Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Galos, K." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-47 z 47
    Tytuł:
    Regionalne zróżnicowanie krajowego rynku kruszyw naturalnych łamanych
    Regional variability of the domestic market of natural crushed aggregates
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349783.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    kruszywa łamane
    zasoby
    produkcja
    rynek
    crushed aggregates
    reserves
    production
    market
    Opis:
    W pracy przedstawiono, na tle trendów rozwoju krajowej bazy zasobowej i produkcji kruszyw naturalnych łamanych, ich szczegółową strukturę geograficzną. Poddano ocenie stopień intensyfikacji wydobycia i produkcji kruszyw w poszczególnych województwach, wyrażony m.in. wielkością przeciętnego wydobycia z jednej kopalni oraz w tonach wydobycia na km2 powierzchni województwa. Przedstawiono także znaczenie każdego z województw w łącznej krajowej produkcji głównych sortymentów tych kruszyw. W końcowej części scharakteryzowano znaczenie wymiany międzyregionalnej w zakresie tych surowców obecnie i w bliskiej przyszłości.
    The paper presents detailed geographical structure of natural crushed aggregates production, on the background of development tendencies of domestic reserve base and production of such aggregates. Degree of intensification of aggregates' mining output and production, illustrated by average single mine output in each region and by tonnes of mining output per km2, was evaluated. Significance of each voivodeship as producer of the main types of such aggregates, was presented. Finally, present and future importance of interregional trade of natural crushed aggregates was characterised.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4; 179-193
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Założenia metodologiczne propozycji wyznaczania złóż kopalin o znaczeniu publicznym
    Methodological assumptions for proposal of determination of mineral deposits of public importance
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166425.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    złoża kopalin
    znaczenie publiczne
    kryteria kwalifikujące
    waloryzacja złóż
    ochrona złóż
    planowanie przestrzenne
    mineral deposits
    public importance
    qualifying criteria
    mineral deposits valorization
    mineral deposits safeguarding
    land use planning
    Opis:
    Projekt MINATURA 2020, realizowany od 2015 roku w ramach programu Horyzont 2020, ma na celu wypracowanie metod i narzędzi pozwalających na zapewnienie dostępu do najważniejszych europejskich złóż kopalin i umożliwienie ich przyszłej eksploatacji, pod kątem zaspokojenia większości obecnych i przyszłych potrzeb społeczeństwa europejskiego w zakresie surowców mineralnych. Drogą do tego jest rozwój zharmonizowanej ogólnoeuropejskiej koncepcji wyznaczania Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym oraz związanej z tym rekomendacji narzędzi dla ochrony takich złóż, aby zapewnić możliwość jak najlepszego i najpełniejszego ich wykorzystania w przyszłości. Wydzielanie złóż kopalin o znaczeniu publicznym, których eksploatacja byłaby z jednej strony możliwa, a z drugiej szczególnie wskazana z gospodarczego punktu widzenia, musi być poprzedzone wielokryterialną waloryzacją, z uwzględnieniem kryteriów geologicznych, górniczych, środowiskowych, przestrzennych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych, powiązaną z oceną potencjalnej konfliktowości takiej eksploatacji z innymi kierunkami wykorzystania terenu, z uwzględnieniem m.in. uwarunkowań środowiskowych, priorytetów osadniczych, istniejącej i planowanej infrastruktury liniowej itp. Artykuł prezentuje ogólne założenia metodologii wydzielania Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym (ZKoZP), poczynając od przedmiotu projektu - złóż kopalin, poprzez główne założenia dotyczące wydzielania ZKoZP, możliwe kryteria pozwalające na kwalifikację złóż jako ZKoZP oraz założenia dotyczące algorytmu waloryzacji złóż pod kątem wydzielania ZKoZP.
    MINATURA 2020 project, implemented in the framework of Horizon 2020 program since 2015, aims to develop methods and tools for ensuring access to mineral deposits (especially the most important of them, of public importance). It will allow for future exploitation of such deposits, in order to secure most of the current and future demand of European society for minerals. The way to achieve this goal is the development of harmonized, Pan European concept determination of Mineral Deposits of Public Importance, as well as consecutive recommendation of tools for safeguarding of such deposits for their use in the future. Selection of such Mineral Deposits of Public Importance, exploitation of which would be potentially possible and feasible, must be preceded by multi-criteria valorization of a whole set of deposits, taking into account geological, mining, environmental, spatial, economic, social and cultural criteria, as well as by evaluation of potential conflict of such exploitation with other land uses, environmental constraints, settlement priorities, existing and planned linear infrastructure, etc. This paper presents general assumptions of methodology of determination of Mineral Deposits of Public Importance (MDoPI), starting from the subject of the project – mineral deposits, through the main assumptions of determination of MDoPI, possible qualifying criteria allowing for classification of mineral deposits as MDoPI, ending with assumptions of algorithm of mineral deposits valorization for final MDoPI determination.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2016, 72, 5; 21-26
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowa polityka surowcowa Unii Europejskiej
    New mineral policy of the European Union
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349691.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    surowce mineralne
    Unia Europejska
    polityka surowcowa
    mineral raw materials
    European Union
    mineral policy
    Opis:
    Komunikat Komisji Europejskiej "Surowce mineralne - nasze podstawowe potrzeby dla rozwoju i rynku pracy w Europie" został opublikowany 4 listopada 2008 roku, stając się podstawowym dokumentem wyznaczającym trendy dla polityki względem nieenergetycznych surowców mineralnych w Unii Europejskiej. Zaproponowano trzy główne elementy zintegrowanej polityki: zapewnienie dostępu do surowców dla rynku międzynarodowego, ustalenie odpowiednich warunków w UE w celu zrównoważonego gospodarowania zasobami surowcowymi z terenów państw unijnych, działania celem wywołania wzrostu wydajności i promocji recyklingu w celu zredukowania zużycia kopalin pierwotnych w krajach UE oraz zmniejszenia zależności tych krajów od importu. W artykule zaprezentowano podstawowe informacje zawarte w tym dokumencie, jego główne założenia oraz dziesięć głównych inicjatyw tego typu polityki w warunkach polskich.
    European Commission Communication "The raw materials initiative - meeting our critical needs for growth and jobs in Europe" was published on 4th November 2008, started to be the basic document on directions of non-energy raw materials policy of the European Union. Three pillars of an integrated raw materials policy were proposed: ensure access to raw materials from international markets; set the right framework conditions within the EU in order to foster sustainable supply of raw materials from EU sources, support of resource efficiency growth and recycling promotion in order to reduce the EU's consumption of primary raw materials and decrease the relative import dependance. The paper presents the basic premises of preparation of this document, its main assumptions, and - finally - ten basic actions of such policy in Polish circumstances.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 81-88
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategie surowcowe wybranych krajów Unii Europejskiej
    Mineral strategies of selected European Union countries
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394596.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    surowce mineralne
    strategie surowcowe
    innowacyjne technologie
    recykling
    mineral raw materials
    mineral strategies
    innovative technologies
    recycling
    Opis:
    Artykuł omawia najważniejsze elementy strategii surowcowych przyjętych na poziomie Unii Europejskiej, jak i wybranych krajów członkowskich Unii. Na tle podstawowych założeń strategii surowcowej Unii Europejskiej przedstawiono takie strategie dla pięciu krajów, które znacznie różnią się podejściem do tego zagadnienia, tj. Niemiec, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Grecji i Portugalii. Najbardziej komplementarne podejście do problematyki pozyskiwania i użytkowania surowców mineralnych prezentuje dokument niemiecki. Dość zbliżona, choć z większym akcentem położonym na rozwój własnej podaży surowców ze źródeł pierwotnych, jest strategia fińska. Odmienną filozofię prezentuje dokument brytyjski, gdzie punkt ciężkości został położony na rozwój pozyskiwania surowców ze źródeł wtórnych i odpadowych, szczególnie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (ZSEE). W przypadku strategii greckiej i portugalskiej główny nacisk został z kolei położony na zapewnienie pozyskiwania surowców z krajowych złóż kopalin. Obecnie rozpoczynają się prace nad opracowaniem dokumentu dotyczącego strategii surowcowej Polski. Biorąc pod uwagę znaczący potencjał surowcowy Polski w zakresie złóż kopalin niewątpliwie ważne jest uwzględnienie tego w formułowaniu takiej strategii. Z drugiej jednak strony, jak świadczą o tym przykłady choćby Niemiec i Wielkiej Brytanii, rośnie znaczenie pozyskiwania surowców — zwłaszcza metalicznych — ze źródeł wtórnych i odpadowych. Niewątpliwie ważne jest także stworzenie jednolitej bazy informacji o źródłach (pierwotnych, wtórnych, odpadowych) pozyskiwania surowców oraz rozwój prac badawczo-rozwojowych dotyczących innowacyjnych technologii pozyskiwania surowców z różnych źródeł. Kwestią otwartą jest możliwość zaangażowania Polski (czy polskich firm) w projekty surowcowe w innych krajach.
    The paper analyses the main components of raw materials strategies on the European Union level, as well as on the level of selected EU countries. Taking into account the basic assumptions of EU raw materials strategy, such assumptions were also presented for raw materials strategies of five countries, which have different approaches and priorities, i.e. Germany, the United Kingdom, Finland, Greece and Portugal. The most complementary approach to issues of mineral raw materials supply and use is presented in German document. Similar approach, though with strong emphasis on development of own raw materials supply from mineral deposits, is given in Finnish strategy. British document has different philosophy, with focus on development of raw materials supply from secondary and waste sources, especially Waste of Electrical and Electronic Equipment (WEEE). In the case of Greek and Portuguese strategies, the main emphasis was placed on assurance of raw materials supply from domestic mineral deposits. At present, works on preparation of Mineral Raw Materials Strategy of Poland are in the initial phase. Taking into account important mineral potential of Poland it is necessary to include this fact during preparation of such Strategy. On the other hand, as evidenced by examples of e.g. Germany and the UK, importance of raw materials (especially metallic ones) production from secondary and waste sources is systematically growing. It is also important to create uniform database on primary, secondary and waste sources of raw materials, and to develop R&D works on innovative technologies of mineral raw materials production from various sources. Possibility of Poland's involvement in mineral projects abroad is an open question.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 29-45
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapotrzebowanie na kruszywa żwirowo-piaskowe w Polsce w ujęciu regionalnym
    Demand for sand&gravel aggregates in Poland on the regional level
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170804.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    kruszywa żwirowo-piaskowe
    budownictwo mieszkaniowe
    beton
    sand and gravel aggregates
    housing
    concrete
    Opis:
    W artykule zaprezentowano podstawowe trendy w użytkowaniu kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce, z określeniem obecnych wielkości zapotrzebowania na te kruszywa w ujęciu krajowym. Na podstawie analizy trendów w zakresie budownictwa kubaturowego, a także rozwoju produkcji betonu towarowego w poszczególnych województwach, przedstawiono ocenę wielkości zapotrzebowania na te kruszywa w poszczególnych województwach w ostatnich latach. W nawiązaniu do powyższych analiz przedstawiono także ocenę źródeł produkcji tych kruszyw w poszczególnych województwach, co pozwoliło na określenie regionalnych relacji popytu do podaży na kruszywa żwirowo-piaskowe w ostatnich latach. Podano także spodziewane zmiany w zakresie tych relacji w najbliższym czasie.
    The paper presents basic tendencies in consumption of sand&gravel aggregates in Poland, with estimation of current quantities of this demand. Taking into account trends in cubic volume of buildings constructed, as well as quantities of ready-mix concrete production in particular voivodeships, level of demand for sand&gravel aggregates was estimated for each voivodeship. Appraisal of regional sources of such aggregates in each voivodeship was also made. It made possible to establish regional demand/supply relations for sand&gravel aggregates in recent years. Expected changes in these relations in the nearest future were also discussed.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 66-71
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ball clays for the production of porcelain tiles in Poland
    Plastyczne iły biało wypalające się do produkcji płytek gresowych w Polsce
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216381.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    iły ceramiczne
    płytka gresowa
    złoża iłów
    import iłów
    ball clays
    porcelain tiles
    clay deposits
    clays imports
    Opis:
    Ball clays (plastic white- or light-firing clays) are one of the basic mineral commodities for numerous ceramic products manufacture. Significant development of some sectors of the Polish ceramic industry, especially of porcelain tile production, would not be possible without assurance of deliveries of appropriate clayey raw materials. For porcelain tiles, kaolin and ball clays are the most important clayey components. In the last ten years, intense development of demand for such clays for porcelain tiles production was reported in Poland. There were also significant changes in the type of ball clays applied by this industry. Due to limited sources of such clays in Poland, their domestic producers satisfy only a small part of industry's needs, while over 80% of demand is met by imports. Domestic sources of raw materials for white-firing ball clays production are very scarce. They are limited to Upper Cretaceous sediments in Bolesławiec basin. However, white-firing clayey raw materials obtained there by washing of sandy-clayey output do not exhibit all features of optimal ball clays for porcelain tiles production, because their plasticity and sinterability is too weak. Other domestic sources of light-firing clays - Opoczno clays - show moderate plasticity, sinterability, and whiteness after firing, while Jaroszów clays - good plasticity and sinterability, but too low whiteness after firing. All these raw materials can only play a role of supplementary clayey raw materials in the production of porcelain tiles. Lack of suitable domestic clays leads to conclusion that possible further development of demand for white-firing ball clays for porcelain tiles production in Poland, will still be met mostly by imports. Two main directions of these imports - Donetsk region in Ukraine, and Saxony region in Germany - are expected to be maintained, with crucial importance of Donetsk ball clays. Supplementary imports can originate from Westerwald region in Germany, Cheb region in the Czech Republic, and - exceptionally - from English, French or Portuguese producers.
    Plastyczne iły biało- lub jasno-wypalające się są jednymi z podstawowych surowców do produkcji licznych wyrobów ceramicznych. Znaczący rozwój polskiego przemysłu ceramicznego, a w szczególności produkcji płytek gresowych, nie byłby możliwy bez zapewnienia dostaw odpowiedniej jakości surowców ilastych. W przypadku produkcji płytek gresowych, kaoliny i iły biało wypalające się są najważniejszymi składnikami ilastymi. W ostatnich dziesięciu latach, równolegle do szybkiego wzrostu produkcji tych płytek w Polsce, notowany był intensywny rozwój zapotrzebowania na plastyczne iły biało wypalające się. Nastąpiły także istotne zmiany w rodzaju stosowanych przez tą branżę iłów biało wypalających się. Wobec ograniczonych źródeł takich iłów w Polsce, ich krajowi producenci zaspokajają jedynie niewielką część zapotrzebowania, a ponad 80% użytkowanych iłów biało wypalających się pochodzi z importu. Krajowe zasoby kopalin odpowiednich do produkcji surowców ilastych biało wypalających się są bardzo ograniczone. Występują one praktycznie wyłącznie w górnokredowych utworach piaszczysto-ilastych w niecce bolesławieckiej. Uzyskiwane tam - w wyniku szlamowania kopaliny piaszczysto-ilastej - surowce ilaste biało wypalające się nie posiadają wszystkich cech optymalnego iłu biało wypalającego się do produkcji płytek gresowych, szczególnie w zakresie plastyczności i spiekalności. Inne krajowe surowce ilaste jasno wypalające się - iły opoczyńskie - wykazują przeciętną plastyczność i spiekalność, a także niezbyt wysoką białość po wypaleniu. Jeszcze inna odmiana iłów jasno wypalających się - iły jaroszowskie - są plastyczne i dobrze się spiekają, ale wykazują zbyt niską białość po wypaleniu. Wszystkie wymienione surowce ilaste mogą zatem grać rolę jedynie uzupełniającego surowca ilastego do produkcji płytek gresowych. Brak odpowiednich krajowych iłów powoduje, że dalszy oczekiwany rozwój zapotrzebowania na plastyczne iły biało wypalające się ze strony polskiego przemysłu płytek gresowych będzie musiał być zaspokojony głównie ich importem. Dwa główne obecnie kierunki tego importu - z regionu donieckiego na Ukrainie oraz z Saksonii w Niemczech - będą zapewne utrzymane, a znaczenie dostaw iłów donieckich wciąż będzie kluczowe. Uzupełniający import plastycznych iłów biało wypalających się może pochodzić z regionu Westerwald w zachodnich Niemczech, z regionu Chebu w zachodnich Czechach oraz - w wyjątkowych przypadkach - od producentów angielskich, francuskich i portugalskich.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 4; 21-43
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O potrzebie wyceny złóż kopalin objętych własnością górniczą Skarbu Państwa
    Outline of the methodological basis for the valuation of mineral deposits owned by the State Treasury
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395073.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    złoża kopalin
    wycena złóż
    użytkowanie górnicze
    rachunki narodowe
    mineral deposits
    deposits valuation
    mining usufruct
    national accounts
    Opis:
    Złoża kopalin stanowią rodzaj aktywów, których wycena może być realizowana w bardzo zróżnicowany sposób. Metody i procedury takiej wyceny najczęściej stosowane są w odniesieniu do złóż z wyznaczonymi zasobami typu mineral reserves (wg klasyfikacji CRIRSCO), znacznie rzadziej i zazwyczaj wyłącznie z zastosowaniem podejścia porównawczego w przypadku złóż niezagospodarowanych na wstępnym etapie rozpoznania (z zasobami typu mineral resources). W Polsce znaczna część złóż kopalin, głównie energetycznych, metalicznych i chemicznych, jest objęta tzw. własnością górniczą Skarbu Państwa. W chwili obecnej brakuje spójnego i przemyślanego zarządzania tymi złożami. Odpowiednia metodyka wyceny tych złóż, będących na różnym etapie rozpoznania, niekiedy także zagospodarowania, powinna być jednym z kluczowych elementów takiego zarządzania. Skarb Państwa z reguły rozporządza prawem własności górniczej przez „ustanowienie” użytkowania górniczego w formie umowy, z ustaleniem wynagrodzenia za to ustanowienie. Zasady ustalania wynagrodzenia za ustanowienie użytkowania górniczego są określane na podstawie wewnętrznego nieformalnego dokumentu Ministerstwa Środowiska z bardzo uproszczonymi zasadami ustalania tego wynagrodzenia, w bardzo ograniczonym stopniu związanymi z rzeczywistą wartością złoża, która poza tym jest zmienna w czasie. A wymiar tej opłaty powinien mieć jak najbliższy związek z wartością złoża wycenianą na dany moment, z uwzględnieniem obecnych uwarunkowań m.in. technologicznych, środowiskowych, formalnoprawnych, a w szczególności rynkowych. Wycena złóż kopalin objętych własnością górniczą, poza bieżącymi potrzebami w zakresie ustalania podstawy wynagrodzenia za ustanowienie użytkowania górniczego, powinna służyć także do corocznego ustalania wartości tych złóż jako elementu mienia Skarbu Państwa i przedstawiania jej wyników jako elementu Sprawozdania o stanie mienia Skarbu Państwa. Jest sprawą otwartą, czy metodyka wyceny omawianych zasobów powinna bazować na przyjętych i powszechnie stosowanych rozwiązaniach wyceny złóż kopalin dla celów obrotu gospodarczego, czy też na słabo do tej pory rozwiniętej metodyce wyceny złóż jako elementu planowanego systemu Zintegrowanych Środowiskowych i Ekonomicznych Rachunków Narodowych. Artykuł prezentuje najważniejsze elementy obydwu podejść metodycznych. Wydaje się, że wskazane byłoby w tym przypadku wykorzystanie wybranych elementów każdego z tych podejść.
    Mineral deposits are such type of assets, the valuation of which can be carried out in a very diverse manner. Methods and procedures for such a valuation are most often applied to mineral deposits with mineral reserves (according to the CRIRSCO classification), much less frequently and usually only using a comparative approach for undeveloped, initially recognized mineral deposits (with mineral resources). In Poland, a significant portion of mineral deposits, mainly of energy, metal and chemical minerals, are covered by the so-called mining property of the Treasury. At the moment, there is a lack of consistent and thoughtful management of these deposits. The appropriate methodology for valuing these deposits, which are at various stages of recognition (sometimes also of development), should be one of the key elements of such management. The State Treasury usually disposes of mining rights by “establishing” mining usufruct in the form of a contract, with the determination of remuneration for this establishment. The rules for determining remuneration for the establishment of mining usufruct are determined on the basis of an internal informal document of the Ministry of the Environment with very simplified rules for determining this remuneration, to a very limited extent related to the actual value of the deposit, which is also variable over time. This fee should be in close relation to the value of the mineral deposit valued at a given moment, taking the current conditions, including technological, environmental, formal and legal, and – in particular – market conditions into account. The valuation of mineral deposits covered by mining property, except for current needs in determining the basis for remuneration for mining usufruct establishing, should also be used to determine the value of these deposits annually as part of the State Treasury property and to present its results as part of the State Treasury Property Status Report. It is an open matter whether the methodology of valuation of the discussed mineral deposits should be based on accepted and widely used solutions for the valuation of mineral deposits for the purposes of business transactions or based on methodology of valuation of deposits as part of the planned system of Integrated Environmental and Economic National Account (up to date poorly developed). The paper presents the most important elements of both methodological approaches. It seems that the use of selected elements of each of these approaches would be advisable in this case.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 106; 27-37
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trendy rozwoju zapotrzebowania na surowce dla przemysłu materiałów ogniotrwałych w Polsce z oceną możliwości jego zaspokojenia z obecnych i perspektywicznych źródeł krajowych
    Trends in demand for raw materials consumed by refractories industry in Poland with an assessment of their possible supplies from current and future domestic sources
    Autorzy:
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170809.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    materiały ogniotrwałe
    iły ogniotrwałe
    dolomit prażony
    refractories
    refractory clays
    dead-burned dolomite
    Opis:
    Artykuł przedstawia trendy rozwoju zapotrzebowania na najważniejsze krajowe surowce dla przemysłu materiałów ogniotrwałych, tj. iły ogniotrwałe i dolomity ogniotrwałe w latach 1990-2010, oraz ocenę możliwości jego zaspokojenia z istniejących źródeł krajowych, z uwzględnieniem perspektyw i szans zagospodarowania nowych złóż oraz powiększenia bazy zasobowej. Analizie poddano dotychczasowe trendy w funkcjonowaniu krajowego przemysłu materiałów ogniotrwałych, z uwzględnieniem zmian technologicznych, przedstawieniem głównych producentów i ich potencjału produkcyjnego oraz perspektyw rozwoju branży. Omówiono także krajowe źródła surowców ogniotrwałych, ich dostępność pod względem wymagań jakościowych poszczególnych odbiorców oraz perspektywy rozwoju podaży w świetle przyszłego zapotrzebowania na te surowce.
    The paper presents trends in demand for the most important domestic raw materials for refractories industry, i.e. refractory clay and dead-burnt dolomite, upon the years 1990-2010, and the evaluation of opportunities to meet such demand from existing domestic sources, including the prospects and possibilities for development of new deposits and enlargement of the resource base. The current trends in the functioning of the domestic refractories industry, including technological changes, presentation of the major producers, their production potential and prospects of development of the industry, were analyzed. The paper also presents the domestic sources of raw materials for refractories industry, their accessibility in terms of the quality required by individual industries customers and prospects for production development due to future demand for these materials.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 81-87
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksploatacja podziemna kamieni blocznych - podstawowe aspekty geologiczne i górnicze
    Underground extraction of dimension stone — basic geological and mining aspects
    Autorzy:
    Galos, K.
    Guzik, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395119.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    eksploatacja podziemna
    kamienie bloczne
    marmury
    wapienie
    systemy eksploatacji
    underground extraction
    dimension stone
    limestone
    marble
    mining systems
    Opis:
    Podziemna eksploatacja kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich, a także w Ameryce Północnej. Jej popularność będzie jednak niewątpliwie rosnąć, przede wszystkim w związku z uwarunkowaniami środowiskowymi i kwestią dostępności terenu. Metoda ta zapewnia często długoletnią działalność górniczą, umożliwiając eksploatację tylko wybranych partii masywu skalnego, bez konieczności usuwania nadmiernego nadkładu, przy zredukowanym do minimum wpływie na powierzchnię terenu oraz niższych kosztach rekultywacji w porównaniu do eksploatacji odkrywkowej. Eksploatacja podziemna w chwili obecnej dotyczy niemal wyłącznie skał osadowych (głównie wapienie) oraz niektórych metamorficznych (np. marmury). Najbardziej znane przykłady podziemnej eksploatacji kamieni budowlanych występują we Włoszech, a także w Wielkiej Brytanii, Portugalii i kilku innych krajach Europy południowej. Najczęstszą przyczyną uruchamiania eksploatacji podziemnej skał blocznych jest występowanie zapotrzebowania na materiały kamienne, których wydobycie metodą odkrywkową jest utrudnione bądź niemożliwe. Istotnym aspektem eksploatacji podziemnej musi być gwarantowana długoterminowa stabilność geomechaniczna pustek poeksploatacyjnych. Warunki geostrukturalne (tektonika, litologia) determinują zarówno plan wyrobisk podziemnych, jak też metody pozyskiwania bloków w przodkach eksploatacyjnych. Najczęstszym stosowanym systemem eksploatacji podziemnej jest system komorowo-filarowy. Istotna jest także możliwość prowadzenia eksploatacji wybranych części złóż, charakteryzujących się najkorzystniejszymi parametrami jakościowymi. Za podjęciem podziemnej eksploatacji przemawia również stwierdzany wielokrotnie wzrost możliwości pozyskania bloków w głębiej położonych partiach złóż. Powoduje to, że uzysk bloków w kopalniach podziemnych jest rzadko mniejszy niż 60%. W Polsce podziemna eksploatacja krajowych skał blocznych nie była dotychczas prowadzona. Najbardziej interesujące perspektywy rozwoju eksploatacji metodą podziemną mogą dotyczyć m.in. marmurów, serpentynitów i sjenitów na Dolnym Śląsku oraz wapieni (marmurów technicznych) w rejonie Krakowa i Kielc.
    Underground extraction of dimension stone is widespread in many European countries and in North America. Its popularity will undoubtedly grow, mainly due to environmental considerations and the accessibility of deposits for extraction. This method commonly results in long-term mining operations, allowing for the extraction of only selected parts of the rock mass without the necessity of overburden removal, reduced impact on the surface environment, and lower costs of reclamation as compared to open pit mining. Currently, underground mining is almost entirely associated with sedimentary rocks (mainly limestone) and some metamorphic rocks (e.g. marble). The best-known examples of underground exploitation of building stones are found in Italy, the UK, Portugal, and several other countries in southern Europe. The most common reason for initiating underground dimension stone mining is demand for certain stone materials which cannot be obtained from opencast mining. An important aspect of such operations is guaranteed long-term geomechanical stability of post-mining voids. Geostructural conditions (tectonics, lithology) determine both the plan of underground workings, as well as the method of blocks at the mining faces. The room-and-pillar system is the most common operating system of extraction. It is important to have the opportunity for selective mining of the parts of a deposit showing the best quality parameters, which allows for higher yield of the blocks (rarely less than 60%). In Poland, the underground extraction of dimension stone has not yet been conducted. The most interesting prospects for the development of an underground operation method may include — among other materials — marble, serpentinite, and syenite in Lower Silesia and limestone (technical marble) in the area of Cracow and Kielce.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 84; 25-36
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metals in Spent Mobile Phones (SMP) – a new challenge for mineral resources management
    Metale w zużytych telefonach komórkowych – nowe wyzwanie dla gospodarki surowcami mineralnymi
    Autorzy:
    Szamałek, K.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216864.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    spent mobile phone
    metal recycling
    metal resources
    zużyty telefon komórkowy
    recykling metali
    zasoby metali
    Opis:
    The world sales of mobile phones is growing very dynamically (in 2015 reaching a level of approx. 1.92 billion units). The number of worldwide mobile phones in use is also rapidly increasing (it is estimated that their amount is approx. 7 billion units). The life cycle of a mobile phone is short (commonly approx. 18 months), which is mainly associated with the changing trends, technical progress and competition. This is the reason why a growing number of spent mobile phones (SMP) is stored in homes - the number of SMP worldwide is estimated at approx. 14 billion units. In Poland, estimated number of SMP stored in homes is approx. 100 million units (including approx. 30 million spent smartphones). Mobile phones contain various quantities of valuable metals such as: Cu, Ni, Ag, Au, PMG, Co, Li, Pb, Sn, Zn, REE , Ga, In, Fe, Cr, Nb, Ta, Ti. The concentration of such metals in mobile phones often times exceeds the concentration of these elements in primary deposits. It is estimated that SMPs stored in Polish homes contain approx. 1,344 Mg Cu, 27 Mg Ag, 2.6 Mg Au, 1 Mg Pd, 4.3 Mg Nd, 0.8 Mg Pr, and 454 Mg Co. Worldwide, SM Ps contain at least 196,000 Mg Cu, 70,000 Mg Co, 4,000 Mg Ag, 400 Mg Au, 140 Mg Pd, 630 Mg Nd, 126 Mg Pr. This creates new challenges for mineral resources management, especially regarding introduction of new effective directions of utilization of metals recovered from SMPs. The recovery of metals from SMPs will in fact decrease the extraction of minerals from primary deposits, which will have a positive impact on the environment, and reduce the stream of existing e-wastes. The collection of SMPs in Poland is currently at a very low level, probably not exceeding 1%. It is therefore necessary to introduce new efficient SM P collection systems combined, for example, with the obligation to transfer the spent telephone to the operator while obtaining a new one. The authors suggest the need to begin research on the development of efficient technologies of metal recovery from spent mobile phones.
    Na świecie rośnie bardzo dynamicznie sprzedaż telefonów komórkowych (w 2015 roku osiągnęła poziom 1,92 mld sztuk). Wiąże się to także z gwałtownym wzrostem liczby używanych na świecie telefonów komórkowych (szacuje się że jest ich ok. 7 mld sztuk). Cykl życia telefonów komórkowych jest krótki (zwykle około 18 miesięcy), co jest związane głównie ze zmieniającą się modą, postępem technicznym oraz konkurencją. Dlatego rośnie liczba nieużywanych aparatów przechowywanych w domach – na świecie ocenia się ich liczbę na około 14 mld. W Polsce liczbę tę szacuje się na około 100 mln sztuk (włączając w to ok. 30 mln smartfonów). Telefony komórkowe zawierają – w zróżnicowanych ilościach – cały szereg cennych metali takich jak: Cu, Ni, Ag, Au, PMG, Co, Li, Pb, Sn, Zn, REE , Ga, In, Fe, Cr, Nb, Ta, Ti. Koncentracja metali w telefonach komórkowych wielokrotnie przewyższa koncentrację tych pierwiastków w złożach pierwotnych. Szacuje się, że składowane w polskich domach zużyte telefony komórkowe zawierają: około 1344 M g Cu, 27 Mg Ag, 2,6 Mg Au, 1 Mg Pd, około 4,3 Mg Nd, 0,8 Mg Pr, 454 Mg Co. Natomiast zużyte telefony komórkowe w skali świata zawierają: około 196 tys. Mg Cu, 70 tys. Mg Co, 4 tys. Mg Au, 400 Mg Au, 140 Mg Pd, 630 Mg Nd oraz 126 Mg Pr. Stwarza to zatem nowe wyzwania przed gospodarką surowcami mineralnymi odnośnie poszukiwań efektywnych dróg zagospodarowania zawartych w tych telefonach zasobów metali. Odzyskanie metali ze zużytych telefonów komórkowych zarówno w Polsce, jak i na świecie pozwoli bowiem na ograniczenie wydobycia kopalin ze złóż pierwotnych, co pozytywnie wpłynie na środowisko naturalne, a ponadto zmniejszy strumień istniejących odpadów. Poziom zbiórki zużytych telefonów komórkowych jest w Polsce bardzo niski, zapewne nie przekracza 1%. Należy zatem wprowadzać nowe efektywne systemy odbioru telefonów komórkowych połączone na przykład z obowiązkiem przekazywania zużytego aparatu telefonicznego operatorowi sieci komórkowej przy uzyskiwaniu nowego aparatu. Ponadto należy finansować badania nad rozwojem efektywnej technologii odzysku metali ze zużytych telefonów komórkowych.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2016, 32, 4; 45-58
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Regionalne relacje podaży do popytu w Polsce dla kruszyw łamanych
    Regional relations of supply and demand for crushed aggregates in Poland
    Autorzy:
    Galos, K.
    Smakowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170127.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    kruszywa łamane
    zasoby
    produkcja
    zużycie
    rynki regionalne
    crushed aggregates
    resources
    production
    consumption
    regional markets
    Opis:
    Produkcja kruszyw naturalnych łamanych w Polsce rosła nieprzerwanie w latach 2003-2011 wskutek szybko rosnącego popytu, głównie ze strony budownictwa infrastrukturalnego. Łącznie wzrosła ona w tym okresie aż o ponad 240% do 88,7 mln t w 2011 r., przy ograniczeniu do około 64,9 mln t w 2012 r. Zużycie kruszyw łamanych jest nierozerwalnie związane ze stanem budownictwa drogowego i kolejowego, w mniejszym stopniu budownictwa kubaturowego. Szybki, nie mający precedensu w historii rozwój popytu na kruszywa naturalne łamane w Polsce, trwający do 2011 r., był rezultatem m.in. dużych inwestycji drogowych, kolejowych i infrastrukturalnych współfinansowanych z funduszy pomocowych Unii Europejskiej. W rezultacie nastąpił wzrost tego zapotrzebowania do aż 93,6 mln t w 2011 r., przy ograniczeniu w 2012 r. o 28% do około 67,7 mln t. Regionalne rynki kruszyw naturalnych łamanych mają zróżnicowane źródła podaży, co jest wynikiem skupienia ich bazy zasobowej i produkcji w Polsce południowej. W województwie dolnośląskim, małopolskim i świętokrzyskim podaż kruszyw naturalnych łamanych kilkakrotnie przekracza zapotrzebowanie regionu. Z drugiej strony, aż w dziesięciu województwach notowany jest trwały deficyt kruszyw łamanych, najwyższy w województwie mazowieckim, wielkopolskim, pomorskim i łódzkim. Brak źródeł do produkcji kruszyw naturalnych łamanych w Polsce północnej, centralnej i wschodniej powoduje konieczność dostaw takich kruszyw głównie z trzech wymienionych regionów, a wobec stosunkowo wysokich kosztów transportu takich kruszyw – także częściowo kruszyw importowanych. W przyszłości należy oczekiwać zasadniczo utrzymania tych relacji, przy ewentualnej zmianie znaczenia poszczególnych regionów (np. dalszego rozwoju importu kruszyw łamanych do Polski północnej).
    Production of crushed aggregates in Poland was increasing continuously in the years 2003-2011 due to quickly rising demand, mainly demand of infrastructure construction. It rose by ca. 240% up to 88.7 million t in 2011, with reduction down to 64.9 million t in 2012. Crushed aggregates consumption is closely related to the tendencies in road and railway construction, and in housing to a lesser extent. Very quick, unprecedented demand growth for crushed aggregates in Poland, which took place until 2011, was a result of large road, railway and other infrastructure investments, co-financed by EU funds. As a result, crushed aggregates consumption rose to even 93.6 million t in 2011, with 28% reduction down to 67.7 million t in 2012. Regional markets of crushed aggregates have various sources of supply, what results from unevenly located resources of rocks for their production, being concentrated in the southern Poland. In the Dolnośląskie, Świętokrzyskie and Małopolskie voivodeships crushed aggregates production several times exceeds regional demand for them. On the contrary, in ten voivodeships permanent deficit of crushed aggregates is reported, the highest one in Mazowieckie,, Wielkopolskie, Pomorskie and Łódzkie voivodeships. Lack of sources for crushed aggregates production in the northern, central and eastern Poland necessitates their supplies from the three above mentioned voivodeships, but due to significant transportation costs - also from abroad. In the coming years, such supply/demand relation in individual voivodeships are expected to be maintained, with possible change of individual regions importance, e.g. further development of crushed aggregates imports to the northern Poland.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 186-193
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena regionalnego zapotrzebowania na wybrane surowce ceramiczne w Polsce
    The evaluation of regional demand for selected ceramic raw materials in Poland
    Autorzy:
    Lewicka, E.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170798.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    surowce ceramiczne
    kaoliny
    iły biało wypalające się
    surowce skaleniowe
    ceramic raw materials
    kaolin
    white firing clays
    feldspar
    Opis:
    W artykule poddano ocenie wielkość zapotrzebowania regionalnego (tj. w poszczególnych województwach) na surowce ceramiczne użytkowane do produkcji wyrobów ceramiki szlachetnej i technicznej, tj. porcelany stołowej, porcelany elektrotechnicznej, płytek ceramicznych i ceramicznych wyrobów sanitarnych. Do podstawowych surowców ceramicznych zaliczyć należy iły biało wypalające się, kaoliny oraz surowce skaleniowe. Analizie poddano krajowe i zagraniczne źródła tych surowców, a także główne zakłady będące ich użytkownikami. Ustalono szacunkowe poziomy podaży i popytu na wymienione surowce w poszczególnych województwach, co pozwoliło na ocenę znaczenia przepływów tych surowców pomiędzy poszczególnymi regionami oraz z zagranicy.
    The article evaluates the regional demand (i.e. in individual voivodeships) for the ceramic raw materials utilized in the production of ceramic goods such as chinaware, electrical porcelain, ceramic tiles and sanitaryware. The principal ceramic raw materials are: white firing clays, kaolin, and feldspar. Their domestic and foreign sources, as well as main plants utilizing these raw materials have been analyzed. Estimated volumes of demand and supply in particular voivodeships have been determined, what allowed for relevance of these raw materials flow among particular regions and from abroad.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 79-84
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Europejska koncepcja złóż kopalin o znaczeniu publicznym (projekt MINATURA2020)
    European concept of mineral deposits of public importance (MINATURA2020 project)
    Autorzy:
    Galos, K.
    Nieć, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394191.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    złoża kopalin
    znaczenie publiczne
    ochrona złóż
    planowanie przestrzenne
    mineral deposits
    public importance
    protection of deposits
    spatial planning
    Opis:
    Projekt MINATURA2020, realizowany w ramach programu Horyzont 2020, ma na celu wypracowanie narzędzi pozwalających na zapewnienie dostępu do najważniejszych europejskich złóż kopalin i umożliwienie ich przyszłej eksploatacji pod kątem zaspokojenia większości obecnych i przyszłych potrzeb społeczeństwa europejskiego w zakresie surowców mineralnych (alternatywą jest zaspokajanie tych potrzeb drogą importu). Drogą do tego jest rozwój zharmonizowanej ogólnoeuropejskiej koncepcji Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym oraz związanej z tym metodyki ramowych regulacji/wskazań/rekomendacji dla ochrony takich złóż, aby zapewnić możliwość jak najlepszego i najpełniejszego ich wykorzystania w przyszłości. Wydzielanie złóż kopalin o znaczeniu publicznym, których eksploatacja byłaby z jednej strony możliwa, a z drugiej szczególnie wskazana z gospodarczego punktu widzenia, musi być poprzedzone wielokryterialną waloryzacją z wykorzystaniem kryteriów geologicznych, górniczych, środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, powiązaną z oceną potencjalnej konfliktowości takiej eksploatacji z innymi kierunkami wykorzystania terenu, z uwzględnieniem m.in. uwarunkowań środowiskowych, priorytetów osadniczych, istniejącej i planowanej infrastruktury liniowej itp.
    MINATURA2020 project, implemented within Horizon 2020 program, aims to develop tools for ensuring access to mineral deposits (especially the most important of them, of public importance). It will allow future exploitation of such deposits, in order to secure most of the current and future demand of European society for minerals (the alternative is to satisfy these needs through imports). The way to achieve this goal is development of harmonized, Pan-European concept of Mineral Deposits of Public Importance, as well as consecutive development of methodology of regulation framework/guidelines/recommendations to ensure protection of such deposits for their use in the future. Selection of such Mineral Deposits of Public Importance, exploitation of which would be potentially possible and feasible, must be preceded by multi-criteria valorization of a whole set of deposits, taking into account geological, mining, environmental, economic and social criteria; as well as by evaluation of potential conflict of such exploitation with other land uses; environmental constraints, settlement priorities, existing and planned linear infrastructure, etc.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 35-43
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena znaczenia surowców mineralnych nieenergetycznych dla gospodarki krajowej
    Assessment of importance of non-energy mineral raw materials for the domestic economy
    Autorzy:
    Galos, K.
    Lewicka, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394833.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    surowce mineralne nieenergetyczne
    zapotrzebowanie
    struktura zużycia
    produkcja
    obroty
    non-energy mineral raw materials
    demand
    consumption patterns
    production
    trade
    Opis:
    Ocenę znaczenia nieenergetycznych surowców mineralnych dla gospodarki krajowej w ostatnich dziesięciu latach przeprowadzono na podstawie analizy wielkości i wartości ich zużycia oraz sald obrotów w latach 2005, 2010 i 2014. Analiza ta wykazała, że zapotrzebowanie na wiele z tych surowców przypuszczalnie w coraz większym stopniu będzie musiało być zaspokajane importem. Wynika to zarówno z braku ich własnych źródeł (m.in. rudy i koncentraty żelaza, aluminium, żelazostopy, fosforyty i sole potasowe), jak i niewystarczającej podaży surowców produkowanych w kraju w stosunku do zapotrzebowania (np. koncentraty miedzi i cynku, miedź hutnicza). Innym powodem rosnącego uzależnienia Polski od zagranicznych dostaw nieenergetycznych surowców mineralnych jest brak możliwości pozyskiwania surowców najwyższej jakości, czego przykładem są: dolomity, iły ceramiczne biało wypalające się, kamionkowe i ogniotrwałe, kaolin, magnezyty, kreda, czy surowce skaleniowe. Jedynie w przypadku większości surowców dla budownictwa i szeroko rozumianego przemysłu ceramicznego możliwe będzie zaspokojenie potrzeb krajowej gospodarki z rodzimych źródeł. Szansę na poprawę wskaźnika pokrycia zapotrzebowania z własnych źródeł należy wiązać z rozwojem wykorzystania surowców wtórnych w produkcji surowców mineralnych, zwłaszcza metalicznych. Spośród analizowanych surowców jedynie dwadzieścia odgrywa istotną rolę w wymianie międzynarodowej, a wśród nich najwyższe salda obrotów charakteryzują: miedź elektrolityczną, srebro, cynk, siarkę, surowce ołowiu, selen i ren. Możliwości rozwoju eksportu pozostałych nieenergetycznych surowców mineralnych są znikome. Bardziej prawdopodobny jest wzrost zapotrzebowania na wiele surowców tradycyjnie sprowadzanych do Polski, co potwierdzają skonstruowane dla nich modele trendów rozwoju popytu do 2020 r. Będzie to związane z koniecznością ich zwiększonych dostaw z zagranicy.
    An assessment of the significance of non-energy mineral raw materials for the domestic economy over the last ten years was performed on the basis of an analysis of values and volumes of their consumption and trade balances in 2005, 2010 and 2014. The analysis demonstrated that the demand for many of these raw materials will be increasingly met from imports. This is due to the deficiency of indigenous sources (e.g. iron ore and concentrates, aluminum, ferroalloys, phosphates, potassium salts), as well as supply shortages of raw materials domestically obtained (e.g. copper and zinc concentrates, copper-smelter). Another reason for increasing Poland’s dependence on foreign deliveries of non-energy mineral raw materials is the lack of possibility for manufacturing the highest quality mineral products, e.g. dolomites, clays (white-firing, stoneware and refractory), kaolin, magnesite, chalk, feldspar. The only exception is the group of widely understood construction and ceramic raw materials, for which the demand can be entirely satisfied from domestic sources. An opportunity to enhance the ratio of demand coverage from native sources is the increasing utilization of secondary materials in mineral production, especially of metals. From among the raw materials analyzed, there are only twenty that are important in international turnover, of which the highest trade balances were attributable to: electrolytic copper, silver, zinc, sulphur, lead commodities, selenium, and rhenium. However, prospects for the development of foreign sales of the remaining non-energy mineral raw materials are very weak. The rise in demand for many raw materials that have been traditionally imported to Poland, which has been confirmed by projections of demand to 2020 is the more probable. This will involve the need to their increased deliveries from abroad.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 92; 7-36
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W kierunku nowego standardu wyceny nieruchomości ze złożami kopalin (w tym złożami kruszywowymi)
    Towards a new standard on valuation of land properties with mineral deposits (including deposits for aggregates production)
    Autorzy:
    Galos, K.
    Pietkiewicz, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88928.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    wycena złóż
    kopaliny skalne
    metody i standardy wyceny
    Opis:
    Wycena aktywów geologiczno-górniczych, a w szczególności złóż kopalin skalnych, może być wykonywana dla różnych celów. Najczęściej związana jest z transakcjami kupna-sprzedaży lub wykupu nieruchomości gruntowych, związanych ze złożem dla zabezpieczenia eksploatacji. Niekiedy jest sporządzana w celu umożliwienia zaciągania zobowiązań pod zastaw czy ujawniania wartości złoża w aktywach przedsiębiorstwa. Zgodnie z nowym prawem geologicznym i górniczym złoża kopalin skalnych objęte są prawem własności nieruchomości gruntowej, dlatego są traktowane jako części składowe tych nieruchomości i wyceniane łącznie z nimi. Wyceny takie mogą być sporządzane przez rzeczoznawców majątkowych, jednakże z uwagi na specyfikę zagadnień geologiczno-górniczych wyceny takie powinny być wykonywane wspólnie przez rzeczoznawcę majątkowego i taksatora złóż kopalin. Standardy Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych oraz kodeks POLVAL Polskiego Stowarzyszenia Wyceny Złóż Kopalin rekomendują w przypadku wyceny takich złóż zastosowanie podejścia dochodowego (głównie dla złóż zagospodarowanych lub zagospodarowywanych) lub porównawczego (głównie dla złóż na wczesnym etapie rozpoznania). Artykuł prezentuje założenia nowego standardu wyceny nieruchomości ze złożami kopalin, przygotowywanego wspólnie przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych i Polskie Stowarzyszenie Wyceny Złóż Kopalin.
    Valuation of rock minerals deposits can be prepared for various purposes. Purchase-sale transaction of deposits and purchase of land properties associated with deposit for security of future extraction, are the most common cases. Sometimes, such valuation is prepared for purposes of incurring liabilities secured by deposit or for disclosure of deposit value in assets of company. According to new geological and mining law, rock mineral deposits are covered by the law of land ownership, being treated as parts of land property and valued together with them. Such valuation should be performed by property appraiser with help of mineral deposit valuator. For deposits being exploited or just under development, income approach should be used, while for undeveloped deposits – comparative approach. The paper presents assumptions of new standard on valuation of land properties with mineral deposits, currently being under preparation commonly by the Polish Federation of Valuation Appraisers and the Polish Association of Mineral Asset Valuators.
    Źródło:
    Mining Science; 2015, 22, Special Issue 1; 33-43
    2300-9586
    2353-5423
    Pojawia się w:
    Mining Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propozycje kryteriów waloryzacji złóż oraz obszarów prognostycznych i perspektywicznych węgla kamiennego pod kątem ich ochrony
    Proposals of criteria for valorization of deposits and prognostic/perspective areas of hard coal for their protection
    Autorzy:
    Jureczka, J.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394776.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    złoża niezagospodarowane
    obszary prognostyczne i perspektywiczne
    kryteria waloryzacji
    hard coal
    undeveloped deposits
    prognosic & perspective areas
    valorization criteria
    Opis:
    Ochrona złóż kopalin winna zapewniać ich dostępność dla zagospodarowania w przyszłości. Jest to szczególnie istotne w przypadku węgla kamiennego, który w Polsce jest surowcem strategicznym o dużym potencjale zasobowym, zarówno w złożach udokumentowanych (138 złóż, w tym 91 nie objętych eksploatacją), jak i w obszarach o zasobach prognostycznych i perspektywicznych (około 90 obszarów). W artykule przedstawiono kryteria oceny tych złóż i obszarów (z wyłączeniem złóż zagospodarowanych) pod kątem ich potencjalnej ochrony, w podziale na trzy podstawowe grupy: - geologiczno-zasobowe (proponowane 70-75% łącznej oceny punktowej); - formalne i przestrzenne warunkujące dostępność złoża (15-20% łącznej oceny); - środowiskowe (ok. 10% łącznej oceny). Wynikiem proponowanej przez autorów propozycji wielokryterialnej waloryzacji złóż i obszarów prognostycznych/perspektywicznych węgla kamiennego w Polsce, opartej na systemie punktacji, byłby podział tych złóż i obszarów na pięć grup, poczynając od złóż/obszarów w najwyższym stopniu predestynowanych do ochrony, a skończywszy na złożach/obszarach wyłączonych z potencjalnej ochrony.
    Mineral resources protection should assure their accessibility for future development. It is especially important in case of hard coal, which - in Poland - is a strategic raw material. There is a large hard coal resources potential in Poland, with 138 recognized deposits (including 91 undeveloped deposits), as well as ca. 90 prognostic and perspective areas. In the paper, valorization criteria of undeveloped deposits and prognostic/perspective areas of hard coal, are formulated, being divided into three groups: - geological and resource criteria - 70-75% of total point assessment; - formal and spatial criteria - 15-20% of total point assessment; - environmental criteria - ca. 10% of total point assessment. As a result of introduction of proposed multi-criteria valorization of hard coal deposits and prognostic/perspective areas, these objects would be classified into five categories, starting from category of objects of the highest protection, down to category of objects excluded from resource protection.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 289-297
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wycena nieruchomości gruntowych związanych ze złożami kopalin - w kierunku nowego standardu wyceny
    Valuation of land properties associated with mineral deposits - towards a new standard of valuation
    Autorzy:
    Galos, K.
    Uberman, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394801.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    wycena złóż
    aktywa geologiczno-górnicze
    nieruchomość gruntowa
    standardy wyceny
    Kodeks Polval
    mineral deposits valuation
    geological and mining assets
    land property
    valuation standards
    POLVAL Code
    Opis:
    Zgodnie z nowym prawem geologicznym i górniczym wszystkie złoża z grupy złóż kopalin skalnych objęte są prawem własności nieruchomości gruntowej. W związku z tym złoża te muszą być traktowane jako części składowe tych nieruchomości i wyceniane łącznie z nimi. Podstawą prawną dla wyceny wartości takich złóż jest ustawa o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości oraz sporządzania operatu szacunkowego. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych przygotowała w 2002 r. standard V.7 "Wycena nieruchomości gruntowych położonych na złożach kopalin", którym powinni kierować się rzeczoznawcy majątkowi wyceniający nieruchomości gruntowe ze złożami kopalin jako ich częściami składowymi. Dopuszcza on stosowanie do wyceny tylko podejście dochodowe lub porównawcze. Choć wycena złóż kopalin związanych z nieruchomościami gruntowymi jest teoretycznie podporządkowana procedurom wyceny nieruchomości, to w istocie stanowi ona specyficzny obszar działalności rzeczoznawczej, wymaga bowiem głębokiej wiedzy i doświadczenia z zakresu geologii, górnictwa i ekonomii. Polskie Stowarzyszenie Wyceny Złóż Kopalin opublikowało w 2008 r. Kodeks Wyceny Złóż Kopalin POLVAL. Wzorem kodeksów zagranicznych stwarza on podstawy merytoryczne do wyceny wszystkich aktywów geologiczno-górniczych, w tym złóż kopalin związanych z nieruchomościami gruntowymi. Powinien stać się punktem wyjścia do przygotowania nowego standardu wyceny takich nieruchomości, na zasadzie współpracy pomiędzy Polską Federacją Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych a Polskim Stowarzyszeniem Wyceny Złóż Kopalin. Zgodnie z kodeksem POLVAL należałoby rozszerzyć zakres możliwych podejść do wyceny w zależności od etapu badania i wykorzystania złoża. W przypadku złóż na etapie prac geologiczno-poszukiwawczych (AGG I) lub rozpoznania i dokumentacji (AGG II) należałoby rozważyć stosowanie podejścia porównawczego lub kosztowego, a wykluczyć możliwość stosowania podejścia dochodowego. W przypadku złóż na etapie zagospodarowania (AGG III) lub eksploatacji (AGG IV) podstawowym podejściem powinno być podejście dochodowe z użyciem techniki zdyskontowanych przepływów pieniężnych, a gdy otrzymywane wartości NPV są ujemne — powinno być możliwe użycie metody opcji realnych. Zasadniczej przebudowy wymagają podstawowe zalecenia metodyczne w odniesieniu do podejścia dochodowego, jak również podstawowe założenia i dane wejściowe umożliwiające właściwe wykonanie wyceny metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Należałoby także rozważyć, czy w przypadku takiej wyceny nie wprowadzić dodatkowego zapisu, że powinna ona zostać sporządzona wspólnie przez rzeczoznawcę majątkowego oraz taksatora złóż kopalin, w szczególności w przypadku eksploatacji odkrywkowej mogącej znacząco oddziaływać na środowisko, tj. na powierzchni przekraczającej 25 ha.
    According to the new geological and mining law, all deposits of rock minerals are covered by the law of land property ownership. Therefore, such deposits should be treated as parts of these land properties and valued together with them. The legal basis for such valuation is the Law on land properties management and Cabinet Ordinance on land properties valuation and preparation of valuation appraisal. In 2002 Polish Federation of Valuer's Associations prepared standard V.7 "Valuation of land properties situated on mineral deposits", which should be helpful for valuers, which evaluate land properties with mineral deposits as their integral parts. This temporary standard allows to use only income or comparative method of valuation. Although valuation of mineral deposits being parts of land properties is theoretically subordinated procedures of land properties valuation, it is special type of valuation activity, because good knowledge and experience related to geological, mining and economic issues is necessary. Polish Association of Mineral Asset Valuators published in 2008 Code of Mineral Deposits Valuation POLVAL. Similarly to some foreign codes, it delivers substantive grounds for valuation of all geological and mining assets, including mineral deposits being parts of land properties. This Code should be the starting point for preparation of new valuation standard related to such land properties, assuming cooperation between Polish Federation of Valuer's Associations and Polish Association of Mineral Asset Valuators. According to POLVAL Code, range of possible valuation methods should be enlarged, depending on stage of deposit recognition and development. At stage of geological prospecting works and recognition works, comparative or cost valuation method should be used, while income method should be excluded. In case of mineral deposit being under development or being extracted, income valuation method with the use of discounted cash-flow technique should be the basic one, but if negative NPV is obtained — real options method should also be admissible. The basic methodological approach of income method, as well as basic assumptions and type of input data for valuation with use of discounted cash-flow method, should be totally changed in comparison to current standard V.7. It is also worth consideration, if such valuation should be made together by valuer and mineral asset valuator, especially in case of open-pit extraction that can significantly influence the environment, i.e. when planned mining area exceeds 25 ha
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 47-63
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania w instalacji pilotowej w Regulicach przydatności odpadów przeróbczych z wybranych kopalń węgla kamiennego do produkcji kruszyw mineralnych
    Testing of pilot installation in Regulice for usability of tailings from selected coal mines in the production of mineral aggregates
    Autorzy:
    Galos, K.
    Szlugaj, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165140.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    odpady powęglowe
    kryszywa mineralne
    mieszanki dla drogownictwa
    odzysk odpadów
    coal refuse
    mineral aggregates
    mixes for road engineering
    recovery of waste
    Opis:
    Produkcja kruszyw z odpadów z górnictwa i przeróbki węgla kamiennego rozwijana na Górnym Śląsku stanowi istotną alternatywę dla kruszyw naturalnych, konkurując z nimi głównie pod względem ceny, przy spełnieniu podstawowych wymagań jakościowych. Uruchomiona pilotowa instalacja demonstracyjna do produkcji kruszyw z odpadów powęglowych w Laboratorium Akademii Górniczo-Hutniczej w Regulicach może być ważnym narzędziem umożliwiającym wstępne badanie odpadów powęglowych pod kątem produkcji kruszyw. W instalacji tej w 2013 r. poddano badaniom odpady gruboziarniste 20-150 mm ze wzbogacania węgla w separatorach cieczy ciężkiej, pochodzące z kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego: „Wujek" i „Mysłowice-Wesoła" (Ruch „Wesoła"). Otrzymano mieszankę 4-31,5 mm oraz materiał drobnoziarnisty niskoenergetyczny 0-4 mm. Mieszanka 4-31,5 mm otrzymana na bazie odpadu z kopalni „Wujek" wykazała lepsze parametry jakościowe niż otrzymana na bazie odpadu z kopalni „Wesoła": odporność na rozdrabnianie w bębnie Los Angeles 29% (Wesoła - 34%), mrozoodporność 14,1% ubytku masy (Wesoła -17,2%), zawartość węgla 5,1% (Wesoła - 6,0%). Produkt drobnoziarnisty 0-4 mm niskoenergetyczny otrzymany na bazie odpadu z kopalni „Wesoła" wykazujący wartość opałową 9,4 MJ/kg przy niskiej zawartości siarki może okazać się przydatny do przygotowywania mieszanek paliwowych z miałem węglowym. Analogiczny produkt na bazie odpadu z kopalni „Wujek" jest pod tym względem mniej atrakcyjny.
    Production of minerał aggregates from coal mining and processing wastes developed in Upper Silesia is a significant alternative for natural aggregates, competing with them mainly on price, if basic quality requirements are achieved. From several years coal mines and research institutes are engaged in scientific research on development of aggregates production technology from mining wastes through modification of existing coal processing plants or separate mining wastes processing lines. The pilot installation, which was implemented in the framework of "MIN-NOVATION - Mining and Minerał Processing Waste Management lnnovation Network" can be an important facility enabling initial study on mining wastes as a source of minerał aggregates. The installation is located in the Central Laboratory of Blasting Techniques and Explosives in Regulice and belongs to the Faculty of Mining and Geoengineering at the AGH University of Science and Technology. In 2013 the pilot installation tested the coarse mining wastes from coal processing plants (20-150 mm), coming from the gravity beneficiation stage (heavy liquids washers) in two hard coal mines of Katowicki Holding Węglowy, e.g.: Wujek and Myslowice-Wesola, Wesoła division. During processing of coal mining wastes two products: crushed mineral aggregate 4-31.5 mm and fine-grained low-energetic product 0-4 mm, were obtained. The mix 4-31.5 from Wujek coal processing wastes demonstrated better quality parameters than the one from wastes in Wesoła mine. It refers to Los Angeles abrasion loss which amounted to 29% (Wesoła - 34%), freeze resistance - 14.1% of weight loss (Wesoła - 17.2%), total coal content 5.1% (Wesoła - 6.0%). The calorific value of fine-grained low energetic product 0-4 mm obtained from wastes from Wesoła mine amounted to 9.4 MJ/ kg, with relatively low sulphur content, so this product can be useful in preparation of fuel mixes with coal fines. Analogous product 0-4 mm obtained from wastes in Wujek mine seems to be less attractive as a fuel mix component.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2014, 70, 5; 129-136
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kierunki zarządzania zasobami kopalin mineralnych z punktu widzenia Skarbu Państwa jako właściciela złóż kopalin objętych własnością górniczą
    Directions of mineral resources management from the point of view of the State Treasury as owner of mineral deposits covered by mining property
    Autorzy:
    Stefanowicz, J.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394690.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    gospodarka zasobami kopalin
    własność górnicza
    kolizje przestrzenne
    ochrona złóż
    mineral resources management
    mining property
    spatial conflicts
    mineral deposits protection
    Opis:
    Gospodarka zasobami kopalin mineralnych nie stanowi w Polsce jednego kompleksowego zadania publicznego, przypisanego jednemu organowi władzy publicznej lub instytucji centralnej. Aktualnie sprawy zarządu tymi zasobami są rozrzucone pomiędzy kompetencje pięciu ministrów. Spójne uregulowanie zarządzania zasobami kopalin, w szczególności w odniesieniu do złóż objętych własnością górniczą Skarbu Państwa, powinno być jednym z niezbędnych elementów polityki surowcowej kraju. W przypadku złóż kopalin będących przedmiotem własności Skarbu Państwa jako własność górnicza Skarb Państwa może rozporządzać tym przedmiotem przez ustanowienie użytkowania górniczego, uzyskując związane z tym wynagrodzenie. Czerpanie przez Skarb Państwa pożytków ze złoża objętego własnością górniczą jest jednak aktualnie realizowane przede wszystkim w sposób pośredni, poprzez wprowadzony w 2012 r. podatek od wydobycia niektórych kopalin (rudy Cu-Ag, węglowodory), a od 2016 r. także specjalny podatek węglowodorowy. Coraz częściej powstaje konkurencja pomiędzy wykorzystaniem górotworu wraz z zasobami złóż stanowiących własność górniczą Skarbu Państwa a wykorzystaniem nadległych nieruchomości gruntowych, jak również konkurencja w obrębie górotworu - czy to w przypadku tej samej kopaliny, czy pomiędzy różnymi rodzajami kopalin. Wyraźnie zaznacza się przy tym brak wypracowanych tzw. norm kolizyjnych w regulacjach prawa geologicznego i górniczego, zagospodarowania przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, w tym także w zakresie ochrony zasobów złóż kopalin. Najważniejsze postulaty działań krótko- i średnioterminowych dla poprawy zarządzania zasobami kopalin mineralnych w Polsce to: opracowanie spójnej strategii gospodarowania zasobami kopalin, wprowadzenie instytucjonalnej ochrony zasobów złóż kopalin, wydzielenie listy złóż strategicznych i zabezpieczenie ich obszarów przed konkurencyjnym zagospodarowaniem, podjęcie działań dla zapewnienia jednego organu państwa odpowiedzialnego w całości za zarząd zasobami złóż kopalin objętych własnością górniczą.
    Mineral resources management in Poland is not yet complex public task, governed by one central authority, as some competences are separated between five ministries. Coherent regulation of this management, especially regarding deposits covered by so-called mining property, should be one of the basic components of the domestic mineral policy. In case of such State-owned deposits, State Treasury can dispose its ownership rights through establishment of mining usufruct, with proper compensation related to it. Collecting of benefits from State-owned deposits is actually realized also indirectly, through tax on mining exploitation of some minerals (Cu-Ag ores, hydrocarbons) introduced in 2012, and special hydrocarbon tax (in force since 2016). Competition between mining use of orogen with State-owned mineral deposits and other uses of laying above land properties, as well as competition within orogen - regarding licences for the same mineral or for different minerals, are still increasing in Poland. There is a lack of so-called collision standards in Polish law regulations, also these related to the protection of mineral deposits. The most important postulated short and medium term activities for improvement of mineral resources management in Poland should be: preparation of coherent strategy of mineral resources management, introduction of legal protection of mineral deposits, preparation of the list of strategic mineral deposits with their protection against competitive direction of use, introduction of one central authority responsible for all tasks related to mineral resources management.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 251-264
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena bezpieczeństwa surowcowego Polski w zakresie surowców nieenergetycznych
    Assessment of the non-energy minerals security of Poland
    Autorzy:
    Galos, K.
    Szamałek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394004.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    bezpieczeństwo surowcowe
    surowce metaliczne
    surowce niemetaliczne
    popyt krajowy
    produkcja
    import
    minerals security
    metallic raw materials
    non-metallic raw materials
    domestic demand
    imports
    Opis:
    Bezpieczeństwo surowcowe jest ściśle powiązane z gospodarką krajową i międzynarodową w zakresie możliwości dostępu do źródeł surowców mineralnych (pierwotnych i wtórnych) oraz ich wykorzystania obecnie i w przyszłości. Punktem wyjścia w ocenie bezpieczeństwa surowcowego jest rozpoznanie obecnego i prognoza przyszłego zapotrzebowania gospodarki na poszczególne surowce mineralne. Dotyczy to zarówno surowców pochodzących ze złóż kopalin (surowce pierwotne), z recyklingu materiałowego (surowce wtórne), jak też z różnego rodzaju odpadów przemysłowych (mineralne surowce odpadowe). Bezpieczny, niezależny i niezawodny dostęp do surowców postrzegany jest jako przesądzający o możliwości utrzymania pozycji konkurencyjnej gospodarki danego kraju. Stąd, zgodnie z ostatnimi inicjatywami surowcowymi Unii Europejskiej, bezpieczeństwo krajów Unii Europejskiej (w tym Polski) w zakresie surowców nieenergetycznych powinno bazować na trzech filarach: zapewnieniu odpowiedniego dostępu do surowców na rynkach międzynarodowych, rozwijaniu stabilnych dostaw surowców ze źródeł własnych oraz poprawie efektywności wykorzystania surowców i promowaniu wykorzystywania surowców wtórnych i odpadowych. W artykule poddano analizie zapotrzebowanie krajowej gospodarki na poszczególne surowce nieenergetyczne (metaliczne i niemetaliczne). W odniesieniu do jego poziomu oceniono wielkość i wystarczalność krajowych zasobów kopalin do produkcji tych surowców, a także podstawowe trendy w ich krajowej produkcji. Szczególną uwagę zwrócono na strukturę uzupełniającego importu surowców nieenergetycznych, a także na przyczyny rosnącego udziału surowców importowanych w zaspokajaniu krajowego popytu na omawianą grupę surowców. Podkreślono także rosnące znaczenie surowców wtórnych i odpadowych ze źródeł krajowych w zaspokajaniu tego popytu, co należy uznać za zjawisko zdecydowanie pozytywne. Polska jest i pozostanie w najbliższej przyszłości niemal całkowicie wystarczalna pod względem zaspokajania potrzeb w zakresie surowców budowlanych oraz znacznej części surowców ceramicznych. Niestety, w zakresie surowców chemicznych, poza utrzymywaną podażą soli i siarki, skazana jest na posiłkowanie się importem. Wysoka pozycja Polski jako znaczącego producenta miedzi i srebra oraz kilku ich koproduktów (np. złoto, selen, surowce renu) oraz planowane utrzymanie produkcji cynku i ołowiu metalicznego (mimo spodziewanej w najbliższych latach likwidacji górnictwa rud Zn-Pb) przyczynia się do utrzymywania dodatniego salda obrotów surowcami metalicznymi. Nie zmieni to jednak faktu, że w zakresie pozostałych ponad 30 surowców metalicznych, a w szczególności rud żelaza, żelazostopów, aluminium metalicznego, niklu, krajowa gospodarka pozostanie całkowicie zależna od dostaw z zagranicy. Zapewnienie dostaw surowców nieenergetycznych na bazie trzech filarów europejskiej inicjatywy surowcowej na gruncie polskim wymaga w chwili obecnej opracowania nowej polityki surowcowej naszego kraju.
    Minerals security is strictly related to the domestic and world economy regarding access to primary and secondary sources of such minerals, as well as directories of their current and future use. Estimation of current and perspective demand of national economy for particular types of minerals should be the starting point for assessment of minerals security. All sources of minerals supplies should be investigated: primary mineral raw materials (from deposits), secondary mineral raw materials from recycling (scraps), as well as waste raw materials from various industrial wastes. Secure, independent and stable access to mineral raw materials is a crucial factor which decides on competition position of the country's economy. So, according to the latest European Union's initiatives, non-energy minerals security of EU countries (including Poland) should be based on three pillars: assurance of appropriate access to minerals on the international market, development of their production from own sources, as well as improvement of effectiveness of minerals use with promotion of use of secondary and waste raw materials. In the paper, national economy's demand for particular non-energy minerals is analyzed. In relation to this demand, quantity and sufficiency of the domestic reserves of such minerals, as well as their production trends, are assessed. The special attention is paid on the structure of the supplementary imports of non-energy minerals, and reasons of the increasing share of imported minerals in mineral supplies which meet domestic demand. Growing importance of domestic secondary and waste raw materials in total mineral supplies is underlined as positive phenomenon. Poland is self-sufficient in case of almost all construction raw materials and the majority of ceramic raw materials. Such situation should be maintained in the coming years. Unfortunately, regarding chemical raw materials, Poland is entirely dependent on imported raw materials, except for salt and sulfur from domestic supplies. Our country is very important producer of copper, silver and their co-products (e.g. gold, selenium, rhenium). Maintaining of smelter production of zinc and lead is also planned in spite of the expected closure of the last Zn-Pb ore mine in the coming years. This is why Poland's trade balance in the area of metallic raw materials is still positive. However, Poland's economy will remain fully dependent on imports of over 30 metallic raw materials, with iron ore, ferroalloys, aluminum and nickel being the most important. Assurance of non-energy minerals supplies on the basis of three pillars of the European raw materials initiative should result in the preparation of the new minerals policy of Poland.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2011, 81; 37-58
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Regionalne zróżnicowanie krajowego rynku kruszyw naturalnych żwirowo-piaskowych
    Regional variability of the domestic market of natural sand&gravel aggregates
    Autorzy:
    Galos, K.
    Smakowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394750.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    kruszywa żwirowo-piaskowe
    zasoby
    produkcja
    zapotrzebowanie
    rynek
    sand-gravel aggregates
    reserves
    production
    demand
    market
    Opis:
    Na tle krajowej bazy zasobowej i trendów rozwoju produkcji kruszyw naturalnych żwirowo-piaskowych przedstawiono ich szczegółową strukturę geograficzną i asortymentową. Poddano ocenie stopień intensyfikacji wydobycia i produkcji kruszyw w poszczególnych województwach, wyrażony m.in. wielkością przeciętnego wydobycia z jednej kopalni oraz w tonach wydobycia na km2 powierzchni województwa. Przedstawiono także znaczenie każdego z województw w łącznej krajowej produkcji głównych sortymentów tych kruszyw oraz scharakteryzowano znaczenie wymiany międzyregionalnej w zakresie tych surowców obecnie i w bliskiej przyszłości.
    The paper presents detailed geographical and assortment structure of natural sand&gravel aggregates production, on the background of domestic reserve base and development tendencies of domestic production of such aggregates. Degree of intensification of aggregates' mining output and production, illustrated by average single mine output in each region and by tonnes of mining output per km2, was evaluated. Significance of each voivodeship as a producer of the main types of such aggregates, was presented. Finally, present and future importance of interregional trade of natural crushed aggregates was characterised.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 197-211
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Management of hard coal mining and processing wastes in Poland
    Gospodarka odpadami z górnictwa i przeróbki węgla kamiennego w Polsce
    Autorzy:
    Galos, K.
    Szlugaj, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/215810.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    odpady powęglowe
    kruszywa
    odzysk węgla
    Górny Śląsk
    coal waste
    aggregates
    coal recovery
    Upper Silesia
    Opis:
    Mining and processing wastes comprise the largest group of industrial wastes generated and deposited in Poland. Among these, wastes from hard coal mining and processing traditionally constitute the most important group, currently generated at a level of 29–33 million Mg per year, with approx. 85% being utilised. Hard coal wastes are divided into two main groups – mining wastes (up to 20%) coming from preparatory and productive mining works; and processing wastes categorized as coarse-grained wastes from dense, medium gravity separation, fine-grained wastes from jiggers, and very fine-grained flotation wastes. Coarse-grained wastes (from both mining and processing) are the most economically useful. The main directions of their application are production of aggregates for engineering and road construction, production of cement or building ceramics, recovery of coal, or use as backfilling material. For aggregates production, two types of such wastes are used – raw coal wastes and self-burnt coal shale. The most important producer of aggregates from raw coal wastes is Haldex Co. with four processing plants (also delivering coal shale for cement or ceramics and recovered coal) and two crushing sieving units. Its total aggregates production exceeds 3 million Mg per year. Production of shale gravellite aggregates from self-burnt coal shale is carried out by a dozen or so small companies, with total production over 0.5 million Mg per year. Raw coal shale finds use in building ceramics and cement clinker manufacturing (up to 0.3 million Mg per year). Coal recovery, mostly in Haldex Co. plants, currently exceeds 0.15 million Mg per year, while granulated coal mud production in three plants of Haldex and two plants of Tauron Wydobycie can be a few times higher, ca. 0.6–0.7 million Mg per year. In the coming years, the production of shale gravellite aggregates and consumption of raw coal shale in cement and ceramics are not expected to rise. Further development is possible in the case of coal recovery accompanied by production of aggregates from raw coal wastes, though not all obtained aggregates will find use – not even for road embankments or river embankments in the immediate vicinity.
    Odpady z górnictwa i przeróbki stanowią największą grupę odpadów przemysłowych wytwarzanych i deponowanych w Polsce. Odpady z górnictwa i przeróbki węgla kamiennego tradycyjnie stanowią najważniejszą ich grupę. Obecnie są one wytwarzane w ilościach rzędu 29–33 mln Mg/r, przy wykorzystaniu gospodarczym rzędu 85%. Odpady powęglowe dzieli się na dwie główne grupy: odpady górnicze (do 20%) z górniczych prac przygotowawczych i udostępniających, oraz odpady przeróbcze: gruboziarniste ze wzbogacania w zawiesinowych cieczach ciężkich, drobnoziarniste ze wzbogacania w osadzarkach, bardzo drobnoziarniste odpady flotacyjne. Wykorzystywane gospodarczo są głównie odpady gruboziarniste (zarówno górnicze, jak i przeróbcze). Główne kierunki ich zastosowań to: produkcja kruszyw do prac inżynierskich i budowy dróg, produkcja cementu i ceramiki budowlanej, odzysk węgla, stosowanie jako materiału podsadzkowego. W przypadku produkcji kruszyw, stosowane są dwa rodzaje odpadów: odpady powęglowe surowe oraz samoczynnie wypalony łupek powęglowy. Najważniejszym producentem kruszyw z odpadów powęglowych surowych jest Haldex S.A. z czterema zakładami przeróbczymi (dostarczającymi także łupek powęglowy do produkcji cementu lub ceramiki budowlanej, a także odzyskiwany węgiel) oraz dwoma węzłami krusząco-sortującymi. Łączna produkcja kruszyw w zakładach Haldex S.A. przekracza 3 miliony Mg/r. Produkcja kruszyw łupkoporytowych z łupka wypalonego jest prowadzona przez kilkanaście małych firm na łącznym poziomie ponad 0,5 mln Mg/r. Surowy łupek powęglowy znajduje zastosowanie do produkcji cementu i ceramiki budowlanej w ilości do 0,3 mln Mg/r. Odzysk węgla, prowadzony głównie w zakładach Haldex S.A., obecnie przekracza 0,15 mln Mg/r, podczas gdy produkcja granulowanych mułów węglowych w trzech instalacjach Haldex S.A. i dwóch instalacjach Tauron Wydobycie jest prawdopodobnie nawet kilka razy większa rzędu 0,6–0,7 mln Mg/r. W najbliższych latach nie należy się spodziewać wzrostu produkcji kruszyw łupkoporytowych, a także zużycia łupka surowego do produkcji cementu i ceramiki budowlanej. Dalszy wzrost jest natomiast możliwy w przypadku odzysku węgla z prowadzoną równolegle produkcją kruszyw z surowych odpadów powęglowych. Tym niemniej nie należy się spodziewać, że wszystkie wytworzone na tej drodze kruszywa znajdą zastosowanie gospodarcze, nawet na nasypy drogowe i obwałowania rzek w bliskim sąsiedztwie zakładów.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 4; 51-63
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna propozycja metodyki identyfikacji surowców kluczowych dla polskiej gospodarki
    Preliminary proposal of methodology of identification of key minerals for the Polish economy
    Autorzy:
    Galos, K.
    Smakowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395095.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    surowce krytyczne
    surowce kluczowe
    gospodarka surowcami mineralnymi
    polityka surowcowa
    critical minerals
    key minerals
    minerals management
    mineral policy
    Opis:
    Od 2013 r. Ministerstwo Gospodarki, w porozumieniu z innymi ministerstwami, pracuje nad spójnym dokumentem pt. „Plan działań na rzecz bezpieczeństwa Polski w zakresie surowców nieenergetycznych". Wśród działań tych przewiduje się m.in. opracowanie listy tzw. surowców kluczowych, wzorem rozwiązań stosowanych na poziomie Unii Europejskiej oraz zaproponowanych w niektórych krajach Unii. Artykuł prezentuje różne definicje surowców strategicznych, krytycznych i kluczowych w krajach rozwiniętych gospodarczo. Na tym tle przedstawiona jest wstępna propozycja metodyki identyfikacji surowców kluczowych dla polskiej gospodarki, w zależności od dwóch przesłanek, tj. znaczenia surowca ze względu na jego źródła i podaż krajową oraz znaczenia surowca pod względem wielkości jego zużycia w krajowej gospodarce. Dzięki zaproponowanej metodyce utworzono wstępną listę 19 surowców kluczowych dla polskiej gospodarki, z których 7 jest niemal całkowicie deficytowych, a 10 surowców ma charakter surowców pochodzących głównie ze źródeł krajowych.
    Since 2013, Ministry of Economy of the Republic of Poland, in consultation with other ministries, is working on coherent document "Action Plan for Polish security in relation to non-energy raw materials". Among its activities, preparation of the list of the key mineral raw materials for the domestic economy is planned, according to similar solutions adopted at EU level and proposed in various EU countries. The paper presents various definitions of strategic minerals, critical minerals and key minerals in various developed countries. On this basis, authors present preliminary proposal of methodology of identification of key minerals for Polish economy, depending on two conditions: minerals importance because of their significant domestic sources and supply, and minerals importance because of their significant consumption in domestic economy. Thanks to proposed methodology, preliminary list of 19 key minerals for domestic economy was prepared, including 7 completely deficient minerals and 10 minerals coming mainly from domestic sources.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 59-79
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Regionalne relacje podaży do popytu w Polsce dla kruszyw żwirowo-piaskowych
    Regional relations of supply and demand for sand&gravel aggregates in Poland
    Autorzy:
    Galos, K.
    Smakowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170500.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    kruszywa żwirowo-piaskowe
    zasoby
    produkcja
    zużycie
    rynki regionalne
    sand-gravel aggregates
    resources
    production
    consumption
    regional markets
    Opis:
    Produkcja kruszyw naturalnych żwirowo-piaskowych w Polsce rosła niemal nieprzerwanie od 2003 r., początkowo dzięki rozwojowi budownictwa kubaturowego, a w późniejszym okresie - budownictwa infrastrukturalnego (zwłaszcza drogowego). Łącznie wzrosła ona w tym okresie aż o ponad 290%, do ok. 236 mln t w 2011 r., przy ograniczeniu do około 177 mln t w 2012 r. Zużycie kruszyw żwirowo-piaskowych jest nierozerwalnie związane ze stanem budownictwa kubaturowego (użytkowanie do produkcji betonów), w mniejszym stopniu - budownictwa drogowego (piaski). Szybki, nie mający precedensu w historii rozwój popytu na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe w Polsce, trwający do 2011 r., a dotyczący głównie piasków, w mniejszym stopniu żwirów i innych kruszyw, był rezultatem m.in. dużych inwestycji drogowych, kolejowych i infrastrukturalnych współfinansowanych z funduszy pomocowych Unii Europejskiej. W rezultacie nastąpił wzrost tego zapotrzebowania do aż około 237 mln t w 2011 r., lecz w 2012 r. nastąpiła jego redukcja o ¼ do ok. 177 mln t. Relacje popytu do podaży na kruszywa żwirowo-piaskowe wykazują bardzo duże zróżnicowanie regionalne. Po stronie podaży zdecydowanie dominują obecnie województwa małopolskie, podlaskie, warmińsko-mazurskie, dolnośląskie, mazowieckie, a ostatnio także podkarpackie. Niewielka produkcja notowana jest w województwach świętokrzyskim, lubelskim, lubuskim i kujawsko-pomorskim. Aż w ośmiu województwach notowany jest trwały deficyt kruszyw żwirowo-piaskowych (głównie żwirów), najwyższy w województwie mazowieckim, wielkopolskim, śląskim i łódzkim. Z drugiej strony, kilka województw ma trwałe nadwyżki podaży nad popytem: podlaskie, warmińsko-mazurskie, małopolskie, opolskie i zachodniopomorskie, a ostatnio także podkarpackie. W przyszłości należy oczekiwać zasadniczo utrzymania tych relacji, przy ewentualnej zmianie znaczenia poszczególnych regionów, np. wzrostu dostaw żwirów z Małopolski i Podkarpacia do Polski centralnej i wschodniej, czy ponownego rozwoju dostaw żwirów z Dolnego Śląska i Opolszczyzny na rynki sąsiednich województw.
    Production of sand&gravel aggregates in Poland was increasing continuously in the years 2003-2011 due to quickly rising demand, mainly demand of buildings construction, later on – of infrastructure construction. It rose by ca. 290% up to ca. 236 million t in 2011, with reduction down to 177 million t in 2012. Sand&gravel aggregates consumption is closely related to the tendencies in buildings construction, and in road construction to a lesser extent (sand). Very quick, unprecedented demand growth for sand&gravel aggregates in Poland, which took place until 2011, was reported mainly in case of sand (for gravel to a lesser extent), being a result of large road, railway and other infrastructure investments, co-financed by EU funds. As a result, sand&gravel aggregates consumption rose to even 237 million t in 2011, with 25% reduction down to 177 million t in 2012. Regional markets of sand&gravel aggregates have various sources of supply. Małopolskie, Podlaskie, Warmińsko-Mazurskie, Dolnośląskie, and Mazowieckie voivodeships, recently also Podkarpackie voivodeship, are the largest producers. Small production is reported in Świętokrzyskie, Lubelskie, Lubuskie and Kujawsko-Pomorskie voivodeships. In eight voivodeships stable deficit of gravel is reported, the largest one in Mazowieckie, Wielkopolskie, Śląskie and Łódzkie voivodeships. On the contrary, a few voivodeships have stable surplus of gravel: Podlaskie, Warmińsko-Mazurskie, Małopolskie, Opolskie, and Zachodniopomorskie voivodeships, recently also Podkarpackie voivodeship. In the coming years, such supply/demand relation in individual voivodeships are expected to be maintained, with possible change of individual regions importance, e.g. development of gravel supplies from Małopolskie and Podkarpackie voivodeship to central and eastern voivodeships, redevelopment of gravel supplies from Dolnośląskie and Opolskie voivodeships to the neighboring voivodeships.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 194-202
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trendy rozwoju podaży kruszyw naturalnych łamanych w Polsce i poszczególnych jej regionach w XXI wieku
    Tendencies of development of natural crushed aggregates production in Poland and its regions in the 21th century
    Autorzy:
    Galos, K.
    Smakowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170433.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    kruszywa łamane
    produkcja
    rynek
    zapotrzebowanie
    struktura geograficzna
    crushed aggregates
    production
    market
    demand
    geographic structure
    Opis:
    Produkcja kruszyw naturalnych łamanych w Polsce rosła nieprzerwanie w latach 2003-2011 wskutek intensywnego rozwoju budownictwa drogowego, osiągając 88,7 mln ton w 2011 r., przy ograniczeniu o ponad 30% w kolejnych trzech latach. Intensywny rozwój produkcji kruszyw łamanych notowany był szczególnie w rejonie Kielc dzięki bliskości chłonnych rynków w województwie mazowieckim, łódzkim i lubelskim. To przyczyniło się do znaczącego wzrostu udziału na rynku kruszyw łamanych wapiennych (z 9% do 25%), a także dolomitowych i piaskowcowych. Wzrosło znaczenie dolnośląskich kruszyw granitowych (z 6% do 15%) oraz kruszyw ze skał metamorficznych. Zmalał natomiast udział kruszyw bazaltowych (z 17% do 11%), mimo ich wciąż dużego znaczenia w produkcji mieszanek MMA (mineralno-asfaltowych) do warstw ścieralnych dróg. Liczba czynnych kopalń dostarczających kruszywa łamane wzrosła zarówno na Dolnym Śląsku, jak i w rejonie Kielc. Otwarto ponad 20 nowych kopalń dostarczających kruszywa łamane ze skał magmowych i metamorficznych na Dolnym Śląsku oraz z wapieni i dolomitów w rejonie Kielc. Na Dolnym Śląsku ponownie otwarto ponad dziesięć kopalń dostarczających kruszywa ze skał magmowych (bazalt, granit, melafir), a w kilku kopalniach granitu zmieniono profil produkcji – z pozyskiwania kamienia blocznego na rzecz produkcji kruszyw łamanych.
    Natural crushed aggregates production in Poland was continuously increasing in the years 2003-2011 due to intensive development of roads construction, up to 88.7 million t in 2011, with over 30% reduction in the next three years. Intensive development of crushed aggregates production was especially reported in Kielce vicinity, due to proximity of important markets in Warsaw, Łódź and Lublin voivodeships. As a result, limestone aggregates share in market rose from 9% to 25%, with some increase of dolomite and sandstone aggregates too. Importance of aggregates made of granite or metamorphic rocks, coming from Lower Silesia, was also increasing. On the contrary, share of basalt aggregates decreased (from 17% to 11%), in spite of their importance in the production of mineral-asphalt mixes for surface road layers. Amount of active crushed aggregates mines rose both in Lower Silesia and Kielce vicinity. There were over 20 new quarries opened - delivering crushed aggregates of magmatic or metamorphic rocks in Lower Silesia, as well as aggregates of limestone or dolomite in Kielce vicinity. Moreover, in Lower Silesia over 10 quarries were reopened (basalt, granite, melaphyre), while in a few granite mines production profile was changed - from dimension stone to crushed aggregates production.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 4; 5-11
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości dalszego rozwoju polskiego przemysłu szklarskiego w świetle udokumentowanej i perspektywicznej bazy zasobowej piasków szklarskich
    The possibilities of the further development of the Polish glass industry with regard to the proven and perspective resources of glass sand
    Autorzy:
    Galos, K.
    Burkowicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394572.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    piaski szklarskie
    baza zasobowa
    zasoby perspektywiczne
    przemysł szklarski
    szkło
    glass sand
    reserves base
    perspective resources
    glass industry
    glass
    Opis:
    Artykuł jest próbą spojrzenia na zagadnienia związane z produkcją szkła w Polsce, zwłaszcza w kontekście obecnej i perspektywicznej bazy zasobowej piasków szklarskich jako podstawowego surowca omawianej branży. Przedstawiono sytuację polskiego przemysłu szklarskiego, z uwzględnieniem rysu historycznego, struktury produkcji wyrobów ze szkła, charakterystyki głównych producentów w poszczególnych sektorach produkcyjnych (szkło budowlane, opakowaniowe, gospodarcze) w świetle zmian zachodzących w czasie ostatniej dekady. W dalszej kolejności zaprezentowano obecną strukturę krajowej podaży piasków szklarskich. Na tym tle autorzy omawiają aktualną bazę zasobową złóż piasków kwarcowych przydatnych do produkcji piasków szklarskich, z uwzględnieniem formacji geologicznych tych utworów, a także perspektywy powiększenia bazy zasobowej, z wydzieleniem obszarów perspektywicznych i oszacowaniem wielkości zasobów perspektywicznych.
    The paper is the trial of outlook for the issues connected with the production of glass in Poland, especially in the context of proven reserves and perspective resources of the glass sand as a main raw material for discussed industry. It presents the situation of the Polish glass industry with regard to: historical outline, structure of the glass production, characteristics of main producers (of construction glass, containers and tableware glass), in relation to market changes during the last decade. Paper discusses also current structure of domestic supply of glass sand. On this background, authors review current reserve base of quartz sand with regard to their geological formations, as well as the perspectives of enlargement of resources. A proposal of perspective areas and estimation of perspective resources of glass sand was also presented.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 76; 17-29
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości i perspektywy stosowania surowców ilastych z kopalń węgla brunatnego?
    Possibilities and perspectives of use of clayey raw minerals from lignite mines
    Autorzy:
    Galos, K.
    Kot-Niewiadomska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/949385.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    kopalnie węgla brunatnego
    surowce ilaste
    przemysł ceramiczny
    przesłony hydroizolacyjne
    lignite mines
    clayey raw materials
    ceramic industry
    hydro-insulation membranes
    Opis:
    W artykule przedstawiono i poddano charakterystyce główne odmiany kopalin ilastych będących kopalinami towarzyszącymi w eksploatowanych krajowych złożach węgla brunatnego. Krótko omówiono dotychczasowe próby ich dokumentowania, a także zakres i sposoby ich pozyskiwania i składowania. Szczególną uwagę poświęcono obecnym i potencjalnym kierunkom wykorzystania tych kopalin, które związane są przede wszystkim z kilkoma gałęziami przemysłu ceramicznego (ceramika budowpłytki ceramiczne, materiały ogniotrwałe) oraz budową przesłon hydroizołacyjnych na składowiskach odpadów. Przyszłe wykorzystanie tych kopalin ilastych będzie jednak ograniczone, a największe perspektywy szerszego wykorzystania będą wciąż miały pozyskiwane w ograniczonych ilościach czyste szare iły z kompleksu B w KWB Turów. Przedmiotem zainteresowania pozostaną także iły beidellitowe z KWB Bełchatów (do wyczerpania ich zapasów zgromadzonych na składowisku), a także zgromadzone na składowiskach konińskich kopalń węgla brunatnego iły poznańskie, wykorzystywane w ceramice budowlanej.
    deposits. Trials of their geological documentation, as as and ways of their and storing, shortly The special attention is paid to and perspective of these use, especially in the (building ceramics, ceramic of waste utilization of the discussed clays will be limited. Pure clays from complex B in Turów deposit will have the widest possible use. However, but they will be obtained in limited amounts. Customers will be interested in beidellite clays from their stored in the stockpile will be exhausted), as well as Poznań clays collected in the dumps of lignite in Konin region, which will be for the production of building ceramics.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2012, 53, 1-2; 15-19
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna ocena opłacalności podziemnej eksploatacji kamieni blocznych w Polsce
    Initial assessment of profitability of underground extraction of dimension stone in Poland
    Autorzy:
    Galos, K.
    Guzik, K.
    Stachowiak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88994.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    kamienie bloczne
    eksploatacja podziemna
    opłacalność
    dimension stones
    underground exploitation
    profitability
    Opis:
    Podziemna eksploatacja kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich. Jej popularność będzie niewątpliwie rosnąć, przede wszystkim w związku z uwarunkowaniami środowiskowymi, przestrzennymi i ekonomicznymi. Najczęstszą przyczyną uruchamiania eksploatacji podziemnej tych skał jest rosnące zapotrzebowanie na niektóre materiały kamienne, których wydobywanie metodą odkrywkową jest utrudnione lub niemożliwe. Istotnym aspektem eksploatacji podziemnej musi być gwarantowana długoterminowa stabilność geomechaniczna górotworu. W artykule przedstawiono ocenę możliwości i celowości podziemnej eksploatacji 19 złóż kamieni blocznych w Sudetach i Górach Świętokrzyskich. W wyniku przeprowadzonej wielokryterialnej oceny, uwzględniającej czynniki geologiczno-zasobowe, geologiczno-górnicze, środowiskowe, jakościowe i ekonomiczne, do szczegółowych analiz wytypowano cztery złoża: wapieni jurajskich Wola Morawicka, wapieni dewońskich Szewce, zlepieńców permskich Zygmuntówka w Górach Świętokrzyskich, oraz piaskowca Radków w Górach Stołowych na Dolnym Śląsku. W każdym z czterech analizowanych przypadków ustalono podstawowe założenia rynkowe, produkcyjne, techniczne udostępniania i eksploatacji złoża, szacunkowe wielkości nakładów inwestycyjnych i kosztów operacyjnych. Niestety, przy przyjętych założeniach wartość wszystkich analizowanych projektów, określona z zastosowaniem podejścia dochodowego metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych, była zdecydowanie ujemna. Największa szansa podjęcia takiej eksploatacji istnieje w przypadku złoża piaskowca Radków i złoża wapienia Wola Morawicka, ale pod warunkiem wzrostu cen bloków o min. 20% i/lub znaczącego wzrostu wielkości zakładanej sprzedaży.
    Underground extraction of dimension stone is widespread in many European countries. Its popularity will undoubtedly grow, mainly due to environmental considerations and the accessibility of deposits for extraction. The most common reason for launch of underground dimension stone mining is demand for some stone materials which commonly can not be obtained from opencast mining. An important aspect of such operation is guaranteed long-term geomechanical stability of post-mining voids. In the paper, there is presented assessment of possibilities and purposefulness of underground extraction for 19 dimension stone deposits located in the Sudetes and in the Świętokrzyskie Mountains. As a result of multi-criteria assessment taking into account geological, resource, mining, environmental and economic factors, four deposits were selected for detailed analysis: Wola Morawicka Jurassic limestone deposit, Szewce Devonian limestone deposit, Zygmuntówka Permian carbonate conglomerate – all in the Świętokrzyskie Mountains, as well as Radków Cretaceous sandstone deposit in the Sudetes. In each case, some basic assumptions on market, production and deposit development, as well as estimated level of capital investments and operation costs, were adopted. Unfortunately, with such assumptions, net present value of each analyzed project, established by discounted cash flow method, was distinctly negative. The most promising for underground extraction are Radków sandstone deposit and Wola Morawicka limestone deposit, provided growth of blocks’ prices by min. 20% and/or significant increase of blocks’ sales.
    Źródło:
    Mining Science; 2016, 23, Special Issue 1; 23-36
    2300-9586
    2353-5423
    Pojawia się w:
    Mining Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scenariusze zagospodarowania i wykorzystania surowców skalnych w województwie warmińsko-mazurskim
    Scenarios of development and utilization of rock minerals in the Warmińsko-Mazurskie voivodeship
    Autorzy:
    Galos, K.
    Guzik, K.
    Szlugaj, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/169260.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    surowce skalne
    kruszywa mineralne
    zasoby
    produkcja
    zużycie
    transport
    rock minerals
    mineral aggregates
    resources
    production
    consumption
    transportation
    Opis:
    Artykuł przedstawia szczegółowo trendy rozwoju bazy zasobowej, wydobycia, produkcji i zapotrzebowania na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe, będące najważniejszym surowcem skalnym w województwie warmińsko-mazurskim. Oceniono stan bazy zasobowej oraz wskazano największe dotychczas niezagospodarowane złoża kruszyw, wysoko ocenione w waloryzacji pod kątem kryteriów górniczych, środowiskowych oraz planistycznych. Przedstawiono uwarunkowania transportu kruszyw w województwie, a także zaprezentowano scenariusze rozwoju popytu i podaży tych kruszyw w perspektywie roku 2020. W artykule przedstawiono również możliwości zaopatrzenia województwa w kruszywa naturalne łamane wraz z prognozą ich zużycia do roku 2020. Ponadto zaprezentowano problematykę pozyskiwania i wykorzystania innych surowców skalnych w województwie, takich jak piaski kwarcowe do betonów komórkowych i wyrobów wapienno-piaskowych, kopaliny ilaste ceramiki budowlanej i do produkcji kruszyw lekkich oraz kreda jeziorna.
    The paper presents detailed information about tendencies in the natural sand and gravel aggregates resource base, their extraction, production and consumption in Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. They are the most important mineral commodities produced in the voivodeship. Resources base of aggregates has been analysed, and the biggest undeveloped deposits in the region, which were highly evaluated in term of mining, environmental and land development conditions, has been indicated. The conditions of aggregates transport within the region have been analyzed and the scenarios of development of supply and demand for the aggregates up to 2020 have been presented. Moreover, the paper presents information about supplies of natural crushed aggregates, which are produced in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship only in small amounts, with the forecast of their consumption up to 2020. Moreover, issue of production and utilization of other mineral commodities extracted in the region, such as sands for cellular concrete and lime-sand products, clays for building ceramics and for lightweight aggregates, and lake chalk, has been discussed.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 121-128
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    EIGR – knowledge base as a tool facilitating the management of groundwater resources in Europe
    EIGR – baza wiedzy jako narzędzie wspomagające gospodarowanie zasobami wód podziemnych w Europie
    Autorzy:
    Tomaszewska, B.
    Dendys, M.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216064.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    KINDRA project
    Horizon 2020
    groundwater resources
    EIGR database
    projekt KINDRA
    Horyzont 2020
    wody podziemne
    baza danych EIGR
    Opis:
    The KINDRA project is being implemented within the framework of the Horizon 2020 programme. Its main purpose is to carry out an EU-wide assessment of existing practical and scientific knowledge related to groundwater on the basis of an innovative classification system – the Hydrogeological Research Classification System (HRC-SYS). This assessment will be based on the knowledge repository, the European Inventory of Groundwater Research (EIGR). The EIGR database is also intended as a functional tool that will provide knowledge resources to be used by individuals and representatives of all institutions whose activities involve groundwater and water management. The purpose of this article is to outline the main assumptions underlying the KINDRA project and to present the methodology for creating the EIGR database, placing particular emphasis on the experience of experts who represent Poland. The materials and information they prepared as contributions to the EIGR have made it possible to review and evaluate the current state of the art as well as the publications resulting from the water management activities undertaken in Poland.
    Uregulowania wynikające z Ramowej Dyrektywy Wodnej 200/60/WE zostały wprowadzone przez kraje Unii Europejskiej do ich systemu prawnego. Wytyczne wspomnianej dyrektywy wymagają, aby państwa członkowskie kontynuowały działania dla poprawy jakości wód w celu osiągnięcia co najmniej dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Te kwestie zwracają uwagę na źródła antropopresji i wdrażają standardy dla kontroli szkodliwych zanieczyszczeń wprowadzanych do wód powierzchniowych wraz ze ściekami. W artykule przedstawiono zależność pomiędzy wymaganiami dla pozwoleń wodnoprawnych w polskim systemie prawnym na tle planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza. Projekt KINDRA jest realizowany w ramach programu „Horyzont 2020”. Jej głównym celem jest przeprowadzenie ogólnoeuropejskiej oceny stanu wiedzy praktycznej i naukowej dotyczącej wód podziemnych w oparciu o innowacyjny system klasyfikacji – Hydrogeological Research Classification System (HRC-SYS). Ocena ta będzie oparta na repozytorium wiedzy, europejskim wykazie badań wód gruntowych (EIGR). Baza danych EIGR ma również służyć jako narzędzie funkcjonalne, które zapewni możliwość wykorzystywanej informacji przez osoby fizyczne i przedstawicieli wszystkich instytucji, których działalność obejmuje zarządzanie wodami podziemnymi i powierzchniowymi. Celem tego artykułu jest przedstawienie głównych założeń projektu KINDRA oraz metodologii tworzenia bazy danych EIGR, ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia ekspertów, którzy reprezentują Polskę. Przedstawione materiały i informacje skierowane jako element do projektu EIGR, pozwoliły na dokonanie przeglądu i oceny aktualnego stanu wiedzy oraz publikacji wynikających z podejmowanych w Polsce działań w zakresie gospodarki wodnej.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 4; 79-92
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podstawowe trendy zmian w gospodarowaniu surowcami mineralnymi w Polsce na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat
    Basic tendencies of changes in mineral commodities management in Poland in the last twenty years
    Autorzy:
    Galos, K.
    Lewicka, E.
    Smakowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394696.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    surowce mineralne
    produkcja
    obroty
    zapotrzebowanie
    uwarunkowania prawne
    prywatyzacja
    mineral commodities
    production
    trade
    demand
    legal circumstances
    privatisation
    Opis:
    W artykule zaprezentowano ocenę procesów, które zaszły w krajowej gospodarce surowcami mineralnymi w wyniku przemian systemowo-rynkowych w ostatnich dwudziestu latach. Przedstawiono podstawowe fakty i trendy w zakresie zmian bazy zasobowej kopalin oraz krajowej podaży surowców mineralnych z uwzględnieniem uwarunkowań prawnych oraz wpływu procesów prywatyzacyjnych. Omówiono rolę wymiany handlowej z zagranicą w zakresie surowców, a także podstawowe zjawiska i zmiany w krajowym zapotrzebowaniu na surowce. W podsumowaniu wskazano na kierunki dalszych przemian kształtu i struktury przemysłu surowcowego w Polsce.
    The paper is a trial of presentation and evaluation of processes, which appeared in the Polish minerals' economy in the last twenty years as a consequence of introduction of market economy rules. It presents basic data and tendencies in the area of reserve base changes, as well as domestic supply of minerals, with respect to legal circumstances of such production and influence of privatization processes. Significance of minerals' trade and changes in domestic minerals' demand, are also discussed. Finally, some expected future changes of minerals industry in Poland, are pointed out.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 7-30
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Okruchowe (antropogeniczne) złoża kopalin
    Clastic sedimentary anthropogenic mineral deposits
    Autorzy:
    Nieć, M.
    Uberman, R.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/169463.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    zwały
    surowce mineralne
    antropocen
    złoża antropogeniczne
    dumps
    mineral raw materials
    Anthropocene
    anthropogenic mineral deposits
    Opis:
    W zwałach i osadnikach pozostawianych po robotach górniczych znajduje się często materiał skalny posiadający cechy kopaliny, różniącej się od występującej w złożu tylko tym, że występuje ona w stanie rozdrobnionym lub jest zubożona w niektóre składniki mineralne. Stanowić one mogą źródło surowców, takich samych jak w złożu naturalnym lub w niewielkim stopniu zmienionych. Zasoby zwałów rud oraz produktów ich hutniczego przetwarzania były dokumentowane do 1975 r., a zwałów kopalin wapiennych w latach 1994-2001, na podstawie obowiązujących wówczas przepisów prawa geologicznego i górniczego i były one wykazywane w krajowym bilansie zasobów. Nagromadzenia kopalin w zwałach i osadnikach powstałe w holocenie i antropocenie stają się składnikiem środowiska naturalnego jako produkt geologicznej działalności ludzkiej i powinny być traktowane jako antropogeniczne okruchowe złoża osadowe. Proponuje się odpowiednie zmodyfikowanie definicji złoża kopaliny w prawie geologicznym i górniczym, oraz systematyczne ich dokumentowanie i ewidencjonowanie.
    The dumps formed due to mineral deposits mining contain often the rock material of the same composition as occurring in parent deposit, or depleted in some mineral compounds due to the beneficiation. They may be the source of valuable mineral raw materials. The ore resources in dumps were systematically reported up to the year 1975 and of crushed limestones since 1994 to 2001. The mineral materials accumulated in dumps during the late Holocene and Anthropocene becomes the compounds of environment as a product of human activity. They should be considered as the clastic sedimentary anthropogenic deposits. The appropriate modification of legal definition of mineral deposit in Geological and Mining Law is proposed, as well as systematical reporting of anthropogenic mineral resources.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2018, 59, 3; 31-37
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła sorbentów wapiennych do odsiarczania spalin w Polsce w kontekście potrzeb krajowej energetyki
    Sources of limestone sorbents for flue gas desulphurization in Poland in the context of the needs of domestic power industry
    Autorzy:
    Galos, K.
    Szlugaj, J.
    Burkowicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282841.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    odsiarczanie spalin
    sorbenty wapienne
    wapienie
    gips syntetyczny
    flue gas desulphurization
    limestone sorbents
    limestone
    synthetic gypsum
    Opis:
    W ostatnim ćwierćwieczu w polskiej elektroenergetyce zawodowej zbudowano znaczną liczbę instalacji odsiarczania spalin (IOS), co pozwoliło czterokrotnie ograniczyć całkowitą emisję SO2 do 0,4 mln Mg w 2013 r., a udział SO2 zatrzymanego w tych instalacjach wzrósł do ponad 80% w 2013 r. W konsekwencji zanotowano wzrost krajowego zapotrzebowania na sorbenty wapienne z poziomu praktycznie zerowego w 1990 r. do około 2,5 mln Mg rocznie obecnie, a branża energetyczna stała się jednym z najważniejszych odbiorców polskiego przemysłu wapienniczego. W artykule zaprezentowano metody odsiarczania stosowane w polskich elektrowniach i elektrociepłowniach i rodzaje użytkowanych w nich sorbentów oraz scharakteryzowano ich użytkowanie. Poddano analizie proces wdrażania systemów odsiarczania w krajowych elektrowniach z podaniem zdolności produkcyjnej i poziomu rzeczywistej produkcji gipsów syntetycznych. Przedstawiono bazę zasobową oraz wielkość podaży skał i surowców wapiennych w Polsce z uwzględnieniem głównych kierunków ich zastosowań. Przedstawiono także obecne i przyszłe źródła sorbentów wapiennych do odsiarczania spalin metodą mokrą wapienną. Na podstawie oficjalnych planów rozwojowych polskiej energetyki przedstawiono prognozę podaży gipsów z odsiarczania w najbliższej dekadzie, a także prognozę zużycia sorbentów wapiennych stosowanych w energetyce.
    In the last twenty five years a large number of flue gas desulphurization (FGD) installations was constructed in the Polish power industry, so domestic SO2 emission was reduced fourfold, and amounted to ca. 0.4 million Mg in 2013, while SO2 capture increased to over 80%, respectively. Consequently, a significant increase in domestic demand for limestone sorbents was recorded, from virtually zero in 1990 to about 2.5 million Mgpy today, and power industry has become one of the most important customers of limestone industry. The paper shows the methods used in the flue gas desulphurization in Polish heat and power plants, the types of utilized sorbents, characterizing also their use. Moreover, the paper presents process of the implementation of FGD along with potential and real gypsum production in domestic power plants. Furthermore, paper shows the resource base and the volume of supply of limestone and related rocks in Poland in relation to the main directions of their use. The current and future sources of limestone sorbents applied in FGD in wet method were also presented. Taking into account official plans of the development of the Polish energy production, the forecast of the synthetic gypsum production as well as the use of limestone sorbents in the next years has been made.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2016, 19, 2; 149-170
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scenariusze zagospodarowania i wykorzystania surowców skalnych w województwie podlaskim
    Scenarios of development and utilization of rock minerals in the Podlaskie voivodeship
    Autorzy:
    Guzik, K.
    Szlugaj, J.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170066.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    surowce skalne
    kruszywa mineralne
    zasoby
    produkcja
    zużycie
    transport
    rock minerals
    mineral aggregates
    resources
    production
    consumption
    transportation
    Opis:
    Artykuł przedstawia szczegółowo trendy rozwoju bazy zasobowej, wydobycia, produkcji i zapotrzebowania na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe, będące najważniejszym surowcem skalnym w województwie podlaskim. Oceniono stan bazy zasobowej oraz wskazano największe dotychczas niezagospodarowane złoża kruszyw, wysoko ocenione w waloryzacji pod kątem kryteriów górniczych, środowiskowych oraz planistycznych. Przedstawiono uwarunkowania transportu kruszyw w województwie, a także zaprezentowano scenariusze rozwoju popytu i podaży tych kruszyw w perspektywie roku 2020. W artykule przedstawiono również możliwości zaopatrzenia województwa w kruszywa naturalne łamane wraz z prognozą ich zużycia do roku 2020. Ponadto zaprezentowano problematykę pozyskiwania i wykorzystania innych surowców skalnych w województwie, takich jak kreda pisząca, piaski kwarcowe do betonów komórkowych i wyrobów wapienno-piaskowych oraz surowce ilaste ceramiki budowlanej.
    The paper presents detailed information about tendencies in the natural sand and gravel aggregates resource base, their extraction, production and consumption in Podlaskie Voivodeship. They are the most important mineral commodities produced in the voivodeship. Resources base of aggregates has been analysed, and the biggest undeveloped deposits in the region, which were highly evaluated in term of mining, environmental and land development conditions, has been indicated. The conditions of aggregates transport within the region have been analyzed and the scenarios of development of supply and demand for the aggregates up to 2020 have been presented. Moreover, the paper presents information about supplies of natural crushed aggregates, which are produced in the Podlaskie Voivodeship only in small amounts, with the forecast of their consumption up to 2020. Moreover, issue of production and utilization of other mineral commodities extracted in the region, such as chalk, sands for cellular concrete and lime-sand products and clays and related materials for building ceramics, has been discussed.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 129-136
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scenariusze zagospodarowania i wykorzystania surowców skalnych w województwie mazowieckim
    Scenarios of development and utilization of rock minerals in the Mazowieckie voivodeship
    Autorzy:
    Szlugaj, J.
    Guzik, K.
    Galos, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171155.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    surowce skalne
    kruszywa mineralne
    zasoby
    produkcja
    zużycie
    transport
    rock minerals
    mineral aggregates
    resources
    production
    consumption
    transportation
    Opis:
    Artykuł przedstawia szczegółowo trendy rozwoju bazy zasobowej, wydobycia, produkcji i zapotrzebowania na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe, będące najważniejszym surowcem skalnym w województwie mazowieckim. Oceniono stan bazy zasobowej oraz wskazano największe dotychczas niezagospodarowane złoża kruszyw, wysoko ocenione w waloryzacji pod kątem kryteriów górniczych, środowiskowych oraz planistycznych. Przedstawiono uwarunkowania transportu kruszyw w województwie, a także zaprezentowano scenariusze rozwoju popytu i podaży tych kruszyw w perspektywie roku 2020. W artykule przedstawiono również uwarunkowania zaopatrzenia województwa w kruszywa naturalne łamane wraz z prognozą ich zużycia w perspektywie roku 2020. Ponadto zaprezentowano problematykę pozyskiwania i wykorzystania innych surowców skalnych w województwie, takich jak surowce ilaste ceramiki budowlanej, piaski kwarcowe do produkcji wyrobów wapienno-piaskowych i betonów komórkowych, surowce ilaste do produkcji kruszywa lekkiego oraz piaskowce bloczne.
    The paper presents detailed information about tendencies in the natural sand and gravel aggregates resource base, their extraction, production and consumption in Mazowieckie Voivodeship. Sand and gravel aggregates are the most important rock mineral produced in this voivodeship. Resources base of aggregates has been analysed, and the biggest undeveloped deposits in the region, which were highly evaluated in term of mining, environmental and land development conditions, has been indicated The conditionings of aggregates transport within the voivodeship has been analyzed. Moreover, the scenarios of development of supply and demand of these aggregates up to 2020 has been presented. The paper also presents the conditions of supply of not produced in the Mazowieckie Voivodeship natural crushed aggregates with forecast of their consumption up to 2020. Moreover, the matter of production and utilization of other rock minerals, such: clays and related materials for building ceramics, sands for lime-sand products and cellular concrete, clays for lightweight aggregates, dimension sandstones, was presented.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 137-145
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka mineralogiczno-technologiczna surowców kaolinowych pochodzących z płukania piasków kwarcowych w zakładach Osiecznica i Grudzeń Las
    Mineralogical and technological characteristics of kaolins from quartz sand washing in Osiecznica and Grudzeń Las plants
    Autorzy:
    Galos, K.
    Kurylonek, M.
    Gierczak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394135.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    kaoliny
    skład fazowy
    parametry technologiczne
    kaolins
    phase composition
    technological parameters
    Opis:
    Przedmiotem badań przedstawionych w pracy były cztery gatunki surowców kaolinowych, otrzymywane w wyniku płukania piasków szklarskich, w tym dwa gatunki pochodzące z zakładów Grudzen Las i Syski firmy Grudzen Las Sp. z o.o., oraz dwa gatunki pochodzące z firmy KSM Surmin-Kaolin S.A. (KSP - surowy, KOS - wzbogacany) z płukania piasków szklarskich w zaktadzie Osiecznica. Surowce te poddano badaniom w zakresie składu fazowego, ziarnowego i chemicznego, a także określono ich podstawowe parametry technologiczne. Dwoma głównymi składnikami badanych surowców kaolinowych są kaolinit i kwarc, choć ich proporcje są zmienne. Zawartość kaolinitu jest najwyższa dla surowca KOS - około 90%, a najniższa dla gatunku KSP - okoto 45%. Znajduje to potwierdzenie w najwyższej plastyczności surowca KOS (wytrzymałość na zginanie po wysuszeniu okoto 1,8 MPa), a najniższej dla surowca KSP (okoto 0,7 MPa), który wykazuje podwyższoną zawartość kwarcu. Przypuszczalną obecność illitu na poziomie kilku procent odnotowano tylko dla surowca Syski. Zdecydowanie najgrubszym uziarnieniem charakteryzuje się kaolin w gatunku KSP, dla którego mediana przekracza 9 mikro/m, podczas gdy dla pozostatych surowców mieści się ona w przedziale 1,2-2,0 mikro/m. Stopień uporządkowania struktury wewnętrznej kaolinitów we wszystkich badanych surowcach jest dość wysoki, a udział innych minerałów ilastych znikomy, z czym wiąże się słaba spiekalność badanych surowców (nasiąkliwość po wypaleniu rzędu 17-26%). Udział Fe2O3 i TiO2 jest zdecydowanie najniższy w surowcach otrzymanych z materiału z kopalni Osiecznica - KSP i KOS, w których nie przekracza on 0,4% Fe2O3 i 0,4% TiO2, natomiast dla gatunków z niecki tomaszowskiej zawartość Fe2O3 wynosi około 1,4%, a TiO2 okoto 0,5-0,6%. Znajduje to odzwierciedlenie w poziomie białości tych surowców po wypaleniu, która dla gatunków KSP i KOS sięga 88%, a dla gatunków Grudzen Las i Syski nie przekracza 60%. Skład mineralny, chemiczny i ziarnowy oraz parametry technologiczne badanych kaolinów Grudzen Las, Syski oraz KSP pozwalają na stwierdzenie, że są to surowce ilaste przydatne do produkcji ceramiki technicznej, w szczególności do produkcji płytek w technologii szybkiego wypalania. Lepsze parametry jakościowe kaolinu KOS: wyższa plastyczność (wytrzymałość na zginanie po wysuszeniu >1,8 MPa) oraz wysoka białość po wypaleniu (około 88%) sprawiają, że surowiec ten może być z powodzeniem stosowany także jako jeden z komponentów ilastych do produkcji porcelany szlachetnej i elektrotechnicznej.
    This paper presents the results of a study of four kaolin grades obtained in the process of glass sand washing, including two grades from the Grudzeń Las and Syski plants of the company Grudzeń Las Sp. z o.o., and two grades from the company KSM Surmin-Kaolin S.A. (KSP - raw, KOS - beneficiated) using material from glass sand washing at the Osiecznica mine. The study investigated the phase composition, grain size composition, and chemical composition, as well as the basic technological parameters of these kaolins. Two basic components of the studied kaolins are kaolinite and quartz, but their proportions are variable. Kaolinite content is the highest in the case of KOS kaolin (approx. 90%), while the lowest is found in KSP kaolin (approx. 45%). Kaolinite content is related to the highest plasticity of KOS kaolin (bending strength after drying of approx. 1.8 MPa), and the lowest plasticity of KSP kaolin (approx. 0.7 MPa), which shows a greater content of quartz. The probable occurrence of illite (a few percent) is reported only for kaolin from the Syski plant. KSP is of the coarse-grained variety (grain size median >9 micro/m), while the other investigated kaolins have a grain size median in the range of 1.2-2.0 micro/m. Kaolinites in all studied kaolins represent quite well-ordered varieties while the share of other clay minerals is negligible, so all kaolins show weak sinterability (water absorption after firing in the range of 17-26%). Fe2O3 and TiO2 content is distinctly lower in the case of kaolins from Surmin-Kaolin (Osiecznica) - KSP and KOS, i.e. below 0.4% Fe2O3 and 0.4% TiO2. For Grudzeń Las and Syski kaolin, Fe2O3 content is much higher - approx. 1.4% - while TiO2 content is about 0.5-0.6%. As a consequence, the whiteness of KSP and KOS amounts to around 88%, while the whiteness of Grudzeń Las and Syski kaolins is under 60%. Phase composition, grain size composition, chemical composition, and technological parameters of investigated Grudzeń Las, Syski, and KSP kaolins lead to the conclusion that these grades are suitable for the production of ceramic tiles, especially gres porcellanato. KOS kaolin exhibits better quality parameters, especially higher plasticity (bending strength after drying of approx. 1.8 MPa) and high whiteness after firing (approx. 88%). Therefore, this kaolin can also be used as one of the clayey components for table chinaware and electro-porcelain.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 83; 5-18
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Surowce kluczowe, strategiczne i krytyczne dla polskiej gospodarki
    Pivotal, strategic and critical mineral raw materials for the Polish economy
    Autorzy:
    Radwanek-Bąk, B.
    Galos, K.
    Nieć, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075839.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    polska geologia gospodarcza
    surowiec kluczowy
    surowce strategiczne
    minerały krytyczne
    Polish economic geology
    pivotal raw material
    strategic raw materials
    critical minerals
    Opis:
    Comprehensive and harmonious economic development of each country depends on the availability of raw materials, in particular mineral deposits, necessary for the functioning of the various industries that produce the substances and equipment required to meet the needs of the population, and for the efficient operation of agriculture and transport. The identification of raw materials, which are important for the country, is the basis of mineral policy and strategy. Diverse conditions of production of mineral raw materials result in their division into groups of different importance for the national economy. In Poland, three independent proposals for determining economically important mineral raw materials were developed. Despite their intuitive, similar approaches, various raw materials were identified as pivotal, strategic and critical. We would like to clarify their definitions: Pivotal raw materials – essential for the proper functioning of the economy and satisfying the needs of the society, those whose supply must be assured; Strategic raw materials - not sufficiently (at least 90%) supplied from domestic sources, or whose opportunities for permanent supply are limited or threatened (including the raw materials necessary for the development of innovative technologies); Critical raw materials - those whose chance of gaining (from both primary and secondary sources) is of high risk and their substitutability is low (in particular raw materials on the EU Critical List). There are 27 pivotal raw materials, especially important for the Polish economy, which are distinguished by the importance of raw materials and the importance of the substitution of raw materials. The list of strategic raw materials counts 36 items and includes a number of pivotal raw materials, important for the economy but being deficient in Poland. Eighteen mineral raw materials were considered critical. Depending on the changing, widely understood market conditions, such lists should be reviewed and updated at least every 5 years.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 3; 153--159
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rynek kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce północno-wschodniej
    Sand&gravel aggregates market in the northeastern Poland
    Autorzy:
    Smakowski, T.
    Galos, K.
    Guzik, K.
    Szlugaj, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170802.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    kruszywa żwirowo-piaskowe
    kruszywo naturalne
    sand and gravel aggregates
    natural aggregates
    Opis:
    Zaprezentowano obszerną analizę rynku kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce północno-wschodniej, obejmującej trzy województwa: mazowieckie, podlaskie i warmińsko-mazurskie. Podano główne trendy rozwoju produkcji tych kruszyw w omawianym regionie oraz strukturę rodzajową produkcji. Szczegółowo omówiono obszary koncentracji produkcji kruszyw żwirowo-piaskowych, uwzględniając zmiany znaczenia poszczególnych ośrodków produkcji na przestrzeni lat. Ustalono - także w ujęciu ilościowym - główne kierunki dostaw kruszyw (głównie żwirów) do miejsc ich użytkowania, w tym przede wszystkim do aglomeracji warszawskiej. Przeanalizowano również związki rozwoju produkcji kruszyw w niektórych powiatach z realizacją budowy dróg na tym terenie (użytkowanie piasków i pospółek na podbudowę i nasypy drogowe). Poruszono także problematykę uwarunkowań logistycznych dostaw kruszyw żwirowo-piaskowych do głównych odbiorców, w tym główne drogi transportu samochodowego oraz znaczenie transportu kolejowego.
    The paper presents comprehensive analysis of sand&gravel aggregates market in NE Poland, i.e. in the Mazowieckie, Podlaskie and Warmińsko-Mazurskie voivodeships. The main tendencies of sand&gravel aggregates production are given, together with their assortment structure. Areas of sand&gravel aggregates production are reviewed in detail, with analysis of changes of particular production centres importance. The main directions of aggregates transportation to main users, especially to Warsaw agglomeration, are determined. Relations of new roads construction to sand usage are also investigated. Finally, logistic conditions of sand&gravel aggregates transportation to their main consumers in the analysed region are reviewed, taking into account main roads of truck transport and importance of railway transport.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 72-78
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie regionalnej podaży surowców wytwarzanych ze zwięzłych kopalin skalnych w województwach Polski południowej
    Diversity of regional supply of raw materials produced from compact rock minerals in voivodeships of southern Poland
    Autorzy:
    Galos, K.
    Burkowicz, A.
    Guzik, K.
    Szlugaj, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394297.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    rynki regionalne
    kruszywa łamane
    kamień budowlany
    wapienie przemysłowe
    dolomity przemysłowe
    regional markets
    crushed aggregates
    dimension stone
    industrial limestone
    industrial dolomite
    Opis:
    Województwa Polski południowej - dolnośląskie, opolskie, śląskie, małopolskie i podkarpackie - są częścią kraju o bardzo wysokim poziomie eksploatacji złóż podstawowych zwięzłych kopalin skalnych, udokumentowanych jako złoża kamieni budowlanych i drogowych oraz wapieni i dolomitów przemysłowych. Jest to związane z budową geologiczną tego obszaru, a także z dużymi tradycjami w produkcji kruszyw łamanych, kamienia budowlanego, kamienia wapiennego i dolomitowego, cementu i wapna. W niniejszej pracy podjęto próbę analizy regionalnej podaży surowców produkowanych z tych kopalin w odniesieniu do zapotrzebowania na nie ze strony lokalnego budownictwa i innych dziedzin gospodarki. Wskazano województwa o wyraźnej nadwyżce podaży kruszyw łamanych nad regionalnym popytem (dolnośląskie, małopolskie, opolskie) oraz województwa wykazujące niewielki deficyt w tym zakresie (śląskie, podkarpackie). Zwrócono uwagę na znaczenie produkcji kruszyw łamanych, kamieni budowlanych, cementu, wapna i dolomitów przemysłowych na omawianym obszarze także dla innych regionów Polski, pozbawionych źródeł do produkcji tych surowców.
    Voivodeships of southern Poland - Dolnośląskie, Opolskie, Śląskie, Małopolskie and Podkarpackie voivodeship - are this part of the country, where intensive extraction deposits of the main compact rock minerals - recognized as deposits of dimension and crushed stone, industrial limestone or industrial dolomite - is developed. The main reasons are geological setting of this part of Poland, as well as long tradition of production of crushed aggregates, dimension stone, limestone and dolomite rock, cement and lime. The paper is a trial of analysis of regional supply of raw materials made of these rocks, in comparison to local demand of construction and industry. Voivodeships with visible surplus of crushed aggregates supply over regional demand (Dolnośląskie, Małopolskie, Opolskie) and with some deficit in crushed aggregates (Śląskie, Podkarpackie), were indicated. It was noticed, that production of crushed aggregates, dimension stone, cement, lime and industrial dolomite in the area of southern Poland is crucial also for other regions of Poland, where there is a lack of sources for such production.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2011, 80; 5-25
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania eksploatacji podziemnej skał blocznych
    Conditions of dimension stone underground exploitation
    Autorzy:
    Guzik, K.
    Galos, K.
    Kot-Niewiadomska, A.
    Stachowiak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171351.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    eksploatacja podziemna
    skały bloczne
    uwarunkowania geologiczno-górnicze
    uwarunkowania środowiskowe
    uwarunkowania ekonomiczne
    underground exploitation
    dimension stone
    geological and mining conditions
    environmental conditions
    economic conditions
    Opis:
    Eksploatacja podziemna kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich. Jej popularność będzie ciągle wzrastać w związku z narastającymi problemami z prowadzeniem wydobycia metodą odkrywkową w wielu kamieniołomach. O możliwości podjęcia eksploatacji sposobem podziemnym decyduje jednak szereg czynników, które podzielić można na trzy zasadnicze grupy: geologiczno-górnicze, środowiskowe i ekonomiczne. Wprowadzenie omawianej metody wymaga szczegółowego rozpoznania geologicznego górotworu, co w dalszej kolejności pozwala na wybór odpowiedniego systemu eksploatacji podziemnej i określenie jego parametrów. Dodatkowym czynnikiem determinującym konieczność wprowadzenia podziemnego wydobycia mogą być coraz liczniejsze konflikty środowiskowe i przestrzenne. Z drugiej strony metoda podziemna, mimo swoich wysokich kosztów związanych przede wszystkim z udostępnieniem złoża, musi przynosić ekonomiczne korzyści.
    Underground exploitation of dimension stone is widespread in numerous European countries. Its popularity will be continuously increasing due to growing problems related to open pit exploitation in many quarries. Possibility of underground exploitation of dimension stone depends on many factors, grouped into three main areas: geological and mining factors, environmental factors and economic factors. Introduction of such mining method requires detailed geological recognition of rock formation, which is necessary for the selection of an appropriate underground mining system and its parameters. An increasing number of environmental and land use conflicts is the additional factor determining use of underground exploitation. On the other hand, underground exploitation, in spite of commonly high costs of providing works, must bring economic benefits.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 126-131
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The basic problems of mineral resources valuation methodologies within the framework of System of Integrated Environmental and Economic Accounts
    Podstawowe problemy metodologii wyceny zasobów mineralnych w ramach Systemu Zintegrowanych Środowiskowych i Ekonomicznych Rachunków Narodowych
    Autorzy:
    Galos, K.
    Nieć, M.
    Saługa, P. W.
    Uberman, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216438.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    mineral resources
    mineral asset valuation
    environmental accounting
    national account
    zasoby kopalin
    wycena złóż kopalin
    rachunkowość środowiskowa
    rachunek narodowy
    Opis:
    Growing awareness of limits set by exhaustibility of natural resources has led to a conclusion that only through their valuation in monetary terms one may assess a comprehensive economic impact of their use. Thus mineral resources have been included from the beginning to almost all studies regarding natural resources assessments. The first result, widely recognized by international community, of researches came in the 1993 – edition of the “Handbook of National Accounting: Integrated Environmental and Economic Accounting”. One of the key outcomes of these works was a conclusion that measuring value of mineral resources for mineral raw materials production, alongside with physical flows of these materials, environment related transactions and measuring impact of the economy on the environment, should make basic pillars of this newly designed system, later named as the System of Integrated Environmental and Economic Accounts (SEEA). As implementation of SEEA is still in a primary stage, many methodological issues remain unsolved. This article attempts to enumerate achievements made so far and indicate issues in need for further development. [...]
    Rosnąca świadomość ograniczeń wynikających z faktu wyczerpywalności niektórych zasobów naturalnych spowodowała, że potrzeba monetarnej wyceny ich wartości jako sposobu odzwierciedlenia ekonomicznego wpływu ich użytkowania stała się bardzo istotna. Zasoby kopalin były od samego początku uwzględniane w prawie wszystkich studiach dotyczących wyceny zasobów naturalnych. Pierwszym, szeroko uznanym efektem tych prac było opublikowanie 1993 roku podręcznika „Handbook of National Accounting: Integrated Environmental and Economic Accounting”. Jednym z głównych rezultatów tych prac była konkluzja, że podstawowe znaczenie dla planowanego Systemu Zintegrowanych Środowiskowych i Ekonomicznych Rachunków Narodowych (skrót ang. SEEA) ma określenie wartości kopalin użytkowanych do produkcji surowców mineralnych, wraz z rejestracją ich przepływów fizycznych oraz związanych z tym transakcji, z uwzględnieniem wpływu związanej z tym działalności gospodarczej na środowisko. Wdrożenie SEEA znajduje się wciąż w fazie początkowej, a wiele problemów metodologicznych nie zostało rozwiązanych. Niniejszy artykuł dokonuje inwentaryzacji dotychczasowych osiągnięć oraz wskazuje kierunki dalszych niezbędnych prac w tym obszarze. [...]
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 4; 5-20
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksploatacja podziemna kamieni blocznych w Europie
    Underground extraction of dimension stone in Europe
    Autorzy:
    Galos, K.
    Guzik, K.
    Kot-Niewiadomska, A.
    Lewicka, E.
    Stachowiak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88946.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    kamienie bloczne
    metody eksploatacji
    eksploatacja podziemna
    Opis:
    Podziemna eksploatacja kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich. Jej popularność będzie niewątpliwie rosnąć, przede wszystkim w związku z uwarunkowaniami środowiskowymi, przestrzennymi i ekonomicznymi. Najczęstszą przyczyną uruchamiania eksploatacji podziemnej skał blocznych jest rosnące zapotrzebowanie na materiały kamienne, których wydobycie metodą odkrywkową jest ograniczone. Istotnym aspektem tej eksploatacji musi być gwarantowana długoterminowa stabilność geomechaniczna górotworu. Eksploatacja podziemna umożliwia pozyskiwanie tylko wybranych partii złoża, bez konieczności usuwania nadkładu, przy minimalnym wpływie na powierzchnię terenu oraz niższych kosztach rekultywacji w porównaniu do eksploatacji odkrywkowej. Obecnie dotyczy ona niemal wyłącznie skał osadowych (głównie wapienie i piaskowce) oraz niektórych metamorficznych (głównie marmury). Najbardziej znane przykłady występują we Włoszech, także w Wielkiej Brytanii, Belgii, Portugalii, Słowenii, Chorwacji i Grecji. Najczęstszym stosowanym systemem jest komorowo-filarowy. Uzysk bloków jest zwykle wyższy niż w przypadku eksploatacji odkrywkowej, rzadko poniżej 60%. W Europie środkowej i wschodniej (w tym w Polsce) metoda podziemnej eksploatacji kamieni blocznych nie była do tej pory stosowana.
    Underground extraction of dimension stone is widespread in many European countries. Its popularity will undoubtedly grow, mainly due to environmental considerations and the accessibility of deposits for extraction. The most common reason for launch of underground dimension stone mining is demand for some stone materials which commonly cannot be obtained from opencast mining. An important aspect of such operation is guaranteed long-term geomechanical stability of post-mining voids. This method allows to extract only selected parts of the deposit, without necessity of overburden removal, reduced impact on surface and lower costs of reclamation as compared to open pit mining. Currently, underground mining relates almost entirely of sedimentary rocks (mainly limestone) and some metamorphic rocks (e.g. marble). The best-known examples of underground exploitation of building stones are found in Italy, but also in the UK, Belgium, Portugal, Slovenia, Croatia and Greece. The room-and-pillar system is the most common operating system of extraction. It is important to have the opportunity for selective mining of parts of deposit showing the best quality parameters, which allows for higher yield of the blocks, which is rarely less than 60%. In the Central and Eastern Europe (also in Poland), undeground method of dimension stone extraction until now was not used.
    Źródło:
    Mining Science; 2014, 21, Special Issue 1; 49-64
    2300-9586
    2353-5423
    Pojawia się w:
    Mining Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo surowcowe Polski – ocena sytuacji w zakresie kopalin nieenergetycznych
    The mineral security Poland – assessment of non-energy mineral resources
    Autorzy:
    Galos, K.
    Nieć, M.
    Radwanek-Bąk, B.
    Smakowski, T.
    Szamałek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062070.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    bezpieczeństwo surowcowe
    polityka surowcowa
    surowce mineralne
    złoża kopalin
    mineral security
    mineral resource policy
    mineral raw material
    mineral deposits
    Opis:
    Bezpieczeństwo surowcowe związane jest z realizacją polityki gospodarczo-przemysłowej kraju i oznacza stopień zbilansowania potrzeb surowcowych z podażą surowca ze źródeł wewnętrznych (wydobycie i przeróbka) i zewnętrznych (import). Źródła wewnętrzne (wydobycie kopalin, surowce wtórne, odpady) muszą być szczegółowo rozpoznane w zakresie ilości i jakości możliwych do pozyskania surowców, czasu ich dostępu oraz ograniczeń społecznych i środowiskowych zagospodarowania, a także stopnia zagospodarowania. Rola i znaczenie surowców energetycznych i nieenergetycznych, źródła ich pozyskiwania i znaczenie polityczno-gospodarcze są odmienne, z tego powodu problematyka bezpieczeństwa surowcowego powinna być rozważana oddzielnie dla każdej z tych grup surowcowych. Zabezpieczenie potrzeb krajowych przez wykorzystanie złóż kopalin nieenergetycznych jest ograniczone. Tym bardziej niezbędne staje się opracowanie polityki surowcowej państwa. Przedstawiono założenia, na jakich taka polityka państwa powinna być oparta i cele jej realizacji.
    Mineral security is a part of governments’ industrial and economic policies and describes the balance between the need for mineral resources and the actual mineral resources available through internal (extraction, processing) and external sources (imports). Internal sources (extraction, processing and recycling of mineral resources) need to be carefully analysed; their quantity, feasibility of extraction, accessibility and collateral societal and environmental consequences need to be assessed. The role and importance of energy and non-energy mineral resources, their sources as well as their political and economic importance are diverse, and so the issue of resource security of each resource group should be analysed separately. Meeting the internal demand for resources through exploiting non-energy resources is limited. It calls for creating a state-wide resource policy. This paper presents a basis on which such policy should be structured, and outlines its goals.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 452; 33--42
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo surowcowe Polski w Unii Europejskiej i na świecie
    The mineral security of Poland within the EU and in the world
    Autorzy:
    Galos, K.
    Nieć, M.
    Radwanek-Bąk, B.
    Smakowski, T.
    Szamałek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062067.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    bezpieczeństwo surowcowe
    zasoby złóż kopalin
    polityka surowcowa Unii Europejskiej
    mineral security
    reserves of mineral deposits
    EU’s mineral policy
    Opis:
    Unia Europejska ma poważne problemy z zapewnieniem bezpieczeństwa surowcowego. Wynika to z faktu braku złóż szeregu kopalin, z konieczności uzupełniania podaży surowcowej importem z krajów o zróżnicowanej stabilności politycznej i gospodarczej, utrudnionym dostępem do rozpoznanych, a niezagospodarowanych złóż. Ważne jest zatem zapewnienie stabilności dostępu ich źródeł i trwałości niezbędnych dostaw. Cel ten może być osiągnięty poprzez zróżnicowanie kierunków dostaw do UE i odpowiednią „dyplomację surowcową”, stwarzającą korzystny klimat dla wymiany handlowej lub podejmowania eksploatacji złóż kopalin za granicą przy współpracy firm europejskich, w tym polskich. Polska jest krajem o liczącej się w UE bazie surowcowej kopalin, w przypadku niektórych z nich (węgiel kamienny, siarka rodzima, rudy miedzi) decydującym o poziomie bezpieczeństwa surowcowego UE.
    The EU has serious problems in ensuring its minerals security. This is the consequence of a dearth of certain key mineral deposits, the need of meeting the demand for some minerals by importing them from politically or economically unstable countries and the difficulty of accessing known but as yet unexploited deposits. It is therefore important to ensure a stable access to mineral resources and to maintain a stable flow of imports. This aim can be achieved by diversifying EU’s mineral import sources and adopting “mineral diplomacy”, i.e. establishing good relations with countries with rich mineral deposits, allowing commercial exchange or joint exploitation, with participation of European, including Polish, companies. Poland holds a significant share of EU’s mineral resources; some of its deposits (coal, sulphur, copper) are critical for EU’s mineral security.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 452; 43--52
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo surowcowe Polski – bariery pokrycia krajowych potrzeb surowcowych w zakresie kopalin nieenergetycznych
    The mineral security of Poland – barriers in meeting the state’s needs for non-energy minerals
    Autorzy:
    Galos, K.
    Nieć, M.
    Radwanek-Bąk, B.
    Smakowski, T.
    Szamałek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062103.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    polityka bezpieczeństwa surowcowego
    złoża niezagospodarowane
    planowanie przestrzenne
    bariery surowcowe
    wydobycie kopalin
    resource security policy
    unexploited resources
    spatial planning
    resource barriers
    resource exploitation
    Opis:
    Realizacja celów polityki bezpieczeństwa surowcowego kraju jest utrudniona lub niemożliwa z powodu istnienia obiektywnych barier. Autorzy identyfikują bariery naturalne nierównomiernego występowania złóż kopalin, bariery ekonomiczne opłacalności wydobycia oraz bariery w zakresie zagospodarowania przestrzennego. Przezwyciężanie lub minimalizacja skutków tych barier mogą być osiągnięte poprzez prowadzenie odpowiedniej polityki surowcowej i wykorzystanie odpowiednich środków prawnych wraz ze spójną polityką podatkową. Szczególnie ważne jest prowadzenie racjonalnej polityki planowania przestrzennego, umożliwiającej dostęp do złóż niezagospodarowanych.
    Meeting the aims of the state’s mineral security policy may be rendered difficult, or even impossible, by a number of factors. This paper identifies these limitations, such as the uneven occurrence of mineral deposits, economical barriers (feasibility of exploitation) and barriers in spatial planning. Overcoming or minimization the consequences of such barriers may be achieved by adopting an adequate mineral resource policy as well as using relevant legal instruments and an appropriately designed tax system. Adopting a rational policy in spatial planning, which allows accessing as yet undeveloped mineral deposits, is of particular importance.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 452; 53--57
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mineral Deposits of Public Importance (MDoPI) in relation to the Project of the National Mineral Policy of Poland
    Złoża Kopalin o Znaczeniu Publicznym (ZKoZP) w relacji do Projektu Polskiej Polityki Surowcowej Państwa
    Autorzy:
    Galos, K.
    Tiess, G.
    Kot-Niewiadomska, A.
    Murguia, D.
    Wertichová, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216161.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    ochrona złóż kopalin
    polityka surowcowa
    MINATURA2020
    złoża kopalin o znaczeniu publicznym
    mineral policy
    deposits’ safeguarding
    mineral deposits of public importance
    Opis:
    The functioning of European economies and societies requires a stable and sustainable supply of mineral resources. For 10 years now EU has been developing raw materials initiative to secure European minerals supply. In many cases, areas with known or hypothetic mineral resources, are not sufficiently valued by society and authorities, remain unprotected and face competing land uses with the risk of becoming sterilized. MINATURA 2020 project was born out of a need to develop a harmonised framework which allow a common way of identifying “mineral deposits of public importance” (MDoPI) and their safeguarding via land use planning. The project has left a useful set of guidelines and proposals how to advance on the creation of a European network of MDoPIs to avoid sterilization of “deposits worth safeguarding”. In Poland, the need for legal protection of mineral deposits has been discussed intensively in recent years. Various proposals aimed at better system of mineral deposits safeguarding, especially those which should be recognized as of public importance, have been proposed. However, until now only a few coal deposits were recognized as strategic. Currently, the Polish National Mineral Policy is under preparation. Its overriding objective is to provide access to the necessary minerals, also in the longterm perspective. It assumes among others activities aimed at protection of mineral deposits regarding land use planning system. Paper presents scope and general results of MINATURA2020 project, with details on MINATURA2020 methodology implementation in Poland, Project of the Polish National Mineral Policy with its objectives and key pillars, position of MDoPIs in this Project, and – finally – expected future steps related to MDoPI safeguarding in EU and in Poland.
    Funkcjonowanie europejskiej gospodarki i społeczeństwa wymaga stabilnych i zrównoważonych dostaw surowców. Od 10 lat Unia Europejska rozwija inicjatywę surowcową dla zabezpieczenia tych dostaw dla gospodarki UE. W wielu przypadkach obszary ze znanymi lub hipotetycznymi złożami kopalin nie są wystarczająco zabezpieczone, doświadczając konkurencji ze strony innych kierunków zagospodarowania terenu, z dużym ryzykiem uniemożliwienia przyszłego dostępu do nich. Projekt MINATURA2020 był odpowiedzią na potrzebę rozwoju zharmonizowanych ram, które pozwoliłyby na wypracowanie wspólnej ścieżki identyfikacji złóż kopalin o znaczeniu publicznym (ZKoZP) oraz ich ochrony w procesie planowania przestrzennego. Projekt pozostawił wytyczne i propozycje w zakresie rozwoju europejskiej sieci ZKoZP, aby uniknąć utraty dostępu do „złóż wartych ochrony”. W Polsce ochrona złóż kopalin jest intensywnie dyskutowana w ostatnich latach. Przedstawiono w tym zakresie różne propozycje. Tym niemniej do chwili obecnej tylko kilka złóż węgla zostało uznanych za strategiczne. W chwili obecnej w Polsce przygotowywana jest Polityka Surowcowa Państwa. Jej zasadniczym celem jest zabezpieczenie dostępu polskiej gospodarki do niezbędnych surowców w perspektywie długoterminowej. Zakłada się m.in. działania mające na celu ochronę złóż kopalin w ramach planowania przestrzennego. Artykuł prezentuje zakres i najważniejsze rezultaty projektu MINATURA2020 (wraz ze szczegółami próby implementacji metodyki projektu w warunkach polskich), Projekt Polityki Surowcowej Państwa z jego celami i głównymi filarami, pozycję złóż kopalin o znaczeniu publicznym w tym Projekcie, a także oczekiwane przyszłe kroki mające na celu lepszą ochronę złóż kopalin zarówno w całej Unii Europejskiej, jak i w szczególności w Polsce.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 4; 5-24
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Methodology of assignment of Mineral Deposits of Public Importance proposed by MINATURA2020 Project and results of its pilot testing in the Dolnośląskie Province (SW Poland)
    Metodyka wyznaczania Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym zaproponowana w projekcie MINATURA2020 oraz rezultaty jej testowania w województwie dolnośląskim (Polska)
    Autorzy:
    Kot-Niewiadomska, A.
    Galos, K.
    Lewicka, E.
    Burkowicz, A.
    Kamyk, J.
    Szlugaj, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216366.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    MINATURA2020
    mineral deposits
    public importance
    deposits’ safeguarding
    deposits' valorisation
    złoża kopalin
    znaczenie publiczne
    ochrona złóż kopalin
    waloryzacja złóż kopalin
    Opis:
    MINATURA2020 project’s aim is to develop a concept and multi-dimensional methodology of assignment and – in a consequence – of safeguarding the Mineral Deposits of Public Importance (MDoPI) at European (EU), country (CL ) and regional/local level (RL ), in order to ensure their optimal use for future needs of the society. MDoPI assignment methodology proposed within MINATURA2020 project, was tested within a few EU regions, including Dolnośląskie Province in Poland, where undeveloped deposits were verified. Initially, deposits of 4 selected groups of minerals were tested: magmatic and metamorphic crushed and dimension stone (144 deposits), feldspar raw materials (6 deposits), kaolin (11 deposits), and glass sand (7 deposits). In the following step, the deposits of the highest or medium class of geological features were chosen, i.e. 73 mineral deposits with indicated and/or measured resources, including: 50 deposits of magmatic and metamorphic crushed and dimension stone, 6 deposits of feldspar raw materials, 10 deposits of kaolin and 7 deposits of glass sand. Finally, according to assumed MDoPI methodology, 10 of 50 tested deposits of crushed and dimension stone were qualified as MDoPI-CL , while another 20 deposits as MDoPI-RL , 5 of 6 deposits of feldspar raw materials were ranked as MDoPI-CL , while 1 deposit as MDoPI-RL, 2 of 10 kaolin deposits were categorised as MDoPI-CL , while the remaining 8 deposits MDoPI-RL , and all of 7 tested deposits of glass sand were qualified as MDoPI-RL. In total, from among 73 verified deposits, 17 deposits were proposed as MDoPI-CL , whereas 36 deposits were qualified as potential MDoPI-RL. On the basis of performed testing, it can be concluded that the main strength of proposed methodology is the possibility to use multi-criterion methodology containing a number of geological-mining, environmental and spatial factors, giving possibility to categorization of deposits according to their economic importance (EU, country and regional level) for their further safeguarding. Moreover, if legal system of mineral deposits safeguarding is efficiently introduced in Poland, this methodology will be a useful tool for selecting the most valuable mineral deposits that should be protected.
    Głównym celem projektu MINATURA2020 było opracowanie koncepcji i wielowymiarowej metodyki wyznaczania oraz – w konsekwencji – ochrony Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym (ZKoZP) na poziomie UE (ZKoZP-UE), krajowym (ZKoZP-PK) i regionalnym (ZKoZP-PR), w celu zabezpieczenia ich optymalnego wykorzystania dla przyszłych potrzeb społeczeństwa. Metodyka wyznaczania ZKoZP zaproponowana w ramach projektu MINATURA2020 była testowana w kilku regionach UE, w tym w województwie dolnośląskim. W tym przypadku analizie poddano niezagospodarowane złoża czterech grup kopalin: magmowych i metamorficznych kamieni łamanych i blocznych (144 złoża), kopalin skaleniowych (6 złóż), kaolinów (11 złóż) oraz piasków szklarskich (7 złóż). Następnie wybrano spośród nich 73 złoża o najlepszych parametrach geologicznych i górniczych: 50 złóż magmowych i metamorficznych kamieni łamanych i blocznych, 6 złóż kopalin skaleniowych, 10 złóż kaolinów oraz 7 złóż piasków szklarskich. Ostatecznie, zgodnie z zaproponowaną metodyką wyznaczania ZKoZP, spośród 50 testowanych złóż kamieni łamanych i blocznych, za ZKoZP-PK uznano 10 złóż, a za ZKoZP-PR – kolejne 20 złóż. W przypadku testowanych złóż kopalin skaleniowych 5 spośród 6 zaliczono do ZKoZP-PK, a 1 do ZKoZP-PR, natomiast wśród 10 testowanych złóż kaolinów 2 zakwalifikowano do ZKoZP-PK, a 8 do ZKoZP-PR. Wszystkie 7 testowanych złóż piasków szklarskich zaliczono do ZKoZP-PR. Łącznie, spośród 73 analizowanych złóż, 17 złóż zaproponowano zaliczyć do ZKoZP-PK, a 36 – do ZKoZP-PR. Na podstawie wykonanego pilotażowego testowania można stwierdzić, że główną zaletą zaproponowanej metodyki jest możliwość użycia analizy wielokryterialnej uwzględniającej liczne czynniki geologiczno-górnicze, środowiskowe i przestrzenne, co stwarza możliwość kategoryzacji złóż zgodnie z ich potencjalnym znaczeniem gospodarczym (na poziomie UE, kraju, regionu) dla celów ich przyszłej ochrony. Co więcej, jeśli system prawny ochrony złóż kopalin zostanie w Polsce efektywnie wprowadzony, metodyka ta może być przydatnym narzędziem do wyboru najcenniejszych złóż, które powinny podlegać ochronie.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 3; 71-94
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-47 z 47

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies