogue started in 1965, and it took an institutional form in 1974, but that did not affect the model of religious policy in Poland, and the strong position of the Church did not result from the dialogue between the Communists and the Vatican, but the unrelenting and principled policy of the Episcopate lead by the Primate. I have based the present article primarily on materials prepared by the Communist diplomatic service and stored in the Archives of the Ministry of Foreign Affairs and documents prepared by the Party and administration of the Communist Poland, particularly the Office for Religious, and stored at the Polish Central Archives of Modern Records. Diaries and memoirs also proved to be important – particularly those by Jerzy Zawieyski and Janusz Zabłocki.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 50-71
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskupi czasów przedrozbiorowych w świetle propagandy antykościelnej prowadzonej przez władze polityczne Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w latach 1944–1989
Autorzy:
Jaworski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669451.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
People’s Republic of Poland (PRP)
propaganda
bishops
Roman-Catholic Church
fight against religion
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
biskupi
Kościół rzymskokatolicki
walka z religią
Opis:
One of the fundamental ideological goals of communists coming into power in Poland after the end of the World War II was the fight against religion. The goal resulted in the marxist-leninist ideology (based on dialectical and historical materialism) which rejected the existence of God. No wonder that the contemporaneous political authorities supported by the ideology mentioned above towards wide spread devotion of the society treated the Church as the opponent which can make them less powerful. Hence, the People’s Republic of Poland (PRP) authorities used in a different intensity the policy of repression and condemnation against the Church in years 1944–1989. Anti-church propaganda became the crucial element of the government’s policy. The propaganda covered various aspects of life and functioning of the Church.The present article highlights the political propaganda of the PRP and what was carefully underlined was the fact how the propaganda presented particular bishops from old Polish times showing at the same time, based on certain examples, manipulation, lies, and lack of reliability and objectivity of the contemporaneous propaganda.
Jednym z podstawowych ideologicznych celów przejmujących władzę komunistów w Polsce po zakończeniu II była walka z religią. Cel ten wynikał z przyjętej ideologii marksistowsko-leninowskiej (opartej na materializmie dialektycznym i historycznym) odrzucającej istnienie Boga. Nic więc dziwnego, że ówczesne władze polityczne na powyższej podbudowie ideologicznej wobec powszechnie występującej religijności społeczeństwa traktowały Kościół jako konkurenta, który mógłby osłabić jej autorytet. Z tego powodu władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) w latach 1944–1989 z różnym nasileniem stosowały wobec Kościoła politykę represji i deprecjonowania. Istotnym elementem prowadzonej polityki stała się antykościelna propaganda obejmująca różnorodne aspekty życia i funkcjonowania Kościoła.W niniejszym artykule zwrócono uwagę na propagandę polityczną PRL, a konkretnie próbowano ukazać, w jakim świetle ta propaganda przedstawiała poszczególnych biskupów z czasów staropolskich, ukazując przy tym, w oparciu o poszczególne przykłady, manipulację, kłamstwa, brak rzetelności i obiektywizmu ówczesnej propagandy.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2016, 35, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budownictwo kościołów w diecezji częstochowskiej w latach 1945-1989
Autorzy:
Sznajder, Andrzej (1965- ).
Współwytwórcy:
Przeperski, Michał (1986- ). Recenzja
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział (Katowice). pbl
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katowice : Oddział Instytutu Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Diecezja Częstochowska
PRL
Kościoły i kaplice
Kościół a państwo
Recenzja
Artykuł z czasopisma naukowego
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Praca doktorska. Uniwersytet Rzeszowski.
Budownictwo kościołów w diecezji częstochowskiej w latach 1945-1989.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Cenzurowanie organu urzędowego kurii gorzowskiej w latach 1957–1959. Fragment polityki antykościelnej PRL
Censorship of the official body of the Gorzow (Gorzów) curia in the years 1957–1959. Fragment of the anti-Church policy of the PRL
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011228.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kommunismus
Zensur
Klerus
Zeitschriften
Katholische Kirche
Ordinariat Gorzów
Communism
censorship
clergy
magazines
the Catholic Church
the Ordinariate of Gorzow (Gorzów)
komunizm
cenzura
duchowieństwo
czasopisma
Kościół katolicki
ordynariat gorzowski
Opis:
Komunizm to system totalitarny, który chciał nadzorować wszystkie sfery życia publicznego, a w niektórych przypadkach także prywatnego obywateli. Jedną z instytucji wypełniających to zadanie była cenzura, funkcjonująca we wszystkich krajach tzw. demokracji ludowej. Nadzorowała ona przekaz słowny i pisany, czyli przekaz prawdy, która uległa wcześniejszej infiltracji oraz manipulacji. Ostatnim legalnym obszarem wolnego słowa w Polsce pozostawał Kościół katolicki prowadzący także działalność publicystyczną m.in. w formie czasopism oraz organów urzędowych. Przy czym te ostatnie były skierowane do duchowieństwa i przekazywały informacje kurialne, pastoralne oraz wiedzę teologiczną. W przypadku ordynariatu gorzowskiego, którego obszar obejmował 1/7 kraju, były to najpierw od 1945 roku zarządzenia, a od 1957 roku „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”. Zadaniem cenzury był nadzór nad treścią zawartą w kolejnych numerach. Usuwano fragmenty lub nawet całe artykuły, które zdaniem cenzora były sprzeczne z interesem reżimu. Zespół Delegatury Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Zielonej Górze znajdujący się w zasobie Archiwum Państwowego jest w znacznym stopniu wybrakowany, stąd autor, prezentując przykłady ingerencji w działalność wydawniczą „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”, skupił się tylko na latach 1957–1959.
Communism, a totalitarian system that wanted to oversee all spheres of public life and in some cases also of private citizens. One of the institutions fulfilling this task was censorship, functioning in all countries of the so-called People’s Democracy. It supervised verbal and written communication, i.e. the transmission of truth which had been previously infiltrated and manipulated. The Catholic Church remained the last area of free speech in Poland, conducting also journalistic activities of official bodies or these in the form of magazines, wherein the first were directed to the clergy providing on the one hand curial and pastoral information and on the other theological knowledge. In the case of the Ordinariate of Gorzow (Gorzów), which covered 1/7 of the country, these were first Orders from 1945, and from 1957 Gorzowskie Wiadomości Kościelne. The task of censorship was to supervise the content of subsequent issues. Excerpts or even entire articles, that according to the censor were contrary to the interests of the regime, were removed. The resources of the Zielona Gora (Zielona Góra) Delegacy of the Office Controlling the Press, Publications and Spectacles, collected in the State Archives are largely incomplete, hence the author, presenting examples of interference in the publishing activity of Gorzowskie Wiadomości Kościelne, focused only on the years 1957–1959.
Der Kommunismus ist ein totalitäres System, das alle Bereiche des öffentlichen Lebens und in einigen Fällen auch das Privatleben der Bürger überwachen wollte. Zu den Institutionen, die diese Aufgabe erfüllten, gehörte die in allen Ländern tätige Zensur, die sog Volksdemokratie. Sie überwachte die mündliche und schriftliche Kommunikation, also die Übermittlung der zuvor unterwanderten und manipulierten Wahrheit. Der letzte Rechtsraum der freien Meinungsäußerung in Polen war die katholische Kirche, die auch journalistische Aktivitäten durchführte, darunter in Form von Zeitschriften und offiziellen Stellen. Letztere richteten sich an den Klerus und vermittelten kuriale und pastorale Informationen sowie theologisches Wissen. Im Fall des Ordinariats Gorzów, dessen Gebiet 1/7 des Landes umfasste, waren dies erste Verordnungen von 1945 und von 1957 "Gorzowskie Wiadomości Kościelne". Die Zensuraufgabe bestand darin, den Inhalt der nachfolgenden Ausgaben zu überwachen. Fragmente oder gar ganze Artikel, die laut Zensur gegen die Interessen des Regimes verstoßen, wurden entfernt. Das Team der Delegation des Amtes für die Kontrolle von Presse, Veröffentlichungen und Aufführungen in Zielona Góra, das sich in den Ressourcen des Staatsarchivs befindet, ist weitgehend mangelhaft, daher der Autor, der Beispiele für Eingriffe in die Veröffentlichungstätigkeit von "Gorzowskie Wiadomości Kościelne", konzentriert sich nur auf die Jahre 1957–1959.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 423-434
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chadecja w PRL? Czy politycy katoliccy byli chrześcijańskimi demokratami?
Christian democrats in Polish People’s Republic? Were Catholic politicians the Christian Democrats?
Autorzy:
Skibiński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477565.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
chrześcijańska demokracja w Polsce po 1945
Kościół katolicki a polityka w Polsce po 1945
Stronnictwo Pracy
Stowarzyszenie PAX
ruch „Znaku”
Bolesław Piasecki
Janusz Zabłocki
kard. Stefan Wyszyński
Christian democracy in Poland after 1945
Catholic Church and politics in Poland after 1945
the Labour Party
the PAX Association
the Znak movement
cardinal Stefan Wyszyński
Opis:
In the period of 1945–1989, in Communist Poland, after the subjection of the Labour Party by the Communists in 1945, and their assimilation in 1950 by the Democratic Party, there was no independent Christian Democratic party; despite this, Poland was a country of the Soviet Block, in which the Catholic Church had relatively large freedom, while Christian democratic parties officially existed in GDR and the Czechoslovakian Republic. This issue is strictly related with several other matters: with Christian Democratic and non-Christian democratic efforts of the Catholics aimed at the establishment of the Catholic Party inside the PRL political system (among others, on the basis of Bolesław Piasecki’s PAX Association); with the activities of the groups relating to the Christian democracy outside the party structures (here it necessary to mention Janusz Zabłocki, the ODiSS group and Polish Catholic Social Association); with activities of all other groups of “lawful” Catholics functioning within Communism; finally with the issue of intellectual research aimed at the rationalisation of the existence of Christian democracy outside the democratic system, in the necessary cooperation with an atheistic totalitarian regime (here a special role was played by inspiration with Christian socialism of Emmanuel Mounier). To provide the final statement concerning the scale of the Christian democratic inspiration in both social and political life it is necessary to deepen the present research concerning almost every political groups of Catholics in PRL – both legal and illegal – maybe aside from the well-known group of “Znak”. It is necessary to verify the findings of the present historiography, which mainly belonged to the identity stream, that is the stream giving priority for the justification of the political attitudes of Catholics during PRL over comprehensive and reliable information analysis. The matters crucial for understanding the existence context of the Christian democratic inspirations in the period of PRL include the issues of various forms of political Catholic realisms in PRL (including specific differentiation of the realism of resistance, collaboration and capitulation – using terms applied by Rafał Matyja), as well as an explanation as to why Catholic groups in PRL – in contrast to the Christian Democrats during the inter-war period – tried to build their identity on the critique of the largest Catholic political formation in Poland – namely the national movement, and often even broader – on the critique of the entire relation between Catholicism and Polish national identity.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 154-178
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowieństwo Kościoła katolickiego na Warmii i Mazurach wobec wyborów do Sejmu PRL I kadencji z 26 października 1952 r. w ocenie aparatu bezpieczeństwa
The clergy of the Catholic Church in Warmia and Mazury in the presence of the elections to the Sejm of the People’s Republic of Poland for the first term of 26 October 1952 as assessed by the security apparatus
Autorzy:
Syrwid, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433252.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Kościół katolicki
stalinizm
Warmia i Mazury
aparat bezpieczeństwa
wybory parlamentarne w 1952 r.
Catholic Church
Stalinism
Warmia and Mazury
security apparatus
parliamentary elections in 1952
Opis:
W artykule przedstawiono ocenę postaw duchownych Kościoła katolickiego na terenie województwa olsztyńskiego wobec kampanii wyborczej i wyborów do Sejmu PRL I kadencji z 26 października 1952 r., dokonaną przez aparat bezpieczeństwa. Analizie został poddany dokument opracowany przez pracowników Wydziału V Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie na potrzeby Wydziału V Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Zostały w nim zamieszczone wybrane charakterystyki duchownych świeckich i zakonnych, jak i ogólne zakonów żeńskich i męskich – sporządzone pod kątem ich stosunku do udziału w akcie wyborczym. W prezentowanym materiale – przy zastosowanym w nim dychotomicznym podziale na kler „pozytywny” i „wrogi” – istotne znaczenie posiadają zwłaszcza informacje o zachowaniach tzw. księży-patriotów oraz dotyczące represji zastosowanych wobec duchownych kontestujących postępujący proces stalinizacji systemu ustrojowego państwa.
This article presents an assessment by the security apparatus of the attitudes of the clergy of the Catholic Church in the Olsztyn province towards the election campaign and the elections to the Sejm of the Polish People’s Republic of the first term of 26 October 1952. The analysis was made on the basis of a document prepared by the employees of Department V of the Voivodeship Office of Public Security in Olsztyn for the needs of Department V of the Ministry of Public Security in Warsaw. It contains selected characteristics of lay and religious clergy, as well as general characteristics of female and male religious orders – drawn up in terms of their attitude to participation in the electoral act. In the presented material – with its dichotomous division into “positive” and “hostile” clergy – the information on the behavior of the so-called “patriotic priests” and on the repressions applied to the clergy contesting the progressing process of Stalinisation of the state system is of particular importance.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 318, 3; 434-460
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Julii Brystygier w organach bezpieczeństwa państwa wymierzona przeciwko Kościołowi Katolickiemu w latach 1950-1956
Activities of Julia Brystiger in the organs of state security against the Catolic Church in the years 1950-1956
Autorzy:
Fiołek, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177725.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
Departament III
Departament V
komunizm
stalinizm
PRL
kościół
Ministry of Public Safety
Committee for Public Safety
Department III
Department V
communism
Stalinism
Catholic Church
Opis:
Artykuł przedstawia działalność pułkownik Julii Brystiger jako funkcjonariuszki Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, kierującej (jako dyrektor) pionem społeczno-politycznym resortu od 1945 roku. Autor poświęca szczególną uwagę aktywności wyżej wymienionej w okresie stalinizmu w Polsce tj. po 1949 roku wymierzoną przeciwko związkom wyznaniowym (ze szczególnym uwzględnieniem kościoła katolickiego) próbując sformułować odpowiedź odnośnie metod i skuteczności pracy operacyjno-analitycznej dyrektor Brystiger. Na podstawie podanych przykładów dokonano próby obiektywnej oceny znaczenia wzrostu pozycji Julii Brystiger w ówczesnym partyjno-rządowym układzie władzy. Przedstawiono tło epoki jako źródło uwarunkowań sytuacyjnych. Zastosowano liczne materiały archiwalne celem zobrazowania zachodzących zjawisk i weryfikacji postawionych hipotez. Podsumowanie stanowi potwierdzenie postawionej hipotezy badawczej.
The article presents the activity of Colonel Julia Brystiger as an officer of the Ministry of Public Security, who has headed (as director) the social and political department of the Ministry since 1945. The author pays special attention to the activity mentioned above during the Stalinist period in Poland, i.e. after 1949, directed against religious associations (with particular emphasis on the Catholic Church) trying to formulate an answer concerning the methods and effectiveness of operational and analytical work of Director Brystiger. On the basis of the examples given, an attempt was made to objectively assess the significance of Julia Brystiger's rise in her position in the then party-government system of power. The background of the era was presented as a source of situational conditions. Numerous archival materials were used to illustrate the phenomena taking place and to verify the hypotheses made. The summary confirms the research hypothesis.
Źródło:
Officina Historiae; 2021, 4, 1; 45-65
2545-0905
Pojawia się w:
Officina Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność organów bezpieczeństwa Polski Ludowej wobec wybranych zakonów męskich w województwie koszalińskim w latach 1950-1975
Activity of the Security Organs towards the Selected Monasteries in the Koszalin Voivodship in the Years 1950–1975
Autorzy:
Konkol, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590972.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish People’s Republic
security organs
repressive measures
Roman Catholic Church
monasteries
the faithful
Koszalin Voivodship
PRL
aparat bezpieczeństwa
represje
Kościół rzymskokatolicki
zakony męskie
wierni
województwo koszalińskie
Opis:
After the World War II Poland was included in the Soviet Union zone of influence. The second half of the 1940s was marked by the sanctioning of the communist power, which attempted to gain control of all the spheres of life. One of the most difficult assumptions to be implemented was laicization of the Polish society. The Catholic worldview significantly affected their conduct and way of thinking, which clashed with the atheism promoted by the communists. This is why one of the security organs’ priorities was surveillance of the monastic clergy, whose prestige was continuously being undermined in the eyes of the faithful.
Po zakończeniu II wojny światowej Polska znalazła się w strefie wpływów Związku Radzieckiego. Druga połowa lat 40. upłynęła pod znakiem sankcjonowania władzy komunistycznej, starającej się podporządkować sobie wszelkie dziedziny życia. Jednym z najtrudniejszych założeń do realizacji była laicyzacja społeczeństwa polskiego. Światopogląd katolicki znacząco wpływał na postępowanie i tok myślenia ludności, co zderzyło się z propagowanym przez komunistów ateizmem. Dlatego jednym z priorytetów organów bezpieczeństwa była inwigilacja duchowieństwa zakonnego, którego autorytet nieustannie podważano w oczach wiernych.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 3; 67-98
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność prymasa Stefana Wyszyńskiego w perspektywie aparatu bezpieczeństwa
The activities of Primate Stefan Wyszyński from the perspective of the security apparatus
Autorzy:
Dziurok, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139255.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prymas Stefan Wyszyński
aparat bezpieczeństwa
relacje Kościół–państwo
PRL
Primate Stefan Wyszyński
security apparatus
Church-state relations
Polish People’s Republic
Opis:
Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa, którzy inwigilowali prymasa Stefana Wyszyńskiego przez cały okres jego urzędowania, kreślili uproszczoną wizję jego działalności, zredukowaną do aktywności na płaszczyźnie politycznej i  społecznej. Podkreślali jego antykomunistyczne nastawienie, odnotowując przy tym systematycznie „wrogie” wystąpienia. Zwracano uwagę na centralizm i autokratyzm  w zarządzaniu Kościołem, ale równocześnie dostrzegano w nim osobowość wielkiego formatu oraz człowieka oddanego bez reszty Kościołowi. Pod sam koniec życia prymasa aparat bezpieczeństwa kreślił już nieco inny jego obraz, wskazując na jego patriotyzm, zdolność do porozumienia i polityczny rozsądek.
The functionaries of the security apparatus, who kept Primate Stefan Wyszyński under surveillance throughout his term in office, drew a simplified vision of his activities, reduced to the political and social sphere. They emphasized his anti-communist attitude, noting at the same time systematically “hostile” speeches. Attention was paid to his centralism and autocratic management of the Church, but at the same time he was perceived as a personality of great format, completely devoted to the Church. At the very end of his life, the security apparatus painted a slightly different picture of the Primate, pointing to his patriotism, ability to reach agreement and political sense.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 258-269
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 81

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies