Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Kosmologia"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 60
Tytuł:
Kosmologia - teologia
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691288.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Helge Kragh, Matter and Spirit in the Universe. Scientific and Religious Preludes to Modern Cosmology, Imperial College Press, Lopndon 2004, ss. 298.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 37; 182-184
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia prawosławnych mistyków
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691024.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Olivier Clement, Boski kosmos. Wybrane zagadnienia z kosmologii, P. Mikulska (tłum.), Wydawnictwo Salwator, Kraków 2010, s. 84.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 196-199
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia św. Tomasza
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690526.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Marcin Karas, Natura i struktura wszechświata w kosmologii św. Tomasza z Akwinu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007, s. 328. Recenzja książki: Marcin Karas, Natura i struktura wszechświata w kosmologii św. Tomasza z Akwinu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007, s. 328.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2008, 43; 153-157
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia jako filozofia przyrody nieożywionej
Autorzy:
Zabierowski, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013884.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
skala mikro-
skala mega-
skala makro-
kosmologia a przyrodoznawstwo
microscale
megascale
macroscale
cosmology vs natural sciences
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 428-433
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia Jana z Kwidzyna
Cosmology of John of Marienwerder (Kwidzyn)
Autorzy:
Wojtkowski, Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147969.pdf
Data publikacji:
2019-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Jan z Kwidzyna
Expositio Symboli
kosmologia
John of Marienwerder (Kwidzyn)
cosmology
Opis:
W przygotowaniu jest transliteracja średniowiecznego rękopisu i jego tłumaczenia z łaciny na język polski. Chodzi o Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna (1343 – 1417). W przedłożonym artykule znajduje się fragment tłumaczenia Expositio (nr I). Przedstawia on zarys kosmologicznych poglądów prepozyta kapituły w Kwidzynie, a wcześniej profesora uniwersytetu w Pradze.
A transliteration of the medieval manuscript and its translation from Latin into Polish are in preparation. It is about the "Expositio Symboli Apostolorum" of John of Marienwerder/Kwidzyn (1343 – 1417). In the submitted article there is a fragment of the translation Expositio (No. I). It presents an outline of the cosmological views of the provost of the chapter in Mairenwerder/Kwidzyn and previously a professor at the University of Prague.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2019, 20; 195-199
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblijna kosmologia Jana Kochanowskiego. Ciała niebieskie w „Psałterzu Dawidowym” na tle XVI-wiecznych przekładów Biblii
Autorzy:
Starownik, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912635.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
kosmologia
Jan Kochanowski
Biblia
psałterz
cosmology
Bible
psalter
Opis:
Tematem tekstu są odniesienia astronomiczne w Psałterzu Dawidowym Jana Kochanowskiego, zaliczającym się do dzieł poety najbogatszych w tego typu nawiązania. Koncentrują się one wokół budowy wszechświata, najważniejszych ciał niebieskich: Słońca i Księżyca (w dalszej kolejności też gwiazd) oraz ich ruchu po niebie, wyznaczanego przez nie kosmicznego ładu i pochwały harmonijnego dzieła Stworzenia oraz jego Autora. W tekście omówiono kilka wybranych motywów związanych z tematyką astronomiczną w Psałterzu. Zaliczają się do nich wschody i zachody słońca powiązane z porami dnia i porządkiem czasu, obraz kręgu ziemskiego, przeciwstawienie Bóg na wysokościach–ziemia na dole, zestawienia głównych obiektów astronomicznych: Słońca i Księżyca. Wybrane motywy astronomiczne w Psałterzu Kochanowskiego odniesiono do dwóch szesnastowiecznych tłumaczeń Księgi Psalmów, które można uznać za najważniejsze dla dwóch głównych stronnictw uczestniczących w sporach o teksty święte: protestancką Biblię brzeską i katolicką Biblię Jakuba Wujka. Nie ma to na celu szukania bezpośrednich zależności (w przypadku przekładu katolickiego, późniejszego niż zbiór Kochanowskiego, niemożliwych), ale skonfrontowanie dzieła poetyckiego z koncepcjami czytania i przekładania Biblii wykreowanymi przez twórców przekładów konfesyjnych.
In the text, the astronomical references in Jan Kochanowski’ Psałterz Dawidowy are discussed. This text is one of the richest of these motifs poet’s works. The celestial themes focus on the structure of the universe, the most important celestial bodies: the Sun and the Moon (followed by stars) and their movement in the sky, the cosmic order and praise of the harmonious creation of the Creation and its Author. The text discusses selected motifs related to astronomical themes in the Psalter: sunrise and sunset, linked to the order of time, the image of the earth’s circle, the opposition God in the heights – earth below, a pair of the most important astronomical objects: the Sun and the Moon. Selected astronomical motifs in Kochanowski’s Psalter are compared to two sixteenth-century translations of the Book of Psalms, which can be considered the most important for the two main circles involved in disputes over holy texts: the Protestant Brest Bible and the Jakub Wujek’s Catholic Bible. The article is not to seek direct dependencies (in the case of Catholic translation, later than the Kochanowski collection, they are impossible), but to confront the poetic work with the concepts of reading and translating the Bible created in the confessional translations.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2020, 73, 2
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między kosmologią a filozofią
Between Cosmology and Philosophy
Autorzy:
Kubat, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106647.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The two questions : that of the initial singularity and of the temporal origin of the Universe belong to two different spheres of cognition - cosmology and philosophy . They are also examples of the problems which might be called "terminal" . The mutual implications occurring between them may serve as a starting-point for the discussion of mutual relations that seem to occur between cosmology as a natural science and philosophy . But can one practice "philosophy in the context of science" as philosophy of natural science or philosophy of science? The condition of modern research in general and that of interdisciplinary discussion in particular shows that the answer to the above questions cannot be but positive. As far as discrepancies between the two kinds of knowledge are concerned they are due to either monopolistic aspirations of natural sciences and philosophy or to indiscriminate transfer of arguments and statements, or to neglect of epistemological and methodological differences. The existing differences, however, do not result in acute isolation, setting rigorous limits or mutual disrespect . The dialogue is possible and desirable as well as coexistence and search for the correlation in the fields of "terminal problems". Philosophy, unless it is to "seal itself up in metaphysics" or cut itself off from numerous directly inaccessible spheres of reality must take advantage of natural sciences. Likewise, if natural sciences are not to fall in to extreme empiricism and refer to unconscious pseudo-philosophie’s they must not only recognize the existence of philosophy not as a purely different and not altogether nonsensical kind of cognition but also realize the existence of philosophical elements in themselves.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1990, 37-38, 3; 169-182
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia klasyczna a kosmologia kwantowa
The Problems Of Classical Cosmology Motivation For The Quantum Gravity Theory
Autorzy:
Golbiak, Jacek
Szydłowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909932.pdf
Data publikacji:
2005-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
loop quantum gravity
methodological issues
relativistic cosmology problems
Opis:
In this paper it is investigated the standard problems of relativistic cosmology like: singularity problem, flatness problem, horizon problem, acceleration problem and problem of structure origin. We discuss nature of these difficulties and we suggest existence of some analogies to the problems of Newtonian cosmology. We argue that the existence of serious problems of relativistic cosmology is strictly related with our understanding of space-time. The overcome of these problems means the exit beyond the standard model. We pointed out that the loop quantum gravity seems to be correct step toward to overcome problems of relativistic cosmology.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2005, 13, 3; 39-55
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Platonizm a współczesna kosmologia
Platonism and Contemporary Kosmology
Autorzy:
Szcześniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965131.pdf
Data publikacji:
1998-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
Review of: Andrej Nikolaevfë Pavlenko, "Evropejskaja kosmologija. Osnovanija epistemologiceskogo povrota", Intrada, Moskva 1997.
Źródło:
Filozofia Nauki; 1998, 6, 3-4; 165-169
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matematyka i kosmologia
Mathematics and Cosmology
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691306.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
mathematics
cosmology
noncommutative geometry
Opis:
The mathematical and cosmological works of a group associated with the Copernicus Center for Interdisciplinary Studies in Cracow are summarized. The group consists mainly of M. Heller, L. Pysiak, W. Sasin, Z. Odrzygóźdź and J. Gruszczak. The first paper by members of the group was published in 1988, and research has been continued to the present day. The main mathematical tool used in the first part of the group’s activity was the theory of differential spaces and, in the second, methods of noncommutative geometry. Among the main topics investigated have been classical singularities in relativistic cosmology and the unification of general relativity with quantum mechanics.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 50; 63-74
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KOSMOLOGIA BEDY CZCIGODNEGO (VIII WIEK)
THE COSMOLOGY OF BEDE THE VENERABLE (8TH CENTURY)
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488419.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kosmologia
wczesne średniowiecze
Beda Czcigodny
filozofia przyrody
wszechświat
cosmology
early Middle Ages
Bede the Venerable
philosophy of nature
universe
Opis:
The article presents the universe in cosmology of the Venerable Bede, British scholar of the eighth century. Bede’s description of the world as whole was made by the knowledge of ancient (Pliny the Elder) and Christian (St. Isidore of Seville). Geocentric cosmos conceived as a system of fixed stars and the planets on the circles. Celestial bodies are made of fire. On Earth, there are four elements. Bede was interested in philosophy of nature and enrichment of scientific knowledge with the theological reflection. Cosmology of Bede represents an important stage of development of science in Western Christianity in the early Middle Ages.
Artykuł przedstawia wszechświat w kosmologii Bedy Czcigodnego, brytyjskiego uczonego z VIII wieku. Beda opisywał świat za pomocą elementów wiedzy antycznej (Pliniusz Starszy) i chrześcijańskiej (św. Izydor z Sewilli). Kosmos pojmował jako geocentryczny system gwiazd osadzonych na sferze niebieskiej i planet krążących na okręgach. Ciała niebieskie zbudowane są z ognia. Na Ziemi występują cztery żywioły. Będą interesuje się przyrodoznawstwem i wzbogaca wiedzę naukową z pomocą refleksji teologicznej. Kosmologia Bedy stanowi ważny etap rozwoju nauk w zachodnim chrześcijaństwie wczesnego średniowiecza.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 1; 7-26
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Racjonalność-Falsyfikowalność-Kosmologia
Rationality - Falsifiability - Cosmology
Autorzy:
Heller, Michał
Kałuszyńska, Elżbieta
Kijowski, Jerzy
Staruszkiewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/963571.pdf
Data publikacji:
1995-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Źródło:
Filozofia Nauki; 1995, 3, 1-2; 143-182
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia medioplatońska w pismach Tacjana Syryjczyka i Atenagorasa z Aten
Medioplatonic Cosmology in the Writings of Tatians the Syrian and Athenagoras of Athens
Autorzy:
Biernaczyk, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992254.pdf
Data publikacji:
2021-12-27
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
Greek apologists
Middle Platonists
cosmology
God
matter
Logos
apologeci greccy
medioplatonicy
kosmologia
Bóg
materia
Opis:
The article presents the influence of Greek philosophy on early Christian thought. This was done on the example of the influence of Middle Platonism on the views of Tatian Syrian and Athenagoras of Athens. I focus on their understanding of cosmological issues related to questions about the cause, nature and purpose of the world. Firstly, I reconstructed the cosmological thought of Tatian and Athenagoras because their preserved writings do not directly address these issues; next, Icompared previous findings with the cosmological views of the 2nd century Platonists (Alcinous, Plutarch, Apuleius) to observe similarities and differences. Their different understanding of God’s goodness determined their understanding of causes, nature and the purpose of the cosmos. Other cosmological conclusions seem to emerge from this, which highlights the specificity of Christian and Platonic thought of the 2nd century. In addition, in the writings of the Greek Apologists we can find a new approach to matter which is not viewed as the second, eternal cause of the world.
W artykule ukazano oddziaływanie greckiej filozofii na myśl wczesnochrześcijańską. Dokonano tego na przykładzie wpływu nauki medioplatońskiej na poglądy Tacjana Syryjczyka i Atenagorasa z Aten. Skoncentrowano się na pojmowaniu przez nich zagadnień kosmologicznych związanych z pytaniami o przyczynę, naturę i cel świata. Na początku zrekonstruowano myśl kosmologiczną Tacjana i Atenagorasa, gdyż ich zachowane pisma nie dotyczą bezpośrednio tych zagadnień, a następnie porównano je z poglądami platoników II wieku (Alkinous, Plutarch, Apulejusz), co pozwoliło zaobserwować podobieństwa, a także występujące różnice. Decydującą rolę w pojmowaniu przyczyn, natury i celu kosmosu odgrywa odmienne rozumienie przez nich dobroci Boga. To z tego, jak się zdaje, wynikają odmienne wnioski kosmologiczne, które uwypuklają specyfikę myśli chrześcijańskiej i platońskiej II wieku. Ponadto w pismach omawianych apologetów greckich zauważalne jest nowe spojrzenie na kwestię materii, która nie jawi się jako druga – wieczna przyczyna świata.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 223-248
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria czasu mitycznego w komiksowych narracjach superbohaterskich
Autorzy:
Bajka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640788.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
czas mityczny, antropologia kulturowa, superbohaterowie, komiksy, wędrówka bohatera, kosmologia
Opis:
This article focuses on both cyclical and linear qualities of time in superhero-themed comic books, and confronts them with various theories of myth, stressing some major similarities and some interesting differences. It also gives a brief insight into the history and evolution of superhero narratives and explains their cultural impact and influence on consecutive generations of readers. The article aims to establish and validate a new position of superhero narratives as a modern myth material and a complete cosmology.
Źródło:
Studia Religiologica; 2014, 47, 2
0137-2432
2084-4077
Pojawia się w:
Studia Religiologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacjonizm i substancjalizm w kontekście teorii grawitacji i kosmologii
Autorzy:
Marek Szydłowski, Paweł Tambor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103021.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
relacjonizm
substancjalizm
kosmologia
teoria grawitacji
Opis:
W artykule przedstawiamy różne aspekty sporu pomiędzy substancjalną a relacyjną koncepcją czasu i przestrzeni. W tym kontekście dyskutujemy relacyjną strukturę ogólnej teorii względności Einsteina (OTW) oraz kontrastującą z nią Feynmanowską koncepcję absolutnej czasoprzestrzeni i niegeometrycznej teorii grawitacji. Teoria Feynmana jest alternatywna do OTW i nawiązuje do koncepcji absolutystycznej. Konfrontację między tymi teoriami można uważać za współczesną debatę analogiczną do dyskusji miedzy Leibnizem i Clarkiem. W pracy odnosimy się również do kosmologii i pokazujemy na przykładzie wyjaśniania ekspansji Wszechświata różnice między substancjalnym a relacyjnym stylem myślenia. Pokazujemy, że efekt ekspansji może być interpretowany tylko na gruncie kosmologii relacjonistycznej. Wskazujemy również na oryginalność myślenia Einsteina, dla którego relacyjna struktura teorii była przewodnikiem do jej poprawnego sformułowania.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 229-244
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza Boga nad światem a ład moralny według Księgi Hioba
Autorzy:
Tronina, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1623477.pdf
Data publikacji:
2015-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Hiob
władza
odpłata
cierpienie
zło
walka
kosmologia
Opis:
Nella cosmogonia vicino-orientale l’ordine politico si riflette in tutto il cosmo. In confronto eon tale concezzione del potere, Israele ha elaborato un altro modelio della creazione, armonizzato eon suo monoteismo rigoroso. Deutero-Isaia era propagatore precipuo di questa fede nel potere universale di Jahve. Il Libro di Giobbe, redatto nell’epoca dell’impero persiano, contiene un testimonio splendido del dibattimento sul probierna della ricompesa e della sofferenza. Immagini mitologici di combattimento delle divinità sono stati applicati ad illustrare il superamento di Jahvè sulle potenze del caos. La sapienza di Jahvè e il suo incrollabile governo guarantirono la stabilità del mondo creato e l’ordine morale. La giustizia (mishpat) divina costituisce fonadamento del potere politico e dell'ordine morale nel mondo.
Źródło:
Verbum Vitae; 2008, 14; 57-70
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od kosmografii do „systemu świata”. Rosyjska kosmologia wieku Oświecenia
Autorzy:
Artiemjewa, Tatiana W.
Mikeszin, Michał J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691120.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
russian philosophy
Enlightenment
cosmology
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2009, 45; 140-151
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyjaśniający charakter wnioskowań antropicznych w kosmologii.
Explanatory Nature of Anthropic Reasoning in Cosmology.
Autorzy:
Tambor, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521700.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
teorie wyjaśniania naukowego
zasady antropiczne
kosmologia
Opis:
Artykuł stanowi krytykę wybranych koncepcji wyjaśniania w ramach filozofii nauki, które zostały konfrontowane z praktyką badawczą kosmologii. Obok wyjaśniania charakterystycznego dla nauki rozumianej jako fizyka wszechświata pojawiają się nowe typy rozumowań w terminach szczególnego dostrojenia wszechświata do inteligentnego życia. Ujmując te relacje w nomenklaturę eksplanacyjną, tym, co domaga się wyjaśnienia, są takie, a nie inne własności Wszechświata (prawa fizyczne, wartości stałych fizycznych, itp.), natomiast wyjaśniający jest sam fakt istnienia życia biologicznego i świadomego. Ponieważ rozumowania, które rekonstruują relacje między tymi dwoma elementami, nazywane są często wyjaśnianiem antropicznym, zbadana zostanie właśnie taka funkcja zasad antropicznych. Zasadniczą tezą pracy jest stwierdzenie, że wyjaśniający charakter zasad antropicznych można obronić tylko w bardzo specyficznym kontekście metodologicznym. Bronię również wyjaśniania antropicznego w tym sensie, że można na podstawie przesłanek antropicznych formułować predykcje dające się empirycznie testować.
The last decades of cosmology development indicate that it has become, as it were, a rightful discipline of physics researching into the universe with the use of the whole physical knowledge available. In the contemporary cosmology, from the creation of the General Theory of Relativity to the second half of the twentieth century, the main task of cosmologists was to construct and test cosmological models of the universe. Nowadays you will notice that besides these objectives, there is a new type of justifying of the fact that the properties of the observable universe are such as they are, and no other. It is in this context that the anthropic explanation is proposed (the properties of the universe are tuned to the observable biological life forms). The reasonings called an anthropic explanation are formed, attempting to answer the question: why does the universe have the nature (properties) necessary for the biological life coming into existence in it? Their objectives are: firstly, an attempt at solving the difficulties of the Standard Cosmological Model; secondly, seeking explanation of the coincidence of large numbers and the so-called physical constants. The supporters of this kind of explanation are themselves aware of its fundamental weakness: it is neither a causal, nor nomological explanation; it fails to have the structure of a generalizing explanation, it is alleged to be a tautology. The anthropic principle in cosmology was initially regarded as an observational constrain for cosmological parameters of the standard model of the universe. However, it can be shown that some consequences of anthropic reasoning are testable, as well as that its explanatory nature is more evident in the specific forms of the theory of explanation.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 7-24
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół idei Boga kosmologów. Na marginesie książki K. Maślanki, Kosmologia współczesna (Kraków 1991) i jego artykułów z kosmologii
Autorzy:
Ślaga, Szczepan W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502323.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 1992, 1; 149-153
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologiczny kontekst formułowanych współcześnie argumentów teistycznych
The Cosmological Context of Currently Formulated Theistic Arguments
Autorzy:
Turek, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013195.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
argumenty teistyczne
kosmologia
theistic arguments
cosmology
Opis:
In this article the most important theistic arguments formulated by virtue of the achievements of contemporary cosmology are presented and critically discussed. In general, these are the so-called aposterioric arguments, i.e. those that descend from commonly accepted scientific facts in cosmology. In view of these facts an attempt is made to show that a theistic explanation is the best one among all the possible ones. Taking into consideration the fundamental essence of cosmological data, two the most important genera of formulated arguments are pointed out. The first one refers to the Big Bang widely affirmed in cosmology. It assumes the shape of the previous argument from the beginning of the time of the Universe. The main difficulty of this argument is the fact of its groundless attribute of the Big Bang with the character of the absolute beginning of time forewent only by nothingness. The second genera of the argumentation refers to the so-called cosmic coincidences affirmed in cosmology. Depending on philosophical interpretations of these coincidences, one may speak about the argumentation from the plan, rationality, mathematicality, teleology, subtlety or contingency of the Universe. The cognitive value of these arguments on the one hand depends on the legitimacy of the interpretations of cosmic coincidences and on the other hand it depends on the possibility of demonstrating that the theistic interpretation of philosophically interpreted scientific facts is the best possible explanation. Because there is no easy way to demonstrate the validity and correctness of both ways of ratiocination, therefore the evidential strength of all these arguments evokes many questions.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 295-313
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komu i po co jest dziś potrzebna filozofia przyrody?
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013891.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
dialog kultur
kosmologia
philosophy of nature
intercultural dialog
cosmology
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 410-411
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmos teorii. Wprowadzenie do konceptu
Cosmos of Theories. Introduction to the Concept
Autorzy:
Regiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445459.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
literary theory,cosmology,poststructuralism,social group
teoria literatury,kosmologia,poststrukturalizm,grupa społeczna
Opis:
Each social group – including the scientific community – creates a series of internal tensions that determine the relations within that group. They can be explained by social theories, but some phenomena transcend the boundaries of sociology. Theories of the universe provide an interesting perspective in the interpretation of systems within the group. Looking at cosmological models and theories, the article attempts to conceptualize the cosmological metaphor in theoretical and literary reflection. On the basis of Guth’s, Bondi’s or Gödel’s models, the dynamics of development in literary studies is being considered.
Każda grupa społeczna – w tym środowisko naukowe – wytwarza szereg wewnętrznych napięć, które determinują relacje wewnątrz tejże grupy. Można je tłumaczyć teoriami społecznymi, jednak niektóre zjawiska wykraczają poza granice socjologii. Ciekawą propozycję w interpretacji układów wewnątrz grupy przynoszą teorie wszechświata. Przyglądając się modelom i teoriom kosmologicznym, artykuł podejmuje próbę konceptualizacji metafory kosmologicznej w refleksji teoretycznoliterackiej. Na bazie modeli Gutha, Bondiego czy Gödla rozważa się dynamikę rozwoju kierunków badań literaturoznawczych.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7; 16-25
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Helge Kragh, Wielkie spekulacje. Teorie i nieudane rewolucje w fizyce i kosmologii, tłum. Tomasz Lanczewski, wyd. 1, Copernicus Center Press, Kraków 2016
Autorzy:
Sadłocha, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560681.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Omówienie
kosmologia
Opis:
Omówienie książki: Helge Kragh, Wielkie spekulacje. Teorie i nieudane rewolucje w fizyce i kosmologii, tłum. Tomasz Lanczewski, wyd. 1, Copernicus Center Press, Kraków 2016
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2016, 23; 331-332
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o uprawianiu historii kosmologii
Some Remarks on Doing History of Cosmology
Autorzy:
Heller, Michał
Mączka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012855.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia kosmologii
współczesna kosmologia
history of cosmology
modern cosmology
Opis:
One of Fr. Joseph Turek’s scientific interests was history of the 20th century cosmology. These short remarks on the subject we dedicate to his memory. After briefly presenting first historical surveys of the early relativistic cosmology, and mentioning those devoted to Georges Lemaître and Alexander Friedman, we focus on two scientific congresses, one held in Bologna (1988) and another in Valencia (2000), the aim of which was to review historical developments of modern cosmology. In the second half of the 20th century, history of science matured as an academic discipline and elaborated new style in doing history. Rapid progress in cosmology after the discovery of the microwave background radiation in 1965 still awaits its more comprehensive historical elaboration.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 103-114
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 60

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies