Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Pamięć historyczna"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Niewidoczni w sztuce i zapomniani przez historię. Refleksje na temat sztuki jako czynnika przechowującego narodową pamięć historyczną
Invisible in art and forgotten by history. Reflections on art as an agent for preservation of the national historical memory
Autorzy:
Acosta Luna, Olga Isabel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519326.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sztuka kolumbijska
kolumbijska historiografia narodowa
proces zapomnienia
sztuka wykluczonych grup społecznych
Colombian art
national Colombian historiography
process of forgetting
art of excluded social groups
Opis:
Tekst stanowi refleksję nad sposobem, w jaki niektórzy artyści, przedstawiciele sztuk wizualnych od XIX wieku uwidaczniali w swoich pracach obecność zapomnianych i ignorowanych grup społecznych, takich jak potomkowie Afrykańczyków, kobiety, ludność tubylcza i chłopi, którzy odegrali zasadniczą rolę w procesach emancypacyjnych w Kolumbii zapoczątkowanych w 2. połowie XVIII wieku. Aktywność artystyczna związana z marginalizowanymi grupami była tradycyjnie ignorowana w środowiskach muzealnych Kolumbii. W tekście znalazły się przemyślenia dotyczące problemu „zapomnienia grup podporządkowanych” jako istotnego czynnika kształtowania się lokalnej pamięci historycznej, a także analiza prób ich uwidocznienia w sztuce narodowej, które podejmowano od XIX wieku. Zostały zaprezentowane trzy konkretne studia przypadku, które ukazują różne momenty w historii sztuki w Kolumbii (1845–1860, 1910–1950 i 2010). W analizie podkreślono także rolę obchodów 200-lecia niepodległości Kolumbii (Bicentenario de la Independencia de Colombia) w 2010 roku, a zwłaszcza wystawy prezentowanej w Museo Nacional de Colombia Las historias de un grito. 200 años de ser colombianos (Historia krzyku. 200 lat bycia Kolumbijczykami) w dniach 3 lipca 2010 – 16 stycznia 2011. Celem wystawy było m.in. zaradzenie „procesowi zapomnienia” i uwidocznienie wysiłków podejmowanych od końca XX wieku przez historiografię narodową w celu uzupełnienia historycznych luk.
The text reflects on the way in which some visual artists since the nineteenth century made visible in their works the presence of forgotten and ignored part of populations such as Afro-descendants, women, indigenous people and peasants who played a fundamental role in the emancipation processes that took place in Colombia since the second half of the eighteenth century. These artistic productions were traditionally ignored in museum environments in Colombia. Hence, the text highlights the oblivion of subaltern populations as an essential factor in the conformation of a local historical memory and analyzes how, since the 19th century, an attempt was made to make them visible in national art. To this end, she focuses on three particular case studies that connect different moments in the history of art in Colombia (1845–1860, 1910–1950 and 2010) and highlights how the commemoration of the Bicentennial of Colombia’s Independence in 2010, and especially the exhibition organized by the National Museum of Colombia, Las historias de un grito. 200 years of being Colombian (3.07.2010–16.01.2011), sought to address these oversights and thereby made visible the attempts made by national historiography since the late twentieth century to mend these historical gaps.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2023, 1, 11; 117-143
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsze lata batalii o miejsce Gabriela Narutowicza w pamięci historycznej
Early years of the battle for Gabriel Narutowicz’s place in historical memory
Autorzy:
Białokur, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168160.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
II Rzeczypospolita
pierwszy Prezydent Polski
pamięć historyczna
the Second Polish Republic
1st President of Poland
historical Memory
Opis:
This articles discusses what actions were undertaken to commemorate the first president in the Polish history. Gabriel Narutowicz was elected the President in December 1922 and assassinated by a political fanatic just a few days later, on the second day of holding the office. The death of the chief of state was a climax of fierce political war fought on the Polish political arena in 1922. Right after his assassination for some communities in the Second Polish Republic President Narutowicz became a symbolic victim of Polish national fanaticism, as left-wing formations used him as a tool to fight with right-wing groups in Poland. Their activities included fundraising to commemorate the President by erecting statues, naming streets and public institutions after him, organizing anniversary special events or publishing books, just to name a few. Not only did the results of such actions turn to be effective, they also proved to be incredibly long-lasting.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2017, 5; 33-59
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć i niepamięć. Pamięć historyczna a indyjskie narracje autobiograficzne
Remembering and Forgetting or Narratives of History and Autobiography in India
Autorzy:
Browarczyk, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577932.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
autobiography
autobiographical narrative
India
life writings
narrative self
dalits’ writings
women’s writings
Opis:
The article investigates the relations between historical and autobiographical narratives in India with special attention to the Hindi language. In the early stage of autobiographical studies some Western researchers of the subject, like Gusdorf and Lejeune, emphasized the absence of the autobiography in the Orient. This approach was criticised as ethnocentric by post-colonial, subaltern and feminist scholars thus fostering a new theoretical perspective that led to a re-definition of autobiography, which was from then on perceived not exclusively as a written literary narrative but any narrative of life expressed through a variety of mediums (fine arts, performing arts, music, cinema etc.). In this paper the use of autobiographical narratives as a source for research on historical memory is discussed with focus on certain specific limitations of biographical writings. The autobiography is also explored as an expression of choice for the socially marginalised, in particular the dalits and women.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2016, 1-2; 45-55
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum II Wojny Światowej. Katalog wystawy głównej, autorzy: Rafał Wnuk, Paweł Machcewicz, Oliwia Gałka-Olejko, Łukasz Jasiński, współpraca Jan Daniluk, Gdańsk 2016. (Kilka uwag i refleksji historyka)
Autorzy:
Chrobaczyński, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436647.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Gdańsk
Muzeum II Wojny Światowej
pamięć historyczna
Opis:
The Catalogue is an important addition to the exhibition itself, which is well-thought out, hierarchized, and covering the entirety of World War II. That is an important dierentiating factor. World War II (1939–1945) is a much broader phenomenon than just the Polish case or the issue of Poland during World War II. That is exactly the role the Catalogue fulfils.Its inner structure is based on important categories of the historical process: historic time dynamics, space, hierarchization and constancy and change. The Catalogue as a whole attempts toanswer a fundamental historians’ question – why. The museum and museum exhibition is not a monograph, but based on the current state of research it presents the amount of phenomena that characterized World War II, including an attempt to answer the questions about the reasons for the cataclysm, its effects and after-effects.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 3; 273-293
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między amnezją i anamnezą Indywidualna pamięć historyczna wobec dominujących narracji
Autorzy:
Firlej, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635831.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Szesnasty numer „Poznańskich Studiów Slawistycznych” dotyczy problemu jednostkowej pamięci historycznej i kulturowej oraz jej reprezentacji wobec kolektywnego zapominania i odpominania. Na obszarze Słowiańszczyzny i Bałkanów manipulowanie pamięcią zbiorową stanowi trwały modus zmagania się z historią. Odpominane/odpamiętywane indywidualne narracje tzw. słabych bohaterów funkcjonują jako „przeciw-historia” (według Michela Foucaulta), alternatywna reprezentacja przeszłości, a w pewnych warunkach także jako ruch oporu wobec władzy. W posttraumatycznej historii Europy powtarzalnym mechanizmem jest również wyparcie powracające w sztuce w postaci fantazmatów (teza Jacquesʼa Lacana), które stanowią dla zbiorowości źródło nieoczywistego poznania – jak anamneza.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 7-12
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć o drugiej wojnie światowej a stosunki rosyjsko-izraelskie
Autorzy:
Gorlicka, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092237.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Słowa kluczowe
Federacja Rosyjska
Izrael
polityka historyczna
pamięć historyczna
druga wojna światowa
olim
radzieccy Żydzi
Opis:
Autorka podjęła próbę oceny relacji rosyjsko-izraelskich. Jako najważniejszy środek w ich kreowaniu postrzega politykę historyczną dotyczącą drugiej wojny światowej. Dla zweryfikowania swojej hipotezy wskazuje na podłoże wspólnej narracji historycznej, tj. uczestnictwo Żydów w elitach wojskowych ZSRR, radzieckie wsparcie dla powstania Izraela, postrzeganie roli Armii Czerwonej w wyzwalaniu Europy od nazizmu. Dostrzega również dodatkowe czynniki wpływające na stan stosunków rosyjsko-izraelskich: obecność radzieckich olim w życiu politycznym i kulturowym Izraela oraz relacje prywatne głów obu państw.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2019, 55, 2; 81-99
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remembering the Finnish Sharp-Shooter Battalion’s Involvement in the 1831 Polish-Russian War. The controversial Legacy of Finland’s first military Campaign in the Service of Russia
Wspomnienie o udziale fińskiego batalionu strzelców wyborowych w wojnie polsko-rosyjskiej 1831 roku. Kontrowersyjna spuścizna pierwszej kampanii wojskowej Finlandii w służbie Rosji
Вспоминая участие финского стрелкового батальона в польско-русской войне 1831 года. Спорное наследие первой военной кампании Финляндии на службе России
Autorzy:
Jalonen, Jussi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925430.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Grand Duchy of Finland
Finnish Guard Sharp-Shooter Battalion
Polish-Russian War of 1831
historical memory
Wielkie Księstwo Finlandii
3 Strzelecki Fiński Batalion Gwardii
wojna polsko-rosyjska 1831 r.
pamięć historyczna
Великое княжество Финляндское
3-й стрелковый финский гвардейский батальон
польско-русская война 1831 года
историческая память
Opis:
As an autonomous borderland of the Russian Empire, the Grand-Duchy of Finland engaged in the suppression of the Polish November Uprising in 1831. Conscious of the vulnerable position of the Grand-Duchy, Finnish bureaucrats approved of the tough measures taken by Russia towards Poland. The Finnish Sharp-Shooter Battalion of the Imperial Guard was mobilized, and served with distinction in Poland. Their service was hailed by the elites of the Grand-Duchy as an example of militarized state-patriotism, in which there was no contradiction between loyalty to the Finnish Fatherland and loyalty to the Russian Empire. The war left behind a complicated legacy. With the liberalization of politics and society during the 19th century, the idea that the Grand-Duchy had preserved its autonomy by participating in the suppression of the Polish uprising was not an easy thing to remember. Sympathy for Poland was already visible among the Finnish intelligentsia in 1831, and by the 1860s a re-assessment of the Polish-Russian war was underway. Subsequently, when relations between Finland and Russia soured as a result of the latter’s reaction to Finnish autonomy in 1899, recollections of the war in Poland were signed into oblivion. By the early 20th century, features which had formed the old Finnish order such as aristocratic rule and loyalty to the Russian Empire had been replaced by an independent modernized society with new national ideals, and its involvement in the Polish-Russian war was considered to be best left forgotten.
Wielkie Księstwo Finlandii, stanowiące autonomiczne pogranicze Imperium Rosyjskiego, zaangażowało się w stłumienie polskiego powstania listopadowego w 1831 r. Fińscy biurokraci, świadomi słabej pozycji Wielkiego Księstwa, zaaprobowali twarde środki zastosowane wobec Polski. 3 Strzelecki Fiński Batalion Gwardii Cesarskiej został zmobilizowany i wyróżnił się w trakcie działań w Polsce. Jego służba została okrzyknięta przez elity Wielkiego Księstwa przykładem patriotyzmu państwowego, w którym nie było sprzeczności między lojalnością wobec fińskiej ojczyzny a lojalnością wobec Imperium Rosyjskiego. Wojna ta pozostawiła po sobie skomplikowaną spuściznę. Wraz z liberalizacją polityki w Imperium Rosyjskim i postępującą za tym liberalizacją społeczeństwa w XIX w. idea, że Wielkie Księstwo zachowało swoją autonomię poprzez udział w tłumieniu powstania polskiego, nie była rzeczą łatwą do pamiętania. Sympatie do Polski wśród inteligencji fińskiej były widoczne już w 1831 r., a w latach sześćdziesiątych XIX w. rewidowano poglądy dotyczące wojny polsko-rosyjskiej 1831 r. Gdy stosunki między Finlandią a Rosją pogorszyły się w wyniku imperialnej reakcji przeciwko fińskiej autonomii z 1899 r., pamięć o wojnie w Polsce została zatarta. Na początku XX w. wszystkie cechy, które uformowały stary porządek, zanikły; panowanie arystokratów, lojalność wobec Cesarstwa, a w konsekwencji także została zatarta pamięć o wojnie w Polsce. Wraz z modernizacją społeczeństwa i nowymi ideałami narodowymi tę ofiarę dla narodu najlepiej było pozostawić w większości zapomnianą.
Великое княжество Финляндское, будучи автономной пограничной территорией Российской империи, приняло участие в подавлении польского Ноябрьского восстания в 1831 году. Финские бюрократы, осознавая слабую позицию Великого княжества, одобрили жесткие меры против Польши. Был мобилизован 3-й стрелковый батальон финской имперской гвардии, который отличился во время своих операций в Польше. Его служба была воспринята элитой Великого княжества как образец государственного патриотизма, в котором нет противоречия между лояльностью в отношении как к финской родине, так и к Российской Империи. Война оставила после себя сложное наследие. Вместе с либерализацией политики в Российской Империи и последующей либерализацией общества в XIX веке идею о том, что Великое княжество сохранило свою автономию, участвуя в подавлении польского восстания, было идеей, которую было не так уж и легко помнить. Симпатия финской интеллигенции к Польше была заметна уже в 1831 году, а в 1860-х годах взгляды на польско-русскую войну 1831 года были пересмотрены. Когда отношения между Финляндией и Россией ухудшились в результате реакции Империи на финскую автономию в 1899 г., память о войне в Польше была утрачена. В начале ХХ века все черты, которые формировали старый порядок, исчезли; правление аристократов, верность Империи и, как следствие, утраченная память о войне в Польше. С модернизацией общества и появлением новых национальных идеалов об этой жертве для народа лучше всего было забыть.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 4 (278); 111-133
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
500-letnia rocznica unii horodelskiej 1413 roku. Między kulturą polityczną a pamięcią historyczną
Autorzy:
Kiaupienė, Jūratė
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640636.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
pamięć historyczna, unia polsko-litewska, tożsamość narodowa, tradycja unijna
Opis:
500th anniversary of the Union of Horodło of 1413. Between political culture and historical memory The authoress of the present article has embarked on the task of presenting the different views with regard to the Union of Horodlo of 1413, as presented in the Polish and Lithuanian press articles on the occasion of the 500th anniversary of this union. Moreover she has tried to find an answer to a few fundamental questions concerning the formation of the historical memory of the Poles and Lithuanians at the threshold of the restoration of their statehood. The questions concern, among others, the reasons for the differences in the evaluation of the Union of Horodlo between the Poles and Lithuanians, the moment when the memory of the Union began to take on a different shape and the links between historical memory and political culture. On the basis of examples derived from the Polish and Lithuanian press of 1913, the authoress proves that despite the many years of the Polish-Lithuanian union, a real rapprochement between the two states and societies did not take place, neither in the 15th century, not later, until the very end of the existence of the Commonwealth of Both Nations. The Polish interpretation of the union which was negotiated in Horodło in 1413 was unacceptable to a modern Lithuanian nation. Both sides, that is the representatives of the Polish and the Lithuanian nations had used the celebrations associated with the 500th anniversary of the Union of Horodło to formulate and propagate their most important goal – that is to restore their statehood and in order to achieve this goal, they were ready to subordinate their historical memory. But it is important not to forget that we are dealing with a specific kind of historical memory which is targeted and focused above all on the future.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 2
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między ideologią a wyobraźnią literacką: spór o jednostkę i jej miejsce w historii (na przykładzie noweli Łaska Księcia Hieronima Uładzimira Arłoua)
Between ideology and literary imagination: the disputes about the individual and his place in history (based on the novella PRINCE HIERONIMS GRACE by Uładzimir Arłou)
Паміж ідэалогіяй і літаратурнаю фантазіяй: спрэчка пра асобу і яе месца ў гісторыі (на прыкладзе аповесці МІЛАСЦЬ КНЯЗЯ ГЕРАНІМА Уладзіміра Арлова)
Autorzy:
Kliabanau, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430772.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian literature
Uladzimir Arloŭ
ideology
historical memory
individual
imagology
literatura białoruska
Uładzimir Arłoŭ
ideologia
pamięć historyczna
jednostka
imagologia
беларуская літаратура
Уладзімір Арлоў
ідэалогія
гістарычная памяць
асоба
імагалогія
Opis:
Belarusian authorities have a very specific perception of historical memory and have made a number of attempts trying to verify national history and to question the value of some parts of the national heritage. Official propaganda looks at the history of Belarus through the prism of West Russianism and the idea of the trinity of the Russian nation. Uładzimir Arłoŭ in his literary works focuses on creating an image of history through the prism of human behavior, moral principles and choices which were made in specific circumstances – both by direct participants and eyewitnesses of history. In the novel Prince Hieronim's Grace (1987), the main theme is the clash between the individual and the authorities. It forces the individual to make a choice in the face of pressure and the desire to maintain one's own identity – belonging to "our own people" represented in the novel by Ivan Karpač and clearly contrasted in terms of their values with "outsiders", represented by prince Hieronim Radziwiłł.
Władze Białorusi demonstrują bardzo specyficzne podejście do kwestii pamięci historycznej oraz podejmują próby weryfikacji historii i wartościowania dziedzictwa narodowego. Oficjalna propaganda patrzy na historię Białorusi przez pryzmat zachodniorusizmu i idei trójjedności narodu rosyjskiego. Uładzimir Arłoŭ w swoich utworach koncentruje się na tworzeniu obrazu historii przez pryzmat ludzkich zachowań, zasad moralności oraz wyborów dokonywanych w określonych okolicznościach – zarówno przez bezpośrednich uczestników, jak i naoczynych świadków wydarzeń. W opowiadaniu Łaska księcia Hieronima (1987) centralną staje się kwestia zderzenia człowieka z władzą, konieczność dokonania wyboru w obliczu presji i zachowaniu własnej tożsamości – przynależności do „swoich” reprezentowanych przez Iwana Karpacza i wyraźnie przeciwstawionych pod kątem wyznawanych wartości „obcym” reprezentowanych przez księcia Hieronima Radziwiłła.
Беларускія ўлады дэманструюць спецыфічны падыход да праблематыкі гістарычнай памяці і актыўна спрабуюць змяніць вобраз нацыянальнай гісторыі і культурнай спадчыны. Афіцыйная прапаганда разглядае айчынную гісторыю праз прызму ідэалогіі заходнерусізму і ідэі трыадзінага рускага народа. Уладзімір Арлоў у сваіх літаратурных творах канцэнтруецца на стварэнні вобразу гістарычных падзей праз прызму паводзінаў людзей – непасрэдных удзельнікаў і сведкаў здарэнняў, іх маральна-этычных прынцыпаў, выбару, які яны робяць у тых ці іншых акалічнасцях. У аповесці Мілась княза Гераніма (1987) цэнтральнаю тэмаю з’яўляецца праблема сутыкнення чалавека з уладаю, неабходнасць выбару ў сітуацыі ціску з боку ўлады і захавання чалавечага аблічча – прыналежнасці да “сваіх”, якіх прадстаўляе ў аповесці Іван Карпач, і выразнае супрацьстаянне з пункту гледжання маральных каштоўнасцяў “чужым”, якіх сімвалізуе вобраз Гераніма Радзівіла.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 177-192
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeźby Igora Mitoraja w mieście-utopii
Igor Mitoraj and his sculptures in a utopian city
Autorzy:
Klocek di Biasio, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856790.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
miasto w mieście
przestrzeń publiczna
sztuka
pamięć historyczna
wspólnota
city in the city
public space
art
historical memory
community
Opis:
Canary Wharf, ‘a utopian city in the city’, is a new district which on the one hand has become London’s second (after the City) financial and banking centre, and on the other a place where art meets work. The ‘Sculpture in the Workplace’ programme, with its sculpture park offering the largest collection of public art in the United Kingdom and a gallery holding temporary exhibitions of contemporary art, was intended to create a new identity for a new local community. Can art, including Igor Mitoraj’s sculptures, inspire a reflection in a mass audience? Can it steer its thoughts towards the origins of the Judeo-Christian civilisation, towards beauty, values and a community that has never been a utopia?
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2019, 106, 3; 106-120
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Huellas de infancias perdidas en los internados Del miedo de montse armeng ou y ricard belis. El periodismo comprometido y la recuperación De la memoria histórica de las víctimas Del franquismo
Vestiges of Lost Childhood in Los internados del miedo by Montse Armengou and Ricard Belis. Engaged Journalism and Recovery of the Historical Memory of the Victims of Francoism
Ślady utraconego dzieciństwa w Los internados del miedo Montse Armengou i Ricarda Belisa. Dziennikarstwo zaangażowane i kwestia przywrócenia Pamięci Historycznej o ofiarach frankizmu
Autorzy:
Kobiela-Kwaśniewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509556.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
Auxilio Social
violencia franquista
Memoria Histórica
Los internados del miedo
periodismo comprometido
Montse Armengou
Ricard Belis
Auxilo Social (Social Aid)
Franco’s violence
Historical Memory
engaged journalism
Auxilo Social
przemoc frankistowska
pamięć historyczna
dziennikarstwo zaangażowane
Opis:
El objetivo del presente artículo es ahondar en el tema de la violencia franquista ejercida contra menores de edad en las instituciones benéficas de Auxilio Social durante el régimen franquista y la llegada de la democracia a partir del análisis del libro titulado Los internados del miedo (2016) de Montse Armenguo y Ricard Belis. En esta publicación, perteneciente al género de periodismo comprometido, se recopilan testimonios de muchos testigos que en su momento fueron víctimas infantiles del franquismo. Sus relatos destapan los maltratos físicos y psíquicos, los abusos sexuales, la explotación laboral y las prácticas médicas dudosas que sufrieron miles de niños y adolescentes en los internados religiosos y del Estado.
The aim of this paper is to raise the issue of Franco’s violence inflicted on the young in the beneficent institutions of Auxilio Social (Social Aid) during the Franco’s regime and in the early times of Spanish democracy documented in Montse Armenguo and Ricard Belis’s book Los internados del miedo (2016). The book is a collection of the testimonies of many adult witnesses, who were once child victims of Francoism. Their accounts of the childhood spent in the institutions of Auxilio Social, which were often run by religious orders, uncover physical and psychological abuse, sexual abuse, labor exploitation and medical experiments on thousands of children in religious and state interments.
Celem artykułu jest przybliżenie problematyki przemocy frankistowskiej wymierzonej przeciwko dzieciom i młodzieży w placówkach opiekuńczych Auxilio Social – hiszpańskiego systemu pomocy społecznej – w czasach dyktatury frankistowskiej i we wczesnej fazie demokracji, na podstawie analizy książki dokumentalnej pt. Los internados del miedo (2016). Autorami książki są hiszpańscy dziennikarze Montse Armengou i Ricard Belis, twórcy znanych filmów dokumentalnych przedstawiający zbrodnie w czasach frankizmu. W publikacji tej zawarte są wspomnienia byłych wychowanków, obecnie osób dorosłych, które w dzieciństwie doświadczyły przemocy w państwowych i religijnych placówkach opiekuńczych, We wspomnieniach ujawniają wszystkie typy przemocy (fizycznej, psychicznej, seksualnej, przymusowej i darmowej pracy) oraz eksperymenty medyczne na małoletnich.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2018, 58(1) Filologia; 118-132
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo wojny algierskiej w kulturze politycznej niepodległej Algierii
The Algerian War Heritage in the Political Culture of Independent Algeria
Autorzy:
Kobis, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969864.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Algieria
wojna algierska
historia
pamięć historyczna
walka polityczna
Algeria
The Algerian War
history
historical memory
political struggle
Opis:
The aim of the article is to present the characteristic elements of the political culture of Algeria, one of the so-called Third World countries. After 132 years of French dominance, it gained its independence due to the eight-year- long Algerian War 1954-1962. The heritage of the independence struggle continues to exist in the awareness and historical memory of the Algerians, thus contributing to the political culture of the country. The first part of the article is an analysis of the terms ‘memory’ and ‘history’, which is considered from a North-African perspective. The author claims that it is the subjective social memory that constitutes the main source of this region inhabitants’ awareness which is primarily based on either historical symbolism or symbolic words. Next, the author investigates the national historical discourse taking 1962 as a starting point. The conclusion is that being a principal creator of the historical policy, the state uses it by placing a current rivalry in a historical context. One of the most important elements legitimizing the political regime is historical education. Moreover, an analysis of the historical discourse was made. Regarding those who oppose the Algerian authorities, the first view was represented by fundamentalist groups, the so-called Islamism; the other view was favored by secular groups, the so-called Berberism. Finally, the author draws the conclusion that the Algerian War heritage is one of the foundations of the political culture in Algeria.
Celem artykułu jest przedstawienie charakterystycznych elementów kultury politycznej jednego z krajów tak zwanego Trzeciego Świata – Algierii. Państwo to uzyskało niepodległość po 132 latach francuskiej obecności w wyniku ośmioletniej wojny o niepodległość z lat 1954-1962. Dziedzictwo walki o niepodległość jest wciąż żywe w świadomości i pamięci historycznej Algierczyków, co ma przełożenie na kulturę polityczną w kraju. Artykuł rozpoczyna się od analizy pojęć „pamięć” i „historia” w perspektywie północnoafrykańskiej. Autor stawia tezę, iż to właśnie subiektywna pamięć społeczna jest głównym źródłem świadomości mieszkańców regionu. Opiera się ona w głównej mierze na symbolice historycznej lub słowach-symbolach. Następnie autor analizuje państwowy dyskurs historyczny, poczynając od 1962 roku. Stwierdza, że państwo jest głównym kreatorem polityki historycznej i używa jej do bieżącej rywalizacji historycznej. Jednym z najważniejszych elementów legitymizujących reżim polityczny jest edukacja historyczna. Analizie poddane zostały również opozycyjne względem władz w Algierze dyskursy historyczne, tj. islamistyczny – reprezentowany przez ugrupowania fundamentalistyczne oraz berberyjski – reprezentowany przez ugrupowania laickie. Artykuł kończą wnioski, w których autor stwierdza, iż dziedzictwo wojny o niepodległość stanowi jeden z fundamentów kultury politycznej w Algierii.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2015, 6, 15; 59-79
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Адам Міцкевич, Олександр Пушкін, Тарас Шевченко: візія національної ідентичності, місце в літературному каноні
Adam Mickiewicz, Alexander Pushkin, Taras Shevchenko: Vision of National Identity and Place in the Literature Canon
Adam Mickiewicz, Aleksander Puszkin, Taras Szewczenko: wizja tożsamości narodowej i ich miejsce w kanonie literackim
Autorzy:
Kovbasenko, Jurij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048571.pdf
Data publikacji:
2019-12-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
канон літературний
історична пам’ять
національна ідентичність
функції художньої літератури
kanon literacki
pamięć historyczna
tożsamość narodowa
funkcje literatury pięknej
literary canon
historical memory
national identity
functions of fiction
Opis:
У статті розглянуто ключові моменти життєвих і творчих шляхів трьох центральних постатей слов’янських літератур: Адама Міцкевича (Польща), Олександра Пушкіна (Росія) і Тараса Шевченка (Україна). Акцент зроблений на засадничо-концептуальних (часто маловідомих) параметрах їхнього світогляду та творчості, зокрема – на візії національної і/або державної ідентичності, що ретельно ретушувалося літературознавством СРСР та соціалістичних країн. Зокрема, зроблено висновок про центральне місце творчості А. Міцкевича і Т. Шевченка відповідно в польському і українському літературних канонах, а також про певні “ідеологічні преференції” у випадку з “канонізацією” творчості О. Пушкіна в Росії.
W niniejszym artykule autor analizuje kluczowe momenty w biografii oraz twórczości trzech centralnych postaci literatur słowiańskich: Adama Mickiewicza (Polska), Aleksandra Puszkina (Rosja) i Tarasa Szewczenki (Ukraina). Uwaga badacza skupia się wokół zasadniczych konceptualnych (najczęściej mało znanych) kwestii światopoglądu i twórczości wspomnianych twórców, a zwłaszcza – na wizji tożsamości narodowej i/lub państwowej, którą gruntownemu retuszowi poddawali literaturoznawcy z ZSRR i innych krajów socjalistycznych. Autor podkreśla fakt, że o ile twórczość Mickiewicza i Szewczenki zajmuje centralne miejsce w polskim i ukraińskim kanonie literackim, to twórczość Puszkina charakteryzuje się „określonymi preferencjami” „kanonizowania” w literaturoznawstwie rosyjskim
The article considers the key moments of the life and creative path of the three central figures of Slavonic literatures: Adam Mickiewicz (Poland), Alexander Pushkin (Russia) and Taras Shevchenko (Ukraine). The emphasis is on the fundamentally (and often little-known) parameters of their outlook and creativity, in particular on its state-building potential, which was thoroughly retouched by literary scholars of the USSR and socialist countries. In particular, it was concluded that A. Mickiewicz and T. Shevchenko were central to the works of art in the Polish and Ukrainian literary canons, as well as certain “ideological preferences” in the case of “canonization” of O. Pushkin’s work in Russia.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 33-52
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nefrytowy różaniec jako nośnik pamięci historycznej w cyklu Przygody Erasta Fandorina Borisa Akunina
Autorzy:
Kowalska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956551.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
nośnik pamięci
pamięć historyczna
Akunin
Boris
Erast
Fandorin
Opis:
Erast Fandorin series by Boris Akunin describes adventures of a Russian sleuth named Erast Pietrovich Fandorin who lives at the turn of the nineteenth and twentieth century. The series belongs to detective story genre. The nephrite rosary, which consists of twenty-five beads, is mentioned for the first time in The Jack of Spades and plays a very significant role in most novels of the series. It is not a typical tool of religious worship or meditation, but it helps Erast Pietrovich to concentrate and to solve difficult problems. What is more, it seems to be haunted by the past. It embodies a lot of historical, legendary and spiritual energy. Being an object, a symbol and a carrier of the past, the nephrite rosary has a limited range when it comes to collective memory, because only well-educated people from the higher social classes are able to recognise the meaning of this legendary object and to perceive its importance, therefore it cannot be considered a typical lieu de memoire (place of memory), as understood by Pierre Nora. The aim of Monika Kowalska’s paper The Nephrite Rosary as a Carrier of Historical Memory in the „Erast Fandorin” series by Boris Akunin is, therefore, twofold. It analyzes the historical meaning and significance of the nephrite rosary within the eponymous series as well as presents Akunin’s inspirations and play with the worldhistory.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2018, 1, 1; 54-66
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Umar pojawia się w Jerozolimie. Pamięć historyczna a ideologia
"Umar Appears in Jerusalem". Historical Memory and Ideology
Autorzy:
Kubarek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578107.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
Palestinian conflict
Arabic Literature
Nagib al-Kilani
Islamic literature
Opis:
Since 1948, Palestinian topics have been adopted by writers from different Arabic countries and have acted as a kind of political manifesto. By 1967 they were dominated by secularist views, primarily nationalist and socialist. The defeat of the Arab armies in the war with Israel in 1967 was followed by an ideological crisis that, in later years, resulted in the rise of fundamentalist sentiments. Religion marginalised the old socialist or pan-Arabic ideas and again became an important element of social discourse and the new Arab identity. The popularisation of the Islamic ideology changed the categorisation of the Palestinian conflict from secular into religious. The article examines – on the basis of the novel Umar yazharu fi al-Quds by Nagib al-Kilani – the role which literature played in the process of building a new historical consciousness through the dissemination of Muslim symbols, terms and arguments.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2016, 1-2; 117-129
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo przeszłości i pamięć historyczna jako czynniki determinujące politykę bezpieczeństwa. Przypadek polityki zagranicznej i obronnej Polski 1918-1944/45 r.
The heritage of the past and historical memory as factors determining security policy. The case of Polish foreign and defense policy 1918-1944/45
Наследие прошлого и историческая память как факторы, определяющие политику безопасности. Казус иностранной и оборонной политики Польши 1918–1944/45
Autorzy:
Kuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1930271.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Polish Question/question polonaise in the XIXth century
European security
system 1815–1914
Versailles collective security system
foreign policy of the Second Polish
Republic
Polish power cencepts in the interwar period
Polish political élite between the
Wars (1918–1939)
Polish German relations 1918–1939
Polish Soviet relations 1918–1939
«польский вопрос/question polonaise» в XIX веке
европейская
система безопасности 1815-1914
внешняя политика Второй Польской Республики
политические элиты Второй Польской Республики
польско-немецкие отношения
в межвоенный период
польско-советские отношения в межвоенный период
Opis:
The shaping of the security and defence policy of the Second Polish Republic took place primarily under the influence of the development of the domestic situation in the country and evolution of the European security system. However, in the case of Poland, experience and historical memory played a greater role in this field than in the case of other countries. Poland as a state did not exist for a dangerously long 123 years. During that period, as a kind of substitute for the Polish state, the so-called “Question polonaise/Polish Question” was present in the political life and security of system Europe, that is all problems related to the Polish nation’s efforts to regain the state, which often manifested itself in the form of armed uprisings. It was so difficult to solve that it remained unresolved throughout the nineteenth century. Both the circumstances of the collapse of the Polish state and the evolution of the «question polonaise» in the «long» nineteenth century (for Poland from 1795 to 1918) provided Europe with experiences going in different directions, evoking on the one hand certain hopes and expectations, but on the other hand doubts, and even fears. As a result, in 1918, the project of restoring the Polish state was universally (and irrevocably!) accepted, but no agreement was reached on its borders, and thus, indirectly, on its socio-economic system. The year 1918 should be seen not only as the end of the century of the struggle for independence, but also as the opening of the next century, the century of the struggle to maintain the Polish state and to give it a form corresponding to the aspirations of the nation and accepted by the geopolitical surroundings of Poland. In the short interwar period, those efforts were not successful. Faced with the evolution of the international situation and the European security system, unfavourable for Poland, the political elites largely failed. They came from the upper and privileged social classes, mainly from the post-feudal layer of landowners and from the intelligentsia, rooted in that layer, both of whom were especially numerous in Poland. In many areas of key importance from the point of view of the security of the country and of the nation, they were unable to break out of the circle of ideas and views taken from the past. In their political thinking, they were subject to the limitations typical of post-feudal landowning layers. And so, in the internal dimension, they did not manage to make the effort to reform social relations in the form of a radical land reform, or to give real equality to national minorities (especially Ukrainian and Jewish). They also failed to prevent the evolution of the state system in an anti-democratic and authoritarian direction. In the external dimension, they failed to properly assess the potentials, intentions, and actions of the two totalitarian powers which bordered on Poland, namely the Third Reich and the Soviet Union.
Формирование политики безопасности и обороны Польской Республики происходило в первую очередь под влиянием развития внутренней ситуации страны и эволюции европейской системы безопасности. Однако, в случае Польши, по сравнению с другими странами, в этой области большую роль сыграли опыт и историческая память. Польша как государство не существовало опасно долго -123 года. В этот период, как бы взамен польского государства, в политической жизни и в системе безопасности присутствовал т.н. «question polonaise/польский вопрос» - комплекс вопросов, связанных со стремлением польской нации восстановить государство, который часто проявлялся в форме вооруженных восстаний. В связи со своей сложностью в XIX в. он так и оставался нерешенным. Оба обстоятельства - распад польского государства и эволюция «польского вопроса» в «долгом» XIX в. (для Польши 1795-1918 гг.) -привносили Европе двоякий опыт, т.е., с одной стороны, определенные надежды и ожидания, но с другой - сомнения и даже опасения. Это означало, что в 1918 году проект восстановления польского государства был одобрен повсеместно (и безвозвратно), но не достигнуто соглашения относительно его границ и, таким образом, косвенно - его социально-экономической системы. 1918 год должен быть признан не только концом столетия борьбы за независимость, но и началом следующего века борьбы за сохранения польского государства и придачу ему формы, которая соответствовала бы аспирациям народа и могла быть принята геополитическим окружением Польши. В короткий межвоенный период эти усилия не увенчались успехом. Ввиду неблагоприятной для Польши эволюции международной и европейской системы безопасности в значительной степени не оправдала себя политическая элита. Она происходила из высших и привилегированных слоев населения, в первую очередь из особо многочисленного в Польше постфеодального слоя помещиков и происходившей из него интеллигенции. Во многих ключевых с точки зрения безопасности страны и народа сферах они не могли освободиться от мировоззрения из прошлого. Их политическое мышление подвергалось ограничениям, типичным для постфеодального слоя владельцев. Во внутреннем измерении, они не решились провести реформу социальных отношений в виде радикальной сельскохозяйственной реформы, ни на реальное равенство национальных меньшинств (особенно украинцев и евреев). Им не удалось предотвратить эволюцию государственной системы в антидемократическом и авторитарном направлении. А во внешнем измерении, им не удалось должным образом оценить потенциалы, намерения и действия двух соседних тоталитарных держав, т.е. Третьего Рейха и Советского Союза.
Źródło:
Nowa Polityka Wschodnia; 2021, 2(29); 41-82
2084-3291
Pojawia się w:
Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ИСТОРИЧЕСКАЯ ПАМЯТЬ КАК ТРАВМА В КРЕСТЬЯНСКИХ АВТОБИОГРАФИЧЕСКИХ НАРРАТИВАХ
PAMIĘĆ HISTORYCZNA JAKO TRAUMA W CHŁOPSKICH NARRACJACH AUTOBIOGRAFICZNYCH
HISTORICAL MEMORY AS A TRAUMA IN THE PEASANT AUTOBIOGRAPHIC NARRATIVES
Autorzy:
Levkievskaya, Elena Evgenjevna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604375.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
устная история,
нарратив,
народная традиция, восточные славяне, травматическая память,
иография
historia ustna, biografia, narracja, tradycja ludowa, Słowianie wschodni, pamięć traumatyczna
oral history, biography, narrative, folk tradition, Eastern Slavs, traumatic memory
Opis:
The article is devoted to the representations in the modern Eastern Slavic peasant autobiographical narratives about XX-th century history. Peasant biographies, diary records, oral peasant tales about the life are the materials of this work. Eastern Slavic autobiographical texts are based on traumatic interpretation of history. The main composition of cultural indices in such narratives about the past coincides with the collection of personal and collective disasters including revolution, Civil War, collectivization, dekulakization, repressions, Great Domestic War and postwar hunger. The article analyzes traumatic memory as such type of memory which interprets the past as a set of personal and general traumas and failures.
W artykule podjęto próbę analizy wyobrażeń współczesnych Słowian wschodnich o historii wieku XX w narracjach autobiograficznych. Jako materiały do pracy posłużyły autobiografie chłopskie, notatki pamiętnikarskie, narracje ustne chłopów o życiu. U podstaw wschodniosłowiańskich opowiadań o przeszłości leży traumatyczna interpretacja historii. W opowiadaniach o przeszłości zasadnicze treści relacji kulturowych są zbieżne z zestawem osobistych i zbiorowych katastrof, mówiącym o rewolucji, wojnie domowe, kolektywizacji, represjach, Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej i powojennym głodzie. Taki typ pamięci, który interpretuje przeszłość jako jedność osobistych i ogólnonarodowych urazów, w artykule uważa się za pamięć traumatyczną.  
В статье сделана попытка проанализировать воображения современных восточных славян об истории XX века в автобиографических повествованиях. В качестве материалов использовались крестьянские автобиографии, дневники, устные рассказы крестьян о жизни. В основе восточнославянских рассказов о прошлом лежит травматическая интерпретация истории. В рассказах о прошлом основное содержание культурных отношений соответствует совокупности личных и коллективных катастроф, говорящих о революции, гражданской войне, коллективизации, репрессиях, Великой Отечественной войне и послевоенном голоде. Этот тип памяти, интерпретирующий прошлое как единство личных и национальных травм, рассматривается в статье как травматическая память.  
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2020, 172, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poświęcili życie dla Niepodległej
Autorzy:
Lisiecka, Katarzyna.
Powiązania:
Biuletyn IPN 2020, nr 11, s. 37-64
Data publikacji:
2020
Tematy:
Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Gdańsku (Instytut Pamięci Narodowej)
Patriotyzm
Wolność
Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
Pamięć historyczna
Upamiętnianie
Tablice pamiątkowe
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Żyjemy w wolnym kraju, ale ta wolność okupiona została wyrzeczeniami i ciężką pracą ludzi opozycji antykomunistycznej w Polsce. I Losy tych ludzi, ich walka i życie są tematem artykułu, oraz treścią inskrypcji na każdej z tablic pamiątkowych umieszczonych na budynkach, gdzie mieszkali. Tablice przygotowane przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku dla uczczenia działaczy Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża i Solidarności zawierające życiorys i zdjęcie kończy symboliczne zdanie „poświęcili życie dla niepodległej Polski”. W 40 rocznicę zakończenia strajku 31 sierpnia 2020 roku odsłonięte zostały tablice poświęcone Alinie Pieńkowskiej-Borusewicz, Magdalenie Modzelewskiej-Rybickiej i Janowi Koziatkowi.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Między wolą pojednania i chęcią rewanżu. Pamięć o ofiarach hiszpańskiej wojny domowej 1936–1939 i frankizmu jako przestrzeń pojednania, a także potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa społeczeństwa hiszpańskiego
Between Willingness to Reconcile and Intent to Avenge. Memory of the Victims of the Spanish Civil War of 1936–1939 and Francoism as a Space of Reconciliation and Potential Threat to Security of the Spanish Society
Autorzy:
Lubańska-Gómez, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878388.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
pamięć o hiszpańskiej wojnie domowej
pamięć o frankizmie
rozliczenie z frankizmem
rozliczenie z wojną domową 1936–1939
pamięć historyczna w Hiszpanii
hiszpańskie pojednanie
memory of the Spanish Civil War
memory of Francoism
reckoning with Francoism
reckoning with the Spanish Civil War
historical
memory in Spain
Spanish reconciliation
social security
Opis:
Pamięć o wojnie domowej 1936–1939 i frankizmie w Hiszpanii pozostaje do dzisiaj tematem trudnym i wielowątkowym. Specyfiką społeczeństwa hiszpańskiego jest jego silna tendencja do polaryzacji w obliczu niemal każdego problemu. Tym bardziej rozliczenie z represjami, których doświadczyli Hiszpanie w latach 1936–1939 oraz w trakcie dyktatury generała Francisco Franco, odgrywa niebagatelną rolę w budowaniu teraźniejszości. W wyniku nieformalnego paktu milczenia, zawartego w trakcie transformacji demokratycznej i trwającego do 2000 r., kwestia pamięci historycznej była zaniedbywana. Skalę pominiętej przyszłości dobrze obrazuje mapa zbiorowych grobów rozsianych po całym terytorium Hiszpanii – kraju, w którym każdy przydrożny rów może być mogiłą. Oficjalne dane podają ilość 2600 grobów, chociaż z informacji przekazywanych przez Stowarzyszenie na rzecz Odzyskania Pamięci Historycznej (ARMH) wynika, że liczba ta może być dwukrotnie wyższa. Rozliczenie z pamięcią historyczną jest kwestią wyjątkowo wrażliwą, zależną od intencji stojącej u podstaw woli rozrachunku. Często pod pozorami pojednania kryją się bowiem tendencje do rewanżu, które mogą antagonizować i destabilizować społeczeństwo, stwarzając zagrożenie dla bezpieczeństwa narodu. Warto przyjrzeć się hiszpańskiej drodze do rozliczenia z historią – drodze pełnej zakrętów i wybojów. Podróż ta wciąż trwa, nieprzerwanie wzbudzając emocje społeczeństwa i kolejnych polityków obejmujących władzę.
The memory of the civil war of 1936–1939 and Francoism in Spain remains a difficult and complex issue till today. A feature of the Spanish society is its strong tendency to polarization in the face of almost every problem. This trend is even more marked as concerns the view of repressions experienced by the Spaniards in the years 1936–1939 and the dictatorship of general Francisco Franco, as these phenomena played a significant role in building the present Spain as we know it. As a result of an informal pact of silence concluded during the democratic transformation and lasting until 2000s, the question of historical memory was neglected. The scale of the forgotten past is well illustrated by the map of collective graves scattered throughout Spain – a country where every roadside ditch can be a grave. Official figures indicate that there are 2600 mass graves, although information from the Association for the Recovery of Historical Memory (ARMH, (Asociación para la Recuperación de la Memoria Histórica) suggests that the actual number may be twice as high. Making a reckoning of historical memory is an extremely sensitive issue, with outcomes that may depend on one’s intention. There is always a danger that revengism is hiding under the veneer of search for reconciliation – this can antagonize and destabilize society, posing a threat to security of the nation. It is worth analyzing the Spanish journey to settling accounts with its recent history – a path both winding and bumpy. This journey continues also today, as the issue continues to stir up emotions of the masses and politicians in power.
Źródło:
Historia i Polityka; 2020, 33 (40); 149-159
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwa a pamięć historyczna w Hiszpanii na przełomie XX–XXI wieku
Autorzy:
Malinowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545628.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Źródło:
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej; 2013, 6; 327-340
1899-1254
Pojawia się w:
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefan Batory in the Historical Memory of Grodno and Grodno Residents (the 20th – beginning of the 21st Century)
Stefan Batory w pamięci historycznej Grodna i jego mieszkańców (XX – początek XXI wieku)
Autorzy:
Marozau, Siarhei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837739.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Grodno
Stefan Batory
historical memory
‘places of memory’
pamięć historyczna
„miejsca pamięci”
Гродна
Стэфан Баторый
гістарычная памяць
„месцы памяці”
Opis:
The actualization of the epoch and personality of the King of Poland and the Grand Duke of Lithuania Stefan Batory took place in modern Belarus on the wave of growing scientific and public interest in the political history of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth, neglected in Soviet times. The historical memory of him is most firmly established in the Grodno region and has a 100-year tradition. The article substantiates the reason for this phenomenon - first of all, the city of Grodno owes its worthy status of being a royal city as well as its high historical image to Batory. The ‘places of memory’ left by Batory in Grodno and their European significance are shown: the Old Castle is the only remaining royal castle in Belarus (except the New Castle), in the 1930s it was supposed to be transformed into the ‘Wawel over the Neman’, an analogue of Krakow Wawel; ‘Batoryevka’, known in the history of European medicine (the resting site of the body of Batory); the Vytautas Fara, the most famous Belarusian church destroyed by the communist authorities, which became a symbol of Grodno. Three stages of the evolution of the memory of Grodno and Grodno residents about Batory in the 20th - early 21st centuries are described: from the strong presence in the Grodno tradition from 1919 to 1939 through the transformation into a ‘white spot’ of history in Soviet times (the king who made campaigns to the East, could not be a symbol of the city) to ‘rehabilitation’ in the 1990s and an increasing presence in memory in recent years. The contribution of Grodno historians (Yu. Yadkovsky; scientific events organized by D. Karav) to the historical memory of the inhabitants of the region is emphasized. The forms and ways of manifestation of memory are identified: the nationwide character of celebrations of 1933 in honour of the 400 anniversary of the birth of Batory (apogee of his honour); the inclusion into the modern calendar of memorable dates of the day of remembrance of Batory (December 12), the installation of the monument to the lost churches on the site of Vytautas Fara (2014) and the discovery of new circumstances of its tragedy in 1961, ‘Stefan Batory Festival’ and others. There are three approaches to Batory of modern Grodno: from his recognition as a strong political figure among the figures of Eastern and Central Europe in the second half of the 16th century and his contribution to the development of Grodno through a neutral attitude to its exclusion from urban history (because he favoured the Jesuits, ‘suppressed’ the locals). Recently, public opinion of the city is concerned about the reconstruction of the ‘Vytautas Fara’ church, the reconstruction of the Old Castle, and the installation of a monument to Batory. These issues acquire a new practical meaning in the context of the development of Grodno as a tourist centre. Their solution can give a strong impetus to the tourism business in Belarus.
We współczesnej Białorusi zainteresowanie postacią króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Stefana Batorego oraz jego epoką należy tłumaczyć rozwojem badań naukowych poświęconych zaniedbanej w czasach sowieckich historii politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej. Posiadająca stuletnią tradycję i zakorzeniona najsilniej na Grodzieńszczyźnie pamięć historyczna o władcy jest związana z rolą, jaką odegrał on w dziejach miasta: Grodno zawdzięcza Batoremu pozycję miasta królewskiego i atrakcyjny wizerunek historyczny. W oparciu o topografię Grodna w artykule omówiono miejsca związane z Stefanem Batorym: Stary Zamek jako jedyny zachowany po dziś dzień zamek królewski na Białorusi (oprócz tzw. Nowego Zamku), który w latach trzydziestych XX w. planowano przebudować na wzór krakowskiego Wawelu (tzw. Wawel nad Niemnem), znana w historii europejskiej medycyny Batorówka (miejsce przeprowadzenia sekcji zwłok Stefana Batorego), kościół Najświętszej Maryi Panny (zwany też Farą Witoldową) – najsłynniejszy białoruski kościół zniszczony przez władze komunistyczne, symbol Grodna. W artykule opisano trzy etapy ewolucji pamięci mieszkańców Grodna o Batorym w XX i na początku XXI wieku: od pozytywnego wizerunku w latach 1919–1939, poprzez białą plamę w historii w czasach radzieckich (król wyprawiający się na Wschód nie mógł być symbolem miasta), do „rehabilitacji” w latach 90. i dużego zainteresowanie postacią króla w ostatnich latach. Autor podkreśla wkład historyków Grodna (J. Jadkouski; wydarzenia naukowe organizowane przez D. Karawego) w projekty kultywujące pamięć historyczną mieszkańców regionu. Omówiono formy i sposoby manifestowania pamięci o Batorym: ogólnokrajowe obchody 400-lecia urodzin Batorego w 1933 r. (apogeum jego czci); wpisanie do współczesnego kalendarza pamiętnych dat dnia pamięci Batorego (12 grudnia), ufundowanie na miejscu Fary Witoldowej pomnika upamiętniającego dawny kościół (2014) oraz ujawnienie nowych okoliczności wyburzenia świątyni w 1961 r., „Święto Stefana Batorego” i inne. Opisano różne oceny Batorego jako władcy w opinii współczesnych mieszkańców Grodna: od pozytywnych, uznających go za silną postać polityczną w Europie Wschodniej i Środkowej drugiej połowy XVI w. do negatywnych, związanych z postulatem usunięcia króla z historii miasta (ponieważ faworyzował jezuitów, „tłumił” miejscowych). Omówiono zagadnienia, które w ostatnim czasie nurtują opinię publiczną miasta: odbudowa Fary Witoldowej, przebudowa Starego Zamku i ufundowanie pomnika Batorego. Kwestie te nabierają nowego znaczenia w kontekście rozwoju Grodna jako ośrodka turystycznego. Ich uregulowanie może dać silny impuls dla rozwoju turystyki na Białorusi.
Актуалізацыя эпохі і постаці караля польскага і вялікага князя літоўскага Стэфана Баторыя адбылася ў сучаснай Беларусі на хвалі ўзмацнення навуковай і грамадскай цікавасці да палітычнай гісторыі Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, занядбанай у савецкі час. Гістарычная памяць пра яго найбольш трывала ўмацавалася на Гродзеншчыне і мае ўжо 100-гадовую традыцыю. Артыкул абгрунтоўвае прычыну гэтай з'явы – найперш Баторыю горад Гродна абавязаны годным статусам каралеўскага горада і высокім гістарычным іміджам. Паказаны “месцы памяці”, якія пакінуў Баторый у Гродна, і іх еўрапейская значнасць: Стары замак – адзіны на Беларусі (акрамя Новага замку) захаваны каралеўскі замак, у 1930-я г. меркаваны для ператварэння ў “Вавель над Нёманам”, раўназначны кракаўскаму Вавелю; «Батор’еўка», вядомая ў гісторыі еўрапейскай медыцыны (месца анатаміравання цела Баторыя); Фара Вітаўта – самы вядомы беларускі храм, знішчаны камуністычнай уладай, які стаў сімвалам Гродна. Ахарактарызаваны тры этапы эвалюцыі памяці Гродна і гродзенцаў пра Баторыя у ХХ – пачатку ХХІ ст.: ад трывалай прысутнасці ў традыцыі Гродна ў 1919–1939 г. праз ператварэнне ў „белую пляму” гісторыі ў савецкі час (кароль, які рабіў паходы на ўсход, не мог быць сімвалам горада) да “рэабілітацыі” ў 1990-я г. і ўзмацнення прысутнасці ў памяці ў апошнія гады. Падкрэслены ўклад гродзенскіх гісторыкаў (Ю. Ядкоўскі; навуковыя мерапрыемствы, арганізаваныя Д. Каравым) у гістарычную памяць жыхароў краю. Раскрыты формы і спосабы праяўлення памяці: агульнадзяржаўнага характару ўрачыстасці 1933 г. у гонар 400-годдзя нараджэння Баторыя (апагей яго ўшанавання); уключэнне ў сучасны каляндар памятных дат дня памяці Баторыя (12 снежня), усталяванне помніка страчаным храмам на месцы Фары Вітаўта (2014 г.) і адкрыццё новых абставін яе трагедыі 1961 г., «Фестываль Стэфана Баторыя» і інш. Выдзелены тры падыходы ў стаўленні да Баторыя сучасных гродзенцаў: ад яго прызнання моцнай палітычнай фігурай сярод дзеячаў Усходняй і Цэнтральнай Еўропы другой паловы XVI ст. і ўкладу ў развіццё Гродна праз нейтральнае стаўленне да вырачэння яго з гарадской гісторыі (бо спрыяў езуітам, “душыў” мясцовых жыхароў). Названы пытанні, якія вярэдзяць гарадскую грамадскую думку ў апошні час: адбудова храма “Фара Вітаўта”, рэканструкцыя Старога замку, усталяванне помніка Баторыю. Гэтыя пытанні набываюць новы практычны сэнс у кантэксце развіцця Гродна як турыстычнага цэнтра. Іх вырашэнне можа даць моцны штуршок для турбізнеса Беларусі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 87-101
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja aksjomoralna w budowaniu ładu społecznego w epoce ponowoczesnej
Axiological and Moral Education in Building Moral Order in the Post-modern Era
Autorzy:
Melnyk, Marek
Zdzisława, Kobylińska
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944108.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
edukacja aksjomoralna
ład społeczny
ponowoczesność
religia
tabu
dialog
wspólnota
pamięć historyczna
tradycja
axiological and moral education
social order
post-modernity
religion
taboos
dialogue
community
collective memories
tradition
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie znaczenia edukacji aksjomoralnej w procesie budowania ładu społecznego w tak zwanej epoce ponowoczesnej. Konieczność utrzymania ładu społecznego i kultury moralnej jest niezbędnym warunkiem życia społecznego, gdyż jest on wpisany w naturę człowieka. Niepokojące tendencje do podważania fundamentu tego ładu, które przejawiają się w rozchwianiu aksjologiczno-moralnym, skłaniają do jego ochrony, także poprzez wychowanie do wartości, które ten ład budują i zapewniają jego stabilność, przewidywalność i ciągłość, a są nimi między innymi: religia, tabu, dialog, wspólnota, pamięć. Stąd postulat szczególnej ochrony i obrony tych wartości.
The aim of the article is to present the meaning of axiological and moral education in the process of building social order in the so-called post-modern era. The need to maintain social order and moral culture is an essential condition of social life, since it is intrinsically encoded into a human being’s nature. The disconcerting tendencies to undermine the foundations of this order, which appear as axiological and moral weakening, prompt its protection, through teaching values which build this order and ensure its stability, predictability and continuity. These values include: religion, taboos, dialogue, community, collective memories. Therefore, if we wish to live in a truly human world, we need to defend and protect these values in particular.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 2; 35-48
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczne aspekty obchodów Millenium w Polsce w 1966 roku na przykładzie Gniezna
The political aspects of the 1966 Millennium celebrations in Poland: the case of Gniezno
Autorzy:
Menz, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164728.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Millennium of the Polish State
anniversary celebrations
historical memory
Tysiąclecie Państwa Polskiego
obchody rocznicowe
pamięć historyczna
Opis:
The article attempts to present the circumstances of the Millennium celebrations in Gniezno in 1966. As the capital of the oldest metropolis in Poland, Gniezno was the fi rst city, in which the communist regime organised political demonstration, an intended counterweight to church ceremonies. The author shows the actual process of preparation for these celebrations and describes their course. From the point of view of Primate Wyszyński, the most important day was 14 April 1966, which marked the liturgical anniversary of the baptism of Mieszko I. Despite the fact that the authorities hindered the faithful from outside Gniezno’s arrival to the so-called Millennium Mass’, roughly 40 thousand people participated in the mess. A manifestation organiaed by the communist authorities on 16 April 1966 was intentionally confrontational in nature . The most important guest was Marshal Marian Spychalski, who attacked the Church in his speech. Enraged, a number of demonstration participants left the place of the meeting and headed to the cathedral, wherePrimate Wyszyński fi nished the Millennium celebrations in Gniezno. Wyszyński emerged the victor in the confrontation with the authorities.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2016, 1(10); 239-252
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zwyczaj narodowy czy fakt polityczny”? Wokół jubileuszu pięćdziesięciolecia powstania listopadowego we Lwowie
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441970.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
pamięć historyczna
powstanie listopadowe
obchody rocznicowe
Galicja
historical memory
November uprising
anniversary celebration
Galicia
Opis:
The subject of this article is reflection on the issue of shaping the image of the November uprising in social imagination and in historic narration in Galicia at the period of autonomy. The problems of the 50th anniversary of the November uprising in Lvov from 1880 inscribes into wider studies on the presence of national uprisings in the cultural memory of Polish society in the 19th and 20th centuries. The discussed anniversary significantly influenced the development of the memoir literature and on undertaking historic studies on the November uprising. In the second half of the 19th century the celebration of the 50th anniversary of the 1830 uprising belonged to the most important anniversaries connected with the November uprising due to the scale of the celebrations and their political significance. The leading position of Lvov in the 50th anniversary of the November uprising was denoted by various factors of political nature, opposing the Krakow conservativists and increased activity of the Galician democrat environment for whom this anniversary was one of the factors legitimizing this environment in the ideological respect. Organization of the anniversary celebrations was prepared by the “Citizen Committee of celebrations of the 50th anniversary of the November uprising in Lvov” presided by Alfred Mlocki (1804-1882), a participant of the November uprising, immigrant, a member of the City Council and a social activist. The anniversary celebration from 1880 influenced consolidation of the environment of the uprising veterans what resulted in establishing the “Society for Care over Veterans Polish Soldiers from 1831” in Krakow in 1882. The Society had a complex organizational structure including Delegations in the area of the whole Galicia including Lvov. On the occasion of the anniversary also permanent “places of November memory” were funded in Lvov in the form of a Quarter of the “Iron Company” on the Lyczakovskij Cemetery. In years 1881- 1916 there were graves of 47 soldiers of the November uprising.
Przedmiotem artykułu są zagadnienia kształtowania się wizerunku powstania listopadowego w społecznej wyobraźni oraz w narracji historycznej w Galicji w dobie autonomii. Problematyka jubileuszu pięćdziesięciolecia powstania listopadowego we Lwowie z 1880 r. wpisuje się w szersze studia z zakresu obecności powstań narodowych w pamięci kulturowej społeczeństwa polskiego w XIX–XX w. Omawiany jubileusz wpłynął w sposób zdecydowany na rozwój literatury pamiętnikarskiej oraz na podjęcie studiów historycznych nad dziejami powstania listopadowego. W drugiej połowie XIX stulecia obchody 50. rocznicy powstania 1830 r. należały do najistotniejszych jubileuszy związanych z powstaniem listopadowym z uwagi na skalę uroczystości i ich polityczne znaczenie. Wiodąca pozycja Lwowa w jubileuszu pięćdziesięciolecia powstania listopadowego podyktowana była wieloma czynnikami natury politycznej, sprzeciwem wobec krakowskich konserwatystów oraz wzmożoną aktywnością środowiska demokratów galicyjskich, dla których rocznica stała się jednym z czynników legitymizujących środowisko pod względem ideowym. Zorganizowaniem uroczystości rocznicowych zajmował się „Komitet obywatelski obchodów 50. rocznicy powstania listopadowego we Lwowie” pod przewodnictwem Alfreda Młockiego (1804–1882), uczestnika powstania listopadowego, emigranta, członka Rady Miasta Lwowa i społecznika. Obchody rocznicowe z 1880 r. wpłynęły na konsolidację środowiska weteranów powstania listopadowego, czego efektem było utworzenie w Krakowie w 1882 r. Towarzystwa Opieki Weteranów Żołnierzy Polskich z Roku 1831. Towarzystwo posiadało rozbudowaną strukturę organizacyjną obejmującą delegacje na terenie całej Galicji, w tym również we Lwowie. Z okazji rocznicy ufundowano również we Lwowie trwałe „miejsca pamięci listopadowej” w postaci kwatery „Żelaznej Kompanii” na cmentarzu Łyczakowskim. W latach 1881–1916 znajdowały się tam miejsca spoczynku 47 żołnierzy powstania listopadowego.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 199-212
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zachowaniu pamięci historycznej pierwszej połowy XX wieku. Wprowadzenie do rozważań o przeszłości oświaty
Autorzy:
Michalski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040547.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
momenty przełomowe
wiek XX
pamięć historyczna
breakthrough moments
20th century
historical memory
Opis:
W kontekście rozważań o momentach przełomowych w dziejach Polski pierwszej połowy wieku XX omówiono zawartość tomu czasopisma „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” będącego świadectwem zachowania o nich pamięci historycznej.
In the context of reflections on the breakthrough moments in the history of Poland in the first half of the 20th century, the content of the volume of the journal “Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” (Educational Sciences. Interdisciplinary Studies) which testifies to the preservation of their historical memory, is discussed.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 8-13
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Preserving the Historical Memory of the First Half of the 20th Century. Introduction to Considerations about the Past of Education
O zachowaniu pamięci historycznej pierwszej połowy XX wieku. Wprowadzenie do rozważań o przeszłości oświaty
Autorzy:
Michalski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040553.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
momenty przełomowe
wiek XX
pamięć historyczna
breakthrough moments
20th century
historical memory
Opis:
In the context of reflections on the breakthrough moments in the history of Poland in the first half of the 20th century, the content of the volume of the journal “Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” (Nowis. Interdisciplinary Studies) which testifies to the preservation of their historical memory, is discussed.
W kontekście rozważań o momentach przełomowych w dziejach Polski pierwszej połowy wieku XX omówiono zawartość tomu czasopisma „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” będącego świadectwem zachowania o nich pamięci historycznej.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 14-19
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywracanie historycznej pamięci małego miasta jako sposób zwiększenia jego atrakcyjności turystycznej (studium przypadku)
Restoring the historical memory of a small town as a way to increase its tourist attractiveness (case study)
Autorzy:
Możgin, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433617.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
atrakcyjność turystyczna
pamięć historyczna
małe miasto
Ukraina
Sławuta
tourist attractiveness
historical memory
small town
Ukraine
Slavuta
Opis:
Współcześnie coraz większą popularność wśród badaczy zyskuje problematyka dotycząca konkretnego miejsca. Paradoksalnie, atomizacja obszaru państwa pozwala na lepsze poznanie złożonych struktur, jakie to państwo tworzy. W tym właśnie zakresie lokalny charakter zachodzących procesów stanowi dzisiaj punkt odniesienia dla szeroko ujętej dyskusji odnośnie walorów miejsca (miasta). Artykuł przedstawia proces przywracania historycznej pamięci w małym mieście na Ukrainie i wpływowej pamięci na atrakcyjność turystyczną tego miasta. Autor odwołuje się do wyników badań przeprowadzonych w miejscowości Sławuta i przeprowadza analizę wybranych okresów historycznych - ich znaczenia dla turystycznej atrakcyjności miasta. Wskazuje również propozycje działań mających na celu przygotowanie skutecznej strategii skierowanej na promocje miasta na zewnątrz. Artykuł stanowi część szerszej dyskusji naukowej na temat turystycznej atrakcyjności niewielkich ukraińskich miast, która sukcesywnie trwa na Ukrainie od 2015 roku.
Nowadays, problems related to a particular place are gaining more and more popularity among researchers. Paradoxically, the atomization of a state’s territory allows for a better understanding of the complex structures that state creates. It is in this respect that the local nature of the processes taking place is today a reference point for a broadly understood discussion about the values of a place (town). The article presents the process of restoring historical memory in a small town in Ukraine and the impact of this memory on the town’s tourist attractiveness. The author refers to the results of research carried out in Slavuta and analyzes selected historical periods - their importance for the tourist attractiveness of the town. It also indicates proposed activities aimed at preparing an effective strategy aimed at promoting the town externally. The article is part of a broader scientific discussion on the tourist attractiveness of small Ukrainian towns, which has been successfully taking place in Ukraine since 2015.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2021, 16; 117-127
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syberiada, czyli polska golgota na Wschodzie. Historyczna pamięć społeczna elementem wychowania patriotycznego
Siberiada, or the Polish Golgotha in the East. Historical social memory as an element of patriotic education
Autorzy:
Niedojadło, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057882.pdf
Data publikacji:
2021-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
agresja sowiecka
polskie losy
pamięć historyczna
Syberia
wychowanie narodowe
Soviet aggression
Polish fate
historical memory
Siberia
national education
Opis:
Mija 102 lata od czasu odzyskania niepodległości w 1918 r. i 82 lata od wybuchu II wojny światowej. Artykuł poświęcony jest sytuacji Polaków wywiezionych w głąb ZSRR, ich martyrologii, a nawet holocaustowi (sowietom lepiej było wyniszczać przez ciężką pracę niż przez rozstrzelanie – oszczędność amunicji), zmusza do refleksji nad kwestiami patriotyzmu, tożsamości narodowej oraz bezpieczeństwa i obronności kraju w dzisiejszych czasach. Artykuł zamykają cezury czasowe lat 1939–1943, czyli najtrudniejszego okresu dla Polaków przebywających w ZSRR. Niech on stanowi przestrogę dla polskich nauczycieli, rodziców i rządzących państwem polskim przed powtórzeniem się opisywanej sytuacji. Obecnie należy uczyć i wychowywać młodzież nie tylko w duchu tolerancji, poszanowania innych narodów, ale również obrony polskiej racji stanu. Ważnym elementem wychowania jest nauczenie wyciągania wniosków z przeszłości przez młode pokolenia Polaków. Nie można żyć po porażkach w myśl zasady, że „Polak mądry po szkodzie; lecz jeśli prawda i z tego nas zbodzie, nową przypowieść Polak sobie kupi, że i przed szkodą, i po szkodzie głupi” (Jan Kochanowski, Pieśń V). Uczenie szacunku dla własnej wolności, demokracji, wolnych wyborów i przeciwstawiania się wszelkim rodzącym się totalitaryzmom. Artykuł pozwala poznać dramatyczne losy zesłańców polskich na Syberii, przypomnieć o nich i zapisać ich tragedię na trwałe w pamięci kolejnych pokoleń. Kształcić umiejętność obiektywnego myślenia i oceny przyczyn, które doprowadziły do martyrologii Polaków w ZSRR. Wpływać na przyjmowanie pożądanych wartości i postaw wobec bieżących wydarzeń politycznych na świecie.
It has been 102 years since Poland regained independence in 1918 and 82 years since the outbreak of World War II. This article, being devoted to the situation of Poles deported deep into the USSR, their martyrdom and even the Holocaust (it was better for the Soviets to destroy them through hard work, not by shooting, saving ammunition), inclines us to reflect on the issues of patriotism, national identity and the issue of security and defense of the country today. The problems discussed here are historically encompassed within the time period of 1939–1943, i.e. the most difficult time for Poles living in the USSR. Let it be a warning to Polish teachers, parents and those who govern the Polish state against a repetition of the described situation. Currently, young people should be educated not only in the spirit of tolerance and respect for other nations, but with the defense of the Polish raison d’état in mind. An important element of education is teaching young generations of Poles to draw conclusions from the past. You cannot live after failures according to the principle that “it’s easy to be wise after the event”. Teaching respect for one’s own freedom, democracy, free elections and opposing any nascent totalitarianism. The article allows to learn about the dramatic fate of Polish exiles in Siberia, evokes them and records their tragedy permanently in the memory of people (generations). It aims at developing the ability to think objectively and assess the causes that led to the martyrdom of Poles in the USSR. It also hopes to influence the adoption of the desired values and attitudes towards current political events in the world.
Źródło:
Kultura – Przemiany – Edukacja; 2021, Tom IX; 75-100
2300-9888
2544-1205
Pojawia się w:
Kultura – Przemiany – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Horodło z perspektywy XX–XXI wieku: pamięć modernizacji, pamięć republiki, pamięć imperium
Autorzy:
Nowak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640453.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
unia polsko-litewska, pamięć historyczna, polityka jagiellońska, tożsamość zbiorowa
Opis:
Horodło from the perspective of the 20th and 21st century: memory of modernization, memory of the republic, memory of the empire For the author of the present article the basis for the analysis of the contemporary understanding of collective identity and the condition of historical memory, is a confrontation of the ways of shaping the memory of the Union of Horodło in the 19th and 20th c. The issue of identity, both Polish and Lithuanian one, as well as of common memory is closely associated with the legacy of the Union of Horodło. At the same time, the author is looking for ways of remedying the situation in which one deals with a loss of positive identification with the cultural and political legacy of one’s own community – a phenomenon which is currently observed in Poland. A suitable foundation for this kind of remedy is perceived by him in Poland’s past, and since the time of the Union of Horodło – also in Lithuania’s past, and in referring to the idea of the Commonwealth of Both Nations, to the notion of citizenship which co-creates it, to the specific vision of positive freedom which founds it. In the foreground of this collective memory, one finds the voice of the local council, Seym, of common parliamentary sessions devoted to the common good, the difficult process of forming opinions and shaping the foundations of political freedom, and of transformation of subjects into citizens. From this republican perspective, the Union of Horodło looms as an important experience and symbol.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 2
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna hiszpańska polityka pamięci (1999-2014)
Autorzy:
Opioła, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450275.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
pamięć historyczna
hiszpańska wojna domowa
polityka pamięci Hiszpanii
społeczeństwo obywatelskie
historical memory
Spanish Civil War
politics of memory of Spain
civil society
Opis:
W niniejszym artykule dokonana została analiza oraz próba systematyzacji współczesnej hiszpańskiej polityki pamięci. Osią aktualnych debat o przeszłości są w Hiszpanii dwa wydarzenia: hiszpańska wojna domowa (1936-1939) i dyktatura frankistowska (1936-1975). Punktem wyjścia rozważań jest teza o rozproszonym charakterze inicjatyw dążących do zdominowania polityki pamięci. Pamięć narodowa to jedynie użyteczna politycznie metafora, tymczasem w warunkach demokracji liberal-nej należy raczej mówić w liczbie mnogiej: o pamięciach historycznych i politykach historycznych. Polityka pamięci jest bowiem kreowana zarówno odgórnie, przez partie polityczne za pomocą insty-tucji politycznych, jak i oddolnie, przez inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego.Drugim ważnym założeniem jest zanegowanie dominującego w dyskursie medialnym twierdzenia o tym, jakoby w Hiszpanii panował powszechny pakt milczenia o czasach wojny domowej i franki-zmu i dopiero reformy rządzącej w latach 2004-2012 PSOE przełamały go, powodując zmianę spo-łeczną. Pakt milczenia był porozumieniem partyjnych liderów, umożliwiającym pokojowe przejście do demokracji. Nie oznacza to jednak, że na niższych poziomach władzy, jak i na innych płaszczy-znach dyskursu publicznego nie dokonywano rozrachunku z przeszłością.W pierwszej części artykułu dokonuję objaśnienia poszczególnych pojęć oraz wyjaśnienia za-łożeń modelu analizy, jaki stosuję. W drugiej części pracy opisuję współczesną hiszpańską politykę pamięci poprzez analizę głównych narzędzi, będących w rękach polityków (dyskurs polityczny, stanowienie prawa, polityka publiczna) i społeczeństwa obywatelskiego (inicjatywy organizacji pozarządowych, sztuka, nauka, media).
In this article, the analysis and an attempt to systematize the contemporary Spanish politics of me-mory. The axis of the current debates about the past are in Spain two events: the Spanish Civil War (1936-1939) and Franco’s dictatorship (1936-1975). The starting point for discussion is the thesis of the distributed nature of initiatives seeking to dominate the politics of memory. National memo-ry is only a useful politically metaphor, while in terms of liberal democracy one should rather speak in the plural of historical memories and historical policies. Politics of memory is in fact creating both top-down by the political parties through political institutions, as well as bottom-up initiatives by the civil society. *e second important objective is to negate the dominant media discourse cla-ims that allegedly in Spain there was widespread pact of silence about the time of the Civil War and Francoism and until the reform of the ruling in the years 2004-2012 broke it, causing social change. The covenant of silence was the agreement between the party leaders to allow a peaceful transition to democracy. *is does not mean, however, that at lower levels of government as well as in other fields of public discourse did not make any settlement with the past. In the first part of the article I make explanations of individual concepts and explain the analysis model that I use. In the second part I describe contemporary Spanish politics of memory through an analysis of the main tools, which are in the hands of politicians (political discourse, regulation, public policy) and civil society (initiative of non-governmental organizations, the arts, science, media).
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2016, 5; 63-83
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Securitization of Memory: a Theoretical Framework to Study the Latvian Case
Sekurytyzacja pamięci: teoretyczne ramy badania przypadku łotewskiego
Autorzy:
Pakhomenko, Sergii
Sarajeva, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179020.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
security
securitization
identity
historical memory
politics of memory
Latvia
narrative
memory regime
security dilemma
bezpieczeństwo
sekurytyzacja
tożsamość
pamięć historyczna
polityka pamięci
Łotwa
narracja
reżim pamięci
dylemat bezpieczeństwa
Opis:
The article suggests and argues a theoretical framework for studying a particular case of memory securitization. It is based on the constructivist perception of security that is systematically framed in the studies of representatives of the Copenhagen School, who consider security as a socially constructed phenomenon and define identity protection to be one of its primary goals. Pursuant to this approach, the article presents a correlation between memory and security in at least three aspects. In the first instance, similar to security, collective memory is socially determined. In the second instance, collective memory lies at the core of various forms of identity, including national identity. In the third instance, collective memory is not only an object of protection but also a resource, which is used by securitization actors for threat identification, enemy image modeling as well as for defining the means of protection. The Latvian case is applied for setting the theoretical framework of the memory securitization model. In future, it might be used to study specific juridical and political mechanisms of memory securitization in the countries of Central and Eastern Europe. The authors perceive the securitization of memory as a diverse complex of measures aimed at establishing and setting a certain historical narrative, as well as convincing society to be actively loyal to it. Accordingly, the policy of memory is defined as a mechanism for putting securitization in practice. The initial conditions for understanding this process in Latvia are the post-communist transition, ethnocultural divisions of the society, and the external factor represented by Russia, that promotes its historical narratives. In one respect, R. Brubaker’s concept of the “nationalized” state is taken as a theoretical model of the politics of memory in Latvia. According to this concept, the official narrative of post-communist countries has been set as a nation-oriented one. On the other hand, the concept of the memory regime developed by M. Bernhard and J. Kubik is also considered. As per their theory, the memory regime in Latvia can be described as being divided into the official and alternative narrative of counter-memory, which is based on the Soviet legacy.
Artykuł proponuje i uzasadnia teoretyczne ramy badania sekurytyzacji pamięci na konkretnym przypadku. Opiera się na konstruktywistycznym postrzeganiu bezpieczeństwa, systematycznie formułowanym w badaniach przedstawicieli Szkoły Kopenhaskiej, którzy traktują bezpieczeństwo jako zjawisko konstruowane społecznie, uznając ochronę tożsamości za jeden z głównych jego celów. Zgodnie z tym podejściem artykuł przedstawia korelację między pamięcią a bezpieczeństwem w co najmniej trzech aspektach. W pierwszej kolejności, podobnie jak w przypadku bezpieczeństwa, pamięć zbiorowa jest zdeterminowana społecznie. Po drugie, pamięć zbiorowa leży u podstaw różnych form tożsamości, w tym tożsamości narodowej. Po trzecie, pamięć zbiorowa jest nie tylko przedmiotem ochrony, ale także zasobem, który jest wykorzystywany przez podmioty sekurytyzacyjne do identyfikacji zagrożeń, modelowania obrazu wroga, a także do definiowania środków ochrony. Teoretyczne ramy modelu sekurytyzacji pamięci ustalono w oparciu o przypadek łotewski. W przyszłości może on posłużyć do badania konkretnych prawnych i politycznych mechanizmów sekurytyzacji pamięci w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Autorzy postrzegają sekurytyzację pamięci jako zespół różnorodnych środków mających na celu ustanowienie i ustalenie pewnej narracji historycznej, a także przekonanie społeczeństwa do aktywnej lojalności wobec tej narracji. W związku z tym polityka pamięci jest definiowana jako mechanizm wprowadzania sekurytyzacji w praktyce. Warunki wstępne dla zrozumienia tego procesu na Łotwie obejmują transformację postkomunistyczną, podziały etniczno-kulturowe społeczeństwa oraz czynnik zewnętrzny, jakim jest promująca swoje narracje historyczne Rosja. W jednym aspekcie teoretyczny model polityki pamięci na Łotwie odnosi się do koncepcji „unarodowionego” państwa R. Brubakera. Zgodnie z tą koncepcją oficjalna narracja krajów postkomunistycznych została określona jako narodowa. Z drugiej strony rozważono także koncepcję reżimu pamięci, opracowaną przez M. Bernharda i J. Kubika. Zgodnie z ich teorią reżim pamięci na Łotwie można opisać jako podzielony na oficjalną i alternatywną narrację kontrpamięci opartej na dziedzictwie sowieckim.
Źródło:
Przegląd Strategiczny; 2020, 13; 395-410
2084-6991
Pojawia się w:
Przegląd Strategiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia, memoria histórica o identidad? El „Arrano beltza”: un emblema normando
Historia, pamięć historyczna czy tożsamość? El „Arrano beltza”: znak Normanów
Autorzy:
Pérez, Francisco José Alfaro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631265.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history
memory
eagle
insignia
Navarra
Opis:
This text discusses the origins of the sign of the black eagle (arrano beltza) in the Basque universe. The analysis demonstrates the roots of the emblem, which stems from the Frankish world and evinces its contribution to the 12th-century Iberian reconquest.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2016, 14; 159-172
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanie Warszawskie i obóz Durchgangslager 121 w Pruszkowie widziane oczami wysiedlonych mieszkańców Warszawy i okolic. Doświadczenia indywidualne a współczesna pamięć społeczna
Autorzy:
Praga, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646031.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Powstanie Warszawskie
wysiedlenie ludności Warszawy
obóz przejściowy Durchgangslager (Dulag) 121 w Pruszkowie
pamięć historyczna
wspomnienia wojenne
Opis:
Warsaw Uprising and Durchgangslager 121 in Pruszków as seen by deported citizens. Individual experiences vs contemporary public history Warsaw Uprising 70th anniversary is a time to remember that the events which took place in 1944 should be considered in full context, without skipping any aspects. So far forgotten were the civilians of the Warsaw uprising and what happened to them; however their fate did not stop at the signing of capitulation. What people mainly remember from the Warsaw uprising is Durchgangslager 121 in Pruszków, the transition camp to which all the inhabitants of the burning capital city were sent. This paper presents and analyzes sample protocols, relationships, testimonies, memories and documented and archived diaries since August 1944 to today. The image emerging from them, even though the facts, people and events concur, isn’t a homogeneous one. It’s composed of many bits of memories – individual memories, collective memory, childhood memories, or the memories of the residents of particular neighborhoods in Warsaw. What characterizes these documents? When did they appear? What makes war narratives created over the period of 70 years different? How is the third generation’s contemporary collective memory being shaped? The attempt to answer these questions is the starting point for future large-scale interdisciplinary researches. Key words: The Warsaw uprising; deportation of the people of Warsaw; transition camp Durchgangslager (Dulag) 121 in Pruszków; historical memory; war memories;
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2015, 15; 90-104
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mitonimia międzywojennego Kowna
Mythonymy of Interwar Kaunas
Autorzy:
Prusinowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38456485.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
mitonimy
mitologia litewska
Kowno
krajobraz kulturowy
krajobraz urbanistyczny
pamięć historyczna
tożsamość narodowa
mythonyms
Lithuanian mythology
Kaunas
cultural landscape
urban landscape
collective memory
national identity
Opis:
The present article describes and examines the lexical tissue of the city of Kaunas related to the pagan past of the Balts – Prussians and Lithuanians. The mythonyms appear basically in three periods of the city’s existence: in the interwar period, at the turn of the 1990s and after 2004, i.e. at critical and borderline moments, when emphasising individuality, exposing identity and referring to its sources was of utmost importance. The most interesting phenomena took place in the interwar period, when by placing in the city tissue numerous objects with names borrowed from Baltic mythology, collective memory was clearly shaped and mobilised in the space previously marked by “strangers” – Imperial Russia and the German Empire. In this way, this space was effectively tamed. The importance of this process is evidenced by dozens of names associated with the pagan Balts (Kaunas is a phenomenon in this respect on the map of Lithuania), which were given in the interwar period mostly to streets and buildings located, importantly, in the then very centre of the city. In the other two periods, mythonyms were not so popular anymore: the names of deities and other creatures historically worshiped by Lithuanians were usually given to streets far away from the city centre, often in newly created districts. Thanks to this, however, Kaunas has a clearly drawn identity that spreads from the centre towards the suburbs. A place that is thoroughly permeated with the “spirit of Lithuanianness” is the Unity Square (Lith. Vienybės aikštė), scrupulously cleansed of the traces of the aforementioned dependencies, whose important point is an inconspicuous dwarf who watches over the symbolic spring of the Lithuanian nation. It is this mythonymic element that is treated with special attention in this article, and on its example, a detailed cultural analysis of the city’s space is proposed. It should be emphasised that in Kaunas the mythonyms form a thought-out, multi-layered structure, as if a separate city that is inaccessible and foreign to the strangers. The study discusses individual collections and elements of this extensive web of meanings, deliberately created by town planners and urban designers, the basis of which is the historical experience of Kaunas and Lithuania.
Celem artykułu jest opis i analiza tkanki nazewniczej Kowna, związanej z pogańską przeszłością Bałtów – Prusów i Litwinów. Mitonimy pojawiają się zasadniczo w trzech okresach istnienia miasta: w międzywojniu, na przełomie lat 80. i 90. oraz po roku 2004, a więc w momentach przełomowych, granicznych, kiedy podkreślanie odrębności, eksponowanie tożsamości i sięganie do jej źródeł ma niepoślednie znaczenie. Najbardziej interesujące zjawiska zachodzą w okresie międzywojennym, kiedy to poprzez umieszczanie w tkance miasta licznych obiektów o nazwach zapożyczonych z mitologii bałtyckiej wyraźnie kształtowano i mobilizowano zbiorową pamięć w przestrzeni naznaczonej wcześniej przez „obcych” – Cesarstwo Rosyjskie i Cesarstwo Niemieckie. W taki też sposób skutecznie tę przestrzeń oswajano. O randze tego procesu świadczą dziesiątki nazw powiązanych z pogańskimi Bałtami (Kowno jest pod tym względem ewenementem na mapie Litwy), które nadano w międzywojniu w przeważającej większości ulicom i innym obiektom, mieszczącym się, co ważne, w ówczesnym ścisłym centrum miasta. W pozostałych dwóch okresach mitonimy nie są już tak popularne, imionami bóstw i innych istot czczonych dawniej przez Litwinów nazywa się przeważnie ulice znacznie oddalonych od śródmieścia dzielnic, często nowo utworzonych. Dzięki temu jednak Kowno zyskuje wyraźnie nakreśloną tożsamość, która promieniuje od centrum w stronę przedmieść. Miejscem na wskroś przenikniętym „duchem litewskości” jest oczyszczony skrupulatnie ze śladów wspomnianych zależności Plac Jedności (lit. Vienybės aikštė), którego ważny punkt stanowi niepozorny, czuwający przy symbolicznym źródle narodu litewskiego krasnoludek. Ten właśnie element mitonimiczny potraktowany został ze szczególną uwagą, a na jego przykładzie dokonano szczegółowej analizy kulturoznawczej przestrzeni miasta. Należy podkreślić, że w Kownie mitonimy układają się w przemyślaną, wielowątkową strukturę, można by rzec – miasto osobne, które dla przybysza może być niedostępne i obce. Artykuł omawia poszczególne zbiory i elementy tej rozbudowanej, z rozmysłem przez urbanistów i planistów utworzonej siatki znaczeń, której osnowę stanowi historyczne doświadczenie Kowna i Litwy.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zintegrowana ocena społecznej wartości krajobrazu na obszarze ziemi Średzkiej
Integrated assessment of social value of landscape in the Środa Wielkopolska region
Autorzy:
Raszeja, E.
Mikulski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370559.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
pamięć historyczna
świadomość społeczna
tożsamość
wartość krajobrazu
ziemia średzka
historical remembrance
identity
landscape value
social awareness
Środa Wielkopolska region
Opis:
Oceny i wyceny krajobrazu stosowane w zarządzaniu przestrzenią opierają się zwykle na wymiernej wartości użytkowej. Równie ważna, choć trudniej mierzalna jest społeczna wartość krajobrazu związana z jego walorami estetycznymi, informacyjnymi, emocjonalnymi i symbolicznymi. Tego problemu dotyczyły badania przeprowadzone przez autorów na terenie ziemi średzkiej. Zastosowano w nich metodę zintegrowanej oceny, uwzględniając aspekty preferencji przestrzennych i „historycznej pamięci” społeczności lokalnych.
Landscape assessments and valuations which are used in spatial management are usually based on measurable use value. The social value of landscape related to its aesthetic, informative, emotional and symbolic values is equally important, but it is more difficult to measure it. The authors investigated this problem in the Środa Wielkopolska region. The integrated assessment method was used, including the aspects of spatial preferences and ‘historical remembrance’ in local communities.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 26; 145-162
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowując pamięć historyczną umacniamy tożsamość narodową : obchody 70. rocznicy przekształcenia ZWZ w AK w Żywcu
Autorzy:
Rukasz, Urszula.
Powiązania:
Biuletyn Informacyjny / Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Zarząd Główny 2012, nr 3, s. 8-11
Data publikacji:
2012
Tematy:
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej
Armia Krajowa (AK)
Organizacje kombatanckie
Obchody
Opis:
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Reflections on the Russian February Revolution of 1917. Several Historical and Legal Remarks From the Point of View of 2022-2023
Refleksje o rewolucji lutowej 1917 r. w Rosji. Kilka uwag historyczno-prawnych z perspektywy lat 2022-2023
Autorzy:
Sadłowski, Michał Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3179155.pdf
Data publikacji:
2023-06-12
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
The February Revolution of 1917
the Russian Revolution of 1917
Russia; revolution
historical memory
rewolucja lutowa 1917 r.
rewolucja rosyjska 1917 r.
Rosja
rewolucja
pamięć historyczna
Opis:
This article is about the changes in the state system during the February Revolution of 1917 in Russia. Article contains an analysis of political system and political competitions at the beginning of the Russian Revolution od 1917. On the background this description the author of the article provides characteristic of constitutional changes of Russia during revolution. In this area the article contains characteristic the idea of The All Russian Constituent Assembly (Vserossiyskoye Uchreditelnoye sobraniye) and other reform proposals conducted by The Russian Provisional Government. The second problem discussed in the article concerns memory of the Russian Revolution of 1917 and political instrumentalization of them in contemporary Russia
Artykuł dotyczy procesu zmian ustroju państwowego Rosji podczas rewolucji lutowej 1917 roku. Zawiera on analizę systemu politycznego i rywalizacji politycznej na początku rewolucji rosyjskiej 1917 roku. Na tle tych zjawisk autor artykułu przedstawił charakterystykę przemian prawno-konstytucyjnych Rosji w czasie rewolucji. W tym zakresie artykuł zawiera charakterystykę idei Ogólnorosyjskiego Zgromadzenia Ustawodawczego (ros. Wsierosijskoje Uchreditelnoje sobranije) oraz innych propozycji reformatorskich, które w 1917 r. wypracował i próbował wdrażać Rząd Tymczasowy. Drugi problem poruszany w artykule dotyczy pamięci o rewolucji rosyjskiej z 1917 roku i jej politycznej instrumentalizacji we współczesnej Rosji.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2023, 2(XXIII); 49-62
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pamięci historycznej we współczesnej powieści argentyńskiej. Dyktatura Videli w Los topos Félixa Bruzzonego i La casa de los conejos Laury Alcoby
Autorzy:
Sadowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/8761165.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
literatura argentyńska
Argentyna
historia
pamięć
pamięć historyczna
historia Argentyny
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 457-474
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć o powstaniu zabajkalskim 1866 roku. Forma upamiętnienia powstania zabajkalskiego w ramach powstającego w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru
The memory of the Zabajkal’s Uprising in 1966. A form of commemoration the Zabajkal’s Uprising within formed the Sybir Memorial Museum in Białystok
Autorzy:
Śleszyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687682.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pamięć historyczna
pamięć zbiorowa
powstanie zabajkalskie 1866
Muzeum Pamięci Sybiru
Syberia
XIX w.
powstanie styczniowe
historical memory
collective memory
Siberian Uprising 1866
Sybir Memorial Museum in Białystok
Siberia
XIXth century
January Uprising
Opis:
The Siberian Uprising of 1866 – the last military stage of the January Uprising remains vivid in the local Siberian memory. The uprising and Polish explorers of Siberia are a vital part of the local heritage. In Poland, contrastively, the memory of the Siberian Uprising looks different. Therefore, apart from science or popular science articles and commemorative staging, it seems reasonable to look for a permanent and attractive way of memorializing this historical episode. The uprising can stay in the collective memory of the Poles owing to the Sybir Memorial Museum in Białystok. The exhibition of the 19th century Siberia will be located on the second floor of the museum’s building and will be a separate section of the institution. This section will accommodate a permanent exhibition of the events that took place near Lake Baikal in 1866: the beginning of the rebellion in Kułtuk, the rebellion around the southern part of Lake Baikal and the execution of the uprising’s main leaders in the suburbs of Irkutsk.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 103-111
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawna fotografia jako źródło do badań pamięci historycznej mieszkańców małej społeczności na przykładzie Książenic w południowej Wielkopolsce
Autorzy:
Szczypkowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608757.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
fotografia
zdjęcie
obraz
pamięć historyczna
wieś
Książenice
Wielkopolska
małe społeczeństwo
chłopi
dokumentacja wizualna
photography
photo
image
historical memory
village
Greater Poland
small society
peasants
visual documentation
Opis:
Dawniej robienie zdjęć było czymś wyjątkowym, specyfika tego typu dokumentacji pozwalała na zatrzymanie czasu, ochraniała ludzi od zapomnienia. Dzięki niej możemy zobaczyć, jak wyglądali ludzie, jak się ubierali, jakie przedmioty były dla nich ważne, jaką mieli budowę ciała, status społeczny itp. Na ważność fotografii wskazują sposób pozowania bądź fakt, że zabierano ją ze sobą w podróż lub na wygnanie.
In the past, taking photos was something special, the specificity of this type of documentation made it possible to stop time and protect people from oblivion. Thanks to it, we can see what people used to look like, how they dressed, what objects were important to them, what was their physique, social status etc. The importance of the photography is indicated by the way in which they posed for the camera or the fact that photos were taken with them on a journey or exile.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 3
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudne dziedzictwo. Poszukiwanie i budowanie pamięci historycznej w Policji w latach 1990–2004
Difficult heritage. Seeking and forming historical memory in the Police, 1990–2004.
Autorzy:
Szczypta-Szczęch, Roksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441324.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Policja
Milicja Obywatelska
pamięć historyczna
dziedzictwo
lojalność środowiskowa
historical memory
heritage
environment loyalty
Opis:
W wyniku zapoczątkowanej w 1989 r. transformacji ustrojowej w Polsce (zob. Dudek 2014) wdrożono liczne zmiany prowadzące do demokratyzacji życia społeczeństwa i przekształcenia gospodarki z centralnie planowanej w wolnorynkową. Konsekwencją tego było uwolnienie instytucji od czynnika politycznego oraz zniesienie monopolu władzy PZPR poprzez likwidację jej struktur w zakładach pracy. Jednocześnie w stan likwidacji postawiono część z tych instytucji państwowych, których efektywne funkcjonowanie było warunkiem trwania systemu totalitarnego w Polsce. Najwięcej uwagi w tym względzie poświęcono policji politycznej funkcjonującej od 1956 do 1990 r. pod nazwą Służby Bezpieczeństwa i ukrytej w strukturach policji porządkowej. Ta ostatnia w latach 1944–1990 istniała pod nazwą Milicji Obywatelskiej, a jako formacja założona przez komunistyczne instytucje, od 1944 do 1954 r. stanowiła część składową organów bezpieczeństwa wykorzystywaną do przejęcia i utrwalenia władzy politycznej przez jej mocodawców (por. Dz.U. 2014; Majer 2004). Po 1954 r. nie pozostała wolna od ideologicznego wpływu. Nadal była wykorzystywana do działań politycznych, a jej koegzystencja z SB od przełomu 1956 i 1957 r. dotyczyła również struktur PZPR przy komendach. Z tychże względów wiosną 1990 r. została postawiona w stan likwidacji. Na jej miejsce powołano Policję (Dz.U. 1990).
As a result of the political shift in Poland (see Dudek 2014), which began in 1989, a number of changes have been implemented, leading to the transformation of the economy from cetral-planned to free-market, and to the democratization of social life. The consequence was the fall of the PUWP’s monopoly and liberating institutions from the political factor through the removal of its structures from workplaces. At the same time, some of public institutions, which were conditioning the effective functioning of the totalitarian state in Poland, were liquidated. The most attention was given to the political police, which was functioning in the years 1956–90 as clandestine Security Service (SB) within the structures of the law enforcement services. The latter, set up by the communist institutions and called Citizens’ Militia (MO), existed in the years 1944–90, and between 1944 and 1954 was part of the security organs, used by the authorities to seize and strengthen their political power (por. Dz.U. 2014; Majer 2004). After 1954 it remained under the ideological influence. It was still used for political actions, and its coexistence with SB from 1956/7 was present also in the PUWP’s structures at the local headquaters. This is why in the spring 1990 it was liquidated, and substituted with Police (Dz.U. 1990).
Źródło:
Kultura i Polityka; 2015, 18; 55-67
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamiętając o polskich historykach wychowania
Remembering Polish Historians of Education
Autorzy:
Szulakiewicz, Władysława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763322.pdf
Data publikacji:
2022-06-28
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
pamięć historyczna
mistrz
nauczyciel
historyk wychowania
pamięć
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2022, 25, 2; 165-170
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podzielona ukraińska pamięć historyczna
Autorzy:
Varga, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028868.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical remembrance
“divided history”
“large and powerful nation”
“Ukraine-Rus"
“derussification”
sovereign historical image
“national history”
teleology
the “Cossack state”
“Nation’s Father”
“legitimization” of history
“civilizational peri
pamięć historyczna
“podzielona historia”
“wielki i potężny naród”
“Ukraina-Rus”
“derusyfikacja”
suwerenny obraz historyczny
“historia narodowa”
teleologia
“państwo kozackie”
“Ojciec narodu”
“legitymizacja” historii
“cywilizacyjny status peryfer
Opis:
This text analyzes the reasons for the formation of a divided Ukrainian historical remembrance. One must stress out that it is in fact the “interpretation of its national history that divides Ukrainians in the first place”. As regards the East Ukrainians, being closely linked to Russians, Ukrainian identity can be seen as being continually in a state of “belatedness”, hence the Soviet version of historical remembrance emerged. In Western-Ukraine, the territories of which were only taken-over by the Soviet Union in 1945, a sovereign historical image independent to the Russian had taken shape. Finally, in the central region of Ukraine, Russian-speaking intellectuals of Russian culture were forced to, in order to strengthen their position, prove their “Ukraineness”.
Tekst ten analizuje przyczyny powstania podzielonej pamięci historycznej Ukrainy. Należy podkreślić, że tak naprawdę “to właśnie interpretacja historii narodowej dzieli Ukraińców w pierwszej kolejności”. Jeśli chodzi o wschodnich Ukraińców, którzy są ściśle związani z Rosjanami, ukraińska tożsamość może być postrzegana jako nieustannie “spóźniona”, stąd wyłoniła się sowiecka wersja pamięci historycznej. Na Ukrainie Zachodniej, której terytoria przejęte zostały przez Związek Radziecki dopiero w 1945 roku, ukształtował się suwerenny, niezależny od Rosjan, historyczny obraz. Wreszcie w centralnym regionie Ukrainy rosyjskojęzyczni intelektualiści kultury rosyjskiej zostali zmuszeni do udowodnienia swojej “ukraińskości” w celu wzmocnienia swojej pozycji.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2020, 5; 113-122
2450-6354
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drogi kształtowania pamięci historycznej Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej
Paths of forming historical memory of Uniate Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Wereda, Dorota
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352279.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
pamięć historyczna
Cerkiew unicka
Rzeczpospolita
Żyrowice
Jozafat Kuncewicz
bazylianie
Opis:
Istotnym elementem budowy tożsamości wspólnoty religijnej powstałej w konsekwencji unii brzeskiej było tworzenie pamięci historycznej. Kreatorami polityki pamięci Cerkwi unickiej były środowiska elit tworzonych przez zakon bazylianów i wywodzących się z niego hierarchów. W Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej nie wykształcił się wiodący ośrodek konsolidujący społeczność wiernych. W XVII wieku wobec istniejących sporów o cerkwie katedralne, ważnym miejscem pełniącym rolę integrującą stały się Żyrowice - popularne miejsce kultu wizerunku maryjnego i grobu arcybiskupa Jozafata Kuncewicza, zamordowanego w 1623 r. przez prawosławnych mieszkańców Witebska. Miejsca te nie utrzymały swojego statusu przez XVIII stulecie, co było efektem podjęcia przez biskupów w miastach będący stolicami ich diecezji inwestycji budowy nowych cerkwi katedralnych. Biskupi organizowali przestrzeń estetyczną na poziomie gustów artystycznych przeciętnego szlachcica i realizowali potrzebę zdefiniowania swojego miejsca w strukturze przestrzennej i w kontekście historycznym. Wybór barokowych gmachów był komunikatem wizualnym odczytywanym zarówno przez współczesnych, jak i potomnych, oznajmiającym włączenie do kultury sarmatyzmu o zachodnioeuropejskim i łacińskim kodzie kulturowym. Pamięć historyczna była wzmacniana przez pamięć liturgiczną. Ugruntowaniu pamięci i wiedzy historycznej oraz wzmocnieniu poczucia ciągłości tradycji metropolii kijowskiej służyły modlitwy za zmarłych hierarchów, członków rodzin książęcych i szlacheckich. Tworzeniu społeczności, której podstawą poczucia wspólnoty jest wspólna przeżywanie wydarzeń i tworzących wspólną historię Rzeczypospolitej Obojga Narodów, służyła praktyka mszy za Ojczyznę oraz liturgia w intencji monarchów, obchody lat jubileuszowych. Do pamięci historycznej Cerkwi unickiej hierarchowie wpisywali pamięć rodową eksponującą zasługi militarne w obronie Rzeczypospolitej.
An important element of building the identity of religious community created as a result of Union of Brest was building a historical memory. Creators of such memory for the Uniate Church were the elite circles, formed by Basilian monks and Church officials originating from the Order. Uniate Church in the Commonwealth did not develop a leading centre that would consolidate the followers community. In 17th century, in light of disputes about cathedral churches, an important place serving the purpose of integration has emerged in Żyrowice – a popular place of the cult of visage of Virgin Mary, and location of the grave of Archbishop Josaphat Kuntsevych, murdered in 1623 by Orthodox inhabitants of Vitebsk. Those places did not maintain their respective positions throughout the 18th century, as bishops decided to invest in new cathedral churches in their diocese towns. The bishops have organized the aesthetic space along the lines of artistic tastes of an average nobleman, and realized the need to define their place in a spatial structure and historic context. Choice of baroque buildings was a visual message, announcing inclusion of Sarmatism, with its West European and Latin culture code, in the culture. Historical memory was reinforced by liturgical memory. Purpose of consolidating the historical memory and knowledge, as well as reinforcing the sense of continuity of Kiev Metropolis tradition, was serviced by prayers offered for deceased officials of the Church, members of ducal and nobility families. Community, for which the basis of communal identity was joint experience of events and building common history of the Commonwealth of Two Nations, was formed by practicing Holy Mass for the Motherland, liturgy devoted to monarchs and celebration of anniversary years. Historical memory of the Uniate Church was also expanded by Church officials to include family memories, emphasizing military efforts in defence of the Commonwealth.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 600-621
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies