Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Zesłańcy"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 84
Tytuł:
Polscy lekarze zesłańcy 1863 roku na Syberii
Polish exiled medicine doctors of 1863 in Siberia
Autorzy:
Niebelski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963006.pdf
Data publikacji:
2019-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Two groups among political exiles of 1863 incessantly played the same ancillary role they had been given during the January Uprising – doctors and priests. The former ones took care of the bodies of their mates and of all their afflictions, and the latter ones – of their souls and of the psyches of those who had connections with religion and with the Church. The work of many of them resulted more from the sense of duty, vocation and mission – doctor’s or religious – than from political reasons. Doctors were soon recognized as useful not only in Polish exile circles, but also in local communities. Polish doctors constituted nearly a half of the medical personnel in Cossack and military field hospitals, as well as in the ones affiliated to mines. The years of the Uprising and then of Tsarist repressions brought a new group of doctors and various medical specialists to the Russian Empire, and especially to Siberia. Many of them consolidated the good opinion about Polish doctors that had been entertained in those parts of the Russian Empire. Many Polish doctors stayed in Siberia, or generally in Russia, for a long time, and some stayed there for good, although the Tsar’s amnesty of 1883 made it possible for all the exiles to return to Poland, to the European part of Russia, or to leave the Empire. Some of them had a career there and rendered great services to many fields of medicine. The most famous of them was Dybowski, whose career was well documented in historical literature. He devoted many years to exploring Siberia and to medical studies. At least 20 Polish doctors out of a group of 141 died in Siberia. At least 30 of them returned to Poland. Several are known to have brilliant achievements in the field of Polish medicine: Wacław Lasocki and Konrad Chmielewski extended the Nałęczów spa in the 1880s. Some, having come to Poland, were not able to find a place for themselves here and they returned to Russia. The article contains a list of names of Polish exiles who were connected with broadly understood medical services. It is an incomplete list compiled on the basis of historical literature, memoirs and fragmentary data found in record offices in Irkutsk and Chita.
Źródło:
Studia Polonijne; 2009, 30; 69-114
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zesłańcy polscy zmarli w Majkainie-Zołoto (marzec 1940--wrzesień 1941) : przyczynek do określenia wskaźnika zgonów specpieresieleńców
Autorzy:
Aleksandrowicz, Stanisław (1895-1982)
Achmatowicz, Aleksander (1930-2009).
Powiązania:
Europa nieprowincjonalna : przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772-1999: praca zbiorowa / pod red. Krzysztofa Jasiewicza Warszawa, 1999 S. 1008-1024
Współwytwórcy:
Jasiewicz, Krzysztof. Redakcja
Balcerek, Ewa. Tłumaczenie
Klecel, Marek. Recenzja
Data publikacji:
1999
Tematy:
Zesłańcy śmiertelność Kazachstan 1940-1941 r.
Opis:
Streszcz. ang. --- Indeksy.
Rec.: Kresy nieprowincjonalne : polska pamięć kresów nie musi stawać się przyczyną nienawiści i podziałów / Marek Klecel.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zesłańcy postyczniowi na Syberii Zachodniej w opinii rosyjskiej administracji i ludności syberyjskiej, cz. 1–2, Kielce 2019
The January Uprising exiled in Western Siberia in the opinion of Russian Administration and the Siberian People, pt. 1–2, Kielce 2019
Autorzy:
Kulecka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364397.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Zesłańcy
Syberia
represje popowstaniowe
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 324-326
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy zesłańców syberyjskich w twórczości Aleksandra Sochaczewskiego
Autorzy:
Stołoska-Fuz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466393.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Aleksander Sochaczewski
powstanie styczniowe
zesłańcy
Syberia
the January Uprising
exiles
Siberia
Opis:
Wstępem do artykułu poświęconego losom zesłańców syberyjskich w twórczości Aleksandra Sochaczewskiego jest krótkie omówienie systemu kar przewidzianych wobec powstańców 1863 roku. W pracy wymieniono różne rodzaje zesłania stosowane wobec insurgentów: katorgę, osiedlenie, osadzenie i zamieszkanie. Zgodnie z Ukazem carskim z maja 1863 roku wszystkich zatrzymanych podzielono na pięć grup w zależności od zaangażowania w sprawy narodowe i wymierzano wobec nich stosowną karę. Jednym z uczestników demonstracji patriotycznych organizowanych w Warszawie na początku lat sześćdziesiątych XIX w., aktywnie współpracującym z obozem czerwonych był Aleksander Sochaczewski (właściwie Sonder Lejb), dzieląc następnie los tysięcy katorżników. W artykule przedstawiono jego życie począwszy od dzieciństwa spędzonego w Iłowie, poprzez okres warszawski zakończony aresztowaniem i wyrokiem śmierci zamienionym pod szubienicą na 22 lata katorgi. Wrodzony talent artystyczny ledwie ukształtowany w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, w klasie prof. Józefa Simmlera, sprawił że już w czasie podróży na Syberię bohater artykułu czynił notatki malarskie postanawiając poprzez sztukę dać świadectwo męczeństwa narodu polskiego. Pobyt na zesłaniu wpłynął na psychikę twórcy, który po powrocie z Syberii, w 1884 roku, w malarstwie szukał ukojenia. Sochaczewski, jak przedstawiono w artykule, specjalizował się w scenach rodzajowych obrazujących życie na zesłaniu. Uwidaczniał na swych pracach m.in. sceny zakuwania w kajdany, drogę na katorgę, ucieczkę więźniów czy śmierć na bezdrożach Syberii. Największą i najbardziej znaną pracą Sochaczewskiego jest Pożegnanie Europy stanowiące dzieło życia twórcy. Temu obrazowi poświęcono w artykule więcej miejsca, charakteryzując m.in. niektóre postacie upamiętnione przez artystę na płótnie. Kolekcja będąca własnością Muzeum Historycznego m. st. Warszawy stanowi obecnie depozyt Muzeum Niepodległości w Warszawie. Prace artysty prezentowane są w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, a więc w miejscu gdzie zaczęła się gehenna zarówno Sochaczewskiego jak i wielu Polaków oddanych sprawie narodowej.
The article says about Aleksander Sochaczewski (1843-1923), the artist whose painting shows the fate of the insurgents of the January Uprising sent to Siberia.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2013, 5; s. 64-84
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zesłańcy postyczniowi w Kurganie. Sprawa Towarzystwa Pomocy Wzajemnej
Autorzy:
Caban, Wiesław
Mulina, Swietłana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631547.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Siberia, Poles, exiles, Kurgan
Syberia, Polacy, zełańcy, Kurgan
Opis:
After the defeat of the January Uprising, a hundred dozen of young Poles, mainly from the area of Lithuania, were exiled to Kurgan. The city authorities were not able to provide support for so many people. Most of the exiles did not receive government benefits. Only those who received money from their families were in a good position. In this situation, the Poles founded a “society against hunger and cold”, which later assumed the name of the Society for Mutual Assistance. The main purpose was to collect cash to help those who did not receive any financial help from home. The Society for Mutual Assistance had its own regulations, which forbade, among others, drinking alcohol, playing cards, indulging in any gambling, maintaining relationships with promiscuous women and most importantly marrying Russian women. The activities of the Society for Mutual Assistance were treated with indulgence by Mikhail Avenirovich Karpinski, the Mayor of Kurgan, who came to conclusion that the deportees engaged in their own organization would abide by the adopted regulations and thus there would be no misunderstandings between the Poles and the residents of Kurgan. It seems that the 27-year-old Michał Żaba, a graduate of the Medical Department of the Moscow State University, could have influenced M. Avenirovich Karpinski’s opinion. Inhabitants of Kurgan began to submit denunciations, at first of M. Avenirovich Karpinski’s indulgent treatment of Poles, and then levelling similar accusations at the governor of Tobol, Aleksandr Ivanovich Despot-Zenovich. In the end, the case was handed over to the general-governor of West Siberia Aleksandr Petrovich Khrushchev, and so an investigation began in 1867. Among the exiles, Michał Żaba suffered the most as he was not only found guilty of establishing the Society for Mutual Assistance, but also accused of making attempts to establish such organizations in Ishim, or Yalutorovsk. In other words, Żaba was accused of conspiring against the existing order in Russia. In the 1960s, Soviet historians treated the issue of the Kurgan investigation as an example of Polish-Russian revolutionary cooperation in Siberia. It seems, however, that the establishment of the Society for Mutual Assistance Society should be regarded as an attempt to revive the societies that were created by Polish exiles in Siberia in the period between the November and January Uprisings.
Po upadku powstania styczniowego do Kurganu zesłano stu kilkudziesięciu młodych Polaków, głównie z Litwy. Władze miasta nie były w stanie zapewnić utrzymania dla tylu osób. Większość zesłanych nie otrzymywała zapomóg rządowych. W niezłym położeniu byli jedynie ci, którzy otrzymywali pieniądze od rodziny. W tej sytuacji Polacy założyli „związek przeciw głodowi i chłodowi”, który później przybrał nazwę Towarzystwa Pomocy Wzajemnej. Głównym celem było zbieranie środków pieniężnych, by można było wspomóc tych, którzy z domu nie otrzymywali żadnej pomocy materialnej. Towarzystwo Pomocy Wzajemnej miało swój regulamin, który zakazywał m.in. picia alkoholu, gry w karty, oddawania się jakimkolwiek hazardom, nawiązywania kontaktów z rozwiązłymi kobietami i co najważniejsze zawierania małżeństw z Rosjankami. Na działalność Towarzystwa Pomocy Wzajemnej z pobłażliwością patrzył horodniczy Kurganu Michaił Awenirowicz Karpiński, gdyż uznał, że zesłańcy skupieni w organizacji będą przestrzegać przyjętego regulaminu i tym samym nie będzie dochodzić do żadnych nieporozumień między Polakami a mieszkańcami Kurganu. Wydaje się, że na takie stanowisko horodniczego mógł mieć wpływ 27-letni Michał Żaba, absolwent Wydziału Medycznego Uniwersytetu Moskiewskiego. Spośród mieszkańców Kurganu zaczęto pisać najpierw donosy na M. Awenirowicza Karpińskiego, że pobłażliwie traktuje Polaków, a następnie na gubernatora tobolskiego Aleksandra Iwanowicza Despot-Zenowicza. W końcu sprawą zainteresowano generał-gubernatora zachodniej Syberii Aleksandra Piotrowicza Chruszczowa. W 1867 r. rozpoczęło się śledztwo. Spośród zesłańców najbardziej ucierpiał Michał Żaba, który został uznany nie tylko za winnego powołania do życia Towarzystwa Pomocy Wzajemnej, ale także za to, że takie organizacje próbował zakładać w Iszymiu czy Jałturowsku. Jednym słowem, M. Żaba został posądzony o przygotowywanie spisku przeciw istniejącemu porządkowi w Rosji. Historycy radzieccy w latach sześćdziesiątych XX w. sprawę śledztwa kurgańskiego potraktowali jako przykład polsko-rosyjskiej współpracy rewolucyjnej na Syberii. Naszym zdaniem powstałe Towarzystwo Pomocy Wzajemnej należałoby uznać za próbę odrodzenia „Ogółów” z czasów zsyłki z okresu międzypowstaniowego.
Źródło:
Res Historica; 2018, 46
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siberie by Norwid
Autorzy:
Woźniewska-Działak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17889857.pdf
Data publikacji:
2021-02-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
poezja XIX wieku
Syberia
zesłania
zesłańcy
19th-century poetry
Siberia
exiles
the exiled
Opis:
The article is an interpretation of Norwid’s poem entitled Syberie, one of the works in the Vade-mecum series. Referring to the literature of the subject (inter alia, Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń), the author puts forward the thesis that the poem is a lyrical masterpiece, maximally condensing the extensive content related to Siberia and the exiles, which is a major subject of 19th-century Polish literature. Norwid’s poem, set in author’s contexts and in the contexts of the epoch, reveals its depth and possibilities of poetic synthesis. In the article, the author proves the “participation” of the work in the three great dialogues of that time provoked by the subject of Siberia.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 43-60
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polscy zesłańcy na Syberii Zachodniej w latach 60.–90. XIX wieku. Między mitem a rzeczywistością
Polish deportees in Western Siberia in the 1860s–1890s. Between the myth and the reality
Autorzy:
Caban, Wiesław
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687668.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
mit
polscy zesłańcy
Syberia Zachodnia
XIX wiek
myth
polish deportees
Western Siberia
XIXth century
Opis:
The article concerns individual and collective experiences of Poles deported to Siberia in the second half of the 19th century. It is based on the 19th century memoirs and Polish and Russian accounts from the 19th and 20th century. An integral part of the article is the problem of the myth of Siberia, and its picture of martyrdom of which perpetuated by the 19th century literature, romantic poetry, and memoirs, including the works of Agaton Giller’s. A noticeable role in the making of the myth of Siberia played the works of Zygmunt Librowicz’s (Poles in Siberia, Cracow 1884) and Michal Janik’s (History of Poles in Siberia, Cracow 1928), among others. The article mentions numerous factors creating the myth of Siberia, including the system of repressions against the deportees, the myth of the sentenced to katorga terms, the myths concerning the attitude of Russian administration and civilians to the deportees, the cooperation between Polish and Russian exiled revolutionaries and marriages between the deportees and local Siberian women.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 13-41
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eugeniusz Niebelski, „Wiosna i jesień trwa tu krótko”. Księża zesłańcy 1863 roku w syberyjskiej Tunce, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, ss. 220, ilustracje.
Autorzy:
Kiper, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023595.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 429-431
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syberie Norwida
Syberie by Norwid
Autorzy:
Woźniewska-Działak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117456.pdf
Data publikacji:
2019-11-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
poezja XIX wieku
Syberia
zesłania
zesłańcy
19th-century poetry
Siberia
exiles
the exiled
Opis:
Artykuł stanowi interpretację Norwidowskiego wiersza pt. Syberie, jednego z ogniw cyklu Vade-mecum. Autorka w nawiązaniu do literatury przedmiotu (Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń i in.) stawia tezę, iż wiersz jest lirycznym arcydziełem, maksymalnie kondensującym rozległą treść, związaną z Syberią i zesłaniami, stanowiącymi wielki temat polskiej literatury XIX w. Wiersz Norwida osadzony w kontekstach autorskich oraz w kontekstach epoki odsłania swą głębię i możliwości poetyckiej syntezy. W niniejszym artykule autorka dowodzi „udziału” utworu w trzech wielkich dialogach epoki sprowokowanych przez temat Syberii.
The article is an interpretation of Norwid’s poem entitled Syberie, one of the works in the Vade-mecum series. Referring to the literature of the subject (inter alia, Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń), the author puts forward the thesis that the poem is a lyrical masterpiece, maximally condensing the extensive content related to Siberia and the exiles, which is a major subject of 19th-century Polish literature. Norwid’s poem, set in author’s contexts and in the contexts of the epoch, reveals its depth and possibilities of poetic synthesis. In the article, the author proves the “participation” of the work in the three great dialogues of that time provoked by the subject of Siberia.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2019, 37; 43-58
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ссыльные поляки в Вологодской губернии в 19 веке: российская историография и перспективы исследования
Polish deportation in the Vologda province (Vologodskaya gubernia) in the XIXth century: Russian historiography and research perspectives
Polscy zesłańcy w guberni wołogodzkiej w XIX wieku. Rosyjska historiografia i perspektywy badawcze
Autorzy:
Liutynski, Anton
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687693.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wołogodzka gubernia
Polacy zesłańcy
rosyjska historiografia
perspektywy badawcze
Vologda province
Polish exile
Russian historiography
research perspectives
Opis:
Gubernia wołogodzka, region Imperium Rosyjskiego (w latach 1796–1917), był wykorzystywany przez rząd carski w XIX – początkach XX wieku, jako miejsce zsyłek politycznych. Pewna liczba uczestników ruchu rewolucyjnego w Królestwie Polskim w XIX wieku została zesłana na tę prowincję. Rosyjska historiografia polskich zesłańców odnosi się głównie do regionów syberyjskich, gdzie wygnańców było znacznie więcej. Istnieją interesujące i szczegółowe opracowania dotyczące polskich zesłańców w sąsiednich guberniach archangielska, wiatska i nowogrodzka. O zesłanych do Wołogdy uczestnikach powstań w Królestwie Polskim powstało kilku wydawnictw lokalnych naukowców (Бонфельд, Голикова и др.): o wysokiej rangi dowódcach wojskowych powstania listopadowego, o zesłańcach konspiracji Konarskiego i o ponad 80 uczestnikach powstania styczniowego. Na podstawie danych archiwalnych badane są epizody z życia codziennego, dane biograficzne, uogólnienia. Tematami istotnymi badawczo pozostają następujące obszary: szczegółowa analiza biografii, publikacja źródeł archiwalnych, badanie źródeł osobowych: wspomnienia zesłańców i mieszkańców.
Vologda Province, the region of the Russian Empire (1796–1917), was used in the XIX – early XX century by the tsarist government as a place of political exile. A certain number of participants in the revolutionary movement in the Kingdom of Poland in the 19th century was exiled to the province. The Russian historiography of the Polish exile mainly refers to the Siberian regions, where exiles were much larger. There are interesting and detailed studies of Polish exiles in the neighboring Arkhangelsk, Vyatka and Novgorod provinces. Several publications of local researchers (Bonfeld, Golikova, etc.) about the exiled Poles in Vologda from the Kingdom of Poland have been made: about high-ranking commanders of the November uprising, about exiles after Konarsky case and more than 80 participants of the January uprising. On the basis of archival data, episodes of everyday life, biographical data, generalizations are studied. The topic remains relevant for research in the following areas: detailed analysis of biographies, publication of archival sources, study of personal sources: memories of exiles and local residents
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 91-102
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistolarny news zesłańczy (krąg Onufrego Pietraszkiewicza i Adolfa Januszkiewicza, Syberia Zachodnia)
Autorzy:
Jerzy, Fiećko,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897621.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
news
zsyłki carskie
Syberia
epistolografia romantyczna
polscy zesłańcy w XIX wieku
zesłańczy obieg informacji
Opis:
The author attempts to discover signs of poetics of news in the exile letters written in the first half of the 19th century. The paper discusses two overlapping correspondence circles related to outstanding exiles, active organizers of exile communities, Onufry Pietraszkiewicz and Adolf Januszkiewicz (both were Mickiewicz’s close friends). The author reveals a different aesthetic strategy (Pietraszkiewicz preferred a utilitarian letter, while Januszkiewicz favoured romantic epistolography); moreover he describes a number of common elements that from the point of view of circulation of information in exile were the most significant, i.e. news about important changes in the exile existence, such as illnesses, successes or failures in gainful employments and most importantly information on the efforts concerning release from the exile; in addition he highlights consequent elimination of dissident political contents from the epistolary discourse. Furthermore, the author draws attention to the reportage elements, often sensational, which appeared especially in letters addressed to the national recipient and were related mainly to the descriptions of exotic places and forms of existence of Siberian indigenous peoples.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(1 (452)); 53-65
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 84

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies