Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Ernst, A." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 42
Tytuł:
Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej pt. Liturgia i polityka w wiekach średnich. Przeoczone dziedzictwo Ernsta H. Kantorowicza, Poznań, 13–14 VII 2017 r.
A report on an international conference on Liturgy and Politics in the Middle Ages: An Overlooked Legacy of Ernst H. Kantorowicz, Poznań, 13–14 VII 2017
Autorzy:
Wojtczak, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164829.pdf
Data publikacji:
2018-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2018, 1 (16); 129-131
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Liminal Nature of the “Eclipse of Darwinism” as a Critical Phase in the History of Evolutionary Biology
Autorzy:
Wagner, Michał Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2159193.pdf
Data publikacji:
2022-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Charles Darwin
eclipse of Darwinism
Ernst Mayr
Peter Bowler
interphase of Darwinism
liminality
axial periods
historiography of biology
Darwin industry
Opis:
The term “eclipse of Darwinism” was popularized by Julian Huxley, who used it to describe the period before the emergence of the evolutionary synthesis. The idea of the “eclipse” was later criticized, because it was used to show the superiority of the synthesis over earlier evolutionary theories. This historiography was opposed by Peter Bowler and Mark Largent. According to Bowler, Darwin was not a central figure in nineteenth-century bio logy. Rather, most naturalists worked within a different evolutionary paradigm. Largent suggested replacing the term “eclipse” with “interphase of Darwinism”, which would better reflect its nature as a preparatory phase for the creation of the synthesis. However, the philosophical presuppositions on which these interpretations were built, while helping them to avoid the errors of their predecessors, also led to new problems. The problems with the interpretations of the “eclipse” can be explained by its “liminal” character. Liminality is an intermediate period between the old and the new. Because of its transgressivity, a liminal period is hard to integrate within a given structure and is mostly excluded from the latter. When analyzing works of historians dealing with the “eclipse” we encounter a common tendency towards excluding this period from historical narratives.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 2; 1-22
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intergrowth of bryozoans with other invertebrates in the Late Pridoli of Saaremaa, Estonia
Autorzy:
Vinn, Olev
Ernst, Andrej
Wilson, Mark A.
Toom, Ursula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835990.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
symbiosis
bioclaustrations
cystoporates
trepostomes
rugosans
hydrozoans
cornulitids
microconchids
Opis:
Nine invertebrates intergrew with bryozoans in the latest Pridoli of Saaremaa, Estonia, namely: cornulitids (Cornulites baranovi and Conchicolites sp.), hydrozoans, rugosans (Tryplasma sp. and Entelophyllum sp.), Anoigmaichnus, microconchids (Tuberoconchus wilsoni), unknown tubicolous organisms and unknown soft-bodied organisms. The most common host of endobionts was Fistulipora przhidolensis, but trepostomes also participated in symbiotic associations. Solitary rugosan-cystoporate and hydrozoan-cystoporate associations were common in the Pridoli of Saaremaa, while other cases of intergrowth are rare. The rugosan-cystoporate, hydrozoan-cystoporate, hydrozoan-trepostome and Anoigmaichnus-cystoporate associations most likely were not a result of accidental intergrowth, whereas other associations presumably resulted from accidental intergrowth of two organisms. New data from the Pridoli of Saaremaa indicate that the Pridoli probably was not a time of lowered symbiosis levels in the regional ecosystem. Symbiosis levels in the Pridoli of Baltica were comparable to those in the Ludlow and Early Devonian worldwide.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2021, 91, 2; 102-111
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cryptic encrusting fauna inside invertebrate fossils from the Ordovician of Estonia
Autorzy:
Vinn, O.
Ernst, A.
Toom, U.
Isakar, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191331.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
encrustation
bryozoans
trilobites
cornulitids
cryptic fauna
Ordovician
Baltica
Opis:
This is the first report of encrusted cryptic surfaces in the Ordovician of Estonia. Only bryozoans and cornulitids occurred in nautiloids and trilobites. Bryozoans were the dominant encrusters, in terms of both the number of specimens and the encrustation area. Stalked echinoderms are common on the hardgrounds in the Middle and Upper Ordovician of Baltica, but the restricted space in nautiloid living chambers and trilobites probably prevented colonization by stalked echinoderms. Cryptic surfaces in nautiloids and trilobites usually are somewhat more encrusted than the open surfaces of hardgrounds in the Ordovician of Estonia. Encrusters presumably favoured cryptic surfaces, as these were less accessible for predators and grazers. Low encrustation densities, compared to North American hard substrates, seem to be characteristic for the Ordovician Baltic Basin.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2018, 88, 3; 285-290
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prenatal imprinting by environmental toxicants: really an important issue?
Prenatalne naznaczenie genetyczne (imprinting) wywołane przez toksyny środowiskowe – czy rzeczywiście ważna sprawa?
Autorzy:
v. Mühlendahl,, Karl Ernst
Otto, Matthias
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177574.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
"PCB"
"PCDD/F"
"bisphenol A"
"endocrine disruptors"
"phthalates"
"prenatal imprinting of sexual behaviour"
Opis:
Prenatal imprinting of sexual behaviour and of other traits by environmental toxicants has been one important topic in the ongoing discussions in environmental medicine. This review of the literature shows that, so far, concrete data are sparse and, in part, contradictory.
Prenatalne naznaczenie, czyli imprinting zachowania seksualnego i innych cech wywołane toksynami środowiskowymi było ważnym tematem w toczących się dyskusjach w medycynie środowiskowej. Przegląd dotychczasowego piśmiennictwa wykazuje, że udokumentowane dane są skąpe i w części sprzeczne.
Źródło:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2015, 18, 2; 7-10
1505-7054
2084-6312
Pojawia się w:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Matter of Pure Conscience? Franz Wieacker and his “Conceptual Change” [CRITIQUE]
Autorzy:
Tomasz, Giaro,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902768.pdf
Data publikacji:
2020-03-05
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Franz Wieacker
Ernst Rudolf Huber
Nazism
anti-Semitism
totalitarianism
apoliticality
connubium
Aryanising
Kieler Schule
reception of Roman law
Roman foundations of Europe
nazizm
antysemityzm
totalitaryzm
apolityczność
aryzacja
Szkoła Kilońska
recepcja prawa rzymskiego
rzymskie podwaliny Europy
Opis:
Based on a recent biography of Franz Wieacker (1908–1994) two central questions are examined. Is it allowed to analyze a young, but already prominent German law professor of the Nazi era as a pure scholar whose identity remained unchanged from the times of Weimar to the Federal Republic of Germany? Is it plausible to treat the Nazis as progenitors of current European legal history, and in particular as founding fathers of European legal tradition?
Źródło:
Studia Iuridica; 2019, 82; 9-28
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Memory Disorders: Koschaker Rediscovered and Bowdlerized
Autorzy:
Tomasz, Giaro,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902574.pdf
Data publikacji:
2019-05-24
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Paul Koschaker
Nazism
Aryanising
Ernst Rabel
Negro in a tailcoat
Guido Kisch
Society for Planning the European Economy and the Economy of Large Areas
Roman foundations of Europe
nazizm
aryzacja
Murzyn we fraku
Towarzystwo Planowania Gospodarki Europejskiej i Gospodarki Wielkich Obszarów
rzymskie podwaliny Europy
Opis:
The biography of an Austrian specialist in Roman law, Paul Koschaker (1879–1951), who spent the Nazi-time as an elderly professor at important law faculties of Germany, such as Leipzig, Berlin and Tubingen, is reexamined. Recent attempts of image cultivation, which try to acclaim Koschaker the most courageous fighter against every form of totalitarianism in Europe and nearly the patron saint for European jurists, are proved unjustified.
Źródło:
Studia Iuridica; 2018, 78; 9-23
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Bibel als Begründungsanfang der evangelischen Theologie Eine systematisch-theologische Erinnerung an den Breslauer und Greifswalder Neutestamentler Ernst Lohmeyer
Starting Protestant Theology With the Bible. A Systematic-Theological Tribute to Ernst Lohmeyer
Biblia jako wspólna podstawa teologii ewangelickiej. Przemyślenia dotyczące dzieła wrocławskiego i gryfickiego nowotestamentowa Ensta Lohmeyera
Autorzy:
Theißen, Henning
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425576.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Wiara
Ernst Lohmenyer
egzegeza
Listy apostoła Pawła
Ernst Lohmeyer (1890-1946)
New Testament exegesis
trinitarian doctrine
historical method
Dialectical Theology
unpublished correspondence
Opis:
The life and work of New Testament scholar Ernst Lohmeyer (1890-1946) of Breslau (1921-1935) and Greifswald (1935-1946) deserves reconsideration not only due to his innovative contributions to early Jewish and Judaeo-Christian apocalypticism, but also because his entire theology mirrors a renewed understanding of the relationship between Christianity and Judaism. Building on Andreas Köhn's research on Lohmeyer's biography, particularly his unpublished correspondence with his publisher Gustav Ruprecht, the present essay focuses on Lohmeyer's understanding of revelation. Influenced by Franz Rosenzweig's philosophy of religion and Richard Hönigswald's Neo-Kantian epistemology, Lohmeyer develops a comparative concept of revelation that links biblical sources to Christian doctrine and thus steers a middle path between historical analysis (e.g., A. Jülicher) and dogmatic application of biblical texts (e.g., K. Barth). Inspired by this concept, it is argued in the first half (I) of the essay that the Bible serves as a starting-point for the dogmatic discourse by determining the questions theological doctrine is supposed to answer. This leads to the five theses of the second section (II) of the essay: Thesis #1: Instead of teaching a particular trinitarian doctrine, the Bible ra-ther asks the question what the relationship between Jesus and God was like. Thesis #2: The doctrine of the triune God is not an unbiblical invention by the the church, but answers questions which the Bible raises inevitably (cf. I Cor 12:3). Thesis #3: While the New Testament and the mainline trinitarian doctrines agree about the relationship between Jesus and God, their ideas about the canonical status of Scripture disagree. Thesis #4: The writers of the New Testament presuppose that in Jesus God offers unconditional salvation for mankind. The ecclesial traditions behind the trinitarian doctrine share this belief, but try to argue for it rationally. Thesis #5: There are different ways of reading the Bible within the Christian communnity. Besides its liturgical use as a source for what is said and done in worship, the Bible can also function as a starting-point for arguing dogmatically for the truth of the Christian belief by determining the questions this belief has to cope with.
Artykuł omawia zagadnienie wiary jako centralnego motywu teologii ewangelickiej w kontekście twórczości teologicznej wrocławskiego i gryfickiego nowotestamentowa Ensta Lohmeyera (1890-1946). Na początku ukazano osobę i dzieło Lohmeyera, ukazując go jako wybitnego znawcę Nowego Testamentu, autora wielu komentarzy egzegetycznych do pism Nowego Testamentu, a zwłaszcza listów apostoła Pawła. Druga część omawia dziedzictwo teologiczne Lohmeyera, akcentując znaczenie pojęcia wiary dla całej teologii ewangelickiej. Lohmeyer w swych publikacjach egzegetycznych, wskazywał między innymi na fakt, że wiara trynitarna ma oparcie w Biblii. Główne motywy teologii wrocławskiego biblisty zestawiono w 5 tezach: 1. Biblia nie zawiera nauki trynitranej, lecz pozostawia otwarta kwestię relacji pomiędzy Jezusem a Bogiem. 2. Nauka trynitarna nie jest pozabiblijnym wynalazkiem Kościoła. 3. Pomiędzy Nowym Testamentem a nauka trynitarną zachodzi zjawisko rzeczowej kontynuacji. 4. W Nowym Testamencie, relacja pomiędzy Jezusem a Bogiem jest podstawą czynu zbawczego, podczas gdy nauka trynitarna jest wynikiem logicznego następstwa i argumentacji o charakterze teologicznym. 5. Różne formy użycia Biblii, także w liturgii, prowadzą do stwierdzenia, że Biblia stanowi podstawę wszelkiej wiary chrześcijańskiej.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2014, 8; 265-279
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of a dynamic map architecture with ATAM
Ocena architektury mapy dynamicznej z użyciem metody ATAM
Autorzy:
Szwed, P.
Wojnicki, I.
Ernst, S.
Głowacz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282150.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
architecture evaluation
ATAM
traffic monitoring
dynamic map
ocena architektury
monitorowanie ruchu
mapa dynamiczna
Opis:
Dynamic Map can be considered a complex information system, composed of spatial databases, storing static and dynamic data relevant for urban traffic, as well as a set of software modules responsible for data collection, interpretation and provision. The data originates from a network of sensors, both fixed (e.g. video detectors, acoustic sensors, inductive loops) and on-board GPS receivers installed in vehicles. Clients of the Dynamic Map are various software modules performing such tasks as visualization, route planning, traffic optimization, object tracking and threat detection. The paper discusses experiences with an evaluation of the system architecture using the ATAM (Architectural Tradeoffs Analysis Method). The stages of evaluation eomprise describing architectural views, identification of key scenarios and evaluation of risks of their realization.
Mapa dynamiczna jest złożonym systemem informatycznym składającym się z przestrzennych baz danych przechowujących statyczne i dynamiczne informacje dotyczące ruchu drogowego oraz modułów oprogramowania odpowiedzialnych za zbieranie danych, ich interpretację oraz udostępnianie. Dane monitorowania pochodzą z sieci czujników, zarówno stałych, w tym detektory wideo, czujniki akustyczne i pętle indukcyjne, jak i odbiorników GPS zainstalowanych w pojazdach. Klientami mapy dynamicznej są systemy odpowiedzialne za wizualizację, planowanie trasy, śledzenie obiektów oraz wykrywanie zagrożeń. W artykule omówiono doświadczenia zebrane podczas przeprowadzonej oceny architektury z wykorzystaniem metody ATAM. Etapy oceny obejmują opis architektury, identyfikację kluczowych scenariuszy oraz ocenę ryzyka ich realizacji.
Źródło:
Automatyka / Automatics; 2013, 17, 1; 127-139
1429-3447
2353-0952
Pojawia się w:
Automatyka / Automatics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the relationship between the Antitrinitarians in Poland and in Nürnberg: a letter addressed to Ernst Soner
Autorzy:
Szabó, Ádám
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602719.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2015, 59
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ernst Bloch as a Philosopher of Praxis
Ernst Bloch jako filozof praktyczny
Autorzy:
Rehmann, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009520.pdf
Data publikacji:
2020-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Anticipation
Hegemony
Hope
Ontology
Teleology
Opis:
Contrary to the widespread portrayal of Bloch’s philosophy as “mystical,” “eschatological,” “idealistic” etc., the essay shows that it is best interpreted through the framework of a Marxist philosophy of praxis. Similarly, to Labriola and Gramsci, Bloch develops his concept of materialism from Marx’s Theses on Feuerbach. His concepts of the “highest good” and of an “alliance technique” take up young Marx’s perspective of a reconciliation between humans and nature; his theory of anticipation and hope is centered on the development of collective capacities to act; even his “ontology of the not yet,” which is often criticized for its teleology, is actually based on the concept of “open possibilities” and can thus be interpreted in terms of the “weak teleological force of open possibilities.” However, from a praxis-philosophical perspective, Bloch’s philosophy is also in need of a rethinking that overcomes its essentialist presumptions and pluralizes its teleology.
Wbrew szeroko rozpowszechnionemu ujęciu filozofii Blocha, w ramach którego określana jest ona jako „mistyczna”, „eschatologiczna”, „idealistyczna” itd.,niniejszy tekst pokazuje, że najlepszą drogą interpretacji tej myśli jest jej interpretacja przez pryzmat marksistowskiej filozofii praktycznej. Podobnie jak Labriola i Gramsci, Bloch rozwija swoje pojęcie materializmu w oparciu o Marksowskie Tezy o Feuerbachu. Jego koncepcje „najwyższego dobra” i „techniki sojuszu” podejmują perspektywę pojednania pomiędzy ludźmi i naturą, bliską młodemu Marksowi; jego teoria antycypacji i nadziei skupia się na rozwoju kolektywnych możliwości działania; nawet jego „ontologia jeszcze-nie”, często krytykowana za teleologiczność, jest tak naprawdę oparta na pojęciu „otwartych możliwości” i tym samym może być interpretowana w ramach „słabej siły teleologicznej” przynależącej ludzkiej sprawczości. Niemniej jednak z perspektywy praktyczno-filozoficznej widać, że filozofia Blocha musi również zostać przemyślana na nowo w sposób, który uporałby się z jej esencjalistycznymi założeniami i zróżnicowałby jej teleologię.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2020, 35, 1
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka jako symboliczna interpretacja świata w filozofii Cassirera
Art as a symbolic interpretation of the world in the philosophy of Ernst Cassirer
Autorzy:
Raube, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423330.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
art
conceptualization
perceptualization
symbol
cognition
experience forms
sztuka
konceptualizacja
perceptualizacja
poznanie
formy doświadczenia
Opis:
In the philosophy of Ernst Cassirer art is one of the symbolic forms of understanding of reality. Each of them – myth, religion, language, art, history, science – is not only a part of human culture but also a kind of interpretation of the world. It means that there are different worlds – seen and unedrstood by each of the symbolic forms. The main difference between art and science (for example) is that the former relates with intuition, the other with logical concepts and a process of abstraction. Cassirer wrote that science uses conceptualization, but art is founded upon a scheme of perceptualization. The author of the text tries to show which meaning is hidden under these views.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27; 105-115
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophy in science – a case study of the reception of the Special and the General Theory of Relativity in Kraków and Lwów before 1925
Filozofia w nauce – studium przypadku recepcji szczególnej i ogólnej teorii względności w Krakowie oraz we Lwowie przed rokiem 1925
Autorzy:
Polak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783498.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
history of physics
philosophy of science
philosophy in science, philosophy of physics
Special Theory of Relativity
General Theory of Relativity
Albert Einstein
Ernst Mach
Bronislaw Biegeleisen
Maksymilian T. Huber
Stanislaw Loria
Zygmunt Zawirski
Stanislaw Zaremba
Tadeusz Banachiewicz
Lwów
Kraków
historia fizyki
filozofia przyrody
filozofia w nauce
filozofia fizyki
szczególna teoria względności
ogólna teoria względności
Bronisław Biegeleisen
Stanisław Loria
Stanisław Zaremba
Opis:
A centenary of Einstein’s General Theory of Relativity brings forward some questions with regard to the impact of Einstein’s theory on philosophy. This theory, and the chronologically earlier Special Theory of Relativity, have had many important philosophical implications. In Poland they provoked interesting philosophical discussions before WWII. The history of those discussions reveals numerous noteworthy facts concerning the relationships between mathematics, physics and philosophy. A case study of the reception of the Special and General Theory of Relativity in Kraków and Lwów before 1925 focuses on the peculiar specificity of exact sciences and philosophy in Polish Galicia. The concept of “philosophy in science” coined by Michael Heller is particularly suitable for describing this specificity. The article begins with a short overview of the early reception of the Special Theory of Relativity in Kraków. Next, it shows how the discussions during the 10th and 11th Congresses of Polish Physicians and Natural Scientists (Lwów 1907, Kraków 1911) influenced the reception of the STR. What is also discussed are the roots of the specificity of the reception in Lwów, i.e. the influence of the considerations about the foundations of mechanics and a public philosophical debate around Einstein’s theories. In order to demonstrate how different the reception of these theories was in Kraków, a description is provided of a methodological debate between S. Zaremba and T. Banachiewicz. Some notes are also added about the concurrent styles of philosophy of science (philosophy of nature). The article ends with conclusions about the specificity of Kraków’s and Lwów’s styles of philosophy in science. This study reveals that in this period Einstein’s theories significantly stimulated philosophical considerations in Poland. These considerations have become an important supplement to the scientific activity in Kraków and Lwów.
Setna rocznica sformułowania przez Alberta Einsteina ogólnej teorii względności jest doskonałą okazją do ponownego postawienia pytań o wpływ wspomnianej teorii na filozofię. Interesującą perspektywę oferują badania z zakresu historii nauki i historii filozofii, które pozwalają dokładniej przyjrzeć się procesowi recepcji wspomnianej teorii. Proces ten jest ważnym źródłem wiedzy o kształtowaniu się relacji nauk przyrodniczych i filozofii, gdyż poprzez analizę wskazywanych trudności i kontrowersji pozwala zidentyfikować wiele ukrytych założeń o charakterze filozoficznym, które trudno dostrzec na innych etapach rozwoju nauki. Dzięki temu analiza procesu recepcji nowych teorii naukowych staje się wyróżnionym przedmiotem analiz relacji matematyki, nauk przyrodniczych i filozofii. Z tych względów warto przyjrzeć się interesującym dyskusjom i polemikom, które miały miejsce w obrębie nauki polskiej. Szczególnie interesujące polemiki i dyskusje wokół teorii względności rozegrały się w Krakowie i we Lwowie przed rokiem 1925. Wspomniane ośrodki zostały wybrane również z tego względu, że w początkach XX wieku, wykorzystując możliwości polityczno-kulturalne powstałe w związku z istnieniem stosunkowo szerokiego zakresu autonomii Galicji, stały się one najważniejszymi centrami rozwoju nauki polskiej. Sytuacja ta zadecydowała również o połączeniu wymienionych ośrodków stosunkowo silną siecią powiązań, widocznych szczególnie na gruncie fizyki. W obu miastach powstała również specyficzna (choć z zachowaniem pewnych lokalnych odrębności) odmiana refleksji nad nauką, którą dogodnie jest określić przy pomocy pojęcia „filozofii w nauce” stworzonego przez M. Hellera. Opracowanie rozpoczyna się od krótkiego przybliżenia historii recepcji szczególnej teorii względności w Krakowie. W procesie tym najistotniejszą rolę odegrał August Witkowski, który już w 1905 roku docenił znaczenie pierwszych prac Einsteina. Kolejne punkty zwrotne w procesie recepcji teorii Einsteina wyznaczyły dwa kolejne Zjazdy Lekarzy i Przyrodników Polskich, które odbyły się kolejno we Lwowie w 1907 r. i w Krakowie w 1911 r. Pierwszy z nich zadecydował o popularyzacji idei relatywistycznych pośród przyrodników polskich, a kolejny – o popularyzacji ich wśród filozofów. Dla zrozumienia lokalnej specyfiki filozoficznych rozważań prowadzonych w ośrodku lwowskim odwołamy się do rozwoju recepcji wokół podstaw mechaniki. Zagadnienie to szczególnie mocno interesowało lwowskich uczonych z tej racji, że Lwów był do 1915 roku jedynym polskim ośrodkiem akademickim rozwijającym nauki techniczne i koncentrował w naturalny sposób większość polskich uczonych zajmujących się nauką mechaniki. To właśnie środowiska związane z lwowską Szkołą Politechniczną odegrały ważną rolę w późniejszych dyskusjach wokół szczególnej i ogólnej teorii względności. W dalszej kolejności szkicowo zaprezentowana zostanie lwowska polemika wokół teorii względności i dla kontrastu ukazana zostanie o wiele krótsza polemika rozgrywająca się w Krakowie. Szczególna uwaga zostanie poświęcona dorobkowi Zygmunta Zawirskiego, który w swej działalności podjął problematykę poruszoną w obu ośrodkach i przedstawił najbardziej interesujące rozważania ukazujące nowoczesną wizję filozofii uprawianej w ścisłym kontakcie z naukami przyrodniczymi. Prezentowany styl filozofii w nauce rozwijany w Krakowie i Lwowie został również skrótowo skonfrontowany z konkurencyjnymi filozoficznymi reakcjami na teorie Einsteina: z refleksją rozwijaną w obrębie Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (Kazimierz Ajdukiewicz) i z wybraną refleksją neoscholastyczną (Feliks Hortyński SJ, Ludwik Wrzoł SJ, Jan Stepa). Na tym tle lepiej można dostrzec specyfikę filozofii analizowanej w tym studium przypadku – najważniejsze uwagi na ten temat zostały zawarte w zakończeniu niniejszej pracy. Niniejszy artykuł ukazuje fakt, że szczególna i ogólna teoria względności Einsteina znacząco wpłynęły na rozwój refleksji filozoficznej w Polsce. Warto również zaznaczyć, że refleksja filozoficzna stała się w opisywanym okresie ważnym uzupełnieniem pracy naukowej przyrodników, co decyduje również o specyfice rozwoju ówczesnej nauki.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 245-273
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawdy czarne, prawdy czerwone : rewanż pamięci : nazizm był naturalną reakcją obronną Niemiec na bolszewickie zagrożenie -- ta teza historyka Ernsta Noltego wywołała w RFN gwałtowną dyskusję
Autorzy:
Pięciak, Wojciech (1967- ).
Powiązania:
Gazeta Wyborcza 2001, nr 204. Dod. "Gazeta Świąteczna", s. 22-23
Data publikacji:
2001
Tematy:
Nolte, Ernst
Faszyzm Niemcy 1918-1945 r.
Opis:
15 lat temu E. Nolte rozpętał słynny niemiecki "spór historyków".
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
„Tylem wytrwał, tyle wycierpiałem…” Werteriada Carla Ernsta Reitzensteina jako przedmiot odniesień w IV części „Dziadów Adama Mickiewicza
“I’ve persevered so long, I’ve suffered so much…”. A Wertheriad by Carl Ernst Reitzenstein as an object of reference in the 4th part of “Dziady” by Adam Mickiewicz
Autorzy:
Paprocka-Podlasiak, Bogna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967299.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Wertheriad
song
elegy
unfortunate love
grave
mourning
bewailing
remembering
sentimentalism
Opis:
The aim of the article is to complement the research on "Dziady, Part IV" by Adam Mickiewicz with a previously unexplored question of references to two stanzas from C.E. Reitzenstein’s "Lotte bei Werthers Grabe", a youthful work of the poet, which the author of the drama wrongly attributed to Goethe. Considering that the author of this Wertheriad, which was very popular at the turn of the 18th century, is not very well known in the Polish culture, it is necessary to include a few aspects related to his biography. The analysis is concerned with the aesthetics, meaning and idealistic rela-tions that connect Reitzenstein’s poem with "Dziady, Part IV". The paper also contains a comparison of the reception of the German poet’s elegy in German-speaking countries and functionalising it in Mickiewicz’s drama.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2015, 27, 1
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 42

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies