Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Ruś Kijowska"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-39 z 39
    Tytuł:
    Ruś Kijowska i Polska w średniowieczu (X-XIII w.) : materiały konferencji Instytutu Historii PAN, Warszawa 6-7 X 1998
    Współwytwórcy:
    Bylina, Stanisław. Redakcja
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Warszawa : Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
    Tematy:
    Konferencja Naukowa nt.: Ruś Kijowska i Polska w średniowieczu (X-XIII w.) 06-07.10.1998; Warszawa, woj. mazowieckie)
    Opis:
    Tyt. równol.: "Kievskaja Rus' i Pol'ša v sredine veka".
    Wstęp w jęz. pol.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Ruś Kijowska między Eurazją a Europą Środko-Wowschodnią. Rosyjskie narracje tożsamościowe z zachodniego punktu widzenia
    Kievan Rus’ Between Eurasia and East-Central Europe. Russian Identity Narratives from West Viewpoint
    Autorzy:
    van Nieukerken, Arent
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179519.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ruś Kijowska
    Rosja
    Eurazja
    Gumilow
    Dugin
    Opis:
    Po przyłączeniu Krymu przez Rosję Vladimira Putina nowego znaczenia nabrały próby ideologicznego uzasad-nienia roli Wielkiej Rosji jako dominującej potęgi w Europie Wschodniej. Z tego punktu widze-nia, jako istotne zagadnienie, jawi się relacja między Rusią Kijowską, tradycyjnie uważaną za kolebkę (słowiańskiej) rosyjskiej cywilizacji, a Wielkim Księstwem Moskiewskim, które zastąpiło Ruś Kijowską po inwazjach mongolskich. Rosyjskie narracje tożsamościowe zazwyczaj margina-lizują obecny status Ukrainy i podkreślają jej peryferyjność w „świecie rosyjskim”. Aby to osiągnąć używają one zarówno teologicznych, kulturowych, jak i geopolitycznych argumentów, które czasami wydają się wzajemnie sprzeczne. Moskwa jest jednocześnie centrum prawdziwej (orto-doksyjnej) chrześcijańskiej wiary i cywilizacji w geopolitycznej przestrzeni Eurazji. W tym dru-gim przypadku rosyjska stolica sprawuje władzę nad multireligijnym imperium. (Neo)eurazja-tyccy ideolodzy, tacy jak L.N. Gumiliov, a zwłaszcza Alexander Dugin odrzucają alternatywną, „zachodnią” wersję rosyjskiej (i ukraińskiej) historii, podkreślają bowiem, że istnieje nieprzekra-czalna bariera między zachodnią a rosyjską (eurazjatycką) cywilizacją. Według nich zachodni naukowcy nigdy nie zrozumieją fenomenu historycznego rosyjskiego (eurazjatyckiego) rozwoju. Można dowodzić, że argument za relatywizacją zgodną z linią podziałów cywilizacyjnych zmniejsza uniwersalne oddziaływanie chrześcijaństwa, które w rosyjskim kontekście traci wiele ze swych transcendentnych sensów i zamiast tego staje się wyłącznie cechą kulturową. Chociaż z drugiej strony, (nie do końca świadome) rozpatrywanie ortodoksyjnego chrześcijaństwa jako fenomenu kulturowego zwiększa moc argumentów geopolitycznych, zgodnie z którymi Mo-skwa jest centrum rosyjskiego świata (a sama Rosja centrum Eurazji). Jednakże, nie oznacza to, że kluczowa rola Moskwy, jako siedziby Patriarchatu dla wszystkich Rosjan, „prawomocnego” następcy dawnej metropolii kijowskiej, nie będzie wykorzystywana w zgodzie z tendencją, by podważać ukraińskie ambicje stworzenia całkowicie niezależnego państwa.
    After the annexation of the Crimea by Vladimir Putin’s Russia attempts at an ideological justification of Greater Russia’s role as a dominating power in Eastern Europe have acquired a new relevance. An important issue from this point of view is the relationship between Kievan Rus’ – traditionally considered the cradle of the [Rus-sian civilization – and the Grand Principality of Moscow that replaced it after the Mongol incur-sions. Russian identity narratives usually marginalize the current status of (the) Ukraine and stress its peripherality in the “Russian world”. In order to achieve this they employ both theo-logical, cultural and geopolitical arguments that sometimes appear to be at odds with each other. Moscow is both the center of the true (orthodox) Christian faith and the civilization of the Eura-sian geopolitical space. In the latter case the Russian capital rules a multi-religious empire. Eurasian ideologues like L.N. Gumiliov and particularly Alexander Dugin reject alternative, “Western” interpretation of Russian (and Ukrainian) history by pointing out that there exists an unbridgeable gap between the Western and the Russian (or Eurasian) civilization. According to them, Western scholars can never grasp the specificity of the Russian (Eurasian) historical devel-opment. It could be argued that this argument for a relativism along civilizational lines dimin-ishes the universal impact of Christianity which (that) in the Russian context loses much of its transcendent sense and becomes – instead – a cultural feature. On the other hand, though, the (half-conscious) culturalization of orthodox Christianity gives more weight to geopolitical arguments in favor of Moscow as the center of the Russian World (and Russia as the center of Eurasia). However, this does not mean that the pivotal role of Moscow as the residence of the All Russian Patriarchate, the “legitimate” successor to the ancient metropolis of Kievan Rus’, is not exploited, in order to discredit Ukraine’s ambitions of becoming an independent state.
    Źródło:
    Porównania; 2015, 16; 19-30
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozofowie rosyjscy o bizantyjskim dziedzictwie na Rusi
    Autorzy:
    Kroczak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15051461.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    Ruś Kijowska
    dziedzictwo bizantyjskie
    filozofowie rosyjscy
    słowianofile
    okcydentaliści
    filozofia
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 405-413
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieło misyjne Cyryla i Metodego na Rusi-Ukrainie
    Autorzy:
    Kozak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789214.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    chrzest Rusi
    Cyryl
    Metody
    Ruś Kijowska
    Baptism of the Ruthenians
    Cyril
    Methodius
    Kievan Rus
    Opis:
    In 988, prince Volodymyr took up the great epochal challenges of faith and grace, making the salvifi c secret of the Baptism of the Ruthenians and other Slav peoples inhabiting the vast lands of Kievan Rus. This is the most important breakthrough moment of the act of conversion and the process of Christianization, opening the Christian epoch throughout Russia and including Kievan Rus in the civilization of countries of the early Middle Ages. It is hard to overestimate the importance of these „plural” monasteries, council schools and libraries for the further development of Kievan Rus. After all, they were the driving force of the missionary work of Cyril and Methodius, they promoted and disseminated the religion and Christian principles of life and co-existence, created works conducive to the formation of Rusin’s personality of „new times” and at the same time satisfying the whole of his religious, social and cultural needs. The missionary work of Cyril and Methodius in Rus – Ukraine gave Kyiv Christianity the hallmarks of universality, thus opening up the possibility of bringing together and playing the role of a bridge between Christian East and West and drawing a full hand on the heritage of civilization and culture. Literature, art and science of both the East and the West. It is no coincidence, therefore, that Kiev fulfi lled an honorable role of „the mother of Ruthenian cities,” and at the same time as Constantinople was perceived as the „New Jerusalem”. It is the fruit of the idea of the apostolicity of Kiev realized by the rulers of Rus-Ukraine for over two centuries, which experienced its „Golden Age” of development.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 77-84
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na początku był Kijów
    In the beginning there was Kiev
    Autorzy:
    Wieczorek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2108108.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
    Tematy:
    Ukraina
    Ruś Kijowska
    terytorium
    granice
    operacja specjalna
    Ukraine
    Kievan Rus’
    territory
    borders
    special operation
    Opis:
    W dniu 24 lutego 2022 r. Federacja Rosyjska rozpoczęła na terytorium Republiki Ukrainy „operację specjalną”. Przytłaczająca większość państw nazwała to wojną, niesprowokowaną przez Ukrainę i jak dotychczas niewypowiedzianą przez Rosję. Żeby próbować zrozumieć skomplikowane relacje Rosji i Ukrainy trzeba prześledzić ich dzieje. Zarówno Federacja Rosyjska, jak i Ukraina odwołują się do wspólnych korzeni, którymi była Ruś Kijowska, potężny organizm państwowy w okresie od IX do połowy XII w. Obydwa państwa są następcami prawnymi ZSRR i uważają, że to im należą się Krym i tereny nad Morzem Azowskim. Celem artykułu jest pokazanie zmian w przynależności państwowej terytorium Republiki Ukrainy oraz przedstawienie procesów, w wyniku których doszło do ukształtowania jej granic.
    On February 24, 2022, the Russian Federation launched a ‘special operation’ on the territory of the Republic of Ukraine. The overwhelming majority of states called it a war, unprovoked by Ukraine and so far unspoken by Russia. To understand the complicated relations between Russia and Ukraine, it is necessary to trace their history. Both the Russian Federation and Ukraine refer to their common roots of Kievan Rus', a powerful state organism between the 9th and mid-12th century. Both states are the legal successors to the USSR. Both states believe they are entitled to Crimea and territories by the Sea of Azov. The purpose of this article is to show the changes in the state affiliation of the territory of the Republic of Ukraine and to present the processes by which its borders were formed.
    Źródło:
    MAZOWSZE Studia Regionalne; 2022, 41; 47-66
    1689-4774
    Pojawia się w:
    MAZOWSZE Studia Regionalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Martyrdom in early Christian Rus’
    Autorzy:
    Wood, Ian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878214.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    kult świętych
    Ruś Kijowska
    Brunon z Kwerfurtu
    Włodzimierz Wielki
    cult of saints
    Kievan Rus’
    Bruno of Querfurt
    Vladimir the Great
    Opis:
    The author hypothesizes that the corpses of Bruno of Querfurt (+1009) and his companions were buried among the Rus‘, possibly in Svyatopolk’s city of Turov. Such burial and cult could have influenced both the placing of the tomb of Vladimir and decorations of the St. Sophia church.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2018, 3 (18); 11-26
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie chrztu Rusi w ewangelizacji Europy Środkowo-Wschodniej
    The meaning of the baptism of Rus in the evangelization of the Middle-Eastern Europe
    Autorzy:
    Mironowicz, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171317.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Supraska
    Tematy:
    chrzest
    Ruś Kijowska
    Cerkiew prawosławna
    Opis:
    Baptism of Rus in 988 generated the Christianisation of that area by the Eastern Church. It is supposed that the bishopric in Volodimir in Volhynia came into existence at the turn of the 10th century and at the beginning of the next century it started its missionary activity. The incorporation of the Chervinskie castle-towns by Boleslas the Brave in 1018 initiated constant presence of the Orthodox Church within the borders of the State of Poland. In the 11th century the eastern regions of Poland stayed under the jurisdiction of bishops of Volodymir and of Turov-Pinsk. During Poland’s disintegration into duchies in the12th-13th centuries, development of the Orthodox institutions took place. This process was enhanced by the missionary activity of newly-founded bishoprics in: Smolensk (1136), Halich (between 1147 and 1155), Bielgorod (end of 10th cent.), Novgorod (before 1050), Chernihov (end of 10th cent.), Perejaslav (beg. of 11th cent), Polotsk (beg. of 11th cent.), Volodymir (end of 10th cent.), Rostov-Suzdal (after 1073), Turov (1088), Jurievsk-Kaniev (after 1036), Tmutarakan (mid 11th cent). These bishoprics belonged to the Metropolia of Kiev
    Źródło:
    Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 7-26
    2082-9299
    Pojawia się w:
    Latopisy Akademii Supraskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tabliczki z Podebłocia w świetle inskrypcji greckich na Rusi Kijowskiej
    Tablets from Podebłocie in comparison with the greek inscriptions from Kievan Rus
    Autorzy:
    Bednarczuk, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951196.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Ruś Kijowska
    badania archeologiczne
    alfabet grecki
    cyrylica
    Opis:
    In 1986, during excavations at Podebłocie (a locality near Vistula c. 100 km south of Warsaw) 3 clay tablets dated between IX–XI centuries A. D. were found. Professor T. Wasilewski (1987) interpreted the inscription as placed on them as I X C H which represents the Byzantine Christogram: IC/XC – NI/KA = IHCOYC XPICTOCNIKA. This Christogramm occurs often in different inscriptions in KievanRus’, namely in 3 stones of duce Borys in Dvina near Połock, 1128, in Cross on stone of duce Rogvolod near of town Druck as well as in of Kievanencolpions. In the territory of Poland were discovered over 50 encolpions. One of them fund in excavation Horodyszcze in Trepcza near Sanok (XII–XIII c.) has Christogram IC / XC N (K ), whereas X P was engravedon the bronze encolpion in Ostrów Lednicki near Gniezno (first half of XI c.). As it seems, also tablets from Podebłocie are of Church Russian origin. Its author might be captive Orthodox believer taken during Kiev expedition of Bolesław the Brave in 1018 and then settled in Podebłocie, where he engraved inscription in the tablets.
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 143-150
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Małżeństwo Włodzimierza Igorewicza z córką chana Konczaka... Przyczynek do badań nad wpływem małżeństw mieszanych na relacje rusko-połowieckie
    Autorzy:
    Michalski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436471.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Włodzimierz Igorewicz
    chan Konczak
    NN córka Konczaka
    Igor Światosławowicz
    Ruś Kijowska
    Połowcy
    Latopis hipacki
    Opis:
    An important problem in the history of 11th–13th century Rus’ were the family relations of the Rus’ and Polovtsians aristocracy. The mixed marriages between the representatives of these people influenced political relations, culture and led to the rapprochement of both groups. One of the marriages contained between Rus’ and Polovtsians influential families wasthe wedding of Vladimir Igorevich with the unnamed daughter of Konchak Khan. Vladimir Igorevich did not play a great role in the history of Rus’, but his marriage had some influence onthe historical situation of the turn of the 12th and 13th century. The prince guaranteed the alliedagreement concluded by his father – Igor Svyatoslavich with Konchak khan. A marriage withthe daughter of a khan gave Vladimir the opportunity to receive support from nomads duringthe war for control the Halych.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2018, 6; 55-68
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transformation of church architectural composition in Ukraine between the tenth and eighteenth centuries as a theoretical basis of restoration
    Autorzy:
    Urakina, Anastasiia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146323.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    church
    Ukraine
    architectural composition
    Kyivan Rus
    Baroque
    restoration
    kościół
    Ukraina
    kompozycja architektoniczna
    Ruś Kijowska
    barok
    rewaloryzacja
    Opis:
    This paper presents an analysis of the process of transformation of the architectural image of the Orthodox churches of Ukraine from between the tenth to the end of the eighteenth centuries. The changes in the massing composition of churches in different periods of Kyivan Rus, and later in different periods of the Ukrainian Baroque were analyzed. The main aspects of the main changes that most strongly influenced the perception of the architectural image of the church were graphically identified. Through the prism of theoretical analysis of facades, the real experience of reconstruction of destroyed Kyiv churches, which were of great importance to all of Eastern Orthodoxy-St. Michael’s Golden- Domed Cathedral and Assumption Cathedral of the Kyiv-Pechersk Lavra-can be analyzed.
    Artykuł przedstawia analizę procesu przemian architektonicznego wizerunku cerkwi ukraińskich wybudowanych między X a XVIII wiekiem. Przeanalizowano zmiany w kompozycji brył kościołów z różnych okresów Rusi Kijowskiej oraz różnych okresów ukraińskich. Graficznie zidentyfikowano główne zmiany, które najbardziej wpłynęły na odbiór wizerunku architektonicznego cerkwi. Przez pryzmat analizy teoretycznej elewacji umożliwiono prześledzenie faktycznych doświadczeń z odbudowy zniszczonych kijowskich cerkwi, które miały ogromne znaczenia dla całości Kościoła Wschodniego – Monasteru św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach oraz soboru katedralnego Zaśnięcia Matki Bożej Ławry Peczerskiej.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 69; 15--25
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hetmańskie mogiły na Ukrainie
    Autorzy:
    Segeda, Sergìj Petrovič (1949- ).
    Współwytwórcy:
    Ožehovskaâ, Mariâ (1978- ). Tłumaczenie
    Uniwersytet Szczeciński. Wydział Humanistyczny. Wydawnictwo Naukowe "Minerwa". pbl
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Szczecin : Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego US "Minerwa"
    Tematy:
    Dowódcy Ukraina 16-18 w.
    Historia
    Szlachta
    Biografia
    Opis:
    Bibliogr. s. 391-411. Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Урачыстае красамоўства св. Кірылы Тураўскага ў даследаваннях Вацлава Грыневіча
    St. Cyril Turowski’s homilies in the research of Waclaw Hryniewicz
    Homilie św. Cyryla Turowskiego w badaniach Wacława Hryniewicza
    Autorzy:
    Krychko, Vol'ga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953550.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    homilia
    teologia
    Biblia
    Ruś Kijowska
    homily
    theology
    Bible
    Kiev Ruthenia
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest literackiej spuściźnie Cyryla Turowskiego, wybitnej postaci XII-wiecznej Rusi. Autorka zajmuje się nie tyle analizą jego twórczości kaznodziejskiej, ile przede wszystkim skupia się na badaniach Wacława Hryniewicza, autora dwu pionierskich prac z kręgu dziejów staroruskiej kultury religijnej. Szczególną uwagę koncentruje natomiast na Homiliach paschalnych św. Cyryla Turowskiego, które zostały przełożone z języka cerkiewnosłowiańskiego przez Wacława Hryniewicza w 1993 roku i opatrzone wnikliwymi komentarzami historycznymi, teologicznymi i filologicznymi.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 63-70
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabić księcia! „Oprawcy” księcia Andrzeja Bogolubskiego w świetle ruskiej tradycji historiograficznej XII–XV w.
    Autorzy:
    Bartnicki, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040900.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Ruthenian
    Andrey Bogolyubsky
    Tale about the murder of Andrey Bogolyubsky
    assassinations of princes
    Ruś Kijowska
    Andrzej Bogolubski
    Opowieść o zabójstwie Andrzeja Bogolubskiego
    kaźnie książęce
    Opis:
    Artykuł poświęcony został okolicznościom mordu księcia włodzimiersko-suzdalskiego Andrzeja Jurewicza Bogolubskiego. W prezentowanym tekście uwagę skoncentrowano na przyczynach zabójstwa księcia oraz organizatorach mordu księcia, którym w literaturze przedmiotu przypisywano różny status społeczny oraz pochodzenie etniczne. W świetle obserwacji najstarszych zapisów latopisarskich oraz epigraficznych, dotyczących wydarzeń z 29 czerwca 1174 r., wysunięto hipotezę, że motywów morderstwa księcia, możemy doszukiwać się nie tylko na tle konfliktów społecznych lecz również złożonych relacji etnicznych, jakie zapewne zachodziły w okresie intensywnej kolonizacji międzyrzecza Wołgi i Oki.            Istotny wpływ na układ zdarzeń prezentowanych w tekstach o zabójstwie księcia Andrzeja Bogubolskiego odegrały motywy zaczerpnięte z wcześniej powstałych opowieści i utworów hagiograficznych dotyczących kaźni innych władców ruskich (cykl O męczeństwie Borysa i Gleba, Opowieść o kaźni Wasylka Trembowelskiego). Wpłynęły one na sposób prezentowania „oprawców księcia”, wśród których szczególną rolę przypisywano „obcym” – wywodzącym się spoza „Ruskiego Świata” – Osetyńcowi, Ambałowi, lub Bułgarce, żonie księcia, zaś pozostałych uczestników mordu utożsamiających z ludźmi o niskim statusie społecznym. 
    The article was devoted to the circumstances of the murder of Andrei I Yuryevich, Grand Prince of Vladimir-Suzdal. In the presented text, the attention is put on the reasons for the murder of the prince and on his assassins, who in the literature on the subject were said to have a different social status and ethnic origins. After the analysis of the oldest chronicle and epigraphic records concerning the events of June 29, 1174, a hypothesis appeared that the motives for the murder of the prince can be found not only in the context of social conflicts, but also complex ethnic relations that probably took place during the period of intense colonization between the Volga and the Oka rivers.The motifs taken from previously written stories and hagiographic works about the torment of other Ruthenian rulers (Lives of Boris and Gleb, the story of the torment of Wasylek Trembowelski) played a significant role in the arrangement of events presented in the texts about the murder of Prince Andrei I Yuryevich. They influenced the way of presenting the „tormentors of the prince”, among whom a special role was assigned to „foreigners” – coming from outside the „Ruthenian World” – Ossetian, Ambał, or Bulgarian, the prince's wife, while the other participants of the murder identified with people of low social status.
    Źródło:
    Res Historica; 2021, 52; 35-60
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Old Russian graffiti as sources of weapon history: preliminary statements
    Graffiti dawnej Rusi jako źródło do badań bronioznawczych. Uwagi wprowadzające
    Autorzy:
    Plavinski, Mikalai
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941968.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Old Rus’
    graffiti
    weapons
    images of Holy Warriors
    images of secular warriors
    Ruś Kijowska
    broń
    przedstawienia świętych wojowników
    przedstawienia świeckich wojowników
    Opis:
    Do dyspozycji historyków staroruskiego uzbrojenia pozostaje duża liczba źró- deł. Oczywiste jest, że najważniejszą grupą są znaleziska archeologiczne. Są one w istocie najliczniejsze i dostarczają najwięcej informacji. Cenne są również uzyskane dla tego czasu informacje z pierwszych źródeł pisanych oraz niewielkich rzeźb czy ikonografii. Pomiędzy wskazanymi rodzajami źródeł wyjątkową grupę stanowi graffiti. Graffiti wyobrażające wojowników oraz pewne elementy uzbrojenia różnią się od innych przekazów ikonograficznych tym, że przedstawiają jedynie obrys obiektu z minimalną liczbą detali. Te cechy dominują w rysunkach, które mogły być wydrapane za pomocą ostrego przedmioty na każdej nadającej się do tego powierzchni, np. na monetach, kościach, wrzecionach, osełkach, materiałach budowlanych etc. Graffiti było wykonywane przez zwykłych ludzi, którzy nie posiadali specjalnych zdolności artystycznych i nie zamierzali tworzyć długotrwałych wyobrażeń. Jest jednak oczywiste, że autorzy graffiti byli całkiem dobrze obeznani z rzeczami, które przedstawiali. Stan ten wynika z faktu obcowania z tymi przedmiotami w codziennym życiu. Warto również zaznaczyć, że takie wyobrażenia były wolne lub prawie wolne od powszechnych tradycji ikonograficznych, które przesiąkały dzieła profesjonalnych wytwórców. Ten fakt jest znaczący zwłaszcza w czasach dawnej Rusi, kiedy chrystianizacja była nośnikiem nowych kanonów w ikonografii. Dlatego, pomimo trudności w interpretacji graffiti, są one ważną grupą pierwotnych źródeł przedstawiającą codzienną rzeczywistość tamtych czasów. Jak dotąd nie powstało żadne specjalistyczne opracowanie staroruskich graffiti w kontekście studiów nad uzbrojeniem. Graffiti odnoszące się do sfery militarnej dominują w okresie do XI do XIII w. Wyobrażenia te były wydrapywane na różnego rodzaju powierzchniach m.in. ścianach kościołów, różnorodnych obiektach codziennego użytku, korze brzozowej. Wszystkie znane z XI–XIII w. grafiki „militarne” można podzielić na dwie zasadnicze grupy: przedstawienia wojowników świętych (fig. 2) oraz świeckich (fig. 3–7). Na podstawie analizowanego materiału wysnuto interesujące wnioski. Graffiti przedstawiające jeźdźca pojawiają się nie wcześniej niż w XII w., co koresponduje z aktualnymi ustaleniami na temat rozpowszechnienia się taktyki walki ciężkiej konnicy w dawnej Rusi. Pomimo różnorodności przedstawień, można zauważyć bez większych trudności, że wraz ze świeckimi wojownikami ukazano takie elementy, jak: hełmy (w 14 na 19 wyobrażeń), tarcze (w 7 przypadkach) i miecze (pojawiają się 6 razy). Pozostałe rodzaje uzbrojenia wydają się być niepopularne w tego typu wyobrażeniach (interpretacja skrzyżowanych linii jako pancerza noszonego przez wojownika może być rozważana jedynie hipotetycznie). Z powyższych ustaleń można wywnioskować, że hełm, tarcza i miecz były w świadomości mieszkańców dawnej Rusi głównymi atrybutami „prawdziwego wojownika”. Niniejszy, krótki przegląd staroruskich graffiti odnoszących się do sfery militarnej pozwala zaliczyć rozważaną grupę zabytków w poczet źródeł ważnych dla historii uzbrojenia w XI–XIII w. Artykuł ten nakreśla jedynie podstawowe zagadnienia związane z interpretacją wspomnianych znalezisk. Przedstawienie bardziej szczegółowych wniosków będzie możliwe po skompletowaniu pełnego katalogu graffiti znanych z obszaru dawnej Rusi.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyczynek do badań nad początkiem Cerkwi na Zachodzie Rusi
    Contributions to the Study of the Beginnings of the Orthodox Church in Western Rus’
    Autorzy:
    Liwoch, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420243.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Ruś Kijowska
    chrześcijaństwo
    drużyna książęca
    kurhany
    obol zmarłych
    krzyże
    Kievan Rus’
    Christianity
    princely retinue (druzhina)
    burial mounds
    obolus of the dead
    crosses
    Opis:
    W 1882 r. T. Ziemięcki przeprowadził w Podhorcach (obwód lwowski, Ukraina) badania wykopaliskowe dwóch sąsiadujących ze sobą kurhanów, które nazwał wielką mogiłą bliźniaczą nr 1 i nr 2. W mogile nr 1 odkrył bogato wyposażony pochówek podwójny (zapewne małżeński), w którym znajdowały się dwa identyczne srebrne krzyżyki. Krzyże te należą do typu nazywanego skandynawskim (wariant B.1 typu 1.4.3 wg J. Staeckera). W mogile nr 2 znalazł szkielet mężczyzny, którego pochowano z wyposażeniem, w tym z dwoma krzyżami. Większy (zaginiony) był brązowym enkolpionem z wyobrażeniem Ukrzyżowania i Matki Boskiej Oranty, który znajduje analogie w krajach naddunajskich. Mniejszy jest srebrnym krzyżykiem w formie krzyża św. Piotra. W ustach zmarłych pochowanych w obu kurhanach znajdowały się drobne przedmioty złote, które interpretować należy jako lokalny wariant zwyczaju obola zmarłych. Oba groby są częścią nekropoli z pochówkami drużynnymi. Datować je trzeba na koniec X - 1. połowę XI w. Przedstawiane obiekty są najstarszymi niebudzącymi wątpliwości chronologicznych i interpretacyjnych śladami obecności schrystianizowanych (grecka wersja chrześcijaństwa) elit nad górnymi Bugiem i Dniestrem. Zmarli nie będąc duchownymi, byli jednak przedstawicielami nowej oficjalnej religii wśród słowiańskiej ludności, której nawracanie dopiero się rozpoczynało. Wydaje się zatem, że ich obecność w Podhorcach uznać można za początek Cerkwi w zachodniej części niegdysiejszej Rusi Kijowskiej.
    In 1882 T. Ziemięcki conducted in Pìdgìrcì (Lviv district, Ukraine) a research excavation of two neighboring burial mounds which he called the Great Twin Barrows No. 1 and No. 2. In barrow No., he discovered on richly furnished double burial (probably of a married couple) where he found two identical silver crosses. The crosses belong to the so called Scandinavian type (variant B.1 type 1.4.3 acc. J. Staecker). In barrow No. 2, he found a skeleton of a male buried with furnishings, including two crosses. The bigger one (lost) was a bronze encolpion depicting the Crucifixion and the Virgin Orans, which can find analogies in the Danube countries. The smaller one is a silver St. Peter’s cross. In the mouths of the corpses found in both barrows there were tiny gold objects which could be interpreted as a local variation of the obolus of the dead custom. Both graves are a part of necropolis with druzhina burials. They date back to the end of the 10th century or the first half of the 11th century. The objects presented here are the earliest evidence to confirm the presence of a Christianized (Greek version of Christianity) elite in the region of the Upper Bug and Upper Dniester, which is not burdened with chronological or interpretative reservation. The deceased were not members of the clergy but, nevertheless, representatives of the new official religion in a pagan Slavic population whose conversion had barely begun. It seems, therefore, that their presence in Pìdgìrcì can be considered the beginning of the Orthodox Church in the western part of the former Kievan Rus’.
    Źródło:
    ELPIS; 2014, 16; 169-172
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Recently Discovered Folia from the 12th-century Apostolus Christinopolitanus
    Niedawno odkryte fragmenty Apostoła Krystynopolskiego z XII wieku
    Autorzy:
    Wołoszczenko, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27311249.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Apostoł Krystynopolski
    Dzieje Apostolskie
    Listy Apostolskie
    kodykologia
    Ruś Kijowska
    Muzeum Narodowe w Krakowie
    Apostolus Christinopolitanus
    codicology
    National Museum in Kraków
    Acts of the Apostles
    Apostolic Letters
    Kievan Rus
    Opis:
    One of the important Cyrillic medieval manuscripts from Kievan Rus is the Apostolus Christinopolitanus – a 12th-century codex which is now separated into two parts that are preserved (though some fragments have been lost) in Kyiv (Institute of Manuscript of V.I. Vernadskyi National Library of Ukraine, since 1927) and Lviv (History Museum of Lviv, since 1948). This article discusses four parchment folia from Kraków (The Princes Czartoryski Library, Poland) discovered in July 2020. Paleographical, orthographical, linguistic and textological features indicate that this section is the previously lost part of the Apostolus Christinopolitanus (excerpts from Act 13,5–20, 15,29–16,4, 1Tim 4,8–5,4 and 2Tim 1,10–2,4). The Kraków folia are the continuation of the Kyiv part and the beginning and final part of the Lviv part of the codex. The Kraków part was detached before 1888, when the manuscript was shown to the public at the Lviv Stauropegion Institute Exhibition and described and foliated for the catalogue by Antonij Petruševič. This article contains photocopies of all of the newly-discovered fragments.
    Jednym z ważnych średniowiecznych rękopisów cyrylickich pochodzących z Rusi Kijowskiej jest Apostoł Krystynopolski – kodeks z XII wieku, obecnie przechowywany w dwóch częściach, w niepełnej postaci, w Kijowie (Instytut Rękopisów Biblioteki Narodowej Ukrainy im. W.I.  Wernadskiego od 1927 roku) i we Lwowie (Muzeum Historyczne we Lwowie od 1948 roku). W artykule zbadano cztery pergaminowe karty z Krakowa (Biblioteka Książąt Czartoryskich, Polska), odkryte w lipcu 2020 roku. Badanie cech paleograficznych, ortograficznych, językowych i tekstologicznych wykazało, że są one zaginionym wcześniej fragmentem Apostoła Krystynopolskiego (fragmenty Act 13,5–20, 15,29–16,4, 1Tim 4,8–5,4 i 2Tim 1,10–2,4). Krakowskie karty stanowią kontynuację części kijowskiej oraz początek i koniec części lwowskiej kodeksu. Część krakowska została oderwana przed 1888 rokiem, w którym kodeks był zaprezentowany publiczności na wystawie  Instytutu Stauropigiańskiego we Lwowie, a także odnotowany i opisany w katalogu przez Antonija Petruszewicza. Artykuł zawiera kompletną fotokopię  odkrytych fragmentów.
    Źródło:
    Biblioteka; 2022, 26 (35); 33-85
    1506-3615
    2391-5838
    Pojawia się w:
    Biblioteka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Christian forms of expressing beauty and the religious identity of Old Rus’ (11-13th centuries) according to the Hypatian Codex
    Chrześcijańskie formy wyrażania piękna a religijna samoświadomość dawnej rusi xi-xiii wieku w przekazie Kodeksu Hipackiego
    Autorzy:
    Kroczak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1877092.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    estetyka
    Ruś Kijowska
    architektura
    ikona
    piśmienność
    aesthetics
    Kievan Rus’
    architecture
    icon
    literacy
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę określenia roli chrześcijańskiej estetyki w formowaniu się religijnej samoświadomości Dawnej Rusi (XI-XIII wieku). Na podstawie danych źródłowych pochodzących z Kodeksu Hipackiego i innych zabytków piśmienniczych oraz ustaleń uczonych (paleografów, archeologów, historyków, lingwistów) staram się zaakcentować jeden aspekt ewolucji kulturalno-religijnej Dawnej Rusi – aspekt estetyczny. Wydaje się, że to właśnie chrześcijańska estetyka w formie „zmysłowego oglądu” tj. architektura, ikonografia i rzeźba odegrała istotną rolę w procesie podporządkowywania  się światopoglądu pogańskiego chrześcijańskiemu.
    This paper discusses role of Christian aesthetics for defining the  religious identity of Old Rus’. Attempting a multidisciplinary approach,  it follows the Hypatian Codex to trace the challenges and difficulties encountered by the introduction, with the Baptism of 988, of a new faith. Having reviewed historical surveys and sources and drawn upon the studies in paleography, archaeology, linguistics, and art history, the author emphasizes  aesthetic aspect of Rus’ cultural evolution. In conclusion the paper maintains that the visual arts, such as architecture and sacral paintings, have played an essential role in the protracted process of absorption and subordination of the pagan tradition.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 181-191
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    U początków Świętej Rusi. Koncepcje monarchiczne metropolity kijowskiego Iłariona (XI w.) i ich związek z bizantyńską „teologią polityczną”
    At the beginning of Holy Russia. Monarchical concepts of the Metropolitan of Kiev (11th century) and their relationship with the Byzantine “political theology”
    Autorzy:
    Brzozowska, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951020.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Iłarion
    Słowo o prawie i łasce
    Ruś Kijowska
    wpływ kultury bizantyńskiej
    homiletyka
    Opis:
    In the work of the Kievan Metropolitan Hilarion from the mid 11th century, known as the Sermon on Law and Grace, we can find the earliest testimony of the penetration of Byzantine political elements into the East Slavic area. The Head of the Russian Church, highly educated, fluent in Greek, familiar with patristic tradition and medieval Eastern Christianity literature, seems to have no doubt that the imperial and princely authority come from God. Moreover, in connection with Justinian’s Novel 6, he calls for the need of consistent cooperation between the monarch and the clergy who manage the Church. Praising the grand prince of Kiev, Vladimir the Great, on the pages of the Sermon on Law and Grace, he creates his literary image in accordance with the canons functioning in Byzantine literature. An interesting issue is the issue of preliminaries, which appear in the text by Hilarion. The Metropolitan never named the Kievan prince as the Emperor/Tsar, but called him “Khagan” – a word taken from the language systems of Russia’s eastern neighbours.
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 29-40
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Obol zmarłych” w średniowiecznej i nowożytnej Europie Wschodniej
    “The Obol of the Dead” in medieval and modern Eastern Europe
    Autorzy:
    Miechowicz, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090080.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    obol of the dead
    coin in grave
    Charon’s obol
    grave gift
    archaeology
    Kievan Rus’
    Eastern Europe
    burial customs
    obol zmarłych
    moneta w grobie
    obol Charona
    dar grobowy
    archeologia
    Ruś Kijowska
    Europa Wschodnia
    zwyczaje pogrzebowe
    Źródło:
    Wiadomości Numizmatyczne; 2019, 63; 35-62
    0043-5155
    Pojawia się w:
    Wiadomości Numizmatyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Moskiewska i kijowska wizja interpretacji sporów o przeszłość ciągłości historycznych korzeni wzajemnej państwowości
    Moscow and Kiev’s vision of the interpretation of disputes about the past, the continuity of the historical roots of mutual statehood
    Autorzy:
    Wyszczelski, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050984.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Ruś Kijowska
    Imperium Rosyjskie
    Trzeci Rzym
    historia Ukrainy
    konflikt rosyjsko-ukraiński
    Kievan Rus
    Russian Empire
    Third Rome
    history of Ukraine
    Russian-Ukrainian conflict
    Opis:
    The attack on the Russian Federation on February 24, 2022, in Ukraine, which was not the result of the functions of a superpower, treated by a member state. In any other device there is a reference to the historical past. This is in fact common in its origins but interpreted differently by both countries for 31 years. Starting from the vision of Russia promoted since the 16th century as the successor to the Byzantine Empire, Putin’s Russian Federation claims the right to create one empire corresponding to all the former lands of the Russian Empire. Not subject to legal protection and Ukrainian nationality. No official war is available to achieve this goal.
    Napaść Federacji Rosyjskiej z 24 lutego 2022 r. na Ukrainę nie była dziełem przypadku, lecz strategii tego państwa, aby ponownie zająć pozycję supermocarstwa. Ważną rolę odgrywało tu odwoływanie się do przeszłości historycznej, która faktycznie jest wspólna w jej początkach, jednak różnie interpretowana przez oba suwerenne od 31 lat państwa. Wychodząc z lansowanej od XVI w. wizji Rosji jako następcy Cesarstwa Bizantyjskiego, putinowska Federacja Rosyjska rości sobie prawo do tworzenia jednego imperium skupiającego wszystkie dawne ziemie Imperium Rosyjskiego. Nie uznaje ona odrębnej państwowości oraz narodowości ukraińskiej. Dla realizacji tego celu nastąpiła opisywana wojna.
    Źródło:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2023, 8(1); 13-25
    2543-9227
    Pojawia się w:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    U źródeł świętości. Wokół problemu początków kultu św. Teodozego - ihumena Ławry Peczerskiej w Kijowie
    At the source of holiness. Around the issue of the origin of the cult of St. Theodosius – ihumen of the Kiev-Pechersk monastery
    Autorzy:
    Bartnicki, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2174858.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Ruś kijowska
    św. Teodozy Peczerski
    kult świętych
    klasztor kiewsko-peczerski
    Kievan Rus
    St. Theodosius
    Kiev-Pechersk Monastery
    cult of the saints
    Opis:
    Artykuł został poświęcony okolicznościom powstania kultu św. Teodozego, ihumena klasztoru kijowsko-peczerskego. W tekście dokonano analizy zachowanych tekstów źródłowych (Powieści minionych lat, Pateryku kijowsko-peczerskiego) dotyczących okoliczności translacji szczątków Teodozego do klasztornej cerkwi Zaśniecia Bogurodzicy, która w przekonaniu wielu badaczy stała się zaczynem kultu wspomnianego świętego. Rozpatrzenie wspomnianego zagadnienia pozwoliło na postawienie tezy, że wydarzenia z 1091 r. mogły wynikać z prozaicznych powodów – prawa ihumena do pochówku w cerkwi klasztornej, jak również faktu, że był on jednym z inicjatorów budowy wspomnianej świątyni. Obserwacje tekstologiczne pozwoliły również podać w wątpliwość prezentowaną w Powieści minionych lat chronologię zdarzeń związanych z kształtowaniem się kultu św. Teodozego, dla której osnową był, jak można przypuszczać, Żywot św. Teodora Studyty. Początek kultu św. Teodozego wiązał się z przemianami kulturowymi, których pierwsze symptomy widać na Rusi w pierwszym dziesięcioleciu XII w. Wówczas to metropolita kijowski Nikifor I, na polecenie księcia Świętopełka i prośby ówczesnego ihumena klasztoru peczerskiego Teoktysta, wpisał imię Teodozego do Syondyku, oficjalnie zaliczając go do grona świętych Kościoła Rusi Kijowskiej.
    The article depicts the circumstances of the origin of the cult of St. Theodosius, ihumen of the Kiev-Pechersk monastery. The text analyzes the preserved sources (The Tale of Bygone Years, The Kie- Pechersk Patericon) concerning the events of the translation of Theodosius' remains to the monastery church of the Dormition of the Mother of God, which, in the opinion of many researchers, gave rise to the cult of the saint. The examination of this issue allows for a thesis that the events of 1091 could have resulted from prosaic reasons – the right of ihumen to be buried in the monastery church as well as the fact that he was one of the initiators of the construction of the temple. The textological observations also make it possible to question the chronology of events related to the formation of the cult of Theodosius, as presented in the Tale of Bygone Years, which was based on the Life of St. Theodore the Studite, as can be assumed. The beginning of the cult of St. Theodosius was associated with cultural changes, whose first symptoms can be observed in Ruthenia in the first decade of the 12th century. At that time, the Metropolitan of Kiev, Nikifor I, entered the name of Theodosius in Sinodik, officially including him among the saints of the Church of Kievan Rus.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 2; 31-49
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język staro-cerkiewno-słowiański w Kościele i kulturze narodów słowiańskich
    Church Slavonic language in Church and culture of Slavic peoplesJ
    Autorzy:
    Mielkow, Andriej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1070434.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    Tematy:
    język staro-cerkiewno-słowiański
    tradycja cyrylo-metodiańska
    język sakralny
    nabożeństwo
    dwujęzyczność
    kultura
    dziedzictwo
    Morawy
    Bułgaria
    Polska
    Czechy
    Ruś Kijowska
    Ruś Moskiewska
    Ruś Południowo-Zachodnia
    Church Slavonic language
    Cyril-Methodius tradition
    sacred language
    liturgy
    bilingualism
    culture
    heritage
    Moravia
    Bulgaria
    Polska
    Czech
    Kievan Rus
    Moscow Rus
    South-Western Rus
    Opis:
    The paper comprehensively describes the history of saints Cyril and Methodius, Moravian mission and the creation of the Slavic alphabet, as well as outlines the main milestones of the Slavic written language formation in Bulgaria, Poland, Czech and Kievan Rus. The author puts forward the thesis that the sacred language created by the Solun brothers became the language of liturgy and homilies from the very beginning, as well as the language of theology, philosophy and hagiography. The history of the Cyril-Methodius tradition, spreading among the Western, Southern and Eastern Slavs, is presented in relation to the analysis of the ancient legends of the Holy brothers, as well as Bulgarian, Polish, Czech and Old Russian manuscripts and medieval chroniclers. The history of the Russian version of the Church Slavonic language is separately considered. The language role in Ancient Rus is analysed, taking into account the point of correlation between the Old Russian and Church Slavonic languages. The problem of the Church Slavonic evolution and functioning in South-Western and Moscow Rus is studied in detail, as well as the formation of a common all-Russian version of this language in the second half of the 17th century
    Źródło:
    Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 119-132
    2450-3576
    2719-3217
    Pojawia się w:
    Language. Culture. Politics. International Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poland–Ukraine: a thousand years of reciprocity. The Kyivan Princess Dobroniega-Maria, wife of Kazimierz the Restorer: a new hypothesis of her pedigree
    Polska-Ukraina: tysiąc lat wzajemnych stosunków. DObroniega Maria księżniczka kijowska, żona Kazimierza Odnowiciela: nowa hipoteza dotycząca jej pochodzenia.
    Autorzy:
    Yasynetska, Olena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/532066.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
    Tematy:
    Polska
    Kyivan Rus
    Polish-Ruthenian dynastic marriages
    Kazimierz I the Restorer
    Dobroniega-Maria
    Polska
    Ruś Kijowska
    polsko-ruskie małżeństwa dynastyczne
    Kazimierz I Odnowiciel
    Dobroniega Maria
    Opis:
    W artykule przeanalizowano rodowód kijowskiej księżniczki Dobroniegi Marii (ok. 1015/17–1087), żony władcy Polski Kazimierza I Odnowiciela (1016–1058). Omówiono istniejące teorie genealogiczne odnoszone do Dobroniegi Marii i zaproponowano nową hipotezę jej pochodzenia, przeanalizowano także okoliczności dynastycznego małżeństwa Marii i Kazimierza I. Przedstawiona w artykule wersja genealogiczna ukazuje argumenty na korzyść związków rodowodu Dobroniegi Marii z rządzącymi dynastiami Bułgarii, Bizancjum, Niemiec, Anglii i Rusi. W artykule została uzasadniona hipoteza pochodzenia Dobroniegi z rodu św. Borysa, który był synem i spadkobiercą wielkiego księcia kijowskiego Włodzimierza I Wielkiego i jego bułgarskiej żony. Na podstawie średniowiecznych źródeł (Kronika wielkopolska, Genealogia Welfów, Historia Welforum Weingartensis), a także współczesnych badań [Jackman 1997], uzasadniono wersję narodzin Dobroniegi z małżeństwa Borysa syna Włodzimierza z germańską margrabiną, potomkinią rodu Ottona I Wielkiego (912–973), cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego, i angielskiej księżniczki Edyty (910–946). Ślub Dobroniegi i Kazimierza jako jeden z pierwszych polsko-ruskich sojuszy dynastycznych stał się ważnym czynnikiem w stosunkach międzynarodowych Polski i Rusi Kijowskiej w XI wiek u, wzmacniając sojusz polityczny i zapoczątkowując okres przyjaznej współpracy między państwami. Przykłady innych polsko-ruskich małżeństw dynastycznych z tego okresu świadczą o aktywnych związkach matrymonialnych i ścisłej współpracy między Polską a Rusią Kijowską w XI–XII wieku.
    Źródło:
    Studia Lednickie; 2018, 17; 11-25
    0860-7893
    2353-7906
    Pojawia się w:
    Studia Lednickie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Swój czy obcy? Obraz etniczny społeczności Rusi Kijowskiej w przekazach Pateryku kijowsko-pieczerskiego
    Einheimischer oder Fremder? Das ethnische Bild der Gemeinschaft von Kiewer Rus in Pateryk Kijowsko-Pieczerski
    Native or Foreign? The Ethnic Image of the Community of Kievan Rus’ in the Accounts of the Kievan Cave Patericon
    Autorzy:
    Bartnicki, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955662.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-03
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Pateryk Kijowsko-Pieczerski
    Rurykowicze
    etnos
    naród
    Ruś Kijowska
    stereotyp etniczny
    The Kievan Cave Patericon
    the Rurik dynasty
    ethnic identity
    nation
    Kievan Rus’
    ethnic stereotypes
    Opis:
    Artykuł został poświęcony jednemu z aspektów kształtowania się tożsamości wspólnotowej mieszkańców średniowiecznej Rusi, a mianowicie roli, jaką w tym względzie odgrywały utwory hagiograficzne. Na przykładzie analizy tekstów wchodzących w skład Pateryku Kijowsko-Pieczerskiego podjęto próbę określenia stosunku autorów cerkiewnych do grup etnicznych zamieszkujących władztwo Rurykowiczów. Autor artykułu porusza również kwestię roli tego rodzaju tekstów w kształtowaniu się poczucia jedności wśród mieszkańców ziem ruskich.Przyjrzenie się społeczności kijowskiej XII–XIII w. przez pryzmat wątków etnicznych obecnych w Pateryku pokazuje, że jeszcze w połowie XII w. społeczność kijowska była wielobarwną mozaiką etnosów. Liczne odwołania w tekstach opowiadań do wątków etnicznych pozwalają sądzić, że pamięć o pochodzeniu przodków była ważnym elementem określenia tożsamości na poziomie osobistym oraz społecznym. Głównym filarem, na którym budowano poczucie tożsamości w wymiarze wspólnotowym, była dynastia panująca oraz wspólna wiara, która regulowała sferę obyczajowości i relacji społecznych.
    Mariusz Bartnicki’s article is devoted to an aspect of the formation of the community identity of the inhabitants of medieval Rus’, namely the role played in this respect by hagiographic works. On the example of his analysis of the texts included in the Kievan Cave Patericon, Bartnicki seeks to determine the attitude of church authors to ethnic groups inhabiting the territory ruled by the Rurik dynasty. He also addresses the issue of the role of such texts in the formation of a sense of unity among the inhabitants of the Ruthenian lands.Bartnicki’s examination of the Kiev community of the twelfth and thirteenth centuries through the prism of ethnic motifs present in Patericon reveals that even in the mid-twelfth century, the Kiev community was a multi-colored mosaic of various ethnic identities. Numerous references in the texts of the stories to ethnic themes allow us to believe that the memory of the origin of ancestors played an important role in determining identity on both the personal and the social levels. The main pillar on which the communal sense of identity was built was the ruling dynasty and the common faith, which regulated customs and social relations.
    Der Artikel ist einem der Aspekte der Entwicklung von Gemeinschaftsidentität unter den Bewohnern der mittelalterlichen Rus gewidmet, und zwar der diesbezüglichen Rolle von hagiographischen Werken. Am Beispiel der Analyse von den in Pateryk Kijowsko-Pieczerski [Paterikon des Kiewer Höhlenklosters] enthaltenen Texten wird versucht, die Beziehung der orthodoxen Autoren zu den unter der Herrschaft von Rurikiden lebenden Volksgruppen zu bestimmen. Der Autor wirft des Weiteren die Frage auf, welche Rolle solche Texte bei der Herausbildung des Zusammengehörigkeitsgefühls unter den Bewohnern der ruthenischen Gebiete spielten.Ein Blick auf die Kiewer Gemeinschaft im 12. und 13. Jahrhundert vor dem Hintergrund der ethnischen Problematik in Pateryk zeigt, dass die Kiewer Gemeinschaft noch in der Mitte des 12. Jahrhunderts ein buntes Mosaik von Ethnien war. Zahlreiche Verweise auf ethnische Motive in den Geschichten lassen vermuten, dass die Erinnerung an die Herkunft der Vorfahren ein wichtiger Faktor bei der Bestimmung der Identität auf persönlicher und sozialer Ebene war. Der Hauptpfeiler, auf den sich das Identitätsgefühl in der Gemeinschaft stützte, war das Herrscherhaus und der gemeinsame Glaube, der den Bereich der Sittlichkeit und der sozialen Beziehungen regelte.
    Źródło:
    Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2021, 13; 11-25
    2080-492X
    2353-9720
    Pojawia się w:
    Średniowiecze Polskie i Powszechne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół chrztu Rusi Kijowskiej do czasów Włodzimierza I Wielkiego
    On the baptism of Kievan Rus’ up to the reign of Vladimir I the Great
    Autorzy:
    Sprutta, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519411.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ruś Kijowska
    Bizancjum
    chrystianizacja Rusi
    kult pogański
    księżna Olga
    książę Włodzimierz I Wielki
    chrzest
    Kievan Rus’
    Byzantium
    Christianization of Rus’
    pagan cult
    Princess Olga
    Prince Vladimir I the Great
    baptism
    Opis:
    Ewangelizacja Rusi Kijowskiej zaczęła się już za panowania księżnej Olgi, która przyjęła chrzest, według powszechnego poglądu, w Konstantynopolu. Jednakże rzeczywistym chrzcicielem Rusi był dopiero jej wnuk, książę Włodzimierz I Wielki. To on doprowadził do chrztu swe księstwo, ale nie zdołał wytrzebić z niego pogaństwa. Na decyzję o przyjęciu chrztu przez tego księcia bardziej jednak zdawały się wpływać czynniki polityczne niż religijne. Prestiż Rusi jako kraju chrześcijańskiego usiłowano podnieść, przypisując jej ewangelizację samemu apostołowi Andrzejowi. Z nim też, jak i z Mojżeszem, królami Dawidem i Salomonem oraz ze św. Pawłem i św. Jerzym porównywano księcia Włodzimierza, natomiast księżną Olgę ze św. Marią Magdaleną i św. Heleną, w obojgu widząc chrzcicieli Rusi. Okolicznościami najbardziej sprzyjającymi przyjęciu chrztu przez ruskiego władcę było udzielenie tego sakramentu księżnej Oldze, wcześniejsza znajomość chrześcijaństwa przez księcia Włodzimierza, a także obecność chrześcijan w jego drużynie. O tym traktuje niniejszy artykuł.
    The evangelization of Kievan Rus’ had already begun under the reign of Princess Olga, who was baptized, according to popular belief, in Constantinople. However, it was her grandson, Prince Vladimir I the Great, who was the true baptizer of Rus’. He was the one who brought his principality to baptism, but failing to eradicate paganism. However, this prince’s decision to receive baptism appeared to be motivated more by political than religious considerations. Rus’s reputation as a Christian country was boosted by crediting its evangelization to the apostle Andrew personally. Apart from this apostle, Prince Vladimir was also likened to Moses, Kings David and Solomon, as well as St. Paul and St. George, while Princess Olga was linked to St. Mary Magdalene and St. Helena, all of whom were regarded as baptizers of Rus. The granting of this sacrament to Princess Olga, Prince Vladimir’s prior awareness of Christianity, and the presence of Christians in his troop were the circumstances most conducive to the Ruthenian ruler’s embrace of baptism. This is the subject of the article.
    Źródło:
    Annales Missiologici Posnanienses; 2023, 28; 77-88
    1731-6170
    2956-6282
    Pojawia się w:
    Annales Missiologici Posnanienses
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Im Brennpunkt von Theologie und Ethik – Wladimir Putin
    In the Spotlight of Theology and Ethics – Vladimir Putin
    W centrum uwagi teologii i etyki – Władimir Putin
    Autorzy:
    Fonk, Peter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408374.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Kievan Rus as historical legitimization
    necessary defense and necessary aid
    humanitarian intervention
    responsibility to protect
    teaching about just war
    ecclesial ethics of peace
    Ruś Kijowska jako legitymizacja historyczna
    obrona konieczna i niezbędna pomoc
    interwencja humanitarna
    nauka o wojnie sprawiedliwej
    kościelna etyka pokoju
    die Kiewer Rus als historische Legitimation
    Notwehr und Nothilfe
    humanitäre Intervention
    Lehre vom gerechten Krieg
    kirchliche Friedensethik
    Opis:
    Der vorliegende Beitrag handelt über den Krieg in der Ukraine und ihrem Recht auf Selbstverteidigung. Es geht nicht mehr um legitime individuelle Notwehr, sondern um soziale Notwehr. Daraus wird unter den gegebenen Voraussetzungen das Recht zum militärischen Eingreifen, zur so genannten humanitären Intervention abgeleitet.Dieses Konzept wurde in einem Thesenpapier des Zentralkomitees der deutschen Katholiken aus dem Jahr 2000 formuliert und später zur Schutzverantwortung oder Responsibility To Protect erweitert, das im Jahr 2004/2005 auf dem Weltgipfel der Vereinten Nationen in New York von fast allen Staaten der Erde anerkannt und sogar zur moralischen Pflicht erklärt wurde. Die dort formulierten Kriterien geben in der Sache eine deutliche Affinität zur katholischen Lehre vom gerechten Krieg zu erkennen. Besser wäre es gewesen, Putins hegemoniale Absichten, die er schon seit Jahren offen kommuniziert hatte, ernst zu nehmen und präventive Strategien zu entwickeln. Denn der moderne Krieg bringt keine Sieger mehr hervor, sondern am Ende nur Verlierer. In seiner Enzyklika Fratelli tutti, die man durchaus als Friedensenzyklika lesen kann, bringt Papst Franziskus diese Einsicht auf den Punkt. Der Krieg in der Ukraine wird diese Einsicht bestätigen. 
    Niniejszy artykuł dotyczy wojny w Ukrainie i prawa tego państwa do samoobrony. Nie chodzi tylko o legitymowaną obronę konieczną, lecz o społeczną samoobronę. Stąd pod pewnymi warunkami jest wywodzone prawo do interwencji militarnej, tzw. interwencji humanitarnej. Koncepcja ta została sformułowana w dokumencie Komitetu Centralnego Niemieckich Katolików z 2000 r., a później poszerzona o zasadę odpowiedzialności w zakresie obrony albo Responsibility To Protect, która podczas szczytu Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w 2004/2005 r. została przez prawie wszystkie państwa uznana i proklamowana jako obowiązek moralny. Kryteria tam sformułowane w swojej treści wykazują wyraźną zbieżność z katolickim nauczaniem na temat „wojny sprawiedliwej”. W przeszłości lepiej byłoby poważnie traktować hegemoniczne zamiary Putina, komunikowane już od wielu lat, i rozwinąć strategie prewentywne, gdyż nowoczesna wojna nie przynosi zwycięzcy, a jedynie przegranych. Ujęcie to przedstawia encyklika papieża Franciszka Fratelli tutti, którą można czytać jako encyklikę na temat pokoju, a wojna w Ukrainie je potwierdza.
    The presented article concerns the war in Ukraine and the right of this country to self-defense. There is no talk about legitimate necessary defense, but about social self-defense. From this, under certain conditions derived the right to military intervention, so called humanitarian intervention.This concept was formulated in the document of the Central Committee of German Catholics in 2000 and later extended by principle of responsibility in the defense – ResponsibilityTo Protect, which during the summit of United Nations in New York in 2004/2005 were acknowledged and proclaimed as a moral obligation. The criteria formulated in them demonstrate in their content an explicit convergence with the Catholic teaching on “just war”. In the past it was better to treat the seriously hegemonial intentions of Putin, as communicated for a lot of years, and developed preventative strategies, because modern warfare only brings beatings and not any winner. This approach is presented in the encyclical letter of Pope Francis Fratelli tutti, which can be read as a document about peace, and the war in Ukraine confirms it.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2023, 43, 2; 51-68
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-39 z 39

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies