Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Anusik, Zbigniew" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 88
Tytuł:
Postać Jana III Sobieskiego w tradycji historycznej epoki saskiej
La silhouette de Jean III Sobieski dans la tradition de lépoque saxonne
Autorzy:
Anusik, Małgorzata
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16648084.pdf
Data publikacji:
1984
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
L'époque saxonne (1697—1763) c'est la période qui a favorisé la naissance des premisses objectives de la légende blanche (positive), existant jusqu'à nos jours dans la conscience historique des Polonais. C'est un phénomène d'autant plus intéressant, que Sobieski mourait brouillé avec la nation, en face d'effondrement de tous ses plans politiques et, avant tout, dynastiques. Tout après sa mort la revalorisation de l'opinion sur feu le roi a lieu, comme résultat de la confrontation de son règne avec celui du premier des Wetlin. Après une série éphémère des panégiriques posthumes dans les années suivantes (de la deuxième décade du XVIIIème s.) commencent à paraître de plus en nombreux ouvrages consacrés au règne de Jean III. С'est l'opinion positiv e de son règne qui est exprimée par les mémorialistes (il est vrai que pas trop nombreux) et avant tout par les auteurs des calendriers historiques ou astrologiques (ces derniers ayant le caractère des prognostics), très populaires a l'époque. Ces auteurs jouaient un rôle important dans la formation de l'opinion des plus larges couches sociales. En même temps dans toutes sortes de publications n etaient exposés que certains éléments de la biographie de Sobieski, surtout ses victoires de Chocim et Vienne. Ainsi, foutes les ombres dans la biographie de ce souverain étant évitées, à l'époque saxonne, se cristallise la legende do Jean III (fonctionnant jusqu'à présent), qui opère d'un stéréotype du roi chevalier, patriote et sauveur de la chrétienté.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1984, 18; 3-15
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Korespondencja Krzysztofa księcia Zbaraskiego koniuszego koronnego 1612–1627”, opracowała Anna Filipczak-Kocur, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2015, ss. 255
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689773.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A few remarks on the history of the Zborowski family in the 16th century with reference to the book by Ewa Dubas-Urwanowicz
Kilka uwag o dziejach rodu Zborowskich w XVI wieku na marginesie książki Ewy Dubas-Urwanowicz
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689223.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 3; 287-326
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Absolutystyczny zamach stanu w Sztokholmie w 1789 r. w świetle doniesień „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”
The absolutist coup d’état in Stockholm in 1789 in the light of the reports of “Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Karkocha, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46173557.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Szwecja
Gustaw III
Riksdag w 1789 roku
„Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Piotr Świtkowski
Sweden
Gustav III
Riksdag meeting in 1789
“Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Opis:
W artykule autorzy przybliżają kwestie związane z zamachem stanu dokonanym przez króla Szwecji Gustawa III w czasie obrad Riksdagu w 1789 r., który pozwolił mu skupić pełnię władzy w swoim ręku. W pierwszej części opracowania omówiono pokrótce poczynania Gustawa III w latach 1771–1788. Zwrócono uwagę na powolne odchodzenie przez króla od zasad oktrojowanej przez niego konstytucji z sierpnia 1772 r. Kiedy zaś władca Szwecji zdecydował się zaatakować Rosję w końcu czerwca 1788 r., ściągnął na siebie poważne kłopoty. W armii doszło bowiem do buntu części oficerów, którzy sprzeciwili się wojnie rozpoczętej bez zgody Riksdagu. Gdy zaś do wojny po stronie Rosji przyłączyła się Dania, wydawało się, że nic nie uratuje Gustawa III od klęski. Stało się jednak inaczej. Interwencja dyplomatyczna Wielkiej Brytanii powstrzymała wojska duńskie. Korzystając natomiast z poparcia trzech niższych stanów, król w czasie Riksdagu 1789 r. zmusił szlachtę do posłuszeństwa, dokonał zamachu stanu i rozprawił się z buntem w armii. Wszystkie wydarzenia w Szwecji z lat 1788–1789 zostały szczegółowo omówione w wydawanym przez Piotra Świtkowskiego „Pamiętniku Historyczno-Polityczno-Ekonomicznym”. Na podkreślenie zasługuje fakt, że Świtkowski odnosił się z wielką sympatią do władcy Szwecji i w pełni zaaprobował wzmocnienie jego władzy kosztem przywilejów szlacheckich. Artykuły zamieszczane w czasopiśmie Świtkowskiego dawały czytelnikom dobre wyobrażenie o sytuacji w Szwecji w 1788 i 1789 r. W zakończeniu opisano pokrótce poczynania Gustawa III po roku 1789 aż do zamachu na jego życie i śmierci władcy w dniu 29 marca 1792 r.
In this article, the authors analyses issues related to the coup d’état carried out by the King of Sweden, Gustav III, during the Riksdag meeting in 1789, which allowed him to concentrate all the power in his hands. In the first part of study, the actions of Gustav III in the years 1771–1788 are briefly discussed. Attention was drawn to the king’s slow deviation from the rules of his constitution of August 1772. When the ruler of Sweden decided to attack Russia in the end of June 1788, he faced serious trouble. Some officers in the army revolted, due to their opposition to the war started without consent of the Riksdag. When Denmark joined the war on the side of Russia, it seemed nothing could save Gustav III from defeat, yet the course of events took a different path. British diplomatic intervention stopped the Danish troops, and with the support of three lower estates, the king forced the nobility into obedience during the Riksdag of 1789, made a coup d’état and dealt with the rebellion in the army. All the events occurring in Sweden in the years 1788–1789 were discussed in detail in the “Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Historyczny” published by Piotr Świtkowski. It is worth emphasizing that Świtkowski was very sympathetic to the ruler of Sweden and fully approved the strengthening of his power at the expense of noblemen’s privileges. Articles published in Świtkowski’s journal provided the readers with a good understanding of the situation in Sweden in 1788 and 1789. Finally, the authors briefly describe Gustav III’s actions after 1789, leading up to the attempt on his life and the death of the ruler on March 29, 1792.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 110; 159-189
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Andrzej Korytko, „Na których opiera się Rzeczpospolita”. Senatorowie koronni za Władysława IV Wazy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2015, ss. 484.
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689500.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
Opis:
-
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego Szwedzi przegrali bitwę pod Połtawą? Natura przeciwko armii szwedzkiej w kampaniach 1708 i 1709 roku
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042524.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Karol XII
wielka wojna północna
kampanie 1708 i 1709 roku
wyprawa na Moskwę
bitwa pod Połtawą
pogoda i warunki naturalne
Charles XII
Great Northern War
campaigns of 1708 and 1709
expedition to Moscow
battle of Poltava
weather and natural conditions
Opis:
W artykule przedstawiono przebieg działań podejmowanych przez armię szwedzką w latach 1708–1709. Obie kampanie skierowane były przeciwko Rosji, a celem strategicznym nakreślonym przez władcę Szwecji – Karola XII było zajęcie Moskwy. W ostatecznym rozrachunku, u schyłku 1708 r. wojska szwedzkie znalazły się jednak nie na przedpolu stolicy carów, a na Ukrainie Zadnieprzańskiej. W roku następnym Szwedzi stoczyli bitwę pod Połtawą, która zakończyła się ich klęską. Autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak się stało? Omawiając drogę Karola XII na połtawskie pole bitwy, zwraca uwagę przede wszystkim na czynniki naturalne i obiektywne (pogoda, ukształtowanie powierzchni, przeszkody naturalne itd.), na które król Szwecji nie miał żadnego wpływu. Zdaniem autora to właśnie te czynniki w dużym stopniu wpłynęły na to, że szwedzka armia stanęła do walki pod Połtawą znacznie osłabiona i z niewielkimi szansami na zwycięstwo.
The article presents the course of actions undertaken by the Swedish army in the years 1708 and 1709. Both campaigns were directed against Russia, and the strategic goal outlined by the ruler of Sweden – Charles XII was to seize Moscow. At the end of 1708, however, the Swedish army was not in the foreground of the tsar’s capital, but in Ukraine, on the left bank of Dnepr. The following year the Swedes fought the battle of Poltava, which ended with their defeat. The author tries to answer the question, why did this happen? When discussing the path of Charles XII to the Poltava battlefield, he pays attention primarily to natural and objective factors (weather, surface shape, natural obstacles etc.) on which the King of Sweden had no influence. In the author’s opinion, these was this factors that largely influenced the fact that the Swedish army stood to the battle of Poltava significantly weakened and with a very little chance to win.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 81-102
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
France in Sweden’s Foreign Policy in the Era of Gustav III’s Reign (1771–1792)
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Markiewicz, Mariusz
Bartosiewicz, Aleksandra
Leśniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/26850652.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
This book is about the Stockholm court’s policy on France during the reign of Gustav III. It is a work on the history of diplomacy based on an extensive source material. The author concentrates especially on the crisis of the French monarchy in the years 1787-1792. He also pays a lot of attention to Gustav III’s unsuccessful attempts to build an anti-French and anti-revolutionary coalition of European monarchs. The chronological range of work covers Gustav III’s reign, thus the death of that ruler on March 29, 1792 marks the end of the book.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
From Editorial Office
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689175.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
Opis:
-
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 3
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Garwascy herbu Grzymała w XV–XVII wieku Przyczynek do dziejów i genealogii rodu
The Garwaski family, Grzymała coat of arms, in the 15th–17th century. Contribution to the history and genealogy of the family
Familie Garwascy von Grzymała in den 15.–17. Jahrhunderten. Ein Beitrag zur Geschichte und zur Genealogie des Stamms
Garwascy, le manteau d’armes de Grzymała du XVème au XVIIème siècle. Une contribution à l’histoire et la généalogie de la famille
Гарваские герба Гжимала в XV–XVII вв. Из истории и генеалогии рода
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968177.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
The aim of the study was to complete the genealogy of the Garwaski family and its achievements in the 15th, 16th, 17th century and present the most prominent representatives of the family. The survey showed that the Garwaski family, Grzymała coat of arms, is an old family from Mazovia, the genealogy of which is dated back to the 13th and 14th century. The 15th-century ancestors of the later Garwaski family were from Miszewo and hence they were called the Miszewski family. They were the lords of Mazovia, as well as their ancestor, Mikołaj, the castellan of Wyszogród who received his title from the prince Wańko (Wacław) in 1319. This also applies to Filip from Miszewo (d. 1442), the cupbearer (podczaszy) of Płock, and his only son, Jan, the castellan of Wizna (d. 1471). After the death of the latter the family had to divide its inheritance into three parts and thus temporarily lost its previous importance. None of the castellan’s children was an official. Only one of his grandsons, Jan Miszewski from Garwarz, also called Jan Garwaski from Miszewo (d. 1540), managed to both regain his family political position and rebuild its finance as he inherited landed estates from his father and uncle who died childless. He was the pantler (stolnik) of Wyszogród and cupbearer (cześnik) of Płock. Jan Garwaski married Zofia Dzierzgowska who was a sister of the primate Mikołaj Dzierzgowski (d. 1559). That marriage was one of the most important events in the history of the Garwaski family. Their sons, Paweł (d. 1560) and Hieronim (d. 1583), could count on the patronage and support of the powerful uncle. The first was the castellan of Sierpc, the second, the chancellor of Gniezno who governed 8 different prelatures. Paweł Garwaski could have probably gained higher position in the Senate but he died untimely. Perhaps his brother could have become a bishop, if only the archbishop Dzierzgowski had lived any longer. Yet, Paweł Garwaski, like his own father, had a wife from the wealthy and prominent family. He married Elżbieta Kucieńska, a daughter of Stanisław, the voivode of Rawa (d. 1542). Their children inherited, after the childless deaths of all Stanisław’s sons, a third part of the landed estate of Kutno. The sons of Paweł and Elżbieta from Kutno, Stanisław, Paweł and Jerzy, made the Garwaski family prominent. The reign of king Sigismund III Vasa was the best time for the family. Both Stanisław (d. 1613) and Paweł (d. 1618) Garwaski were the castellans of Płock. Their youngest brother, Jerzy (d. 1615/16), was the governor (starosta) of Gostynin. When Stanisław, the castellan of Płock, died the Garwaski family had in its possession landed estates located in voivodeship of Płock, Mazovia, Rawa, Łęczyca and land of Dobrzyń that included one town, one part of a town, one aldermanship (wójtostwo), 19 villages and two parts of a village. They also made the use of two quite wealthy Royal estates, the crown land (starostwo) of Gostynin (the castle, the town and 5 villages) and crown land (starostwo) of Wyszogród (the castle, the town and 7 villages). However, Jerzy Garwaski was unable to pass the crown land of Gostynin to one of his sons and Paweł was forced to sell the crown land of Wyszogród to the Karnkowski family. After the death of Paweł in 1618 the Garwaski family ceased to be a senatorial one. None of his successors was a senator. Paweł's two sons died childless and their landed estates passed to their uncle the castellan of Płock, Walenty Zieliński. Three of six Jerzy’s sons chose a clerical career. Stanisław (d. 1635) was a dean of Płock and a canon of Kraków, Jan (d. 1633), a curator (kustosz) of Łowicz and a canon of Płock, Mikołaj (d. after 1634) joined the Jesuit order. What is more, Paweł (d. before 1654) was a cupbearer (podczaszy) of Gostynin, Piotr (d. before 1660) became the royal courtier and a leaseholder of Rzeczyca crown land and Zygmunt (d. before 1652) did not hold any office at all. Piotr was the richest of the brothers. At the end of his life he had a half of town Kutno, 7 villages and two parts of a village. These estates were inherited by his sons, Krzysztof (d. after 1699) and Ludwik (d. before 1689). When Ludwik died childless, Krzysztof inherited all fortune of their father. He was the last descendant of the family who could be described as a wealthy nobleman. Yet, he lost that status in 1698, when he sold landed estate Kutno. His 18th-century descendants were members of the middle nobility only. The son of Zygmunt Garwaski, Franciszek Jan (d. after 1698) also sold familial landed estates located on the borderland between Łęczyca voivodeship and Gostynin land (part of Rawa voivodeship) and moved to the Mazovian voivodeship. It is also worth noting that until the end of the 17th century male representatives of the Garwaski family had wives from well-known and wealthy senatorial families. Paweł (d. 1618) married Dorota Zielińska, a daughter of Grzegorz, the voivode of Płock. His brother, Jerzy (d. 1615/16), married Agnieszka Szczawińska and later Anna Tarnowska, a daughter of Stanisław, the castellan of Sochaczew. One of Paweł’s sons, Jan (d. 1624), married Izabela Karnkowska, a daughter of Jan Stanisław, the voivode of Płock. As for Jerzy’s sons: Paweł married Anna Krasińska, a daughter of Franciszek, the castellan of Ciechanów; Piotr married Agnieszka Słupska and later Katarzyna Sienieńska, a daughter of Zbigniew, the castellan of Lublin; Zygmunt married Ewa Kucieńska, a daughter of Grzegorz, the governor (starosta) of Kruszwica. Katarzyna Walewska, a daughter of Zygmunt, the chamberlain (podkomorzy) of Łęczyca, was the wife of Krzysztof, the only son of Piotr and Katarzyna Sienieńska who ever married. Finally, sons of Jerzy Garwaski, the governor (starosta) of Gostynin were bound by the family connections with the well-known and influential families such as the Krasiński, Kretkowski, Sierakowski, Sienieński, Lanckoroński, Walewski, Konarski, Plichta and Leszczyński. Thus through almost entire seventeenth century the Garwaski family was still perceived as a part of political and financial elite of Greater Poland. Its financial situation worsened when the family sold Kutno landed estate in 1698. Then the Garwaski family definitively lost its position and importance.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2015, 14, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gustaw III wobec rewolucji francuskiej
Gustav III’s attitude towards French Revolution
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689011.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Gustaw III
rewolucja francuska 1789–1792
Szwecja w II połowie XVIII w.
polityka zagraniczna Szwecji w II połowie XVIII w.
sytuacja polityczna w Europie w II połowie XVIII w.
Gustav III
French Revolution 1789–1792
Sweden in the second half of 18th century
Sweden’s foreign policy in the second half of 18th century
political situation in Europe in the second half of 18th century
Opis:
Gustav III was a King of Sweden from 1771 till 1792. From the very beginning of his reign he was firmly associated with France. Thanks to its support, he made a monarchist coup d’état in August 1772. For the next fifteen years he was the closest ally of the court of Versailles. The internal crisis, which started in 1787, meant that France was no longer able to play the current role in the international arena. One of the first European politicians who became aware of that fact was Gustav III. In the years 1788–1790, against the position of France, he led war with Russia, which he ended in August 1790. There is no doubt that he did it because of the developments in France. The king had long been terribly afraid of any revolutions. And it was not about social or economic changes caused by revolution. It was so as the King of Sweden considered a revolution a destructive force threatening all the thrones. He was afraid that the example of France, where the position of the king weakened with each passing month, could lead to a collapse of the monarchy in all other European countries. For this reason, Gustav III came up with the idea of making the armed intervention in France. In 1791 the most important thing for him was rescuing the threatened French monarchy. Not finding understanding with the representatives of the Triple Alliance (England, Prussia, Holland), he increasingly began to lean towards the concept of an alliance with Russia. A decision to sign the treaty of alliance with Catherine II finally sealed failure of Louis XVI’s escape from Paris in June 1791. Almost immediately after stopping the King of France at Varennes, Gustav III started to put together a broad coalition of powers whose primary aim was to rescue the institutions of the French monarchy. His initiatives in this regard, however, were not understood at European courts. Swedish diplomats met almost everywhere with cool and sometimes even hostile reception. The only result of a large-scale diplomatic action was the signing of the Drottningholm treaty with Russia in October 1791. It is also worth noting that Gustav III remained in constant contact with Louis XVI and his trusted representative in exile, Louis Auguste, Baron of Breteuil. Gustav III was murdered at a time when his proposals were accepted by Louis XVI and Marie Antoinette. The Tuileries court, initially quite sceptical towards the idea of an armed intervention in France. In March 1792 however the Baron of Breteuil, acting on behalf of the French royal couple, agreed on both, landing of the Swedish corps in Normandy and the organisation of a new escape of the royal family from Paris. The death of Gustav III shattered, however, all those intentions. The dying king also never learnt that in late March 1792 a chance for fulfilling all his desires and dreams appeared.
Gustaw III panował w Szwecji w latach 1771–1792. Od początku swoich rządów był mocno związany z Francją. Dzięki jej poparciu dokonał monarchistycznego zamachu stanu w sierpniu 1772 r. Przez kolejnych 15 lat był najbliższym sojusznikiem dworu wersalskiego. Zapoczątkowany w 1787 r. kryzys wewnętrzny sprawił, że Francja nie była w stanie dłużej odgrywać dotychczasowej roli na arenie międzynarodowej. Jednym z pierwszych polityków europejskich, który zdał sobie z tego sprawę, był właśnie Gustaw III. W latach 1788–1790, wbrew stanowisku Francji, prowadził wojnę z Rosją, którą zakończył w sierpniu 1790 r. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że zrobił to ze względu na rozwój sytuacji we Francji. Król od dawna panicznie bał się bowiem wszelkich rewolucji. I nie chodziło mu bynajmniej o wywołane przez nie zmiany natury społecznej czy gospodarczej. W rewolucji król szwedzki widział niszczycielską siłę zagrażającą wszystkim tronom. Obawiał się, że przykład Francji, gdzie pozycja króla słabła z każdym miesiącem, może doprowadzić do upadku monarchii we wszystkich innych krajach europejskich. Z tego właśnie powodu Gustaw III powziął myśl o dokonaniu zbrojnej interwencji we Francji. W 1791 r. sprawą dla niego najważniejszą było już bowiem ratowanie zagrożonej monarchii francuskiej. Nie znajdując zrozumienia u przedstawicieli państw trójprzymierza (Anglia, Prusy, Holandia), coraz bardziej zaczynał skłaniać się ku koncepcji zawarcia przymierza z Rosją. Decyzję o podpisaniu traktatu sojuszniczego z Katarzyną II przesądziło niepowodzenie ucieczki Ludwika XVI z Paryża w czerwcu 1791 r. Niemal natychmiast po zatrzymaniu króla Francji w Varennes Gustaw III przystąpił do montowania szerokiej koalicji mocarstw, której pierwszoplanowym celem miało być ratowanie instytucji francuskiej monarchii. Jego inicjatywy w tym względzie nie znalazły jednak zrozumienia na dworach europejskich. Dyplomaci szwedzcy niemal wszędzie spotkali się z chłodnym, a niekiedy nawet z wrogim przyjęciem. Jedynym rezultatem zakrojonej na szeroką skalę akcji dyplomatycznej okazało się podpisanie traktatu drottningholmskiego z Rosją w październiku 1791 r. Warto też zwrócić uwagę na to, że Gustaw III pozostawał w stałym kontakcie z Ludwikiem XVI i jego zaufanym przedstawicielem na emigracji – Louisem Auguste’em baronem de Breteuil. Gustaw III został zamordowany w chwili, kiedy jego propozycje zostały zaakceptowane przez Ludwika XVI i Marię Antoninę. Dwór tuileryjski początkowo dość sceptycznie odnosił się bowiem do pomysłu zbrojnej interwencji we Francji. Jednak w marcu 1792 r. baron de Breteuil, występując w imieniu francuskiej pary królewskiej, zgodził się zarówno na lądowanie szwedzkiego korpusu w Normandii, jak i na zorganizowanie nowej ucieczki rodziny królewskiej z Paryża. Śmierć Gustawa III przekreśliła wszystkie te zamiary. Umierający król nigdy nie miał się też dowiedzieć, że w końcu marca 1792 r. pojawiła się szansa na spełnienie wszystkich jego pragnień i marzeń.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jacek Pielas, Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce 2013, ss. 401
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689374.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2014, 13, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan III Sobieski w tradycji historycznej czasów stanisławowskich
Jean III Sobieski dans la tradition historique de lépoque du roi Stanislas
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Anusik, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16648112.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Le siècle de lumières adopta envers le roi Jean III Sobieski une attitude basée sur les principes quelque pou différents de ceux qu'on appliquait par rapport аux autres personnages de l'héritage national. A l'epoque du roi Stanislas (1764—1795) le savoir sur le roi constituait un élément de la vive tradition historique résultant de la continuité directe des générations. Le développement de l'idée du siècle de lumières contribua aux changements dans l'évaluation du passé national et à l'essai de revaloriser les opinions sur l'époque du roi Jean III. Sous l'influence des événements politiques (le I. partage de la Pologne et la participation de l'Autriche a celui-ci), les oeuvres littéraires évaluant d'une façon critique le règne de Jean III., et notamment son secours porté à Vienne, commencèrent à paraître. Cependant lors les émotions liées au premier partage furent tombées, le centième anniversaire de la bataille de Vienne devint un excellent atout de propagande. La polémique autour de la personne du roi eut pour suite l'approfondissement considérable du savoir sur Jean III. et son temps. La célébration du centième anniversaire de Vienne (1783 et 1788) contribua à la popularisation inouie du roi Jean III. dans la société. Les historiographes, les poètes et les mémoralistes de l'époque se prononcèrent sur lui. C'est alors que le savoir sur Sobieski et son époque se répandit authentiquement. Les générations suivantes se rangèrent à l'opinion sur le roi qui dominait dans la société et avait été formée dans les dernières années de l'independance de la Pologne.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1985, 22; 75-90
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631) wobec Kościoła i duchowieństwa katolickiego
Prince Jerzy Zbaraski’s (1574–1631) Attitude towards the Church and the Catholic Clergy
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46184409.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kościół katolicki
kontrreformacja
jezuici
Jerzy ks. Zbaraski
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Catholic Church
Counter-Reformation
Jesuits
prince Jerzy Zbaraski
history of Polish-Lithuanian Commonwealth in 16th and 17th centuries
Opis:
Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631) był jednym z najwybitniejszych polityków polskich w pierwszej połowie XVII w. Potomek starej rodziny książęcej władającej wielkim latyfundium na kresach południowo-wschodnich, świetnie wykształcony, władający kilkoma obcymi językami, miał wszelkie predyspozycje do tego, aby odegrać wybitną rolę w dziejach Rzeczypospolitej. Pomijany przez Zygmunta III w nadaniach królewszczyzn i urzędów, dość szybko przeszedł jednak do opozycji. W niniejszym artykule omówiono stosunek księcia do Kościoła i duchowieństwa katolickiego. Zwrócono uwagę na fakt, że chociaż od wczesnego dzieciństwa był on wyznawcą katolicyzmu, to dość szybko popadł w konflikt z jezuitami. Utrudniło mu to karierę polityczną. Niemniej jednak w 1620 r. doczekał się awansu na urząd kasztelana krakowskiego. W latach dwudziestych XVII w. był już uznanym przywódcą antykrólewskiej opozycji. Książę nie akceptował zmian zachodzących w polskim Kościele i był przeciwnikiem polityki religijnej Zygmunta III. Sam był rzecznikiem tolerancji i utrzymania w mocy postanowień zawartych w akcie konfederacji warszawskiej z 1573 r. Występował w obronie prawosławia. Przyjaźnił się z przywódcą różnowierców na Litwie, Krzysztofem ks. Radziwiłłem. Opowiadał się za zwiększeniem świadczeń duchowieństwa na rzecz państwa. Konsekwentnie popierał interesy Akademii Krakowskiej. Był nieprzejednanym wrogiem jezuitów, których uważał za szermierzy kontrreformacyjnego fanatyzmu. Był zwolennikiem świeckiego, tolerancyjnego państwa, które nie ingeruje w kwestie wyznaniowe i światopoglądowe. Popularny i lubiany przez szlachtę, Jerzy ks. Zbaraski zmarł 30 lipca 1631 r., niemal powszechnie żałowany. Wieść o jego śmierci z radością przyjęli natomiast jezuici i ich adherenci na dworze królewskim.
Prince Jerzy Zbaraski (1574–1631) was one of the most eminent Polish politicians in the first half of the 17th century. A descendant of an old princely family which ruled a large latifundium in the south-eastern borderlands, well educated, fluent in several foreign languages, he had all the predispositions to play an outstanding role in the history of Polish-Lithuanian Commonwealth. Omitted by Zygmunt III in his granting of royal lands and higher offices, he quickly moved to the opposition to the king. This article discusses the prince’s attitude towards the Catholic Church and clergy. Attention was drawn to the fact that although from early childhood he was a follower of Catholicism, he quickly came into conflict with the Jesuits. This hindered his political career. Nevertheless in 1620 he was promoted to the office of the castellan of Kraków. In the 1620s he was already a recognized leader of the anti-royal opposition. The prince did not accept the changes taking place in the Polish Church and was an opponent of the religious policy of Zygmunt III. He himself was a spokesman for tolerance and upholding the provisions contained in the act of the Warsaw Confederation of 1573. He defended the Orthodoxy. He was on friendly terms with the leader of dissenters in Lithuania, prince Krzysztof Radziwiłł. He was in favor of increasing the charges of the clergy to the state. He consistently supported the interests of the Kraków Academy. He was an implacable enemy of the Jesuits, whom he considered to be the champions of Counter-Reformation fanaticism. He was a supporter of a secular, tolerant state that would not interfere in religious and ideological matters. Popular and liked by the nobility, prince Jerzy Zbaraski died on July 30, 1631 causing almost universal sadness. The news of his death was received with joy only by the Jesuits and their adherents at the royal court.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 35-55
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Maroszek, „Dzieje województwa podlaskiego do 1795 roku”, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2013, ss. 757
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689399.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Artykuły recenzyjne i recenzje
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2015, 14, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 88

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies