Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Literaturoznawstwo"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Literaturoznawstwo osobiste
Personal literary interpretation
Autorzy:
Januszkiewicz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391719.pdf
Data publikacji:
2015-11-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Literary personal interpretation
subjectivity
hermeneutics
personalism
literaturoznawstwo osobiste
subiektywizm
hermeneutyka
personalizm
Opis:
The article titled “Personal literary interpretation” deals with problems which have usually been marginalized in literary studies, but which seem to be very important in the context of the humanities, as broadly defined. The author of this article intends to rethink the problem of literary studies not in objective, but in personal terms. This is why the author wants to talk about what he calls personal literary interpretation, which has nothing to do with subjective or irrational thinking, but which is rather grounded in the hermeneutical rule that says that one must believe in order to understand a text or the other (where ‘believe’ also means: ‘to love’, ‘engage’, and ‘be open’). The article presents different determinants of this attitude, ranging from Dilthey to Heidegger and Gadamer. Finally, the author subscribes to the theory of personal interpretation, which is always dialogical.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2015, 23; 11-26
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świat Słowian w języku i kulturze VII: Literaturoznawstwo
Autorzy:
Lis-Czapiga, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604911.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
Świat Słowian w języku i kulturze VII: Literaturo znaw-stwo. Red. E. Komorowska, Ż. Kozicka-Borysowska. Szczecin 2006
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2008, 1
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstęp
Preface
Autorzy:
Bazarnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466902.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
liberatura
literaturoznawstwo
teoria literatury
liberature
literary studies
literary theory
Opis:
The guest editor's preface devoted to the key ideas for the contemporary literary theory and liberature, which introduces the debates foregrounded in this issue.
Wstęp autorstwa redaktorki gościnnej wprowadzający kluczowe zagadnienia dla liberatury, współczesnej teorii literatury i komentujący zagadnienia, którym poświęcony jest niniejszy numer.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 32
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie literaturoznawstwo ujmowane przez pryzmat stanowiska Stanleya Fisha
Polish literary studies viewed through the prism of Stanley Fish’s standpoint
Autorzy:
Tarkowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391496.pdf
Data publikacji:
2016-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanley Fish
interpretation
interdisciplinarity
literary studies
cultural studies
interpretacja
interdyscyplinarność
literaturoznawstwo
badania kulturowe
Opis:
This review of Stanislaw Wojtowicz’s book, entitled Stanley Fish’s New Pragmatism and Polish Debates on Literary Studies after 1989, focuses on several selected issues. First of all, the text discusses Fish’s views on the (non) theory of interpretation and interdisciplinarity, as presented byWójtowicz. Secondly, the article weighs up the pros and cons of Fish’s anti-essentialist arguments for professional literary studies. Finally, the review presents a critique criticism of Polish attempts to change literary studies into cultural studies (taking feminist propositions into account).
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2016, 25; 349-360
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy oblicza listu
Autorzy:
Kopa, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030270.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
epistolography
literary theory
linguistics
history
epistolografia
literaturoznawstwo
językoznawstwo
historia
Opis:
Artykuł jest próbą krytycznej analizy materiałów zawartych w ósmym tomie wydawnictwa Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej. Jest to seria wydawana pod redakcją pracowników Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie: Piotra Borka i Marcelego Olmy, a począwszy od ósmego tomu także Marcina Piątka. Monografia proponuje spojrzenie na epistolografię z trzech perspektyw badawczych: literaturoznawczej, językoznawczej oraz historycznej.
The article aims at a critical analysis of materials included in the eighth volume of Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej [Epistolography in the Former Republic of Poland]. It is a series edited by the academics from the Pedagogical University in Krakow: Piotr Borek and Marceli Olma. The eighth volume has been co-edited by Marcin Piątek. The monograph adopts a scientific approach to epistolography, analysing it from three perspectives, namely literary, linguistic and historical.  
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 631-641
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura i ramy pamięci historycznej. Literaturoznawstwo w procesie nauczania kultury polskiej (współczesnej). Kilka uwag
Autorzy:
Zieniewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679944.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2010, 17
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jednostkowość
Singularity
Autorzy:
Krajewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391718.pdf
Data publikacji:
2015-11-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
singularity
literary study
memory
theatricalization
Kazimierz Bartoszyński
jednostkowość
literaturoznawstwo
teatralizacja
pamięć
Opis:
This text is devoted to the singularity and theatricalization of the humanities.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2015, 23; 7-8
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zwrot dramatyczny” a literaturoznawstwo performatywne
“Dramatic turn” and performative literary studies
Autorzy:
Krajewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392044.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
performatyka
estetyka recepcji
zwrot dramatyczny
Opis:
This article presents performance studies as a proposal that would follow the era of disciplinarity. The author proposes to view the phenomenon from the perspective of the changes and transformations from the aesthetics of reception to performance studies, and introduces the category of the literary interlocking to define the performative functioning of text. The author then proceeds to interpret the relationships between the “dramatic turn” that has reoriented and restructured modern thought on reality and art, and the notions of anti-binarity and performativeness. Finally, the author makes an argument that the performative turn has profoundly and significantly transformed the humanities in its entirety. The performative breakthrough has ideological nature that is related to the foundations of understanding the substance of dramaticality.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2012, 17; 33-50
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Honor albo trzy pojedynki w "Lalce". Lekcja języka polskiego jako wycieczka antropologiczna
Autorzy:
Waligóra, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782967.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
antropologia
literaturoznawstwo
dydaktyka
Opis:
W artykule poruszony został problem honoru jako wartości regulującej zachowania społeczno-kulturowe i podlegającej przemianom historycznym na przestrzeni dziejów. Co za tym idzie – analizie poddano zmienny zespół okoliczności, w których posługiwanie się pojęciem honoru wywołuje różnorodne konsekwencje społeczne i psychologiczne. Punktem wyjścia uczynione zostały trzy „sytuacje pojedynkowe” w Lalce, które tylko w jednym przypadku – zdarzenie na wyścigach między Wokulskiem a baronem Krzeszowskim – doprowadziły do autentycznej konfrontacji. Z tej perspektywy ukazano funkcjonowanie wzorca kulturowego w momencie dokonującej się w drugiej połowie XIX w. i celnie uchwyconej przez Prusa zmiany kulturowego paradygmatu. Przejście od „moralności feudalnej” do „moralności mieszczańskiej” wzbogacone zostało szeroką refleksją historyczną, kulturową i antropologiczną. Szerokość i specyfika ujęcia wiążę się z prezentowaną strategią edukacyjną – lekcja języka polskiego to próba poznania człowieka w maksymalnie bogatych przejawach jego istnienia, w aspekcie lokalnym i uniwersalnym, za pomocą bezpośredniego doświadczenia (teraźniejszość) oraz rozmaitych znaków kulturowych (tradycja).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2013, 4, 140; 187-207
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Irzykowski prekursor Witkacego, broń Boże – poprzednik
Irzykowski – Witkacy’s Precursor, God Forbid, a Predecessor!
Autorzy:
Bocheński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407705.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
polemika
metatekst
rozmowy istotne
Witkacy
polemics
metatext
essential conversations
Opis:
Analizuję retorykę sporu między Karolem Irzykowskim i Witkacym, traktując polemiczne wypowiedzi jako wyraz skrywanych resentymentalnych uprzedzeń. Spór ten interpretuję jako pojedynek dwóch nieuznanych intelektualistów, oskarżających się o anachronizm i przyznających sobie miano prekursora. W psychomachii Irzykowskiego i Witkacego podkreślam nieustanne wykraczanie obu pisarzy poza normy etyczne artystycznego sporu, przez nich samych postulowane.
This essay offers an analysis of the rhetoric of the dispute between Irzykowski and Witkacy that takes into account both artists’ strong statements of opinions as an indication of their hidden recurring resentments. In the essay, the dispute is interpreted as a duel between two unrecognised intellectuals accusing each other of anachronisms and honouring themselves with a label of a precursor. What is more, the author of the essay points out how the nature of this psychomachy-like dispute manifests itself with a constant violation of by and large accepted ethical norms of an artistic dispute of which the two were eager proponents.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 323-337
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książki wyzwalają emocje
Autorzy:
Żórawska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030893.pdf
Data publikacji:
2017-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Ryszard Koziołek
essay
literary study
history of Polish literature
esej
literaturoznawstwo
historia literatury polskiej
Opis:
This article is a review of the book by Ryszard Koziołek entitled Dobrze się myśli literaturą (Literature is a good way of thinking). This publication is a collection of essays in which the literary expert considers the essence of contemporary reading. Koziołek pays special attention to emotions accompanying reading – bot the latest literature and the books considered to be classic ones. He indicates that literature is a special kind of continuity which can be analyzed through the prism of many fields of science, among others, economics or psychology.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 531-535
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Asyndeton – fotopoetyckie doświadczenie podróży
Asyndeton: Photopoetic Experience of a Journey
Autorzy:
Gołąb, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407693.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
asyndeton
metafora
obraz poetycki
fotoliteratura
fotografia
podróż
metaphor
poetic image
photo-literature
photography
journey
Opis:
Autor artykułu omawia pojęcie asyndetonu jako problem relacji fotografii i literatury. Główny kontekst rozważań stanowią dwie propozycje teoretyczne. Pierwszą z nich jest fotoliteratura François Soulages’a – przedmiot współdziałania obrazu fotograficznego i tekstu. Drugą stanowią praktyki miejskie Michela de Certeau i związana z nimi funkcja asyndetonu jako figury retorycznej, która wyznacza przestrzenny porządek i nadaje znaczenie podmiotowym czynnościom chodzenia. Zdaniem autora obie te teorie łączy semiotyczny proces wytwarzania obrazów. W szerszym znaczeniu artykuł odnosi termin de Certeau do poetyckiego doświadczenia podróży. Przykładami tak rozumianego asyndetonu w zakresie jego funkcji kompozycyjnych i obrazowych są utwory z fotopoetyckich zbiorów Andrzeja Kramarza i Jacka Podsiadły (2022) oraz Marcina Świetlickiego i Wojciecha Wilczyka (1996). Na podstawie omówionych przykładów autor przyjmuje, że rozszerzone na obraz fotograficzny retoryczne znaczenie asyndetonu pozwala widzieć tę figurę jako reprezentację metafory podróży i zabieg kompozycyjny związany z zagadnieniem obrazu poetyckiego.
The paper deals with the notion of asyndeton as the issue of photography and literature convergence. The main focus of attention in the article is directed towards two theory-based proposals: ‘photo-literature’ and ‘urban practices.’ The former, associated with François Soulages, represents the idea of a combined effort of a photographic as well as literature image. The latter, represented by Michel de Certeau, is associated with the function of asyndeton as a rhetorical figure which describes spatial arrangement and equips an individual activity of walking with a meaning. According to the author, the process of producing images is similar for both theories in question. In a broad sense, the article applies de Certeau’s concept to the poetic experience of a journey. This particular approach to asyndeton, in terms of its composition and imaging functions, is well illustrated in photopoetic collections by Andrzej Kramarz and Jacek Podsiadło (2022), and Marcin Świetlicki and Wojciech Wilczyk (1996). Based on these examples, the author concludes that the rhetorical meaning of asyndeton extended to a photographic image defines this stylistic figure as the representation of the metaphor of a journey and a composition device related to the subject of a poetic image.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 81-96
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czytając Znanieckiego i Carnapa. Studenckie lata Stefana Żółkiewskiego
Reading Znaniecki and Carnap. Stefan Żółkiewski’s student years
Autorzy:
Sidorowicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27309812.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Stefan Żółkiewski
Polish Theoretical Literary Studeis
Literary Theory in XX century
Warsaw students' circle for Polish Studies
polskie literaturoznawstwo teoretyczne
literaturoznawstwo w XX wieku
Warszawskie Koło Polonistów
Opis:
Artykuł jest próbą opisania pierwszych lat działalności naukowej Stefana Żółkiewskiego. Autor zaczyna od analizy obowiązków przyszłego badacza, szukajac jego pierwszych mistrzów. Analizuej również tezy zawarte w pracy magisterkiej Żókiewskiego aby zakończyc na opisie jego aktywności w Warszawskim Kole Polonistów. Autor arykułu próbuje wskazać na genezę cech Żółkiewskiego, które będą też charakterystyczne dla jego poźniejszej postawy: lewicowego światopogladu, zdolności organizacyjne, socjologicznego myślenia o literaturze i troski o stan humanistyki. 
The article is an attempt to describe the first years of Stefan Żółkiewski's scientific activity. The author begins by analyzing the student duties of a future researcher, looking for his first masters. He also considers the theses contained in Żółkiewski's thesis and concludes with a description of his activity in the students’ scientific circle known as “Warszawskie Koło Polonistów”. The author of the article tries to point out the genesis of Żółkiewski's qualities, which characterize his later attitude: a leftist worldview, organizational skills, sociological thinking about literature and concern for the general condition of the humanities.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2022, 17, 12; 349-362
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Irzykowski w kręgu Skamandra
Karol Irzykowski and the Skamander Circle
Autorzy:
Niciński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407694.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
dwudziestolecie międzywojenne
modernizm
pacyfizm
antysemityzm
klerkizm
interwar period
modernism
pacifism
anti-Semitism
‘clerkism’
Opis:
Tekst stanowi próbę opisu związków między Karolem Irzykowskim a kręgiem Skamandra, które trwały od założenia pisma aż do ostatnich dni krytyka. Zawiera zarys historii ich współpracy i dzielących ich konfliktów oraz próbę interpretacji, skupioną na punktach węzłowych: „programofobii”, „talentyzmie”, odwadze cywilnej, antysemityzmie i klerkizmie.
The aim of the text is to delineate the relationship Karol Irzykowski and the circle of Skamander literary group established at the very beginning of the foundation of their monthly publication and which lasted until Irzykowski’s death. The article includes an outline of the history of their collaboration and the disagreements that divided them, as well as an attempt to interpret issues such as ‘programophobia,’ ‘talentism,’ civil courage, anti-Semitism, and ‘clerkism,’ focusing on their key points in particular.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 277-292
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„SACRUM” WOBEC „DUCHOWEGO”. POJĘCIOWE PUŁAPKI I WARIANTY WZAJEMNYCH ODNIESIEŃ
Autorzy:
Zarębianka, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646805.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
literaturoznawstwo, sacrum w literaturze, duchowość w literaturze, metodologia badań
Opis:
Przedmiotem artykułu jest refleksja nad stosowanymi przez badaczy wymiaru duchowego / wymiaru sacrum w literaturze terminami oraz konsekwencjami braku jasnych delimitacji semantycznych używanych pojęć. Jeżeli dodać do tego zachodzącą na naszych oczach przemianę kulturową, obejmującą także literaturę, skala trudności metodologicznych oraz interpretacyjnych rośnie. Z jednej więc strony mamy do czynieniaz nieostrościąpojęć, za pomocą których miałaby być opisywana rzeczywistość literacka - w aspekcie obecnych w niej sensów duchowych oraz znaczeń generujących pole sakralnego, z drugiej strony, zasadnicze przemiany, którym podlega literatura współczesna. Zderzenie tych obydwu faktów doprowadza do sytuacji, iż badacz w pewnym sensie jest rozbrojony. Niedoskonałe narzędzia którymi dotychczas zwykł się posługiwać okazują się niekompatybilne z nowymi tekstami. Zachodzi zatem potrzeba zarówno doprecyzowania pojęć takich jak sacrum, metafizyczne czy duchowe w literaturze, jak i wypracowania nowych narzędzi analitycznych pozwalających na dotarcie do głębokich poziomów znaczeń literatury najnowszej. Zastosowanie ich mogłoby być pomocne w uchwyceniu kierunku i charakteru zmian obowiązującego do lat dziewięćdziesiątych XX wieku paradygmatu aksjologicznego, filozoficznego i estetycznego wpisanego w teksty literackie. Tak zarysowane pole problemowe określa myślowy trzon rozważań, które mającharakterteoretyczno-metodologiczny. Sformułowane postulaty badawcze wymagają - w przyszłości - weryfikacji przeprowadzonej na podstawie konkretnych tekstów literackich.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2013, 12, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Na początku było Słowo – a na końcu Frazes”. Lekcja pisania aforyzmów w szkole ponadgimnazjalnej
Autorzy:
Waligóra, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782888.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
aforyzm
dydaktyka
literaturoznawstwo
Opis:
Artykuł poświęcony jest metodyce kształcenia kompetencji literackich i językowych w szkole ponadgimnazjalnej. Przedmiotem opisanych działań edukacyjnych jest doskonalenie umiejętności pisania aforyzmu. Ze względu na artystyczne walory i właściwości tego gatunku, praca ma charakter twórczy. Autor korzysta z metody analizy i twórczego naśladowania wzoru, wykorzystując w swoim projekcie starannie dobrane przykłady aforyzmów, głównie z dorobku Stanisława Jerzego Leca. Poszczególnym ćwiczeniom towarzyszy refleksja teoretycznoliteracka, dydaktyczna i metajęzykowa.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2014, 5, 161; 116-127
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamiast wstępu
Instead of a Preface
Autorzy:
Fast, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467915.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literaturoznawstwo
semiotyka
rosyjska teoria literatury
literary studies
semiotics
Russian literary theory
Opis:
The guest-editor’s preface devoted to the key ideas for the contemporary literary theory in Russia, which introduces the debates foregrounded in this issue.
Wstęp autorstwa redaktora gościnnego wprowadzający kluczowe zagadnienia dla współczesnej rosyjskiej teorii literatury i komentujący zagadnienia, którym poświęcony jest niniejszy numer.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metalepsa – trop tłumaczy
Metalepsis: Translators’ Trope
Autorzy:
Orska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407701.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
metalepsa
retoryka i epistemologia
narratologia
dekonstrukcja
Harold Bloom
Paul de Man
metalepsis
rhetoric and epistemology
narrative theory
deconstruction
Opis:
Metalepsa to trop w tradycyjnej retoryce na polskim gruncie najczęściej wyłączany z grupy najbardziej znaczących zabiegów, ze względu na swoje funkcje podporządkowywany metonimii. W polskim literaturoznawstwie był najczęściej omawiany z punktu widzenia teorii narratywistycznych, podążających śladem Gérarda Genette’a, znajdujących doskonałe uzasadnienie w eksperymentach postmodernistycznej prozy. Ten artykuł uzupełnia rekapitulację francuskiej linii dyskusji o metalepsie o wątek amerykańskiej, poetycko-filozoficznej debaty o relacjach retoryki, poetyki i epistemologii, która to debata w latach siedemdziesiątych XX w., przez Paula de Mana podążającego za retoryką Friedricha Nietzschego, przyczyniła się do wypracowania krytycznoliterackiego stanowiska Harolda Blooma, znanego z Lęku przed wpływem.
In the context of Polish literary studies research on rhetoric, methalepsis is the least acknowledged among the most significant rhetorical devices subordinated to metonymy due to its poetical functions. The trope has recently become a part of the methodological analysis in the wake of the discussions on Gérard Genette’s narrative theories well-founded in the experiments performed in postmodern prose. This paper is meant to complement the existing recapitulation of French statements in the debate on metalepsis with the concepts developed and debated on by American circles. This philosophical and poetical polemic on the interrelations of rhetoric, poetics, and epistemology carried out in the 1970s by Paul de Man, who followed the rhetoric of Nietzsche, had a major impact on Harold Bloom’s approach to modern poetry which he reflected in his literary criticism theory The Anxiety of Influence.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 33-47
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyki i strategie zyskiwania widzialności w autobiograficznym pisarstwie Afroniemców — wspomnienia, relacje, przypadki
Autorzy:
Więckiewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/9265992.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
literaturoznawstwo
autobiografia
Afroniemcy
tożsamość
literatura niemiecka
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 265-280
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem metalepsy. Od tropu do konceptu
The Issue of Metalepsis: From Trope to Concept
Autorzy:
Pawelec, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407698.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
metalepsa
narratologia
dekonstrukcjonizm
tropy główne
odwrócenie chronologiczne
metalepsis
narratology
deconstruction
master tropes
chronological reversal
Opis:
Pojęcie metalepsy odrodziło się w dyskursie teoretycznym oraz krytycznoliterackim jako efekt recepcji publikacji Gérarda Genette’a z 1972 r. O swoistej modzie na ten trop mogłaby świadczyć liczba publikacji, w językach angielskim, francuskim czy niemieckim, szczególnie po rozwinięciu przez Genette’a swojego konceptu w roku 2004. W istocie mówimy w tym wypadku o zastosowaniu – „aneksji” przez narratologię pojęcia z zakresu retoryki.W tym samym czasie termin jest rzadko używany poza tym obszarem. Leksykony i słowniki albo go pomijają, albo definiują, dość pobieżnie, w ślad za jednym z nurtów wykładni retorycznej, jako odmianę metonimii. Niemal równolegle z Genette’em wprowadzili metalepsę do swojego dyskursu, inspirowani filozofią języka Friedricha Nietzschego, przedstawiciele dekonstrukcjonizmu: Paul de Man, Harold Bloom i Joseph Hillis Miller. Ich pomysły teoretyczne oraz interpretacje sięgające po pierwotny, retoryczny sens metalepsy, demonstrujące jej niezależną, a nawet dominującą pozycję w systemie tropów, jako „figury figur” i jednego z master tropes, okazały się zdecydowanie mniej wpływowe od konceptu narratologicznego. Autor artykułu, analizując zmienne w czasie dzieje pojęcia, spychanego na marginesy typologii z racji przypisywanej mu funkcji „figury granicznej”, stawia tezę o wciąż niewykorzystanym retorycznym potencjale tego tropu. Podążanie tą zaniedbaną ścieżką prowadzi do metalepsy jako oryginalnej procedury poznawczej, w której, w ślad za niedostrzeganym dotąd modelem asocjacji umysłowej, typem wyobraźni, możemy opisać szczególną dyspozycję podmiotu i strukturę świadomości.
The notion of metalepsis was revived in theoretical and literary criticism as a result of the reception of Gérard Genette’s publication (1972). Its popularity was indicated by the number of publications issued in English, French or German which appeared with greater intensity especially after Genette developed his concept in 2004. In fact, what we are talking about in this case is somewhat of an ‘annexation’ of the rhetorical term by narratology. At that point, the term was rarely used outside this area of study. Lexicons and dictionaries either ignored it or most often defined it, rather superficially, following one of the rhetorical traditions, as a variant of metonymy. Almost simultaneously with Genette, critics of deconstruction (Paul de Man, Harold Bloom, and Joseph Hillis Miller), inspired by the philosophy of Friedrich Nietzsche’s language, introduced metalepsis into their discourse. Their theoretical ideas and interpretations, deriving from the primary rhetorical sense of metalepsis, demonstrating its independent and even dominant position in the system of tropes as the ‘figure of figures’ and one of the master tropes, were much less influential than the narratological concept. Analysing historical transformations of the concept, which is pushed to the margins of typology due to the assigned function of a ‘border figure,’ the author of the article makes a thesis on the unused rhetorical potential of this trope that is still neglected. This underexplored path leads to the concept of metalepsis as the original cognitive procedure in which, following a disregarded model of mental association, and a type of imagination, we can describe subject’s particular disposition and the structure of consciousness.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 17-31
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solilokwium przed Augustynem. Przypadek Lucjusza Anneusza Seneki
Pre-Augustinian Soliloquy: The Case of Lucius Annaeus Seneca
Autorzy:
Kopcik, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407704.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
solilokwium
dialog wewnętrzny
troska o siebie
soliloquy
inner dialogue
care of the self
Opis:
Forma solilokwium (dialogu wewnętrznego, rozmowy z samym sobą) kojarzona jest zazwyczaj z realizacjami św. Augustyna (Solilokwia, Wyznania). Można jednak wskazać jej wariant wcześniejszy, wywodzący się z praktyk medytacyjnych zalecanych przez stoików, występujący w tekstach Seneki Młodszego. Seneka stosuje różne tryby prezentacji dialogowego stosunkupodmiotu do samego siebie, wśród których ważne miejsce zajmuje solilokwium. Można zatem upatrywać w filozofie poprzednika Augustyna, konstruującego autorski model literackiej introspekcji, nakierowanej na wypracowanie postawy stoickiej i realizację ideału mędrca. Solilokwia Senekańskie wykorzystywane są również jako środki pedagogiczne – forma ta pozwala bowiem wyeksponować element subiektywny etyki stoickiej i przedstawić adeptom warianty troski o siebie.
In this paper, the author discusses the use of soliloquy, an internal dialogue that takes its origins in the Stoic spiritual meditation exercises, and examines its version in selected works of Seneca the Younger. It is argued that Seneca employs various modes of presenting subject’s dialogical attitude towards itself in order to provide the reader with the Stoic guidance, i.e. instructions for so-called ‘care of the self.’ Therefore, one may see Seneca as someone who employed the introspective turn and dialogical examination of self before Augustine’s Soliloquies and Confessions. Also, the analysis of Seneca’s letters indicates the adequacy of soliloquy for pedagogical purposes as they do not expose a ready-made doctrine, but rather serve as a means of expressing constant exhortation. Soliloquies assume close relationship between Seneca and the reader, which consists in collective thinking.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 115-128
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mortyfikacja (wstępne rozpoznania)
Mortification: A Preliminary Recognition
Autorzy:
Wróbel, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407708.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
tropy retoryczne
metafora
animizacja
analogia
homologia
predykacja
atrybucja
żytowotność
martwota
obumarłość
rhetolical tropes
metaphor
animation
analogy
homology
predication
attribution
vitality
lifelessness
deadness
Opis:
Artykuł poświęcony jest wyodrębnieniu i wstępnemu opisaniu typu predykacji ontologiczno-retorycznej, którą można nazwać mortyfikacją. To szczególna, paradoksalna modalność animizacji, mechanizm służący orzekaniu obumierania, martwoty lub braku życia w odniesieniu do bytów żywotnych oraz bytów, przedmiotów, zjawisk i czynności, którym poza rejestrem figuratywnym nie przypisuje się atrybutu żywości. Mortyfikacje opierają się na analogii proporcjonalności oraz analogii atrybucji, także relacji o charakterze homologicznym między rejestrami faktycznym oraz symbolicznym.
The purpose of this article is to isolate and preliminarily describe a type of ontologicalrhetorical predication that can be labeled as ‘mortification.’ It is a peculiar and paradoxical modality of animation, a mechanism upon which dying, deadness or lifelessness are predicated of animated beings as well as beings, objects, phenomena, and actions that are not, apart from figurative modes of language, attributed with the quality of vitality. Mortifications are based on the analogy of proportionality and attributions and also on the homologous relation between the real and symbolic register.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 49-66
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa socjalistyczna rzeczywistość jako lekarstwo na wojenne wspomnienia. Socrealistyczne wiersze Wandy Karczewskiej
Autorzy:
Piekarska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/8789693.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
literaturoznawstwo
literatura polska
poezja
socrealizm
poezja socrealistyczna
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 341-365
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies