Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Indo-European languages" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Аб магчымым уплыве грэцкай мовы на развіццё дзеепрыметнікаў залежнага стану цяперашняга часу ў славянскіх мовах
On the Possibility of Greek Influence on the Development of Slavic Present Passive Participles
O możliwym wpływie języka greckiego na rozwój imiesłowu biernego czasu teraźniejszego w językach słowiańskich
Autorzy:
Багдзевіч, Анатоль
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932703.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
participle
category of voice
Slavic languages
passive voice
Indo-European languages
Proto-Slavic language
Russian language
Belarusian language
Imiesłów przymiotnikowy
Imiesłów przymiotnikowy bierny
języki słowiańskie
kategoria strony
języki indoeuropejskie
język prasłowiański
język rosyjski
język białoruski
дзеепрыметнік
залежны стан
славянскія мовы
індаеўрапейскія мовы
праславянская мова
руская мова
беларуская мова
катэгорыя стану
Opis:
The passive participles of the present tense have been actively used only in Russian out of all Slavic languages since the 19th century and are a grammatical category that is not accepted by all native speakers of the standard Belarusian language as a normative one. During the development of Slavic languages, it has been experiencing two opposite tendencies: decline and revival. The article examines extralinguistic and intralinguistic factors that could have influenced the development of this verb form in a number of Slavic languages. According to the author, the bilingual Slavic-Greek consciousness of the creators of Slavic writing could have influenced the strengthening of these forms in the Russian language. The article analyzes possible connections of the Slavic participles of the present tense with the medial and passive participles of the Greek language in the light of their common origin from the Indo-European participle, as well as the process of development of participles during the restructuring of the voice category and in connection with the development of the aspect category.
Imiesłowy bierne czasu teraźniejszego, które ze wszystkich języków słowiańskich były aktywnie używane tylko w języku rosyjskim od XIX wieku i są kategorią gramatyczną, która nie jest akceptowana przez wszystkich rodzimych użytkowników białoruskiego języka literackiego jako normatywna, doświadczają dwóch przeciwstawnych tendencji w rozwoju języków słowiańskich: schyłku i odrodzenia. W artykule omówiono czynniki pozajęzykowe i intralingwistyczne, które mogły wpłynąć na rozwój tej formy imiesłowa w wielu językach sło-wiańskich. Zdaniem autora dwujęzyczna świadomość słowiańsko-grecka twórców pisma słowiańskiego mogła wpłynąć na utrwalenie form w języku rosyjskim. Możliwe związki imiesłowów słowiańskich czasu teraźniejszego z imiesłowami przyśrodkowymi i biernymi języka greckiego w świetle ich wspólnego pochodzenia z imiesłowu indoeuropejskiego, procesu rozwoju imiesłowów podczas przekształcenia kategorii strony i w związku z rozwojem kategorii aspektu są analizowane w niniejszej publikacji.
Дзеепрыметнікі залежнага стану цяперашняга часу, якія з усіх славянскіх моў актыўны ўжытак знайшлі толькі ў рускай мове з ХІХ стагоддзя і з’яўляюцца граматычнай катэгорыяй, якая прымаецца не ўсімі носьбітамі беларускай літаратурнай мовы як нарматыўная, на працягу развіцця славянскіх моў зведваюць дзве супрацьлеглыя тэндэнцыі: заняпад і актывіза-цыю. У артыкуле разглядаюцца экстралінгвістычныя і інтралінгвістычныя фактары, што маглі паўплываць на развіццё дадзенай дзеяслоўнай формы ў шэрагу славянскіх моў. На думку аўтара, актывізацыя форм у рускай мове магла адбывацца пад уплывам білінгвальнай славяна-грэцкай свядомасці стваральнікаў славянскай пісьмовасці. Аналізуюцца магчымыя сувязі славянскіх дзеепрыметнікаў залежнага стану цяперашняга часу з медыяльнымі і пасіўнымі дзеепрыметнікамі грэцкай мовы ў святле іх агульнага паходжання з індаеўрапейскага дзеепрыметніка, разглядаецца працэс развіцця дзеепрыметнікаў у ходзе перабудовы катэгорыі стану славянскіх дзеепрыметнікаў і ў сувязі з развіццём катэгорыі трывання.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 165-175
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozum i serce. Pamięć w wybranych językach indoeuropejskich
Mind and heart - memory in selected Indo-European languages
Autorzy:
Wyrwas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615309.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Indo-European languages
etymology
memory
mind
emotions
remembering
Opis:
The article discusses the subject of memory-related pie. etymons in Indo-European languages. In the group of dictionary data which was collected, memory is an ability of the human mind and ability located in the heart. Remembering is one of the functions of the human mind, a cognitive ability that is communicated in the Indo-European language verbs from the mental group based on the pie. etymons: *men- ‘think; mind, spirituals activities,’*(s)mer- ‘mourn, remember with sadness,’ ‘remember, think, take care,’ and *tong- ‘think, feel’. Numerous derivatives of these etymons in particular language groups referred to different features and states of mind: thinking, reflecting, contemplating, consulting, debating, remembering, experiencing sadness, grief, pleasure, kindness, gratitude, etc. Less numerous are the forms referring to remembrance based on the pie. etymon*k̑r̥ d- ‘heart’, which, according to the beliefs of ancient Greeks, is the seat of intelligence and memory, as well as of emotions. In European conceptualisations, there are also references to human characteristics, such as moral and mental strength, courage, mercy, purity of heart, pride, faith and mercy. Indo-European lexemes related to memory in their meanings and etymology show a linguistic image of how our distant ancestors understood the human phenomenon of knowledge storage. The source from which the lexemes were obtained was the etymological dictionaries of Indo-European languages.
Źródło:
Stylistyka; 2019, 28; 65-78
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Greek etymologies
Autorzy:
Woodhouse, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699992.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Greek language, etymology, Slavic languages, Proto-Indo-European language
Opis:
Five short articles are presented offering, in some, new etymological suggestions (§§ 1. μάχομαι ‘fight’, μισθός ‘reward’, 2. βούλομαι ‘want, wish’ : Slavic *gòlъ ‘bare, naked’, 4. εἵλη ‘warmth, heat of the sun’), in others, comments on existing etymologies (§§ 1. μισθός ‘reward’, 3. οὖτα ‘wound’, 5. ὄνυξ ‘nail’ and delabialization by *l in North and East Germanic). Two of the items present alternatives to reconstructions with PIE *a (§§ 1, 3).
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2014, 19, 3
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baba, żaba i krowa, czyli rozważania o tym, jak dawne są ludowe wierzenia o żabie wysysającej mleko krowie
An old woman, a frog and a cow, or reflections on the centuries’ long beliefs about milk-sucking amphibians or reptiles
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103000.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Albanian
Anatolian
animals
cow-suckers
etymology
frogs
Honorata Skoczylas- Stawska
Indo-European culture
Latin
lizards
Polish folk beliefs
Slavic languages
snakes
toads
vocabulary
Opis:
The aim of this paper is to demonstrate the archaic status of the Polish folk beliefs about certain amphibians (frogs, toads) and reptiles (snakes, lizards, salamanders) believed to have sucked milk from cows. Some Polish peasants were even convinced that milk cows loved suckers (esp. snakes, frogs) more than their calves. There are many folk tales where a witch or a mythical creature assumes the form of a armful animal to suck cow’s milk. The author demonstrates that the oldest part of these beliefs can be traced to the Proto-Indo-European cultural heritage. In fact, some Indo-European languages have preserved a clear indication of animal cow-suckers in their vocabulary, e.g. Ukr. молокосúс m. ‘lizard, salamander’ (literally ‘milk-sucker’); Lith. žaltỹs, žalktỹs m. ‘a not-venomous snake, esp. the grass snake, the slow worm’, Latv. zalktis, zaltis m. ‘snake’, Latg. zalkts m. ‘the grass snake’ (< PIE. *ĝolh2ktii̯os adj. ‘delighting in milk’ < PIE. *ĝl̥h2kt- n. ‘milk’); OInd. gōdhā́- f. ‘a big lizard’ (< PIE. *gu̯h3eu̯-dheh1- f. ‘a cow-sucker’, cf. PIE. *gu̯h3eu̯s f. ‘cow’ and *dheh1- ‘to suck’); Lat. būfō m. ‘a toad’ (< PIE. *gu̯h3eu̯-dhh1-ōn- m. ‘a cowsucker’); Alb. thithëlopë, also blloçkëlopë f. ‘common toad’ (literally ‘sucking/ chewing cows’); Hitt. akuu̯akuu̯aš c. ‘a toad’ (literally ‘sucking cows’, cf. Hitt. aku- ‘to drink’). It is assumed that the Indo-European beliefs were associated with breeding of cattle and were an attempt at a rational (or not) explanation of the alleged cause of poor lactation or cows’ milk loss. It is likely that the ailing animal was perceived as possessed by a demonic character, although the association of an animal with a witch or a devil was made relatively late and probably under the influence of beliefs from Western Europe.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2020, 77/1; 135-153
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie germańskie nazwy śledzia
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036130.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etymology
Finno-Ugric borrowings
fish terminology
Germanic vocabulary
language contact
marine animals
Northern Europe
Proto-Indo-European
Uralic languages
Opis:
The paper discusses the origin of two Germanic terms for ‘Atlantic herring, Clupea harengus L.’. The Proto-Germanic noun *siled- m. ‘herring’, attested in most North Germanic languages (e.g. ON. sild, Far. síld, OSv. sild, Sv. sill, Norw. sil), cannot be treated as inherited. It seems to represent a Saami (or Laponian) borrowing, cf. Saa. (Northern) sâlled, (Lule) sallēt ‘herring’ < Proto-Saami *silä-tɜ ‘herring’ (orig. ‘fat fish’) < Ur. *śilä ‘fat, grease, esp. fish grease’). The competing Germanic appellative *hēringaz (< *hairingaz) m. ‘Clupea harengus L.’ is well-attested in the West Germanic languages (cf. E. herring, Du. haring, G. Hering), as well as in Romance (cf. It. arenga, Fr. harenge, Prov. arenc, Sp. arenque). It cannot be excluded that the Old Frisian word hēreng represents the original source of the European borrowing. The word in question is a Proto-Germanic innovation derived from the adjective *hairaz ‘gray’ by means of the common suffix *-ingaz, cf. the two old appellatives *bukkingaz m. ‘hot-smoked herring’ (< PG. *bukkaz m. ‘he-goat’) and *hwītingaz m. ‘whiting, the marine fish Merlangius merlangus L.’ (< PG. *hwītaz adj. ‘white’).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2020, 15; 9-18
2449-6820
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Nepomucen Józef Braun (1926–2015), filolog klasyczny, orientalista, kartwelista, sumerolog
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028240.pdf
Data publikacji:
2021-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Filologia klasyczna w Polsce
metodologia porównawcza
językoznastwo diachroniczne
etruski
historia klasyki
indoeuropejski
języki świata starożytnego
Uniwersytet Łódzki
Classical philology in Poland
comparative methodology
diachronic linguistics
Etruscan
history of classics
Indo-European
languages of the ancient world
University of Lodz
Opis:
Jan Braun, born on 15th May 1926 in Łódź, studied classical philology and classical archaeology at the University of Lodz (years 1947–1951). His MA thesis (1951) was devoted to the ethnogenesis of the Etruscans. He also worked as junior assistant at the Department of Classical Archaeology, University of Lodz (from May 1949 do September 1950) and later as junior lecturer at the Department of Classical Philology of the same university (from October 1950 to September 1951). In October 1951, Braun left for Georgia in order to complete his doctoral studies. From there he returned to Poland as PhD, specializing in Georgian and other oriental languages, especially the ancient languages of the Near East. In the years 1955–2002, he worked at the University of Warsaw, initially as assistant professor. In 1970, he became associate professor. In 1991, he received the higher doctoral degree (habilitation), and in 1995 he obtained the position of full professor. He studied the genetic relations of ancient and modern languages, including a suggested Basque-Kartvelian connection. During his habilitation colloquium, he gave an interesting lecture entitled Basic problems of historical-comparative research over the ancient languages of the Mediterranean area (Warsaw, May 28th, 1991), which is presented in Appendix No. 1 (with some comments and bibliographical references). The paper presents Braun’s main fields of research and his achievements made in Łódź (Poland), Tbilisi (Georgia) and Warsaw. According to Braun’s view, suggested as early as 1951, Etruscan represents an external member of the Anatolian languages (deriving from Luwian), so that it belongs to the Indo-European language family. In his opinion, Basque is a western member of the South Caucasian (or Kartvelian) family.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2021, 24; 203-227
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nierozpoznane collectivum w językach tocharskich: toch. A pratri ‘bracia’
An Unrecognized Collective Noun in the Tocharian Languages: Toch. A pratri ‘brothers’
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879582.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
collectiva
indoeuropejska morfologia
języki tocharskie
collective nouns
Indo-European morphology
Tocharian languages
Opis:
Forma tocharska A pratri ‘bracia’ nie posiada jednoznacznej interpretacji. Jedni badacze interpretują ją jako mianownik liczby podwójnej, urobiony od apelatywu pracar (m.) ‘brat’ (= toch. B procer), inni jako mianownik liczby mnogiej, a kolejni dopuszczają możliwość, że forma ta została wywołana błędem pisarskim. Autor niniejszej pracy dowodzi, że w językach indoeuropejskich funkcjonował rzeczownik o znaczeniu zbiorowym: *bhrātriyā (f. coll.) ‘brać, bractwo’, por. gr. att. φρᾱτρίᾱ, dial. φᾱτρίᾱ (f.) ‘braterstwo; ród, plemię, klan; związek rodowy, fratria’; lit. brotìja (f.) ‘krąg najwierniejszych przyjaciół’; stsłe. bratria, stczak. (XV w.) bratrja, strus. братрия (f. coll.), stpol. (rzadkie) bratrza (f. coll.) (< psł. *bratrьja f. coll. ‘brać, bractwo’). Do tego samego archetypu sprowadza się toch. A pratri ‘bracia’, która reprezentuje dawne nomen collectivum, użyte w funkcji liczby mnogiej. Podobne zjawisko pojawia się też w językach słowiańskich, por. pol. bracia (nom. pl.) ‘fratres’, dawniej f. coll. ‘brać, bractwo’.
The interpretation of Tocharian A pratri ‘brothers’ is highly controversial. Some re-searchers interpret it as the nominative dual of the East Tocharian noun pracar (m.) ‘brother’ (= Toch. B procer), others as an irregular form of the nominative plural, and yet others suggest that the form in question should be treated as a scribal error. The present author demonstrates that the collective noun *bhrātriyā (f. coll.) ‘brotherhood’ is securely attested in the Indo-European languages, cf. Attic Greek φρᾱτρίᾱ, dial. φᾱτρίᾱ (f.) ‘brotherhood; people of kindred race, tribe, clan’; Lithuanian brotìja (f.) ‘circle of the most faithful friends’; Old Slovenian bratria, Old Chakavian bratrja, Old Russian братрия (f. coll.) ‘brotherhood’, Old Polish (rarely) bratrza (f. coll.) ‘brotherhood, brothers’ (< Proto-Slavic *bratrьja f. coll. ‘brotherhood’). Toch. A pratri ‘brothers’ derives from the same Indo-European archetype and represents a nomen collectivum used as the nominative plural. A similar phenomenon is attested in the Slavic languages, cf. Pol. bracia (nom. pl. ← f. coll.) ‘brothers’, earlier ‘brotherhood.’
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 9; 119-133
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania nad etymologią gromu
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1680427.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Balto-Slavic languages
etymology
Greek-Slavic isoglosses
Indo-European languages
semantics
word-formation
Opis:
The Polish appellative grom m. ‘thunderclap’ (< Proto-Slavic *gromъ m. ‘thunder, thunderclap, roar of a thunder’) should be associated with Greek βρόμος m. ‘any loud noise; crackling of fi re; roar of a thunder; roaring of a storm; rage, fury’. Both these nouns derive from the Proto-Indo-European archetype *gu̯rómos m. ‘loud noise; thunder, thunderclap, roar of a thunder’ (originally nomen actionis with the meaning ‘roaring; thundering’, derived from the root *gu̯rem- ‘to roar, to thunder’, cf. Gk. βρέμω ‘to roar; to clash, ring (of arms); to shout, rage (of men)’, pol. grzmieć ‘to thunder’). The comparison of PSl. *gromъ with Gk. χρόμος m. ‘neighing or whinnying (of horse)’ is semantically doubtful.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 779, 10; 9-19
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Der uralte Hirsch- bzw. Rentierkult bei den Jenissejern im Lichte des Wortschatzes
THE ANCIENT YENISEIAN DEER AND REINDEER CULT IN THE LIGHT OF THE VOCABULARY
Autorzy:
Werner, Heinrich
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700158.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Yeniseian languages
Indo-European
shaman
etymology
Opis:
The old Yeniseian deer and reindeer cult is not connected in any way to reindeer herding. There are interesting and far-reaching cultural parallels in the Turkic and Indo-European worlds, linked to the words for ‘deer (doe)’ and ‘fawn’. The cervid attributes of the Yeniseian shamans permit us to separate a cervid type of shamans in general. The word for ‘shaman’ itself can be connected to the word for ‘reindeer’, and thus derived eventually from the Yeniseian languages.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2011, 16, 1; 141-150
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grecki bóg Hermes i bogini wedyjska Saramā w aspekcie porównawczym
Greek Good Hermes and Vedic Goddess Saramā in Comparative Aspect
Autorzy:
Skarbek-Kazanecki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648621.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Hermes
Saramā
ie. root *ser-
herm
Indo-European languages
Opis:
Following the suggestions of nineteenth-century linguists (Max Müller, 1838, Monier-Williams, 1898) the author, basing on the linguistic and mythological comparative analysis, shows that the Greek good Hermes can be related to the Vedic goddess Sarama. The article firstly gives on overview of the different conceptions regarding the etymology of the theonym “Hermes”. The most popular and probable of them is the one proposed by Martin P. Nilsson (1949), who connects it with the greek noun ἕρμα ‘prop, support, reef, rock under water’. Some difficulties, which this hypothesis has given rise to, show that the problem of etymology of the name Hermes is long standing and unsolved. Thereafter, the author proves that etymologies of Hermes and Sarama can connect to the same Indo-European root *ser-. Also the oldest Greek and Vedic literature, primarily Homer’s poems, Homeric Hymn to Hermes and Rigvedic Hymn X. 108, demonstrates numerous similarities between both deities.
-
Źródło:
Collectanea Philologica; 2017, 20; 21-35
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formations of the perfect in the Sabellic languages with the Italic and Indo-European background
Autorzy:
Piwowarczyk, Dariusz R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634556.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Sabellic languages, Oscan-Umbrian verb, perfect
Opis:
The problem of the origin of the Sabellic perfects (in the older literature called Oscan-Umbrian) has been discussed at length very often in Indo-European linguistics ever since the 19th century and the monumental work of Robert von Planta (1892–1897). Still, to this very day it remains a mystery. Various hypotheses have been proposed but none of them explained everything clearly and without problems. Especially intriguing is the fact that the multiple formations of the perfect found in Sabellic languages (reduplicated, simple, -f-, -tt- and -nky-perfects) perform essentially the same function of the preterite tense, being the syncretism of both the Proto-Indo-European aorist and perfect, similarly as in Latin. In the present article the author seeks to present the compelling hypotheses of the origin of the formations of the perfect in the Sabellic languages, evaluate them according to their supposed probability and present the most probable solution to the problem. The Sabellic perfects are classified into groups and each group is discussed as to its origin and development with the Indo-European background in mind. This is followed by some reconstructions underlying the attested forms. The Sabellic formations treated in this article are the reduplicated perfect, long-vowel perfect, s-perfect, simple perfect, -f-perfect, -tt-perfect, -k-perfect, -nky-perfect and the Sabellic future perfect with the characteristic -us- suffix. The discussion is closed by conclusions and the appendix with the complete list of the attested forms of the perfect.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2011, 128
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Зауваження до етимології лексеми grzech – гріх – грех на матеріалі польської, української та російської мов
Observations on the Etymology of Lexemes grzech-гріх-грех Based on the Polish, Ukrainian and Russian Languages
Uwagi do etymologii leksemów grzech-гріх-грех na materiale języków polskiego, ukraińskiego i rosyjskiego
Autorzy:
Piaseczny, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886699.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
grzech
etymologia
praindoeuropejski
bałtosłowiański
chrześcijaństwo
okres przedchrześcijański
sin
etymology
Proto-Indo-European
Balto-Slavic
Christianity
The pre-Christian era
Opis:
Artykuł jest poświęcony etymologii leksemu grzech (ps. *grěxъ, ukr. гріх, ros. грех). Przeprowadzona analiza, oparta na szerokim materiale słownikowym (słowników etymologicznych, gwarowych, poprawnościowych) trzech języków słowiańskich (polskiego, ukraińskiego i rosyjskiego), wykazała, iż najpopularniejsze dotychczasowe propozycje wiążące pochodzenie tego leksemu z ps. *grěti należy w zupełności odrzucić, a także pozwoliła powiązać etymologię owego leksemu ze zrekonstruowanym bałtosłowiańskim leksemem *groi̭s-os, którego pierwotne znaczenie można rekonstruować jako „krzywizna, odchylenie od czegoś”, co w późniejszym okresie dało znaczenie przenośne „pomyłka”. Pogłębiona analiza etymologii leksemu grzech pozwoliła powiązać wskazany powyżej korzeń z praindoeuropejskim rdzeniem *gers-/*ǵers- o znaczeniu m.in. „obracać; giąć, wyginać, zginać”. Przyjąwszy powyższą etymologię leksemu grzech, należy włączyć go do zasobu prasłowiańskich słów, odziedziczonych przez chrześcijańską leksykę konfesyjną w krajach słowiańskich. A zatem zaproponowany przez E. Klicha, S. Rosponda i S. Dubisza zasób słów należy powiększyć do pięciu i odtąd winien on być przedstawiany w sposób następujący: bóg, święty, niebo, piekło, grzech.
The article is devoted to the etymology of the lexeme grzech (ps.*grěxъ ukr. гріх, rus. грех). The analysis based on an extensive dictionary material (etymological, dialect, and monolingual dictionaries of three Slavic languages: Polish, Ukrainian, and Russian) has shown that this lexeme’s hypothetical connection with *grěti  should be entirely rejected. The research has also revealed a connection of this lexeme’s etymology with the reconstructed Balto-Slavic lexeme *groi̭s-os. The original meaning of that latter lexeme can be reconstructed as “curve, bending.” In time, the meaning altered to “mistake”. An in-depth analysis of the etymology of the lexeme grzech allowed the author to connect the above-mentioned root with the Proto-Indo-European core gers-/*ǵers-, which means “to turn, to twist, to bend”. In accord with this etymology, the lexeme grzech should be included in the group of Proto-Slavic words that were inherited by the Christian religious lexis in the Slavic countries. Thus, the group of words proposed by E. Klich, S. Rospond and S. Dubisz should now contain five words: bóg, święty, niebo, piekło, grzech.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 6; 19-31
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latin tree names and the European substratum
Autorzy:
Leschber, Corinna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634385.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology, Indo-European languages, substratum words, Latin languager
Opis:
Generally, we can observe in European languages a high percentage of plant names among the words with unclear etymology. Many designations for plants – like for trees – derive from pre-Indo-European languages. Latin tree names are in most cases far from an unambiguous etymological assignment.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 129, 2
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LAWS OF NON-INDO-EUROPEAN LANGUAGES
Autorzy:
KOTLIAROV, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700142.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
LAWS OF NON-INDO-EUROPEAN LANGUAGES
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2009, 14, 1
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indoeuropejski słownik etymologiczny dla użytkowników języka polskiego (wyrazy na literę *O)
Indo-European Etymological Dictionary for Poles (Words beginning with *O)
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32304171.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Fundacja PSC
Tematy:
etymology
Indo-European languages
lexical loanwords
vocabulary
Polish
Opis:
The paper presents numerous Indo-European roots and words beginning with *o-, whose continuantsare attested in the Polish language as both native reflexes from Proto-Slavic or loanwords from other Indo-European languages, especially from Greek, Latin or German. The study demonstrates a fragment of lexical work carried out in the Indo-European Lexicon Project at the Faculty of Philology in the University of Lodz.
Źródło:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2023, 3(15); 19-53
2719-9851
Pojawia się w:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies