Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "„Kwartalnik Historyczny”" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
„Będą pieniądze, będzie czym płacić”. Uwagi na marginesie rejestrów długów Jana Karola Chodkiewicza
“There Will Be Money; There Will Be Something To Pay With”. Comments on the Margins of Jan Karol Chodkiewicz’s Debt Registers
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
magnates
Jan Karol Chodkiewicz
finance
debts
Wielkie Księstwo Litewskie
magnateria
finanse
długi
Opis:
Podstawą źródłową artykułu są rejestry długów Jana Karola Chodkiewicza uzupełnione o informacje zaczerpnięte m.in. z korespondencji i inwentarzy dóbr. Przykład działalności hetmana wielkiego litewskiego jest pretekstem, by zadać pytania o opłacalność służby wojskowej w pierwszej połowie XVII w., wysokość i strukturę magnackich dochodów oraz o miejsce kredytu w gospodarce wielkich właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej.
The article is based on Jan Karol Chodkiewicz’s debt registers, supplemented by the information drawn, among other things, from correspondence and estate inventories. The example of the Grand Hetman of Lithuania’s activity serves as a pretext to pose questions about the profitability of military service in the first half of the seventeenth century, the amount and structure of magnates’ income and the place of credit in the economy of the great landowners of the Commonwealth.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 245-286
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ad annos discretionis. Dorastanie w miastach późnośredniowiecznej Polski
Ad annos discretionis. Growing Up in Towns and Cities of Late Medieval Poland
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763582.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
coming of age
adolescence
town
late Middle Ages
Kingdom of Poland
pełnoletność
dorastanie
miasto
późne średniowiecze
Królestwo Polskie
Opis:
Celem artykułu jest analiza zagadnień związanych z postrzeganiem granicy pełnoletności w miastach polskich w XV i pierwszych dekadach XVI w. Osiągnięcie pełnoletności, czyli lat sprawnych (anni discretionis) było regulowane prawem, a termin ten występuje regularnie w rejestrach sądów miejskich i sądów wyższych prawa niemieckiego. Analiza materiału źródłowego umożliwia zatem odpowiedź na pytanie, jak wyglądał w praktyce proces wchodzenia w pełnoletność, jakie wiązały się z tym prawa i obowiązki oraz pozwala zaobserwować różnice i podobieństwa w sposobie traktowania dorastających dziewcząt i chłopców.
The article aims to analyse issues related to the perception of the age of majority in Polish towns in the fifteenth and first decades of the sixteenth century. Attaining the age of majority, i.e. the age of discretion (Latin: anni discretionis) was regulated by law, and the term appears regularly in the registers of municipal courts and higher courts of German law. Therefore, the analysis of the source material makes it possible to reconstruct the process of coming of age together with the rights and obligations related to it and allows us to observe differences and similarities in treating adolescent girls and boys.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 467-492
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badając Kronikę halicko-wołyńską (Kronikę Romanowiczów). Rozważania na marginesie opracowania Oleksija Tołoczki
Researching The Galician-Volhynian Chronicle (Romanovichi Chronicle). Reflections on the Margins of the Study by Oleksiy Toločko
Autorzy:
Dąbrowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763576.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczów)
krytyka tekstu
pisanie pod tezę
Galician-Volhynian Chronicle (Romanovichi Chronicle)
textual criticism
Opis:
Autor na przykładzie recenzowanej książki stara się pokazać szkody, jakie powoduje pisanie prac naukowych pod tezę. Według Oleksija Tołoczki i jego zespołu Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczów) jest źródłem późnym. Jej pisanie rozpoczęto po 1264 r., ostatecznie zaś tekst zredagowano po 1292 r. Znaczna część przeprowadzonej przez kijowskich badaczy analizy materiału źródłowego podporządkowana jest dowiedzeniu powyżej wspomnianej tezy, choć zdarzają się znakomite pod względem jakości opracowania poszczególnych fragmentów Kroniki.
In this review, the author indicates the damage that can be caused by writing scientific texts to prove a preconceived thesis. According to Oleksiy Toločko and his team, The Galician-Volhynian Chronicle (Romanovichi Chronicle) is a late mediaeval source. Their claim that its compilation began after 1264, and that the final text was developed after 1292 is open to question, but a significant part of the analysis carried out by the Kyiv researchers aims to substantiate this thesis. Nevertheless, the text under review contains some high-quality analysis of individual fragments of the Chronicle.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 379-397
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad historią pietyzmu na przełomie XVII i XVIII wieku. Uwagi w związku z monografią Liliany Lewandowskiej
Research on the History of Pietism in the Late Seventeenth and Early Eighteenth Centuries. Comments on the Monograph by Liliana Lewandowska
Autorzy:
Kizik, Edmund
Ptaszyński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763583.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
luteranizm
pietyzm
Filip Jakub Spener
Samuel Schelwig
Gdańsk
Lutheranism
pietism
Opis:
Artykuł jest polemiką z analizą sporów wokół pietyzmu w Gdańsku przedstawioną przez Lilianę Lewandowską. Autorzy, odnosząc się do najnowszego stanu badań nad pietyzmem, postulują szersze wykorzystanie dostępnych źródeł archiwalnych oraz rekonstrukcję historycznego kontekstu: uwzględnienie sytuacji międzynarodowej, polityki Rady Miejskiej, układu sił politycznych w Gdańsku, a także reakcji społecznych na polemiki.
The article polemicises with Liliana Lewandowska’s analysis of the disputes over pietism in Gdańsk. Referring to the latest state of research on pietism, the authors argue for a broader use of available archival sources and a reconstruction of the historical context: considering the international situation, the politics of the city council, the balance of political forces in Gdańsk, and the public reaction to the polemics.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 603-636
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Georg Forster nie lubił Polaków? Pendant do refleksji nad literaturą podróżniczą jako źródłem historycznym
Did Georg Forster Dislike Poles? A Pendant to Reflections on Travel Literature as a Historical Source
Autorzy:
Kordel, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763581.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
stereotypy narodowe w epoce nowożytnej
obraz Polski w oczach intelektualnych elit Oświecenia
literatura podróżnicza
Georg Forster
national stereotypes in the early modern era
image of Poland in the eyes of the intellectual elite of the Enlightenment
travel literature
Opis:
Obraz Polski i Polaków malowany ręką Georga Forstera, botanika i podróżnika, bawiącego w latach 1784–1787 w Wilnie, kolejne pokolenia historyków pokryły grubą warstwą werniksu. Zżółkł on, ściemniał i stracił przezroczystość, nie pozwalając dostrzec detali kompozycji. Analizując Forsteriańską korespondencję z okresu pobytu w Rzeczypospolitej na szerokim tle literackich zjawisk końca XVIII w., autor stara się tę zasłonę odsunąć. Podejmuje także polemikę z mitem Forstera jako obiektywnego obserwatora i kosmopolity.
The picture of Poland and Poles painted by the hand of Georg Forster, botanist and traveller staying in Vilnius between 1784 and 1787, has been covered with a thick layer of varnish by successive generations of historians. It decayed, darkened, and lost its transparency, making it impossible to see the details of the composition. The author tries to pull back this veil by analysing Forster’s correspondence from his stay in the Commonwealth against the broad background of the late eighteenth-century literary phenomena. He also undertakes a polemic against the myth of Forster as an objective observer and cosmopolitan.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 493-528
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy rodzina doby późnofeudalnej jest nadal atrakcyjnym polem badawczym?
Is the Late-Feudal Family Still an Attractive Field of Research?
Autorzy:
Kuklo, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765376.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
małżeństwo
rodzina
gospodarstwo domowe
formy życia małżeńsko-rodzinnego
okres przedprzemysłowy
marriage
family
household
forms of marriage and family life
pre-industrial period
Opis:
Artykuł przedstawia perspektywy badawcze związane z intensyfikacją studiów nad strukturami rodzinnymi i wspólnotami domowymi na ziemiach polskich do schyłku feudalizmu. Autor wskazuje na potrzebę poszerzenia i unowocześnienia kwestionariusza pytań badawczych, które powinny doprowadzić do odkrycia wielu interesujących sfer codziennej egzystencji podstawowej komórki zjawisk społecznych i demograficznych. Dalszym pogłębionym badaniom powinno sprzyjać nie tylko poszerzenie katalogu źródeł ujmowanych łącznie, ale w jeszcze większym stopniu wykorzystanie modeli teoretycznych i narzędzi statystycznych (mikrosymulacje).
The article outlines the issues and research perspectives related to the intensification of studies on family structures and household communities in feudal Poland. The author indicates the need to extend and modernise the questionnaire of research questions, which should lead to discovering many interesting spheres of the everyday existence of the elementary cell of social and demographic phenomena. Further in-depth research should be supported by expanding the catalogue of sources considered jointly and, to an even greater extent, by using theoretical models and statistical tools (microsimulations).
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 691-732
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decydująca noc z 26 na 27 czerwca 1697 roku, czyli co przesądziło o wyborze Augusta II na tron polski
The Decisive Night of 26/27 June 1697, or What Determined the Election of August II to the Polish Throne
Autorzy:
Kosińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763568.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
election 1697
electoral assembly
August II the Strong
Jacob Henry Flemming
Polish-Saxon union
elekcja 1697
sejm elekcyjny
August II Mocny
Jakub Henryk Flemming
unia polsko-saska
Opis:
Tekst jest kontynuacją rozważań (W kręgu mitów, czyli o tym, co nie zadecydowało o wyborze Augusta II na tron polski w 1697 roku [KH 129, 2022, 4, s. 797–821]). Celem jest ustalenie, co rzeczywiście w ostatnich dniach sejmu elekcyjnego 1697 r. zadecydowało, że w rozdwojonej elekcji obok ks. francuskiego Franciszka Ludwika (François Louis) de Conti szlachta polska dokonała wyboru kandydata najmniej spodziewanego – konwertyty z luteranizmu, saskiego elektora Fryderyka Augusta I Wettyna (Augusta II). Autorka odtwarza przebieg ostatnich dni sejmu, konfrontując relacje dyplomatyczne i pamiętnikarskie z zapisami diariuszy sejmowych.
The text continues the reflections (“In the Realm of Myth, or What Did Not Determine the 1697 Election of Augustus II to the Polish Throne” [KH 129, 2022, 4, pp. 797–821]). Its purpose is to establish what really decided in the last days of the 1697 Election Sejm that, in a split election, the Polish nobility chose, alongside French Prince François Louis de Conti, the least expected candidate – a convert from Lutheranism, the Saxon Elector Friedrich August I Wettin (August II). The author reconstructs the last days of the Sejm, confronting diplomatic and diary relations with the records of the Sejm proceedings.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 5-50
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demograficzne konsekwencje zróżnicowania społecznego w osiemnastowiecznej Polsce
The Demographic Consequences of Social Differentiation in Eighteenth-Century Poland
Autorzy:
Poniat, Radosław
Guzowski, Piotr
Kaźmierczyk, Ewa
Liedke, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765354.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
standard of living
socio-economic differentiation
life expectancy
household servants
standard życia
zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne
przewidywana długość życia
służba domowa
Opis:
W literaturze historycznej stosunkowo często podkreśla się zróżnicowanie społeczne i ekonomiczne dawnych populacji, ale rzadko zjawisko to analizowane jest kwantytatywnie, zwłaszcza w przypadku społeczeństwa Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Warunki mieszkaniowe, higiena, dieta, charakter aktywności zawodowej czy poziom bezpieczeństwa wpływały na biologiczny standard życia, który można badać m.in. za pomocą metodologii demograficznej. Artykuł wskazuje społeczne zróżnicowanie takich parametrów demograficznych, jak dalsze trwanie życia osób dorosłych, wielkość i struktura gospodarstw domowych oraz wiek opuszczania gospodarstwa domowego.
The historical literature relatively often emphasises the social and economic differentiation of pre-modern populations but rarely attempts to analyse this phenomenon quantitatively, especially in the case of the society of the pre-partitioned Polish-Lithuanian Commonwealth. Housing conditions, hygiene, diet, the nature of professional activity or the level of security all influenced the biological standard of living, which can be studied, among other things, using demographic methodology. The article indicates social differentiation of such demographic parameters as adult life expectancy, household size, structure, and age of leaving the household.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 733-769
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dochodzenia w sprawach o obrazę czci i pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego z lat 1935–1939 (wybrane przypadki)
Investigations of Defamation Offences of Marshal Józef Piłsudski’s Honour and Memory, 1935–1939 (Selected Cases)
Autorzy:
Gołaszewski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763574.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
1938 Act on Protection of Józef Piłsudski’s Name
defamation of political leaders
posthumous defamation
protection of honour and memory
freedom of expression
public prosecutor’s offices
Second Republic of Poland
authoritarianism
Sanacja
ustawa o ochronie imienia Józefa Piłsudskiego z 1938 r.
znieważenie nieżyjącego przywódcy
ochrona czci
swoboda wypowiedzi
prokuratura w II Rzeczypospolitej
autorytaryzm
sanacja
Opis:
Artykuł z zakresu historii prawa karnego dotyczy przypadków lżenia chronionego prawem imienia marszałka Józefa Piłsudskiego. Autor w oparciu o akta prokuratury z Białegostoku i Lublina w perspektywie mikrohistorii opisuje wybrane przypadki ścigania sprawców tego rodzaju przestępstw.
This article, on the history of criminal law, discusses cases of defamation and slander against the legally protected name of Marshal Józef Piłsudski. Based on prosecution files from Białystok and Lublin, the author presents selected prosecutions of the perpetrators of this type of crime from the perspective of microhistory.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 287-322
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenie społeczne służby wojskowej w ludowym Wojsku Polskim: terra incognita?
The Social Experience of Military Service in the People’s Polish Army: Terra Incognita?
Autorzy:
Jarosz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765361.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
people’s Polish Army
sociology of the military
military service
conscription
everyday life
ludowe Wojsko Polskie
socjologia wojska
służba wojskowa
pobór
życie codzienne
Opis:
Artykuł zawiera próbę charakterystyki rozwoju historii społecznej ludowego Wojska Polskiego po 1989 r., w tym szczególnie społeczno-psychologicznych aspektów służby wojskowej. Autor podjął próbę odpowiedzi na pytanie, jakie przyczyny mogły spowodować relatywną słabość tego nurtu badawczego. Jednocześnie wskazuje na materiały źródłowe, które jego zdaniem wypełniają luki w historiografii na ten temat. Studium oparte jest przede wszystkich na analizie materiałów archiwalnych, odnalezionych w Centralnym Archiwum Wojskowym – Wojskowym Biurze Historycznym w Warszawie.
The article characterises the development of the social history of the people’s Polish Army after 1989, including, in particular, the socio-psychological aspects of military service. The author attempts to answer the question of what reasons may have caused the relative weakness of this research stream. At the same time, he points to source materials that, in his opinion, fill in the gaps in historiography on this subject. The study is based primarily on the analysis of archival materials found in the Central Military Archives of the Military Historical Bureau in Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 793-827
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Stanisława Jana Rostworowskiego w Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Społecznym w latach 1957–1974
Stanisław Jan Rostworowski and the Christian Social Association, 1957–1974
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763575.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne
PRL
Służba Bezpieczeństwa
Stanisław Jan Rostworowski
tajny współpracownik
Christian Social Association
People’s Poland
Security Service
secret collaboration
Opis:
Utworzone w 1957 r. Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne należało do trzech, obok ruchu Znak i PAX-u, środowisk katolików świeckich w PRL po 1956 r. Było spośród nich najmniejsze, niemniej odgrywało istotną rolę w polityce wyznaniowej władz zorientowanej na antagonizowanie polskich katolików. Rządzone do 1968 r. przez Jana Frankowskiego, w latach 1968–1974 przez Zygmunta Filipowicza, a od 1974 r. przez Kazimierza Morawskiego, było miejscem ciągłych walk frakcyjnych, często sterowanych przez władze za pomocą tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa. Jednym z nich był Stanisław Jan Rostworowski.
The Christian Social Association, founded in 1957, was one of three (officially-tolerated) groups of lay Catholics in the post-1956 People’s Republic of Poland, along with the Znak movement and the PAX Association. It was the smallest of them, but it played an important role in the Communist authorities’ religious policy, which sought to antagonise Polish Catholics. Presided over until 1968 by Jan Frankowski, between 1968 and 1974 by Zygmunt Filipowicz, and from 1974 by Kazimierz Morawski, it was a place of constant factional struggles, often controlled by the authorities with the help of secret collaborators with the Security Service. One of these was Stanisław Jan Rostworowski.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 323-366
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egodokumenty (listy i pamiętniki) chłopów Królestwa Polskiego i chłopskich migrantów zeń jako źródła historyczne (1864–1914)
Ego-Documents (Letters and Memoirs) of Peasants from the Kingdom of Poland and Polish Peasant Migrants as Historical Sources (1864–1914)
Autorzy:
Kożuchowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765352.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
chłopi
listy
pamiętniki
Królestwo Polskie
źródła
peasants
letters
diaries
Kingdom of Poland
sources
Opis:
Tekst prezentuje przykłady egodokumentów (czy też dokumentów osobistych) chłopów, tu rozumianych wąsko jako listy i pamiętniki, tj. źródła do badań dziejów Królestwa Polskiego w drugiej połowie XIX w. Na początku przedstawiono zwięzłe wprowadzenie do tematyki egodokumentów jako materiałów wykorzystywanych w pracach historycznych. Następnie omówiono kolejne zbiory listów (do czasopism, emigracyjnych, zesłańców) oraz pamiętników (w tym konkursowych). Na koniec zaś tekst przedstawia ogólne ujęcie egodokumentów chłopów jako zbioru źródeł wraz z sugestiami do dalszych prac badawczych.
The text presents examples of ego-documents (or personal documents) of peasants, here understood narrowly as letters and diaries, as sources for research into the history of the Polish Kingdom in the second half of the nineteenth century. A brief introduction to ego-documents as source material used in historical work is followed by a discussion of successive collections of letters (sent to periodicals, correspondence of emigrants and exiles) and diaries (including competition ones). Finally, the text presents a general overview of the peasants’ ego-documents as a collection of source material with suggestions for the future direction of research.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 829-859
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liberalny internacjonalizm Stanów Zjednoczonych a problem Górnego Śląska w latach 1918–1919
The Liberal Internationalism of the United States and the Problem of Upper Silesia in 1918–1919
Autorzy:
Siwek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763569.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
twentieth century
Upper Silesia
United States
liberal internationalism
Europe
Paris Peace Conference
Polska
Germany
XX w.
Górny Śląsk
Stany Zjednoczone
liberalny internacjonalizm
Europa
paryska konferencja pokojowa
Polska
Niemcy
Opis:
Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 r., w czasie paryskiej konferencji pokojowej, Stany Zjednoczone, dążąc do ustanowienia w Europie trwałego pokoju, zaangażowały się w uregulowanie europejskich kwestii terytorialnych. Uznawano je bowiem za problem o powszechnym, ponadnarodowym wymiarze. Kwestia Górnego Śląska, dzieląca wówczas Polskę i Niemcy, oceniana był przez administrację amerykańską z perspektywy liberalnego internacjonalizmu, zakładającego budowę ponadnarodowej wspólnoty politycznej i gospodarczej.
After the end of the First World War in 1918, and with the start of the Paris Peace Conference, the United States, to establish permanent peace in Europe, became involved in settlement of European territorial questions, recognised in universalist, transnational terms. The problem of Upper Silesia, a disputed region between restored Poland and defeated Germany, was estimated by the US administration from a liberal internationalist perspective, which assumed to develop a supranational political and economic community.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 51-82
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy z celi śmierci – językowy obraz więziennej traumy skazańców komunistycznego aparatu represji
Letters from Death Row – a Linguistic Picture of the Prison Trauma of Convicts under the Communist Apparatus of Repression
Autorzy:
Jastrzębska-Golonka, Danuta
Kęcik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763562.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
communist repressive apparatus
death row
linguistic image of the world
letters
trauma
komunistyczny aparat represji
cela śmierci
językowy obraz świata
listy
Opis:
Bojownicy o wolną Polskę, którzy nie pogodzili się z oddaniem wyzwolonej spod niemieckiego okupanta ojczyzny Związkowi Socjalistycznych Republik Sowieckich i komunistycznej władzy, stali się ofiarami nowego systemu. Aresztowani, torturowani, oskarżani o działalność przeciwko nowemu rządowi, dostawali wyroki wieloletniego więzienia lub kary śmierci. Oczekując na egzekucje, pisali do rodzin oficjalne, a więc cenzurowane listy oraz – jeśli były takie możliwości, grypsy. Pierwsze nigdy nie zostały wysłane, drugie czasem docierały do adresatów. Język tych listów stał się materiałem badawczym. Analiza tekstów, wykorzystująca metodologię językowego obrazu świata (JOS), pozwoliła na wyłonienie głównych kręgów tematycznych. Skazańcy pisali prośby, podziękowania i pożegnania, dzielili się swoimi refleksjami na temat Boga i wiary, śmierci, wartości rodzinnych i dramatycznej przyszłości, dając upust swoim emocjom i uczuciom, które dzięki staraniom rodzin oraz historyków przemówiły po latach. Artykuł interpretuje te teksty, wykorzystując metodologię językowego obrazu świata, wypracowaną przez lubelską szkołę etnolingwistyczną.
Those fighting for a free Poland, who did not accept the surrender of their country, liberated from German occupation in 1945, to the next invader – the Union of Soviet Socialist Republics and the new Polish communist regime – became victims of the new political system. Arrested, tortured, and accused of activities against the new government, they were sentenced to many years in prison or to death. While awaiting the executions, they wrote official, censored letters to their families, and secret messages if possible. The first were never sent, the second sometimes reached the recipients. The language of these letters forms the basis of this research. In their letters, convicts wrote requests, thanks, and farewells, shared their reflections on God, faith, and death, family values and their dramatic future. They gave vent to their emotions and feelings, which, thanks to the efforts of their families and historians, spoke out years later. The article interprets these texts using the methodology of the ‘linguistic image of the world’ developed by the Lublin Ethnolinguistic School.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 4; 853-873
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między teorią a wiedzą źródłową. Nowe spojrzenie na rolę saskiej Kamery jako prekursora prób modernizacji Rzeczypospolitej w XVIII wieku
Between Theory and Source Knowledge. A New Perspective at the Role of the Saxon Chamber as a Forerunner of Attempts to Modernise the Polish-Lithuanian Commonwealth in the Eighteenth Century
Autorzy:
Dygdała, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765360.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
skarbowość
dobra stołu królewskiego
Kamera saska 1700–1763
treasury
so-called table lands
Saxon Chamber 1700–1763
Opis:
Omówienie treści książki Petera Collmera poświęconej funkcjonowaniu saskiej administracji majątków królewskich w Rzeczypospolitej w latach 1700–1763. Dyskusja z niektórymi tezami Autora. Kwestia modelu modernizacji wczesnonowożytnego państwa europejskiego na przykładzie szlacheckiej Rzeczypospolitej w XVIII w.
A review of Peter Collmer’s book on the functioning of the Saxon administration of the royal estates in the Polish-Lithuanian Commonwealth between 1700 and 1763. It discusses some of the author’s theses and provides a critique of the modernisation model as applied to the early modern European state, drawing on the example of the noble Commonwealth in the eighteenth century.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 879-901
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies