Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Struktura społeczna"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 90
Tytuł:
Specification of social conflicts in democratic society
Specyfika konfliktów społecznych w społeczeństwie demokratycznym
Autorzy:
Araucz-Boruc, Agnieszka.
Powiązania:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces 2021, nr 2, s. 225-235
Współwytwórcy:
Wydział Nauk Społecznych (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny ; Siedlce) oth
Data publikacji:
2021
Tematy:
Demokracja
Konflikt
Społeczeństwo
Bezpieczeństwo
Struktura społeczna
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma wojskowego
Artykuł z czasopisma naukowego
Opis:
W artykule przedstawiono charakterystykę konfliktów społecznych obecnych w społeczeństwie demokratycznym. Z racji dużej różnorodności społeczeństwa, także różnic kulturowych, spory i konflikty są charakterystyczne dla społeczeństw demokratycznych. Jedną z konstytucyjnych podstaw demokracji jest pluralizm, zatem konflikty i kłótnie także na tle odmienności, były i będą obecne. Zaznaczono także, jak istotne jest rozpoznawanie, działanie i likwidacja skutków wszelkich konfliktów.
Bibliografia na stronie 234.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Jednostki — postawy — struktura społeczna (na przykładzie wybranych bohaterów dystopijnych powieści Margaret Atwood)
Individuals — attitudes — social structure (on the example of selected dystopian characters from Margaret Atwood’s novels)
Autorzy:
Banaś, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27315898.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
dystopia
świat społeczny
socjologia literatury
Margaret Atwood
social world
sociology of literature
Opis:
Niniejsze studium to socjologiczna analiza dystopii literackich  kanadyjskiej powieściopisarki Margaret Atwood: trylogii MaddAddam, Opowieści podręcznej a także jej kontynuacji, opublikowanych w 2020 roku  Testamentów. Za kluczowe przyjmuje się tu te  zagadnienia i konteksty,  które w sposób wyraźny i jednoznaczny budują obraz świata społecznego zarysowanego w powieściach kanadyjskiej pisarki, odczytywane będą przez pryzmat socjologii literatury. Zaś podstawowym pytanie brzmi – jak przedstawia się struktura świata społecznego w omawianych powieściach? Odpowiedzi na nie autorka będzie poszukiwała odwołując się, między innymi do koncepcji Roberta K. Mertona odnoszącej się do typów indywidualnego przystosowania się jednostek do zmieniających się warunków struktury społecznej.
This article presents a sociological analysis of the literary dystopias of Canadian novelist Margaret Atwood: the MaddAddam trilogy and The Handmaid’s Tale and its 2020 sequel Testaments. Maria Anna Banaś regards as key issues and contexts those that clearly and unambiguously build Atwood’s image of the social world, and which Banaś reads through the prism of the sociology of literature. The basic question is, What is the structure of the social world in Atwood’s works? Banaś seeks answers by referring, among other ideas, to Robert K. Merton’s types of adaptation of individuals to the changing social structure.
Źródło:
Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa; 2022, 13; 1-21
2353-9658
Pojawia się w:
Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz nowej klasy średniej w telewizyjnych programach kulinarnych
The Image of the New Middle Class in the Cooking Show
Autorzy:
Bogunia-Borowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427270.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
nowa klasa średnia
kultura kulinarna
struktura społeczna
style życia
telewizyjne programy kulinarne
zmiana społeczna
zmiana kulturowa
new middle class
culinary culture
social structure
lifestyles
television cookery programs
culinary programs
social change
cultural change
Opis:
W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w Polsce obserwowano nasilenie procesów o charakterze strukturalnym. Wraz z pojawieniem się nowych społecznych i ekonomicznych reguł życia zaczęła się wyłaniać klasa średnia. Nowa zbiorowość okazała się kategorią silnie heterogeniczną i niejednorodną. Z owej zbiorowości wyodrębniła się specyficzna kategoria, którą można określić jako nową klasę średnią. Jej obraz jest silnie reprezentowany w polskich mediach, szczególnie w telewizyjnych programach o charakterze kulinarnym. Choć w sensie socjologicznym nowa klasa średnia nie stanowi klasy społecznej, a jest jedynie traktowana jako kategoria deskryptywna, to umożliwia ona opis przemian społecznych i kulturowych. Kultura kulinarna jest przestrzenią, umożliwiającą ukazanie charakterystycznych właściwości i wartości istotnych dla nowej klasy średniej. Programy kulinarne nie traktują o gotowaniu, ale mają rozbudzać ambicje przynależności do tej klasy społecznej. Promują przekaz, że właściwie każdy z telewidzów przy odrobinie wysiłku jest w stanie wieść atrakcyjne życie i przynależeć do owej uprzywilejowanej części polskiego społeczeństwa. Dziedzictwo kulinarne i przemiany kulinarne podobnie jak struktura społeczna ulegają przekształceniom. Kultura kulinarna jest ściśle powiązana z życiem społecznym i kulturowym, a kulinaria stanowią jeden z czynników strukturyzujących.
In the aftermath of 1989 Polish society faced many changes. The first changes were associated with the processes of implementing ready products of the western economy and culture. The implants presented new form of organization of social life. The implants provided designs, new styles of life, Western movies, popular television series, fast food restaurants, supermarkets, malls, Western corporations, and even new occupations and professions. I would like to examine the result of all these changes in Polish society, namely: how all of them changed people’s individual and collective lives and how the City changed under the influence of culinary culture and cooking shows on TV. I am also interested in how nowadays culinary culture is used to promote the values of consumerist society like competition, rivalry, pleasure and entertainment. I would like to present the examples of popular TV series “Cooked” and “The Kitchen Revolutions”. Both of them play very important roles in changing Polish attitudes to cuisine and its meaning in social life. They present the image of the new middle class which can be observed in culinary culture – the culinary television programs.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2015, 1(216); 119-148
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy inkluzji migrantów a więzi i sieci społeczne wśród małżeństw mieszanych
Autorzy:
Brzozowska, Anita
Grzymała-Kazłowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652336.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
małżeństwa mieszane
więzi społeczne
migranci z Ukrainy
struktura społeczna
Opis:
Integracja imigrantów wiąże się nie tylko z takimi elementami, jak postawy i relacje migrantów z członkami społeczeństwa przyjmującego, ale także z ich wchodzeniem w strukturę społeczną, czyli osiąganiem określonego statusu społecznego. W procesie tym bardzo ważną rolę odgrywają nieformalne i formalne sieci powiązań tworzące kapitał społeczny migrantów. Szczególnie istotna w tym kontekście jest analiza znaczenia silnych i słabych więzi dla wytwarzania kapitału społecznego i inkluzji migrantów. Celem artykułu jest analiza związków między więziami i sieciami społecznymi a wielowymiarowymi procesami włączania jednostek i grup do społeczeństwa przyjmującego i jego instytucji. Główne zagadnienie badawcze podjęte w artykule stanowi proces wytwarzania pomostowego i wiążącego kapitału społecznego w małżeństwach mieszanych uwarunkowany różnymi typami posiadanych przez migrantów więzi oraz sieci, których są członkami. Postawione pytanie badawcze dotyczy wpływu kapitału społecznego na miejsce migrantów w strukturze społecznej kraju przyjmującego oraz inne wymiary integracji imigrantów. Przedmiotem rozważań są procesy zachodzące wśród małżeństw mieszanych, w których jeden ze współmałżonków jest imigrantem osiedlonym w Polsce. Zagadnienie te zostały przeanalizowane na przykładzie ukraińskich imigrantów będących współmałżonkami Polaków osiedlonych w województwie mazowieckim. Do analizy wykorzystane zostały dane z reprezentatywnego badania sondażowego wśród obywateli Ukrainy osiedlonych w Polsce.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2014, 50
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dystynkcja na szklanym ekranie? Telewizja, praktyki odbiorcze a struktura społeczna
Distinction on the TV Screen? Television, Viewing Practices and Social Structure
Autorzy:
Cebula, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/412978.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
oglądanie telewizji
kultura popularna
kultura masowa
dystynkcja
klasa społeczna
gust
television watching
popular culture
mass culture
distinction
social class
taste
Opis:
W artykule autor rozważa, na ile telewizja jest polem praktyk dystynktywnych. Postawione zostaje pytanie, w jakim stopniu telewizyjny gust i praktyki korespondują z pozycjami zajmowanymi w strukturze społecznej. Telewizja może być traktowana jako element kultury masowej lub popularnej, jednakże oba ujęcia wydają się przyjmować założenie, iż praktyki odbiorcze tracą ugruntowanie w społecznej stratyfikacji. Artykuł odnosi się do bieżącej debaty nad adekwatnością klas społecznych do opisu życia społecznego. Bazując na danych ilościowych i jakościowych dotyczących preferowanych programów TV i gatunków, czasu spędzanego na oglądaniu telewizji i towarzyszących mu nawyków, wskazano, iż pozycja społeczna pozostaje ważnym czynnikiem wyjaśniającym zmienność praktyk odbiorczych. Bliższa analiza ujawnia, że ilość oglądanej telewizji zależy nie tylko od pozycji społecznej i wieku ale także od dostępu do sieci i kapitału społecznego, co sugeruje, iż telewizja może rekompensować deficyty w kontaktach społecznych. Ponadto wybór programów i gatunków telewizyjnych wiąże się z ugruntowanymi klasowo dyspozycjami i orientacjami. Publiczność z „dolnych” rejonów przestrzeni społecznej poszukuje treści „realistycznych” i emocjonalnych oraz traktuje telewizję jako „towarzysza” życia (telewizja strukturyzuje życie codzienne), podczas gdy użytkownicy mediów z wyższych warstw społecznych są zorientowani bardziej „kulturalnie” i instrumentalnie. Wyniki potwierdzają tezę, iż społeczna sytuacja widzów pozostaje w relacji z ich praktykami kulturowymi, nawet jeśli praktyki są „zwyczajne” i mają miejsce w sferze prywatnej.
This article examines the respects in which television operates as the site for practices of distinction. It raises a question to what extent our television tastes and practices correspond to the positions we occupy in the social structure? Television can be framed as mass as well as popular culture, but both approaches seem to share an underlying assumption that television viewing practices are losing their grounding in social stratification. The paper refers to current debate on the relevance of social classes to a description of present social life. Drawing on quantitative and qualitative data relating to preferred TV-programmes and genres, time spent on watching television and habits accompanying it, it is argued that social position remains an important factor explaining the variability of viewing practices. A closer analysis reveals that the amount of television viewing depends not only on social position and age but also on an access to social networks/capital, suggesting that television may compensate for deficiencies in social contacts. Additionally, the choice of programs and TV genres reveals different class-based dispositions and orientations. Downscale audiences seek “realistic”, emotional TV fare and treat television as a companionship (television structures their everyday life) while upscale users of the media are more culturally and instrumentally oriented. The results support the contention that social background of viewers remains linked to cultural practices, even if the practices under study are “ordinary” and take place in private environment.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2015, 64, 3; 53-83
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miłość do sztuki? O (nie)słabnącym związku między dyspozycją estetyczną a pozycją społeczną
Love of Art: On the (Un)Diminishing Link Between Aesthetic Disposition and Social Position
Autorzy:
Cebula, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373183.pdf
Data publikacji:
2017-01-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
art
cultural capital
aesthetic disposition
artistic competence
social structure
sztuka
kapitał kulturowy
dyspozycja estetyczna
kompetencja artystyczna
struktura społeczna
Opis:
As part of the broader debate on the changing nature of the art sphere, the author raises the question of whether Poles’ degree of participation in art is still strongly connected with social position. He makes use of the categories of esthetic disposition and artistic competence in Pierre Bourdieu’s sense of the terms. He bases his conclusions on quantitative and qualitative data obtained from research into the tastes and cultural participation of Wrocław inhabitants in 2011. He analyses patterns of cultural engagement. While the general attitude toward art and knowledge of artists appears, in accord with the author’s hypothesis, to be connected with occupation, income, and education at the same time the distinctive power of ‘high culture’ has decreased among the young generation in comparison with the older generation. This leads the author to suppose that traditional forms of high culture are playing a lesser role in the creation of social boundaries, although this does not mean the erosion of cultural capital as such but rather the emergence of new forms of culture and new socio-cultural divisions.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 1; 43-70
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian w zawodach na peryferyjnym rynku pracy
Analysis of changes in professions on the periphery of the labor market
Autorzy:
Chojnacki, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324490.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
zawody nadwyżkowe
zawody deficytowe
struktura społeczna
rynek pracy
restrukturyzacja
modernizacja
tranzycja
surplus profession
deficit profession
social structure
labor market
restructuration
modernization
transition
Opis:
Rozwój społeczno-ekonomiczny wymusza nie tylko większą złożoność struktur organizacyjnych, ale także zacieśnianie współpracy oraz stosowanie nowoczesnych metod pomiaru i oceny zmian w obszarze bezrobocia. Zastosowana metoda projektów umożliwiła głównie identyfikację, opis oraz w pewnym zakresie wyjaśnienie przyczyn pojawiania się zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Prezentowane wyniki badań wskazały, że wykonywany zawód jest ważnym wskaźnikiem posiadanego zasobu kapitału kulturowego, edukacyjnego i społecznego jednostki, który w dużej mierze konstytuuje pozycję jednostki w strukturze społeczności lokalnej[2]. Jest to zgodne z założeniami funkcjonalno-strukturalnej teorii uwarstwienia społecznego, którą zapoczątkował K. Davis i W. Moore i rozwijał P. Blau, który wskazał, że istotnym wymiarem zmian społecznych jest kwestia uwarstwienia, a szczególnie analiza zmian w statusie ludzi aktywnych zawodowo i bezrobotnych oraz zajmowanej przez nich pozycji społecznej, strukturze zaspokajania potrzeb.
Socio-economic development requires not only more majority complexity organizational structures and network interdependence, but widely used modern methods measurement changes, which are characterized by specific procedures studies. Implemented projects method made possible to identify and explain the need of differentiating the deficit and surplus professions. And moreover this method was based on necessity of isolating defined stages, which were of colossal significance for achieving assumed final result. The presented research results indicated that differentiated professional groups are the important factor for possessing resources of cultural, educational and social capital, which to great extent constitutes their position in regional and local social structures. Such approach is concordant with functional and structural theories, which were initiated by K. Davis and W. Moore, and developed by P. Blau indicates that an important dimension of change is the issue of social stratification, especially the analysis of changes in the status of the working and unemployed, as well as their social position, the structure of meeting the needs.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 115; 5-23
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologiczne a priori w ujęciu Georga Simmla
Sociological a priori according to Georg Simmel
Autorzy:
Cieśla, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857534.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
„teoria poznania społeczeństwa”
historia socjologii
a priori
natura
społeczeństwo
rozumienie
indywidualność
rola społeczna
struktura społeczna
theory of knowledge about society
history of sociology
nature
society
understanding
individuality
social role
social structure
Opis:
The paper sought to present the assumptions of Georg Simmel's sociology. Founding sociology, Simmel relies on the results of his epistemological research. In reference to sociology, he calls his research „theory of knowledge of the social science” or „theory of the knowledge about society.” These theories are supposed to answer the questions about the character of social reality, and about individuals as participants and co-creators of this reality. Epistemological research in sociology is that important because the subject matter of sociology is very complex, and is a result the working of an infinite number of social processes. The paper is also an attempt at an a priori sociological interpretation, that is the understanding and individual character of social harmony.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2002, 30, 1; 47-70
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiot i struktura społeczna w teorii A. Giddensa - rekonstrukcja i krytyka
Subject and Social Structure in A. Gidden’s Theory - Reconstruction and Critique
Autorzy:
Cybal-Michalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141600.pdf
Data publikacji:
2013-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
Giddens
strukturacja
struktura
podmiot
teoria strukturacji
structuration
structure
subjest
theory of structuration
Opis:
Giddens constructed the sociological theory using the legacy of sociological thought. Since the mid 1970’s this sociologist has elaborated his very concept of the “duality of structure” which sounded very illuminating. Multiplicity of theoretical orientations, which had been the subject of an analytical processing, became the departure point for drawing up a new theoretical system. The cognitive value of the concept system proposed by A. Giddens is significant. The originality of Gidden’s decisionsand the theoretical identity in the assumptions that specify the structure, in a way emphasized by the creator of the structuration theory, certainly directs critics’ interest to the agreements concerning the acting subject. Quite often, they make their position more precise after following through the continuity and changes of A. Giddens’ thoughts presented in his later works.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2013, 16, 2(62); 7-31
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od klasy kreatywnej do prekariatu. Koncepcje nowych podmiotów struktury społecznej zglobalizowanego świata i ich krytyczna ocena
From creative class to precariat. Concepts of globalized world new social structure subjects and its critical evaluation
Autorzy:
Czakon, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325944.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
społeczeństwo postindustrialne
struktura społeczna
klasa kreatywna
prekariat
postindustrial society
social structure
creative class
precariat
Opis:
Artykuł koncentruje się na problemie struktury społecznej współczesnych zglobalizowanych społeczeństw. Dokonaliśmy zestawienia dwóch popularnych koncepcji struktury społecznej. Najpierw przyjrzeliśmy się względnie optymistycznej koncepcji klasy kreatywnej Richarda Floridy. Następnie zestawiliśmy ją z popularną obecnie koncepcją prekariatu Guya Standinga. Opis obu perspektyw był podstawą kilku uwag o charakterze krytycznym. Wykazaliśmy, że wizje te są obarczone pewnymi normatywnymi założeniami. Stawia to pod znakiem zapytania ich przydatność w opisywaniu rzeczywistości społecznej.
The article concentrates on the problem of social structure of contemporary globalized societies. We have put together two popular concepts of social structure. Firstly, we have looked at the relatively optimistic Richard Florida concept of creative class. Next we compiled it with the popular Guy Standings’ precariat concept. Description of the two perspectives was the basis for some critical remarks. We have shown that these visions are affected by some normative assumptions. This puts into a question its useful in describing the social reality.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2015, 85; 107-117
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popękane polskie społeczeństwo jako pole badawcze – dane, fakty, mity
Fractured Polish society as a research field – data, facts, myths
Autorzy:
Cześnik, Mikołaj
Grabowska, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/412898.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
podziały
struktura społeczna
konflikt polityczny
wzory konsumpcji
dyskurs publiczny
cleavages
social structure
political conflict
consumption patterns
public discourse
Opis:
W artykule analizowana jest problematyka popękania społeczeństwa polskiego. Pojęcie to odnoszone jest do tradycyjnych pojęć socjologicznych opisujących zróżnicowania społeczne: podziałów klasowych, podziałów społeczno-politycznych, zróżnicowania stylów życia czy wzorów konsumpcji, nieciągłości dyskursu społecznego. Krótki przegląd stanowisk teoretycznych, od Marksa i Webera aż po Bourdieu, dopełnia bardziej wnikliwa prezentacja dokonań polskich autorów – klasycznych i współczesnych. Jako pole analiz popękania społeczeństwa polskiego wskazuje się: po pierwsze, „klasyczne” podziały wynikłe z różnic w położeniu w strukturze społecznej; po drugie, „nowe” podziały związane z konsumpcją i stylami życia; po trzecie, podziały społeczno-polityczne (rozumiane zgodnie z koncepcją Lipseta i Rokkana); po czwarte, obszar języka, komunikacji, dyskursu. Dalej następuje dyskusja uwzględniająca zarówno koncepcje teoretyczne, jak i – w miarę możliwości – dane empiryczne z czterech wskazanych pól popękania społeczeństwa polskiego. Sformułowane wnioski mają charakter nieostateczny. Obecnie podziały o charakterze klasowo-warstwowym nie zanikają, konsumpcja wykazuje zarówno klasowo-warstwowe zróżnicowanie, jak i jednorodność przekraczającą granice grup społecznych, elektoraty się krystalizują, zaś podziały w sferze języka wydają się wyraziste. Ponadto istnieją pewne zależności struktury klasowej, sfery konsumpcji i zachowań politycznych, z którymi łączą się podziały w sferze języka i dyskursu. Sytuacja wydaje się jednak dynamiczna.
This article analyzes the phenomenon of the fracturing of Polish society. In introducing this concept it relates to the traditional sociological descriptors of social differentiation: class divisions, sociopolitical cleavages, variations in lifestyle or consumption patterns, and discontinuities in public discourse. A short review of theoretical stances, from Marx and Weber through to Bourdieu is complemented by a more in-depth analysis of the contributions of Polish authors – both classical and modern. The scope of analysis of the fracturing of Polish society is determined by: firstly, the “classical” social divisions, deriving from differing positions in the social structure; secondly, the “new” divisions associated with consumption and lifestyles; thirdly, the socio-political cleavages (understood according to Lipset and Rokkan); and fourthly, the field of language, communication, and discourse. This is followed by a discussion of these four fields of the fracturing of Polish society, taking into account both theoretical conceptions and the available empirical data. The findings of this discussion are of a preliminary nature. Currently the divisions into social class-stratum types are continuing in force. Consumption exhibits both class-stratum differentiation as well as uniformities exceeding the boundaries of social groups, the electorates are crystallizing, and the divisions within the sphere of language use seem to be prominent. In addition certain relationships between class structure, consumption patterns and political behaviours also exist, which are associated with divisions in language use and discourse. The landscape of these differences is, however, subject to rapid changes.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2017, 66, 3; 9-43
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
El concepto del indigenismo y las dificultades en la traducción al idioma polaco
Pojęcie indygenizmu i trudności w przekładzie na język polski
The Notion of Indigenism and Difficulties in Translation into the Polish Language
Autorzy:
Fabjańska-Potapczuk, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509028.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
novela
región andina
estructura social
indigenismo
novela indigenista
literatura latinoamericana
“boom” editorial
asimilación de palabras
mentalidad
El llano en llamas
powieść
region andyjski
struktura społeczna
indygenizm
powieść indygenistyczna
literatura latynoamerykańska
"boom wydawniczy”
asymilacja pojęć
mentalność
Równina w płomieniach
novel
Andean region
asocial structure
indigenism
indigenist novel
Latin American literature
editorial boom
assimilation of notions
mentality
The Burning Plain
Opis:
Para un traductor polaco, que se propone traducir la novela andina contemporánea le es difícil mantener la fidelidad absoluta al contenido, así como aplicar al mismo tiempo la libertad necesaria en cuanto al estilo. La novela hispanoamericana, desde sus principios, ha presentado de modo diverso, al indio, al mestizo, en su ambiente propio o enfrentado a la colonizadora raza blanca. Entre los países de América Latina, el Perú y los demás países andinos son los que enfrentan más problemas en cuanto a su estructura social. Dentro de ella, el más grave consiste en la integración en la sociedad de la masa indígena. Todo es debido a la escasez de vías y medios de comunicación que les actualicen en su forma de pensar y obrar y a la falta de medios educativos que enseñen a leer y escribir. En las repúblicas andinas, se han iniciado esfuerzos para incorporar al indio a la sociedad, de un lado aculturándolo mediante la enseñanza y el adiestramiento en nuevos métodos de la agricultura, y del otro, intentando preservar las lenguas y tradiciones indígenas. A finales del siglo XIX aparecieron novelas en las cuales los indios y sus tradiciones estaban presentados con simpatía. Se mantenía la vision eurocentrista del indio como “salvaje noble”. Más tarde, a partir de los años 20 se puede observar un paulatino desarrollo y profundización ideológica y formal de este tipo de novela. Los autores más conocidos de la novela indigenista ofrecen más dificultades a los traductores, ya que en su obra tratan de comprender al indio por medio de sus mitos, poesías y leyendas. Más aún el traductor polaco debe tener en cuenta que su lector generalmente asocia el término “indio” con los aborígenes de Norteamérica, y no con los indios latinoamericanos, y por ello el mundo andino le es mucho más lejano y resulta difícil la plena comprensión de las obras indigenistas, de los temas que tratan y de los personajes que aparecen en ellas. El interés por la literatura latinoamericana en Polonia estalló a principios de los años setenta con la publicación de El llano en llamas de Juan Rulfo, que apareció en la colección “Prosa Iberoamericana” de la editorial Wydawnictwo Literackie de Cracovia. Generalmente, las obras indigenistas se diluyeron en la ola del “boom” editorial de los setenta y en el círculo de lectores perdieron en la emulación con los autores de las obras más innovadoras. Sin embargo, precisamente gracias a sus traducciones, en el lenguaje polaco se han asimilado algunas palabras, no existentes anteriormente, y vinculadas con la cultura latinoamericana, como por ejemplo “poncho”, “sombrero”, “macho”, “fiesta”, “selva”, “pampa”, “yuca” y otras. A pesar de esto, las novelas indigenistas no contribuyeron a la divulgación de la cultura andina en Polonia, ya que ésta es tan distinta de la nuestra, que para una plena comprensión de la mentalidad, la cultura, las costumbres y los problemas presentados en estas novelas serían necesarios amplios comentarios extraliterarios, por lo menos en forma de prólogo o apéndice. En consecuencia, la cultura andina sigue siendo desconocida, aunque seguramente podría constituir una valiosa contribución al conocimiento de la fundición de razas en América Latina y de las condiciones de vida de los indios contemporáneos.
Polskiemu tłumaczowi zamierzającemu przełożyć współczesną powieść regionu andyjskiego trudno jest dochować wierności oryginałowi, jak również zastosować niezbędną wolność stylistyczną. Powieści z Ameryki hiszpańskojęzycznej od samych swych początków przedstawiały Indianina i Metysa w ich własnym środowisku lub przeciwstawionych białej rasie kolonizatorów. Spośród krajów Ameryki Łacińskiej, Peru i pozostałe kraje andyjskie stoją przed największymi problemami zwią-zanymi ze strukturą społeczną. Najpoważniejszym z nich jest integracja grup indiańskich. Wynikają one z niedoboru środków i sposobów na uwspółcześnienie myślenia i działania, oraz z braku dostępu do edukacji, prowadzącej do opanowania czytania i pisania. W republikach andyjskich podjęto wysił-ki mające na celu dołączenie Indian do społeczeństwa – za pomocą środków edukacyjnych, próbując zachować języki i tradycje indiańskie oraz wprowadzając nowe metody uprawy roli. Pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze powieści, w których bohaterem byli Indianie i ich obyczaje. Przedstawieni byli z sympatią, z zachowaniem eurocentrycznej wizji „szlachetnego dzikusa”. W latach 20. można już zaobserwować stopniowy rozwój oraz pogłębienie ideologiczne i formalne tego typu powieści. Najbardziej znani autorzy tzw. „powieści indygenistycznej” sprawiają najwięcej kłopotu tłumaczom, gdyż w swoich dziełach starają się zrozumieć indiańskich bohaterów za sprawą mitów, poezji i legend. Polski tłumacz zawsze musi mieć na uwadze fakt, że jegoczytelnik najczęściej kojarzy termin „Indianin” z mieszkańcami Ameryki Północnej, a nie Łacińskiej, i dlatego świat andyjski jest mu bardziej obcy. Trudno mu więc w pełni zrozumieć powieść indygeni styczną oraz tematy, jakie porusza, i utożsamić się z występującymi w niej bohaterami. Zainteresowanie literaturą latynoamerykańską pojawiło się w Polsce w latach 70. wraz z publikacją Równiny w płomieniachJuana Rulfo, wydanej w serii „Proza Iberoamerykańska” krakowskiego Wydawnictwa Literackiego. Zasadniczo dzieła indygenistyczne nie wybiły się podczas fali „boomu wydawniczego” lat 70. Większość czytelników wybierała autorów bardziej innowacyjnych dzieł. Jednakże, dzięki wczesnym przekładom tych powieści, język polski zasymilował trochę nie istniejących wcześniej pojęć, a powiązanych z kulturą latynoamerykańską, takich jak np. „ponczo”, „sombrero”, „macho”, „fiesta”, „selva”, „pampa”, „juka”. Mimo to, powieści indygenistyczne nie pomogły w rozprzestrzenieniu kultury andyjskiej w Polsce. Jest ona tak inna od polskiej, że pełne zrozumienie mentalności, kultury, obyczajów i problemów prezentowanych w powieściach wymaga szerokiego komentarza pozaliterackiego. W konsekwencji kultura andyjska nadal jest nieznana, choć mogłaby stanowić wartościowy wkład w poznanie historii stapiania się ze sobą ras w Ameryce Łacińskiej i warunków życia współczesnych Indian.
The Polish translator attempting to translate a modern novel of the Andean region encounters difficulties to remain faithful with the original as well as to apply an indispensable stylistic freedom. Novels from the Spanish-speaking America, had presented, from their very beginnings, an American Indian and Metis in their own environment or opposed to the white race of colonisers. Among the countries of Latin America, Peru and other Andean countries face the greatest problems connected with the social structure. The most crucial of them is integration of Indian groups. They stem from deficit of means and ways to make thinking and acting modern as well as from lack of access to education leading to overmastering reading and writing. In the Andean republics, they made efforts aimed at inclusion Indians into the society – by way of educational means, trying to retain Indian languages and traditions and introducing new methods of farming. At the end of the 19thcentury, there appeared the first novels whose heroes were Indians and their customs. They were presented with sympathy, retaining the Eurocentric vision of ‘noble savage’. In the 1920s, there can already be observed a gradual development and ideological and formal intensification of such novels. The best-known authors of the so-called ‘indigenist novel’ cause the greatest trouble to translators as in their works they try to understand Indian heroes thanks to myths, poetry and legends. The Polish translator must always keep in mind the fact that their reader most often associate the term ‘Indian’ with inhabitants of North America and not Latin America; hence, the Andean world is stranger to them. Therefore, it is difficult for them to fully understand the indigenist novel and the topics touched by the novel, and to identify themselves with the heroes appearing therein. The interest in the Latin American literature appeared in Poland in the 1970s together with the publication of El Llano en llamas (translated into English as The Burning Plain and Other Storiesby Juan Rulfo, issued in the series “Proza Iberoamerykańska” [Spanish American Prose] of the Cracow Wydawnictwo LiterackiePublishing House. In principle, the indigenist works did not stand out during the editorial boom wave of the 1970s. Most readers chose the authors of more innovative works. However, owing to early translations of those novels, the Polish language assimilated to some extent the earlier not existing notions connected with the Latin American culture such as, e.g. ‘poncho’, ‘sombrero’, ‘macho’, ‘fiesta’, ‘selva’, ‘pampa’, ‘yucca’. Despite this fact, indigenist novels have not helped to diffuse the Andean culture in Poland. This is so different from the Polish novel that the full understanding the mentality, culture, customs and problems presented in novels require broad non-literary comments. In result, the Andean culture has still been unfamiliar, though it could be a valuable contribution to learning the history of melting with one another of races in Latin America and living conditions of the contemporary American Indians.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2015, 39/2015 Filologia IV; 72-82
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 90

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies