Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Oświecenie"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Co nowego w nowym ateizmie?
What is New in the New Atheism?
Autorzy:
Arbatowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514337.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wydział Teologiczny
Tematy:
New Atheism
The Four Horsemen of the Apocalypse
Richard Dawkins
Daniel Dennett
Sam Harris
Christopher Hitchens
Darwinism
Theory of Evolution
Enlinghtment
Morality
Nowy Ateizm
Czterej Jeźdźcy Apokalipsy
Darwinizm
Teoria Ewolucji
Oświecenie
Moralność
Opis:
New atheism is a contemporary world view which became especially popular after terrorist attack on World's Trade Center which took place on the 11 September 2001. The contestation of the intellectual elites – including Richard Dawkins, Christopher Hitchens, Sam Harris and Daniel Dennett – is definitely radical as it concerns every manifestation of religion. New Atheists present their thesis in mass media so they (thesis) are attractive and comprehensible for the audience. The main aim of the article is to answer the question whether the New Atheism is really new and unique in comparison to the forms of disbelief which appeared in the past. The analysis of the works written by the Four Horsemen of the Apocalypse leads to two important statements: New Atheism, as for its essential content, is not as exceptional as it seems to be. On the other hand, its popularity and wide range suggest that it must contain some new, distinctive features.
Nowy ateizm jest współczesnym nurtem myślowym, który stał się szczególnie popularny po ataku terrorystycznym na World's Trade Center 11 września 2001 roku. Kontestacja środowiska intelektualnego – a w pierwszej kolejności Richarda Dawkinsa, Christophera Hitchensa, Sama Harrisa i Daniela Dennetta – ma zabarwienie zdecydowanie radykalne i dotyczy każdego przejawu religijności. Swoje tezy nowi ateiści propagują za pomocą nowoczesnych środków komunikowania, dzięki którym przekaz jest zrozumiały i atrakcyjny dla licznego kręgu odbiorców. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie o faktyczną wyjątkowość i nowość tego nurtu na tle innych przejawów niewiary, które pojawiały się w historii. Analiza twórczości Czterech Jeźdźców Apokalipsy pozwala postawić dwie zasadnicze tezy. Po pierwsze, nowy ateizm ze względu na swoją merytoryczną zawartość nie jest tak wyjątkowy, jak mogłoby się wydawać. Po drugie, jego popularność i szeroki zasięg pozwala jednak doszukiwać się nowych elementów, zarówno pod względem formy, jak i treści.
Źródło:
Kultura – Media – Teologia; 2015, 21; 102 - 116
2081-8971
Pojawia się w:
Kultura – Media – Teologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedagogika w poszukiwaniu Innego rozumu. Ku krytyce pojęcia rozumu instrumentalnego
Pedagogy in Searching for Other Reason. Towards the Critique of Instrumental Reason
Autorzy:
Archacka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2183525.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
rozum instrumentalny
Inne rozumu
teoria krytyczna
mit społeczny
władza i panowanie
Oświecenie
racjonalność
instrumental reason
Other reason
critical theory
social myth
power and rule
Enlightenment
rationality
Opis:
Celem artykułu jest poszukiwanie genezy pojęcia rozumu instrumentalnego w pedagogice. Przyjmując radykalną krytykę rozumu prowadzoną przez Szkołę Frankfurcką za intelektualny paradygmat drugiej połowy XX wieku, rekonstruuję i analizuję przejęte przez pedagogikę filozoficzne pojęcia „rozumu instrumentalnego” i Innego rozumu, poruszając się tropem wyznaczonym najpierw przez T. Adorno i M. Horkheimera, a następnie drugiego pokolenia frankfurtczyków: J. Habermasa i H. Schnädelbacha. Moim rozważaniom towarzyszy także myśl polskiego filozofa M.J. Siemka. Podejmuję rozważania nad konstrukcją współczesnych mitów społecznych i ukazuję, w jaki sposób analizowane pojęcia stają się narratywistycznymi środkami budowania mitycznej opowieści, najpierw w filozofii, a później w pedagogice. Podkreślam konieczność podjęcia pedagogicznego sporu, który pozwoli na przeciwstawienie się kontroświeceniowym tendencjom widocznym we współczesnej praktyce edukacyjnej.
The aim of the article is to seek the genesis of the concept of instrumental reason in pedagogy. Considering a radical critique of the reason conducted by the Frankfurt School an intellectual paradigm of the second half of the 20th century, I reconstruct and analyse philosophical concepts of the “instrumental reason” and Other reason, following the footprints first of T. Adorno and M. Horhheim and then of the second generation of Frankfurters: J. Habermas and H. Schnädelbach. My considerations are accompanied by also by the thought of the Polish philosopher M.J. Siemek. I ponder on the construction of modern social myths and show the way in which the analysed concepts become narrativistic means of building a mythological story, first in philosophy and then in pedagogy. I emphasise the necessity of opening a pedagogical dispute, which will allow to oppose the counter-enlightment tendencies visible in contemporary educational practice.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2018, 21, 4(84); 7-28
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kondycja podmiotu wobec upadku Rzeczypospolitej. Treny Józefa Morelowskiego
The condition of the subject in view of the partition of Poland. Józef Morelowski’s Laments
Autorzy:
Bąkowska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046355.pdf
Data publikacji:
2020-10-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
treny
oświecenie
poezja
„Ja”
laments
enlightenment
poetry
“Self”.
Opis:
Głównym celem artykułu jest lektura Trenów Józefa Morelowskiego jako utworu wyrażającego kryzys podmiotu. Autorka rozprawy proponuje, by cykl wierszy, powstałych po upadku Rzeczypospolitej, ująć w kontekście tradycji antycznej i staropolskiej. Daje to szansę na dostrzeżenie i wyeksponowanie różnorodnych sposobów manifestowania „Ja” w tekście poetyckim. Wydaje się bowiem, że uruchomienie zakorzenionych w kulturze literackiej toposów i środków literackiego obrazowania jest próbą przezwyciężenia kryzysu i dezintegracji podmiotu. Ponadto, zwrócenie uwagi na wpływ tradycji i literackiej konwencji pozwala zrewidować stan badań i przemyśleć dotychczas poczynione obserwacje o charakterze tzw. przełomu romantycznego.
The main aim of the article is a reading of Józef Morelowski’s Laments as a text which expresses the crisis of the subject. The author of the article proposes a an interpretation of this cycle of poems, written after the Third Partition of Poland, in the context of the antique and Old Polish tradition. It gives an opportunity to show and to emphasize diverse ways of self-manifestation in the poetical works. It appears that using literary topoi and stylistic devices rooted in culture is an attempt to overcome the crisis of the subject. Furthermore, taking into consideration the role of tradition and literary convention might help us to reconsider the state of research and to rethink conclusions, which have been reached so far, about the so-called romantic breakthrough.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 399-414
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O konieczności dyskusji nad oświeceniem. Rec.: Sławomir Kufel, Polski projekt. Oświecenie w I Rzeczypospolitej, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2021, 472 s.
Autorzy:
Bąkowska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408689.pdf
Data publikacji:
2023-09-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2023, 39; 143-153
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realizacja projektu „człowieka czułego” w Dzienniku wojskowym z 1813 r. i Wspomnieniach mojej młodości Kazimierza Brodzińskiego
The Implementation of the „Man of Feelings” Project in Kazimierz Brodziński’s The Military Diary of 1813 and The Memories of my Youth
Autorzy:
Bąkowska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062488.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sentimentalism
anthropology
“man of feelings”
Kazimierz Brodziński
Enlightenment
sentymentalizm
antropologia
czuły człowiek
oświecenie
Opis:
The article is devoted to the anthropological “man of feelings” project. This pattern, formed in the 18th century, found its most well-rounded form in Franciszek Karpiński’s work. However, it is worth considering how the “man of feelings” project functioned in the late Enlightenment. This kind of perspective may give an opportunity to show “the long duration” of sentimentalism, defined not only as a literary movement but also a set of anthropological attitudes and ideas, playing a crucial role in Polish culture in the first decades of the 21st century. Kazimierz Brodziński’s literary legacy is one of the most important examples of this phenomenon.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2023, 39; 141-159
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedagogika transcendentalna. Kanta filozofia umysłu oraz jego filozofia filozofii jako projekt wychowawczy
Transcendental Pedagogy. Kant’s Philosophy of Mind and Philosophy of Philosophy as an Educational Project
Autorzy:
Banaszkiewicz, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139083.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rozum
krytyka
umysł
filozofia
wychowanie
kształcenie
filozofia transcendentalna
Oświecenie
reason
critique
mind
philosophy
upbringing
education
transcendental philosophy
Enlightment
Opis:
Filozofia umysłu, w tym przede wszystkim sama filozofia krytyczna (transcendentalna krytyka rozumu), oraz filozofia filozofii Kanta przedstawione tu zostają jako jedyne w swoim rodzaju przedsięwzięcie wychowawcze. Tytułowa pedagogika transcendentalna (termin zaproponowany przeze mnie na użytek tego tekstu) nie stanowi teorii wychowania, lecz jego praktykę. Realizuje się ona na dwu płaszczyznach — (samo)wychowanie i (samo)kształcenie rozumu w krytyce oraz (samo) wychowanie i (samo)kształcenie człowieka w filozofii. Jest ona transcendentalna, tzn. nieempiryczna, ponieważ stanowi pewien system przekształceń mentalnych dokonywanych in abstracto w, jeśli wolno tak się wyrazić, mentalnej przestrzeni ludzkiej samoświadomości za pomocą narzędzi najzupełniej dyskursywnych i spekulatywnych. Krytyka rozumu oraz Kantowska filozofia filozofii ujęte zostają tutaj nie tylko jako narzędzia i metody tego swoistego procesu wychowawczego, lecz także, a właściwie przede wszystkim, jako transformacyjna praktyka intelektualna. Pojęcia wychowania, wychowanka i wychowawcy z płaszczyzny stricte pedagogicznej zostaną tu przeniesione w dziedzinę interpretacji Kanta koncepcji filozofii (w tym transcendentalnej krytyki rozumu), która zaprezentowana zostanie jako narzędzie kształtowania umysłu najprzód własnego, w dalszej zaś kolejności cudzego. Tekst podzielony jest na dwie podstawowe części: pierwsza poświęcona jest krytyce rozumu ujętej jako tegoż rozumu dyscyplinowanie i kształcenie, druga traktuje o filozofii jako narzędziu wychowania człowieka.
The philosophy of mind, and especially the critical philosophy (transcendental critique of reason) and philosophy of philosophy are presented here as a unique pedagogical endenavour. The work’s titular transcendental pedagogy (which is a term proposed by me solely for the use of the following paper) does not mean the theory of upbringing, but rather it’s practice. It works on two seperate levels: (self)upbringing and (self) education of reason in the critique, and (self)upbringing and (self)education of human in philosophy. It is transcendental, which means non-empirical, as it is a system of mental transformations made in abstracto in, so to speak, mental space of human selfconsciousness by means of entirely discursive and speculative tools. The critique of reason and Kant’s philosophy of philosophy are taken not only as tools and methods of this peculiar pedagogical process, but most of all as transformational intelectual practice. The concepts of upbringing, upbringee and upbringer are moved from the strictly pedagogical level into the field of the interpretation of Kant’s conception of philosophy (including the transcendental critique of reason). This philosophy is then shown as a tool for shaping both one’s own and the other’s minds. The paper is divided into two basic parts: the first one talks about the critique of reason as a discipline and education of reason, and the other one discusses philosophy as a tool for upbringing the human.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2015, 1, 1; 110-131
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gruzińskie Oświecenie
Le siècle de lumières géorgien
Autorzy:
Baranowski, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16648110.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
L'opinion concernant l'influence du siècle de lumières sur les terrains du Caucase et les débuts des changements dans leur vie politique, économique et culturelle n'est pas homogène. Les contacts de la Géorgie avec l’Ouest datent du XVIIIe siècle. C'étaient les missions catholiques qui les annoncèrent. Modérés, et même régressifs, les mots d'ordre du siècle de lumières transmis par les hommes d'Eglise devinrent progressifs en Géorgie rétrograde. Les ecclesiastiques curant indubitablement un grand mérite en enseignant les langues occidentales — française et italienne, dont la connaissance rendait possible le contact avec les idées sociales, politiques et culturelles européennes. De plus en plus fréquents devenaient le s contacts directs avec l'Europe Occidentale et indirects avec la Russie. Les représentants de l'absolutisme éclairé européen servaient de modèle aux souverains géorgiens. Les lacunes dans le s matériaux de source ou bien l'inaccessibilité de ceux-ci rendent impossible la fixation du degré de la transmission des idées européennes sur les terrains de la Géorgie. L'épanouissement des lumières au XVIIIe siècle en Géorgie était plutôt modeste et ne parvenait qu'au groupe restreint d’intellectuels.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1985, 22; 109-115
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wesele Figara
Autorzy:
Beaumarchais, Pierre
Współwytwórcy:
Boy-Żeleński, Tadeusz
Sekuła, Aleksandra
Choromańska, Paulina
Data publikacji:
2014-10-08
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Komedia
Dramat
Oświecenie
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl).
Źródło:
Beaumarchais, Wesele Figara. Komedia w pięciu aktach, tłum. i wstęp Tadeusz Żeleński (Boy), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1959.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Mickiewiczowska hermeneutyka "tego, co religijne". Próba lektury postsekularnej
Adam Mickiewicz’s Hermeneutics of “the Religious”: An Attempt at a Postsecular Reading
Autorzy:
Bednarek-Bohdziewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32359132.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Adam Mickiewicz
Romanticism
Enlightenment
secularism
postsecularism
religion
hermeneutics
community
romantyzm
oświecenie
sekularyzm
postsekularyzm
religia
hermeneutyka
wspólnota
Opis:
This article synthetically presents the hermeneutic attitude revealed in Mickiewicz’s work (poetry as well as lectures and journalism). It is analyzed from a post-secular perspective. The poet opposes the reductive secularism of the Enlightenment and its secular humanism. He also encourages preserving “the religious” and reviving religious concepts. However, this should not be a simple return to the past (conservatism), but rather a rethinking of religion with consideration to the new, secular conditions. Mickiewicz follows the scattered interpretations of the traces of transcendence or sacrum in various traditions and different ways of thinking: from mythology, pagan practices and folk piety to sophisticated mysticism and complicated theosophy. This Romantic thinker appears as a dialogue mediator between various religious languages, as well as between opposite beliefs and discourses (the ritualized religiosity of the official Church, rationalist Enlightenment philosophy, simple and sensual folk religiosity). The aim is to renew the broken relationship (‘union’) that connects man to God and creation, and to rebuild the community. In “the religious” he tries to find the common basis or extract the universal truths. In his opinion, Christianity is what connects and summarizes all religious traditions. According to this poet-politician, the revival of the religioncentered spirit is associated with the freedom revolution (the abolition of slavery, equality of women, emancipation of nations). He believes that the transcendent perspective of human history is the main guarantee of social change and true community. In a broader context, the hermeneutic strategy of this Polish Romantic can be interpreted as a post-secular stance,mas it urges us to rethink and internalize all levels of religion, which should be continuously and constantly updated in one’s life.
Artykuł w syntetyczny sposób prezentuje ujawniającą się w twórczości Mickiewicza (zarówno poetyckiej, jak i wykładowej czy publicystycznej) postawę hermeneutyczną, która analizowana jest w horyzoncie myśli postsekularnej. Poeta dyskutuje z redukcyjnymi przejawami oświeceniowego sekularyzmu i jego świeckim humanizmem. Zachęca do zachowania „tego, co religijne” oraz do odnowienia religijnych pojęć. Nie chodzi jednak o prosty powrót do tego, co było (konserwatyzm), lecz o przemyślenie religii na nowo – w zmienionych warunkach po sekularyzacji. Mickiewicz śledzi rozproszone interpretacje śladów transcendencji czy tropów sacrum w rozmaitych tradycjach i sposobach mówienia o tym: od mitologii, folkloru, praktyk pogańskich, pobożności ludowej, po wyrafinowaną mistykę czy skomplikowaną teozofię. Romantyczny myśliciel jawi się jako dialogujący mediator między różnymi religijnymi językami, a także zderzającymi się przekonaniami i dyskursami (religijność zrytualizowana Kościoła urzędowego, racjonalistyczna filozofia oświeceniowa, sensualna w swej prostocie religijność ludowa). Celem tych działań jest odnowa zerwanej więzi („spójni”) łączącej człowieka z Bogiem i stworzeniem oraz odbudowa wspólnoty. W „tym, co religijne” szuka tego, co wspólne, wyłuskuje prawdy uniwersalne. Tym, co łączy i podsumowuje wszystkie okołoreligijne tradycje jest, jego zdaniem, chrześcijaństwo. Odrodzenie ducha religijnego poeta-polityk wiąże z rewolucją wolnościową (zniesienie niewolnictwa, równouprawnienie kobiet, emancypacja ludów). Wierzy, że transcendentna perspektywa dziejów ludzkości jest gwarantem zmian społecznych oraz źródłem prawdziwej wspólnoty. W szerokim kontekście strategię hermeneutyczną polskiego romantyka można odczytywać jako gest postsekularny, gdyż namawia do przemyślenia i uwewnętrznienia wszystkich poziomów religii, by poprowadzić ją dalej, nieustannie uaktualniając w swojej biografii.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KAPP A HERBART DVĚ POJETÍ VÝCHOVY A JEJICH RECEPCE V ANDRAGOGICE LITERATUŘE
Dwie koncepcje wychowania i ich recepcja w literaturze andragogicznej
Kapp and Herbart two concepts of education and their reception in the literature on andragogy
Autorzy:
Beneš, Milan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464017.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
Tematy:
Andragogika
pedagogika
státní pedagogika
pedagogizace
autonomie osobnosti
osvícenství
andragogika
edukacja państwowa
pedagogizacja
autonomiczna osobowość
oświecenie
andragogy
pedagogy
state pedagogy
pedagogization
adult education
autonomy of personality
enlightenment
Opis:
Alexander Kapp zjevně v roce 1833 použil jako první pojem andragogika. Jeho snahy ovšem podle většinového mínění zmařil vlivný Herbart, jenž výchovné zacházení s dospělými odmítnul. Při bližším pohledu se ukazují četné výpovědi andragogické diskuze jako zkreslení Kappových i Herbartových názorů. Je tedy nezbytné představit myšlenky těchto dvou autorů méně povrchně a zohlednit přitom tehdejší představy o výchově i historické a společenské okolnosti jejich vzniku. Příspěvek ukáže, že Kappovi nejde o andragogiku nebo učení se a vzdělávání dospělých, ale o „státní pedagogiku“, o výchovu poslušného občana. Herbart naopak vychází z autonomní osobnosti, která v morální oblasti má formovat samu sebe.
Bez wątpienia Alexander Kapp był pierwszym, który w roku 1833 użył terminu andragogika. Jednak panuje przekonanie, że jego ówczesny wysiłek promowania idei kształcenia dorosłych pozostawał w cieniu obowiązujących wtedy powszechnie idei Herbarta, który odmawiał dorosłym przywileju kształcenia. Dokładniejsze analizy wątków kilku współcześnie toczonych dyskusji andragogicznych wskazują jednak, że opinie Kappa i Herbarta w tym zakresie wydają się być zniekształcane. W artykule podjęto trud dogłębnej analizy poglądów obu autorów w kontekście historyczno-społecznych uwarunkowań, w jakich powstawały. W artykule autor stara się wykazać, że poglądy Kappa nie dotyczyły andragogiki ani edukacji i edukacji dorosłych, ale „pedagogiki państwowej“, której efektem miało być kształcenie posłusznego obywatela. Herbart z kolei był przekonany, że autonomiczna osobowość, która stanowi naturalną właściwość człowieka, umożliwia kształtowanie siebie w sferze moralnej.
Demonstrably, Alexander Kapp was the first to use the concept of andragogy in 1833. However, there is a prevailing belief that his efforts were thwarted by influential Herbart, who refused to treat adults as subjects of education. At a closer look, a number of statements of the andragogical discussion appear to be a distortion of both the Kapp’s and Herbart’s opinions. Therefore, it is necessary to present the ideas of these two authors less superficially, taking into account the understanding of education of that time, as well as the historical and social context, in which it was developed. The paper will show that rather than andragogy or learning and adult education, Kapp advocates “state pedagogy” and an education designed to create obedient citizens. On the contrary, Herbart believes in an autonomous personality who, in the moral area, should shape himself or herself.
Źródło:
Edukacja Dorosłych; 2017, 2; 265-274
1230-929X
Pojawia się w:
Edukacja Dorosłych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształcenie a kultura. Uwagi na podstawie artykułu Immanuela Kanta „Co to jest Oświecenie"? i Mosesa Mendelssohna "W kwestii: Co znaczy oświecać"?
Education and culture. Notes according to article Immanuel Kant „What the Enlightenment is"? and Moses Mendelssohn’s „What does it mean to enlighten"?
Autorzy:
Benner, Dietrich
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/544692.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Opis:
Tematem prezentowanego artykułu jest zależność między oświeceniem a kształceniem. Autor rozpatruje go w trzech etapach. W pierwszym jego uwaga koncentruje się na słynnej rozprawie Immanuela Kanta Co to jest Oświecenie? Na jej podstawie wypracowuje szerokie i wąskie rozumienie pojęcia „oświecenie”. W drugim etapie przedmiotem analizy jest esej Mosesa Mendelssohna W kwestii: co znaczy oświecać? Stosunek między oświeceniem a kształceniem jest tu głównym wątkiem rozważań. Na zakończenie, w trzecim etapie dokonano porównania obu stanowisk w odniesieniu do kwestii: jak umożliwić wzajemne oddziaływania między oświeceniem a kształceniem przy zachowaniu ich odmienności i niehierarchiczności.
Źródło:
Przegląd Pedagogiczny; 2008, 2; 9-23
1897-6557
Pojawia się w:
Przegląd Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zniszczenie i odbudowa zabytków wieku Oświecenia
Autorzy:
Bieniecki, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536286.pdf
Data publikacji:
1951
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
zabytki wieku Oświecenia
polskie Oświecenie
architektura Oświecenia
konserwacja zabytków Oświecenia
odbudowa Pałacu na Wodzie
odbudowa Zamku Warszawskiego
odbudowa Pałacu Blanka
odbudowa warszawskich pałaców
kościół Bernardynów
kościół Karmelitów
zbór kalwiński na Lesznie
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1951, 3-4; 178-193
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szersznik w Cieszynie i Kluk w Ciechanowcu, czyli o pierwszych muzeach księży, a nie książąt, na ziemiach polskich
Szersznik in Cieszyn and Kluk in Ciechanowiec; the First Museums Created by Priests, Not Dukes, in Polish Lands
Autorzy:
Bogus, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019664.pdf
Data publikacji:
2017-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
L.J. Szersznik
Oświecenie
J.K. Kluk
muzeum przyrodnicze
zbiory publiczne
kolekcja naukowa
duchowni
uczeni
Cieszyn
Ciechanowiec
the Enlightenment
a nature museum
public collections
scientific collections
clergymen
scholars
Opis:
The article aims to compare the museums which belonged to two clergymen: L. J. Szersznik of Cieszyn and J. K. Kluk of Ciechanowiec. Their collections were created on the basis of the Enlightenment ideas which they followed in their lives. Establishing these institutions, the founders were guided by similar aims and intentions as well as similar research interests. They strove to propagate knowledge, especially natural science, by collecting exhibits useful for the study based on observation. In spite of the limited financial resources for exhibits, their collections significantly contributed to satisfying intellectual curiosity. The study shows that the actions of individuals, even if they are in an unfavourable material situation, are important for the development of culture. The aforementioned clergymen and scholars created two institutions, the purpose of which was to promote education by means of observation. The museums which they created, though different in size, were expressions of their personal fascination and certain regional representatives of culture and science, which had to be propagated. The aim of these institutions was not only to collect exhibits but also to educate; both priests had similar intentions: raising people’s intellectual level by creating collections (books and exhibits). Szersznik emphasized the social mission more clearly, while Kluk, thanks to his scientific publications, broadened knowledge (especially in agriculture) of many people. They disseminated knowledge not only among educated people but also wanted to show the world to the wider public, including burghers or peasants. Szersznik sought to create an open museum, and Kluk provided in his writings what he had observed and explored.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 107; 63-88
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie w Chorwacji – zmiana paradygmatu? Od zubażającego monomitu do wyzwalającej polimityczności
Autorzy:
Boguska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677550.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Enlightenment
Enlightenment – Dalmatia and Dubrovnik
Croatia – 18th century
Croatian history of literature – 20th century
Opis:
The Enlightenment in Croatia – the change of paradigm?: From impoverished monomyth to liberated polymyth The paper is an attempt at a synthetic presentation of the discourse that took place in twentieth-century literary studies on the idea of the Enlightenment in Croatia. The author recognizes the model of conservative and Catholic Enlightenment centered on the North of the country, which is constructed in these studies, as a variant that impoverishes the reality of the 18th century, and propounds (referring to the Otto Marquard’s idea about the necessity that all communities are rooted in many histories) to extend the reflection on the Enlightenment in Croatia also to its south Dalmatian and Dubrovnik variant. She proposes to study the Enlightenment in non-Western countries to a lesser extent through the prism of socio-political and economic determinants, and more by tracking mental history and cultural flows. Such a mental path allows redefining the Enlightenment in Croatia focusing on its cosmopolitanism and liberalization. Oświecenie w Chorwacji – zmiana paradygmatu? Od zubażającego monomitu do wyzwalającej polimityczności Artykuł jest próbą syntetycznej prezentacji dyskursu, jaki się toczył w dwudziestowiecznych opracowaniach historycznoliterackich nad ideą oświecenia w Chorwacji. Autorka uznaje skonstruowany na ich łamach model konserwatywnego i katolickiego oświecenia, którego centrum stanowiła Północ kraju, za wariant zubażający osiemnastowieczną rzeczywistość i postuluje (powołując się na marquardowską myśl o konieczności trwania społeczeństw w wielu historiach) rozszerzenie refleksji na temat oświecenia w Chorwacji o jego południowy, dalmatyńsko-dubrownicki wariant. Przedkłada również propozycję badania oświecenia w krajach niezachodnich w mniejszym stopniu przez pryzmat uwarunkowań społeczno-politycznych oraz gospodarczych, w większym zaś poprzez śledzenie historii mentalnej oraz przepływów kulturowych, co jej zdaniem pozwala na redefinicję oświecenia w Chorwacji w kierunku jego kosmopolityzacji i liberalizacji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2017, 17
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
REWOLUCYJNA KONTRREWOLUCJA. DIALOGI KULTUR W MYŚLI ROSYJSKIEGO OŚWIECENIA
THE REVOLUTIONARY COUNTERREVOLUTION. THE CULTURAL DIALOGUES IN THE THOUGHT OF THE RUSSIAN ENLIGHTENMENT
Контрреволюционная революция. Диалог культур в мысли русского просвещения
Autorzy:
Bohun, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604331.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Просвещение в России, революция, межкультурный диалог
Oświecenie w Rosji
rewolucja
dialog między kulturami
Enlightenment in Russia, revolution, intercultural dialogue
Opis:
Среди особенностей культуры Просвещения очень важные были универсализм (космополитизм) и секуляризация. В представленной статье они связаны с проблемой напряженности между революцией и контрреволюцией в мысли русского просвещения и в деятельности властей. Автор выделяет три направления межкультурного диалога между Западной культурой (польской, немецкой, французской) и исконно русской. Они показаны как инструмент модернизации и укрепления Российского государства, которые приносят неожиданные революционные эффекты.
One of the main features of the culture of the Enlightenment was universalism (cosmopolitanism) and secularization. In the presented article, they were related to the problem of tension between revolution and counterrevolution in the thought of the Russian Enlightenment and in the activities of the authorities. The author points to three areas of intercultural dialogue between Western culture (Polish, German, French) and native Russian culture. They are shown as a tool to modernization and strengthen the Russian state, which bring unexpected revolutionary effects.
Uniweraslizmm (kosmopolityzm) i sekularyzm były szczególnymi wałasnościami kultury Oświecenia. W prezentowanym artykule zostały one powiazane z problemem napięcia pomiędzy rewolucją i kontrrewolucją w myśli rosyjskiego Oświecenia oraz w działaniach władców Rosji. Autor wyróżnia trzy tendencje w dialogach pomiędzy kulturą Zachodu (polską, niemiecką, francuską) i kulturą rosyjską. Ukazane one zostały jako instrumenty modernizacji i wzmocnienia państwa rosyjskiego, które przyniosły nieoczekiwane rezultaty rewolucyjne.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2020, 172, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies