Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jesuit order" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Bezpośrednia reakcja władz Torunia wobec tumultu wyznaniowego z 17 lipca 1724 roku
    The Immediate Reaction of Toruń Authorities to the Tumult of 17 July 1724
    Autorzy:
    Dygdała, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32388104.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    history of Toruń
    eighteenth century
    Tumult of Thorn
    religious riots
    Johann Gottfried Rösner
    Jesuit order
    Protestantism in Poland
    Opis:
    On 17 July 1724, the local Jesuit college was broken into and vandalised by a mob of Toruń Protestants. These events, the so-called tumult of Thorn, prompted a strong reaction from the Polish authorities. Under the court’s ruling, Mayor Johann Gottfried Rösner and nine other people who were found guilty were beheaded. This case resonated strongly in Europe. The prevailing opinion in the historiography is that the conduct of the municipal authorities following the tumult was slow and indecisive. In the light of the recently discovered sources (fragments of the drafts of city council minutes, originally destroyed during the siege of the city in 1813), it can be concluded that in the first days following the tumult the council did undertake an investigation, in which the blame for provoking the riots was quite explicitly placed on Jesuit students, and information about the incidents was sent to the council’s resident at the royal court in Warsaw. However, the decision to take any further steps was indeed procrastinated. The Jesuits were much quicker to disseminate the information about the harm done to their order in Toruń across the whole country.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2023, 88, 1; 53-80
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt fasady kościoła Jezuitów w Płocku autorstwa Giovanniego Battisty Gisleniego
    A Design for the Façade of the Jesuit Church in Płock by Giovanni Battista Gisleni
    Autorzy:
    Mossakowski, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23352234.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Giovanni Battista Gisleni
    zakon jezuitów w Płocku
    fundacje królewicza Karola Ferdynanda Wazy (1615–1655)
    Jesuit Order in Płock
    foundations by Prince Charles Ferdinand Vasa (1615–1655)
    Opis:
    Rozpoznanie widoku fasady kościelnej wykonanego przez Giovanniego Battistę Gisleniego (1600–1672), rysunku przechowywanego w zbiorach Castello Sforzesco w Mediolanie (SM–1/3 b), jako projektu związanego z planowaną przez zakon jezuitów przebudową średniowiecznej kolegiaty św. Michała w Płocku.
    The recognition of the view of a church façade executed by Giovanni Battista Gisleni (1600–1672), a drawing held in the collections of the Castello Sforzesco in Milan (SM–1/3 b), as a design associated with the restructuring of the medieval collegiate of St. Michael in Płock being planned by the Jesuit Order.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 4; 135-140
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Losy majątków pojezuickich w pierwszej połowie XIX wieku na przykładzie dóbr Białołęka pod Warszawą
    History of post-Jesuit estates in the first half of the 19th century based on the example of the Białołęka estate near Warsaw
    Autorzy:
    Kośka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22446700.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-13
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Białołęka
    kasata jezuitów 1773
    dobra pojezuickie
    Szamoccy
    Aleksander Pruszak
    osadnictwo
    suppression of Jesuit Order 1773
    post-Jesuit estates
    Szamocki family
    settlements
    Opis:
    Konstytucja sejmu z 1774 r. „Rozrządzenie dobrami jezuickimi” określała zasady zagospodarowania dóbr pozostałych po skasowanym zakonie jezuitów. Uzyskane dochody miały być przeznaczone na cele edukacyjne. Dobra pojezuickie miały trafić w ręce szlachty, w zamian za coroczny czynsz płacony pod rygorem ich utraty. Wśród majątków pojezuickich przeznaczonych do oddania w prywatne ręce była Białołęka z przyległościami Brzeziny i gruntami Golędzinów w powiecie warszawskim. Po 1773 r. pierwszym właścicielem tych dóbr był Jan Wojciech Szamocki, który osadził w Białołęce kolonistów. Jako pierwsze powstały kolonie Szamocin i Marcelin, a później Józefin i Tyszkowizna. W rękach rodziny Szamockich dobra te pozostawały do 1810 r. Kolejnym ich dzierżawcą został Aleksander Pruszak. Ten przez wiele lat prowadził procesy sądowe przeciw kolonistom sprowadzonym przez Szamockiego, domagając się usunięcia ich z zajmowanych gruntów. Procesował się też z władzami szkolnymi, domagając się obniżenie czynszu. Procesy te zakończyły się ugodą zawartą w 1830 r. Z kolei Pruszak w 1840 r. został oskarżony o zniszczenie dzierżawionych dóbr, choć działał na rzecz ich rozwoju gospodarczego. Zakładał kolonie, przeprowadził meliorację gruntów, karczował zarośla w celu uzyskania nowych pól uprawnych i łąk. Dzięki temu zagospodarowano nieużytki, które zaczęły przynosić zyski. Trwający kilka lat proces o pozbawienie Pruszaka dzierżawy Białołęki sprawił, że ten zwrócił się do władz Królestwa Polskiego o pozwolenie na wykupienie dóbr, by potem odstąpić je Mikołajowi Teniszewowi. Zakończenie tej sprawy nie jest udokumentowane w źródłach. Na przykładzie Białołęki widać, że ścisłe przestrzegania prawa uchwalonego w 1774 r. sprzyjało stagnacji gospodarczej w dobrach pojezuickich. Władze Królestwa Polskiego zdawały sobie sprawę z konieczności wydania nowych przepisów dotyczących tej kategorii majątków i w 1823 r. opracowały „Projekt w materii dóbr pojezuickich”, który jednak został odrzucony przez cara Aleksandra I. Regulację prawną przyniosły dopiero w 1849 r. „Przepisy o dobrach pojezuickich i innych na fundusz edukacyjny przeznaczonych”. Umożliwiły one nabywanie dóbr na własność i zakładania dla nich hipoteki. Wśród majątków wymienionych na sprzedaż była również Białołęka.
    The constitution of the 1774 Diet (pol. Sejm), entitled ‘Disposition of the Jesuit estates’, laid down the rules for the disposition of the estates remaining after the abolished Jesuit order. The proceeds were to be used for educational purposes. The Jesuit estates were to be handed over to the nobility in return for annual rent paid on pain of forfeiture. The Jesuit estates to be turned over to private ownership included Białołęka with its adjoining Brzeziny and Golędziny lands in the Warsaw county. The first owner of these estates after 1773 was Jan Wojciech Szamocki, who settled colonists in Białołęka. The first colonies to be established were Szamocin and Marcelin, soon followed by Józefin and Tyszkowizna. The estates remained in the hands of the Szamocki family until 1810. Their next leaseholder was Aleksander Pruszak. Pruszak litigated for many years against the colonists brought in by Szamocki, demanding their removal from the land they occupied. He also sued the school authorities demanding a reduction in rent. These lawsuits ended in a settlement concluded in 1830. In 1840, Pruszak, in turn, was himself accused of ruining the leased estate, despite the fact that he made efforts to advance its economic development. He set up colonies, installed drainage works on the land and cleared scrubland for new farmland and meadows. As a result, previously unused land was developed and became profitable. A several-year-long lawsuit to revoke Pruszak's lease of Białołęka led him to apply to the authorities of the Kingdom of Poland for permission to buy the estate, so that he could subsequently surrender it to Mikołaj Teniszew. Conclusion of this case is not documented in the sources. Białołęka’s example shows that strict adherence to the law enacted in 1774 was conducive to economic stagnation of the post-Jesuit estates. The authorities of the Kingdom of Poland realised the necessity of issuing new regulations regarding this category of estates and in 1823 drew up a "Project concerning the matter of post-Jesuit estates", which was, however, rejected by Tsar Alexander I. Legal regulation was only instituted in 1849 in form of "Regulations on post-Jesuit estates and other estates earmarked for the educational fund". These regulations made it possible to acquire such estates as property and to establish a mortgage for them. Estates listed for sale included Białołęka.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 47-64
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawy operacyjne aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej wymierzone w jezuitów Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej (1953-1989)
    Operational matters of the security apparatus of the Polish Peoples Republic against Jesuits in the Greater Poland-Masovia Province (1953-1989)
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1532279.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-06
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    security
    Jesuit Order
    Roman Catholic Church
    Polish People's Republic
    Communism
    the recent history of Poland
    bezpieka
    zakon jezuitów
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    komunizm
    najnowsza historia Polski
    Opis:
    W artykule przedstawiono różnorodne sprawy operacyjne jakie aparat bezpieczeństwa w okresie Polski Ludowej wytoczył przeciwko jezuitom z poszczególnych placówek Prownicji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego. Wiedzę w tym zakresie uzyskano na podstawie wieloletnich badań i analizy dokumentów pozostawionych przez Służbę Bezpieczeństwa w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej. W artykule wymieniono obszary zainteresowania aparatu bezpieczeństwa zakonem jezuitów, jak również poszczególnymi zakonnikami. Z analizy dokumentacji wynikało, że resort bezpieczeństwa chciał poznać całokształt życia zakonnika. W przeważającej aparat bezpieczeństwa mierze interesowała bieżąca praca duszpasterska i kontakty z różnymi grupami społecznymi na wielu płaszczyznach.
    The article presents various operational cases that the security apparatus brought against the Jesuits from particular outposts of the Greater Poland-Masovia Province of the Jesus Society during the People's Poland. Knowledge in this area was obtained on the basis of many years of research and analysis of documents left by the Security Service in the archives of the Institute of National Remembrance. The article lists areas of interest of the security apparatus of the Jesuit order, as well as individual monks. The analysis of the documentation showed that the Ministry of Security wanted to know the whole life of the religious. The majority of the security apparatus was interested in current pastoral work and contacts with various social groups on many levels.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2020, 47; 147-162
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Walory moralne a obrona i legitymizacja katolickiej Europy. Oprawa uroczystości beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych Stanisława Kostki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów
    Moral values and the defense and legitimization of Catholic Europe. The setting of Stanisław Kostka’s beatification and canonization ceremonies in the Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Dzik, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082096.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Beatification ceremonies
    canonization ceremonies
    Early Modern religious celebrations
    The Society of Jesus
    Jesuits
    Jesuit Order in Poland
    Early Modern occasional decorations
    Early Modern Polish culture
    Opis:
    The putting on of spectacular ceremonies finalizing the acts of beatification and canonization of Stanisław Kostka, taking place in the principal Jesuit centers of the Polish-Lithuanian Commonwealth, was an important artistic activity of modern times. The content programs of the decorations which accompanied the celebrations between 1606 and 1726, known to us from written sources, reflect the propaganda of the Kostka ceremonies. The oldest occasional decorations and outdoor shows taking place in the city of Jarosław had been organized on the initiative of his relative Anna née Kostka Ostrogska. They were organized in connection with the proclamation of Stanisław Kostka as Blessed by Pope Paul V in 1606. The theme of the decorations accentuated the importance of the moral values of this ascetic follower of the Counter-Reformation Church, while the widely used language of allegory defined his individual spiritual values and illustrated scenes from his life and miracles. However, Stanisław Kostka soon became seen as an advocate of the Polish Lithuanian-Commonwealth in its military struggles in the East, especially in the conflict with the Ottoman Porte. After the victory of Chocim (Khotyn) in 1621 he was revered as the patron saint of the Polish knighthood, and after the victory at the Battle of Chocim in 1673 he was rapidly proclaimed (in 1674) one of the main patrons of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. It was this aspect of Kostka’s promotion that was used in the decorative themes of his thanksgiving ceremonies after the closing of the beatification process and the decree of canonization by Pope Clement XI in 1714. The decorations of the Jesuit Church in Lublin, described in detail in the records of the Society of Jesus (1715), explained and glorified the new role of the young saint. His role as a guarantor of peace and stability of the Commonwealth, revealed in God’s eternal plans, was presented through astral configurations and complicated semantic systems. Kostka’s canonization, which had raised the importance of the Polish-Li- thuanian Commonwealth, as being linked to the papacy and the Catholic faith, was seen as the culmination of a great historical message and the revelation of the secret given to Poland, also recognizable through astral configuration. The military and diplomatic triumph over the Ottoman Porte was considered a breakthrough moment, opening a period of happiness achieved thanks to Kostka’s intervention and the support of Heaven. The result of a united front in the battle with a common enemy was to achieve a state of happiness that strengthened the ecclesiastical and monarchical order, an idea taken up by the decorations seen in Jarosław and Vilnius, amongst others. The ad hoc political content was moved to the sphere of the monastic political philosophy and historical theol- ogy. An allusion to the happy future that mathematicians had supposedly predicted was also included in the decorations. After the partition of Poland and the dissolution of the Jesuit order, the revival of the fading cult of Stanislaw Kostka took place in the Second Polish Republic, particularly during the jubilee celebrations of the 200th anniversary of his canonization in 1927. This was seen in the ceremony of bringing his relics from Rome to the new church in Rostków, which was attended by the President of the Republic of Poland Ignacy Mościcki. However, there was a significant change in semantics as Stanisław Kostka was now described as the patron saint of children and youth, frequent Holy Communion and felicitous vocational choices.
    Źródło:
    Rocznik Historii Sztuki; 2020, 45; 87-90
    0080-3472
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jezuici warszawscy wobec Marca 1968 w wybranej dokumentacji Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
    The Warsaw Jesuits’ Attitude to March 1968 in Selected Documentation of the Security Service of the Ministry of the Interior of the Polish Peoples Republic
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559020.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    bezpieka
    zakon jezuitów
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    komunizm
    najnowsza historia Polski
    security
    Jesuit Order
    Roman Catholic Church
    Polish People's Republic
    Communism
    Poland’s most recent history
    Opis:
    Artykuł przedstawia stosunek jezuitów warszawskich, zamieszkałych przede wszystkim przy ulicy Rakowieckiej, do Marca 1968 r. w Warszawie. Został on ukazany na podstawie różnych materiałów operacyjnych Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Jezuici warszawscy zaprezentowani zostali jako zdystansowani, sceptyczni i krytyczni do dziejących się wydarzeń, co wynikało z ich negatywnych doświadczeń z przeszłości.
    The article presents the attitude of the Warsaw Jesuits, who lived mainly on Rakowiecka Street, to March 1968 in Warsaw. The conclusions are based on various operational materials of the Security Service of the Ministry of the Interior of the Polish People's Republic. The Jesuits of Warsaw are shown to have been distanced, sceptical and critical in their attitude to the events happening. This resulted from their negative experiences from the past.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2019, 44; 123-130
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prowincja Wielkopolsko-Mazowiecka jezuitów za kadencji prowincjała o. Władysława Janczaka SI w dokumentacji resortu bezpieczeństwa (1968-1973)
    The Jesuit Province of Greater Poland and Mazovia During the Term of Office of Provincial Father Władysław Janczak SJ in the Documents of the Ministry of Security (1968-1973)
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558681.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    bezpieka
    zakon jezuitów
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    komunizm
    najnowsza historia Polski
    security
    Jesuit Order
    Roman Catholic Church
    Polish People’s Republic
    Communism
    the recent history of Poland
    Opis:
    Artykuł przedstawia zarządzanie Prowincją Wielkopolsko-Mazowiecką jezuitów za kadencji prowincjała o. Władysława Janczaka SI w świetle materiałów komunistycznego aparatu bezpieczeństwa. Jest to czas: nawiązywania przez jezuitów dialogu z władzą komunistyczną, ujawnienia się konfliktu międzypokoleniowego oraz ostrego sporu z prymasem kardynałem Stefanem Wyszyńskim. W zakonie zostały powołane dwie niejawne grupy, których zadaniem było nawiązanie dialogu z otaczającą rzeczywistością.
    The article presents the preparations and the course of the visit of the Jesuit general Father Pedro Arrupe SJ to the Polish People’s Republic in the light of documentation by the officers of the communist Ministry of the Interior. The author quotes the opinions expressed by the Polish clergy regarding the presence of Father Pedro Arrupe SJ in Poland and notes the information provided by informers and officers of the Ministry of the Interior. This visit by a Jesuit general was not well received by the Polish Roman Catholic clergy.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2018, 43; 97-113
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Commission of National Education and its transformation from 1773 to 1794
    Komisja Edukacji Narodowej i jej przemiany w latach 1773–1794
    Autorzy:
    Bartnicka, Kalina
    Dormus, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058123.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    Commission of National Education
    Polish–Lithuanian Commonwealth
    Partitions of Poland
    suppression of the Jesuit Order
    education system reform in 17th-century Poland
    Komisja Edukacji Narodowej
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    rozbiory Polski
    kasata zakonu jezuitów
    reforma szkolnictwa w XVII-wiecznej Polsce
    Opis:
    The unexpected news about the suppression of the Society of Jesus by Pope Clement XIV arrived in Warsaw in September 1773 during the Sejm summoned for the purpose of ratifying the First Partition of the territory of the Polish–Lithuanian Commonwealth. The pope decided to subordinate the schools and the estate owned by the Jesuits to the secular clergy. Despite the pope’s recommendation, the parliamentarians decided to nationalise post-Jesuit schools and their estate. A central state office, the Commission of National Education, was established to supervise those schools. The post-Jesuit estate, converted into an educational fund under the authority of the Commission, would be used solely for the operations of schools and teachers as well as for a profound education reform. The Commission was instituted on 14 October 1773 and took charge of education and public schools without exceptions. In 1776, despite many obstacles, it assumed full control over its educational fund and commenced work immediately. Despite the belief generally held today, in its 20 years of existence, the Commission of National Education was significantly transformed on several occasions and did not operate without stopping. What was invariable were the concept and objective of the Commission and its schools: to raise an enlightened, public-oriented and happy man, a good citizen and patriot, capable of building a happy and wealthy society and a strong state. In 1795, Poland lost its independence for 123 years, but owing to the Commission’s activity, a new nation was born that was prepared to fight for its freedom.
    Źródło:
    Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2018, 55; 9-60
    0080-4754
    Pojawia się w:
    Rozprawy z Dziejów Oświaty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizyta generała zakonu jezuitów o. Pedro Arrupe SI w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w 1969 r. w dokumentach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
    Visit of the General of the Jesuit Order Father Pedro Arrupe SJ to the Polish People’s Republic in 1969 in the Documents of the Ministry of the Interior
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559514.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    bezpieka
    zakon jezuitów
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    komunizm
    najnowsza historia Polski
    security
    Jesuit Order
    Roman Catholic Church
    Polish People’s Republic
    Communism
    the recent history of Poland
    Opis:
    Artykuł przedstawia przygotowania oraz przebieg wizyty generała jezuitów o. Pedra Arrupe SI w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w świetle dokumentacji funkcjonariuszy komunistycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Przytacza opinie, jakie były wygłaszane przez duchowieństwo polskie w związku z pobytem o. Pedra Arrupe SI w Polsce oraz odnotowuje informacje przekazywane przez donosicieli oraz funkcjonariuszy MSW. Pobyt generała jezuitów nie spotkał się z dobrym przyjęciem wśród polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego.
    The article presents the preparations and the course of the visit of the Jesuit general Father Pedro Arrupe SJ to the Polish People’s Republic in the light of documentation by the officers of the communist Ministry of the Interior. The author quotes the opinions expressed by the Polish clergy regarding the presence of Father Pedro Arrupe SJ in Poland and notes the information provided by informers and officers of the Ministry of the Interior. This visit by a Jesuit general was not well received by the Polish Roman Catholic clergy.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2018, 42; 99-104
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O. Andrzej Koprowski SI jako duszpasterz akademicki w Lublinie w latach 70. XX w. w zainteresowaniu Służby Bezpieczeństwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
    Fr. Andrzej Koprowski SJ as a Chaplain to Students in Lublin in the 1970’s and an Object of Interest to the Security Services of the Polish People’s Republic
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559629.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    służba bezpieczeństwa
    duszpasterstwo akademickie
    Lublin
    Katolicki Uniwersytet Lubelski
    zakon jezuitów
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    security
    academic ministry
    Catholic University of Lublin
    Jesuit Order
    Roman Catholic Church
    Polish People’s Republic
    Opis:
    Artykuł przedstawia działalność duszpasterską o. Andrzeja Koprowskiego SI w jezuickim duszpasterstwie akademickim istniejącym przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 70. XX w. Przytoczono w nim informacje zaczerpnięte z akt komunistycznej Służby Bezpieczeństwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Z przywołanych dokumentów wynika, że zaproponowany przez jezuitę nowy styl duszpasterstwa nie przyjmował się. Władze zakonne powierzyły mu funkcję kierowniczą w Warszawie, która poprzedziła realizację zadań w Domu Generalnym jezuitów w Rzymie.
    The article presents the pastoral activity of Father Andrzej Koprowski SJ as part of the Jesuit academic pastoral presence at the Catholic University of Lublin in the 1970s. It contains information taken from the files of the Communist Security Services of the Polish People’s Republic. These documents show that the new style of pastoral care proposed by the Jesuit was not accepted. The religious authorities therefore directed Koprowski to a leadership position in Warsaw, which turned out to be a springboard to the central authorities of the Jesuits in Rome.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2017, 41; 43-51
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Periodyzacja obecności Towarzystwa Jezusowego na ziemiach polskich. Struktury organizacyjne oraz edukacyjno-oświatowe i pastoralne formy aktywności
    The Periodization of the Presence of The Society of Jesus on the Polish Territory. Organisational Structures as well as Educational and Pastoral Forms of Activity
    Autorzy:
    Bieś, Andrzej, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/448655.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-28
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    jezuici w Polsce
    kolegia
    konwikty
    Komisja Edukacji Narodowej
    kasata jezuitów
    szkolnictwo jezuickie
    Jesuits in Poland
    colleges
    papal monastery boarding schools
    the Commission of National Education
    dissolution of the Jesuit Order
    Jesuit education
    Opis:
    Licząca już 450 lat obecność Towarzystwa Jezusowego w granicach państwa polskiego skłania do całościowego spojrzenia i przedstawienia dziejów oraz działalności tej wspólnoty zakonnej, zarówno historii jej instytucjonalnego trwania, jak i rozwijanej aktywności o charakterze duszpasterskim i edukacyjnym. W tak długim okresie funkcjonowania z całą pewnością należy wyodrębnić okresy pozwalające lepiej dostrzec i dokładniej omówić dokonujące się zmiany – rozwój lub regres instytucji i jej zaangażowań. Podstawą zaproponowanej periodyzacji dziejów jezuitów na ziemiach polskich są niezależne od samej wspólnoty zmiany warunków zewnętrznych, głównie politycznych, zmuszające zakonników do adaptacji a zarazem zachowania własnej tożsamości (charyzmatu). Pierwszy okres obejmuje rozwój w granicach Rzeczpospolitej Obojga Narodów (1564–1773), następnie pierwszy rozbiór (1772) i papieską kasatę zakonu (1773), okres ograniczenia działalności do tzw. Ziem Zabranych zaboru rosyjskiego (1773–1820), po czym okres galicyjski (1820–1918) związany z zaborem austriackim i częściowo pruskim, później okres piąty po odzyskaniu niepodległości (1918–1939), II wojnę światową (1939–1945) i jako ostatni etap funkcjonowanie po zakończeniu wojny. W prezentowanej obecnie części I artykułu szczegółowo omówione zostały dwa pierwsze okresy. Ponad dwustuletni okres staropolski charakteryzuje się dynamicznym rozwojem strukturalno-terytorialnym od podległej prowincji austriackiej wiceprowincji do czterech samodzielnych prowincji skupionych w asystencji polskiej. Bezpośrednio z rozwojem strukturalnym łączy się rozbudowa systemu jezuickich szkół humanistycznych oraz związanych z nim innych dzieł edukacyjno-oświatowych, jak np. seminaria duchowne, alumnaty papieskie, konwikty, kolegia szlacheckie czy bursy muzyczne. Ważnym wsparciem dla jezuickiej pracy dydaktyczno-wychowawczej w tym okresie były sodalicje mariańskie, teatr szkolny oraz możliwość publikowania w 11 własnych drukarniach. Prace pastoralne koncentrowały się przy własnych kościołach i kaplicach. Odprawiano w nich Msze święte, nabożeństwa, głoszono kazania i nauki katechizmowe oraz słuchano spowiedzi. Jezuici ożywili zanikające bractwa kościelne, starając się nadać im formy bardziej praktyczne. Przykładem może być Bractwo Miłosierdzia założone przez Piotra Skargę w Krakowie a następnie rozpowszechnione w innych miastach. Ponadto jezuici pełnili obowiązki kapelanów na dworach monarchów i biskupów, magnackich i szlacheckich, w szpitalach i więzieniach, podczas wypraw wojennych; prowadzili także wędrowne misje ludowe. Poza duszpasterstwem bezpośrednim związanym z administrowaniem sakramentów wielu jezuitów było zaangażowanych w oddziaływanie pastoralne zapośredniczone przez słowo drukowane. Pierwszy rozbiór Rzeczpospolitej (1772) i papieska kasa zakonu (1773) spowodowały dezorganizację rozległych struktur i poważne przeobrażenia w działalności. Pozostała osobowa i materialna baza po wprowadzeniu w życie papieskiej kasaty w granicach Rzeczpospolitej stała się podstawą dla działalności Komisji Edukacji Narodowej. Na terenach pierwszego zboru austriackiego majątek pojezuicki został przejęty przez rząd w Wiedniu a byli zakonnicy-nauczyciele do 1780 roku kontynuowali swoje prace w dawnych szkołach przekształconych w gimnazja państwowe. W zaborze pruskim król Fryderyk II zwlekał z ogłoszeniem kasacyjnego breve do 1780 roku, nakazując jezuitom utrzymanie prowadzonych dotąd instytucji szkolnych, a następnie wraz ze zniesieniem zakonu utworzył z byłych jezuitów stowarzyszenie Institutum Litterarium Regium. Natomiast 18 domów zakonnych z 201 jezuitami znajdującymi się na ziemiach włączonych do Rosji nie doczekało się nigdy formalno-prawnego zniesienia zakonu, gdyż caryca Katarzyna II nie pozwoliła na promulgowanie papieskiego dokumentu. Utrzymując status quo i kontynuując dotychczasowe formy apostolatu, jezuici w Rosji stali się zaczątkiem odrodzenia zakonu.
    The 450-year of presence of the Society of Jesus within the Polish borders induces us to take a holistic and comprehensive view and to present the history and activities of this religious community, the history of its institutional existence as well as developing pastoral and educational activities. Undoubtedly, over such a long period of service, it is necessary to distinguish periods allowing to notice and closely discuss changes taking place – the development or decline of the institution and its commitments. The basis of the proposed periodization of the Jesuits’ history on the Polish territory are the changes of the external conditions, mainly political, which made Jesuit monks adapt and retain their own identity (charism). These changes were independent of the community itself. The first period covers the development within the borders of the Polish-Lithuanian Commonwealth (1564–1773), then the first partition (1772) and the papal dissolution of the Order (1773), the period of activities restricted to the so-called Taken Lands (Polish: Ziemie Zabrane) in the area of the Russian Partition (1773–1820). Then there is the Galician period (1820–1918) related to the Austrian Partition and, partly, to the Prussian Partition, then the fifth period after Poland regained independence (1918–1939), the Second World War (1939–1945) and as the last stage the service after the end of the war. In the presented first part of the article, the first two periods have been discussed in detail. The over 200-hundred Old Polish period is characterised by a dynamic structural and territorial development from the vice-province subordinate to the Austrian province to four self-governing provinces in the Polish assistance. The structural development is directly connected with the expansion of the system of the Jesuit schools of humanities as well as other associated educational activities like for example spiritual seminars, papal seminaries, papal monastery boarding schools, noblemen colleges and music dormitories. The Sodalities of Our Mary, school theatre and the possibility to publish in 11 own printing houses, all offered an important support for the Jesuit didactic and educational work in this period. Pastoral activities focused on their own churches and chapels where masses and services were celebrated, sermons were given, catechism was taught and confessions were heard. Jesuits revived declining religious communities by trying to make them adapt more practical forms. The Confraternity of Charity, founded by Piotr Skarga in Krakow, which then spread to other cities, may serve an example here. Furthermore, Jesuits held the positions of chaplains on royal courts and of bishops of noblemen and magnates, in hospitals and prisons, during military expeditions. They also conducted itinerant parish missions. Apart from the direct ministry associated with administering the sacraments, many Jesuits were involved in indirect pastoral influence by means of the printed word. The first partition of the Commonwealth (1772) and the papal dissolution of the Order (1773) caused the disorganisation of the extensive structures and serious transformations in the activities. Within the borders of the Commonwealth, the personal and material base remained after the papal dissolution was brought into force and became the basis for the activities of the Commission of National Education. On the territory of the first Austrian Partition, the former Jesuit assets was confiscated by the government in Vienna and former monks-teachers since 1780 continued their work in the former schools transformed into state middle schools. Under the Prussian Partition, King Frederick II delayed the enforcement of the papal brief until 1780 and ordered Jesuits to maintain the educational institutions they ran and then after the dissolution of the Order, he transformed former Jesuits into an association Institutum Litterarium Regium. 18 religious houses with 201 Jesuits on the territory annexed to Russia were never formally and legally dissolved as Empress Catherine II did not allow to promulgate the papal decree. By maintaining status quo and continuing their previous forms of apostolate, Jesuits in Russia began the revival of the order.
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2014, 17; 57-87
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizacja bibliotek jezuickich w Polsce od XVI do XVIII wieku: (dok.)
    Autorzy:
    Grzebień, Ludwik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047703.pdf
    Data publikacji:
    1975
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblioteka
    jezuici
    Polska
    zakon
    XVI-XVIII wiek
    zbiory
    library
    Jesuit
    Polska
    order
    16th-18th century
    repertory
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1975, 31; 225-281
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies