Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Galicja;" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Jak krakowski filister został artystą. Młodzieńcza korespondencja Henryka Opieńskiego
A Kraków Philistine Turned Artist. Henryk Opieński’s Youthful Correspondence
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30037979.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Henryk Opieński
Anna Krzymuska
Kraków
Galicja
Młoda Polska
polska kultura muzyczna okresu modernizmu
Galicia
Young Poland movement
Polish musical culture in the modernist period
Opis:
Recenzja jest poświęcona trzem tomom korespondencji Henryka Opieńskiego z Anną Krzymuską z lat 1894–95, wydanym przez Fundację „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu. W tekście wskazane są główne walory poznawcze opublikowanej korespondencji, dotyczące zarówno osobistych losów Henryka Opieńskiego, jak i rzeczywistości społecznej, której fragmentem są te losy. Omówiono również zasady redakcyjne tomów i ich realizację w praktyce.
This review is devoted to the three volumes of Henryk Opieński’s correspondence with Anna Krzymuska from the years 1894–95 published by the Fondation ‘Archivum Helveto-Polonicum’ in Fribourg. Indicated in the text are the main areas of these letters’ value as research material, concerning both Henryk Opieński’s personal fortunes in life and also the social reality of which they formed part. Also discussed are the editorial principles behind the volumes and their practical application.
Źródło:
Muzyka; 2024, 69, 1; 155-161
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od listopada do listopada. Monarchii habsburskiej i Polaków wzajemne rozstawanie
From November to November. The consensual parting of the Habsburg Monarchy and the Poles
Autorzy:
Szymczak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409734.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Galicia (Poland)
Habsburg monarchy
First World War
Galicja
monarchia habsburska
pierwsza wojna światowa
Opis:
The author of the text analyses the reasons why Poles from Galicia, southern Poland, departed from the so-called Austro-Polish conception and matured towards the ideal of full independence. He draws attention to the significance of the Act of 5 November 1916 for the initiation of emancipation processes among Poles living under the Habsburg rule.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 164-185
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpetne czy piękne? O próbach poprawy wizerunku miast Galicji Zachodniej na przełomie XIX i XX wieku
Ugly or Beautiful? Attempts to Improve the Urban Space in Western Galicia around the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Laskowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37519266.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
piękno
miasto
Galicja
planowanie przestrzenne
przestrzeń miejska
beauty
city
Galicia
town planning
urban space
Opis:
W Galicji, największym z krajów koronnych monarchii Habsburgów, miasta charakteryzowano jako siedliska kurzu, błota i nieprzyjemnych zapachów. Zmiana tej sytuacji stała się jednym z głównych problemów do rozwiązania przez władze samorządowe, których reaktywacja w 1867 r. rozpoczęła erę autonomiczną Galicji, trwającą aż do I wojny światowej. Najważniejszym aktem prawnym w zakresie kreowania ładu budowlanego w Galicji stały się ustawy budowlane uchwalone dla różnych grup miast, w zależności od ich wielkości. Jednakże część środowiska architektonicznego była świadoma, że ukształtowanie miast przyjaznych mieszkańcom i pięknych wymaga znacznie więcej wysiłku i zależy również od regulacji prawnych dotyczących kształtowania miejskiej przestrzeni. Stąd niektórzy z architektów dążyli do uchwalenia takich ogólnych regulacji prawnych, które zmusiłyby władze lokalne do sporządzania na zarządzanym przez nie obszarze specjalnych planów, zwanych regulacyjnymi. W tym samym czasie troska o przestrzeń miejską stała się jednym z głównych celów dla lokalnych organizacji społecznych noszących nazwę Towarzystwo Upiększenia Miasta, zakładanych w szczególności przez miejscową inteligencję i wzorujących się na organizacjach i indywidualnościach stawiających sobie podobne cele, aktywnych w Europie i na świecie. W efekcie tej mody niemal każde miasto w Galicji starało się mieć taką organizację u siebie, by zajmowała się ulepszaniem przestrzeni miejskiej, np. poprzez zakładanie terenów zielonych, sadzenie drzew, wznoszenie pomników dla bohaterów narodowych itp. Nawet jeśli rezultaty tych wszystkich wysiłków były ograniczone, to sama idea, jaka im przyświecała, spotykała się z powszechną aprobatą.
In Galicia, the biggest province of the Habsburg Monarchy, cities and towns, in the 19th century, were usually described as places full of dust, dirt and stench. One of the main problems demanding a solution from the local authorities was sanitization of the urban areas. Official revival in 1867, opened an autonomy era in the history of the province which lasted till the I World War. Crucial step in the right course of proceedings at the building site, was to constitute a building code dedicated to the cities and towns of various scales. However, some architects were aware of the fact that the creation of a friendly and beautiful city means so much more and also depends on the law regulations, dedicated to the urban space. That’s why some of them tried to force a new provincial law, in order to force the local authorities to prepare an individual spatial development plan for their city or town. At the same time, care for an urban space became one of the most important aims for many local NGOs, which were established mainly by the intelligentsia and inspired by such organizations or persons as City Beautiful Movement, active in the United States, or Scot Pattrick Geddes. As a result of that trend, every town in Galicia tried to have its own society, which was keen on improving the urban space, by creating some new green areas, planting trees, funding monuments to the national heroes etc. Even if results of their activities were limited, the idea met with general approval.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 209-228
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żołnierze polskiego pochodzenia w służbie wojskowej Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (1918–1920)
Soldiers of Polish Descent in the Service of the Ukrainian Galician Army (1918–1920)
Autorzy:
Stetsyshyn, Oleh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46445312.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ukraine
Polska
Ukrainian-Polish relations in the 20th century
Eastern Galicia
ZUNR
Ukraina
Polska
stosunki ukraińsko-polskie w XX w.
Galicja Wschodnia
Opis:
Tematem artykułu jest służba w latach 1918–1920 w Ukraińskiej Armii Galicyjskiej (UHA) etnicznych Polaków i przedstawicieli innych narodowości, którzy urodzili się na terenach dzisiejszej Polski. Ukraińska Armia Galicyjska to siły zbrojne Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZUNR – Zachidnoukrains’ka Narodna Respublika), które w latach 1918–1919 walczyły wraz z wojskiem polskim o terytorium Galicji Wschodniej, a od połowy 1919 r. przeniosły się na terytorium Ukrainy Naddnieprzańskiej, kontrolowane przez inne państwo ukraińskie – Ukraińską Republikę Ludową (UNR), i walczyły tam z oddziałami biało-czerwonych Rosjan. Ujęcie tej problematyki opiera się na dokumentach archiwalnych, wspomnieniach i periodykach z tego okresu, a także na badaniach współczesnych naukowców. Podejmowana jest próba usystematyzowania znanych nam danych personalnych tych żołnierzy polskiego pochodzenia, ustalenia przyczyn, które skierowały ich do zachodnioukraińskiej służby wojskowej, zbadania ich dalszych losów. Temat ten jest wciąż niedostatecznie zbadany i ma znaczenie dla lepszego zrozumienia procesów historycznych zachodzących w przeszłości.
The article focuses on the 1918–1920 service in the Ukrainian Galician Army (UHA) of ethnic Poles and representatives of other nationalities who were born in the territory of today’s Poland. UHA was the armed forces of the West Ukrainian People’s Republic (Ukrainian abbreviation – ZUNR), which in the years 1918–1919 fought against the Polish army for the territory of Eastern Galicia, and from mid-1919 moved to the territory of “Great Ukraine” (the northern, central, and southern regions of Ukraine, which were controlled by another Ukrainian state – the Ukrainian People’s Republic [UNR]) and fought there with the units of white and red Russians. The approach to this issue is based on archival documents, memoirs and periodicals from that period, as well as on the research conducted by contemporary scientists. The author attempts to systematize the personal data of these soldiers of Polish descent known to us, in order to determine the reasons that directed them to the West Ukrainian military service, and to investigate their further fate. This topic is still under-researched and is important for a better understanding of historical processes taking place in the past.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2024, 115; 67-79
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„A najprzód Najwyższemu Stwórcy za wszystkie dobrodziejstwa składam dzięki…” Duchowieństwo eparchii przemyskiej wobec Boga i religii w świetle testamentów 1817–1827
“In the first place, I give thanks to the Supreme Creator for all the blessings...” The attitude of clergy of the Przemyśl Eparchy towards God and religion in the light of last wills from 1817–1827
Autorzy:
Lecyk, William
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348391.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
testamenty
duchowieństwo greckokatolickie
eparchia przemyska
religijność
last wills
Greek Catholic clergy
Przemyśl eparchy
religiosity
Opis:
Artykuł odnosi się do religijności duchowieństwa greckokatolickiego z terenu eparchii przemyskiej. Analizę oparto na testamentach duchownych z lat 1817–1827 z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu. Elementy religijne występują najczęściej w formie inwokacji dewocyjnej, krótkiej refleksji, będącej pozostałością staropolskiej arengi, w dyspozycjach pogrzebowych oraz w postaci motywu „sądu boskiego” i błogosławieństwa. Analiza wykazała, że wspomniane elementy nie są powszechne w badanych testamentach, a treść z reguły ograniczona. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, jakie są powody tego zjawiska oraz co analizowane testamenty przekazują na temat religijności tej grupy społecznej.
The article focuses on the religiousness of the Greek Catholic clergy in the area of the Przemyśl Eparchy. The analysis is based on the last wills of clergy members from the years 1817– 1827, sourced from the State Archive in Przemyśl. Religious elements appear most frequently in the form of devotional invocations, brief reflections reminiscent of old Polish arengae (preambles), funeral dispositions, and references to the “divine judgment” motif and blessings. The analysis reveals that these elements are not common in the examined wills, and their content is usually limited. The author seeks to answer the question of the reasons behind this phenomenon and what insights the analyzed last wills provide about the religiousness of this social group.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 74-94
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Aby czynić i działać społecznie, potrzeba wprzód znać drogi i cele, mieć obrachunki i programy”. O różnych płaszczyznach działalności ormiańskiego arcybiskupa Józefa Teodorowicza
“To act and operate socially, it is necessary in advance to know the ways and goals, to have calculations and programs.” About the various levels of activity of Armenian Archbishop Józef Teodorowicz
Autorzy:
Załęczny, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803937.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Ormianie
Lwów
patriotyzm
wychowanie
Teodorowicz
Armenians
Lviv
patriotism
education
Opis:
Artykuł koncentruje się na działalności społecznej arcybiskupa Józefa Teodorowicza (1864–1938). W latach 1902–1914 był posłem Sejmu Krajowego, członkiem Rady Szkolnej Krajowej, zasiadał w Izbie Panów w Wiedniu (1914–1918). W odrodzonej Polsce był posłem (1919–1922), a potem senatorem (1922–1923). Dużą wagę przykładał do edukacji młodego pokolenia. Był mocno zaangażowany w szerzenie oświaty. Występował w obronie prawa dzieci i młodzieży do nauczanie po polsku w każdym z trzech zaborów. Dostrzegał potrzebę kształcenia kobiet, zabiegał o szerzenie oświaty na wsi. Szczególnie dużo uwagi poświęcał sprawom wychowania w szkole i rodzinie. Patronował powstawaniu nowych szkół i organizacji.
The article focuses on the social activities of Archbishop Józef Teodorowicz (1864-1938). From 1902 to 1914, he served as a member of the National Parliament, the National School Council, and the House of Lords in Vienna (1914-1918). In the newly restored Poland, he was a member of parliament (1919-1922) and later a senator (1922-1923). He attached great importance to the education of the younger generation and was heavily involved in promoting education. He advocated for the right of children and youth to be taught in the Polish language in all three partitions. He recognized the need for educating women and worked to promote education in rural areas. He devoted significant attention to matters of education within schools and families, patronizing the establishment of new schools and organizations.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 200-217
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Polacy w Stanisławowie” w ujęciu Petra Hawrylyszyna, czyli kilka uwag o książce Поляки у Станиславові, Брустури 2022, 208 ss.
Autorzy:
Olechowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803923.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 467-473
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sztuka dla sztuki” czy „sztuka dla narodu”? Działalność artystyczna, krytycznoliteracka oraz wydawnicza Iwana Trusza wobec wyzwań ukraińskiego życia społecznego w Galicji na przełomie XIX i XX wieku
“Art for the art’s sake” or “art for the nation”? Iwan Trusz’s artistic, critical literary and publishing activity against the challenges of Ukrainian social life in Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Neszew, Vira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615046.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Iwan Trusz
Galicja
modernizm
polsko‑ukraińskie kontakty artystyczne na przełomie XIX i XX wieku
Galicia
modernism
Polish-Ukrainian artistic relations at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:
The article is an attempt at reconstructing the artistic and critical literary activity of a Ukrainian painter Iwan Trusz, who noticed a great need of the Ukrainian society to cultivate and develop national art. The Ukrainian artist also contributed to the development of Polish art of that period, as he was highly estimated among Polish intellectuals and took an active part in Polish and Ukrainian cultural enterprises that took place in Lviv at the turn of the 19th and 20th centuries. The experience which Trusz gained during his education in the Cracow Academy of Fine Arts, as well as his direct contact with distinguished Polish painters (e.g. Leon Wyczółkowski, Jan Stanisławski) evoked in the painter a great need to take care of the enrichment of contemporary Ukrainian art and to raise the awareness of Galician Ukrainians about the effect which art has on the formation of every nation. Looking at the activity of Trusz‑an artist or Trusz‑an art critic from the perspective of the 21st century, makes it possible to find the answers to some key questions: “Should national art be promoted?”, “How to educate society through art?” and “What is the role of an artist during the formation of an independent nation?”
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 73-93
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Наш цісар». Образ Франца Йосифа в львівській пресі – еволюція від «переможця над повстанцями» 50-их років ХІХ століття до «доброго батька» початку ХХ століття
„Nasz cesarz”. Wizerunek Franciszka Józefa w prasie lwowskiej. Ewolucja od „zwycięzcy buntowników” z lat 50. XIX wieku do „dobrego ojca” początku XX wieku
“Our Emperor”. The image of Franz Joseph in the Lviv press. Evolution from “the rebel victor” of the 1850s to “the good father” of the early 20th century
Autorzy:
Кісь, Назар
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803998.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Franciszek Józef
cesarz
wizyta
rytuał
wizerunek
Franz Joseph
emperor
visit
ritual
image
Opis:
Artykuł analizuje zmiany wizerunku cesarza Franciszka Józefa I na łamach lokalnej prasy lwowskiej. Za punkt odniesienia przyjęto wizyty Franciszka Józefa we Lwowie. Było ich pięć i pozwalają one prześledzić przemianę od monarchy absolutnego połowy XIX wieku do „naszego ojca” na początku XX wieku. W tekście ukazano jak postęp gospodarczy i technologiczny, liberalne reformy, emancypacja, rozwój projektów narodowych Ukraińców i Polaków, a także inne osiągnięcia drugiej połowy XIX wieku, wpłynęły na kształt osobistej historii cesarza, który nawet w czasach szerzenia się nacjonalizmu, uosabiał państwo i ojczyznę – ziemię, na której panują Habsburgowie.
The article analyzes the changes in the image of Emperor Franz Joseph I as depicted in the local Lviv press. The visits of Franz Joseph to Lviv serve as a reference point for this analysis. There were five visits in total, which allow tracing the transformation of the monarch from an absolute ruler in the mid-19th century to the “father figure” at the beginning of the 20th century. The text highlights how economic and technological progress, liberal reforms, emancipation, the development of national projects by Ukrainians and Poles, as well as other achievements of the second half of the 19th century, influenced the personal history of the emperor. Even in times of growing nationalism, he personified the state and the homeland – the land ruled by the Habsburgs.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 377-388
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activities of the Association of the Ladies of Charity of St. Vincent de Paul in Kraków during World War I
Działalność Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo w Krakowie w latach I wojny światowej
Autorzy:
Włodyka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803933.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
association
Kraków
charity
religiosity
women
stowarzyszenie
dobroczynność
religijność
kobiety
Opis:
Associations of the Ladies of Charity of St Vincent de Paul were established in the Polish lands in the 1850s. One of the first association was founded in Kraków. The aim of this article is to present the activities of the Ladies of Charity and the Steward Maids [Panny Ekonomki] in the years before and during World War I. The members of the association provided the sick poor with emergency care such as making bandages or providing food and other daily necessities. In addition to material assistance, great emphasis was also placed on the religious aspect of the wards’ lives. From the beginning of the 20th century, the Steward Maids concentrated on their work in the infirmary and, during the war, on organising nursing courses.
Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo powstawały na ziemiach polskich od lat 50. XIX w. Jedno z pierwszych utworzono w Krakowie. Artykuł ma na celu przybliżyć działalność pań miłosierdzia oraz panien ekonomek w latach poprzedzających I wojnę światową oraz w jej trakcie. Członkinie stowarzyszenia udzielały ubogim chorym doraźnej pomocy, takiej jak wykonywanie opatrunków czy dostarczanie żywności i innych artykułów codziennego użytku. Poza pomocą materialną duży nacisk kładziono również na religijny aspekt życia podopiecznych. Panny ekonomki od początku XX w. skupiały się na pracy w ambulatorium, a w czasie wojny na organizowaniu kursów pielęgniarskich.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 184-199
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg, religia i wiara w twórczości Alojzego Felińskiego
God, religion and faith in the works of Alojzy Feliński
Autorzy:
Patro-Kucab, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803983.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
wiara chrześcijańska
literatura XIX w.
Alojzy Feliński
życie religijne
społeczeństwo
Christian faith
19th-century literature
religious life
society
Opis:
Artykuł dotyczy selektywnej analizy wybranych utworów Alojzego Felińskiego w celu ukazania w nich odwołań do Boga, religii i wiary chrześcijańskiej. Mając na względzie twórczość poety związanego z Krzemieńcem, podejmuje się próbę zaprezentowania utworów będących paradną oprawą lojalistycznych kazań państwowych w wieku XIX, stanowiących rodzaj błagalnych pieśni adresowanych do Boga w sprawie Polski i jej króla. Zwraca się też uwagę na mowę okolicznościową adresowaną do młodzieży, w której podkreśla się wagę religii w życiu ówczesnych ludzi. Celem artykułu jest więc próba udowodnienia, że twórczą inspirację dla krzemieńczanina tworzącego w zgodzie z nurtem klasycznym stanowiła między innymi wiara chrześcijańska.
The article focuses on a selective analysis of selected works by Alojzy Feliński to demonstrate the references to God, religion, and the Christian faith in his poetry. Considering the poet’s association with Krzemieniec, the article attempts to present the works that served as a pompous accompaniment to loyalist state sermons in the 19th century, which were a kind of supplicatory hymns addressed to God concerning Poland and its king. Attention is also given to the occasional speeches addressed to the youth, emphasizing the importance of religion in the lives of people at that time. The aim of the article is to provide evidence that Christian faith was one of the creative inspirations for Feliński, who wrote in accordance with the classical tradition.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 324-340
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańskie obrzędy i zwyczaje religijne w polskiej prasie galicyjskiej dla dzieci i młodzieży
Christian religious rites and customs in Polish Galician press for children and youth
Autorzy:
Biesiadecka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803985.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
obrzędy
zwyczaje
prasa dla dzieci i młodzieży
Galicja
rituals
customs
press for children and youth
Galicia
Opis:
Artykuł analizuje obrzędy i zwyczaje religijne, które wpisywały się w kanon treści religijnych, stanowiących istotny element galicyjskich publikacji prasowych dla dzieci i młodzieży. Najczęściej były one powiązane z kalendarzem świąt katolickich. Adresowane do najmłodszych czytelników, ukazywały często w swym edukacyjnym wymiarze bogactwo kulturowe społeczeństwa galicyjskiego XIX i początków XX w., mocno osadzone w ludowej tradycji religijnej.
The article analyzes religious rituals and customs that were part of the religious content found in Galician press publications for children and youth. These rituals and customs were often associated with the Catholic liturgical calendar. Aimed at the youngest readers, these publications frequently presented the cultural richness of Galician society in the 19th and early 20th centuries, strongly rooted in folk religious traditions, in an educational context.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 341-352
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom przy ul. Lwowskiej – pierwsze wadowickie mieszkanie rodziny Emilii i Karola Wojtyłów w latach 1913-1914
The house at Lwowska Street in Wadowice – the first apartment of the Emilia and Karol Wojtyła’s family in 1913-1914
Autorzy:
Chrząszcz, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37501170.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Galicia
Wadowice
Cracow
Skawa river
Karol Wojtyła
Emilia Wojtyła
Jan Stroński
Joanna Strońska
Emilia Polony
Antoni Polony
Jan Kołek
Maria Kołek
Zofia Gregoracz
Galicja
Kraków
rzeka Skawa
Opis:
The aim of the article was to establish the first place of residence of the Karol and Emilia Wojtyła family in Wadowice. The primary sources for this study were materials held in the state archives, the Wadowice local government units, church archives and state institutions. A comparison of the contents of the cadastral map and the protocols of building and land parcels – documents found in the resources of the State Archive in Bielsko-Biała and the National Archive in Cracow-was of a decisive importance. Source analysis has led to the conclusion that the house in which the Wojtyla rented a flat was built between 1901 and 1911 by Emilia Polony, the grandmother of Professor Anna Polony. It exists to this day and is located next to the General Leopold Okulicki roundabout in Wadowice (ul. Lwowska 103). The building was located on the outskirts of the city, in a floodplain, in the immediate vicinity of two railway lines. It was one of the typical buildings of the old low-rise buildings of Wadowice. Certainly, the rent, for renting a flat there, was not high and was not beyond the financial capacity of Karol Wojtyla, an accounting sub-official. The Wojtyła lived there until November 1914, when they had to leave Wadowice due to the evacuation of military officials employed by the District Complementary Command (Ergänzungsbezirkskommando) to Moravia.
Celem artykułu jest ustalenie pierwszego miejsca zamieszkania rodziny Karola i Emilii Wojtyłów w Wadowicach. Podstawowym źródłem opracowania były materiały znajdujące się w archiwach państwowych, jednostkach samorządu terytorialnego Wadowic, archiwach kościelnych i instytucjach państwowych. Decydujące znaczenie miało porównanie zawartości mapy katastralnej oraz protokołów zabudowy i działek – dokumentów znajdujących się w zasobach Archiwum Państwowego w Bielsku-Białej i Archiwum Państwowego w Krakowie. Analiza źródeł doprowadziła do wniosku, że dom, w którym Wojtyła wynajmował mieszkanie, wybudowany został w latach 1901-1911 przez Emilię Polony, babcię prof. Anny Polony. Istnieje on do dziś i znajduje się przy rondzie gen. Leopolda Okulickiego w Wadowicach (ul. Lwowska 103). Na początku XX w. budynek zlokalizowany był na obrzeżach miasta, na terenach zalewowych, w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch linii kolejowych. Był to jeden z typowych budynków dawnej niskiej zabudowy miasta. Z całą pewnością czynsz za wynajęcie tam mieszkania nie był wysoki i nie przekraczał możliwości finansowych podoficera księgowego Karola Wojtyły. Rodzice przyszłego papieża mieszkali tam do listopada 1914 r., kiedy to musieli opuścić Wadowice w związku z ewakuacją na Morawy urzędników wojskowych zatrudnionych w Okręgowym Dowództwie Uzupełniającym (Ergänzungsbezirkskommando).
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 31-52
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Domowe roślinne środki lecznicze na podstawie Kalendarza „Szkolnictwa” – organu nauczycieli ludowych na Rok Pański 1896
Home herbal remedies based on the “School” Calendar of 1896
Autorzy:
Smoła, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729163.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Tarnowska
Tematy:
folk medicine
Polish Galicia, 19th century
folk schooling and education
medycyna ludowa
Galicja XIX w.
szkolnictwo ludowe
Opis:
Artykuł jest edycją źródłową pochodzącego z XIX wieku tekstu opublikowanego pierwotnie w kalendarzu stanowiącym dodatek do czasopisma Szkolnictwo, adresowanego do nauczycieli szkół ludowych. O ile tekst wydrukowano w 1895 r. w języku polskim, o tyle jednak pochodzi on z niemieckiej publikacji ks. Sebastiana Kneippa, duchownego i wybitnego znawcy medycyny naturalnej. Jego publikacja Meine Wasserkur (z 1886 r.) już w 1890 r. została przetłumaczona na język polski. Szybko okazało się, że proponowana przez niego metoda kuracji jest zbieżna z praktykowaną w ludowości Galicji choćby naturalną – ziołową medycyną. Stąd popularność publikacji ks. Kneippa, która stała się podstawą porad publikowanych w Kalendarzu z 1895 r. i w niniejszej publikacji.
The article is the source edition of the text originating from the XIX century and primarily published in the calendar contributing the addition to the magazine entitled Szkolnictwo, addressed to the teachers of folk schools. Although the text was published in print in 1895 in Polish, it comes originally from the German publication of Sebastian Kneipp, priest and prominent authority in the field of natural medicine. His work entitled Meine Wasserkur (from 1886), was translated into Polish as early as in 1890. It soon turned out that the treatment method proposed by Kneipp is consistent with folk herbal medicine practised in Polish Galicia. Therefore, the work of Kneipp became the basis of advice and guidance published in Calendar in 1895 as well as this very publication.
Źródło:
Health Promotion & Physical Activity; 2023, 23, 2; 29-35
2544-9117
Pojawia się w:
Health Promotion & Physical Activity
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Domy korekcyjne dla duchowieństwa diecezjalnego na ziemiach polskich w XIX wieku z uwzględnieniem Galicji i klasztoru karmelitów bosych w Zagórzu
Correctional homes for diocesan clergy in the Polish lands in the 19th century with regard to Galicia and the Discalced Carmelite monastery in Zagórze
Autorzy:
Nabywaniec, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803922.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
duchowieństwo
nadużycia duchownych
domy emerytów
clergy
clerical misconduct
retirement homes
correctional houses
Zagórz
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono kwestię przywrócenia karności duchowieństwa diecezjalnego w Galicji na przykładzie domu korekcyjnego w Zagórzu, w kontekście pozostałych ziem polskich w zaborze pruskim i rosyjskim oraz na terenach monarchii habsburskiej, jak też podległych im korekcyjnym instytucjom kościelnym. Zagadnienie to ukazano na tle obowiązującego józefińskiego i postjózefińskiego systemu utrzymania i przywracania karności osób duchownych nie tylko w zakresie postaw moralnych, ale także jako formy przywoływania niepokornych politycznie duchownych do obowiązującej wówczas poprawności politycznej.
In this article, the issue of restoring discipline among the diocesan clergy in Galicia is presented, by means of the example of the correctional house in Zagórz. The issue is examined in the context of other Polish territories under Prussian and Russian partition, as well as within the Habsburg monarchy and its subordinate ecclesiastical correctional institutions. This matter is depicted against the backdrop of the prevailing Josephinian and post-Josephinian system of maintaining and restoring discipline among clergy members, not only in terms of moral conduct but also as a means of bringing politically defiant clergy in line with the prevailing political correctness at the time.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 154-168
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies