Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Catholic Church 1989" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-33 z 33
    Tytuł:
    The 1988–1989 transformation in Poland. The authorities, the opposition, the Church
    Przemiany lat 1988–1989 w Polsce. Władza, opozycja, Kościół
    Autorzy:
    Stachowiak, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912330.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Systemic change 1989
    Model of transformation 1989
    Poland 1989
    Catholic Church 1989
    zmiana systemowa 1989
    model transformacji 1989
    Polska 1989
    Kościół katolicki 1989
    Opis:
    The events that took place in Poland in 1988–1989 established a transformation model of which various elements tended to be replicated in other countries of the Soviet Bloc. Nevertheless, certain elements of the Polish transformation model were specific and unique, having sprouted from a specific historical context. The author of the paper proposes that the triad formed by “the authorities, the opposition and the Church” be considered a uniquely Polish aspect of the political and social transformation that took place after August 1980. The goal of this paper is to present this transformation with respect to each of the above three actors. An analysis of their concepts and actions leads to the conclusion that Poland should be considered an exceptional model of transformation in Central and Eastern Europe. The Polish transformation model featured a key and unique element, the Catholic Church – an institution that played a considerable role in making the 1988–1989 transformation non-confrontational.
    Wydarzenia, które miały miejsce w Polsce w latach 1988–1989, stworzyły model transformacji, którego różne elementy były zazwyczaj powielane w innych krajach bloku sowieckiego. Niektóre elementy polskiego modelu transformacji były jednak specyficzne i niepowtarzalne, wyrastały z określonego kontekstu historycznego. Autor artykułu proponuje, aby triada utworzona przez „władzę, opozycję i Kościół” została uznana za wyjątkowo polski aspekt transformacji polityczno-społecznej, która miała miejsce po sierpniu 1980 roku. Celem artykułu jest przedstawienie tej trans formacji w odniesieniu do każdego z powyższych trzech aktorów. Analiza ich koncepcji i działań prowadzi do wniosku, że Polska powinna być uznana za wyjątkowy model transformacji w Europie Środkowo-Wschodniej. W polskim modelu transformacji znalazł się kluczowy i niepowtarzalny element, jakim jest Kościół katolicki – instytucja, która odegrała znaczącą rolę w uczynieniu transformacji 1988–1989 niekonfrontacyjną.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2020, 2; 133-146
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potęga inspiracji? Religijnie motywowane społeczeństwo obywatelskie jako praca nad ekstasis
    Autorzy:
    Gawkowska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2134295.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-01
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Religioznawcze
    Tematy:
    civil society
    religion
    Catholic Church in Poland before 1989
    social contract,
    community
    Opis:
    The purpose of the article is to show in outline how in the specific conditions of Poland before 1989 religious inspiration was a significant factor in creating civil society. The author illustrates the importance of religious inspiration mainly by giving examples of initiatives undertaken by Primate Stefan Wyszyński. The author also analyzes various understandings of civicness, indicating the difference in Western and Central European (in particular Polish) perceptions of freedom, community, and civil society. A fundamental difference is noticed in the absence of native traditions of social contract that would exclude the influence of the sacred sphere on civicness.
    Źródło:
    Przegląd Religioznawczy; 2020, 3/277
    1230-4379
    Pojawia się w:
    Przegląd Religioznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (rev.) Krzysztof Kowalczyk, Partie i ugrupowania parlamentarne wobec Kościoła katolickiego w latach 1989–2011 [Parties and Parliamentary Groupings towards the Catholic Church in Poland between 1989–2011], Szczecin 2014
    Autorzy:
    Strzelecki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643006.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
    Opis:
    review
    Źródło:
    The Copernicus Journal of Political Studies; 2014, 1 (5)
    2299-4335
    Pojawia się w:
    The Copernicus Journal of Political Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół Katolicki na Węgrzech w latach 1945–1989 ze szczególnym uwzględnieniem Soboru Watykańskiego II
    Hungarian Catholic Church in the Years 1945–1989 with Particular Emphasis on Second Vatican Council
    Autorzy:
    Kopyś, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/494438.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    kościół katolicki
    Węgry
    Sobór Watykański II
    Catholic Church
    Hungary
    Second Vatican Council
    Opis:
    Po 1945 roku Kościół Katolicki na Węgrzech został poddany szeroko zakrojonym represjom. Władze komunistyczne zerwały stosunki dyplomatyczne z Watykanem, rozwiązały szereg stowarzyszeń katolickich, szkoły podlegające kościołowi oraz większość zakonów. Na kościele wymuszono podpisanie szereg umów z państwem (w roku 1950 i 1960), które spowodowały całkowitą zależność Kościoła od państwa. Duchowni byli zobowiązani składać przysięgę na wierność państwu. W latach 60. duchowieństwo węgierskie wzięło udział w Soborze Watykańskim II ale reprezentowali tam –poza nielicznymi wyjątkami – punkt widzenia państwa komunistycznego. W 1969 roku wprowadzono na Węgrzech reformy soborowe. Kościół był bardzo słaby ale zdarzały się przypadki niesubordynacji (np. aktywność księdza Györgya Bulányiego), a więzienie nieposłusznych duchownych było powszechne, ostatni duchowny został uwolniony dopiero w 1977 roku.
    After 1945, the Catholic Church in Hungary was exposed to wide repression. The communist authorities broke off diplomatic relations with the Vatican, dissolved a number of Catholic associations, schools lead by the Church, and most of the orders. The church was forced to sign several agreements with the State (in 1950 and 1960), which resulted in a total dependence of the church on the state. The clergy were required to take an oath of allegiance to the state. In the 1960s Hungarian clergy took part in the Second Vatican Council and represented – with few exceptions – point of view of the communist state . In 1969, Hungary introduced the conciliar reform. Catholic church was very weak but arranged antistate actions (eg. activity of priest György Bulányi), the prison for disobedient clergy was widespread. Last cleric was released from prison in 1977.
    Źródło:
    Rocznik Teologiczny; 2016, 58, 1; 85-122
    0239-2550
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KOŚCIÓŁ KATOLICKI NA POMORZU ZACHODNIM (1945–1989) W PUBLIKACJACH PRACOWNIKÓW INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
    THE CATHOLIC CHURCH IN WESTERN POMERANIA (1945–1989) IN PUBLICATIONS OF THE INSTITUTE OF NATIONAL REMEMBRANCE
    Autorzy:
    Stanuch, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592143.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    historiography of the Catholic Church
    sources editons
    monographs
    the Catholic Church in Western Pomerania
    publications IPN
    historiografia Kościoła katolickiego
    edycje źródeł
    monografie
    Kościół katolicki na Pomorzu Zachodnim
    publikacje IPN
    Opis:
    Instytut Pamięci Narodowej znany jest z bogatej oferty wydawniczej. Wśród wielu pozycji książkowych poczytne miejsce zajmują te związane z historią Kościoła w okresie PRL. Podobnie jest w szczecińskim Oddziale IPN, który funkcjonuje od 2005 roku. Wcześniej był delegaturą IPN Oddział w Poznaniu. Gdy w 2015 roku cały IPN świętował 15-lecie działalności, w Szczecinie obchodzono jubileusz 10-lecia. Jak zwykle przy takich okazjach dokonuje się różnego rodzaju podsumowań. Jednym z nich była analiza dotychczasowego stanu badań nad historią Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i przedstawienie dorobku pracowników IPN w Szczecinie w tym zakresie. Dzięki ich dużemu zaangażowaniu i pracowitości zachodniopomorska historiografia Kościoła powiększyła się o wartościowe monografie, prace zbiorowe, publikacje źródłowe, albumy, materiały edukacyjne. Jest to dorobek widoczny, który w przedstawionym artykule został poddany ogólnej charakterystyce. Zasadniczy wniosek, jaki nasuwa się po analizie dorobku pracowników IPN, jest taki, że w każdym roku kalendarzowym pojawiała się nowa publikacja na temat historii Kościoła na Pomorzu Zachodnim. W przyszłości planowane są następne publikacje, które z pewnością w znacznym stopniu przyczynią się do lepszego poznania dziejów Kościoła na Pomorzu Zachodnim
    Institute of National Remembrance is known for its wide range of publishing. Among the many books, those related to the history of the Church in the communist period, occupy a prominent place.It is similarly in Szczecin’s Branch of Institute of National Remembrance (former delegacy of the Branch in Poznań), which is operating since 2005. When in 2015 Institute of National Remembrance celebrated the 15th anniversary of activity in Poland, it also celebrated its 10th anniversary in Szczecin. As usual on such occasions, it is opportunity for making summary. One of them was to analyze the current state of research on the history of the Catholic Church in Western Pomerania and present achievements of employees Institute of National Remembrance in Szczecin in this field. Thanks to their great commitment and diligence West Pomeranian historiography of the Church increased by valuable monographs, collective works, source publications, educational materials, and other books. These are visible achievements, which in the article has been subjected to general characteristics. The basic request to be drawn after analyzing the achievements of employees IPN is that in each calendar year, appeared new publication about the history of the Church in Western Pomerania. Other publications will be created in future, for better understanding of the history of the Church in Western Pomerania.
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2017, 1; 111-124
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działania Wydziału do Spraw Wyznań w Płocku wobec Kościoła katolickiego w latach 1950–1989 w świetle dokumentów Archiwum Państwowego w Płocku
    Activity of the Department for Religious Congregations in Płock viz. the Catholic Church in 1950–1989, in the light of documents in the State Archives in Płocku
    Autorzy:
    Szymański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/533187.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    Płock
    communism
    religion
    discrimination
    Department for Religious Affairs (WdSW)
    komunizm
    wyznanie
    dyskryminacja
    WdSW
    Opis:
    The actual scope of operation of the Office for Religious Matters – besides its statutory tasks that included the managing of statistics related to denominations, coordination of religious questions with those of other sectors, and preparation of draft legislative acts regulating the attitude of the state to individual religious communities – was defined by the anti-religious and anti-church policy of the governing Communist party, which aimed at the quickest possible atheisation of the country. In the case of the Mazowsze Płockie subregion, with passage of time the local religious administration became a permanent element of the para-religious life. Beginning with the early 1980s, a regression in the operation of the religious authorities in the country was observed. The state-and-party authorities resigned from a strongly confrontative attitude to the Catholic Church in Poland. This reduced the role of the local departments for religious congregations, which began to drown in the red-tape lethargy. Worth mentioning is the fact that the operation of the apparatus for controlling religious activity in Płock subregion received a onesided treatment, namely from the perspective of the documents of local religious administration gathered in the State Archive in Płock.
    Faktyczny zakres działań Urzędu do Spraw Wyznań obok określonych statutem m.in.: prowadzenia statystyki wyznaniowej, koordynowania spraw wyznaniowych z działaniami innych resortów, przygotowania projektów aktów legislacyjnych regulujących stosunek państwa do poszczególnych wyznań, wyznaczała antyreligijna i antykościelna polityka rządzącej partii komunistycznej, dążącej do jak najszybszej ateizacji kraju. W przypadku Mazowsza Płockiego lokalna administracja wyznaniowa stała się z biegiem lat stałym elementem życia okołokościelnego. Od początku lat 80. obserwujemy regres w działalności aparatu wyznaniowego w kraju. Władze partyjno-państwowe zrezygnowały z silnie konfrontacyjnego kursu wobec Kościoła w Polsce. Tym samym zmniejszyła się rola lokalnych wydziałów do spraw wyznań, które zaczęły pogrążać się w urzędniczym marazmie. Warto zaznaczyć, że funkcjonowanie aparatu wyznaniowego na ziemi płockiej ukazane zostało jednostronnie, przez pryzmat dokumentów lokalnego aparatu wyznaniowego, zgromadzonych w płockim Archiwum Państwowym.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 247-269
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy Kościoła katolickiego w PRL w zakresie realizacji własnej misji
    Selected problems of the Catholic Church in People’s Republic of Poland in the implementation of its mission
    Autorzy:
    Krajczyński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/685643.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Kościół katolicki w Polsce (1945–1989)
    stosunki państwo–Kościół
    wolność sumienia i religii
    kościelna posługa rządzenia
    nauczania i uświęcania
    People’s Republic of Poland
    the Catholic Church in Poland (1945–1989)
    State-Church relations
    the freedom of conscience and religion
    the freedom of expression of religious beliefs
    the power of governance
    the sanctifying function
    the teaching funct
    Opis:
    The author of this paper focuses his interest on the State-Church relations during the period of the People’s Republic of Poland. Considering the threefold tasks of the Church in the world i.e. the ministry of governance, teaching and sanctifying, the author has made an attempt to specify the fundamental problems of a political, social, legal and administrative character encountered by the Catholic Church in the process of implementation of the above mentioned mission in Poland in the years 1945–1989.
    Przedmiotem zainteresowania autora opracowania są relacje państwo – Kościół w Polsce Rzeczpospolitej Ludowej. Mając na uwadze trojakie zadania Kościoła w świecie, a mianowicie posługę rządzenia, nauczania i uświęcania, podjął on próbę określenia fundamentalnych problemów natury politycznej, społecznej, prawnej i administracyjnej, na jakie natrafił Kościół katolicki w zakresie realizacji wspomnianej misji w Polsce w latach 1945–1989.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 80
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KOŚCIÓŁ KATOLICKI JAKO SIŁA POLITYCZNA W OKRESIE TRANSFORMACJI USTROJOWEJ 1989–1997 (ROZWAŻANIA NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO)
    The Catholic Church as a political force in the time of constitutional transformation, 1989–1997 (the Lublin province as a case)
    Autorzy:
    Łuszczyński, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/512992.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Opis:
    As the title suggests, this paper looks into a problem of participation of the Catholic Church in political life after 1989. The author describes how the Catholic Church and its hierarchy have been adapting to the changing situation. To understand the position of the Church fully, at first this paper briefly reviews the complex socio-political situation in Poland. Before the democratic changes started in Poland in 1989, the Catholic Church had been a very important element of the country’s dualistic social structure, but the democratic revolutions in Eastern Europe caught the Church by surprise. The article deals with issues such as the Church’s involvement in elections, the place of Christian values and the Catholic Church as an institution in the legal order, public debates about abortion and birth control, reintroduction of religious instruction in public schools etc.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2007, 4; 85-93 (9)
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Materiały jednostek wojewódzkiej administracji wyznaniowej w Archiwum Państwowym w Szczecinie jako źródło do dziejów stosunków państwo-Kościół rzymskokatolicki w latach 1945–1989
    Materials of the regional religious administration units in the Szczecin State Archives as a source on the history of the relations between the state and the Roman Catolic Church between 1945 and 1989
    Autorzy:
    Kowalczyk, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371293.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Archiwum Państwowe w Szczecinie
    Kościół rzymskokatolicki
    polityka wyznaniowa
    Szczecin National Archives
    Roman Catholic Church
    religion-related policy
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza materiałów archiwalnych wytworzonych przez jednostki administracji wojewódzkiej odpowiedzialne za sprawy wyznaniowe, znajdujących się w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie, jako źródła do dziejów stosunków państwo-Kościół rzymskokatolicki w latach 1945–1989. Określono grupę podmiotów realizujących zadania z zakresu polityki wyznaniowej na poziomie centralnym i wojewódzkim, ze szczególnym uwzględnieniem administracji. Przeanalizowano zawartość zespołów archiwalnych, w składzie których znajdują się materiały wytworzone przez jednostki organizacyjne odpowiedzialne za zagadnienia wyznaniowe. Dla rozwiązania problemu badawczego zastosowano metody: historyczną, instytucjonalno-prawną, systemową i case study. Akta jednostek wojewódzkiej administracji wyznaniowej odnajdziemy w szczecińskim archiwum w zespołach: Urząd Wojewódzki Szczeciński, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie, Urząd Wojewódzki w Szczecinie. Materiały z wymienionych zespołów pozwalają na odtworzenie różnych aspektów wyznaniowej polityki państwa: utrudniania pracy duszpasterskiej oraz katechizacji dzieci i młodzieży, ograniczania kościelnego stanu posiadania, dokonywania prób rozłamu wśród duchowieństwa. Dokumentacja zawiera ponadto istotne informacje o postawach społeczno-politycznych księży.
    Archives created by the regional administration units responsible for religious matters as the sources regarding the history of the relations between the state and the Roman Catholic Church between 1945 and 1989. It defines the group of entities implementing the religious policy at a central and regional level, with a special focus on administration. It analyses the contents of the archival fonds that included materials created by organisational units responsible for religious issues. The following methods were used to address the research problem: a historical method, an institutional & legal method, the system method and case study. The files of the religious administration unit can be found in the Szczecin archives in the following fonds: the Szczecin Regional Office, the Executive Committee of the Regional National Council in Szczecin, Regional Office in Szczecin. The materials from those fonds make it possible to recreate various aspects of the religious policy pursued by the state: hindering the pastoral work and religious education for children and teenagers, limiting the property of the church, attempting to create a rift between the clergymen. They contain important information about the social and political attitudes of priests.
    Źródło:
    Archeion; 2020, 121; 306-326
    0066-6041
    2658-1264
    Pojawia się w:
    Archeion
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Catholic Church in Poland as an Entity Influencing Parliamentary Elections (1989-2010)
    Autorzy:
    Kowalczyk, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2023707.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    parliamentary elections
    Church in Poland
    Catholic Church
    Opis:
    Various aspects of the term Catholic Church can be considered: theological, sociological, legal or politological. For the purpose of this article the defi nition of the Church as formulated by political science will be essential, although in this discipline various connotations exist. The Church is referred to as a denomination, religious community, an interest group or a political entity. Among authors writing about the Church as a denomination are Wolfgang Ernst Böckenförde and Heindrun Abromeit. Both of them focus on the spiritual-religious aspect of Church activities, at the same time emphasizing that political activity is not the principal aim of the Church. Broader theories of Church activities as an interest group are presented by Carolyn M. Warner and Dietrich Hierlemann. Classifying the Catholic Church as an interest group C.M. Warner claims that this institution makes eff orts to get preferential treatment by political authorities, and its goal is to gain certain resources from the economic and political systems. The Church attempts to lobby democratic governments through political parties and other means, as it intends to have an infl uence on the educational system, impose its moral values on society through legislation, or retain certain tax reliefs. The Church tries to provide its members with certain collective goods (such as answers to moral and philosophical dilemmas), affiliation-based (e.g. cult site), or individual incentives (e.g. sacraments). The Catholic Church, therefore, in addition to an organized religion, can be referred to as an untypical interest group D. Hierlemann similarly states that the Church acts as a representative of interests and a lobbyist that attempts to make infl uential contacts, establish good relations with decision makers and play for resources. The Church acting in the secular sphere is subject to the same priciples as other associations (Verbände). This entity tries to promote its interests in the political process. In reference to theories describing the functioning of associations in the lay-political area we can examine the activities of the Church within the political system. From this perspective D. Hierlemann analyzes various forms of lobbying done by the Catholic Church in Poland.
    Źródło:
    Polish Political Science Yearbook; 2012, 41; 472-485
    0208-7375
    Pojawia się w:
    Polish Political Science Yearbook
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół katolicki w latach przełomu (1987–1989)
    The Roman Catholic Church in the Breakthrough Years (1987–1989)
    Autorzy:
    Łatka, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478044.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Roman Catholic Church
    Polish episcopacy
    communist authorities
    Józef Glemp
    Wojciech Jaruzelski
    system transformation
    negotiations
    Opis:
    R ola Kościoła katolickiego w trzech ostatnich latach istnienia PRL była znacząca. Po trzeciej pielgrzymce Jana Pawła II wspomniana instytucja wystąpiła jako pośrednik i moderator dialogu między władzami a opozycją. Episkopat konsekwentnie odrzucał kolejne propozycje strony rządowej zmierzające do reformy systemu bez udziału dzia- łaczy zdelegalizowanej „Solidarności”. Zaangażowanie hierarchii kościelnej było nie- zwykle ważne dla doprowadzenia do rozmów „okrągłego stołu” oraz w czasie wyborów parlamentarnych w czerwcu 1989 r., gdy jej wsparcie okazało się kluczowe dla zwycięstwa Komitetu Obywatelskiego i klęski listy rządowej. W tym okresie Episkopat odniósł także bezprecedensowe sukcesy w zakresie relacji państwo–Kościół: uregulowanie swojego statusu prawnego i nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i PRL. Oba osiągnął na własnych warunkach, wykorzystując swoją silniejszą pozycję negocjacyjną. Artykuł przedstawia podejście struktur centralnych Kościoła w Polsce do sytuacji politycznej w ostatnich trzech latach PRL, gdy Episkopat był swego rodzaju akuszerem porozumienia między władzą a opozycją.
    T he Roman Catholic Church played a significant role during the last three years of the People’s Republic of Poland. Following the third pilgrimage of John Paul II, the institution acted as a mediator and moderator of dialogue between the authorities and the opposition. The episcopacy kept rejecting subsequent proposals of the government party to reform the system without involving activists of the delegalized “Solidarity” Movement. The involvement of the Roman Catholic hierarchy was hugely important for initiating the “Round Table” talks and during the parliamentary elections of June 1989 when its support turned out to be of key significance for the victory of the Civic Committee and for the defeat of the government party. At that time, the episcopacy also recorded unprecedented successes in the relations between the state and the Church, the regulation of its legal status as well as the Holy See and the People’s Republic of Poland entering into diplomatic relations. It achieved both on its own terms by leveraging its superior negotiation power. The article discusses the approach of the highest hierarchy of the Roman Catholic Church in Poland toward the political situation during the last three years of the People’s Republic of Poland when the episcopacy served as a kind of “midwife” for the agreement between those in power and the opposition.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 33; 13-40
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Greek Catholic Church in Czechoslovakia under the pressure of normalisation in 1969 –1989
    Autorzy:
    Lukáčova, Jana
    Šturák, Peter
    Weis, Martin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18105023.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-27
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Greek Catholic Church
    normalisation
    society
    freedom
    Opis:
    Aim. This article presents the status of the Greek Catholic Church during a defined period. It brings the functioning of this religion in the period of normalisation of society closer. Methods. Our study is the result of archival and document-based research, as well as expert studies and monographs dealing with the above-mentioned issue. Results. Although we can define the period studied in our research as a period of relative freedom when compared with the years 1950–1967, it cannot be perceived as a total liberation of the Church. Unfortunately, the political reality was also reflected in the life and functioning of the Church itself. The Greek Catholic Church and its leaders understood that without the necessary support from the state and regime, they would lose their freedom mainly attained in the first half of 1968. Conclusion. The Greek Catholic Church had to face several important and ground-breaking tasks that were to ensure its stability for functioning and administration after 18 years of its non-existence. This involved receiving state consent for Consecrator ThDr. Basil (Vasiľ) Hopko, leadership of the Greek Catholic Church in general, consolidation of relationships and conflict resolution between the Greek Catholic Church and the Orthodox Church, or even the area of support and consent for building its own institute of theological formation.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2022, 13, 2; 631-644
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaangażowanie Kościoła katolickiego w proces pojednania polsko-ukraińskiego w latach 1989-2012
    The Commitment of the Catholic Church in the Process of the Polish Ukrainian Reconciliation in the Years 1989-2012
    Autorzy:
    Kozyrska, Antonina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1961820.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kościół katolicki
    Ukraina
    Polska
    pojednanie polsko-ukraińskie
    the Catholic Church
    Ukraine
    Polska
    Polish-Ukrainian reconciliation
    Opis:
    The difficult process of the Polish Ukrainian reconciliation is still continuing. The political transformations in and Ukraine in the years 1989-2012 had opened a research and public debate on the history of Polish-Ukrainian relations in the first half of the twentieth century. The two countries cooperate in the area of science, culture, economy, and politics more and more intensely. Mass social awareness, however, is changing slowly. The Catholic Church also indicated the need to accelerate the process of reconciliation. She has made in view of her peace mission and the need to improve mutual relations between the faithful of the Greek and Latin rites on both sides of the border. The superiors of the Roman-Catholic Church and the Greek-Catholic Church in Ukraine and in Poland have been engaged in the solution of the conflict concerning of the Lvov Eagles cemetery, have issued a series of appeals to both countries for reconciliation, have taken part in commemoration of the victims, and have performed symbolical acts of forgiveness. John Paul II supported the work of Polish-Ukrainian reconciliation. It was hoped that his pilgrimage to Ukraine in the June of 2001 would be a turning point. A sudden improvement of the situation, however, has not taken place, but in the following years many new initiatives of rapprochement appeared: common prayers, pilgrimages, meetings of the episcopate and the clergy of both countries. There are still problems, however, such as the disputes about temples, accusations of proselytism and depriving of national identity, discussions on the limitations of commitment in national and political life.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2013, 34; 121-144
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem osobowości prawnej Kościoła katolickiego w prawie polskim w latach 1944-1989
    Problem of Legal Status of Catholic Church in Polish Law in 1944-1989
    Autorzy:
    Dziobek-Romański, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1871785.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    As contrasted to the declarations made by communists that in Poland everyone has liberty of religion, legal status of Catholic Church - the most common religion in Poland - in practice was never defined. On September 12th, 1945 Temporary Government of National Unity decided that Polish Concordat from January 10,h, 1925 stopped to be obligatory until May 17th, 1989, when Polish Parliament passed a bill: about relations between the State and the Catholic Church in Poland. During the last 45 years Polish government and parliament failed in making any complete regulation of legal status of Catholic Church. Articles from concordat from May 10th, 1925 lost their legal power and this situation gave rise to complications and had its impact on Catholic Church’s property rights. In the years 1944-1989 states and party authorities’ opinion was not based on law and sometimes against the Constitution from 1921 valid till 1952. Gaps in the law try to repair Polish Supreme Court’s verdict (April 18th, 1963) - admitted that: parish, diocese and diocese theological seminaries have the personality of law. In practice this verdict interfered in the organic structure of Catholic Church. This article considers the legal status of Catholic Church and its organisations in Polish law system in the years 1944-1989. The author tried to make a brief analysies of the relations between the State and the Catholic Church in Poland after the Second World War, at the same time he tried to prove that Polish People’s Republic was a state sui generis religious state.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2000, 10, 2; 37-70
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyjazdy katolików świeckich z Polski na obszar poradziecki po 1989 r. jako forma pomocy Kościołowi na Wschodzie
    The departures of catholic laity from Poland to the post-Soviet states after 1989 as a way of helping Church in the East
    Autorzy:
    Lubicz Miszewski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521452.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Społecznych. Instytut Studiów Międzynarodowych
    Tematy:
    Catholic Church
    USSR
    Polish laity
    post-Soviet states
    Opis:
    Religious freedom as it was at the end of the USSR has enabled the revival of the Roman Catholic Church. In addition to the clergy, useful help in this process is played by lay people, coming in to the post-Soviet states, among others, from Poland. The article contains an analysis of surveys conducted among representatives of Polish laity who after 1989 came in to support priests in pastoral work in parishes located just behind the eastern border of the Republic of Poland.
    Źródło:
    Wschodnioznawstwo; 2017, 11; 313-323
    2082-7695
    Pojawia się w:
    Wschodnioznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół rzymskokatolicki na Ukrainie Zachodniej na przykładzie Tarnopolszczyzny w latach 1946–1989
    The Roman Catholic Church in Western Ukraine as exemplified by the Tarnopol region between 1946–1989
    Autorzy:
    Stocki, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478082.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Opis:
    In 1944–1945 100 000 Polish repatriates, including nearly 100 priests left the Tarnopol region. 259 churches and chapels became deserted. Toward the end of the forties there remained eleven legally functioning Roman Catholic communities, with almost 3000 faithful, looked after by seven priests. Despite the hostility of the atheistic, totalitarian regime, the communities not only preserved their religious tradition and national identity, but also became a moral support to the underground Ukrainian Greek Catholic Church. In the Khrushchev era – in contrast to the Stalinist period – mass repressions were not instigated the clergy, quite the opposite – many clergymen were freed from prisons and camps. However, at the same time, atheist propaganda was intensified. Orthodox and Catholic churches were being closed, religious communities were being officially deregistered. Due to this, in 1964 only six registered Roman Catholic communities remained with the same number of churches. The remaining communities lost their previous status. Through delegalising them, the local authorities were acting according to the expectations of the Kiev and Moscow officials, however, they made it more difficult for themselves to control part of the Roman Catholics in future. Persecutions led to the closing of the Roman and Greek Catholics – not only in the Tarnopol district, but also in the whole of Western Ukraine. During Brezhnev’s rule the atheist course was continued. In the mid seventies in the Tarnopol region only three legally registered parishes remained, with three churches, while as many as ten functioned illegally. Naturally, this situation could not please local Catholics. The active attitude of the clergy, imbued by the spirit of the II Vatican Council, caused the faithful to become more active. They started systematically sending petitions to the district plenipotentiary for religious cults concerning the reregistration of the Roman Catholic parishes. The authorities consistently refused. Not until the policies of glasnost and perestroika, inaugurated by Gorbachov, were there conditions for religious freedom and the rebirth of Catholicism and other religions. The Roman Catholics of the Tarnopol region had their loyalty to Jesus Christ and the Holy See. They passed the test honourably and with a clear conscience.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2005, 1(7); 203-226
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postawy wobec Kościoła jako instytucji publicznej w Polsce w latach 1989-1999
    Attitudes towards the Church as a public institution in Poland in 1989-1999
    Autorzy:
    Mariański, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857646.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kościół katolicki
    dezinstytucjonalizacja religii
    postawy wobec Kościoła
    badania opinii społecznej
    Catholic Church
    de-institutionalization of religion
    attitudes towards the Church
    public opinion surveys
    Opis:
    The present considerations are only concerned with the Church's social significance and position in the society and do not touch upon its theological nature. The problem of the Church from the sociological perspective is extremely important, since in Poland − as empirical analyses show − religious involvement is closely connected to one's personal attitude towards the Church as an institution. Also the debate about the role and place of religion in public life is obscured by one's attitude towards the Church as an institution. In the article the author presented selected results of public opinion polls conducted in the recent few years by the CBOS (Centre for Social Opinion Studies), OBOP (Centre for Public Opinion Studies), Instytut Sondaży Społecznych (Institute for Public Polls) “Opinia” and Polski Generalny Sondaż Społeczny (Polish General Social Poll). The declared trust in the Church has various levels depending on the institution that conducted the poll. The differences in the obtained results range from 10 to 20%, and sometimes even more. Taking into consideration the differences in the posed questions it can be said that between 55 and 75% of the studied Poles are willing to give positive opinions about the Church in general categories. However, it is a trust of a special kind, on the level of generally accepted values. If we refer to other indexes, like conviction about the Church's dominance in the society, satisfaction with the Church's pronouncements on various social issues, Poles opinions about the Concordat, applying the principles of the Catholic social teaching by the state authorities, the Church's influence on Polish legislature etc., this trust will appear in a little different light.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2001, 1; 149-176
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między męczeństwem a przystosowaniem. Kościół katolicki w Europie Środkowo-Wschodniej pod rządami komunistów (1944–1989)
    Between martyrdom and adaptation: The Catholic Church in Central and Eastern Europe under Communist rule (1944–1989)
    Autorzy:
    Wierzbicki, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478161.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 17-24
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena regulacji prawnych ustanowionych przez Konferencję Episkopatu Polski po 1989 roku
    Evaluation of legal regulations drafted by the Polish Episcopal Conference after the year 1989.
    Autorzy:
    Piotr, Kroczek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953114.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    canon law
    Catholic Church
    Polska
    transformation
    1989
    prawo kanoniczne
    Kościół katolicki
    Polska
    transformacja
    Opis:
    The article presents some regulations in particular canon law issued by the Episcopal Conference of Poland in reaction to the social changes that have taken place after a political and economic turning point in the year 1989. In the first part of the paper a short description of the Episcopal Conference is given. It serves to facilitate the subsequent evaluation of the acts issued by the Conference. The second part deals with one of the transformations in Polish society that is a new way of application and realization the right to association. Proper norming acts are analyzed. At the end of the second part some areas which require more regulations in canon law are mentioned. The very last part is dedicated to the recapitulation and conclusions. Summing up it can be said that the Episcopal Conference of Poland appropriately fulfills its duty by helping the faithful to cope with the hardships accompanying the changes in society
    Artykuł prezentuje niektóre regulacje prawne wprowadzone w ramach uprawnień do partykularnego prawa kanonicznego przez Konferencję Episkopatu Polski jako reakcję na socjologiczne zmiany, które zaszły po politycznym i ekonomicznym przewrocie w roku 1989. W pierwszej części artykułu zawarto krótkie przedstawienie konferencji episkopatu oraz jej kompetencji ustawodawczych. Druga część dotyczy jednej ze zmian w transformacji polskiego społeczeństwa, czyli sposobu stosowania i realizacji prawa do stowarzyszania się. Stosowne akty normatywne zostały przeanalizowane. Pod koniec tej części zostały przedstawione również inne obszary życia, które wymagają regulacji przez prawo kanoniczne. Ostatnia część została poświęcona podsumowaniu i wnioskom. Podsumowując, można powiedzieć, że Konferencja Episkopatu Polski właściwie wypełnia swoje obowiązki poprzez niesienie wiernym pomocy w zmaganiu się z trudnościami towarzyszącym zmianom w społeczeństwie.
    Źródło:
    Studia Socialia Cracoviensia; 2015, 1(12); 93-105
    2080-6604
    Pojawia się w:
    Studia Socialia Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tajne święcenia słowackich i czeskich księży w Polsce (1958-1989)
    Secret ordination of Slovak and Czech priests in Poland (1958-1989)
    Autorzy:
    Szumiło, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1832039.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-07
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    tajne święcenia
    Polska
    Czechosłowacja
    Kościół rzymskokatolicki
    secret ordination
    Polska
    Czechoslovakia
    Roman Catholic church
    Opis:
    W obliczu represji ze strony władz komunistycznych doszło po 1956 r. do nawiązania tajnej współpracy między Kościołami katolickimi w Polsce i Czechosłowacji. Jednym z najmniej znanych i zbadanych aspektów pomocy udzielanej przez polski Kościół były tajne święcenia kapłańskie. Ogółem w latach 1958-1989 polscy biskupi tajnie wyświęcili co najmniej 53 księży z Czechosłowacji, w tym 48 Słowaków i 5 Czechów. Byli to w zdecydowanej większości przedstawiciele zgromadzeń zakonnych, przede wszystkim salezjanów, kapucynów, werbistów i jezuitów. Najbardziej intensywnym okresem wsparcia dla braci w wierze zza południowej granicy okazały się lata 1976-1981, gdy wyświęcono w Polsce aż 26 Słowaków i Czechów. Ustalona lista wyświęconych księży jest z pewnością niepełna, bowiem z tej konspiracyjnej działalności zachowało się niewiele dokumentów na piśmie. Całe zagadnienie współpracy Kościoła polskiego i czechosłowackiego w okresie komunizmu wymaga dalszych, pogłębionych badań.
    In the face of repression by the communist authorities, secret cooperation between Catholic Churches in Poland and Czechoslovakia was established after 1956. One of the least known and researched aspects of the assistance provided by the Polish Church was secret ordinations. In total, in the years 1958-1989, Polish bishops secretly ordained at least 53 priests from Czechoslovakia, including 48 Slovaks and 5 Czechs. They were mostly representatives of religious orders, mainly Salesians, Capuchins, Verbists and Jesuits. The most intensive period of support for the brothers in faith beyond the southern border were the years 1976-1981, when as many as 26 Slovaks and Czechs were ordained in Poland. The established list of ordained priests is undoubtedly incomplete, as few written documents have survived from this underground activity. The whole issue of cooperation between the Polish and Czechoslovakian churches during the communist period requires further, in-depth research.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 1; 208-220
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lokalne władze partyjno-państwowe wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1956-1989. Zarys problematyki
    Local Authorities Party-State to the Catholic University of Lublin in the Years 1956-1989. Outline of the Problem
    Autorzy:
    Słowiński, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807012.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Polska Rzeczpospolita Ludowa; Katolicki Uniwersytet Lubelski; lubelskie władze partyjno-państwowe; szkolnictwo wyższe; Kościół katolicki
    Polish People’s Republic; Catholic University of Lublin; Lublin authorities of the partystate; higher education; Catholic Church
    Opis:
    Głównym celem niniejszego artykułu jest omówienie polityki lokalnych władz partyjno-państwowych wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1956-1989. KUL, jako uczelnia prywatna, niezależna od wpływów komunistów, stojąca po drugiej stronie barykady, jako instytucja wroga ideologicznie, po reaktywowaniu działalności w 1944 r. z góry skazana była na różnego rodzaju represje ze strony nowych władz, a w jakimś momencie nawet i na próbę likwidacji. Po krótkim okresie odwilży, jaka nastała po 1956 r., lokalne władze zaczęły osłabiać, a nawet paraliżować funkcjonowanie uczelni. Zamykano świeckie kierunki studiów, nakładano finansowe obciążenia, blokowano nominacje kadry naukowej. Jednak zamierzenia lokalnych władz partyjnych nie zawsze szły w parze z decyzjami zapadającymi w Warszawie. Władze centralne bowiem nie były do końca przekonane do ostatecznych środków względem KUL-u. Mimo wrogiej polityki lokalnych władz partyjnych uniwersytetowi udało się nie tylko przetrwać w tym trudnym okresie, ale także podejmować działania umożliwiające jego rozwój.
    The main purpose of this article is to discuss the policy of the local authorities party-state failure to Catholic University of Lublin in the years 1956-1989. Catholic University of Lublin as a university private, independent from the influence of the communists, standing on the other side of the barricades as the institution of the enemy ideologically the reactivation of operations in 1944 It was doomed from the new authorities for various types of repression and at some point even the test liquidation. After a short period of peace which started after 1956., the local authorities have begun to take decisive steps aimed at weakening in the longer term even paralyze the functioning of the university. It was planned to achieve this among others, by closing the secular fields of study, getting rid of financial resources or blocking the appointment of academic staff. However, the intentions of the local party authorities do not always go hand in hand with the decisions by the falling in Warsaw. The central authorities because they were not convinced until the end to make its policy in relation to the Catholic University of Lublin reach for definitive measures, ignoring the suggestions from relevant in this regard with the lower levels of the party apparatus. In spite of the hostile policy of the local party authorities university has managed to not only survive in this difficult period but also over time to take action to enable its progressive development.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 99-114
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obecność sióstr zakonnych w życiu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1945-1989
    Presence of Sisterhoods in the Life of the Catholic University of Lublin in the Years 1945-1989
    Autorzy:
    Mirek, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807065.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kościół; zakony; zakonnice; KUL
    the Church; congregations; nuns; KUL
    Opis:
    W historię Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i w jego misję od samego początku była wpisana obecność sióstr zakonnych, które tworząc środowisko akademickie, były: studentkami, nauczycielami akademickimi, pracownikami naukowymi, bibliotekarkami, pracownikami administracji różnych agend uniwersytetu, między innymi: rektoratu, domu księży studentów, żeńskiego domu akademickiego, a także Towarzystwa Naukowego KUL oraz Towarzystwa Przyjaciół KUL. Władze PRL od początku lat 50. zamknęły siostrom zakonnym możliwość kształcenia się w szkołach państwowych. Dotyczyło to zarówno szkół średnich, jak i wyższych. Z tego względu przez długie lata Katolicki Uniwersytet Lubelski obok Akademii Teologii Katolickiej był jedyną wyższą uczelnią, gdzie zakonnice mogły studiować. Obecność sióstr zakonnych na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim miała swoje przełożenie na kształtowanie się elity zakonnej, gdyż wiele sióstr absolwentek KUL-u podejmowało obowiązki przełożonych generalnych i prowincjalnych. Uniwersytet ten był dla żeńskich wspólnot zakonnych ważnym ośrodkiem naukowym, gdzie zakonnice mogły zdobywać wykształcenie i uzyskiwać stopnie i tytuły naukowe. Zakonnice na stałe wpisały się w historię społeczności akademickiej KUL-u, który z kolei kształtował historię życia nie tylko swoich absolwentek w habitach, ale także całych wspólnot zakonnych.
    The presence of nuns in the Catholic University of Lublin (KUL) and its mission was written into its history since the very beginning, who while creating academic environment were students, academic teachers, research workers, librarians as well as university administration employees and its various agendas, including the rector’s office, priests’ dormitory, female dormitory as well as the Scientific Society of KUL and Society of KUL Friends. Since the beginning of the 1950s, authorities of the Polish People’s Republic prevented the nuns’ possibility to study in state schools, and this concerned both secondary schools and colleges. For this reason, the Catholic University of Lublin, apart from the Academy of Catholic Theology, for many years became the only institution of higher education where nuns could study. The presence of nuns at the Catholic University of Lublin translated into a formation of the conventual elite, since many nuns who graduated from KUL assumed the duties of general and provincial superiors. The Catholic University of Lublin was an important scientific centre for sisterhood communities, where nuns not only could acquire education but also academic degrees and titles. The nuns have become the history and academic community of KUL for good, shaping the history of life not only of its graduates in habits, but also of entire religious communities.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 355-381
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowa posoborowa w Kościele katolickim w Polsce w latach 1978-1989. Zarys wybranych problemów
    Post-Council Renewal in the Catholic Church in Poland in the Years 1978-1989. An Outline of Chosen Problems
    Autorzy:
    Białkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545137.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Kościół katolicki
    PRL
    Sobór Watykański II
    recepcja Vaticanum II
    Jan Paweł II
    Konferencja Episkopatu Polski
    Komisje Episkopatu Polski
    nauczanie soborowe
    reforma liturgii
    kolegialność biskupów
    synodalność
    ekumenizm
    odnowa życia zakonnego
    ruchy katolickie
    Catholic Church
    Polish People’s Republic
    Second Vatican Council
    reception of Second Vatican Council
    Commissions of the Polish Episcopate
    application of council teachings
    reform of liturgy
    collegiality of bishops
    idea of synodality
    ecumenical movement
    renewal of monastic life
    Catholic movemens
    Catholic associations
    Opis:
    Lata 1978-1989 to w Kościele katolickim w Polsce faza dojrzała recepcji Soboru Watykańskiego II. Do najważniejszych zjawisk mających wpływ na jej przebieg należały: przemiany polskiej religijności w latach osiemdziesiątych XX w.; nowy model relacji państwo-Kościół katolicki; społeczny wymiar trzech pielgrzymek Papieża-Polaka do Ojczyzny (1979-1983-1987); zmiany personalne i pokoleniowe w Episkopacie Polski. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Aplikacja nauczania soborowego w teologii polskiej zaznaczyła swoją obecność w pracach: ks. Józefa Kudasiewicza (biblistyka), ks. Józefa Tischnera (katolicka nauka społeczna), ks. Adama Ludwika Szafrańskiego (eklezjologia), o. Stanisława Celestyna Napiórkowskiego OFMConv. (mariologia, ekumenizmu), ks. Wacława Hryniewicza OMI (ekumenizm), o. Jana Charytańskiego SJ (katechetyka), ks. Franciszka Blachnickiego (teologia pastoralna i liturgika), ks. Eugeniusza Werona SAC (teologia laikatu), biskupa Wilhelma Pluty (teologia pastoralna), ks. Franciszka Woronowskiego (teologia pastoralna) oraz ks. Tadeusza Dajczera (religioznawstwo i fenomenologia religii). Publikacja czterech tomów „Liturgii Godzin” oraz wydanie w 1986 r. „Mszału Rzymskiego dla Diecezji Polskich” stanowiły zwieńczenie odnowy liturgicznej. Z kolei ukazanie się krytycznego III wydania „Biblii Tysiąclecia” (1980 r.), było realizacją postulatów zgłaszanych już w drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX w. Kolegialność biskupów znalazła w pełni odzwierciedlenie w przepisach nowego Statutu Konferencji Episkopatu Polski (1987 r.), a synodalność rozwijała się poprzez synody. W latach 1978-1989 trwały obrady jednego synodu prowincjonalnego i dziewięciu synodów diecezjalnych. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było zainaugurowanie dwustronnych dialogów doktrynalnych (odnośnie ważności chrztu św. oraz małżeństw mieszanych). Przystosowana odnowa życia zakonnego w dekadzie lat osiemdziesiątych XX w. miała przede wszystkim wymiar jurydyczny związany z rewizją prawa zakonnego oraz przyjęciem nowych konstytucji. Aktywność świeckich zaowocowała rozwojem wcześniej działających ruchów i stowarzyszeń oraz narodzinami nowych. Dynamiczny wzrost był udziałem Drogi Neokatechumenalnej, Katolickiej Odnowy w Duchu Świętym, Ruchu Światło-Życie, Ruchu Rodzin Nazaretańskich oraz Wspólnot Życia Chrześcijańskiego.
    The years 1978-1989 in the Catholic Church in Poland constitute a mature stage of the reception of the Second Vatican Council. Among the most important phenomena that influenced the process were: changes in Polish religious life in the 1980’s; new model of state-Church relationship, social aspect of the three pilgrimages of the Polish Pope to Poland (1979-1983-1987); personal and generational changes in Polish Episcopate. An important role was played by the activity of special Commissions of the Polish Episcopate, which gave the whole process an appropriate tempo and determined the main directions of changes. The application of council teachings in Polish theology could be found in the works of: Rev. Józef Kudasiewicz (Bible studies), Rev. Józef Tischner (Catholic Social Teaching), Rev. Adam Ludwik Szafrański (Ecclesiology), Fr. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (Mariology, Ecumenism), Rev. Wacław Hryniewicz OMI (Ecumenism), Fr. Jan Charytański SJ (Catechetics) Rev. Franciszek Blachnicki (Pastoral Theology and Liturgics), Rev. Eugeniusz Weron SAC (Theology of the Laity), Bishop Wilhelm Pluta (Pastoral Theology), Rev. Franciszek Woronowski (Pastoral Theology) and Rev. Tadeusz Dajczer (Religious Studies and Phenomenology of Religion). Publication of four volumes of Liturgy of Hours and Roman Missal for Polish Dioceses (1986) constituted the culmination of liturgical renewal. Publication of critical third edition of the Millennium Bible (1980) was the realization of the postulates set in the second half of the 1960’s. Collegiality of bishops was fully reflected in the regulations of the new Statute of Polish Episcopal Conference (1987), and the synodality developed through synods. In the years 1978-1989 there was one provincial synod assembly and nine diocesan synod assemblies. A considerable achievement of the ecumenical movement was the inauguration of bilateral doctrinal dialogues (about the validity of baptism and mixed marriages). The renewal of monastic life in the 1980’s was predominantly of juridical dimension connected with the revision of monastic law and adopting new constitutions. Activity of the laity resulted in the development of existing movements and associations and the creation of new ones. Neocatechumenal Way, Catholic Charismatic Renewal, Light-Life Movement, Families of Nazareth Movement and Christian Life Communities enjoyed a dynamic growth.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 130; 263-323
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy polityczne członków zakonów męskich i kongregacji w Czechach w latach 1948–1989
    The political trials of members of male orders and congregations in the Czechoslovakia in the period of 1948–1989
    Autorzy:
    Vlček, Vojtěch
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477919.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Kościół rzymsko-katolicki
    zakonny
    prześladowanie religijne
    procesy polityczne
    reżim komunistyczny
    Czechosłowacja 1948–1989
    Roman Catholic Church
    conventual
    religious persecution
    political trials
    Communist regime
    Czechoslovakia 1948–89
    Opis:
    The political trials of members of male orders and congregations in the Czechosloslovakia in the period of 1948–1989 The study depicts persecutions of male orders and congregations in the period of the Communism regime in the Czech lands during the period of 1948–1989. It indicates the graduał restriction of their activities after the Communist takeover in February 1948. The first part includes the period of 1948–1968, namely the mass attack of the Communist oppressors on the orders shortly after assuming authority, the restriction of their public activities until the complete liquidation of all male orders in Czechoslovakia in April 1950, the so-called K campaign implemented by the state security services (in Czech: Státní bezpečnost). It also mentions the life of monks in centralising internment camps and the illegal renewing of communes as well as the continuation of conventual life in hiding in the 1950s and 1960s. The most significant form of the persecutions committed on monks were the political show trials. In the early 1950s and subsequently in the 1960s, within the Czech lands, during two large rounds of trials, 361 monks were convicted in 175 trials, including 18 of them more than once. The frequent cause of the imprisonment and conviction of the monks was, firstly, their public activities, reading pastoral letters, criticising Communism during their sermons or helping people related to the Anti-Communism movement. In the late 1950s and early 1960s, in the majority of case, these were group trials including several dozen members of the order, the purpose of which was the liquidation of any signs of life emanating from the Order: secret meetings, enrolling new members, ordinations. In particular, the 1950s were characterised by severe sentences (58 monks were sentenced to 10-15 in prison, 14 to 20 years or more and 3 to life imprisonment). The most striking aspect was the cruelty of the interrogation methods of the secret agents of the state security, mentally and physically torturing the persons they interrogated; at least 3 monks died in remand centres and 6 while serving time in prison. The second part of the text provides an analysis of the orders in the period 1968–1989. The nationwide thaw in the period of the so-called Prague Spring in 1968 brought a short-term attempt at reviving conventual life in the Czech Republic. After the invasion of the Warsaw Pack military forces and progressing normalisation in the 1970s, conventual communes underwent a process of destruction at the hands of secret church officers and the state security services, while the existence of male orders, including the recruitment of new members, research, publication of religious literature, was deemed illegal, and thus punishable under law. In the period of normalisation, in contrast to the 1950s and 1960s, there were not hundreds of cases of arrests, interrogations and convictions but there were individual trials. Only in the case of the Franciscans during the Vir campaign in 1983, and during other campaigns against them within the republic were dozens of order members prosecuted, of whom only five were sentenced in the Czech lands. Many of the cases that were brought to trial, despite serious interest from the state security services, ended in failure or reversal. In the 1970s and 1980s, the Communist authorities refrained from the previously widespread practices of interning monks in camps or nationwide manhunts. This was caused mainly by the negative reaction of the national opposition as well as international protests and coverage of those cases in the Western mass media. The persecution of male orders and the trials of their members continued in Czechoslovakia throughout the entire period of the Communist regime, with the exception of late 1960s. Since 1950 until the fall of the regime in 1989, with the exception of the period of the so-called Prague Spring, the activities of male orders were deemed undesirable and illegal. The long-term objective of the Communist regime was the complete destruction of conventual life in Czechoslovakia and to convert the society to atheism.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 251-283
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biskupi czasów przedrozbiorowych w świetle propagandy antykościelnej prowadzonej przez władze polityczne Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w latach 1944–1989
    Autorzy:
    Jaworski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669451.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    People’s Republic of Poland (PRP)
    propaganda
    bishops
    Roman-Catholic Church
    fight against religion
    Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
    biskupi
    Kościół rzymskokatolicki
    walka z religią
    Opis:
    One of the fundamental ideological goals of communists coming into power in Poland after the end of the World War II was the fight against religion. The goal resulted in the marxist-leninist ideology (based on dialectical and historical materialism) which rejected the existence of God. No wonder that the contemporaneous political authorities supported by the ideology mentioned above towards wide spread devotion of the society treated the Church as the opponent which can make them less powerful. Hence, the People’s Republic of Poland (PRP) authorities used in a different intensity the policy of repression and condemnation against the Church in years 1944–1989. Anti-church propaganda became the crucial element of the government’s policy. The propaganda covered various aspects of life and functioning of the Church.The present article highlights the political propaganda of the PRP and what was carefully underlined was the fact how the propaganda presented particular bishops from old Polish times showing at the same time, based on certain examples, manipulation, lies, and lack of reliability and objectivity of the contemporaneous propaganda.
    Jednym z podstawowych ideologicznych celów przejmujących władzę komunistów w Polsce po zakończeniu II była walka z religią. Cel ten wynikał z przyjętej ideologii marksistowsko-leninowskiej (opartej na materializmie dialektycznym i historycznym) odrzucającej istnienie Boga. Nic więc dziwnego, że ówczesne władze polityczne na powyższej podbudowie ideologicznej wobec powszechnie występującej religijności społeczeństwa traktowały Kościół jako konkurenta, który mógłby osłabić jej autorytet. Z tego powodu władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) w latach 1944–1989 z różnym nasileniem stosowały wobec Kościoła politykę represji i deprecjonowania. Istotnym elementem prowadzonej polityki stała się antykościelna propaganda obejmująca różnorodne aspekty życia i funkcjonowania Kościoła.W niniejszym artykule zwrócono uwagę na propagandę polityczną PRL, a konkretnie próbowano ukazać, w jakim świetle ta propaganda przedstawiała poszczególnych biskupów z czasów staropolskich, ukazując przy tym, w oparciu o poszczególne przykłady, manipulację, kłamstwa, brak rzetelności i obiektywizmu ówczesnej propagandy.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2016, 35, 2
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współpraca słowackiego biskupa Pavla Hnilicy z polskimi katolikami w latach 1964-1989
    Cooperation of the Slovak bishop Pavel Hnilica with Polish Catholics during 1964-1989
    Autorzy:
    Szumiło, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407994.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Czechosłowacja
    Kościół Rzymskokatolicki
    biskup Pavol Hnilica
    prymas Stefan Wyszyński
    Czechoslovakia
    Roman Catholic Church
    Bishop Pavol Hnilica
    Primate Stefan Wyszyński
    Opis:
    Po 1956 r. została nawiązana współpraca między polskimi i słowackimi katolikami,  w ramach której Polacy udzielali w różnych formach pomocy dla prześladowanego Kościoła w komunistycznej Czechosłowacji. Akcja ta polegała przede wszystkim na przerzucie zakazanej literatury religijnej oraz przekazywaniu informacji i potajemnym wyświęcaniu księży. Znaczącą rolę odgrywała przy tym słowacka emigracja kościelna z biskupem Pavlem Hnilicą na czele. Hnilica miał zakaz wjazdu do Czechosłowacji, ale do 1978 r. przyjeżdżał regularnie do Polski, aby osobiście organizować kanały przerzutowe do kraju oraz spotykać się z przedstawicielami   słowackiego tajnego Kościoła i młodymi Słowakami na oazach Ruchu Światło-Życie. Nawiązał bliską współpracę z polskimi biskupami i księżmi, w szczególności z kardynałami Wyszyńskim i Wojtyłą.
    After 1956, cooperation was established between Polish and Slovak Catholics, under which Poles provided various forms of help to the persecuted Church in communist Czechoslovakia. This action consisted primarily in the transfer of banned religious literature, information, and the clandestine ordination of priests. A significant role was played by the Slovak ecclesiastical emigration headed by Bishop Pavel Hnilica. Hnilica was forbidden to enter Czechoslovakia. However, until 1978 he regularly came to Poland to personally organize transfer channels to his country and met representatives of the Slovak clandestine Church and young Slovaks in the oases of the Light-Life Movement. He established close cooperation with Polish bishops and priests, especially with the Cardinals: Wyszyński and Wojtyła.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 259-271
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawy operacyjne aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej wymierzone w jezuitów Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej (1953-1989)
    Operational matters of the security apparatus of the Polish Peoples Republic against Jesuits in the Greater Poland-Masovia Province (1953-1989)
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1532279.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-06
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    security
    Jesuit Order
    Roman Catholic Church
    Polish People's Republic
    Communism
    the recent history of Poland
    bezpieka
    zakon jezuitów
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    komunizm
    najnowsza historia Polski
    Opis:
    W artykule przedstawiono różnorodne sprawy operacyjne jakie aparat bezpieczeństwa w okresie Polski Ludowej wytoczył przeciwko jezuitom z poszczególnych placówek Prownicji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego. Wiedzę w tym zakresie uzyskano na podstawie wieloletnich badań i analizy dokumentów pozostawionych przez Służbę Bezpieczeństwa w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej. W artykule wymieniono obszary zainteresowania aparatu bezpieczeństwa zakonem jezuitów, jak również poszczególnymi zakonnikami. Z analizy dokumentacji wynikało, że resort bezpieczeństwa chciał poznać całokształt życia zakonnika. W przeważającej aparat bezpieczeństwa mierze interesowała bieżąca praca duszpasterska i kontakty z różnymi grupami społecznymi na wielu płaszczyznach.
    The article presents various operational cases that the security apparatus brought against the Jesuits from particular outposts of the Greater Poland-Masovia Province of the Jesus Society during the People's Poland. Knowledge in this area was obtained on the basis of many years of research and analysis of documents left by the Security Service in the archives of the Institute of National Remembrance. The article lists areas of interest of the security apparatus of the Jesuit order, as well as individual monks. The analysis of the documentation showed that the Ministry of Security wanted to know the whole life of the religious. The majority of the security apparatus was interested in current pastoral work and contacts with various social groups on many levels.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2020, 47; 147-162
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka operacyjna jezuitów Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej na podstawie materiałów aparatu bezpieczeństwa w Polsce Ludowej z lat 1945-1989
    Operational Characteristics of the Jesuit Province of Greater Poland and Mazovia on the Basis of Materials of the Security Apparatus in People’s Poland in the Years 1945-1989
    Autorzy:
    Ihnatowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558978.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    bezpieka
    zakon jezuitów
    rozpracowanie
    inwigilacja
    Kościół rzymskokatolicki
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    security force
    Jesuits
    working out
    surveillance
    Roman Catholic Church
    People’s Republic of Poland
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań nad jezuitami w okresie Polski Ludowej. Bezpieka przez cały okres Polski Ludowej starała się ujarzmić jezuitów z północy. Jednak nie odniosła na tym polu wielu sukcesów. W jednej z prac dyplomowych funkcjonariusz Służby Bezpieczeństwa przyznawał się do poniesionej porażki. Zakon jezuitów dzięki swojej specyficznej formacji, duchowości, strukturze i stylowi działania zdołał się obronić zmasowanemu atakowi aparatu bezpieczeństwa.
    The article presents the results of research on the Jesuits during the Polish People’s Republic. The security police throughout this period tried to subdue the Jesuits from the North. However the security police did not have much success in this field. In one dissertation, an officer of the Security Service admitted it had suffered defeat. The Jesuits, thanks to their specific formation, spirituality, structure and style of operation, managed to see off the massive attack of the security apparatus.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2016, 39; 139-150
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Służby Bezpieczeństwa wobec klasztoru OO Kapucynów w Krośnie w latach 1981-1989
    The activities of the Security Service against the Order of Capuchin friars in Krosno in the years 1981-1989
    Autorzy:
    Kaczmarski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545067.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Kościół katolicki
    kapucyni
    Solidarność
    PRL
    Służba Bezpieczeństwa
    rozpracowanie
    Wydział do Spraw Wyznań
    The Catholic Church
    Capuchin Order
    Solidarity
    Polish People’s Republic Department IV of the Security Service of the Ministry of Internal Affairs
    administrative activities
    the Department of Religious Denominations
    Opis:
    W latach 1982-89 klasztor oo. Kapucynów w Krośnie należał do tych jednostek administracyjnych Kościoła katolickiego na terenie ówczesnego województwa krośnieńskiego, które udzielały zdecydowanego wsparcia lokalnym strukturom „Solidarności” i wokół których ogniskowała się działalność miejscowych środowisk opozycyjnych. Ojciec gwardian Bogusław Piechuta oraz jego zakonni współbracia: o. Ryszard Śleboda i o. Zdzisław Duma, należeli do bezkompromisowych przeciwników władzy komunistycznej. Z tego powodu byli inwigilowani i rozpracowywani przez funkcjonariuszy Wydziału IV SB WUSW w Krośnie. Autor artykułu stara się odtworzyć działania operacyjne Służby Bezpieczeństwa wobec tego klasztoru w latach 1982-1989. Pokazuje również wymierzone w tą wspólnotę zakonną działania administracyjne prowadzone przez krośnieński Wydział do Spraw Wyznań.
    In the years 1982-89, the monastery of Capuchin Friars in Krosno was one of those administrative units of the Catholic Church in then Krosno Voivodship which unequivocally supported the local structures of Solidarity and which constituted the active centre of the local opposition. The Guardian, Fr. Bogusław Piechuta and his confreres, Fr. Ryszard Śleboda and Fr. Zdzisław Duma, were uncompromising adversaries of the communist authorities. For this reason, they were under the surveillance of the functionaries of Department IV of the Security Service of the Ministry of Internal Affairs in Krosno. The author of the article strives to retrace the operative activities of the Security Service towards the order in the years 1982-1989. He also presents administrative activities of the Department of Religious Denominations in Krosno aimed against the order.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2017, 127; 267-300
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Radiofonia i telewizja jako narzędzia służące realizacji misji Kościołów i innych związków wyznaniowych (z uwzględnieniem Kościoła katolickiego). Gwarancje prawne i ich realizacja w Polsce po roku 1989
    Radio and television as tools that serve performing the mission of churches and other religious associations (except the Catholic Church). Legal guarantees and their implementation in Poland after 1989
    Autorzy:
    Wiśniewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807929.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    mass media
    radiofonia
    telewizja
    KRRiT
    wolność słowa
    wolnośc religii
    freedom of speech
    religious freedom
    radio
    television
    National
    Broadcasting Council (KRRiTV)
    Opis:
    Churches and other religious associations perform their mission in the contemporary world under the conditions of religious, cultural and political pluralism. The basic rule that is observed in the Polish religious law is the principle of equal rights enjoyed by Churches and other religious associations. 15 Churches and religious associations of the ones that are active on the territory of the Republic of Poland have their relations with the State regulated by acts. Among the acts, 10 ones contain guarantees of the use of the Church’s (religious association’s) own and/or public radio and television in performing their mission. The remaining Churches and religious associations (155 ones) use the guarantees contained in the Act on Guarantees of Religious Freedom. The Churches and other religious associations use their own radio and television on the basis that is defined in the Act on Radio and Television. Local radios connected with other Christian denominations than the Catholic one are poorly developed in Poland. The National Broadcasting Council (KRRiTV) issued only one concession for the Orthodox Radio Orthodoxia. Other initiatives launched in the recent years by Christian circles were not successful, first of all because of lack of financial means. Polish Radio JSC broadcasts programs prepared by Churches and religious associations on the basis of agreements with particular Churches and religious associations.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2010, 20, 2; 55-82
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KRYPTONIM „TEKLA”. DZIAŁALNOŚĆ INTELIGENCJI KATOLICKIEJ PRZY PARAFII POD WEZWANIEM ŚWIĘTEJ TEKLI W CIECHANOWIE W ŚWIETLE DOKUMENTÓW APARATU BEZPIECZEŃSTWA (1988–1989)
    CODE NAME „TEKLA”. THE ACTIVITY OF CATHOLIC INTELLIGENCE, ASSEMBLED NEAR LOCAL CHURCH DEDICATED TO SAINT TEKLA IN CIECHANOW, IN THE LIGHT OF DOCUMENTS CREATED BY SECURITY SERVICE IN THE POLISH PEOPLE’S REPUBLIC
    Autorzy:
    Kierski, Krzysztof Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/540550.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    INTELIGENCJA KATOLICKA
    STOWARZYSZENIE KATOLICKIE „POLITICUS”
    PARAFIA PW. ŚW. TEKLI W CIECHANOWIE
    Opis:
    The article presents activity of Catholic intelligence assembled near local church dedicated to Saint Tekla in Ciechanow during 1988–1989. The main target of this study is to introduce to the reader documentation created by security service in the Polish People’s Republic according to cultural and educational aspect of local church’s activities. Moreover the text describes the case of creation of Catholic Association called „Politicus” which was second best of intelligence catholic clubs existing in the country.
    Źródło:
    Meritum – Rocznik Koła Naukowego Doktorantów-Historyków Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; 2016, VIII; 381-402
    2080-4547
    Pojawia się w:
    Meritum – Rocznik Koła Naukowego Doktorantów-Historyków Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstanie i działalność Domu Ubogich „na Hucie” w Tarnowie jako kościelnej instytucji społeczno-opiekuńczej w latach 1934–1990
    The establishment and activities of the House of the Poor “on the Huta” in Tarnów as a church social and welfare institution in the years 1934–1990
    Autorzy:
    Glugla, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761802.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Kościół katolicki
    dzieła miłosierdzia
    „Dom Ubogich”
    Tarnów
    1934–1989
    Catholic Church
    works of mercy
    “House of the Poor”
    Opis:
    Artykuł omawia historię reprezentatywnej inwestycji misjonarskiej w Tarnowie — Domu Ubogich „na Hucie”, powstałego w latach 30. XX wieku w kontekście współczesnych uwarunkowań gospodarczych, społecznych i politycznych. Budową tego obiektu aktywnie interesowali się znani politycy — wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski i były premier Ignacy Jan Paderewski. Pomysłodawcą Domu Ubogich był ówczesny proboszcz parafii misjonarskiej w Tarnowie ks. Bronisław Szymański CM, a projektantem inż. Tadeusz Stapf. Dom ten przeszedł wiele przekształceń organizacyjnych, nazewniczych i architektonicznych od momentu powstania w 1934 roku do dnia dzisiejszego. Jednak funkcje i etos jego działalności pozostały niezmienione, zgodnie z duchem Wincentyńskim realizowanym przez misjonarzy i siostry miłosierdzia, polegającym między innymi na świadczeniu dzieł miłosierdzia ubogim, chorym, samotnym, sierotom i niepełnosprawnym.
    The article discusses the history of a representative missionary investment in Tarnow — the House for the Poor “on the Huta”, established in the 1930s in the context of contemporary economic, social and political conditions. The construction of this facility was of active interest to well-known politicians — Deputy Prime Minister Eugeniusz Kwiatkowski and former Prime Minister Ignacy Jan Paderewski. The originator of the House of the Poor was the then pastor of the missionary parish in Tarnow, Fr. Bronisław Szymański CM, and the designer was engineer Tadeusz Stapf. The house has undergone many organizational, naming and architectural transformations since its inception in 1934 to the present day. However, the functions and ethos of its activities have remained unchanged, in keeping with the Vincentian spirit pursued by the missionaries and Sisters of Mercy, which includes providing works of mercy to the poor, the sick, the lonely, orphans and the disabled.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2021, 40, 2; 25-48
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo o stowarzyszeniach jako instrument nadzorowania działalności zgromadzeń zakonnych w latach 1949-1989
    Law on Associations as an instrument to supervise the activities of religious congregations in the years 1949-1989
    Autorzy:
    Ordon, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043938.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    People's Republic of Poland
    Catholic Church
    religious orders
    the Law on Associations
    freedom of conscience and religion
    freedom of association
    associations in Poland
    anti-religious activities
    communist regime
    repression against religious orders
    Church-State relations
    religious organization
    religious freedom
    Law on Religion
    PRL
    Marxist-Leninist ideology
    ideologia marksistowsko-leninowska
    kościoły i związki wyznaniowe
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Kościół Katolicki
    zakony
    Prawo o Stowarzyszeniach
    reżim komunistyczny
    ograniczenia wolności religijnej w PRL
    Polska Ludowa
    zgromadzenia zakonne w PRL
    relacje państwo-kościół
    komunizm
    Kościół w PRL
    Opis:
    W Polsce po II wojnie światowej, prowadzona wówczas przez władze komunistyczne polityka wyznaniowa miała swe źródło w założeniach systemu marksistowsko-leninowskiego, ateistycznego w swej istocie, a w konsekwencji tego, wrogiego kościołom i związkom wyznaniowym. Ponieważ w Polsce przeważającą większość społeczeństwa stanowili wierni Kościoła katolickiego, toteż właśnie przeciwko instytucjom tego Kościoła skierowany został niemal cały impet antyreligijnej kampanii ówczesnych władz. Jedną z metod walki było instrumentalne stosowanie przepisów prawa stanowionego. Artykuł ukazuje takie właśnie wykorzystywanie przepisów rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 27 października 1932 r. – Prawo o stowarzyszeniach. Wszystkie zgromadzenia zakonne zostały podporządkowane przepisom tego prawa po wejściu w życie dekretu z 5 sierpnia 1949 r. Środkiem represji wobec zgromadzeń zakonnych Kościoła katolickiego stały się wówczas przepisy dotyczące nie tylko legalizacji zrzeszeń, czy likwidacji już działających, ale nawet te określające sprawowanie nadzoru nad działalnością tych zalegalizowanych zrzeszeń. W niniejszym opracowaniu pokazane zostały przykłady instrumentalnego wykorzystywania przepisów Prawa o stowarzyszeniach do kontrolowania i utrudniania działalności zgromadzeniom zakonnym.
    In Poland, after World War II, religious policy, led then by the communist government, was rooted in the Marxist-Leninist system that was atheistic in nature and, as a consequence, hostile to churches and religious associations. In Poland, the vast majority of the population were Catholic, so almost full brunt of anti-religious campaign of the then authorities was directed against the institutions of the Catholic Church. One of the methods of fighting was instrumental application of the provisions of statutory law. The article describes such an application of the Regulation of the President of the Republic of Poland of 27 October 1932 - Law on Associations. All congregations had to comply with the provisions of this law after the entry into force of the Decree of 5 August 1949. Thus, the rules relating not only to legalization or liquidation of the associations already operating, but even those defining supervision over the activities of these legalized associations  have become the means of repression against religious congregations of the Catholic Church. In this paper, the author presented examples of the instrumental application of the provisions of the Law on Associations to monitor and obstruct the activities religious orders.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2016, 19; 237-261
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-33 z 33

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies