Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Interwar" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 928
Tytuł:
Działalność hrabiny Marii Tarnowskiej w Polskim Czerwonym Krzyżu w dwudziestoleciu międzywojennym
The Activity of Countess Maria Tarnowska in the Polish Red Cross in the Interwar Period
Autorzy:
Sobczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41904153.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
humanitaryzm
dobroczynność
pielęgniarstwo
Polski Czerwony Krzyż
historia kobiet
humanitarianism
charity
nursing
Polish Red Cross
women’s history
Opis:
Artykuł przybliża mniej znany aspekt życia hrabiny Marii Tarnowskiej, jakim była podejmowana przez nią w dwudziestoleciu międzywojennym działalność dobroczynna w ramach Polskiego Czerwonego Krzyża. W swojej aktywności stawiała przede wszystkim na rozwój pielęgniarstwa. Ponadto popularyzowała idee szeroko pojętego humanitaryzmu, wspierała rozwój opieki medycznej, zachęcała ludność wiejską do dbałości o zdrowie i higienę. W niniejszym artykule wydane drukiem wspomnienia hrabiny Marii Tarnowskiej zostały skonfrontowane z relacjami pielęgniarek PCK i współpracowniczek hrabiny. Są to głównie materiały źródłowe pozyskane w czasie kwerendy w Archiwum Biura Zarządu Głównego PCK. Skorzystano także z materiałów przechowywanych w Archiwum Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w Genewie oraz z dostępnych opracowań.
The article takes a closer look at a lesser-known aspect of Countess Maria Tarnowska’s life, which was her philanthropic activity within the Polish Red Cross in the inter-war period. In her activities, she focused primarily on the development of nursing. In addition, she popularised the ideas of broad humanitarianism, supported the development of medical care and encouraged the rural population to take care of their health and hygiene. In this article, the printed memoirs of Countess Maria Tarnowska have been confronted with the accounts of the PCK nurses and the Countess’s associates; these are mainly source materials obtained during a search in the Archives of the Office of the Main Board of the PCK. Materials available in the Archives of the International Committee of the Red Cross in Geneva and available studies were also used.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2024, 1(16); 31-60
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komicy i komiksy. Drugie życie gwiazd kina międzywojennego
Comedians and Comics: The Second Life of the Interwar Film Stars
Autorzy:
Świdziński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31201769.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
komiks
dwudziestolecie międzywojenne
Charlie Chaplin
Adolf Dymsza
Kazimierz Krukowski
Pat i Patachon
comics
interwar period
Pat and Patachon
Opis:
W komiksach publikowanych w polskiej prasie dwudziestolecia międzywojennego wyraźny nurt stanowiły humorystyczne historyjki o filmowych komikach. W artykule są omawiane „filmy rysunkowe” (jak wówczas nazywano prasowe komiksy) poświęcone Charliemu Chaplinowi, Patowi i Patachonowi, oraz komiksowe wcielenia gwiazd kina i kabaretu – Kazimierza „Lopka” Krukowskiego i Adolfa „Dodka” Dymszy. Większość tych utworów podkreśla sowizdrzalskie rysy ekranowych komików, co zwłaszcza w przypadku Chaplina stanowiło powrót do jego filmowych początków. W niektórych z komiksów można dopatrzyć się też reminiscencji konkretnych filmów, jak również – zwłaszcza w przypadku Dodka – próby adaptacji specyficznego języka postaci. Trudno określić, na ile owo drugie życie gwiazd ekranu na łamach prasy komponowało się z odbiorem ich filmów. Z pewnością jednak potęgowało popularność, minimalizując bariery między idolami kina a publicznością, która w wyobraźni przenosiła ich przygody w swojskie realia.
In the comic strips published in the Polish press of the interwar period, a distinct current was represented by humorous stories about film comedians. This article discusses “cartoons” – as the press comic strips were called at the time – devoted to Charlie Chaplin, Pat and Patachon, and comic incarnations of the cinema and cabaret stars Kazimierz “Lopek” Krukowski and Adolf “Dodek” Dymsza. Most of the works discussed here emphasize Eulenspiegel qualities of the on-screen comedians, which, especially in the case of Chaplin, was a return to his cinematic origins. There are also reminiscences of specific films in some of these cartoons, as well as – especially in the case of Dodek – attempts to adapt the specific language used by his character. It is difficult to determine to what extent this second life that the stars of the screen found in the press matched the reception of their movies. However, it certainly enhanced their popularity by minimizing the barriers between the inaccessible cinema idols and the public, who imaginatively transposed their adventures into the familiar Polish realities.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 158-179
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem praw kobiet w międzywojennej prasie dla Polek
The Problem of Women’s Rights in the Interwar Polish Women’s Press
Autorzy:
Maj, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41904155.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Polska międzywojenna
prawa kobiet
prawa polityczne
czynne i bierne prawa wyborcze
prawa społeczne
prasa dla kobiet
interwar Poland
women’s rights
social rights
right to vote
women’s press
political rights
Opis:
W treści artykułu znalazły się zagadnienia, które miały walor historyczny, ale zachowały aktualny wydźwięk w czasach współczesnych. Problem praw kobiet należał do składników rozważań o istnieniu aktów normatywnych, regulujących kwestię uprawnień obywatelek państwa, ale też mieścił się w sferze wykluczeń społecznych, odzwierciedlających stan mentalności społeczeństwa. W okresie międzywojennym Polki uzyskały pełnię praw. Mogły korzystać z praw społecznych, w tym edukacyjnych, ekonomicznych, socjalnych. Te uprawnienia w dużym stopniu podlegały „determinizmowi macierzyńskiemu”, czyli wynikały ze społecznej roli matki. Natomiast prawa polityczne wiązały się z czynnym i biernym prawem wyborczym, prawem do piastowania urzędów i innych stanowisk publicznych, prawem do zrzeszania się, prawem do informacji oraz wolności słowa. W publicystyce prasowej adresowanej do czytelniczek zwracano uwagę na rozdźwięk między normatywnymi prawami Polek a faktycznym stanem realizacji zasady egalitaryzmu prawnego. Na jej podstawie tworzył się obraz dysfunkcji systemu uprawnień kobiet, obszarów nadużyć, a niekiedy przestępstw wobec obywatelek Rzeczypospolitej Polskiej.
The article contains topics that were of historical interest but are still relevant today. The issue of women’s rights was part of the reflection on the existence of normative laws regulating the rights of women citizens, but it also fell within the sphere of social exclusion, which reflected the mentality of society. In the interwar period, Polish women gained full rights, including educational, economic, and social ones. These were largely subject to „maternal determinism”, that is, they resulted from the social role of the mother. Moreover, they could enjoy political rights. They had the right to vote and stand for election, to hold public office, to information, freedom of association, and freedom of expression. In the press journalism addressed to female readers, attention was drawn to the discrepancy between the normative rights of Polish women and the actual implementation of the principle of legal egalitarianism. On its basis, an image of the dysfunction of the system of women’s rights, areas of abuse, and sometimes crimes against female citizens of the Republic of Poland was created.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2024, 1(16); 85-107
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacja między muzeum a jego siedzibą na wybranych przykładach instytucji krakowskich i warszawskich przed 1939 rokiem
The relationship between the museum and its seat based on selected examples of institutions in Kraków and Warsaw before 1939
Autorzy:
Tołysz, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343461.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
muzeum
zabytek
ochrona zabytków
dwudziestolecie międzywojenne
Kraków
Warszawa
museum
historic building
protection of historic monuments
interwar period
Warsaw
Opis:
Powszechnie przyjmuje się, że lokalizacja muzeum w zabytku stanowi najlepszy sposób użytkowania takiego obiektu. Do 1939 roku większość muzeów mieściła się budynkach, które współcześnie należy uznać za zabytkowe. Przykład kilku instytucji z Krakowa i Warszawy pokazuje jednak, że perspektywa ich założycieli była odmienna. Wybór lokalizacji dla kolekcji wynikał z przesłanek pragmatycznych, dostępności lokalu, jego ceny oraz nakładów właściciela na modernizację budynku. Poza nielicznymi obiektami o wyjątkowej wartości, takimi jak Sukiennice czy Wawel, prace konserwatorskie i remontowe wynikały z konieczności zabezpieczenia zbiorów, rzadziej z potrzeb ochrony niszczejącego zabytku. Takie podejście wynikało nie tylko z charakteru przedwojennej zabudowy polskich miast i bardziej restrykcyjnego podejścia do ochrony zabytków, lecz także z traktowania muzeum jako nadrzędnej wartości. Zniszczenia powstałe w czasie II wojny światowej zmieniły ten punkt widzenia, warto jednak pamiętać, że relacje między muzeum a budynkiem zabytkowym nie mają stałego charakteru i odzwierciedlają perspektywę obowiązującą w danej epoce.
It is widely accepted that locating a museum in a historic building is the best way to use such a resource. Until 1939, most museums were located in buildings that are now considered historic. However, the example of several institutions in Kraków and Warsaw shows that their founders had different ideas. The choice of location for the collections was the result of practical considerations: the availability of the premises, the price, and how much the owners would have to spend on modernizing the building. Apart from a few buildings of exceptional value, such as the Cloth Hall or Wawel Castle, conservation and renovation works were determined more by the need to protect the collections, and less by the need to protect the deteriorating building. This approach was not only the effect of the nature of the pre-war development of Polish cities and a more restrictive approach to the protection of historic monuments, but also from the treatment of the museum as a primary value. The devastation caused by the Second World War changed this point of view, but it is worth remembering that the relationship between a museum and a historic building is not permanent and reflects the perspective prevailing in a given era.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2024, 1; 275-292
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„[...] zawiedli się na mnie, a ja na nich”. Miejsce Irzykowskiego w życiu literackim dwudziestolecia międzywojennego
‘[...] they lost faith in me and I in them’: Irzykowski’s Position in Polish Literary Interwar Period
Autorzy:
Panek, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407702.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Karol Irzykowski
krytyka literacka
spory krytycznoliterackie
polemiki dwudziestolecia międzywojennego
izolacja
samotność
zaangażowanie
outsider
literary criticism
critical literary disputes
polemics of the interwar period
isolation
loneliness
commitment
Opis:
Celem artykułu jest charakterystyka sytuacji Karola Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym i jego paradoksalnej, bo rozgrywającej się w okolicznościach nadzwyczajnej aktywności krytyka, samotności. Znajdującą dziennikową dokumentację frustrację i gorycz krytyka pokazano jako skutek towarzyskich i zawodowych rozczarowań (kulisy rozstań z czasopismami literackimi, sposób funkcjonowania Irzykowskiego w PAL, niepowodzenia na rynku nagród literackich, niesatysfakcjonująca praca stenografisty sejmowego). Dialektykę wyizolowania i zaangażowania przedstawiono natomiast jako konsekwencję cech osobowościowych Irzykowskiego oraz koncepcji krytyki literackiej, opartej na postulacie bezlitosnej demaskacji myślowych przesądów i wypracowanej przez niego już w okresie młodopolskim, jak również konieczną odpowiedź na epistemologiczne i etyczne podstawy światopoglądu klerka (bezwzględny postulat dążenia do prawdy, dyrektywa obnażania obłudnych kryteriów budowania rankingów popularności i uznania). W artykule zaprezentowano stosowane przez Irzykowskiego oraz jego oponentów inwektywy i obelgi, będące świadectwem pełnego ekspresji, wyrazistego i bezceremonialnego stylu krytyki literackiej okresu międzywojennego. Recepcję stylu pisarskiego i sposobu myślenia Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym wskazano jako źródło negatywnej legendy autora Walki o treść.
The aim of the article is to characterise the situation Karol Irzykowski found himself in in the interwar period and his loneliness which appears to be absurd as it was the time of Irzykowski’s extraordinary activity. The feelings of frustration and bitterness that accompanied the critic at that time, which reveal themselves in his journals, are demonstrated as the repercussions of his social and professional disappointments such as parting with literary journals he contributed to, the role he played in Polska Akademia Literatury (Polish Academy of Literature), failing on the literary award front, or the feeling of inadequacy in the job of a stenographer at the Polish Parliament. The reasoning behind Irzykowski’s isolation and engagement, on the other hand, is presented as a consequence of three main factors: Irzykowski’s personality traits, his concept of literary criticism based on relentless disclosure of misconceptions that he had already developed in the period of Young Poland and finally, the necessity to respond to the epistemological and ethical foundations of the clerk’s standpoint, i.e. a radical demand to strive for the truth, or exposition of false criteria for establishing popularity and recognition rankings. The article also refers to the abusive character of the style of the interwar literary criticism used by Irzykowski and his opponents which proves its ferventness, expressiveness, and bluntness. In the period of interwar, this literary criticism writing style and Irzykowski’s way of thinking were implied as the sources of the negative quality the author of Walka o treść [The Battle for Content] was associated with.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 239-255
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Bible in Translation”: Bulgarian Narrative About St. Clement of Ohrid in the Interwar Period and the Transfer of Modern Ideas
„Biblia w przekładzie”. Bułgarska narracja o św. Klemensie z Ochrydy w okresie międzywojennym a transfer idei nowoczesnych
Autorzy:
Drzewiecka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38592487.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Biblia
modernizm
przekład
kultura współczesna
św. Klemens z Ochrydy
Bułgaria
okres międzywojenny
Bible
modernism
translation
modern culture
St. Clement of Ohrid
Bulgaria
the interwar period
Opis:
The paper raises the question of the role of Biblical tradition in the transfer and adaptation of modern ideas in cultures rooted in Eastern-Orthodox tradition. The subject of reflection is the narrative about St. Clement of Ohrid, the most famous disciple of SS. Cyril and Methodius, and its various literary paraphrases during the interwar period in Bulgaria, in the context of modernist reading of the Bible, as well as the ambivalent experience of secularization among the local intellectual elites.
W artykule poruszono kwestię roli tradycji biblijnej w transferze i adaptacji idei nowoczesności na gruncie kultur prawosławnych. Przedmiotem namysłu jest narracja o św. Klemensie z Ochrydy, najsłynniejszym uczniu św. św. Cyryla i Metodego, oraz jej literackie parafrazy z okresu międzywojennego w Bułgarii — rozpatrywane w kontekście modernistycznego odczyt(yw)ania Biblii, a także ambiwalentnego doświadczenia sekularyzacji ze strony lokalnych elit intelektualnych.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-22
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Panie szukają problemów”. Próba rekonstrukcji dramatu „Dzieci nie chcą żyć” Marceliny Grabowskiej oraz jego inscenizacji i recepcji w ramach wytwarzania feministycznego archiwum
‘Ladies looking for problems.’ An attempt to reconstruct Marcelina Grabowska’s drama Children Don’t Want to Live and its staging and reception as part of the creating of a feminist archive
Autorzy:
Obarska, Marcelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177607.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
feminist archive
interwar period
historical materialism
silent archives
Polish drama
Opis:
The paper is an attempt to reconstruct the content of the drama Dzieci nie chcą żyć (Children Don’t Want to Live) by Marcelina Grabowska as well as its staging and reception. Using the methodology from the field of philosophy of history (Benjamin), theory of performance (Rebecca Schneider) and anthropology of memory (Michel-Rolph Trouillot), the authoress analyses the collected archival material. She thus problematizes the notion of a silent archive and an archival gap. The archives concerning probably the first and only staging of Grabowska’s play (May 1938) and the sociopolitical reality turn out to be the subject of reflection upon the materiality of history and recurrence of time. The crisis of psychological support for children and adolescents of the 1930s comes into dialogue with the (re)current appearance of this issue that happened during the pandemic. The paper contributes to the feminist archive production as a consciously political and architectural gesture that supports non-hegemonic narratives of the history of Polish theatre.
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2023, 178; 62-89
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pójdę w potworność zjawisk”. O wyobraźni poetyckiej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
[„I will focus on the monstrosity of phenomena”]. On the poetic imagination of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Autorzy:
Hurnik, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520377.pdf
Data publikacji:
2023-07-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
poetry of the interwar period
Baroque
nature
beauty
ugliness
poezja Dwudziestolecia
barok
przyroda
piękno
brzydota
Opis:
[„I will focus on the monstrosity of phenomena”]. On the poetic imagination of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. This article examines a selection of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska’s poems inspired by the Baroque imagination. In her last volume of poetry published by the interwar poet before the Second World War (Szkicownik poetycki) she pays tribute to the late Baroque poet, Józef Baka. Pawlikowska-Jasnorzewska analyses the imagery, mood and language of his work, which encourages the reader to look at the sources of her poetic outlook. From the very beginning of her poetic development, Pawlikowska-Jasnorzewska was fascinated by the natural world, both its beauty and ugliness, the latter involving the processes of decay, decomposition and death in their various forms. The analysed poems show a sense of the duality of the world, awe, and absurdity of existence, reflect in the complexity of all phenomena. This attitude is built on the base of the original poetic technique of Pawlikowska-Jasnorzewska, and at the same time demonstrates associations with the Baroque poetry.
Źródło:
Świat i Słowo; 2023, 40, 1; 239-251
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pragnę służyć Polsce”. Publiczne i okazjonalne wystąpienia hadżego Seraji Chana Szapszała, hachana Karaimów II Rzeczypospolitej z lat 1928-1936. Edycja źródłowa.
"I want to serve Poland." Public and occasional speeches of Haji Seraya Chan Shapshal, Karaims Hakhan of the Second Polish Republic from 1928-1936. Source edition
Autorzy:
Gąsiorowski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40084949.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
hachan
Seraja Szapszał
Międzywojnie
Karaimi
wystąpienia publiczne
hakhan
Seraya Shapshal
Interwar Period`
Karaims
public appearances
Opis:
Niniejszy tekst jest edycją źródłową sześciu wystąpień publicznych w języku polskim autorstwa hadżi Seraji Chana Szapszała, hachana Karaimów II Rzeczypospolitej, które pochodzą z lat 1928-1936, poprzedzonych wstępem. Trzy z nich są niedatowane i zostały napisane z okazji ingresu na stanowisko hachana, Święta 3 Maja i jubileuszu hazzana Szymona Firkowicza, a pochodzą z Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie. Natomiast trzy pozostałe: dwa listy pasterskie z powodu 10-lecia niepodległości Polski i śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego oraz przemówienie w związku z wydaniem Ustawy o stosunku państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej zostały zaczerpnięte z czasopisma „Myśl Karaimska”.
This text is a source edition of six public speeches in Polish by Haji Seraya Khan Shapshal, hakhan of the Karaites of the Second Polish Republic, which date from 1928-1936, preceded by an introduction. Three of them are undated and were written on the occasion of the ingress to the position of hahhan, May 3rd and the jubilee of hazzan Szymon Firkowicz, and come from the Library of the Lithuanian Academy of Sciences in Vilnius. The remaining three: two pastoral letters on the occasion of the 10th anniversary of Poland's independence and the death of Marshal Józef Piłsudski, and a speech in connection with the issuance of the Act on the relationship of the state to the Karaim Religious Association in the Republic of Poland, were taken from the magazine "Myśl Karaimska" [Karaite thought].
Źródło:
Almanach Karaimski; 2023, 12; 183-207
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Więcej bajki niż bajronizmu”. Karol Irzykowski, Stanisław Przybyszewski i egotyczna historia literatury w dwudziestoleciu pisana
‘More of a Bygone Than of the Byron’: Karol Irzykowski, Stanisław Przybyszewski and the Egotic Literary History in the Interwar Period
Autorzy:
Jauksz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407691.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
autentyczność
samotnośc
krytyka
powinowactwa pokoleniowe
authenticity
loneliness
criticism
generational affinity
Opis:
Celem artykułu jest przypomnienie wybranych tekstów krytycznych Karola Irzykowskiego o kluczowej postaci młodopolskiego ruchu na przełomie XIX i XX stulecia – Stanisławie Przybyszewskim. Na tle innych zmian zachodzących w latach dwudziestych w podejściu Irzykowskiego do krytykowanych wcześniej literatów można obserwować złagodzenie tonu w wystąpieniach o Przybyszewskim, co wynika z rozpoznania pokoleniowych powinowactw i fundamentalnych podobieństw w artystycznych programach datujących się na czasy sprzed ćwierćwiecza (związanych z uczuciami osamotnienia, rozczarowania i niepokoju). Irzykowski rozpoznaje bezpośredniość oraz autentyczność wspomnień Przybyszewskiego, jego dramatu Mściciel, eksploruje sztukę starszego kolegi, a także jego uwagi krytyczne poczynione podczas spisywania faktów z zakresu historii polskiej literatury najnowszej.
The paper aims at the analysis of selected critical statements Karol Irzykowski made about Stanisław Przybyszewski, a pivotal figure in the Young Poland’s movement at the turn of the century. Against the background of other changes that occurred in the 1920s in Irzykowski’s approach to literary figures he formerly criticized one can observe Irzykowski assumes a lenient attitude towards Przybyszewski that results from recognition of essential similarities between their artistic credos dating back twenty-five years and a feeling of generational affinity in terms of experiencing emotions such as loneliness, disappointment, and anxiety. Irzykowski recognizes Przybyszewski’s literary straightforwardness as well as authenticity of his memoirs, and his play Mściciel [The Avenger] and explores his older colleague’s art and his critical comments made while taking down facts about the most recent history of Polish literature.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 369-389
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400 Polskiej Akademii Umiejętności: historiograficzne studium przypadku
History of Silesia from the earliest times to 1400 by the Polish Academy of Arts and Sciences: A historiographical case study
Autorzy:
Pestrykov, Oleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28690576.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polska Akademia Umiejętności
Śląsk
historiografia polska
dwudziestolecie międzywojenne
Stanisław Kutrzeba
Michał Grażyński
Komitet Wydawnictw Śląskich
Polish Academy of Arts and Sciences
Silesia
polish historiography
interwar period
Committee of Silesian Publications
Opis:
Artykuł dotyczy analizy okoliczności społeczno-politycznych, kulturowych i intelektualnych, w których Polska Akademia Umiejętności przygotowała i wydała trzytomową Historię Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400. Na podstawie dokumentów archiwalnych i źródeł publikowanych zostaje podjęta próba rekonstrukcji historiograficznych „pól napięć”, które wpłynęły na kształt tego wybitnego pomnika polskiej historiografii międzywojennej.
The article deals with the analysis of the socio-political, cultural and intellectual circumstances in which the Polish Academy of Arts and Sciences prepared and published the three-volume Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400 [History of Silesia from the beginning to 1400]. Based on archival documents and published sources, an attempt is made to reconstruct the historiographical “fields of tension” that influenced this outstanding monument to Polish interwar historiography.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2023, 14; 69-90
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akta personalne profesorów wydziałów teologicznych uniwersytetów II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Przeniosło, Małgorzata
Przeniosło, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33340535.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
history of science
professors
biographies
personal records
interwar Poland
theological faculties
historia nauki
profesorowie
biografie
akta osobowe
Polska międzywojenna
wydziały teologiczne
Opis:
W II Rzeczypospolitej funkcjonowało sześć uniwersytetów, wydziały teologiczne utworzono na pięciu z nich: Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, Uniwersytecie Warszawskim i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Na wydziałach teologicznych w okresie międzywojennym zatrudnionych było w sumie 80 profesorów. Baza źródłowa, którą dysponujemy, badając kadrę profesorską wydziałów teologicznych, jest bogata. Duże znaczenie mają szczególnie akta personalne. Materiały takie znajdujemy w Archiwum Akt Nowych w zespole Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Taką dokumentację przechowują także: Litewskie Centralne Archiwum Państwowe w Wilnie, Lwowskie Państwowe Archiwum Obwodowe, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Archiwum Uniwersyteckie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dokumenty, które można znaleźć w aktach personalnych najczęściej dotyczą: spraw zatrudnienia profesorów, aktywności naukowej, realizacji obowiązków dydaktycznych, spraw socjalnych. Prawie w każdej teczce znajduje się życiorys profesora i wykaz jego dorobku naukowego.
Six universities were operating in the Second Republic; theological faculties were established at five of them: Jagiellonian University, Jan Kazimierz University in Lviv, Stefan Batory University in Vilnius, Warsaw University and Catholic University of Lublin. The theological faculties employed a total of 80 professors in the interwar period. The source base we have at our disposal while researching the professorial staff of theological faculties is remarkably rich. Personal files in particular are of great importance. Such materials are to be found in the Archive of New Files in the fond Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment. Such records are also kept in: Lithuanian Central State Archive in Vilnius, Lviv State Regional Archive, Jagiellonian University Archive and University Archive of the Catholic University of Lublin. The documents that can be found in the personal file most often relate to: matters of employment of professors, scientific activity, performance of teaching duties, social issues. Almost every file contains the professor’s curriculum vitae and a list of his scientific achievements.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 413-424
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans upadłościowy w okresie dwudziestolecia międzywojennego - ocena możliwości implementacji rozwiązań do współczesnej praktyki gospodarczej
Bankruptcy Balance Sheet in the Interwar Period – Evaluation of the Implementation in Modern Business Practice
Autorzy:
Firkowska-Jakobsze, Zuzanna
Jędrzejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15007407.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
bankruptcy
financial statements
bankruptcy regulations
upadłość
sprawozdania finansowe
regulacje dotyczące upadłości
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja zasad sporządzania bilansu upadłościowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego i ocena możliwości ich implementacji we współczesnej praktyce gospodarczej. Podmiotem badań są jednostki, których upadłość ogłoszono w okresie dwudziestolecia międzywojennego, przedmiotem zaś - dokumentacja upadłościowa wybranych podmiotów, zachowana w zasobach archiwów państwowych. Badania stosowanych zasad sporządzania bilansu upadłościowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego oparto na regulacjach prawnych i analizie przypadku wybranej jednostki gospodarczej, której upadłość została ogłoszona w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W badaniach wykorzystano metodę monograficzną, polegającą na szczegółowym badaniu indywidualnego przypadku, w której uwzględniono głównie informacje w formie jakościowo-opisowej i metodę badań dokumentów. W artykule postawiono tezę, że zasady sporządzania bilansu upadłościowego z okresu dwudziestolecia międzywojennego dostarczają lepszej jakości informacji o możliwościach zaspokojenia wierzycieli z masy upadłości. W wyniku badań stwierdzono, że możliwa jest implementacja stosowanych w dwudziestoleciu międzywojennym zasad sporządzania bilansu upadłościowego w celu poprawy jakości informacyjnej tego typu bilansów sporządzanych współcześnie.
The aim of the article is to identify principles for bankruptcy balance sheet in the interwar period and to evaluate the abilities to introduce them in modern business practice. The subject of the research are companies with bankruptcy declaration in the interwar period. The main method is the analysis of the bankruptcy records of selected companies in the resources of national archive agencies. The legal regulations and analysis of the company with bankruptcy declaration are the basic of the research on principles of bankruptcy balance sheet in the interwar period. The research method consists of specific analysis of the company with bankruptcy declaration, mainly information in qualitative and descriptive form and analysis of documents. The article presents a thesis that the principles of preparing the bankruptcy balance sheet from the interwar period provide better quality information on the possibilities of satisfying creditors from the bankruptcy estate. As a result of the research we might see the possibility of introducing the interwar period’s principles in our times to improve modern balance sheets.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2023, 67, 3; 11-20
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative Law and Procedural Law in Poland in 1918–1933 with a Particular Emphasis on the Silesian Voivodeship
Komparatystyka prawa a prawo procesowe w Polsce w latach 1918–1933 (ze szczególnym uwzględnieniem województwa śląskiego)
Autorzy:
Stawarska-Rippel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344073.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
comparative law
comparative legal history
comparative procedural law
system of justice
interwar Poland
Silesian Voivodeship
komparatystyka prawa
porównawcza historia prawa
komparatystyka prawa procesowego
ustrój sądów
międzywojenna Polska
województwo śląskie
Opis:
In 2023, 500 years have passed since the entry into force of the ordinary court procedure in Poland (formula processus iudiciarii, 1523), as well as 90 years since the unification of court procedures in Poland in general and 90 years since the entry into force of the first Polish Code of Civil Procedure (1933). Therefore, this is a special opportunity to refer, in this context, to the first transformation of procedural law in Poland in the 20th century, which took place after World War I, especially in the context of comparative procedural law issues. Applicability of foreign laws in the Polish territories after World War I: Russian, German, Austrian, and Hungarian (in a small area of Spisz and Orawa), as well as Polish-French legislation, gave rise to a complicated and territorial legal mosaic. The codification works undertaken at that time in Poland, unprecedented in Europe or even in the entire world, fell within a period of great development of comparative jurisprudence. They were profound comparative studies, which are proven by the published drafts, together with explanatory memorandums, offering an original synthesis of the legal thought. The considerations made in this article relate to procedural law, which was significantly diversified in the territory of Poland reborn in 1918, especially as regards the model of legal remedies, which gave rise to considerable difficulties in the practice of the system of justice prior to the unification of court procedures. Special attention was paid to the legal situation in the Silesian Voivodeship, being a peculiar microcosm of the legal situation in the entire country.
W 2023 r. mija 500 lat od wejścia w życie ziemskiej procedury sądowej w Polsce (formula processus iudiciarii, 1523), a także 90 lat od zunifikowania procedur sądowych w Polsce w ogóle oraz jednocześnie 90 lat od wejścia w życie pierwszego polskiego Kodeksu procedury cywilnej (1933). Jest to zatem szczególna okazja, by w tym właśnie kontekście nawiązać do pierwszej transformacji prawa sądowego w Polsce w XX w., która miała miejsce po I wojnie światowej, zwłaszcza w kontekście zagadnień komparatystyki prawa procesowego. Obowiązywanie obcych praw na ziemiach polskich po I wojnie światowej: rosyjskiego, niemieckiego, austriackiego oraz węgierskiego na niewielkim skrawku Spiszu i Orawy, a także prawa polsko-francuskiego, tworzyło skomplikowaną, terytorialną mozaikę prawną. Podjęte wówczas prace kodyfikacyjne w Polsce, niemające precedensu w Europie, a nawet na świecie, przypadały na czasy bujnego rozwoju prawoznawstwa porównawczego. Były one głębokim komparatystycznym studium, a opracowane i opublikowane projekty wraz z ich uzasadnieniem stanowiły oryginalną syntezę myśli prawniczej. Rozważania będące przedmiotem niniejszego artykułu dotyczą prawa procesowego, które na terenach odrodzonej w 1918 r. Polski było w zasadniczy sposób zróżnicowane, szczególnie w odniesieniu do modelu środków zaskarżenia, co powodowało istotne trudności w praktyce wymiaru sprawiedliwości przed unifikacją procedur sądowych. Szczególną uwagę zwrócono na stan prawny w województwie śląskim, będący swoistym mikrokosmosem sytuacji prawnej w całym państwie.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 407-425
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demoniczna teoria kultury. „JKB-Demon” Karola Irzykowskiego i „Leon Chwistek – Demon Intelektu” Stanisława Ignacego Witkiewicza
Demonic Theory of Culture: Karol Irzykowski’s “JKB-Demon” and Stanisław Ignacy Witkiewicz’s “Leon Chwistek – Demon Intelektu”
Autorzy:
Kącka, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407703.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
demonizm
pamflet
Karol Irzykowski
Stanisław Ignacy Witkiewicz
dwudziestolecie
demonism
pamphlet
interwar period
Opis:
Dwa pamflety, mające w tytule demonizm – JKB-Demon Karola Irzykowskiego i Leon Chwistek – Demon Intelektu Stanisława Ignacego Witkiewicza – należą do ważnych polemik dwudziestolecia, a wśród nich: do ambitnych przedsięwzięć poznawczych. Studium relacjonuje w trybie porównawczym zmagania Irzykowskiego i Witkiewicza z przygniatającymi autokreacjami Juliusza Kadena-Bandrowskiego i Leona Chwistka. Nieprzeniknione cechy osobowości tych ostatnich, rzutujące na ich dzieła, okazują się intelektualnym wyzwaniem godnym tytułowego epitetu. Zgłębiając – oprócz dokonań swoich przeciwników – także własną odrazę i fascynację, każdy z krytyków uświadamia sobie, że ogólna znajomość natury ludzkiej jest bezradna wobec zagadki „demonizmu”. Autorka stawia tezę, że dla umysłów ukształtowanych w dyscyplinie racjonalnej schyłku XIX w. nieuchwytny okazał się fenomen osobowości antynomicznych, „proteuszowych”. Choć ów niepokojący typ osobowości zgłębiała literatura (Stawrogin Fiodora Dostojewskiego, Kurtz Josepha Conrada), autorzy pamfletów okazują się niegotowi na konfrontację z nim w realnym życiu.
Karol Irzykowski’s “JKB-Demon” [JKB-Demon] and “Leon Chwistek – Demon Intelektu” [Leon Chwistek – Demon of the Intellect] by Stanisław Ignacy Witkiewicz, two pamphlets referring in their titles to demonism, belong to crucial polemical publications of the interwar period and within that group of publications constitute ambitious cognitive endeavours. This study compares the strife Irzykowski and Witkiewicz had to cope with to take in the overwhelming selfcreations of Juliusz Kaden-Bandrowski and Leon Chwistek. The inscrutable personalities of the latter two reflected in their works turned out to be an intellectual challenge worthy of the epithets used in both titles. Exploring their own abhorrence and fascination alongside their opponents’ achievements, both critics realised that a general familiarity with human nature was helpless when faced with the puzzle of ‘demonism.’ The author assumes that the phenomenon of antinomian, ‘Protean’ personalities remained beyond the grasp of minds shaped by the rational discipline of the late nineteenth century. Although literature has already studied this disturbing personality type (Dostoevsky’s Stavrogin, Conrad’s Kurtz), the authors of the pamphlets turned out to be unprepared to confront it in real life.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 339-354
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 928

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies