Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "„Laws”" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
The Eclipse of Religion and Freud’s “future of an illusion”
Autorzy:
Ferrarotti, Franco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23587321.pdf
Data publikacji:
2024-01-02
Wydawca:
Academicus. International Scientific Journal publishing house
Tematy:
religion
sacred
Meta-human factor
market laws
church religion.
Opis:
The main contention of this paper is that, no matter whether one is a true believer or a professed atheist, religion remains a relevant social phenomenon. Serious scholars have written about an eclipse of the sacred in industrial societies through a sad confusion between «sacred» and «religious». The «religious» as a commodity administered by an organized church might well be in a state of crisis. But the «sacred» is actually the meta-human element that makes mankind exist and develop beyond the so-called «laws» of the market
Źródło:
Academicus International Scientific Journal; 2024, 15, 29; 10-20
2079-3715
2309-1088
Pojawia się w:
Academicus International Scientific Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Right to Conscientious Objection as a Constitutional Category: Selected Issues. A Comparative Study of Fundamental Laws and Constitutional Courts’ Jurisprudence
Prawo do sprzeciwu sumienia jako kategoria konstytucyjna w świetle komparatystycznego studium ustaw zasadniczych i orzecznictwa sądów konstytucyjnych: wybrane zagadnienia
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32081087.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
comparative study
constitution
constitutional court
right to conscientious objection
konstytucja
sąd konstytucyjny
prawo do sprzeciwu sumienia
komparatystyka
Opis:
The article presents the results of a comparative study focusing on the right to conscientious objection in constitutions of modern states. This right is primarily associated with military service. In approximately a dozen constitutions, it stands as an independent, general right to conscientious objection. The constitutional scope of the given right is typically broad, with lawmakers seldom specifying the sources or conditions for its exercise. The contentious nature of the analysed right causes its explicit challenge in several constitutions. Case law, especially that of constitutional courts, reveals that the normative presence and the specifics of the right to conscientious objection within a particular legal system may not necessarily originate directly from constitutional provisions. Court decisions rendered in various countries sometimes attribute a constitutional character to this right, even when the fundamental law does not explicitly articulate it. Conversely, there are occasional restrictive interpretations of unequivocal constitutional provisions regarding conscientious objection.
W artykule zaprezentowano rezultaty komparatystycznego studium konstytucji współczesnych państw pod kątem gwarantowanego w nich prawa do sprzeciwu sumienia. Prawo to najczęściej dotyczy służby wojskowej. W pojedynczych przypadkach sprowadza się do innej partykularnej klauzuli sumienia. W kilkunastu konstytucjach przyjmuje postać generalnego prawa do sprzeciwu sumienia. Unormowania konstytucyjne tytułowego prawa są zwykle ogólne. Z rzadka ustrojodawcy określają źródła sprzeciwu sumienia czy warunki skorzystania z prawa do sprzeciwu sumienia, w szczegółach odsyłając do ustaw. Kontrowersyjność tytułowej kategorii prawa tłumaczy jego eksplikatywne zakwestionowanie w kilkunastu ustawach zasadniczych. Praktyka orzecznicza, zwłaszcza sądów konstytucyjnych, pokazuje że normatywny byt i zakres treściowy prawa do sprzeciwu sumienia w danym porządku prawnym niekoniecznie jest prostą konsekwencją postanowień konstytucji. W judykaturze poszczególnych państw zdarza się uznawać konstytucyjny charakter prawa do sprzeciwu sumienia pomimo braku jego wyraźnego wyartykułowania w tekście ustawy zasadniczej, jak i czynić wykładnię zawężającą językowo jednoznacznych przepisów konstytucyjnych w tym względzie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 163-183
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykonywanie gleboznawczej klasyfikacji gruntów - potrzebne zmiany w prawie geodezyjnym i kartograficznym
Soil-Science Based Classification of Land – Changes in Geodetic and Cartographic Laws Needed
Autorzy:
Woźniak-Waszak, Sylwia
Sobecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343776.pdf
Data publikacji:
2024-02
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
klasyfikator
gleboznawcza klasyfikacja gruntów
operat klasyfikacyjny
ewidencja gruntów i budynków
ochrona gruntów
classification expert
soil-science classification of land
classification study
land and building register
land protection
Opis:
Grunty rolne i leśne podlegające klasyfikacji gleboznawczej obejmują w Polsce obszar o powierzchni ok. 20 mln hektarów. Zasady i metody jej wykonania oraz kompetencje wymagane od osób przeprowadzających klasyfikację nie zostały określone w aktach prawnych, mimo że jej wyniki są ujmowane w ewidencji gruntów i budynków – jednym z ważniejszych rejestrów publicznych. Najwyższa Izba Kontroli zbadała1, czy starostowie odpowiedzialni za prowadzenie gleboznawczej klasyfikacji gruntów w powiatach zapewnili jej właściwy poziom merytoryczny. Nieprawidłowości stwierdzono we wszystkich jednostkach objętych kontrolą. Miały one charakter systemowy i wynikały przede wszystkim z nieokreślenia ustawowych wymagań dla kandydatów na klasyfikatorów, zasad ich upoważniania do przeprowadzania tych zadań oraz właściwego nadzoru nad prowadzeniem postępowań.
The objective of the article is to present, on the basis of the audit conducted by the Supreme Audit Office, the rules for soil-science based classification of land, including selection and authorising of persons to perform it. Proper classification of land is of key importance, and the binding legal regulations do not set forth criteria for selection nor requirements for experts. The results of the audit indicated deficiencies already at the stage of selecting classification experts. Due to the lack of legal regulations, local governors acted in an inconsistent and non-transparent way, since in most cases the requirements that these experts have to possess were not defined nor publicly announced. The binding regulations do not set forth qualification requirements nor criteria for selecting persons responsible for soil-science based classification of land. Without more detailed regulations it is not possible to ensure the proper quality of these tasks, or to provide transparency in classification experts selection process. The audit also revealed that classification of land was in fact made at the request of land owners and by experts they hired. This could have led to lowered land classes and consequently – to lowered taxes or evasion of payments for excluding land from rural or forest production. In some cases, protocols on classification were drawn up already before starting administrative proceedings, so without the body responsible for classification. Considering that land owners selected classification experts themselves and paid them directly, without involvement of local authorities, land owners in fact had the authority of public bodies in the area of soil science. Also, the objectivity and independence of classification experts were infringed, and conditions in which they provided their opinions gave rise to a conflict of interests.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2024, 69, 1 (414); 119-127
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemoc Braci Ekonomistów czy natura praw
The infirmity of the Economist Brothers, or the nature of laws
Autorzy:
Kowalczyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19989803.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
ekonomia
natura praw ekonomicznych
nauki ścisłe
mainstream i nonmainstream w ekonomii
poziom zróżnicowania szkół ekonomicznych
economics
the nature of economic laws
science
mainstream and nonmainstream in economics
the scale of diversity of economic schools
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja podstawowych źródeł słabości ekonomii jako dyscypliny nauki w skutecznej diagnozie oraz przewidywaniu przyszłego przebiegu zdarzeń ekonomicznych i ich konsekwencji. Inaczej ujmując – przyczyn tytułowej niemocy ekonomistów, a także typowej dla tej dyscypliny mnogości opinii, stanowisk, wreszcie teorii, występujących paralelnie, w tym samym czasie w odniesieniu do tych samych okresów oraz zdarzeń gospodarczych i rynkowych. Główna teza artykułu przyjmuje, iż podstawową przyczyną niemożności ekonomistów do zgodnego zdiagnozowania przeszłych zdarzeń ekonomicznych oraz trafnego opowiedzenia się co do przyszłego ich przebiegu jest sama natura zjawisk i procesów gospodarczych, implikująca wieloznaczność i nieostrość głoszonych poglądów, zaś równoległa wielość poglądów to prosta konsekwencja charakteru ekonomii jako ze swej istoty dyscypliny heterogenicznej, co wymaga współpracy środowiska i akceptacji różnych poglądów, a nie dzielenia ich na te słuszne i te negowane, czyli niezasługujące na uznanie. W związku z tak nakreślonym celem badawczym oraz sformułowaną tezą główną prowadzone analizy mają charakter badań niereaktywnych, w ramach których wykorzystano takie metody, jak analiza treści (content analysis) oraz badania historyczno-porównawcze (historical-comparative research).
The aim of the article is to identify the basic sources ofweakness in economics as a scientific discipline in the effective diagnosisand prediction of the future course of economic events andtheir consequences. In other words, the causes of the titular infirmityof economists, as well as the multitude of opinions, positions, and finallytheories typical of this discipline, occurring in parallel, at thesame time, in relation to the same periods and economic and marketevents. The main thesis of the article assumes that the basic reason forthe inability of economists to unanimously diagnose past economicevents and accurately decide on their future course is the very natureof economic phenomena and processes, implying the ambiguity andvagueness of the views expressed, while the parallel multiplicity of viewsis a simple consequence of the nature of economics. as an inherentlyheterogeneous discipline, which requires the cooperation of the communityand the acceptance of different views, and not dividing theminto the right ones and the negated ones, i.e. those that do not deserverecognition. In connection with the research objective outlined in thisway and the main thesis formulated, the conducted analyzes are ofa non-reactive nature, in which methods such as content analysis andhistorical-comparative research were used.
Źródło:
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie; 2023, 67, 1; 5-22
1896-656X
Pojawia się w:
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Applicable Law Concerning Obligations Arising from the Infringements of Personal Data Laws Due to the Use of Artificial Intelligence Systems
Autorzy:
Świerczyński, Marek
Więckowski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40263799.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
AI
personal data
data protection law
conflict-of-laws
Opis:
An issue that is characteristic of AI is data processing on a massive scale (giga data, Big Data). This issue is also important because of the proposition to require manufacturers to equip AI systems with a means to record information about the operation of the technology, in particular the type and magnitude of the risk posed by the technology and any negative effects that logging may have on the rights of others. Data gathering must be carried out in accordance with the applicable laws, particularly data protection laws and trade secret protection laws. Therefore, it is necessary to determine the applicable law in line with existing conflict-of-law regulations.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2023, 52, 1; 169-181
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Key elements of the criminal law conflict system, with special reference to Spanish criminal law
Autorzy:
Obregón García, Antonio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206907.pdf
Data publikacji:
2023-06-26
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Spanish Criminal Code
conflict of laws
conflict of rules
Opis:
Criminally relevant conduct often falls under several criminal precepts, regulating as many criminal notions as possible, and it is necessary to decide whether all, some or only one of them could be applicable. This phenomenon, termed ‘conflict’, occurs when a subject’s actions with criminal relevance are, wholly or partially, subsumed under different criminal precepts. To definitively classify the punishable act, it is then necessary to take a further step, which can be considered conclusive, and determine the precept or precepts applicable to the act. Hence, this paper analyses the meaning, content, and application of the conflict of laws and conflict of rules.
Źródło:
Ius Novum; 2023, 17, 3 ENG; 1-18
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja kauzy zobowiązania podatkowego
The concept of causa impositionis
Autorzy:
Gryziak, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762946.pdf
Data publikacji:
2023-11-28
Wydawca:
Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
Tematy:
kauza zobowiązania podatkowego
zdolność płatnicza
gospodarcza wykładnia prawa podatkowego
władztwo podatkowe
Benvenuto Griziotti
causa impositionis
ability to pay
economic interpretation of tax laws
taxation power
Opis:
Celem poniższego opracowania jest rekonstrukcja koncepcji kauzy zobowiązania podatkowego i jej wpływu na proces stosowania prawa podatkowego. Koncepcja ta wpisuje się w postulaty funkcjonalnej, a w szczególności gospodarczej wykładni prawa podatkowego, otwiera tym samym proces stosowania prawa podatkowego na kategorie o charakterze ekonomicznym, co wydaje się konieczne z uwagi na regularnie wypracowywane koncepcje zmierzające w tym kierunku ze względu na potrzebę zapewnienia materialnej sprawiedliwości podatkowej (mowa o wspomnianej gospodarczej wykładni prawa podatkowego czy też współczesnych klauzulach antyabuzywnych). Postulaty zbieżne z postulatami koncepcji kauzy zobowiązania podatkowego są obecne w doktrynie prawa podatkowego, wobec czego koncepcja ta może być przydatna dla celów poznawczych
The aim of this paper is to reconstruct the concept of causa impositionis and its impact on the application of tax regulation. The concept fits the so called economic interpretation of tax laws, since it refers to economic values rather than legal notions – what seems necessary taking into consideration that similar concepts are formulated regularly (e.g. the economic interpretation of tax laws or modern anti-abusive clauses). The ideas equivalent to causa impositionis are present in modern tax law, hence, the concept might be useful for exmplanatory purposes.
Źródło:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych; 2023, 11(327); 14-20
1427-2008
2449-7584
Pojawia się w:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liability for damages caused by artificial intelligence systems – main challenges to be addressed by the European Union conflict-of-laws regulations
Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez systemy sztucznej inteligencji – główne wyzwania, którym muszą sprostać przepisy kolizyjne Unii Europejskiej
Autorzy:
Świerczyński, Marek
Więckowski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234016.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
Tematy:
liability
AI
torts
conflict of laws
odpowiedzialność
delikty
przepisy kolizyjne
Opis:
This article discusses the main challenges related to the liability for damages caused by artificial intelligence (AI) systems that need to be properly addressed by the European Union (EU) conflict-of-laws regime. In the first part of the paper authors point out three main challenges, namely: 1) determination of responsible persons, 2) optimal liability regime for AI torts, and 3) determination of high – risk AI systems. In the second part of the paper the authors assess the application of the conflict-of-law provisions of the Rome II Regulation from this perspective. This article argues that a harmonised legal framework at EU level is necessary to avoid the risk of legal fragmentation in filling the gaps created by unprecedented technological advances caused by AI. This objective should also be pursued by the conflict-of-laws rules of private international law.
W niniejszym artykule omówiono główne wyzwania związane z odpowiedzialnością za szkody wyrządzone przez systemy sztucznej inteligencji (AI), które należy odpowiednio uwzględnić w systemie kolizyjnym Unii Europejskiej. W pierwszej części artykułu autorzy wskazują na trzy główne wyzwania, a mianowicie: 1) określenie osób odpowiedzialnych, 2) optymalny reżim odpowiedzialności za delikty AI oraz 3) określenie systemów AI wysokiego ryzyka. W drugiej części artykułu autorzy dokonują oceny stosowania przepisów kolizyjnych rozporządzenia Rzym II z tej perspektywy. Argumentują, że zharmonizowane ramy prawne na szczeblu UE są niezbędne, aby uniknąć ryzyka rozdrobnienia prawnego w wypełnianiu luk powstałych w wyniku bezprecedensowego postępu technologicznego spowodowanego przez sztuczną inteligencję. Temu celowi powinny służyć również normy kolizyjne prawa prywatnego międzynarodowego.
Źródło:
Prawo w Działaniu; 2023, 54; 200-216
2084-1906
2657-4691
Pojawia się w:
Prawo w Działaniu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Methods of conducting space tourism activities in the light of international law – how to remedy potential conflict of laws?
Autorzy:
Buczkowski, Adam J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342857.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie SILGIS
Tematy:
international space law
international aviation law
space tourism
suborbital flights
orbital flights
międzynarodowe prawo kosmiczne
międzynarodowe prawo lotnicze
turystyka kosmiczna
loty suborbitalne
loty orbitalne
Opis:
This paper analyses the concept of space tourism in terms of methods required to conduct such activities within the scope of international law. It highlights challenges that emerge for the international space law, especially regarding the suborbital flights. It’s not clear from the point of view of international law which legal regime might be applicable to such endeavor. Unlike any other space flights, suborbital flights consists both of elements from international aviation law and international space law. This paper discuss hypothetical solutions to potential conflicts of law that may arise in connection to such activities. It also aims to provide clarity to ambiguities regarding international law in this area.
Źródło:
GIS Odyssey Journal; 2023, 3, 2; 99-106
2720-2682
Pojawia się w:
GIS Odyssey Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wyjaśnianiu genetycznym
Autorzy:
Woleński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2186186.pdf
Data publikacji:
2023-03-09
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
eksplanandum
eksplanans
historia
nauka
prawa nauki
uzasadnienie
explanandum
explanans
history
laws of science
justification
science
Opis:
Abstrakt: W ogólnej metodologii nauk wyróżnia się cztery rodzaje wyjaśniania (eksplanacji) (a) nomologiczno-dedukcyjne, (b) nomologiczno-statystyczne, (c) funkcjonalne, (d) genetyczne - są one spoty kane zarówno w naukach przyrodniczych, jak i społecznych. Artykuł analizuje (d), zestawiając wyjaśnianie genetyczne z innymi rodzajami eksplanacji. Zwraca się uwagę na podobieństwa zachodzące pomiędzy (c) i (d) oraz ich różnice w stosunku do (a) i (b). Wyjaśnianie genetyczne jest rozumiane jako konstrukcja tak zwanego „ciągu genetycznego”, którego ostatnim elementem jest wyjaśniany fakt. Tego rodzaju procedura wiąże się z rozmaitymi kwestiami, na przykład: użyciem twierdzeń ogólnych, ramami czasowymi, wyjaśnieniami alternatywnymi czy rozumieniem przyczynowości. Poruszony jest również problem użycia wyjaśnień genetycznych w argumentacjach pozanaukowych.
In the general methodology of science, four types of explanation are distinguished: (a) nomological-deductive, (b) nomological-statistical, (c) functional, and (d) genetic. These explana-tions are found in both the natural and the social sciences. The article analyses (d) by juxtaposing genetic explanation with other types of explanations. Attention is drawn to the similarities between (c) and (d), and their differences from (a) and (b). Genetic explanation is understood as the construction of a so-called “genetic sequence”, the last element of which is the fact being explained. This kind of procedure is related to various issues: e.g. the use of general propo-sitions, time frames, alternative explanations to a given one, and the understanding of causality. The use of genetic explanations in non-scientific arguments is also addressed.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2023, 20, 1; 1-16
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Occupational Health and Safety and Challenges Posed by Protecting the Health of Employees Working with Nanomaterials: How to Draft Laws So that the Obligation to Ensure Safe Working Conditions is Performed Properly?
Autorzy:
Jarota, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46618733.pdf
Data publikacji:
2023-09-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
nanotechnology
employer
occupational health and safety
social dialogue
trade union
Opis:
The intense development of nanotechnology in recent years poses the basic question about the safety of employees who work with nanomaterials. The study attempts to determine how employers should regulate health protection when working with nanoparticles. Employers should be aware of the importance of the risks associated with nanotechnology and their responsibility for worker health and safety. The study is a continuation of the author’s previous analyses of ways to regulate occupational safety and health in the use of nanomaterials. The author examines the theory of responsive regulation in the context of health and safety with nanomaterials and the importance of dialogue in this regulatory process. The regulatory agencies should intervene in this area depending on the attainment of the assumed objectives of the law. The sense of responsibility for the effect could improve the quality of OH&S with nanomaterials.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 3; 119-146
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Modelling Method in Adam Smith’s Economic Thought
O wykorzystaniu modeli w myśli ekonomicznej Adama Smitha
Autorzy:
Hardt, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2182088.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
ekonomia klasyczna
Adam Smith
historia modeli i modelowania w ekonomii
prawa ekonomiczne
classical economics
history of models and modelling in economics
laws of economics
Opis:
Much has been written about Adam Smith’s economics, but one unanswered question is whether his method of inquiry is a modelling approach. It is therefore interesting to investigate to what extent Smith can be described as an economic modeller. Such an investigation is presented in this paper. By studying elements of modelling methods developed by those who influenced Smith, as well as his own ways of doing economics, together with his general insights on how science, including economics, should be practiced, we show that his method of inquiry is hugely based on modelling empirical phenomena.
Wiele napisano o ekonomii Adama Smitha, jednakże to, czy jego metoda badawcza może być określona jako wyjaśnianie poprzez modelowanie, jest w dużej mierze nadal niezbadane. Interesujące jest więc przeanalizowanie tego, w jakim stopniu A. Smith może być uznany za budującego modele. Kwestia ta podejmowana jest w niniejszym tekście. Analizując elementy metody wyjaśniania poprzez modelowanie obecne u tych, którzy wywarli wpływ na Smitha, ale też badając jego własną metodę badawczą, wraz z odniesieniem się do jego generalnej refleksji nad tym, jak nauka, w tym ekonomia, powinna być uprawiana, pokazujemy, że jego metoda badawcza w dużej mierze opiera się na modelowaniu zjawisk empirycznych.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2023, 313, 1; 3-18
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pewność prawa a zasada interpretatio retro non agit
Legal Certainty and the Interpretatio Retro Non Agit Principle
Autorzy:
Bielska-Brodziak, Agnieszka
Suska, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26126964.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pewność prawa
wykładnia prawa
jednolita linia orzecznicza
interpretatio retro non agit
retroaktywne prawo
legal certainty
legal interpretation
consistent line of case law
ex post facto laws
Opis:
W nawiązaniu do badań Józefa Nowackiego nad zasadą lex retro non agit, autorzy artykułu podjęli refleksję na temat związków pomiędzy pewnością prawa a retroaktywną zmianą dominującej w praktyce wykładni przepisów prawa. Głównym przedmiotem zainteresowania uczyniono sformułowanie interpretatio retro non agit, funkcjonujące w kulturze prawnej, choć nieznane powszechnie we wspólnocie interpretacyjnej. Cele badawcze obejmowały: 1) ustalenie treści wiązanej lub możliwej do powiązania z tą zasadą w wypowiedziach orzecznictwa i piśmiennictwa, 2) zbadanie, czy istnieją podstawy, aby mówić o „związaniu” stosujących prawo to zasadą, i 3) określenie, dlaczego zmiany dominującej wykładni są w życiu prawnym postrzegane jako zło konieczne. Badania dały podstawy do wyróżnienia wąskiego i szerokiego ujęcia zasady interpretatio retro non agit, z dalszym powiązaniem z szerokim ujęciem tej zasady czterech jej możliwych wariantów. Ujęcie wąskie zakazuje uznawania zmiany dominującej wykładni za okoliczność pozwalającą wzruszać prawomocne orzeczenia sądowe lub ostateczne decyzje administracyjne. Ujęcie szerokie zaś – wprowadza domniemanie, że nie należy wiązać z pewnym faktem prawnym takich skutków prawnych, które wynikają wyłącznie ze zmiany wykładni dominującej w chwili, gdy miał miejsce ten fakt prawny. Rozważono także cztery możliwe rodzaje uzasadnień zasady interpretatio retro non agit – formalne, prawnonaturalne, kulturowe i instrumentalne. Najbardziej adekwatne z nich wydaje się to ostatnie, wiążące analizowaną zasadę z wartością pewności prawa. Przynajmniej niektóre elementy zasady mogą być jednak również przekonująco uzasadniane formalnie. Problematyka retroaktywnej zmiany wykładni jest dostrzegana w literaturze jedynie na marginesie innych rozważań, co autorzy opracowania uważają za niekorzystny stan rzeczy. Zasadnicze różnice między tworzeniem a stosowaniem prawa pozwalają jednak zrozumieć, że w praktyce udzielanie ochrony adresatom prawa jest w tych drugich sytuacjach znacznie bardziej skomplikowane.
Referring to Józef Nowacki’s research on the principle of non-retroactivity of law [lex retro non agit], the authors of this study focus on the relationship between legal certainty and retroactive changes in the prevailing interpretation of legal provisions. The main topic of the study is the expression ‘interpretatio retro non agit‘, which is already well-known in the legal culture, but not widely used. The objectives of the study were: (1) to determine the content related, or potentially related, to the statement above in case law and literature; (2) to examine whether there are grounds to consider this principle as binding in adjudication; and (3) to explain why changes in the prevailing interpretation of legal provisions are perceived as a necessary evil. The research gave the authors a basis to distinguish between two understandings of the interpretatio retro non agit principle: the narrow one and the broad one. Moreover, the broad understanding contains four sub-types of the thus understood principle. The narrow approach prohibits recognizing a change in the prevailing interpretation as a circumstance that would allow legally valid court judgments or final administrative decisions to be challenged. On the other hand, the broad approach introduces a presumption that legal effects should not be ascribed solely because of a change in the prevailing interpretation that occurred after the legal fact took place. Four possible justifications for the interpretatio retro non agit principle were also considered: formal, natural, cultural, and instrumental justification. The authors found that the instrumental justification, which connects the principle with the value of legal certainty, seems to be the most appropriate. However, some elements of the principle can also be convincingly justified formally. Retroactive interpretation changes are only briefly discussed in literature, which the authors regard as an unfavourable state of affairs. However, the fundamental differences between law-making and the application of law allow us to understand that protecting the addressees of the law in practice is much more complicated in cases of applying the law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 51-65
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa przyrody w ochronie środowiska i wzmacnianiu bezpieczeństwa ekologicznego
Laws of nature in environmental protection and strengthening ecological security
Права природы в охране окружающей среды и укреплении экологической безопасности
Закони природи в охороні навколишнього середовища та зміцненні екологічної безпеки
Autorzy:
Kowalska, Samanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33356389.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
закони природи
охорона навколишнього середовища
міжнародне право
екологічна безпека
екологічна етика
права природы
охрана окружающей среды
международное право
экологическая безопасность
экологическая этика
laws of nature
environmental protection
international law
ecological safety
environmental ethics
prawa przyrody
ochrona środowiska
prawo międzynarodowe
bezpieczeństwo ekologiczne
etyka środowiskowa
Opis:
Prawa przyrody stanowią innowacyjną koncepcję prawną, która wpływa na przeformułowanie dotychczasowego sposobu ochrony środowiska naturalnego. W rozważaniach zostanie wykazane, że zasadnicze założenie praw przyrody polega na przesunięciu punktu odniesienia z antropocentrycznego na ekocentryzm. Prawa przyrody zostaną omówione jako drogowskazy dla kształtowania nowej etyki środowiskowej w celu budowania bezpieczeństwa ekologicznego. Mogą one w efekcie stać się zasadą prawną wspierającą proces neutralizowania utylitarnego i przedmiotowego rozumienia środowiska na gruncie dotychczasowych norm prawnych. Przeprowadzone badania umożliwią dokonanie oceny przydatności i znaczenia praw przyrody dla wzmacniania bezpieczeństwa ekologicznego. Prawa przyrody tworzą nowy paradygmat ochrony środowiska. W celu uzasadnienia postawionych hipotez badawczych posłużono się metodą porównawczą aktów prawa międzynarodowego z dokumentami prawnymi z różnych zakątków świata. Dopełnienie rozważań stanowi analiza relacji między naturą a światem człowieka.
The laws of nature are an innovative legal concept that influences the reformulation of the current method of protecting the natural environment. It will be shown in the considerations that the basic assumption of the laws of nature means shifting of the reference point from anthropocentrism to ecocentrism. The laws of nature will be treated as signposts for shaping a new environmental ethic to build environmental security. As a result, they may become a legal principle supporting the process of neutralising the utilitarian and object-oriented understanding of the environment based on existing legal norms. The conducted research will make it possible to assess the usefulness and relevance of the laws of nature in strengthening environmental security. The laws of nature are creating a new paradigm of environmental protection. To justify the research hypotheses, a comparative method of international law acts with legal documents from different parts of the world was used. An analysis of the relationship between nature and the human world completes the consideration.
Закони природи – це інноваційна правова концепція, яка впливає на переформулювання існуючого методу охорони навколишнього природного середовища. Роздуми покажуть, що основне припущення законів природи полягає у зміщенні зосередження від антропоцентризму до екоцентризму. Закони природи обговорюватимуться як дороговкази для формування нової екологічної етики з метою побудови екологічної безпеки. У результаті вони можуть стати правовим принципом, що підтримує процес нейтралізації утилітарного та об’єктивного розуміння навколишнього середовища на основі існуючих правових норм. Проведене дослідження дасть змогу оцінити корисність і важливість законів природи для зміцнення екологічної безпеки. Закони природи створюють нову парадигму захисту навколишнього середовища. Для обґрунтування гіпотез дослідження використано порівняльний метод міжнародно-правових актів з правовими документами різних куточків світу. Роздуми доповнюються аналізом взаємозв’язку природи та світу людини.
Права природы представляют собой инновационную правовую концепцию, которая влияет на переосмысление существующего способа охраны окружающей среды. В ходе обсуждения будет показано, что фундаментальная предпосылка прав природы заключается в смещении точки отсчета от антропоцентризма к экоцентризму. Права природы будут обсуждаться в качестве ориентиров для формирования новой экологической этики с целью построения экологической безопасности. По сути, они могут стать правовым принципом, поддерживающим процесс нейтрализации утилитарного и объектно-ориентированного понимания окружающей среды на основе существующих правовых норм. Проведенные исследования позволят оценить полезность и важность прав природы для укрепления экологической безопасности. Права природы создают новую парадигму для защиты окружающей среды. Для обоснования гипотез исследования был использован метод сравнения актов международного права с правовыми документами из разных стран мира. В завершение рассмотрения дается анализ взаимоотношений между природой и миром людей.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2023, 2; 43-61
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prewencyjna kontrola konstytucyjności ustaw – efektywność instrumentu w świetle założeń ustrojowych i praktyki
Preventive Control of the Compliance of Laws with the Constitution – the Effectiveness of the Instrument in the Light of Legal Assumptions and Practice
Autorzy:
Dudek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197709.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Prezydent
kompetencje Prezydenta
weto ustawodawcze
praktyka ustrojowa
prewencyjna kontrola zgodności z Konstytucją
President
competences of the President
legislative veto
systemic practice
preventive control of compliance with the Constitution
Opis:
The author analyzes competence of the President to initiate a preventive constitutional review and the legislative veto. The Constitution does not exclude the use of a veto if President has doubts as to the constitutionality of the act. He describes the Polish systemic practice preventive control more specifically indicates the specific actions of the current President, the subject of initiatives and judgments of the Tribunal. In conclusion author recognizes disadvantage of regulating the preventive constitutional review of statutes: there are no temporal rigors for proceedings before the Constitutional Tribunal. Practical preventive initiatives of the President concerned important issues and usually had a positive effect although the Tribunal sometimes adjudicated in these cases with considerable delay or groundlessly discontinued the proceedings. In systemic practice, the President’s legislative veto is a more effective instrument. A choice of measure of eliminating a “constitutionally suspicious” act, depends only on the President’s decision.
Przedmiot artykułu stanowi kompetencja Prezydenta do inicjowania prewencyjnej kontroli konstytucyjności ustawy przez Trybunał Konstytucyjny. Analiza obejmuje także drugi instrument prawny w dyspozycji Prezydenta, weto ustawodawcze. Unormowanie konstytucyjne ujmujące te środki prawne w postaci alternatywy rozłącznej, nie wyklucza zastosowania weta, motywowanego wątpliwościami głowy państwa co do zgodności ustawy z Konstytucją, przedstawionej do podpisu. Autor charakteryzuje praktykę inicjowania kontroli prewencyjnej, w tym przez obecnego Prezydenta (z uwzględnieniem kontroli represyjnej), przedmiot wniosków i sposób ich rozstrzygnięcia przez Trybunał. W podsumowaniu stwierdza, że wadą uregulowania kontroli prewencyjnej jest brak rygorów temporalnych dla postępowania przed TK. Natomiast realne inicjatywy prewencyjne Prezydenta dotyczyły istotnych problemów z reguły przynosząc efekt pozytywny, choć Trybunał czasem popadał w zwłokę oraz błędnie umarzał postępowanie. W praktyce szybszym i skuteczniejszym instrumentem okazało się weto ustawodawcze Prezydenta. Wybór jednego ze środków prawnych, jakie Konstytucja przyznaje głowie państwa w finale drogi ustawodawczej, czyli metody eliminacji ustawy „konstytucyjnie podejrzanej”, pozostaje wyłącznie w gestii Prezydenta.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 63-80
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies