Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dąbrowicz, Elżbieta" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-20 z 20
Tytuł:
Zdania i zdarzenia
Sentences and Instances
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116891.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Zygmunt Krasiński as a letter-writer endeavoured to recount the intensely personal world of experience he lived in. Cyprian Norwid, by contrast, while writing a letter sought to build up a transactional episode readjusting his affinity with the addressee. In his early years of exile Norwid was keen to rebuke the people he wrote to. His letters then were thought of and written as a sequence of bench-mark events widely transcending his private domain. This excerpt taken from the letter to Jan Koźmian epitomises such an attitude: “I am writing this the way it is”. In the aftermath of his American trauma Norwid the correspondent ceased to try to influence people. Henceforth he would need the exchange of letters to make the best possible use of the opportunity to run his shattered Self via exerting control over his social profile. The focus of the paper is on Norwid's letters to Teofil Lenartowicz and Karol Ruprecht as instances of the pragmatic game conducted by the author.
Źródło:
Studia Norwidiana; 1995, 12-13; 33-48
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model niestateczny
Unstable Model
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729332.pdf
Data publikacji:
2020-05-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 2008, 26; 231-236
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykłady z Norwida
Examples from Norwid
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109912.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 1998, 15-16; 91-99
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedź na „Odpowiedź”
A Reply to „A Reply”
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117049.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 2007, 24-25; 291-293
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„...trzeba więc, aby młoda szkoła polska baczną była...”
“…it is then necessary for the Polish school to be attentive…”
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116999.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 2005, 22-23; 259-268
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyprian Norwid odchodzi w sen
Cyprian Norwid Passes Away into Dream
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117067.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 1988, 5-6; 151-160
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczy, które ranią. O Krakusie Cypriana Norwida
Things That Harm: Cyprian Norwid’s Krakus
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951533.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
material turn
poetry
Cyprian Norwid
Krakus
Opis:
The contemporary “material turn” in cultural and anthropological studies or rather “defence of things” has inspired a fresh reflection upon the poetry of Cyprian Norwid, whose works have for long shown the poets acute awareness of the material world. The article analyses the “tragedy” Krakus. The conflict between two characters, Rakuz and Krakus, manifests itself in the scene with unconventional use of a horse spur. Rakuz injures his brother, and the wound creates a divide between them. Symbolically, however, it differentiates between two modes of action, “pragmatic” and “ideal” and consequently, it outlines the conflicting roles of the ruler and the saviour.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2017, 10
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdezaktualizowane. Na marginesie „wykazu książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.”
Out of date. Remarks on the 1951 ”index of books to be immediately excluded”
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967943.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
This article seeks to identify some of the uses of „the index of books to be immediately excluded” issued by the Ministry of Culture and Arts in 1951. At that time, decrees of the sort specified inventories of books permitted to be included on the shelves of Polish public libraries. In the process, many books were to be removed for good both from libraries and from native heritage. Additionally, the procedure of “purification”, as it was called by the officials, bore significant similarities to the repressive practices of the German and Russian occupants used during WWII. The author argues that analogies were drawn wittingly or impulsively at least for the effectiveness of German and Russian inventions. The 1951 list of books forbidden for the Polish common reader offers their obsolete character as the reason for exclusion. Up to date did not mean “contemporary” but up to the demands of state authorities. Administrative pressure to reflect the political agenda converted books into somewhat fatter newspapers and in this way seriously damaged book, which had always been the important vehicle of national and cultural memory.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 19, 1
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biografia pochwalna z 9 maja 1801 roku. Lektura kontekstowa
Laudatory biography from May 9, 1801. A Contextual Interpretation
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041074.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
praise
Stanisław Kostka Potocki
Józef Szymanowski
Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Opis:
Comprehensive work on the history of nineteenth-century biographical texts has not been written yet and if it had, it would have to include the laudatory biographies practiced by Warsaw’s Towarzystwo Przyjaciół Nauk (Society of Friends of Arts and Sciences). An extensive collection of them can be found in their yearbooks. This article’s object of interest is Pochwała Józefa Szymanowskiego [Praise of Józef Szymanowski] by Stanisław Kostka Potocki, which was oftentimes cited as an example of exorbitant rhetoric in the past. Widely w Knidos [Venus temple in Knidos] casts shadow on TPN’s entire biographical work. The critics of the aforementioned Pochwała Józefa Szymanowskiego completely overlooked a substantial part of it which could be recognized as the founding story of the organization conceived in the Prussian part of the partitioned Poland; one that was taking its first shaky steps in uncertain times when the situation in Europe and the rest of the world was changing on a daily basis. commented unearned praise of the translation of Świątynia Wenery w Knidos [Venus temple in Knidos] casts shadow on TPN’s entire biographical work. The critics of the aforementioned Pochwała Józefa Szymanowskiego completely overlooked a substantial part of it which could be recognized as the founding story of the organization conceived in the Prussian part of the partitioned Poland; one that was taking its first shaky steps inuncertain times when the situation in Europe and the rest of the world was changing on a daily basis.changing on a daily basis.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2019, 35; 140-161
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tajemnica lorda Singelworth Cypriana Norwida: strategia publicznego mówienia
Norwid’s The Secret of Lord Singelworth: The Strategy of Public Speaking
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109943.pdf
Data publikacji:
1986
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 1986, 3-4; 217-229
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiersze z datą. Do Tytusa M. Cypriana Norwida
Poems with a Date. Cyprian Norwid's Do Tytusa M. [`To Tytus M.']
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116603.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The poem Do Tytusa M. has not enjoyed much popularity with Norwid's commentators. One reason why it is not regarded as important is that it was written to mark a particular, private occasion. The view that the poem was meant for momentary use is supported by where it was first made public: in the album of its addressee, the Polish pastellist Tytus Maleszewski, and then in the Warsaw feuilleton Gwiazdka. The present writer suggests that the poem should be interpreted within the context in which it first appeared, i.e. as an element of the public dispute of the years 1857-1860 concerning Polish art, relations between the Emigration and home, commercialization of culture, etc. If we consider the first placements of the poem bearing in mind the articles published in the Paris „Wiadomości Polskie” in 1857, the momentary quality associated with the album and the feuilleton reveals itself to have been rather a permanent disposition of the Warsaw intellectual circles, palpably felt since the defeat of the 1831 uprising. Owing to its theme (an intended portrait) and its album form, the poem occupies a place, not on the margins, but in the very midst of the heated discussion conducted in the home and emigration press. The present author's interest in the public dimension of the poem is not to be taken to mean that she chooses to lose from view Norwid's poetic diction. The complexities of Norwid's idiom are signalled in the poem by the motif of the stone pine with its semantic associations, which must have been important to the translator of parts of the Divine Comedy and the Odyssey. In connection with that motif, the author considers the distinction between what might be called an „artistic” attitude and a condition thoroughly determined by biological, social and historical circumstances.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2003, 20-21; 57-86
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto bez... Kilka uwag o białostockiej pamięci stabuizowanej
A City Without... Some Remarks on Taboo Past in Białystok
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951546.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
memory
Jewish population
Białystok
Podlasie
Opis:
The article is inspired by Marcin Kącki’s reportage, Białystok. Biała siła czarna pamięć, which recovers the disturbing memory of Jewish population in Białystok and Podlasie region. The text aims at juxtaposing two theses. One, postulated by Kącki, claims that the local “failure” to remember does not stem from pre-war anti-semitism. The other, formulated by Tymothy Snyder, presupposes that placing a taboo on local Jewish past resulted from the fact that during the war the territory was subjugated to occupation by two military powers.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 8
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lekcja portretu. „Do Tytusa M.”
A portrait lesson: "Do Tytusa M."
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152450.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
ekfraza
portret
Do Tytusa M.
Cyprian Norwid
Orfeusz i Eurydyka
ekphrasis
portrait
Orpheus and Eurydice
Opis:
This article studies "Do Tytusa M." [To Tytus M.], a poem written by Cyprian Norwid in Paris in February 1857 and first published in 1860 by a popular Warsaw columnist as an excerpt from the album of the painter Tytus Maleszewski. The poem is addressed to the latter and discusses the portrait of Norwid that was to be painted by Tytus M. in pastel to preserve the image of the poet who had lived in exile for years. Norwid’s poem constitutes a peculiar ekphrasis of the work that is yet to be composed, outlining differences in both artists’ approaches to the art of portrait. Serving also as the poet’s peculiar self-portrait, it subtly intertwines the biographical references with mythological allusions (to the scene of Orpheus and Eurydice leaving the land of death), everyday life with artistic ideas, a solemn tone with a familiar and playful note. This poetic study of the portrait is confronted with the studies of faces included in Czarne kwiaty [Black Flowers] commemorating Norwid’s last encounters with Stefan Witwicki, Juliusz Słowacki, etc. Another context is provided by the images of contemporary figures, representatives of the world of politics and culture, published in the press at that time.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 116, 4; 149-162
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syndrom rozbitka. Robinson Crusoe i Julian Ursyn Niemcewicz
The Castaway Syndrome. Robinson Crusoe and Julian Ursyn Niemcewicz
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912359.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Julian Ursyn Niemcewicz
Robinsonade
migration
Podróże napowietrzne
Jan z Tęczyna
robinsanada
migracja
Opis:
Opinia Jean-Jacquesa Rousseau o powieści Daniela Defoe (pierwodruk: 1719) wpłynęła na późniejsze przekłady i adaptacje dzieła. W jej następstwie upowszechniło się mocniejsze niż w oryginale eksponowanie doświadczeń wyspiarskich w dziejach Robinsona Crusoe. Sukces powieści sprawił też, że jej bohater zaczął żyć jako postać emblematyczna dla kultury zachodniej (zwłaszcza angielskiej) ekspandującej poza granice Europy. Robinson-rozbitek, który przez wiele lat dawał sobie radę na bezludnej wyspie, uosabiał zespół cech gwarantujących sukces w podboju świata, połączenie indywidualizmu, przedsiębiorczości, protestanckiej religijności. Mimo że polska mentalność o rodowodzie szlacheckim miała charakter antymieszczański, powieść Defoe zdobyła popularność również wśród polskich czytelników. Wydaje się, że Robinson Crusoe był też sojusznikiem tych spośród polskich pisarzy, którzy działali najpierw na rzecz ratowania państwa pod koniec XVIII wieku, a kiedy to się nie udało, próbowali przynajmniej unowocześnić polską mentalność. Określa się ich zresztą niekiedy mianem „rozbitków”, nawiązując do popularnego toposu nawy państwowej jako okrętu. Jeden z nich, Julian Ursyn Niemcewicz, traktował Robinsona Crusoe jako postać z pogranicza fikcji i prawdy pozaliterackiej. Sam, jak Robinson, odbywał podróże do Nowego Świata i próbował tam przetrwać. W jego zapiskach dziennikowo-pamiętnikarskich można znaleźć wiele motywów, które rozważa się w związku z powieścią Defoe: migracje, etniczne uwarunkowania kolonizacji, stosunek przybyszów do rdzennych mieszkańców. Przez pryzmat Robinsona Crusoe warto również spojrzeć na powieść Niemcewicza Jan z Tęczyna. Jej bohater, podobnie jak Robinson, trafia na wyspę po katastrofie statku. Nie udaje mu się jednak na niej osiąść z powodu przeszkód natury wewnętrznej: idealistycznych wyobrażeń o miłości do kobiety oraz własnym statusie jako Polaka znakomitego rodu.
The success of Daniel Defoe’s novel meant that its protagonist began to live as an emblematic figure for Western culture (especially English culture) expanding beyond the borders of Europe. Robinson epitomised a set of features guaranteeing success in the conquest of the world, a combination of individualism, entrepreneurship and Protestant religiosity. Despite the fact that the Polish mentality of noble origin had an anti-bourgeois bias, Defoe’s novel gained popularity also among Polish readers. Robinson Crusoe was an ally of those Polish writers who first worked to save the state at the end of the 18th century, and when they failed, at least tried to modernize the Polish mentality. One of them, Julian Ursyn Niemcewicz, treated Robinson Crusoe as a borderline character between fiction and extra-literary truth. He, like Robinson, travelled to the New World and tried to survive there. In his diary and epistolary notes there are many motifs that are considered in connection with Defoe’s novel: migrations, ethnic conditions of colonisation, the attitude of newcomers to the indigenous inhabitants. It is also worth looking at the novel Jan z Tęczyna by Niemcewicz through the lens of Robinson Crusoe. The protagonist, like Robinson, is shipwrecked on an island. However, he does not manage to settle on the island because of internal obstacles: idealistic ideas about loving a woman and his own status as a Pole of an excellent family.
Źródło:
Porównania; 2019, 25, 2; 21-42
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Out of Date. Remarks on the 1951 “Index of Books to be Immediately Excluded”
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648904.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
“index of books to be immediately excluded”
censorship after 1945
censorship towards literature
public libraries in Polish People’s Republic
Opis:
This article seeks to identify some of the uses of „the index of books to be immediately excluded” issued by the Ministry of Culture and Arts in 1951. At that time, decrees of the sort specified inventories of books permitted to be included on the shelves of Polish. In the process, many books were to be removed for good both from libraries and from native heritage. Additionally, the procedure of “purification”, as it was called by the officials, bore significant similarities to the repressive practices of the German and Russian occupants used during WWII. The author argues that analogies were drawn wittingly or impulsively at least for the effectiveness of German and Russian inventions. The 1951 list of books forbidden for the Polish common reader offers their obsolete character as the reason for exclusion. Up to date did not mean “contemporary” but up to the demands of state authorities. Administrative pressure to reflect the political agenda converted books into somewhat fatter newspapers and in this way seriously damaged book, which had always been the important vehicle of national and cultural memory.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 37, 7
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przetrwanie za ostatnią cenę. Kobiety „ziemi przechodów” w powieściach o wschodnim pograniczu („Judasz” Włodzimierza Pawluczuka, „Przewóz” Andrzeja Stasiuka)
The Final Price of Survival: Women from “the Land of Passages” in the Novels about Eastern Borderland (Włodzimierz Pawluczuk’s “Judasz” and Andrzej Stasiuk’s “Przewóz”)
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119985.pdf
Data publikacji:
2022-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
polska powieść współczesna
granice
naród
konflikt
męskość
kobiecość
Polish contemporary novel
borders
nation
conflict
masculinity
feminity
Opis:
W artykule zestawiono dwie powieści opublikowane w dwóch granicznych momentach najnowszej historii Polski: Judasz Włodzimierza Pawluczuka ukazał się w roku jej akcesji do UE (2004), Przewóz Andrzeja Stasiuka – w atmosferze wykluwającego się już konfliktu za polską (i unijną) wschodnią granicą (2021). Obie powieści odnoszą się do tego samego fenomenu społeczno-kulturowego, który można określić (za Maurycym Mochnackim) jako „ziemia przechodów”. Oznaczony w ten sposób kompleks problemowy i wyobrażeniowy wiąże się z powracających na terenach mieszczących się dawniej w granicach I Rzeczypospolitej doświadczeniem „przechodu” obcych armii, rozpadu struktur państwowych i społecznych (w tym naruszenia modelu patriarchalnego), konieczności walki o przetrwanie na elementarnym poziomie. Wyzwanie, jakie stawia przed bohaterami męskimi i żeńskimi „ziemia przechodów”, okazuje się dewastujące zwłaszcza dla tradycyjnie pojętej męskości, obligującej do obrony rodziny, narodu, granic państwowych i świata jako znaczącej całości w sytuacji zagrożenia. Kobiety, tradycyjnie przypisane do troski o podtrzymywanie życia w sensie biologicznym, nie ponoszą uszczerbku na swojej płciowej identyfikacji, nie tracą bowiem pola do zachowań zaradczych, zgodnych z kulturowym wyobrażeniem kobiecości w jej archetypalnym wymiarze.
This article compares two novels published at two crucial moments in Poland's recent history: Włodzimierz Pawluczuk’s Judasz appeared in the year of Poland’s joining the EU (2004), Andrzej Stasiuk's Przewóz was published in the atmosphere of the emerging conflict over the Polish (and EU) eastern border (2021). Both novels, separated by almost two decades, refer to the same socio-cultural phenomenon which can be defined (to use a phrase borrowed from Maurice Mochnacki) as “the land of passages”. The problematic and imaginary complex marked in this way is connected with the recurring experience of the crossing of foreign armies, the disintegration of state and social structures (including the violation of the patriarchal model), and the necessity to fight for survival on a basic level. The challenge posed to the male and female protagonists by “the land of passages” proves devastating especially for the traditionally understood masculinity, which obligates one to defend the family, the nation, national borders, and the world as a meaningful whole in a situation of danger. Women, traditionally assigned to the care of sustaining life in the biological sense, do not suffer a loss of their gender identity, for they do not lose the field of remedial behavior, consistent with the cultural image of femininity in its archetype.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2022, 20; 23-45
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stulecie Tyrmanda. Cezura w biografii publicznej pisarza
The Centenary of Tyrmand. A Time Mark in Writer’s Public Biography
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194015.pdf
Data publikacji:
2021-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Leopold Tyrmand
biografia
cezura biograficzna
emigracja
migracja
żydowska tożsamość
biography
biographical time mark
emigration
migration
Jewish identity
Opis:
Punktem wyjścia artykułu jest uchwała Sejmu o ustanowieniu roku 2020 rokiem Leopolda Tyrmanda, która stanowi ważny moment w jego losach pośmiertnych. Przedmiotem rozważań są cztery teksty biograficzne na jego temat. W pierwszym rzędzie dokumentują one zróżnicowanie ujęć autora Złego: przez pryzmat PRL-owskiej legendy i od strony doświadczeń amerykańskich, które potwierdziły jego konsekwentny antykomunizm. We wszystkich kluczową kwestię stanowi cezura biograficzna między latami spędzonymi w Polsce i okresem emigracyjnym. Wojciech Skalmowski podkreśla, że Tyrmand wielokrotnie musiał zaczynać wszystko od nowa. Według Mariusza Urbanka (Zły Tyrmand) wyjazd za granicę powoduje rozbicie biografii pisarza na dwa osobne etapy. Zdaniem autorów książki Amerykański brzeg Leopolda Tyrmanda, dopiero emigracja stwarza możliwość pełnego ujawnienia dominanty światopoglądowej jego twórczości. Z kolei w książce Marcela Woźniaka akcent pada na problemy tożsamościowe, których źródłem było żydowskie pochodzenie pisarza. Z tego punktu widzenia biografia Tyrmanda okazuje się jednym z wielu przypadków biografii migracyjnych, spełniających się między starym i nowym światem.
The springboard for this article is the resolution adopted by the lower house of the Polish parliament (Sejm) that established the year 2020 as Leopold Tyrmand’s anniversary year which is a crucial time landmark in his posthumous legacy. Based on four biographical texts on Tyrmand’s life, which are the subject matter of this article, one can easily notice Tyrmand’s duality that manifests through his legend in the period of PRL (Polish People’s Republic) and his American experience that confirmed his consistency in anticommunist attitude. In all four cases the key issue is the biographical time mark that sets apart the years spent in Poland and the period of Tyrmand’s emigration. Wojciech Skalmowski draws attention to the fact that the author of Zły [The Evil One] had to start his new life over and over again. According to Mariusz Urbanek (Zły Tyrmand) [The Evil Tyrmand], leaving Poland breaks Tyrmand’s biography into two separate stages and the authors of the book Amerykański brzeg Leopolda Tyrmanda [The American Shore of Leopold Tyrmand] claim that it was the emigration that clearly disclosed Tyrmand’s dominant worldview incorporated in his literary works. On the other hand, Marcel Woźniak shifts the focus to identity matters which originated from the novelist’s Jewish background. From this perspective Tyrmand’s biography proves to be one of many examples of migration biographies coming into being between the old and the new world.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2021, 11 (14); 223-240
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeki „historyczne” w geografii mentalnej piętnastolecia pokongresowego (1815−1830)
“Historical” rivers in Polish mental geography during the fifteen-year period following the Congress of Vienna (1815−1830)
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012592.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
geografia mentalna
historia naturalna
pamięć zbiorowa
podmiotowość
rzeka graniczna
mental geography
natural history
collective memory
national identity
subjectivity
border river
Opis:
The geographical names of the rivers which occur in great numbers in Śpiewy historyczne (Historical chants) by Julian Ursyn Niemcewicz, represent some kind of imagined water circulation system. The idea of such a system, the one closely mingled with the past of the nation, was considered an important element not only of mental geography but also of national identity. The making of “ourselves” became a hot topic of public debate after the Congress of Vienna (1815), promising Polish people the right to cultural autonomy at least. Border rivers play a significant role in Niemczewicz’s work and they are recognized by the author as a basic element of natural, nonhuman world. They may also assume the role of state borders but only as a result of a combat. The riverbanks in Śpiewy historyczne are therefore frequently considered to be bloody battlefields. Getting across the river was a crucial moment in the biography of national heroes. On the map of Śpiewy two shared rivers, namely the Dnieper and Dniester, are conceived of as a boundary between the Western and Eastern world on the one hand, and between the civilization and barbarian people on the other. In view of the didactic and therapeutic functions of Niemcewicz’s work, all “historical” rivers mentioned in it play the role of the rivers of memory. They are thought of as instruments in remembering the lost homeland, by analogy to the rivers of Babylon, and envisaged as bedrocks of Polish self-consciousness and identity. The water circulation system in Śpiewy historyczne is similar to the images present in other works of the period, e.g. in the works of Staszic, Surowiecki, Woronicz. This idea and image would moreover be useful as a starting point to analyse the biographically and politically important phenomenon of “domestic” river in the works of Mickiewicz and Syrokomla.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2015, 5(8); 315-334
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarza portret (od)tworzony [rec. Kariera pisarza w PRL‑u. Red. Magdalena Budnik, Kamila Budrowska, Elżbieta Dąbrowicz, Katarzyna Kościewicz. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2014, ss. 425.]
A (Re)Constructed Portait of The Poet [re: Kariera pisarza w PRL‑u. Eds. M. Budnik, K. Budrowska, E. Dąbrowicz, K. Kościewicz]
Autorzy:
Wiśniewski‑Grabarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534959.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
sociology of literature
circulation of literature
literary life
censorship in the Polish People’s Republic
(literary) career
censorhip in the Polish People's Republic
Opis:
The texts included in the volume deal with the issues concerning the creation and circulation of literary works in the Polish People’s Republic. The elements of a literary career, such as recognition of an author, his or her descent or pro‑state activity, are the subject of study. The authors persuade that the social position of a writer did not always correspond with the artistic value of his or her work and that it is possible to reconstruct the transformations of the cultural politics in the Polish People’s Republic on the basis of the examination of the fate of the books handed in for evaluation to the office of censorship. The analysis of the specific careers proves the thesis that literature in the communist system could not be situated outside the cultural context and the external factors had a significant impact on the final form of the work.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2016, 8, 1-2; 269-276
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedź na recenzję Elżbiety Dąbrowicz „...Trzeba więc, aby młoda szkoła polska baczną była...”
A Reply to Elżbieta Dąbrowiczs Review „…The Young Polish School Should Be Attentive…”
Autorzy:
Kuik-Kalinowska, Adela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117048.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 2007, 24-25; 279-290
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-20 z 20

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies