Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Conscience clause" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 41
Tytuł:
Klauzula sumienia w szkole
The conscience clause at school
Autorzy:
Zadykowicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950596.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
sumienie
klauzula sumienia
szkoła
etyka zawodowa
conscience
the conscience clause
school
professional ethics
Opis:
Discussion of the conscience clause at schools concerns the possibility to refuse the teacher’s actions incompatible with his conscience. This possibility, though questioned by many as unlawful, results from Polish legislation and international law. It is a consequence of freedom of conscience guaranteed by the Constitution of the Republic of Poland and a number of international and national legal acts. There are many situations in which reveals the conflict between the duty of performing a given program or command of educational authorities and their own convictions. They concern mainly the same vision of the school and its functions, school programs and the underlying concept of the human being and interpersonal relationships at the level of professional work of the teacher. In all these situations, the teacher should be a person of conscience, i.e. to follow his voice, which sometimes means opposition to the content of curricula and textbooks, orders of superiors or the prevailing customs.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2015, 14, 2
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sumienie jako fundament godności i wolności człowieka w kontekście jego społecznej odpowiedzialności
Conscience as the Foundation of Human Dignity and Freedom in the Context of Mans Social Responsibility of Man
Autorzy:
Wróbel, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038430.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sumienie
godność człowieka
wolność sumienia
klauzula sumienia
human dignity
freedom of conscience
conscience clause
Opis:
Sumienie nie pełni tylko roli osobistego autorytetu moralnego, ale jest również filarem godności i wolności człowieka w przestrzeni życia społecznego. Umożliwia ono bowiem wspólne poszukiwanie prawdy i rozwiązywanie dylematów moralnych przez członków ludzkiej społeczności. Po przedstawieniu różnych interpretacji sumienia, autor omawia związek sumienia z godnością człowieka. Godność sumienia stoi u podstaw jego wolności. Jednocześnie godność człowieka jest afirmowana w poszanowaniu wolności jego sumienia. Praktycznym wyrazem tej wolności jest prawo do sprzeciwu sumienia. Problem ten występuje najczęściej w kontekście pełnienia obowiązków przez pracowników służby zdrowia. Poszanowanie ich osobowych praw domaga się uszanowania również ich prawa do klauzuli sumienia, kiedy właściwe im postępowanie implikuje ich odpowiedzialność moralną rodzącą konflikt sumienia.
Conscience acts not only as a personal moral authority, but it is also a pillar of dignity and human freedom in the social life. It allows the joint search for the truth and resolve moral dilemmas by members of the human community. After presenting different interpretations of conscience, the author discusses the relationship of conscience with human dignity. The dignity of conscience is the basis of human freedom. At the same time human dignity is affirmed by the respect for freedom of conscience. The practical expression of this freedom is the right to conscientious objection. This problem occurs most often in the context of the duties of health professionals. Respect for their personal rights also demands respect for their right to conscientious objection when the proper procedure implies their moral responsibility which creates a conflict of conscience.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 3; 89-106
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opinia prawna na temat klauzuli sumienia lekarzy, farmaceutów oraz pielęgniarek w prawie włoskim
Legal opinion on the conscience clause for doctors, pharmacists and nurses in Italian law
Autorzy:
Waszczuk‑Napiórkowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16647932.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
conscience clause
Italy
medicine
abortion
Opis:
The object of this paper is to provide an opinion on the regulation of conscience clause in relation to doctors, nurses and pharmacists under Italian law. The opinion was based on the legislative texts available on the websites of the Italian government and the Ministry of Health. Conscience clause is governed by Article 9 of Legge 22 maggio 1978, Norme per la tutela sociale della maternità e sull’interruzione volontaria della gravidanza (Legge 194/1978), under which a doctor or nurse may re‑ 194/1978), under which a doctor or nurse may refuse to provide and participate in carrying out abortions, should they submit a statement – subject to Article 5(3). Conscience clause is governed by Article 16 of Legge 19 febbraio 2004, n.40 standard in materia di procreazione medicalmente assistita (Law 40/2004), under which a doctor or nurse may refuse to participate in medical procedures and assisted conception treatments.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2012, 3(35); 257-268
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o klauzulę sumienia w Polsce
Controversy about the Conscience Clause in Poland
Autorzy:
Sztychmiler, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913394.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aborcja
in vitro
wolność sumienia
prawa człowieka
lekarze
abortion
religious freedom
human rights
doctors
Opis:
Klauzula sumienia umożliwia rozstrzygnięcie konfliktu pomiędzy normami sumienia wynikającymi z nakazów prawa naturalnego oraz przyrodzonej godności osoby ludzkiej a nakazami wynikającymi z norm prawa pozytywnego, zdecydowanie na korzyść nakazów etycznych. W Europie i świecie występują dwie tendencje: jedna zmierza do jak największego rozszerzenia swobody zabijania ludzi uznanych za niepotrzebnych (w tym płodów ludzkich), a druga opcja  formułuje coraz dokładniejsze zapisy dające możliwość realnego korzystania z klauzuli sumienia. W tej sytuacji ogłoszono apel Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 2010 roku, skierowany szczególnie do państw europejskich, o stworzenie warunków prawnych do szerszego korzystania z klauzuli sumienia. Uprawnienie do działania w zgodzie z własnym sumieniem jest formalnie w normach prawa polskiego zagwarantowane, pracownikom związanym z ochroną życia i zdrowia możliwość powołania się instytucję umożliwiającą im odmowę wykonania określonej czynności, która może być sprzeczna z ich rozumieniem troski o życie i zdrowie, sprzeczna z nakazami ich sumienia, które jest dla nich wiążące. Normy zawierające to uprawnienie zawarte są tak w konstytucji, jak i w innych ustawach RP, a także w kodeksach etycznych środowisk medycznych. W wyniku nacisku środowisk lewicowych i liberalnych niektóre zapisy w prawie i kodeksach etycznych z ostatnich lat tak ograniczyły możliwość korzystania z klauzuli sumienia, że przepisy te są wadliwe, a według wielu także niekonstytucyjne. Ich zmiany słusznie domagają się środowiska parlamentarne i medyczne. Dyskusja na temat klauzuli sumienia winna być rzetelnie kontynuowana i uwieńczona przyjęciem w parlamencie RP odpowiednich norm prawnych realnie chroniących sumienie lekarzy, pomocniczego personelu medycznego, farmaceutów, a także sędziów i innych pracowników ochrony zdrowia i życia ludzkiego.
The conscience clause enables settlement of the conflict between norms of conscience arising from precepts of the natural law and inherent dignity of the human being, and the demands arising from the norms of positive law, definitely in favor of moral precepts. In Europe and in the whole world, there are two tendencies: one seeks to maximize the extension of the freedom of killing people deemed unnecessary (including the human fetus), and the second option formulates more accurate provisions, which giving the possibility a real exercise of conscience clause. In this situation, announced an appeal of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe from 2010, directed especially to European countries, for the creation of the legal conditions to a wider use of conscientious clause. The authorization to act in accordance with own conscience is formally guaranteed in norms of Polish law, to the employees associated with the protection of life and health. Ability to rely on this institution allow them to refusal the perform the specified activity that may be contrary to their understanding of the care of life and health or contrary to the injunction of their conscience, which is binding on them. Norms containing this right are included both in the Constitution, as well as other acts Republic of Poland, as well as the ethical codes of the medical community. As a result of the pressure of leftist and liberal circles, some provisions in the law and ethical codes from recent years have limited ability to use the conscience clause, that these rules are flawed, and by many, also unconstitutional. Discussion about conscience clause should be continued and completed by adoption of the Republic of Poland Parliament a relevant legal standards, that will real protect the conscience of doctors, auxiliary medical personnel, pharmacists, as well as judges and or other health professionals.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2015, 4, 1; 185-210
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyczne zastosowania wolności sumienia. Obywatelskie nieposłuszeństwo, sprzeciw sumienia, klauzula sumienia
Practical applications of the freedom of conscience. Civil disobedience, conscientious objection and clause of conscience
Autorzy:
Szabliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499522.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
obywatelskie nieposłuszeństwo
sumienie
wolność
aksjologia
civil disobedience
conscience
freedom
axiology
Opis:
W artykule przedstawiono instytucje prawne służące ochronie sumienia osoby, które można wyróżnić ze względu na wspólną podstawę aksjologiczną, jaką jest godność osoby ludzkiej. Omówione zostały instytucje obywatelskiego nieposłuszeństwa, sprzeciwu sumienia (odmowy dyktowanej sumieniem) oraz jego szczególny przypadek – klauzuli sumienia w zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Obywatelskie nieposłuszeństwo charakteryzuje się jako akt o charakterze publicznym, bez użycia przemocy, dyktowany sumieniem, ale z uwzględnieniem politycznego charakteru, sprzeczny z prawem, mający na celu zmianę prawa. Sprzeciw sumienia rozumiany jest jako akt o charakterze subiektywnym. Osoba dokonująca sprzeciwu, tzw. objector, powołuje się na uznawane przez niego normy spoza systemu prawnego, najczęściej o charakterze moralnym lub religijnym. Instytucja sprzeciwu sumienia zostanie omówiona na przykładzie sprzeciwu sumienia względem obowiązkowej służby wojskowej oraz polskich uregulowań prawnych dotyczących tej sfery. Różnice między obywatelskim nieposłuszeństwem a odmową dyktowaną sumieniem wskazał w swojej pracy J. Rawls. Propozycje te zostały skomentowane i poszerzone przez polskich badaczy. Na gruncie tych ustaleń możliwe jest zakwalifikowanie klauzuli sumienia w zawodzie lekarza i lekarza dentysty jako instytucji odmowy dyktowanej sumieniem (sprzeciwu sumienia). W pracy wskazuje się, że aksjologiczną podstawą omawianych instytucji jest przyrodzona godność oraz wynikające bezpośrednio z niej sumienie, rozumiane jako indywidualna władza poznawcza osoby.
The text presents legal institutions aiming at the protection of conscience of a person, which can be distinguished due to common axiological basis - dignity of a human being. The institution of civil disobedience, conscientious objection (objection based on conscience) and its special kind - clause of conscience in the profession of a doctor and a dentist have been elaborated. Civil disobedience is characterized as a public act, nonviolent, dictated by conscience but with a political character, against the law, intended for the change of the law. Conscientious objection is understood as a subjective act. An objecting person i.e. objector refers to standards one recognizes outside the legal system, most often of moral or religious nature. The institution of conscientious objection is discussed on the example of conscientious objection to compulsory military service and Polish regulations concerning this area. The differences between civil disobedience and conscientious objection were pointed out by J. Rawls in his work. These proposals have been commented and extended by Polish researchers. On the basis of these findings it is possible to classify the conscience clause in the profession of a doctor and a dentist as a conscientious objection (refusal of conscience). The paper indicates that the axiological basis of the discussed institutions is the inherent dignity and the conscience resulting therefrom directly understood as an individual cognitive authority of an individual person.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2017, Numer Specjalny; 141-159
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amendment to the rights and obligations of a journalist in act: press law from the perspective of conscience clause
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Golda-Sobczak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206913.pdf
Data publikacji:
2023-06-26
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
conscience clause
Press Law
Charter of Fundamental Rights of the European Union
journalist
diligence and integrity in journalistic work
Opis:
The conscience clause, sometimes also referred to as the right to conscientious objection, is based on the possibility of refusing to comply with a binding legal norm due to its non-conformity with the indications of conscience of the person who invokes its content. Commonly derived, especially in Poland, from Article 53 of the Constitution of the Republic of Poland, this clause initially applied to physicians’ actions. It was also suggested that this clause could form the basis for conscientious objection to an abortion procedure. Drawing on Article 10(2) of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, and emphasising the differences in the wording of this provision in different language versions, the article argues that such interpretation of the conscience clause is too narrow and poor. Attention is drawn to the amendments made to the wording of Article 10(2) of the Press Law, where the legislator replaced the journalist’s obligation to follow the editorial policy with the right to refuse to carry out an official order if the journalist believed that they were expected to publish a material that would violate the principles of reliability, objectivity and professional diligence. This solution undoubtedly constitutes the approval of the broadly understood conscience clause explicitly formulated in the Charter of Fundamental Rights of the European Union. The content of Article 10(2) of the EU Charter of Fundamental Rights allows for conscientious objection to apply to actions of the representatives across all professions.
Źródło:
Ius Novum; 2023, 17, 3 ENG; 95-116
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POSZUKUJĄC PODSTAW PRAWNYCH ODMOWY WYDANIA LEKU PRZEZ APTEKARZA – CZYLI KILKA UWAG NA TLE WOLNOŚCI SUMIENIA POLSKIEGO FARMACEUTY
Looking for a legal refusal to sell a medicaments by pharmacist – a few comments about the conscience clause polish pharmacist
Autorzy:
Sobas, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443847.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
farmaceuci
klauzula sumienia
sumienie
etyka
leki
pharmacies
conscience clause
conscience
ethics
medicaments
Opis:
Niniejsze opracowanie porusza tematykę prawa farmaceutów do zastosowania tzw. klauzuli sumienia. Problematyka ta stanowi kwestię, która jest szeroko komentowana zarówno w dyskursie społecznym, jak i prawnym. Tekst stanowi podsumowanie regulacji prawnych dotyczących umożliwienia aptekarzom skorzystania ze sprzeciwu sumienia, a także zawiera rozważania nad sposobem rozumienia tejże konstrukcji. Sygnalizuje również orzeczenia ETPCz w zakresie wskazanej problematyki.
This text is about a right Polish pharmeceris to apply conscience clause. This issue is very commented in social and legal discussion. This text is a summary about rule to give pharmaceris the opportunity to use in their work conscience clause. It is to be noted that that point was the subject of consideration about the human conscience too. This text contains example judgment European Court of Human Rights about conscience clause.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, specjalny, XIX; 67-83
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sumienie w świetle obowiązujących przepisów prawa
Autorzy:
Śmieja, Piotr S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054209.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
conscience
legal acts
conscientious objection
civil disobedience
conscience clause
sumienie
akty prawne
sprzeciw sumienia
obywatelskie nieposłuszeństwo
klauzula sumienia
Opis:
Artykuł traktuje o tym, czym jest „sumienie” oraz jakie problemy pozostają w kręgu jego oddziaływania. Rozważania dotyczą również różnych przedsięwzięć podmiotów (pojedynczych osób czy też grup ludzkich), które wpłynęły na unormowanie tego zagadnienia. W celu wyklarowania niejednoznaczności, które budzi potoczne rozumienie pojęcia „sumienie”, a także dla lepszego zrozumienia szerokiego spektrum tego terminu wyodrębniono jego pola semantyczne. Ponadto przedstawiono wybrane unormowania aktów prawnych i zestawiono je z aktami oporu, tj. sprzeciwem sumienia, obywatelskim nieposłuszeństwem oraz klauzulą sumienia. Przeprowadzone badania stanowią próbę odpowiedzi na pytanie, czy zasadne jest powoływanie się na „sumienie” w każdej dowolnej sytuacji.
The article deals with what is “conscience” and what problems remain in its sphere of influence. The considerations also apply to various undertakings of entities (individuals or groups of people), which have influenced the normalization of the issue. In order to clarify the ambiguities that aroused by the colloquial understanding of “conscience”, as well as to better understand the broad spectrum of the concept, its semantic fields have been distinguished. Selected norms of legal acts have also been presented and juxtaposed with acts of resistance, i.e., the conscientious objection, civil disobedience and conscience clause. The research conducted is an attempt to answer the question whether it is justified to invoke “conscience” in any situation.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 2; 201-219
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ klauzuli sumienia i obrony przez kulturę na ocenę elementów struktury przestępstwa
The influence of the conscience clause and cultural defense on the appraisal of the structure of crime
Autorzy:
Sitarz, Olga
Bek, Dominika
Hanc, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531564.pdf
Data publikacji:
2017-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
klauzula sumienia
obrona przez kulturę
przestępstwo
kontratyp
kontratypy pozaustawowe
okoliczności wyłączające winę
conscience clause
cultural defense
crime
legislative lawful excuse (justification)
non-legislative lawful excuse
circumstances excluding guilt
Opis:
Przedkładane opracowanie poświęcone jest klauzuli sumienia oraz obronie przez kulturę. Początkowe wywody koncentrują się na wyjaśnieniu wskazanych pojęć, poprzez przywołanie dotychczasowych stanowisk doktrynalnych. Zasadniczy tok rozważań – poświęcony pierwotnej i wtórnej legalności, kontratypom ustawowym i pozaustawowym, okolicznościom wyłączającym winę lub ją umniejszającym – stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, gdzie w strukturze przestępstwa znajduje się miejsce dla klauzuli sumienia i obrony przez kulturę.
The submitted study is devoted to the clause of conscience and cultural defense. The initial arguments are focused on explaining the indicated terms, by referring to current doctrinal positions. The basic course of considerations – devoted to primary and secondary legality, legislative and non-legislative lawful excuses, circumstances reducing or excluding guilt – is an attempt to answer the question of where in the structure of crime is a place for conscience clause and cultural defense.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 2(15); 60-79
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klauzula sumienia lekarzy a trudny przypadek prawa
Medical conscience clause and the hard case
Autorzy:
Rzymkowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685902.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sumienie w prawie
klauzula sumienia
klauzula sumienia lekarzy
trudny przypadek prawa
pozycja interpretacyjna
conscience in law
conscience clause
medical conscientious objection
hard case in law
interpretative attitude
Opis:
The aim of the paper is to describe the situation of using the medical conscience clause as a hard case in Ronald Dworkin’s understanding. Like in a hard case, the clause creates a possibility to appeal to an autonomous system of rules in case of an unjust result of interpretation of the rules of law. It is so because the doctor’s situation is individual and specific in contrast to the rules of law. Moreover, the clause has to be seen as a way to resolve a hard case, not as its reason. Furthermore, the institution of the conscience clause imposes additional duties on doctors, which are motivated by judging legal principles against one another. Additionally, the Dworkin’s interpretative attitude allows extending the category of hard cases to non-judicial cases and not adjudicated by judges.
Celem tekstu jest próba opisania sytuacji odwołania się przez lekarza do klauzuli sumienia jako trudnego przypadku prawa w rozumieniu Ronalda Dworkina. Tak samo, jak ma to miejsce w trudnym przypadku, klauzula sumienia pozwala lekarzom odwołać się do autonomicznego systemu norm w przypadku niesprawiedliwego wyniku interpretacji norm systemu prawnego. Dzieje się tak dlatego, że sytuacja lekarza jest indywidualna i konkretna, w odróżnieniu od przepisów prawa, co każe uznać klauzulę nie za przyczynę zaistnienia trudnego przypadku, lecz drogę do jego rozwiązania. Ponadto instytucja klauzuli sumienia nakłada na lekarza dodatkowe obowiązki, które motywowane są zasadami prawa, poddanymi procesowi ważenia. Obecna w koncepcji Dworkina postawa interpretacyjna pozwala na rozszerzenie kategorii trudnego przypadku na sprawy niesądowe oraz nierozstrzygane przez sędziów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 79
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medyczna klauzula sumienia na kanwie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 roku, sygn. akt K 12/14
Medical conscience clause in view of the Constitutional Tribunal ruling of 7 October 2015
Autorzy:
Pielarz, Pamela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098160.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
medical conscience clause
doctor
judgment
Constitutional Tribunal
medical ethos
medyczna klauzula sumienia
lekarz
wyrok
Trybunał Konstytucyjny
etos lekarski
Opis:
Trybunał Konstytucyjny miał rozstrzygnąć zagadnienie w przedmiocie stosowania przez lekarzy klauzuli sumienia w praktyce, co też uczynił. Clou rozstrzygnięcia dotyczy stosowania owej klauzuli w przypadkach zbiorczo nazwanych niecierpiącymi zwłoki. Na podstawie analizy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 roku można stwierdzić, że Trybunał uznał nadrzędność lekarskiego sumienia nad obowiązkiem udzielenia pomocy medycznej w tych wszystkich przypadkach, w których pomoc ta jest niezbędna. Umożliwia to lekarzom odmowę udzielenia pomocy lekarskiej w sytuacjach, w których nie występuje bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta. Odmowa udzielenia świadczenia medycznego może jednak powodować powstanie owego zagrożenia, a zatem pomoc ta jest bezwzględnie konieczna, gdyż jej brak może skutkować negatywnymi następstwami dla zdrowia i życia pacjenta. W konsekwencji wydanego wyroku przez Trybunał Konstytucyjny i nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty pacjent utracił możliwość uzyskania pomocy medycznej w tzw. przypadkach niecierpiących zwłoki, czyli w takich, w których nieudzielenie pomocy przez lekarza skutkować może powstaniem bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia kuracjusza. Celem artykułu było przybliżenie na podstawie analizy jakościowej wyroku Trybunału Konstytucyjnego stosowania przez lekarzy nowego modelu medycznej klauzuli sumienia w praktyce opartej na zawężonym zakresie udzielanych świadczeń zdrowotnych, jak również nakreślenie zagrożeń wynikających z nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty w przedmiotowym zakresie.
The Constitutional Tribunal was to resolve the issue on the subject of doctors’ use of the conscience clause in practice, and so it did. In the author’s opinion, the essence of the ruling concerns lies in the application of this clause in cases which can collectively be called urgent. Based on the analysis of the Constitutional Tribunal’s ruling of 7 October 2015, it seems that the Tribunal has recognized the superiority of doctors’ conscience over the obligation to provide medical assistance in all those cases in which such assistance is necessary. In the author’s opinion, this allows doctors to refuse to provide medical assistance in all those cases where there is no immediate threat to the patient’s life. However, the refusal to provide medical assistance may lead to such a threat, and therefore such assistance is absolutely necessary, since its absence may result in negative consequences for the patient’s health and life. As a result of the Constitutional Tribunal’s ruling and the amendment of the Act on the professions of a doctor and a dentist, the patient has lost the possibility of obtaining medical assistance in so-called urgent cases, that is, all those cases in which the failure of a doctor to provide assistance may result in an immediate threat to the health and life of the patient. Based on a qualitative analysis of the Constitutional Court’s ruling, the author’s goal was to offer an insight on the application by the doctors of the new model of the medical conscience clause, in practice associated with a narrowed scope of health services provided, as well as to outline the dangers of amending the Act on the professions of a doctor and a dentist in the subject area.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 45; 43-59
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o medyczną klauzulę sumienia a konstytucyjne zasady równości i bezstronności światopoglądowej władz publicznych
Dispute over the medical conscience clause and constitutional principles of equality and impartiality of public authorities
Autorzy:
Pawlikowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044025.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
conscience clause
conscientious objection
health care
principle of equality
principle of impartiality
medical personnel
freedom of conscience and religion
sprzeciw sumienia
klauzula sumienia
ochrona zdrowia
zasada równości
zasada bezstronności światopoglądowej
wolność sumienia i religii
personel medyczny
Opis:
W artykule przeanalizowano problem sprzeciwu sumienia z perspektywy konstytucyjnej zasady równości (art. 32 Konstytucji RP) oraz bezstronności światopoglądowej władz publicznych (art. 25 ust. 2). Zasady te zakazują prawodawcy i władzom publicznym wprowadzania nieuzasadnionych nierówności w stosunkach prawnych w sferze publicznej, szczególnie w zakresie podstawowych praw i wolności. Zakazują także arbitralnego opowiadania się po jednej ze stron sporów światopoglądowych, aby uprzywilejowując jedną ze stron nie ograniczać nieproporcjonalnie fundamentalnych praw innych stron. W obszarze świadczeń zdrowotnych konieczność ochrony zdrowia lub życia pacjentów uzasadnia ich uprzywilejowanie w dostępie do świadczeń zdrowotnych oraz nałożenie odpowiednich obowiązków i ograniczeń prawnych w zakresie wolności sumienia na osoby wykonujące zawody medyczne. Jednak większość przypadków manifestowania sprzeciwu sumienia w praktyce medycznej nie dotyczy sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia świadczeniobiorców. Co więcej, wynika z woli respektowania zasady poszanowania życia każdej istoty ludzkiej ze strony obdżektora. Spory wokół kwestii ochrony życia poczętego, do których często nawiązuje się w kontekście dyskusji wokół klauzuli sumienia, mają bez wątpienia podłoże światopoglądowe. Jednak nawet zakładając niemożność ich rozstrzygnięcia, nie ma podstaw, aby władze publiczne, w sytuacjach, w których nie występuje konieczność ochrony życia i zdrowia ludzkiego, opowiadały się po stronie poglądu akceptującego naruszanie ludzkiego życia ograniczając jednocześnie wolność postępowania w zgodzie z sumieniem osób przyjmujących pogląd przeciwny. Zatem w przypadkach wykraczających poza konieczność ochrony zdrowia i życia prawodawca nie powinien arbitralnie ograniczać wolności sumienia świadczeniodawców. W przeciwnym przypadku narusza zasadę równości wobec prawa w zakresie podstawowych praw i wolności oraz tworzy ramy prawne dla dyskryminacji niektórych świadczeniodawców ze względu na ich zawód, funkcję lub światopogląd. Niezgodne z zasadą równości byłoby także różnicowanie uprawnień w zakresie sprzeciwu sumienia pomiędzy różnymi grupami osób zaangażowanych w opiekę nad pacjentem.
The article analyzes the problem of conscientious objection from the perspective of the constitutional principles of equality (Article 32 of the Polish Constitution) and impartiality of public authorities (Article 25, para. 2). These principles prohibit the legislator and public authorities from introducing unjustified inequalities to legal relations in the public sphere, particularly in the area of fundamental rights and freedoms. They also prohibit the arbitrary support of one side of ideological disputes so that the fundamental rights of one party are not disproportionately restricted by privileging another party. In the area of health care, the need to protect human health or lives results in the obligation to provide effective access to health services for patients and the possibility to impose appropriate obligations and legal restrictions on the freedom of conscience of medical practitioners. However, the majority of cases when a conscientious objection is claimed in medical practice do not concern risky situations for the health or life of beneficiaries. Moreover, the behaviour of a conscientious objector in such cases follows from his or her will to respect the life of every human being. Disputes over the issue of protecting a conceived life are undoubtedly ideological. However, even when one assumes it is impossible to resolve them, there are no grounds for public authorities, in situations when there is no need to protect human life and health, to be on the side of the beliefs accepting the violation of human life while limiting the freedom of those assuming the opposite view to act in accordance with their conscience. Therefore, in cases that go beyond the need to protect health and life, the legislator should not arbitrarily limit the freedom of conscience of service providers. Otherwise, it violates the principle of equality in the area of fundamental rights and freedoms and creates a legal framework for discrimination against certain health care providers based on their profession, position or beliefs. It would also be inconsistent with the principle of equality to differentiate rights to conscientious objection between different groups of proffesionals involved in patients’ care.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 41-82
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia wyznaniowe w ustawie z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny
Confessional issues in the Act of 11 March 2022 on Homeland Defence
Autorzy:
Ożóg, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050640.pdf
Data publikacji:
2023-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wolność sumienia i religii
ustawa o obronie ojczyzny
służba zastępcza
klauzula sumienia
duchowny
sprzeciw sumienia
służba wojskowa
freedom of conscience and religion
homeland defence
alternative service
conscience clause
clergy
military service
Opis:
Celem artykułu jest krytyczna analiza przepisów dotyczących wolności sumienia i wyznania, które zawarto w ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Rozważania koncentrują się na zagadnieniu służby zastępczej, informacji o religii lub przekonaniach na żołnierskiej tabliczce tożsamości, ograniczeniu świadczeń rzeczowych ze względów religijnych, odraczaniu służby wojskowej alumnów seminariów i innych szkół duchownych oraz przenoszeniu duchownych do pasywnej rezerwy. Punkt odniesienia stanowią przy tym unormowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku o nierównym traktowaniu osób sprzeciwiających się odbywaniu służby wojskowej ze względów sumienia w zależności od tego, czy powołują się na przekonania religijne czy na wyznawane zasady moralne. Zakres uprawnień jednostek niesłusznie powiązano przy tym ze statusem ich wspólnot religijnych.
The aim of this paper is to present a critical analysis of the provisions of the Act of 11 March 2022 on Homeland Defence which pertain to freedom of conscience and religion. The dissertation explores issues related to alternative service, information about religion or belief on the soldier identity plate, restrictions of in-kind services for religious reasons, the postponement of military service for students of seminaries and other clerical schools and the transfer of the clergy to the passive reserve. The analysis is based on the regulations of the Constitution of the Republic of Poland. The paper concludes that there is unequal treatment of conscientious objectors to military service depending on the reasons for their objection, namely religious beliefs or professed moral principles. Furthermore, the rights of individuals have been erroneously linked to the status of their religious community.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 55-90
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, zawartego w druku senackim nr 1034/IX kadencja (sprzeciw sumienia)
Analysis of the draft law amending the Act on the professions of physician and dentist, the Act on laboratory diagnostics and the Act on the professions of nurse and midwife, contained in the Senate Paper 1034/IX term of office (conscientious objection)
Autorzy:
Olszówka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044071.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
conscientious objection
conscience clause
freedom of conscience
medical professions
supremacy of the constitution
sprzeciw sumienia
klauzula sumienia
wolność sumienia
zawody medyczne
nadrzędność konstytucji
Opis:
Sprzeciw sumienia to odmowa wykonania obowiązku wynikającego z przepisów prawa ze względu na racjonalnie uzasadniony osąd moralny, który kwalifikuje wykonanie tego obowiązku jako etycznie niegodziwe (obiektywne zło). Prawo do sprzeciwu sumienia – integralny element wolności sumienia – jest konstytucyjnym prawem każdego człowieka. Jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 7 października 2015 r., K 12/14: „prawo powołania się na klauzulę sumienia i w rezultacie prawo do odmowy wykonania czynności sprzecznej z własnym sumieniem stanowi gwarancję wolności sumienia”. Obowiązkiem ustawodawcy zwykłego jest uregulowanie sposobu korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia, czyli ustanowienie tzw. klauzuli sumienia. Uchwalony przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP projekt inicjatywy legislacyjnej dotyczącej ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej w zamierzeniu miał uregulować klauzule sumienia w zawodach medycznych oraz jednocześnie zrealizować petycję wzywającą do uchylenia art. 3 ust. 2 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (generalnie zakazującego powoływania się na sprzeciw sumienia) i kompleksowego wykonania cytowanego wyroku Trybunału. Choć sama inicjatywa zasługuje na aprobatę, to jednak analiza treści projektu dowodzi, że tylko do pewnego stopnia wykonuje wyrok Trybunału, ignoruje żądanie zawarte w petycji oraz obniża ustawowy standard ochrony prawa do sprzeciwu sumienia. Na krytykę zasługuje przede wszystkim propozycja zobowiązania podmiotów leczniczych (w praktyce będą to ich kierownicy, np. dyrektor szpitala) do wskazania realnych możliwości uzyskania świadczenia, którego odmówił lekarz lub pielęgniarka (położna), a w przypadku diagnosty laboratoryjnego – do wykonania zlecenia. Narusza bowiem wolność sumienia, która – jak zauważył Trybunał Konstytucyjny – oznacza także ochronę przed postępowaniem, „które pośrednio prowadzi do nieakceptowalnego etycznie skutku, w szczególności przed przymusem współdziałania w osiąganiu celu niegodziwego” (np. przed obowiązkiem informowania, kto i gdzie może wykonać aborcję), jak również kwestionuje tzw. instytucjonalną klauzulę sumienia, do której respektowania wezwało Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w rezolucji nr 1763 z 7 października 2010 r.
Conscientious objection is a refusal to fulfil the obligation that arises from the law due to one’s reasonably justified moral judgment that qualifies fulfilling this obligation as ethically wrong (objective evil). The right to conscientious objection, which is an integral element of freedom of conscience, is a constitutional right of every human being. As emphasised by the Constitutional Tribunal of the Republic of Poland in the judgment of 7 October 2015 (K 12/14): “the right to invoke the conscience clause and, as a result, the right to refuse to perform an act contrary to one’s conscience is the guarantee of freedom of conscience”. Regulating the use of the right to conscientious objection, that is, establishing the so-called conscience clause, is the responsibility of the ordinary legislator. The draft legislation amending the Act on the professions of physician and dentist, the Act on laboratory diagnostics and the Act on the professions of nurse and midwife, adopted by the Human Rights, the Rule of Law and Petitions Committee of the Senate of the Republic of Poland, was supposed to regulate the conscience clause in medical professions, realise the petition to revoke art. 3 para. 2 of the Act of 17 May 1989 on guarantees of freedom of conscience and religion, which generally prohibits the invocation of conscientious objection, and implement the above-cited judgment of the Tribunal in a comprehensive way. Although this initiative deserves approval, the current text of the draft law proves that the judgment of the Tribunal will be implemented only to a limited extent. It ignores the request made in the petition and lowers the statutory standard of protection of the right to conscientious objection. First of all, it is questionable that healthcare entities (e.g., manager of hospitals) would be obliged to indicate real possibilities of obtaining a service refused by a physician or nurse (midwife), and, in the case of a laboratory diagnostician, to perform a service. This is contrary to freedom of conscience, which means, as noted by the Constitutional Tribunal,  protection from conduct “which indirectly leads to an unacceptable ethical effect, [and] in particular [protection] from coercion to cooperate in achieving an immoral goal” (e.g., from the obligation to inform a patient who can perform an abortion and where it can be performed). At the same time, the draft law questions the so-called institutional conscience clause, which the Parliamentary Assembly of the Council of Europe requested to respect in Resolution no. 1763 of 7 October 2010.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 349-377
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klauzula sumienia w państwie demokratycznym. Refleksja etycznoteologiczna
Conscience Clause in a Democratic State. An Ethical and Theological Reflection
Autorzy:
Niewiadomski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340473.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
klauzula sumienia
prawa człowieka
prawo naturalne
demokracja
conscience clause
humane rights
natural low
democracy
Opis:
Conscience clause permits not to perform professional actions or not to provide certain services for reasons of religion or conscience. The opponents of this law argue that there is a duty to fulfil one’s legal needs, regardless of one’s own ethical stances. In fact, in the democratic state this regulation protects not only subjective convictions but also the right hierarchy of values and the dignity of the person. The Christian religion urges believers to make spiritual and legal efforts to guarantee conscience clause. It needs also dialogue with secular ethicists and representatives of other religions.
Źródło:
Roczniki Teologii Moralnej; 2013, 5; 199-212
2081-1810
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Moralnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 41

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies