Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kacprzak, K." wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-32 z 32
Tytuł:
Alkaloidy kory chinowej : małe cząsteczki, które wiele mogą
Cinchona alkaloids : small hardworkers
Autorzy:
Kacprzak, K.
Czarnecki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172207.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
chinina
alkaloidy kory chinowej
chinidyna
synteza asymetryczna
rozdział enancjomerów
chiralność
quinine
cinchona alkaloids
quinidine
asymmetric synthesis
enantiomer separation
chirality
Opis:
Cinchona alkaloids comprising quinine, quinidine, cinchonidine and cinchonine as the major members constitute a unique class of quinoline alkaloids with tremendous impact on human civilization (Section 1). The odyssey of Cinchona alkaloids began with the discovery of their antimalarial properties followed by antiarrhytmic action of quinidine. Currently medicinal chemistry of Cinchona alkaloids derivatives develops rapidly and many other activities such as cytotoxic, multidrug resistance inhibitory have been demonstrated (Section 5) [5]. Beside medicine Cinchona alkaloids gave also the fundaments of stereochemistry and asymmetric synthesis. An extraordinary catalytic potency of parent and modified Cinchona alkaloids (deserving privileged catalyst classification) include more than 50 types of diverse stereoselective reactions, with few spectacular such as asymmetric dihydroxylation of alkenes or heterogeneous α-ketoesters hydrogenation (Section 3) [3]. Last but not least the portfolio of applications of Cinchona alkaloids includes resolution of racemates by diastereomeric crystallization or by the use of Cinchona- -based chiral stationary phases for ion-exchange enantioselective chromatography and other recognition or sensing systems (Section 4) [166]. Easy transformation of Cinchona alkaloids (for example by click chemistry) into other chiral and modular building blocks together with current pressure on a more intense exploration of sustainable products make cinchona alkaloids of primary importance for modern synthetic, catalytic and medicinal chemistry. The aim of this review which covers over 200 references is to briefly summarize all aspects of Cinchona alkaloid chemistry and biology with the special emphasis on new applications.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2013, 67, 5-6; 443-493
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody zwiększenia efektywności transportu towarowego w obrębie aglomeracji szczecińskiej
Methods for increasing the efficiency of freight transport in Szczecin area
Autorzy:
Kujawski, A.
Pastuszak, K.
Kacprzak, K.
Franos, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/309888.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
aglomeracja szczecińska
transport drogowy
transport kolejowy
koszty transportu
efektywność transportu
Szczecin agglomeration
road transport
railway transport
transportation costs
transport efficiency
Opis:
W artykule omówione zostały problemy transportowe w obrębie aglomeracji szczecińskiej. Dokonano analizy stanu istniejącego oraz zaproponowano rozwiązania problemów transportu towarowego na przykładzie istniejącej sieci logistycznej. Proponowana metoda polega na odciążeniu transportu drogowego przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury transportu kolejowego, a także przeanalizowanie jaki będzie to miało wpływ na koszty bezpośrednie oraz koszty zewnętrzne dla tych dwóch gałęzi transportu. W analizie wykorzystano metodę najkrótszej ścieżki do rozwiązania problemu komiwojażera. Metoda ta rozwiązuje graf hamiltonowski w poszukiwaniu minimalnej odległości pomiędzy wszystkimi badanymi punktami i wyznacza najkrótszą ścieżkę pomiędzy nimi.
The article presents transport problems within the Szczecin area and analysis of the existing situation. The main goal is to propose solutions of the freight transport using the existing logistics network. The aim is to relieve part of road transport and move it to the rail using existing infrastructure. Results will be used to examine the impact on external costs. The analysis uses the method of shortest path to solve the traveling salesman problem. This method resolves the Hamiltonian graph to search of the minimum distance between all test points and determines the shortest path between them.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 9; 139-144
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etiology, symptoms and treatment of uterine torsion in domestic animals
Etiologia, objawy kliniczne oraz leczenie skrętu macicy u zwierząt domowych
Autorzy:
Kacprzak, K.J.
Jurka, P.
Max, A.
Czerniawska-Piatkowska, E.
Bartyzel, B.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/82780.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
animal disease
domestic animal
uterine torsion
bitch
cow
mare
treatment
Opis:
Skręt macicy to schorzenie występujące u prawie wszystkich zwierząt domowych dość rzadko, z wyjątkiem bydła. Problem ten występuje najczęściej w drugiej połowie ciąży lub w trakcie porodu jako przyczyna niestosunku porodowego. Opisywany jest jako skręcenie się narządu prostopadłe do jego osi długiej. Nie wyjaśniono w wystarczający sposób etiologii tej choroby, wydaje się jednak, iż czynnikiem ryzyka predysponującym do skrętu jest niestabilność ciężarnej macicy. Zewnętrzne objawy kliniczne nie są specyficzne. Diagnozy problemu dokonuje się poprzez badanie przez pochwę, badanie rektalne oraz metodami obrazowania jamy brzusznej. U zwierząt gospodarskich leczenie ukierunkowane jest na pozostawienie funkcjonującej macicy, w związku z czym postępowanie chirurgiczne nie jest techniką z wyboru. Wykorzystuje się takie metody, jak ręczne odkręcanie narządu przez pochwę, użycie drążka odkręcającego oraz przetaczanie zwierzęcia przez jego oś długą. Jeżeli przedstawione sposoby okażą się nieskuteczne, wykonywany jest zabieg operacyjny. U psów i kotów postępowaniem z wyboru jest leczenie chirurgiczne. Do niedawna preferowanym postępowaniem u małych zwierząt był zabieg usunięcia macicy wraz z jajnikami, co uniemożliwiało dalszy rozród tych zwierząt. Obecnie stosuje się również nową technikę – jednostronne usunięcie jajnika i rogu macicy.
Uterine torsion is a non-common problem in almost all domestic animals other than cattle. It occurs mainly in the second half of pregnancy or at parturition as a cause of dystocia. Torsion is described as twisting of the uterus perpendicular to its long axis. The etiology of this condition is still not well known but it seems that instability of the gravid uterus is a possible risk factor. External signs are nonspecific. The condition is diagnosed by vaginal inspection, rectal palpation and abdominal imaging. In farm animals the treatment is aimed at the saving of the uterus and to this reason, non-surgical methods are mainly preferred. They include manual detorsion per vaginam, use of detorsion rod and rolling the animal along its longitudinal axis. If ineffective, surgical methods are applied. Conversely, in dogs and cats surgical methods are the treatment of choice. Until recently the total ovariohysterectomy was preferred which was terminating animals’ reproductive ability. Now new technique, unilateral ovariohysterectomy – ovariocornuectomy is being used as well.
Źródło:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica; 2014, 32
2081-1284
Pojawia się w:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preliminary analysis of the forest health state based on multispectral images acquired by Unmanned Aerial Vehicle
Autorzy:
Czapski, P.
Kacprzak, M.
Kotlarz, J.
Mrowiec, K.
Kubiak, K.
Tkaczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38449.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Źródło:
Folia Forestalia Polonica. Series A . Forestry; 2015, 57, 3
0071-6677
Pojawia się w:
Folia Forestalia Polonica. Series A . Forestry
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GIS in the Studies of Soil and Water Environment
Autorzy:
Rozpondek, R.
Wancisiewicz, K.
Kacprzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952345.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
geographic information system (GIS)
geospatial analyze
kriging
land degradation
reclamation
Opis:
GIS with the geostatistics are more frequently-used technique in environmental studies. Providing spatial information creates a possibility to place the results in space. Spatial information significantly affects the credibility and quality of research projects. It can be useful in determining certain relationships between monitoring and reclamation of degraded areas and to minimize and evaluate the costs related to environmental pollution. On the basis of practical and scientific examples, potential methods of applications of GIS and geostatistical methods in the study of water and soil environment was presented.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 3; 134-142
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A study of migration of polycyclic aromatic hydrocarbons in a sewage sludge-soil system
Autorzy:
Włóka, D.
Kacprzak, M.
Rosikoń, K.
Fijałkowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207205.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
sewage sludge
polycyclic aromatic hydrocarbons
soils
PAHs
osady ściekowe
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
gleba
WWA
Opis:
Sewage sludge can be used as a fertilizer in agricultural production. However frequent occurrence of dangerous contaminants such as polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) due to their toxic potential, makes this technology controversial. The persistence and migration ability of PAHs in the sewage sludge-soil system was investigated. The results show that sewage sludge applications may cause an increase in migration of some marked compounds in the soil profile. Therefore it is important to perform a close monitoring of PAHs content during the sewage sludge fertilization procedure.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2013, 39, 2; 115-124
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changing probabilistic beliefs in persuasion
Zmiana probabilistycznych przekonań w perswazji
Autorzy:
Budzyńska, K.
Kacprzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/341061.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
perswazja
przekonania
ogika prawdopodobieństwa
formalna weryfikacja
logika prawdopodobieństwa
persuasion
beliefs
probabilistic logic
formal verification
Opis:
The aim of the paper is to extend our formal model of persuasion with an aspect of change of uncertainty interpreted probabilistically. The general goal of our research is to apply this model to design a logic and a software tool that allow for verification of persuasive multi-agent systems (MAS). To develop such a model, we analyze and then adopt the Probabilistic Dynamic Epistemic Logic introduced by B. Kooi. We show that the extensions proposed in this paper allow us to represent selected aspects of persuasion and apply the model in the resource re-allocation problem in multi-agent systems.
Celem pracy jest rozszerzenie zaproponowanego przez nas formalnego modelu perswazji o aspekt zmiany niepewności przekonań agentów interpretowanych w teorii prawdopodobieństwa. Wzbogacony model jest podstawą do zdefiniowania logiki i zaprojektowania narzędzia, które umożliwia automatyczną weryfikację perswazyjnych systemów wieloagentowych. W celu realizacji tego zadania analizujemy i adaptujemy Probabilistyczną Dynamiczną Epistemiczną Logikę wprowadzoną przez B. Kooi. Zastosowanie zaproponowanego podejścia do analizowania wybranych aspektów perswazji omawiamy na przykładzie problemu alokacji zasobów w rozproszonych komputerowych systemach.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Informatyka; 2010, 6; 23-39
1644-0331
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformacja zbiorów GESUT z postaci CAD do GIS 3D
Transformation of GESUT data from CAD to GIS 3D
Autorzy:
Lewandowicz, E.
Kacprzak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/346651.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
K-GESUT
CAD
GIS
kanalizacja deszczowa
rainwater drainage
Opis:
Przeprowadzono eksperyment polegający na konwersji danych o sieci kanalizacji deszczowej, zapisanej w mapie zasadniczej, w formie rysunku CAD, do GIS 3D. W pracy przyjęto model danych zgodnie z obowiązującym standardem. Zaproponowano metodykę przekształceń w oparciu o dostępne narzędzia CAD i GIS. Wynikiem pracy jest zbiór danych zapisanych w geobazie oprogramowania ArcGIS. Wizualizacja zbiorów z przestrzeni 3D, w programie ArcScene, jest uwieńczeniem eksperymentu.
An experiment was carried out consisting in conversion of data about rainwater drainage recorded on the basic map in the form a CAD drawing, into 3D GIS. In this work, the model of data according to binding standard was used. The method of transformation proposed is based on accessible CAD and GIS tools. The result of the work is a dataset recorded as a geobase of ArcGIS. The experiment is finished by visualization of the dataset in 3D by means of ArcScene.
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2014, 12, 2(64); 225-230
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’emprunt en question(s). Conceptions, réceptions, traitements lexicographiques – ouvrage collectif sous la rédaction d’Alicja Kacprzak, Radka Mudrochová et Jean-François Sablayrolles, paru aux éditions Lambert-Lucas, 2019
Autorzy:
Kaliska, Agnieszka K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368145.pdf
Data publikacji:
2019-12-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2019, 46, 3; 133-136
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie techniki real-time PCR w diagnostyce patogenów w procesie oczyszczania ścieków
Application of real-time PCR method in the diagnosis of pathogens in sewage treatment process
Autorzy:
Kacprzak, M.
Fijalkowski, K.
Rorat, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35749.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Opis:
Najważniejsze w walce z chorobotwórczymi patogenami jest ich szybkie, skuteczne i dokładne diagnozowanie. Tradycyjne metody, wymagające wielogodzinnych hodowli, są stopniowo wypierane przez narzędzia biologii molekularnej i biochemii, takie techniki jak: PCR, elektroforeza, hybrydyzacja czy znakowanie mikroorganizmów przy pomocy zielonego białka fluorescencyjnego (ang. GFP). Celem badań było określenie, czy metoda real-time PCR może zastąpić tradycyjną metodę posiewów powierzchniowych dla próbek ścieków i osadów ściekowych oraz w jakich okolicznościach jej stosowanie jest wskazane. Określono nie tylko obecność tradycyjnych organizmów wskaźnikowych, takich jak Salmonella typhinmurium czy Clostridium perfringens, ale także oznaczono patogeny „wyłaniające się” (Escherichia coli 0157:H7), oraz tzw. patogeny „nowe” (Yersinia enterocolitica i Legionella pneumophila). Jako fluorochromu użyto DyNAmo HS SYBR Green qPCR Kit. Stwierdzono, że procesy oczyszczania ścieków w znacznym stopniu wpływają na redukcję liczebności wymienionych mikroorganizmów, choć ich nie eliminują, a ścieki i osady ściekowe opuszczające oczyszczalnie mogą nadal pozostawać ich istotnym rezerwuarem. Metoda real-time PCR okazała się wysoce czułą metodą określenia liczebności mikroorganizmów ze ścieków i osadów ściekowych, choć izolacja DNA nie tylko z żywych komórek mikroorganizmów może dać znacznie zawyżone (fałszywie pozytywne) wyniki.
The most important thing when dealing with pathogens is quick, effective and accurate diagnosis. Traditional methods require many hours of culturing and are gradually being replaced by molecular biology and biochemistry tools, involving techniques like PCR, electrophoresis, hybridisation or green fluorescent protein (GFP) marking. The aim of this study was to determine whether real-time PCR may replace the traditional method of surface cultures of environmental samples and when it should be used. The analysed samples came from various stages of wastewater treatment processes. The amount of indicator organisms’ cells like Salmonella typhinmurium or Clostridium perfringens was determined. The method was also tested for “emerging” organisms such as Escherichia coli 0157:H7 and for “new” bacteria like Yersinia enterocolitica or Legionella pneumophila. The DyNAmo HS SYBR Green qPCR Kit was used as a fluoro-chrome. It was noted, that wastewater treatment processes significantly influenced reduction of quantity of studied microorganisms, however do not eliminate them, hence wastewater and sewage sludge may still be an important reservoir of pathogens. The real-time PCR is highly sensitive method, although isolation of DNA not only form alive cells of microorganisms, could resulted in high false positive results.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2012, 19, 2
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacyjne formy kształcenia w edukacji inżynierów
Innovative teaching methods in education of engineers
Autorzy:
Kaczmarek-Kacprzak, A.
Kurowska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/266762.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
Tematy:
innowacyjne formy kształcenia
studentcentred learning
problem based learning
innovative techning methods
student-centred learning
problem-based learning
Opis:
Innowacje to nowa wartość lub jakość wprowadzana by osiągnąć lepsze rezultaty. Peter F. Drucker definiuje innowacje, jako okazję do nowych przedsięwzięć i usług. Innowacja stymuluje zmianę. Ta z kolei jest nieodłącznym elementem świata inżynierów, dynamicznego, skomplikowanego i odpowiadającego na rosnący popyt nowych rozwiązań technologicznych. Przemysł 4.0 staje się faktem, a umiejętność szybkiego reagowania uczelni na zmiany w otoczeniu jest niezbędna. Jak w ten świat wprowadzić absolwenta uczelni wyższej? Jak wykreować lub rozwinąć w nim umiejętności i kompetencje potrzebne na współczesnym rynku pracy? Na przytoczone pytania postarają się odpowiedzieć w niniejszym artykule autorki referatu. Artykuł rekomenduje podejście do skutecznego kształcenia w świetle uzyskanych wyników badań.
Innovation is the new value or quality introduced to achieve better results. Peter F. Drucker defines innovation as an opportunity for new projects and services. Innovation stimulates change and is an integral part of the world of engineers, which is dynamic, complicated and responding to the growing demand for new technological solutions. Industry 4.0 is becoming a reality. Therefore the ability of the university to fast reaction on changes of economic conditions is essential. How does in this world to introduce a graduate of a university? How to create or develop the skills and competencies needed for today's labor market? The authors of the paper will try to answer on these questions. The article recommends approaches to effective learning taking into account the results obtained.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2017, 52; 45-50
1425-5766
2353-1290
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniki fotogrametryczne stosowane w modelowaniu 3D miast
Photogrammetric techniques used in 3D city modeling
Autorzy:
Rotchimmel, K.
Kacprzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/213735.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa
Tematy:
modelowanie 3D
true ortofotomapa
korelacja obrazów
aerotriangulacja
true ortho
matching
aerotriangulation
3D city model
Opis:
Głównym celem artykułu jest ukazanie możliwości generowania teksturowanych modeli brył budynków z wysokorozdzielczych zdjęć lotniczych, na obszarze o gęstej zabudowie. Wykorzystanie tego rodzaju danych źródłowych narzuca zastosowanie określonego procesu technologicznego. Przedstawione zostaną sposoby pozyskiwania kolejnych produktów pośrednich tj.: surowej chmury punktów. NMT, przestrzennych wektorowych modeli budynków, true ortofotomapy i realistycznych tekstur ścian bocznych. Przedstawiony zostanie również sposób ich końcowej integracji przy użyciu oprogramowania typu GIS. Następnie zaproponowana zostanie analiza dokładnościowa. która pozwoli na określenie standardów, które spełnia utworzony 3D model miasta.
The main purpose of this article is to show a possibility to generate textured building models from high resolution aerial images in densely built-up areas. The use of this type of data source suggests/implies/imoses the use of a particular process. The following paper describes how to acquire further intermediates, i.e .: the raw point cloud. DSM. DTM. space models of buildings. True Ortho photos and photo-textures. Next, a possible way of their final integration by using GIS software was presented and how an implementation of a precision analysis which allows the user to specify standards that meet the created 3D city model can be made.
Źródło:
Prace Instytutu Lotnictwa; 2016, 2 (243); 198-204
0509-6669
2300-5408
Pojawia się w:
Prace Instytutu Lotnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realizacja misji fotolotniczych z wykorzystaniem załogowych i bezzałogowych statków powietrznych
Execution of photo mission by manned aircraft and unmanned aerial vehicle
Autorzy:
Kacprzak, M.
Wodziński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/212544.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa
Tematy:
samolot
BSP
lot fotogrametryczny
airplane
UAV
photogrammetric flight
aviation mission
flight planning
Opis:
Publikacja zawiera porównanie realizacji misji lotniczej z wykorzystaniem samolotu załogowego i bezzałogowego. Wybór rodzaju statku powietrznego uzależniony jest od charakteru misji. Wielkość obszaru, wysokość lotu. ciężar ładunku oraz warunki meteorologiczne determinują typ statku najbardziej odpowiedniego do wykonania danego zadania. W publikacji rozważane jest zastosowanie samolotu załogowego, płatowca bezzałogowego oraz platformy wielowirnikowrej. Każdy z typów statków powietrznych ma inne właściwości lotne i cechy charakterystyczne przez co jest przeznaczony do różnych rodzajów misji lotniczej. Od specjalisty odpowiedzialnego za realizację nalotu zależy dobór optymalnego nośnika kamery i poprawne zaplanowanie misji fotolotniczej.
The publication includes a comparison of the aviation mission using maimed aircraft and unmanned aerial vehicle. Select the type of aircraft depends on the nature of the mission. The size of the area, altitude, payload and weather conditions determine the most appropriate aircraft type for the mission. A manned aircraft, unmanned airframe and multirotor are taken into consideration. Each type of aircraft has different flight which makes it suitable for various types of air missions. The specialist responsible for the execution of the flight have to select the optimal carrier of cameras and proper planning of the photo mission.
Źródło:
Prace Instytutu Lotnictwa; 2016, 2 (243); 130-141
0509-6669
2300-5408
Pojawia się w:
Prace Instytutu Lotnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nuclear Co-generation: The Analysis of Technical Capabilities and Cost Estimates
Kogeneracja jądrowa: analiza technicznych możliwości i szacowanie kosztów
Autorzy:
Reński, A.
Duzinkiewicz, K.
Minkiewicz, T.
Jaskólski, M.
Kaczmarek-Kacprzak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/397556.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
ENERGA
Tematy:
nuclear power
co-generation
energetyka jądrowa
kogeneracja
Opis:
This paper presents a concept of the parallel connection of a nuclear power plant fitted to provide heat for district heating application, with the CHP and heat plants existing in the supply region, in this case with the heating systems of Wejherowo and Gdynia. Presented variant proposes to add heat to a nuclear power plant’s total output by supplying heat exchangers with the steam from bleeders of low pressure (LP) turbine stage and from the crossover pipe between its high pressure (HP) and intermediate pressure (IP) stages. A detailed diagram of the EPR nuclear turbine system adapted to supply district heat is also presented. Also determined are the formulas for: electric power output of a nuclear CHP plant; electric power generated strictly in cogeneration, and the decrease in the electric power and energy resulting from the operation in cogeneration mode. Finally, the profitability (competitiveness) criteria for a nuclear power plant adapted to supply district heat in a selected heat supply region were proposed.
W artykule przedstawiono koncepcję równoległego połączenia elektrowni jądrowej, przystosowanej do oddawania ciepła do celów grzejnych, z istniejącymi elektrociepłowniami i ciepłowniami w rejonie zasilania, w tym przypadku z ciepłowniczymi systemami Wejherowa i Gdyni. Zaproponowano warianty uciepłownienia elektrowni jądrowej, w postaci zasilania wymienników ciepłowniczych parą pobieraną z upustów części niskoprężnej turbiny oraz z przelotni. Zaprezentowano także szczegółowy schemat układu turbinowego uciepłownionej elektrowni jądrowej z reaktorem EPR. Wyznaczono również zależności na moc elektryczną uciepłownionej elektrowni jądrowej, moc elektryczną wytworzoną ściśle w skojarzeniu oraz ubytek mocy elektrycznej i energii elektrycznej na skutek uciepłownienia elektrowni jądrowej. Na koniec podano warunki opłacalności (konkurencyjności) uciepłownionej elektrowni jądrowej dla wybranego rejonu zasilania w ciepło.
Źródło:
Acta Energetica; 2016, 3; 121-127
2300-3022
Pojawia się w:
Acta Energetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fitoremediacja - niedoceniony potencjał roślin w oczyszczaniu środowiska
Phytoremediation - the underestimated potential of plants in cleaning up the environment
Autorzy:
Grobelak, A.
Kacprzak, M.
Fijałkowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/271626.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
Tematy:
metale ciężkie
gleby zanieczyszczone
fitoremediacja
fitoekstracja
fitostabilizacja
haevy metals
contaminated soils
phytoremediation
phytoextraction
phytostabilization
Opis:
Zanieczyszczenie metalami ciężkimi jest problemem o charakterze globalnym. Ze względu na swoje właściwości, metale ciężkie stanowią bardzo specyficzną klasę zanieczyszczeń. W wyniku działalności człowieka i rozwoju przemysłu stężenie metali w glebach wzrasta drastycznie, a ich nawet jednorazowa depozycja powoduje, że mogą pozostać w ekosystemie wodnym lub glebowym przez wiele lat zmieniając tylko formy w jakich występują. Obiecujące możliwości usuwania metali z gleb daje zastosowanie roślin w procesach remediacji. Fitoremediacja obejmuje różnorodne techniki rekultywacji, prowadzi do usuwania zanieczyszczeń z gleby (fitoekstrakcja) lub unieruchamiania (fitostabilizacja), gdzie stworzone warunki glebowe jak i okrywa roślinna powodują zmniejszenie mobilności metali ciężkich. Fitoekstrakcja wykorzystuje niezwykłą zdolność roślin tzw. hiperakumulatorów do kumulowania metali w pędach nadziemnych, które w dalszym etapie procesu mogą zostać usunięte. Technika ta posiada swoje ograniczenia jak i zalety, ale generalnie uważana jest jako przyjazna dla środowiska, ekonomiczna, mało ingerująca w ekosystemy i akceptowalna społecznie. Warunki glebowe oraz stężenie zanieczyszczeń muszą mieścić się w zakresie tolerancji rośliny, co stanowi pewne ograniczenie w stosowaniu metody. Technika ta jest powszechnie postrzegana jako alternatywa dla ingerujących w ekosystem metod fizycznych. Stosowanie metod inżynierii genetycznej oraz poszukiwanie gatunków o odpowiednich cechach otwiera nowe możliwości dla fitoremediacji.
Heavy metal pollution is worldwide problem. Due to their immutable nature, heavy metals are unique class of toxicants. As a result of human activities and onset of industrial revolution, concentration of heavy metals has increased drastically, causing acute and diffuse contamination of soil. Once the heavy metals contaminate the soil or water ecosystem, they remain for many years. Toxic metals can only be remediated by removal from soil. Plant-based remediation techniques are showing increasing promise for use in soils contaminated with heavy metals. Phytoremediation includes a variety of remediation techniques primarily leading to contaminant removal (phytoextraction) or immobilization (phytostabilization), where soil conditions and vegetative cover are manipulated to reduce the heavy metals mobility. Phytoextraction uses the remarkable ability of hyperaccumulator plants to concentrate metals from the environment into the harvestable parts of above ground shoots. This technique has limitations and advantages. Phytoremediation is environmental friendly, a cost-effective, non-intrustive, aesthetically pleasing and socially accepted. Soil conditions and pollutant concentrations must be within the limits of plant tolerance. This technique is widely viewed as the ecologically responsible alternative to the destructive physical remediation methods. Improvement of plants by genetic engineering and screening appreciate plant species opens up new possibilities for phytoremediation.
Źródło:
Journal of Ecology and Health; 2010, R. 14, nr 6, 6; 276-280
2082-2634
Pojawia się w:
Journal of Ecology and Health
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szwedzki model rozwoju innowacyjnych technologii biogazowych oparty na zarządzaniu odpadami
Autorzy:
Michalska, K.
Kacprzak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106037.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia
Tematy:
odnawialne źródła energii
biogaz
technologia biogazowa
odpady
fermentacja
elektrownia biogazowa
oczyszczalnia ścieków
renewable energy sources
biogas
biogas technology
wastes
fermentation
biogas power plants
wastewater treatment plant
Opis:
Niniejszy artykuł opisuje Szwedzki Model innowacyjnego systemu produkcji biogazu, jako pozytywnego przykładu efektywnego i zrównoważonego systemu zarządzania odpadami połączonego z wytwarzaniem biogazu oraz promocją czystej energii. Na bazie szwedzkich rozwiązań zaproponowano profil polskiego systemu biogazowego. Obejmuje on mikro-biogazownie zlokalizowane na terenach inwestycyjnych istniejących przedsiębiorstw rolno-spożywczych, z jednoczesnym uwzględnieniem lokalnego potencjału i potrzeb w zakresie efektywnej produkcji biogazu. Niniejsze opracowanie nie wyczerpuje tematu; stanowi ono jedynie krótki zarys problemu oraz prezentację rozwiązań możliwych do zastosowania w Polsce. Z założenia przeznaczone jest dla doradców rządowych, inwestorów, naukowców, przedstawicieli społeczności oraz dla tych wszystkich, dla których tematyka energii odnawialnej nie jest obojętna.
Źródło:
Acta Innovations; 2012, 3; 39-70
2300-5599
Pojawia się w:
Acta Innovations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fish pond sediment from aquaculture production - current practices and the potential for nutrient recovery: a Review
Autorzy:
Dróżdż, D.
Malińska, K.
Mazurkiewicz, J.
Kacprzak, M.
Mrowiec, M.
Szczypior, A.
Postawa, P.
Stachowiak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082652.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
fish pond sediment
intensive aquaculture
nutrient
recovery
agriculture
Opis:
The recent increase in fish production has resulted in the accumulation of fish pond sediment. This sediment accumulates over time and can lead to a reduction in the depth of ponds and in the living space available for fish, it may also lead to a depletion in dissolved oxygen. Therefore, the removal of sediment from fresh water ponds is crucial for pond maintenance, and thus economical fish production. Fish pond sediment is rich in nutrients and organic matter, and therefore it may have potential as a fertilizer in crop production, nursery pot culture, etc. However, it contains compounds that undergo rapid degradation producing unpleasant odours and posing a threat to the environment, therefore it needs to be managed and handled efficiently in an environmentally sound and sustainable manner. The overall goal of this study was to analyse the current state and management practices of fish pond sediment generated in the existing aquaculture systems, with special reference to organic aquaculture, and the potential for the recovery of nutrients through bioconversion processes to organic fertilizers.
Źródło:
International Agrophysics; 2020, 34, 1; 33-41
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zanieczyszczeń terenów zdegradowanych z wykorzystaniem informacji przestrzennej na przykładzie przemysłu hutniczego
Evaluation of contamination of Zn-Pb industry degraded areas using spatial information
Autorzy:
Rozpondek, R.
Rozpondek, K.
Kacprzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400861.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
rozkład przestrzenny
tereny zdegradowane
heavy metals
spatial distribution
land degradation
Opis:
Celem badań była ocena stopnia zanieczyszczeń metalami ciężkimi fragmentu terenu zalesionego o powierzchni 147 ha (1050 x 1400 m) znajdującego się w okolicy Huty Cynku „Miasteczko Śląskie”, dla potrzeb procesów rekultywacji lub monitoringu. W badaniach zastosowano system GIS. W marcu 2016 roku zaplanowano regularną sieć 29 punktów pomiarowych. Na każdym z punktów pobrano dwie próbki gleb z wierzchniej warstwy gleby 0 – 20cm. Zostały one poddane analizom pod kątem pH, zawartości substancji organicznej i metali ciężkich (As, Ba, Cd, Cu, Ni, Pb i Zn). Wartości pH wahały się między 3,7 a 7,9, materii organicznej 0,8 – 47,1% suchej masy próbki, As 0 – 32,5 mg/kg, Ba 14 – 804 mg/kg, Cd 0 – 19 mg/kg, Cu 3 – 58 mg/kg, Pb 22 – 1893 mg/kg, Zn 36 – 1377 mg/kg. W badanych próbkach nie wykryto niklu. Wykonano rozkłady przestrzenne analizowanych elementów. Stwierdzono znaczną rozpiętość wartości i zróżnicowanie przestrzenne danych. Następnie na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi wytypowano tereny zanieczyszczone metalami ciężkimi. Przyjęto dwie różne dopuszczalne wartości stężeń: pierwsze zgodne z faktycznym sposobem użytkowania gruntu (dopuszczalne wartości dla grupy III – tereny zalesione) oraz drugie związane z ewentualnym podjęciem działań mających na celu zmianę sposobu zagospodarowania terenu (dopuszczalne wartości dla grupy I – tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny rekreacyjne). Na podstawie wygenerowanych modeli wyznaczono i obliczono pole powierzchni obszarów, które zawierają wartości wyższe niż dopuszczone w przytoczonym rozporządzeniu. W przypadku grupy III wartości przekroczyły: Zn (obszar 0,9 ha), Pb (46,4 ha) i Cd (27,8 ha). Dla grupy I: As (0,3 ha), Ba (10,2 ha), Cd (53,9 ha), Pb (120,8 ha) i Zn (20,2 ha). Stężenia Ni i Cu były niższe niż wartości dopuszczalne. W pracy wyznaczono także strefy o najwyższych zawartościach metali ciężkich. Dodatkowo zaplanowano sieć monitoringu ze szczególnym uwzględnieniem zanieczyszczeń punktowych.
The aim of this study was to evaluate soil contamination by heavy metals of selected area in the vicinity of the Zinc Smelter „Miasteczko Śląskie” (surface area: 147 ha, 1050 x 1400 meters) for purpose of future reclamation, remediation and monitoring. The study used GIS. Network of 29 measuring points was planned, with particular emphasis on the area with the least amount of pure vegetation. In March 2016, two samples of soil were taken from the top layer of soil 0 – 20cm. Samples were analyzed in terms of pH, soil organic matter and total heavy metal content (As, Ba, Cd, Cu, Ni, Pb and Zn). Values of pH maintained in range of 3,7 – 7,9, organic matter 0,8 – 47,1% of solid content, As 0 – 32,5 mg/kg, Ba 14 – 804 mg/kg, Cd 0 – 19 mg/kg, Cu 3 – 58 mg/kg, Pb 22 – 1893 mg/ kg, Zn 36 – 1377 mg/kg. In collected samples Ni was not detected. Spatial distributions of results were created. A significant data range and spatial differentiation was noted. On the base of the Regulation of the Minister of the Environment from September 1st, 2016 on the method of conducting the assessment of contamination of the surface of the earth, areas contaminated with heavy metals were selected. Two different concentration limits were adopted: first in accordance with the actual method of land use (permissible values for group III – woodland) and second relating to the possible undertaking of measures targeted at changing the land use (limit values for Group I – residential areas, recreational areas). On the basis of the generated models, the area of the surface size that contains values higher than allowed in the quoted regulation were determined and calculated. In case of group III the values were exceeded for: Zn (surface area 0,9 ha), Pb (46,4 ha) and Cd (27,8 ha). For group I: As (0,3 ha), Ba (10,2 ha), Cd (53,9 ha), Pb (120,8 ha) and Zn (20,2 ha). The concentrations of Ni and Cu were lower than the limit value. The paper also determined zones with the highest contents of heavy metals. In addition, a monitoring network with a special focus of area pollution was advised.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 3; 106-113
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The estimation of different ELISA procedures for serodiagnosis of human trichinellosis
Autorzy:
Moskwa, B.
Bień, J.
Cabaj, W.
Korinkova, K.
Koudela, B.
Kacprzak, E.
Stefaniak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144348.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
parasite
human disease
serodiagnosis
diagnosis
trichinellosis
ELISA test
zoonotic disease
ELISA procedure
excretory-secretory antigen
Trichinella spiralis
human outbreak
Opis:
Introduction. The most important confirmative diagnostic test for trichinellosis is the presence of the muscle larvae in a tissue biopsy but this direct method has a low sensitivity of light and moderate infections. The aim of presented study was to compare the usefulness of the results obtained by three ELISA procedures for Trichinella spp. diagnosis in human outbreaks. Materials and methods. All sera (cases and controls) were tested for anti-Trichinella antibodies (immunoglobulin G) using commercially available Novatec KIT and two other ELISA procedures based on excretory-secretory (ES) antigens on Trichinella spiralis muscle larvae. The main differences in ELISA procedures were: the protein concentration in antigen, dilution of human serum samples, conjugate and the time of conjugate incubation. Additional differences were noticed in ES antigen preparation procedures as well as in T. spiralis isolates used in these procedures. Serum samples were obtained from 22 symptomatical patients from Poznań region (West Poland), geographic area where human outbreak had occurred. Control serum samples were obtained from 20 patients from an open population from a non endemic trichinellosis area. Results. The results were analyzed in terms of both: statistical and epidemiological point of view. Linear regression analysis and correlations coefficient r between OD values of total 22 patients obtained in three ELISA procedures were positive and high statistically significant. Three ELISA procedures revealed different cut-off values and positivity rates for outbreak. However, the majority of positive samples were found as positive in three procedures, but some of them were positive in two or one procedure only. These individual variability in sera reactivity observed in three ELISA procedures could be very important from epidemiological point of view.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2006, 52, 3; 231-238
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The estimation of different ELISA procedures for serodiagnosis of human trichinellosis
Autorzy:
Moskwa, B
Bien, J.
Cabaj, W.
Korinkova, K.
Koudela, B.
Kacprzak, E.
Stefaniak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/839966.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
parasite
human disease
serodiagnosis
diagnosis
trichinellosis
ELISA test
zoonotic disease
ELISA procedure
excretory-secretory antigen
Trichinella spiralis
human outbreak
Opis:
Introduction. The most important confirmative diagnostic test for trichinellosis is the presence of the muscle larvae in a tissue biopsy but this direct method has a low sensitivity of light and moderate infections. The aim of presented study was to compare the usefulness of the results obtained by three ELISA procedures for Trichinella spp. diagnosis in human outbreaks. Materials and methods. All sera (cases and controls) were tested for anti-Trichinella antibodies (immunoglobulin G) using commercially available Novatec KIT and two other ELISA procedures based on excretory-secretory (ES) antigens on Trichinella spiralis muscle larvae. The main differences in ELISA procedures were: the protein concentration in antigen, dilution of human serum samples, conjugate and the time of conjugate incubation. Additional differences were noticed in ES antigen preparation procedures as well as in T. spiralis isolates used in these procedures. Serum samples were obtained from 22 symptomatical patients from Poznań region (West Poland), geographic area where human outbreak had occurred. Control serum samples were obtained from 20 patients from an open population from a non endemic trichinellosis area. Results. The results were analyzed in terms of both: statistical and epidemiological point of view. Linear regression analysis and correlations coefficient r between OD values of total 22 patients obtained in three ELISA procedures were positive and high statistically significant. Three ELISA procedures revealed different cut-off values and positivity rates for outbreak. However, the majority of positive samples were found as positive in three procedures, but some of them were positive in two or one procedure only. These individual variability in sera reactivity observed in three ELISA procedures could be very important from epidemiological point of view.
Źródło:
Annals of Parasitology; 2006, 52, 3
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A simplified algorithm for the design of piled raft foundations applied for the case study of a building erected within Żoliborz-Szczęśliwice glacial tunnel valley
Uproszczony algorytm do projektowania fundamentów płytowo-palowych na przykładzie budynku posadowionego w obrębie rynny żoliborskiej
Autorzy:
Kacprzak, G.
Mazurek, K.
Daktera, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/81825.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
A common engineering solution for excessive settlement with raft foundation (s) is the use of piles in order to reduce the vertical displacements, in this method, the whole structural load is transferred to the piles. This is an overly cautious approach, and there remains a need to find an optimal design method for a building’s foundations. Such a solution may be the piled raft foundation, which allows a reduction of the number of piles due to the integration of the raft in the bearing capacity of the foundation. The aim of the article is to estimate the contribution of foundation elements such as the raft and the piles in the bearing capacity of a residential building located in Warsaw, where the geological conditions are characterized by organic soil layers, principally of gyttja.
Powszechną praktyką inżynierską w przypadku zbyt dużych osiadań dla tradycyjnych posadowień bezpośrednich jest stosowanie pali w celu ograniczenia nadmiernych przemieszczeń opartej na nich konstrukcji. W takiej metodzie najczęściej całkowite obciążenie przekazywane jest na pale. Jest to podejście nadmiernie ostrożne, stąd potrzeba znalezienia optymalnego podejścia projektowego dla posadowień budowli. Takim rozwiązaniem mogą być fundamenty płytowo- palowe, które pozwalają ograniczyć liczbę pali ze względu na włączenie do współpracy elementu posadowienia bezpośredniego, którym jest płyta fundamentowa. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie próby oszacowania udziału takich elementów jak płyta i pale w przenoszeniu obciążeń na przykładzie budynku mieszkalnego zlokalizowanego w Warszawie w obszarze rynny żoliborskiej, w obrębie której warunki gruntowe charakteryzują się występowaniem gruntów organicznych, tzw. gytii.
Źródło:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation; 2015, 47, 2
0208-5771
Pojawia się w:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ dodatku osadów ściekowych na wybrane fizyczno-chemiczne i mikrobiologiczne parametry gleb zdegradowanych
The influence of sewage sludge addition on selected physico-chemical parameters of degraded soils
Autorzy:
Fijałkowski, K.
Kacprzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297029.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
osady ściekowe
gleby zdegradowane
rekultywacja
parametry glebowe
municipal sewage sludge
degraded soils
reclamation
soil parameters
Opis:
Gleby zdegradowane w wyniku szkodliwego oddziaływania emisji z hut metali nieżelaznych są często wyjałowione z substancji organicznej oraz brak w nich odpowiedniej mikroflory. Taki stan środowiska glebowego wyklucza skuteczność biologicznej rewitalizacji bez wcześniejszego wzbogacenia matrycy gleby odpowiednimi substratami. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące zmian wartości wybranych parametrów mikrobiologicznych i fizyczno-chemicznych gleby wzbogaconej komunalnymi osadami ściekowymi po 6 miesiącach od aplikacji substratu. W doświadczeniu wykorzystano zdegradowaną glebę pochodzącą z terenu oddziaływania huty w Miasteczku Śląskim i komunalny osad ściekowy z oczyszczalni ścieków komunalnych w Pajęcznie w trzech proporcjach wagowych (10, 30 i 50%). Przeprowadzone analizy wykazały poprawę większości badanych parametrów (pH, TEB, CEC, azot organiczny, fosfor przyswajalny, liczebność grzybów i promieniowców), a zastosowane osady ściekowe przyczyniły się zarówno do wzrostu zdolności buforowych badanej gleby, jak i jej znacznego wzbogacenia w fosfor przyswajalny łącznie z poprawą stosunku C:N. Otrzymane dane wskazują, że w badanej glebie zachodzi korzystna odnowa procesów mineralizacji substancji organicznej, co potwierdza skuteczność stosowania osadów ściekowych w rekultywacji gleb zdegradowanych.
One of the most widespread form of soil degradation is the chemical contamination, which is generally seen in industrialized areas and can be manifested as heavy metals pollution. Soils degraded by the toxic emissions from non-ferrous foundries (rich of heavy metals) are very often deficient in organic compounds and suitable microflora because of limited soil's protective abilities in the presence of metallic elements contamination. That kind of soils is hard to revitalize without earlier improvement of soil matrix by specific substratum. Sludges from municipal waste water treatment plants (particularly from country-side ones) are rich in nutritive compounds which can be assimilated by plants. Because of that, sludges can be very effective soil-forming substrates in upper layers of inorganic ground where they can restore a biological activity which is proper for fertile soils. The paper presents the evaluation of municipal sewage sludge influence on selected physico-chemical and biological (bacteria and fungi constitute the most important part of the microflora present in soils) parameters of degraded soil after six months since the application. The investigated soil was taken from the area polluted by Miasteczko Slaskie zinc foundry, and municipal sewage sludge originated from waste water treatment plant in Pajeczno. Conducted analyses have shown improvement in the majority of studied parameters (fungi and actinomycetes population, pH, TEB, CEC, Kiejdahl's nitrogen and assimilable phosphorus). Applied sewage sludge caused improvement of sorption capacity (cation exchange capacity - CEC) which indicates amelioration of soil's fertility. Sludge used in experiment also indicates high enlargement of assimilable phosphorus in connection to appropriate carbon to nitrogen ratio (C:N). The presented work has shown positive sewage sludge influence on organic matter mineralization processes which confirms the fact that this substratum can be effectively used in degraded soil reclamation e.g. in low cost soil cleaning procedures like phytoremediation.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2009, 12, 2; 133-141
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Program komputerowy ProSIL do wspomagania zarządzaniem bezpieczeństwa funkcjonalnego
ProSIL software for computer aided functional safety management
Autorzy:
Barnert, T.
Kacprzak, P.
Kosmowski, K.
Kozyra, M.
Porzeziński, M.
Śliwiński, M.
Zawalich, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2069719.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Morski w Gdyni. Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa i Niezawodności
Tematy:
bezpieczeństwo funkcjonalne
zarządzanie wspomagane komputerowo
funkcje bezpieczeństwa
nienaruszalność bezpieczeństwa
functional safety
computer aided management
safety-related functions
safety integrity
Opis:
In this article a prototype ProSIL software system for computer-aided functional safety management is discribed. The software consists of three modules for: determination of the required SIL level (ProSILen), veryfication of the SIL level (ProSILver), and layer of protection analysis (ProSIL/LOPA). In ProSIL the methods concerning functional safety analysis in the process of the design and operation of Safety Instrumented Systems (SIS) are implemented according to PN-EN 61508 and PN-EN 61511 standards, and some new methods, e.g. the calibrated risk graph method for determining required safety integrity level (SIL) based on the risk assessment. Moreover, methods of veryfying the SIL level of SIS. The Layer of Protection Analysis (LOPA) method with regard to Human Reliability Analysis (HRA) are also included in the software.
Źródło:
Journal of Polish Safety and Reliability Association; 2011, 2, 3; 87--96
2084-5316
Pojawia się w:
Journal of Polish Safety and Reliability Association
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie produktów fotogrametrycznych z wykorzystaniem zdjęć wykonanych blokiem kamer niemetrycznych
Creating photogrammetry products with photos acquired by array of non-metric cameras
Autorzy:
Kacprzak, M.
Rotchimmel, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/212515.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa
Tematy:
stacja fotogrametryczna
zdjęcia niemetryczne
zdjęcia wielowarstwowe
przetwarzanie zdjęć
ortofotomapa
produkty fotogrametryczne
UAV
fotogrametria
digital photogrammetric station
non-metric images
multiband image
image processing
orthophotomap
photogrammetry
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie możliwości wykorzystania typowego, współcześnie wykorzystywanego oprogramowania fotogrametrycznego do generowania produktów takich jak modele pokrycia terenu i wielowarstwowe ortofotomapy zapisane w jednym wielowarstwowym pliku graficznym. Do realizacji zadania wykorzystano sześciokanałowe zdjęcia wykonane kamerą zbudowaną w Instytucie Lotnictwa [1]. Obszar opracowania obejmuje około 2.5 km2. Zdjęcia zostały wykonane w marcu 2015 roku nad terenem leśnym blisko Krotoszyna. Wielkość piksela terenowego wynosi około 0,25 metra, pojedyncze zdjęcie ma wymiary 1200 x 804 pikseli. Przetworzenie do postaci ortofotomapy zostało wykonane w oprogramowaniu komercyjnym.
The main aim of the article is to present the possibilities of using common photogrammetric software to generate products such as Digital Surface Models and the multilayer orthophotos. For the task realization, a six-channels camera created in Institute of Aviation was used[l]. The study area covers approximately 2.5 km2. The photos were taken in March 2015 over a forest area near Krotoszyn. Ground Sampling Distance (GSD) is about 0.25 meters, a single image has dimensions of 1200 x 804 pixels. Photo processing was done in commercial software.
Źródło:
Prace Instytutu Lotnictwa; 2016, 2 (243); 120-129
0509-6669
2300-5408
Pojawia się w:
Prace Instytutu Lotnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oszacowanie wpływu rozpraszania światła przez atmosferę na pomiar reflektancji wykonywany podczas lotów fotogrametrycznych na niskim pułapie nad terenami leśnymi
The influence of atmospheric light scattering on reflectance measurements during photogrammetric survey flights at low altitudes over forest areas
Autorzy:
Mazur, A.
Kacprzak, M.
Kubiak, K.
Kotlarz, J.
Skocki, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46230.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
lesnictwo
lasy
fotogrametria
zdjecia lotnicze
korekcja atmosferyczna
korekta radiometryczna
sklad atmosfery
wspolczynnik odbicia swiatla zob.reflektancja
reflektancja
promieniowanie
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2018, 79, 1
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan zdrowia uczniów szkół podstawowych o poszerzonych programach nauczania
Health state of elementary schoolchildren in schools with extended teaching programme
Zdorove uchenikov nepolnykh srednikh shkol s rasshirennojj programmojj obuchenija
Autorzy:
Zdunkiewicz, L.
Galewicz-Kacprzak, M.
Graczykowski, R.
Kielar, A.
Kocanda, K.
Sierpien, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875759.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
dzieci
uczniowie
szkoly podstawowe
zdrowie czlowieka
badania
programy nauczania
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1982, 33, 5-6
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oszacowanie różnorodności gatunkowej drzewostanów z wykorzystaniem ich reflektancji
Estimation of tree species diversity of forest stands based on their spectral reflectance
Autorzy:
Kotlarz, J.
Kubiak, K.
Kacprzak, M.
Czapski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/989447.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
fotogrametria
drzewostany
roznorodnosc gatunkowa
drzewa lesne
reflektancja
zdjecia lotnicze
zdjecia wielospektralne
analiza skladowych glownych
remote sensing
pca
aerial environmental monitoring
quercus robur
canopy
Opis:
Evaluation of the forest landscape diversity was investigated based on the multispectral aerial images using iterative Principal Component Analysis (PCA) methodology. In 2014, we carried out several photogrammetric flights over the experimental plots establish in the Krotoszyn Plateau (central Poland) documenting the vegetation cycle of forest stands dominated by oaks. Aerial photos of the spatial resolution about 25 cm of forest area in Karczma Borowa Forest District in the range of visible light (460−650 nm) and near infrared (700−930 nm) were collected by multispectral Quercus 6 platform placed on the aircraft. The aim of the study was to evaluate the diversity of forest vegetation cover using remote sensing data based on spectral signatures of plants without complete classification of fractional vegetation cover and species identification in the field. Recursive PCA on data collection from the multispectral images helped to determine with the semi−automatic mode the number of land cover classes, including the classes of vegetation. Based on the radiometric data, the separation of inorganic matter from vegetation and diversity indicators of forest stands on the image area were evaluated. With the PCA method, along the most volatile vectors, the first division into land cover classes of vegetation was conducted. As a result of the first iteration of PCA, three classes of vegetation: deciduous trees, conifers and forest undergrowth was determined. In the second iteration, classes of forest vegetation were separated and interpreted as the area dominated by a single species of tree or shrub. The second iteration divided the deciduous plant image area in plots dominated by English oak stands with an admixture of birch and red oak. Based on the number of pixels in classes representing individual plant species, Shannon−Wiener (H) and Simpson (D) diversity indices were determined. By described methodology, it was found that the differences between the H and D indices for the imagery area after the first and second PCA iteration were small. The relevance of performing successive iterations of PCA analysis, and thus the full identification of species, in the context of diversity calculation should be the subject of further study.
Źródło:
Sylwan; 2016, 160, 12; 1036-1045
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie topografii optycznej w nieinwazyjnych badaniach ukrwienia mózgu i jej wstępna weryfikacja techniką SPECT
Application of optical topography in non-invasive study of brain blood perfusion and its preliminary verification by SPECT technique
Autorzy:
Kacprzak, M.
Liebert, A.
Mączewska, J.
Fronczewska, K.
Sawosz, P.
Toczyłowska, B.
Królicki, L.
Maniewski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261813.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
optyka biomedyczna
tomografia optyczna
ukrwienie
SPECT
biomedical optics
optical tomography
perfusion
Opis:
Obserwacja zjawiska napływu i klirensu dożylnych środków kontrastujących jest techniką często stosowaną w diagnostyce medycznej. Zastosowanie w tym celu barwników, których widmo absorpcyjne leży w zakresie bliskiej podczerwieni, może być wykorzystane do badań hemodynamiki mózgu metodą optyczną. Opublikowane w ostatnich latach wyniki badań potwierdzają, że cyrkulacja barwnika ICG (zieleń indocjaninowa) w tkance mózgowej może być wykryta bezinwazyjnie metodą optyczną. W niniejszej pracy zostały przedstawione wstępne wyniki badań uzyskane z wykorzystaniem wielokanałowego sytemu do czasowo rozdzielczych pomiarów optycznych, skonstruowanego w IBIB PAN. Badania z zastosowaniem środka kontrastującego ICG przeprowadzono u osób zdrowych i w grupie pacjentów ze stwierdzonymi średnimi dolegliwościami neurologicznymi. Badania porównawcze zostały wykonane metodą radioizotopową SPECT używaną rutynowo w badaniach ukrwienia mózgu.
Monitoring of inflow and washout of an exogenous contrast agent circulating in the human body is frequently utilized for medical diagnosis. Injection of a absorbing dye in near infrared wavelength region can be applied for estimation of cerebral blood flow or perfusion using optical method. It was reported that ICG (indocyanine green) circulating in the brain can be detected non-invasively on the surface of the human adult head. In the present paper we show results of analysis of time-resolved optical signals measured with the use of the self-constructed brain imager based on previously reported brain oxygenation topography system. The study were curried out on healthy volunteers and patients with mild cerebrovascular disorders after injections of the ICG contrast agent. Obtained results from optical measurements were compared with routinely used SPECT technique.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2010, 16, 2; 173-178
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Green human resource management
Zielone zarządzanie zasobami ludzkimi
Autorzy:
Wielewska, Izabela
Kacprzak, Marzena
Król, Agnieszka
Czech, Artur
Zuzek, Dagmara K.
Gralak, Katarzyna
Marks-Bielska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172321.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
green human resource management (GHRM)
pro-environmental activity of enterprise
ecological context of HR
logistic regression model
green job
green competencies
zielone zarządzanie zasobami ludzkimi
działanie prośrodowiskowe przedsiębiorstwa
ekologiczny kontekst HR
model regresji logistycznej
zielone miejsce pracy
zielone kompetencje
Opis:
Green human resource management means taking action and shaping and promoting pro-ecological attitudes in the working environment. The purpose of this study is to investigate the role of green Human Resource Management (HRM) and green corporate policies in environmental sustainability. Research in this area was carried out among 346 employees employed in enterprises from various industries in Poland in 2021. An online questionnaire was used in the study. The obtained results were subjected to statistical analysis; a logistic regression model was applied using the Statistica computer package. The conducted research showed that the employees' awareness of green competencies and the employer's activities in environmental training and education are statistically significant. Still, employers should emphasise the environmental education of employed staff in conjunction with their job posi-tion.
Zielone zarządzanie zasobami ludzkimi to podejmowanie działań oraz kształtowanie i promowanie postaw proekologicznych w środowisku pracowniczym. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie roli zielonego Human Resource Management (HRM) oraz ekologicznych polityk firm w zakresie zrównoważonego rozwoju środowiska. Badania w tym zakresie przeprowadzono wśród 346 pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach z różnych branż zlokalizowanych na terenie Polski w 2021 roku. W badaniu wykorzystano internetowy kwestionariusz ankiety. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej, zastosowano model regresji logistycznej z wykorzystaniem m.in. pakietu komputerowego Statistica. Przeprowadzona analiza wykazała, że świadomość pracowników w zakresie zielonych kompetencji, jaki i działania pracodawcy w zakresie szkoleń i edukacji ekologicznej są statystycznie istotne, ale pracodawcy większy nacisk powinni kłaść na edukację ekologiczną zatrudnionego personelu w powiązaniu z zajmowanym przez nich stanowiskiem pracy.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2022, 4; 276--302
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ typu podszytu na teledetekcyjny pomiar defoliacji Quercus robur L. w zakresie 640-820 nm
The impact of the type of undergrowth on the remote sensing defoliation measurement of Quercus robur L. in the range: 640-820 nm
Autorzy:
Kotlarz, J.
Kacprzak, M.
Rotchimmel, K.
Tkaczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/275799.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
teledetekcja lasu
zdrowotność
zdjęcia wielospektralne
bliska podczerwień
UAV
defoliacja
remote sensing of the forest
health status
multispectral images
near infrared
defoliation
Opis:
Jednym z objawów zamierania drzewostanów dębowych w Europie jest wysoka defoliacja obserwowana u drzew o słabej zdrowotności. Na potrzeby corocznego monitoringu dotkniętych patogenem Phytophtora powierzchni badawczych projektu HESOFF w Zakładzie Teledetekcji Instytutu Lotnictwa podjęto próbę wytworzenia metodyki oceny defoliacji za pomocą lotniczych zdjęć wielospektralnych. W tym celu w lipcu 2015 r. za pomocą Platformy Wielosensorowej QUERCUS.6 wykonano zdjęcia lotnicze badanego kompleksu leśnego (zakres 0,46–0,82 μm). Na podstawie zdjęć wykonano pomiar reflektancji dla każdego z badanych dębów oraz porównano pozyskane w ten sposób dane radiometryczne z ocenionym metodą tradycyjną poziomem defoliacji. Na podstawie uzyskanych korelacji wykazano, że pomiar defoliacji jest możliwy przy zastosowaniu kanałów optycznych: 0,46–0,52 μm oraz 0,67–0,82 μm. Wykazano ponadto, że do poprawnego pomiaru defoliacji zaproponowaną w tym artykule metodą, konieczne jest uwzględnienie typu podszytu, który ma decydujący wpływ na obserwowaną reflektancję.
One of the symptoms of dieback of oak stands in Europe is high defoliation, observed in trees with poor health. For the purposes of annual monitoring (in research project HESOFF) of the research area affected by the pathogen Phytophthora, in the Remote Sensing Department of Institute of Aviation was made attempt to develop a proper methodology for defoliation evaluation with multispectral aerial images use. For this purpose in July 2015 with the use of the Multisensory Platform QUERCUS.6 aerial photos of the test forest complex were made (range: 0.46–0.82 μm). Based on the photos, reflectance measurements for each of investigated oaks were made and acquired parameters have been compared with defoliation level obtained by conventional methods. Based on these correlation has been demonstrated that defoliation measurement is possible with use of optical channels: 0.46–0.52 μm and 0.67–0.82 μm. It was also shown that for correct defoliation measurement with proposed in this article methodology it is necessary to take into account the type of underbrush, which has a decisive influence on the observed reflectance.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2018, 22, 1; 5-10
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the Russian embargo on the economic situation of apple producers in the eastern part of the Masovia Province
Autorzy:
Kacprzak, T.
Himstedt, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431961.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego; 2019, 19[34], 2
2081-6960
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of selected soil parameters on the mobility of heavy metals in soils
Wpływ wybranych parametrów gleby na mobilność metali ciężkich
Autorzy:
Fijałkowski, K.
Kacprzak, M.
Grobelak, A.
Placek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297176.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
metale ciężkie
zanieczyszczenie gleby
biodostępność metali ciężkich
skład granulometryczny
forma występowania kationów
wartość pH
pojemność sorpcyjna
makroelementy
mikroelementy
potencjał oksydacyjno-redukcyjny
działalność mikroorganizmów
oporność gleby
heavy metal
soil contamination
bioavailability heavy metals
granulometric composition
occurrence and form of cations
pH value
sorption capacity
macronutrients
micronutrients
oxidation-reduction potential
activity of microorganisms
resistance of the soil
Opis:
The activity of zinc-lead industry has a very negative impact on the environment, mainly because of the accumulation of post-mining and metallurgical waste, which in the long term leads to an adverse transformation of natural environment due to migration of dust and metals to soils, surface waters and groundwater. Metals and their compounds present in the soil fractions vary in the degree of mobility. Their bioavailability is regulated by physical, chemical and biological processes and interactions between them. The method of binding heavy metals, and hence their bioavailability, depends on several soil properties, which include: granulometric composition, organic matter content, occurrence and form of cations, pH value, sorption capacity, content of macro and micronutrients, oxidation-reduction potential, activity of microorganisms, bioavailability for plants and animals, resistance of the soil. Mechanical composition of soil is one of the important factors determining the extent of soil contamination with heavy metals and their content in plant tissues. Heavy soils, as compared to light soils, due to large amounts of suspended fraction, have a greater ability to retain metallic elements. On the other hand, light soil does not have such ability of sorption. At a comparable state of heavy metal pollution, it may contain metals in dissolved form, easily available for plants. All soils with high sorption capacity for cations, i.e. land containing a large amount of clay minerals, have the ability to accumulate metallic elements. Increasing the amount of organic matter in the soil, helps to minimize the absorption of heavy metals by plants. Land rich in organic matter actively retains metallic elements. Forms of occurrence of heavy metals in soil significantly affect their mobility. The most mobile elements include the Cd, Zn and Mo, while the least mobile are Cr, Ni and Pb. Soil pH is considered one of the most important factors determining the concentration of metals in the soil solution, their mobility and availability to plants. The increase of hydrogen ion concentration affects the mobilisation intensity of heavy metals. In highly acidic soils, the mobility of metallic elements is much higher than in soils with neutral and alkaline reaction. The potential of oxidation - reduction of soil significantly determines participation in the form of a mobile element, which can enter the biological cycle, in relation to the total element content. Lack of oxygen in the soil causes start-up and increase the mobility of the large part of heavy metals. Each plant needs for growth and development the appropriate amounts of mineral salts, i.e. macronutrients and micronutrients. Plants draw heavy metals from the soil in a similar way as the macronutrients and micronutrients through the root system. The rate of uptake by the roots of metallic elements depends on the chemical form in which they appear in the soil. Insufficient amount of micronutrients in the soil often results in excessive accumulation of several heavy metals in plants. Properly balanced and well chosen level of nutrients in the soil, ensures high yields with a low content of heavy metals. Stress caused by an excess of heavy metals is the beginning of disturbances in the metabolism of plants and can lead to disturbances in the collection, transport and assimilation of macro-and micronutrients. Metallic elements accumulated in the soil inhibit the growth of microorganisms that inhabit it, leading to a distortion of their basic life functions, and especially the processes of decomposition and transformation of organic matter. Microorganism activity in ryzosphere is also a major determinant of growth of the plant and its resistance to pathogens. Soil contamination processes are constant, but compared to other elements of the environment, they are the most capable to defend themselves, acting as a buffer for pollutants. Resistance to contamination, regarding the pressure of degrading factors, land owes to its physical, chemical and biological properties. Resistance of soil is biochemical, because it results from the ability of plants to absorb and neutralize chemically active pollutants.
Działalność zakładów przemysłu cynkowo-ołowiowego bardzo negatywnie wpływa na środowisko przyrodnicze, co prowadzi do jego niekorzystnego przekształcenia na skutek pylenia i migracji metali do gleb oraz wód powierzchniowych i gruntowych. Metale oraz ich wiązki obecne we frakcjach glebowych charakteryzują się różnym stopniem mobilności. Sposób wiązania metali ciężkich, a tym samym ich biodostępność zależy od wielu właściwości gleby, do których zaliczyć można: skład granulometryczny, zawartość materii organicznej, formę występowania kationów, wartość pH, pojemność sorpcyjną, zawartość makro- i mikroelementów, potencjał oksydacyjno-redukcyjny, działalność mikroorganizmów, biodostępność dla roślin i zwierząt, oporność gleby. Skład mechaniczny gleby jest jednym z istotnych czynników decydujących o stopniu zanieczyszczenia gruntu metalami ciężkimi oraz ich zawartości w tkankach roślin. Gleby ciężkie, w porównaniu do gleb lekkich, za sprawą dużych ilości części spławianych posiadają większe zdolności zatrzymywania pierwiastków metalicznych. Natomiast gleby lekkie, nie posiadając takich zdolności do sorbowania metali ciężkich, przy porównywalnym stanie zanieczyszczeń mogą zawierać metale w formie rozpuszczonej, czyli łatwo dostępnej dla roślin. Wszystkie gleby charakteryzujące się wysoką pojemnością sorpcyjną w stosunku do kationów, czyli grunty zawierające dużą ilość minerałów ilastych, wykazują zdolność akumulacji pierwiastków metalicznych. Zwiększenie ilości materii organicznej w glebie sprzyja zminimalizowaniu pobierania metali ciężkich przez rośliny. Grunt bogaty w substancję organiczną aktywnie zatrzymuje pierwiastki metaliczne. Formy występowania metali ciężkich w glebie w znacznym stopniu wpływają na ich mobilność. Do najbardziej mobilnych pierwiastków zaliczyć można Cd, Zn i Mo, natomiast do najmniej ruchliwych należą Cr, Ni i Pb. Wartość pH gleby uważana jest za jeden z najważniejszych czynników decydujących o stężeniu metali w roztworze glebowym, ich ruchliwości oraz dostępności dla roślin. Wzrost stężenia jonów wodorowych ma wpływ na intensywność uruchamiania metali ciężkich. W glebach silnie zakwaszonych mobilność pierwiastków metalicznych jest znacznie wyższa niż w glebach o odczynie obojętnym i zasadowym. Potencjał oksydacyjno-redukcyjny gleby w istotny sposób warunkuje udział danego pierwiastka w formie mobilnej, w której może wejść w obieg biologiczny, w stosunku do całkowitej zawartości pierwiastka. Niedostatek tlenu w gruncie wywołuje uruchomienie oraz wzrost mobilności znacznej ilości metali ciężkich. Każda roślina potrzebuje do wzrostu i rozwoju odpowiednich ilości soli mineralnych, czyli makroelementów i mikroelementów. Rośliny pobierają z gruntu metale ciężkie w podobny sposób jak makroskładniki i mikroskładniki za pomocą systemu korzeniowego. Szybkość pobierania przez korzenie pierwiastków metalicznych uzależniona jest od postaci chemicznej, w jakiej występują w glebie. Niedostateczna ilość mikroelementów w gruncie powoduje często nadmierną akumulację wielu metali ciężkich w roślinach. Zrównoważony oraz właściwie dobrany poziom składników pokarmowych w glebie zapewnia uzyskanie wysokich plonów o niskiej zawartości metali ciężkich. Stres spowodowany nadmiarem metali ciężkich jest początkiem zakłóceń w metabolizmie roślin i może prowadzić do zaburzeń w pobieraniu, transporcie i asymilacji makro- i mikroskładników. Pierwiastki metaliczne nagromadzone w glebie hamują rozwój mikroorganizmów, które ją zasiedlają, prowadząc do zakłócenia ich podstawowych funkcji życiowych, a zwłaszcza procesów związanych z rozkładem i przemianą substancji organicznej. Aktywność mikroorganizmów ryzosfery stanowi także główny czynnik warunkujący wzrost samej rośliny oraz jej odporność na patogeny. Gleby stale ulegają procesom zanieczyszczenia, jednak ze wszystkich elementów środowiska są w stanie najskuteczniej bronić się, stanowiąc pewien bufor dla zanieczyszczeń. Odporność na skażenie, wobec presji czynników degradujących, grunt zawdzięcza swoim właściwościom fizycznym, chemicznym i biologicznym. Odporność gleb ma charakter biochemiczny, gdyż wynika ze zdolności roślin do pochłaniania i neutralizacji ładunków zanieczyszczeń chemicznie aktywnych.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 1; 81-92
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-32 z 32

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies