Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Contemporary Polish literature" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Płeć w języku, płeć w stylu. Proza Zyty Rudzkiej na kursach języka polskiego lub/i literatury dla obcokrajowców
Gender in language, gender in style. Zyta Rudzka’s prose in PFL and literature class
Autorzy:
Válková Maciejewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47046244.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
contemporary women’s literature
biolect
women’s style
Polish as a foreign language
glottodidactics
Polish as a foreign language philology
współczesna literatura kobieca
biolekt
styl kobiecy
język polski jako obcy
glottodydaktyka
filologia polska jako obca
Opis:
Celem studium jest udowodnienie, że współczesne teksty literackie są doskonałym tworzywem dydaktycznym na zajęciach z języka polskiego oraz literatury dla obcokrajowców. Artykuł poświęcony jest fragmentowi prozy Zyty Rudzkiej i propozycjom wykorzystania go na kursach jpjo oraz tych oferowanych w ramach filologii polskich jako obcych. Podstawą do podjęcia tematu zróżnicowania płciowego w polszczyźnie stało się doświadczenie lektoratowe Autorki. Umiejętność skutecznego posługiwania się językiem obejmuje bowiem nie tylko jego standardową odmianę, ale również odmianę nieoficjalną i potoczną (za A. Wilkoniem „mówioną”): regionalną, środowiskową lub/i zawodową. Coraz częściej na zajęciach pojawiają się też jednak pytania o biologiczne zróżnicowanie języka. Artykuł udowadnia, że przy omawianiu tego zagadnienia warto sięgnąć po tekst literacki. Autorka rozpoczyna wywód od prezentacji stanowisk dotyczących biolektów i ich wyznaczników. Opisuje dyskusję toczącą się wokół literatury kobiecej i stylu kobiecego w prozie. Następnie bierze na warsztat fragment powieści Zyty Rudzkiej i zasadza go w realiach glottodydaktyki polonistycznej. Prezentuje ćwiczenia językowe i mediacyjne, które wpisują się w socjokulturowe refleksje nad płciowością i rolami społecznymi kobiet i mężczyzn.
The purpose of the paper is to demonstrate that contemporary literary texts are excellent teaching material in Polish language and literature classes for foreigners. The article is devoted to an excerpt from Zyta Rudzka’s prose and proposals for its use in PFL courses and those taught in Polish philology as a foreign language. The basis for taking up the topic of gender diversity in Polish was the author’s lecture experience. After all, the ability to use a language efficiently includes not only its standard variety, but also its unofficial and colloquial (after Wilkon „spoken”) variety: regional, environmental and/or professional. Increasingly, however, questions about the biological variation of language are also being raised in the class. The article proves that when discussing this issue, it is useful to turn to a literary text. The author begins the argument by presenting positions on women’s literature and women’s style in prose. She describes the discussion taking place around biolects and presents their determinants. Then she reaches for an excerpt from Zyta Rudzka’s novel and sets it in the reality of Polish language glottodidactics. She presents linguistic and mediation exercises that fit into sociocultural considerations of gender and social roles of men and women.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2024, 31; 49-60
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrób mi jakąś krzywdę… Jakuba Żulczyka jako współczesny „pamiętnik z okresu dojrzewania”
Zrób mi jakąś krzywdę… by Jakub Żulczyk as a Contemporary “Diary from the Period of Adolescence”
Autorzy:
Kurkiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14770024.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jakub Żulczyk
Witold Gombrowicz
polish literature
immaturity
adolescence
literatura polska
niedojrzałość
dojrzewanie
Opis:
Artykuł przynosi analizę jednego z kluczowych aspektów debiutanckiej powieści Jakuba Żulczyka Zrób mi jakąś krzywdę… (2006), jakim jest dojrzewanie. Równocześnie prezentuje potencjalne analogie z międzywojennym tomem opowiadań Witolda Gombrowicza Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), którego bohaterowie na różne sposoby starają się „dorosnąć” do otaczających ich Form. U Żulczyka niemal w każdej wykreowanej postaci jest coś niedojrzałego, bez względu na wiek metrykalny czy doświadczenie. Najlepszym tego przykładem jest para głównych bohaterów: dwudziestopięcioletni Dawid i porwana przez niego nastolatka, genialna, wyalienowana dziewczyna, zamknięta w świecie gier video. W trakcie podróży inicjacyjnej pod wpływem różnych czynników każde z nich przechodzi metamorfozę, dojrzewa, powoli przekraczając granice dzieciństwa. Żulczyk zderza przy tym różne współczesne typy niedojrzałości, równocześnie prowokując pytanie o kondycję dorosłości w dzisiejszym świecie.
The article presents an analysis of puberty, one of the key aspects of Jakub Żulczyk’s debut novel Zrób mi jakąś krzywdę… (2006). At the same time, he presents potential analogies with the interwar volume of Witold Gombrowicz’s Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), whose characters try in various ways to “grow up” to the surrounding Forms. In Żulczyk’s writings, there is something immature in almost every created character, regardless of the age or experience. The best example of this is a pair of main characters: the twenty-five-year-old David and his kidnapped teenager, a brilliant, alienated girl, locked in the world of video games. During the initiation journey, under the influence of various factors, each of them undergoes a metamorphosis, maturing, slowly crossing the boundaries of childhood. Żulczyk collides various contemporary types of immaturity, at the same time provoking the question about the condition of adulthood in today’s world.
Źródło:
Porównania; 2023, 33, 1; 245-257
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W każdej postaci mu się podobało, z wyjątkiem kamienia”. Posthumanistyczne figuracje w Baśni o wężowym sercu Radka Raka
“He enjoyed it in any form, except that of a stone”. Posthuman Figurations in Radek Rak’s The Tale of the Serpent’s Heart
Autorzy:
Koza, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097191.pdf
Data publikacji:
2022-02-11
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
posthumanism
Polish contemporary literature
fantasy
critical theory
materialism
Opis:
The paper concerns posthuman and emancipatory contexts of Radek Rak’s novel The Tale of the Serpent’s Heart or Another Word about Jakób Szela. The story re-tells a fabled biography of Jakób Szela, the leader of the Peasant Uprising of 1846. The world created by the novel is subjected to non-human laws and relations, as well as to the feudal system. This fantastical– political juxtaposition exposes and deconstructs various inequalities sanctioning the exploitation of the peasant class. The paper points out three interpretative areas of the book, analyzed in the posthuman context. Firstly, describing the fantastical, non-anthropocentric imagination creating the novel’s world as a space of multiple relations and influences, usually non-existent in the historical works. Secondly, the paper focuses on the de-subjectification / virtualization of the subject. This particular point is discussed with references to other analyses of Rak’s novel, as the paper argues with some of the critical stances. Finally, it considers the genre’s distortion between mythical and historical which creates a space for alternative representations of the Peasant Uprising, escaping the dialectics of the “bad” and “good” legend. The paper’s closest methodological points of reference are texts of Rosi Braidotti (one of the most prominent posthuman philosophy scholars), Gilles Deleuze, and Felix Guattari. Using these tools, as well as author’s original propositions, the paper argues that the posthuman dimension of Rak’s novel expresses its critical effect, and postulates to change conservative relations in human and non-human relations.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2021, 64, 4; 139-155
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak wygląda polski dom? Adres kulturowy w polskiej literaturze współczesnej z perspektywy glottodydaktycznej
How does a Polish home look like? Cultural address in Polish contemporary literature from a glottodidactic perspective
Autorzy:
Válková Maciejewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170108.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Polish language glottodidactics
glottocultural studies
cultural address
teaching Polish as a foreign/second language
Polish language for foreigners
contemporary Polish literature
glottodydaktyka polonistyczna
glottokulturoznawstwo
adres kulturowy
nauczanie języka polskiego jako obcego/drugiego
lingwakultura
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie walorów, jakie niesie nauczanie języka polskiego jako obcego/drugiego poprzez teksty kultury, zwłaszcza literaturę współczesną (przytoczono fragmenty takich książek jak m.in. Bezmatek Miry Marcinów, Rozdeptałem czarnego kota przez przypadek Filipa Zawady, Prymityw. Epopeja narodowa Marcina Kołodziejczyka). Artykuł podpowiada, w jaki sposób za pomocą tekstów literackich możemy mówić o polskiej przestrzeni lokalowej i krajobrazie miejskim (mieszkaniu, domu, regionie). Nauczanie poprzez literaturę, mimo że bywa ona niekiedy trudnym narzędziem wymagającym obróbki, jest doskonałą metodą przekazywania wiedzy o języku oraz realiach, krajobrazie społecznym i kulturze. Literatura jest, zdaniem autorki tego artykułu, niezbędnym elementem w procesie glottodydaktycznym.
The article aims to present the advantages of teaching Polish as a foreign/second language through cultural texts, especially contemporary literature (the study quotes excerpts from such books as Bezmatek [No-mother] by Mira Marcinów, Rozdeptałem czarnego kota przez przypadek [I’ve trampled a black cat accidentely] by Filip Zawada, Prymityw. Epopeja narodowa [Primitive. National epic] by Marcin Kołodziejczyk). The article suggests how we can talk about the Polish domestic space and urban landscape (apartment, house, region) through literary texts. Teaching through literature is an excellent method of conveying knowledge about language and reality, social landscape and culture. According to the author of this article, literature is an essential element in the glottodidactic process.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2022, 8; 49-59
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyka polskiej powieści w działaniach językowych na lekcjach języka polskiego jako obcego
Incorporating Classic Polish Novels for Language Activities in Polish as a Foreing Language Classes
Autorzy:
Rumińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47021002.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
klasyka polskiej powieści
literatura współczesna
podejście strategiczne
działania językowe
glottodydaktyka
classic Polish novels
contemporary literature
strategic approach
language activities
teaching Polish as a foreign language
Opis:
Prezentowany artykuł mieści się w nurcie rozważań glottodydaktycznych poświęconych stosowaniu tekstów literackich w językowym kształceniu cudzoziemców. Składa się z dwóch części: pierwszą stanowią teoretyczne rozważania wokół zagadnień związanych z miejscem i rolą literatury w procesie nauczania języka polskiego jako obcego (jpjo). Najwięcej uwagi poświęcono tu pojawiającym się w literaturze przedmiotu zróżnicowanym stanowiskom, które dotyczą przydatności literatury dawnej i współczesnej w kształceniu językowym. Autorka postuluje w tym kontekście podejście eklektyczne i uzasadnia jego użyteczność. Część druga artykułu ma formę opisowego zilustrowania podejścia strategicznego w pracy z tekstem literackim na przykładzie arcydzieła polskiego pozytywizmu, jakim jest Lalka (1890) Bolesława Prusa. Celem tej części było pokazanie, że odpowiednie sprofilowanie ćwiczeń z jednej strony dowodzi ponadczasowości dawnych dzieł i pomaga zerwać z myśleniem o nich jako utworach anachronicznych treściowo i przestarzałych językowo, z drugiej zaś – staje się podstawą do wykonywania różnorodnych działań językowych w formie ustnej i pisemnej, przydatnych w codziennej komunikacji, a także rozwija kompetencję literacką i (inter)kulturową cudzoziemców.
The article concerns the incorporation of literary texts for foreign language learning. It consists of two sections. In the first section, the theoretical considerations are focusing on issues related to literature’s place and role in the teaching process of Polish as a foreign language. Most attention was paid to the varied stances of language teaching theoreticians on defining the degree and type of usability of texts representing old and contemporary literature. In this context, the authoress advocates the eclectic approach and justifies its usefulness. The second section takes the form of a descriptive illustration of the strategic approach working with a literary text, based on the Polish positivist masterpiece, namely The Doll by Bolesław Prus. The goal of this section is to express that proper profiling of exercises proves the timelessness of the old works and helps to break away from thinking about them as anachronistic in terms of content and outdated in linguistic terms on the one hand and on the other hand becomes a foundation for various oral and written linguistic operations which are useful in everyday communication and additionally develop the literary and (inter)cultural competences of foreigners.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2022, 29; 163-178
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La presenza della letteratura polacca per l’infanzia sul mercato italiano. Il caso di Nasza Księgarnia
Polish Children’s and Young Adult Literature on the Italian Publishing Market: The Case of the Nasza Księgarnia Publishing House
Autorzy:
Biernacka-Licznar, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162247.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Contemporary Polish Literature for Children’s and Young Readers
Literary Translation
Nasza Księgarnia
Italian Publishing Market
Emilia Dziubak
la contemporanea letteratura polacca per l’infanzia
traduzione
il mercato editorial italiano
Opis:
The history and publishing output of Nasza Księgarnia, Poland’s biggest publisher of children’s and young adult literature founded in 1921 and still operating, has been extensively researched by bibliologists and literature scholars over the last decades (Bylina, 1961; Aleksandrzak, 1972; Rogoż, 2009; Jamróz-Stolarska, 2014; Biernacka-Licznar, 2018a; Gawryluk, Lajborek & Korobkiewicz, 2021). However, the post-2000 productions of contemporary Polish writers and their translations into Italian have not attracted interest from Polish researchers yet. The paper aims to examine the publishing repertory of Nasza Księgarnia and identify the list of titles that made their way into the hands of the Italian reading public between 2012 and 2022. Based on the bibliometric method and interviews with the NK staff, the study generated reliable data and yielded a detailed account of the repertory released on the Italian publishing market in the last decade.
La storia e la produzione editoriale della casa editrice Nasza Księgarnia fondata nel 1921 a Varsavia e operante fino ad oggi, è un tema che è stato oggetto di intense ricerche condotte da bibliologi e studiosi di letteratura per l’infanzia negli ultimi decenni (Bylina, 1961; Aleksandrzak, 1972; Rogoż, 2009; Jamróz-Stolarska, 2014; Biernacka-Licznar, 2018a; Gawryluk, Lajborek & Korobkiewicz, 2021). La questione del repertorio editoriale di autori polacchi contemporanei le cui opere sono state scritte dopo il 2000, e la loro traduzione in italiano, non ha finora incontrato l’interesse dei ricercatori polacchi. L’obiettivo dell’articolo è quello di analizzare il repertorio editoriale di Nasza Księgarnia e stabilire un elenco di titoli che sono stati pubblicati in Italia nel periodo 2012–2022. L’uso del metodo statistico nello studio e le interviste con le persone responsabili dell’introduzione dell’offerta editoriale sul mercato italiano hanno permesso di ottenere dati affidabili e dettagliati per descrivere il repertorio che si è affacciato sul mercato editoriale italiano nell’ ultimo decennio.
Źródło:
Italica Wratislaviensia; 2022, 13.2; 85-105
2084-4514
Pojawia się w:
Italica Wratislaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na styku mediów, na styku technik. „Foto-grafia” klasyczna i cyfrowa w polskiej poezji najnowszej
The Interface of Media, at the Interface of Technology. The Image of Digital and Traditional Photography in the Most Recent Polish Poetry
Autorzy:
Englender, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32051645.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literature
poetry
photography
contemporary literature
new medias
photo-graphemicality
Opis:
The aim of this text is to present the literary image of the breakthrough that occurred with the invention of digital photography. The article focuses on the most contemporary Polish poetry – mainly authors born in the 70s, such as Jacek Dehnel, Marcin Świetlicki or Bronka Nowicka. On the basis of their texts, the literary image of both traditional analog photography and photos created with the use of the latest techniques is reconstructed. In her interpretations, the author uses the tools she has developed herself, which include concepts such as “photo-graphemicality”, which is a combination of features linking text with photography, and “photo-grapheme”, which is its individual realisation.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 37; 31-44
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ortografie współczesnego piśmiennictwa śląskojęzycznego
The orthographies in contemporary Silesian-language literature
Autorzy:
Jaroszewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39780678.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Silesian language
Silesian dialect
Polish language
orthography
Opis:
Over the past two decades, Silesian literature has been written in eleven different types of orthography, the most important of which are the classical, neo-Steuer and “slabikŏrzowa” orthographies. Other orthographic proposals, e.g. by D. Dyrda, B. Kallus, P. Kalinowski, H. Kaluza, R. Wencel, did not become popular and were abandoned rather quickly. As a result, contemporary Silesian literature was dominated by the “ślabikŏrzowa” spelling, gaining popularity due to its conservative form and the support of the most essential Silesian publishing houses. However, an obstacle to the complete stabilisation of Silesian orthography is the variant spelling of “ślabikŏrzowa” (“full “ślabikorz” and simplified “ślabikŏrz”) and no detailed, explicative normative works (i.e. orthographic dictionary, grammar).
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2021-2022, 78/1-79/1; 67-83
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza nurtu chłopskiego wobec hegemonicznego dyskursu o przemianach społecznych lat 1944–1956. Rekonesans
Autorzy:
Tarnowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028585.pdf
Data publikacji:
2022-02-21
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
literatura polska XX w.
PRL
proza nurtu chłopskiego
ludowość
zwrot ludowy
Polish contemporary literature
rural movement in Polish prose
Polish People’s Republic
folk turn
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja wstępnych wyników badań nad prozą nurtu chłopskiego powstającą w Polsce w latach 60., 70. i 80. XX w. w kontekście dominującego w PRL dyskursu o awansie społecznym wsi. Kategorie dyskursów hegemonicznych i kontrhegemonicznych posłużą autorce do roboczego określenia dwóch skrajnych wersji opowieści o chłopskości: tej konstruowanej przez władze PRL i tej podważającej ją, a niekiedy sutuującej się do niej w kontrze, która wyłania się z prozy nurtu chłopskiego. Przegląd literatury pokazuje, że proza ta była ważną uczestniczką procesów komunikacyjnych dotyczących kształtowania figury chłopskości w polskiej kulturze powojennej i jako taka może stanowić jedno ze źródeł rewizji historii Polski w ramach „zwrotu ludowego”.
The article aims to present preliminary results of research on the so-called rural movement in Polish prose which emerged in Soviet Poland in the 60s and prevailed until the early 80s, within the framework of the dominant discourse on contryside of that time. Two categories of narratives concerning rurality and peasanrty can be distinguished by employing hegemonic and counterhegemonic discourses; one of these categories is construed by the authorities and one undermines them, emerging from the Polish rural movement prose. The analysis shows that the prose played a significant role in communication processes that shaped the meaning of rurality and peasantry in Polish post-war culture, and as such can prove a meaningful resource in reimagining Polish history in the kontext of the so-called folk turn.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 4; 77-89
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Służące domowe we współczesnej literaturze popularnonaukowej
Domestic Servants in Contemporary Popular Science Literature
Autorzy:
Wesołowska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120252.pdf
Data publikacji:
2022-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
historia Polski
służba domowa
źródła historyczne
literatura popularnonaukowa
stereotypy
Polish history
domestic servants
historical sources
popular science literature
stereotypes
Opis:
W artykle poddano krytycznej analizie dwie prace popularnonaukowe o służących domowych „Służące do wszystkiego” Joanny Kuciel-Frydryszak i Instrukcja nadużycia Alicji Urbanik-Kopeć. Autorka recenzji zwraca uwagę na fakt, że do niedawna służba domowa w Polsce była wyłącznie przedmiotem rozważań akademickich. Współcześnie temat ten podjęła literatura popularnonaukowa, która oferuje czytelnikowi portret „typowej” służącej jako młodej (około 20-25 lat), samotnej kobiety, niewykształconej, udręczonej życiem i wyzyskiwanej przez „państwa”. Autorka recenzji zastanawia się nad kwestią, na ile taki portret odzwierciedla rzeczywistość historyczną. Jej zdaniem omawiane książki powielają pewne tropy historyczne i literackie, które mają za zadanie w określony sposób przedstawić dzieje służących i pracodawców. W związku z tym pojawia się pytanie, dlaczego właśnie taki sposób pisania o temacie zyskał grono odbiorców i czy rzeczywiście realizują one postulat oddania głosu służącym.  
The article offers a critical reading of two popular science works about domestic servants Służące do wszystkiego [Servants for Everything] by Joanna Kuciel-Frydryszak and Instrukcja nadużycia [Instruction on Abuse] by Alicja Urbanik-Kopeć. According to the author, until recently domestic servants in Poland were exclusively the subject of academic consideration. At present, the subject has been taken up by popular science literature, which offers the reader a portrait of an archetypal female servant – a young (about 20-25 years old) and uneducated single woman, tormented by life and exploited by “masters”. The author of the review ponders the question to what extent such a portrait genuinely reflects historical reality. She believes that the books under discussion deploy certain historical and literary tropes, which are intended to portray the history of servants and employers in a certain way. This raises the question of why exactly this way of narrating the subject has gained an audience, and whether it really fulfills the need to give voice to servants.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2022, 20; 197-208
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne teorie „adaptation studies”. Rekonesans badań i nowe kierunki rozwoju
Contemporary Theories in Adaptation Studies: State of the Art and New Directions
Autorzy:
Birkholc, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850505.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
adaptacja filmowa
adaptation studies
formalizm
badania kulturowe
dyskurs
współczesna literatura polska
film adaptation
formalism
cultural studies
discourse
contemporary Polish literature
Opis:
W artykule zostają przybliżone argumenty nieomawianej dotychczas szerzej w polskich badaniach debaty metodologicznej toczonej w ramach współczesnych adaptation studies. Autor opisuje trzy tendencje charakterystyczne dla najnowszych teorii adaptacji: metateoretyczne próby przeramowania pojęcia adaptacji, krytykę podejścia typu medium specificity oraz otwieranie się na konteksty kulturowe, społeczne i ekonomiczne. Zdaniem autora jednym z największych wyzwań stojących przed studiami nad adaptacją jest przełamanie obowiązującego w obrębie dyscypliny podziału na badania tekstualne i kontekstualne (na który zwracała uwagę Kamilla Elliott). Kategorią, która może stanowić pomost między ujęciami formalistycznymi a kulturoznawczymi, jest pojęcie dyskursu, które nie było dotąd przedmiotem poważnej debaty w ramach dyscypliny. Posługując się przykładami polskich adaptacji z ostatnich lat, autor wskazuje na możliwe sposoby zastosowania tej kategorii w badaniach porównawczych.
The article presents the methodological debate in contemporary adaptation studies, which has not been discussed in greater detail in Polish research. The author describes three trends characteristic of the latest adaptation theories: metatheoretical attempts to reframe the notion of adaptation, criticism of medium-specificity approach, opening up to cultural, social and economic contexts. According to the author, one of the greatest challenges that adaptation studies faces is to overcome the discipline’s division into textual and contextual research (which was noticed by Kamilla Elliott). A category that could link formalistic and cultural approaches is, as the author argues, the category of discourse, which has not been the subject of a broader debate within the discipline so far. Referring to the examples of the latest Polish film adaptations, the author indicates possible ways of applying the concept of discourse in comparative studies.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 56-76
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Thou who hast sewn together this canvas.” Adam Zagajewski’s Search for the Absolute
„Ty, który zszyłeś to płótno…”. Adama Zagajewskiego poszukiwanie Absolutu
Autorzy:
Bodzioch-Bryła, Bogusława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597282.pdf
Data publikacji:
2021-05-17
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Adam Zagajewski
współczesna poezja polska
sacrum w literaturze
interpretacja
krytyka literacka
contemporary Polish poetry
sacred in literature
interpretation
literary criticism
Opis:
Adam Zagajewski’s poetry proves how complex man’s relationship with the sacred can be. Despite the poet’s testimony of complete independence from established formations, including denominational ones, in his early work, when he described himself as “an atheist of both churches, non-partisan among party members, an unbeliever among believers, uncertain among the convinced” (Mogę mówić tylko za siebie [I can only speak for myself]; Oda do wielości [Ode to multiplicity], Zagajewski 1983), literary criticism has long emphasized the presence of a broadly conceived sphere of the sacred in his poetry. When reading Zagajewski’s poems, one has the impression that the sacred is permanently present, and that the poet is constantly brushing against the figure of the Absolute, while not being able (or sometimes not wanting) to fully see it. The reader even gets the impression that perhaps this may be a purposeful impossibility. For Zagajewski, an extremely important theme is circular movement, constant circling around the same issue, and a need for constant questioning. This article discusses these complex relations, proving that Zagajewski consistently reflects in on the figure of the Absolute, that the subject of his poems seeks the sacred, and that the question of the Absolute seems to be more than a poetic strategy for the author, but also a very personal dilemma. The poet died on March 21, 2021.
Poezja Adama Zagajewskiego dowodzi, jak wysoce skomplikowana bywa relacja człowieka z sacrum. Mimo świadectwa całkowitej niezależności od ustanowionych formacji, także wyznaniowych, jakie poeta dał w początkowej fazie twórczości, kiedy to określił się mianem „ateisty obydwu kościołów, / bezpartyjnego wśród partyjnych, / niewierzącego wśród wiernych, / niepewnego pośród przekonanych” (Mogę mówić tylko za siebie; List. Oda do wielości, Zagajewski 1983), w krytyce literackiej od dawna podkreślana bywa obecność w jego poezji szeroko pojmowanej sfery sacrum. Podczas lektury wierszy Zagajewskiego odbiorca ma wrażenie, że sacrum jest w nich permanentnie obecne, że poeta co rusz ociera się o figurę Absolutu, jednocześnie nie mogąc (nie potrafiąc, czasem nie chcąc) jej w pełni dojrzeć. Czytelnik odnosi nawet wrażenie, że być może jest to niemożność programowa, bowiem dla Zagajewskiego nadzwyczaj istotne znaczenie ma ruch kolisty, nieustanne krążenie wokół tej samej kwestii, konieczność ciągłego podawania w wątpliwość. Niniejszy artykuł przybliża te złożone relacje, dowodząc, że Zagajewski konsekwentnie prowadzi w swych wierszach refleksję nad figurą Absolutu, że podmiot jego wierszy poszukuje sacrum, a pytanie o Absolut zdaje się mieć dla twórcy charakter nie tylko strategii poezjotwórczej, lecz także dylematu bardzo osobistego. Poeta zmarł 21 marca 2021 r.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 32, 1; 99-134
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eine kleine Murzynek B. – Artur Daniel Liskowacki jako pisarz postkolonialny
Eine kleine Murzynek B. – Artur Daniel Liskowacki as a postcolonial writer
Autorzy:
Kalin, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032424.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Artur Daniel Liskowacki
contemporary Polish literature
postcolonialism
współczesna literatura polska
postkolonializm
Opis:
Artykuł przedstawia twórczość szczecińskiego pisarza, Artura Daniela Liskowackiego, w optyce postkolonialnej. Autor ten zasłynął powieścią Eine kleine, ma jednak na swoim koncie kilka książek traktujących o problematyce niemieckiej pamięci kulturowej w polskim Szczecinie czy szerzej – na ziemiach poniemieckich. Odmienną tematyką cechuje się jego powieść Murzynek B. poświęcona kwestiom egzotyzmu, stereotypów rasowych i etnicznych, szczególnie związanych z figurą Murzyna w kulturze polskiej. Te tak różne dzieła łączy jednak perspektywa rozważań nad Obcym/Innym, ksenofobią i konstrukcją polskiej tożsamości konstytuowanej wobec odmienności. Dlatego też twórczość Liskowackiego zaprezentowana została jako pisarstwo postkolonialne – dokonujące estetyzacji kluczowej problematyki krytycznego namysłu nad relacjami kolonialnymi, w szerokim sensie tego pojęcia.
The article presents the work of the Szczecin writer, Artur Daniel Liskowacki, in a postcolonial perspective. This author became famous for his novel Eine kleine, but he has published several books on the issues of German cultural memory in Polish Szczecin, or more broadly – in the former German lands. A different subject is characteristic of his novel Murzynek B., which describes the issues of exoticism, racial and ethnic stereotypes, especially related to the figure of a black person (Negro) in Polish culture. These so different works, however, are linked by the perspective of the reflection on the Stranger/Other, xenophobia and the construction of Polish identity constituted in the face of dissimilarity. Therefore, Liskowacki’s work was presented as postcolonial writing – aestheticizing the key issue of critical reflection on colonial relations, in the broad sense of the term.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 47-61
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Introducing Taiwan Chinese Contemporary Short Stories in Poland: Cultural Contexts, Fields of Representation and Equivalence
Wprowadzanie przekładów współczesnych tajwańskich opowiadań w Polsce. Konteksty kulturowe, pola reprezentacji i ekwiwalencja
Autorzy:
Kasarełło, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45677422.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tłumaczenie
literatura tajwańska
polski odbiorca
reprezentacja
ekwiwalencja
mediacja międzykulturowa
Antologia opowiadań tajwańskich
translation
Taiwan literature
Polish recipient
representation
equivalence
cross-cultural mediation
Anthology of Taiwanese Short Stories
Opis:
This paper investigates basic issues related to the translation of Taiwanese literature in Poland. Assuming the Juliane House’s definitions that translation is “a cognitive procedure and a social, cross-linguistic and cross-cultural practice”, I discuss this matter theoretically and practically on three major levels pertaining to literature and communication between both languages and cultures. According to the system approach, the model is divided into: 1) Source/Taiwan literature; 2) Target/Polish reader; 3) Mediation/Translator and is imbued with reflection on representation, cultural and political context and equivalence in translation’s polysystem. In the practical dimension the analysis refers to a particular case, which is the preparation of the first Polish translation of Taiwanese Contemporary Short Stories. This article also reveals the decision-making process concerning the most representative selection of different genres, periods, stylistics, authors and messages. The anthology of contemporary Taiwanese short stories[1] debated here is being compiled from the perspective of translators, who are Sinologists teaching at the University of Warsaw. In line with the concepts of anthology theoreticians, this kind of academic edition with references and critical comment supports the Polish reader in the process of correct decoding of the text and many contexts of Taiwanese literature.   [1] In Polish: Na drugim brzegu. Antologia współczesnych opowiadań tajwańskich, red. Lidia Kasarełło, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020 [On the Other Shore: Anthology of Contemporary Taiwanese Short Stories, ed. Lidia Kasarełło, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020].
W artykule omówiono podstawowe zagadnienia związane z tłumaczeniem literatury tajwańskiej w Polsce. Przyjmując definicje Juliane House, że przekład jest „procedurą poznawczą i praktyką społeczną, międzyjęzykową i międzykulturową”, omawiam kwestię teoretycznie i praktycznie na trzech głównych poziomach dotyczących literatury i komunikacji między językami i kulturami. Zgodnie z podejściem systemowym model dzieli się na: 1) Źródło/Litertura tajwańska; 2) Cel/Czytelnik polski; 3) Mediacja/Tłumacz i jest nasycona refleksją na temat reprezentacji, kontekstu kulturowego i politycznego oraz równoważności w polisystemie przekładu. W wymiarze praktycznym analiza odnosi się do konkretnego przypadku, jakim jest przygotowanie pierwszego polskiego przekładu tajwańskich współczesnych opowiadań. Omawiana antologia współczesnych opowiadań tajwańskich powstaje z perspektywy tłumaczy, którzy są sinologami wykładającymi na Uniwersytecie Warszawskim. Zgodnie z koncepcjami teoretyków antologii tego rodzaju akademickie wydanie z odniesieniami i krytycznymi komentarzami wspiera polskiego czytelnika w procesie poprawnego dekodowania tekstu i wielu kontekstów literatury tajwańskiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 9; 159-174
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mak w polskich opowieściach folklorystycznych
Papaver in polish oral literature
Autorzy:
Orzechowska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787964.pdf
Data publikacji:
2021-08-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
papaver
tale
deat
sleep
traditional folklore
contemporary folklore
mak
bajka
sen
śmierć
folklor współczesny
folklor tradycyjny
Opis:
Mak pojawia się w mitologiach, bajkach, obrzędach oraz krótkich formach folkloru europejskiego wyjątkowo często, jako swoisty konstrukt kulturowy. W artykule dokonuję analizy znaczeń i kontekstów, w jakich roślina ta pojawia się w polskich bajkach ludowych, odnosząc to także do praktyki kulturowej, jak i wiedzy fitoterapeutycznej, będącej źródłem symboliki łączącej mak ze światem snu, śmierci, istot demonicznych oraz inicjacji w tradycyjnym folklorze. Żywotność maku w świadomości etnobotanicznej Polaków zdecydowanie wyróżnia się na tle pozostałych ziół, co udowadniają m. in. przeprowadzone na potrzeby artykułu ankiety. Zmieniające się realia gospodarcze i kulturowe wpłynęły na gwałtowny spadek wiedzy zielarskiej, zanikanie obrzędów i praktyk magicznych (w tym z użyciem nasion maku) w Polsce, niemniej mak wciąż należy do roślin, których działanie lecznicze  oraz istotne miejsce w czasie świąt (najczęściej Bożego Narodzenia) znane jest w Polsce niemal każdemu. Współczesny folklor ustny z komponentem „mak” odnosi się głównie do domowej produkcji środków odurzających z opium, tworząc nowe treści fabularne (także z elementami komicznymi), których fragmenty zamieszczam w artykule. Wątki te wzbogacają zasoby polskiej literatury oralnej dotyczącej roślin.
Papaver is popular component in European mythologies, fairy tales, rituals and short forms of folklore (oral literature), it appears as a specific cultural construct. Main goal of the article is to analyze the meanings of this plant occured in Polish folk tales, referring also to cultural practice and phytotherapeutic knowledge, which is the source of symbolism connecting papaver with the dream world, death, demonic creatures and initiation in traditional folklore. The lifespan of the papaver in the ethnobotanical consciousness of Poles definitely distinguish oneself from other herbs, it is proved by surveys conducted for the purposes of the article. Changes in economic and cultural realities have resulted in a sharp decline of herbal knowledge, the disappearance of rituals and magical practices (including this with use of poppy seeds) in Poland, nevertheless papaver is still a plant which physiological effect and an important place during holidays (most often Christmas) is known to almost everyone in Poland. Contemporary oral literature with the papaver component refers mainly to the home-made production of drugs with opium, it creates new plot content (also with comic elements), which passages are included in the article. These strands enrich the resources of Polish folklore about plants.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 4-5; 19-32
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies