Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Judaizm"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 165
Tytuł:
Łukasz Kamykowski, Obraz Izraela i Żydów w myśli chrześcijańskiej, WAM: Kraków 2022, ss. 405
Łukasz Kamykowski, The image of Israel and the Jews in Christian thought, WAM: Kraków 2022, pp. 405
Autorzy:
Altman, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23051040.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Izrael
Żydzi
judaizm
chrześcijaństwo
Israel
Jews
Judaism
Christianity
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 475-477
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Macierzyństwo po żydowsku w narracjach matek żyjących w Polsce
Jewish Motherhood in the Narratives of Mothers Living in Poland
Autorzy:
Krawczyk, Agnieszka
Matusiak-Rojek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763381.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
macierzyństwo
matka-Polka
Jidysze Mame
judaizm
chrześcijaństwo
katolicyzm
wychowanie religijne
motherhood
Polish Mother
Yiddish Mame
Judaism
Christianity
Catholicism
religious upbringing
Opis:
W niniejszym artykule prezentujemy macierzyńskie doświadczenia trzech kobiet żydowskiego pochodzenia. Dane zebrane zostały za pomocą wywiadu swobodnego z elementami narracji, a analizowane za pomocą językowo-narracyjnej metody analizy tekstu. Głównym pytaniem, na które staramy się znaleźć odpowiedź, jest: Jakie typy macierzyństwa prezentują matki Żydówki? I czym charakteryzuje się każdy z nich? Cele artykułu to: (1) Zestawienie trzech stylów macierzyństwa i charakterystyka każdego z nich, (2) Ukazanie znaczenia transferu kultury pochodzenia i wychowania dla pełnienia roli rodzicielskiej przez kobiety pochodzenia żydowskiego. W artykule przedstawiamy kulturowy wzór macierzyństwa, zestawiamy figurę Matki Polki z Jidysze Mame. Następnie prezentujemy szczegółowe założenia metodologiczne. W kolejnej części charakteryzujemy trzy typy macierzyństwa: jednokulturowe, dwukulturowe i wielokulturowe. Nasze analizy prowadzą do wniosków końcowych, wskazujących na to, że pomimo współczesnych przemian społecznych nadal za religijne wychowanie dzieci odpowiadają matki. Jednocześnie wskazujemy na podobieństwa pomiędzy matką-Polką a Jidysze Mame.
This article discusses the maternal experiences of three women of Jewish origin. The data was collected by means of a free-text interview with narrative elements, and analyzed by means of the linguistic-narrative method of text analysis. The main question we seek to answer is: What types of motherhood do Jewish mothers represent? and What are the characteristics of each of them? The aims of the article are (1) to juxtapose the three styles of motherhood and describe each of them, and (2) to show the importance of the transfer of the culture of origin and upbringing for the performance of the parental role by Jewish women. In this paper, we discuss the cultural pattern of motherhood, by juxtaposing the figure of the Polish Mother with the Yiddish Mame. We then outline the detailed methodological design of the article. In the next section, we characterize three types of motherhood: mono-cultural, bicultural and multicultural. Our analysis leads to a conclusion indicating that despite contemporary social changes, mothers are still responsible for the religious upbringing of their children. At the same time, we point out the similarities between the Polish Mother and the Yiddish Mame.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2023, 26, 1; 103-123 (pol); 103-122 (eng)
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ofiara wdzięczności
The Sacrifice of Thanksgiving
Autorzy:
Stypuła, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083908.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
gratitude
Judaism
Jews
Psalms
prayer
wdzięczność
judaizm
Żydzi
Psalmy
modlitwa
Opis:
Za punkt wyjścia, w swoich rozważaniach nad znaczeniem składania ofiary (z) wdzięczności w starotestamentowym rytuale, przyjmę psalmy dziękczynne, które rozpoznaje się zwykle przez obecność w nich słów pochodzących od hebrajskiego rdzenia jada, czyli dziękować. W Psalmach tych także można znaleźć takie zwroty jak hodu – dziękujcie czy toda – dziękczynienie. Dodatkowo w pierwszym rzędzie słowo hoda znaczy rozpoznać i uznać. Wdzięczność będzie zatem nabierała charakteru dziękczynnego tylko wtedy, kiedy będzie ona w sobie zawierała czynność rozpoznania i uznania. Psalmy dziękczynne zbudowane są również na przeciwstawieniu tematycznym śmierć-życie prowadzącym do diametralnego zwrotu w egzystencji. Wyrazem takiego stanu są ofiary, które według midraszu Rabiego Kahany oddziałują na sferę kosmiczną. Ich składanie jest tożsame wtedy ze stwarzaniem nieba i ziemi. Co więc leży u podstaw kultu ofiarnego w Tanachu? Co go ukierunkowało i nadało mu znaczenie? Jaka jest rola wdzięczności w tym procesie i do kogo jest ona dzisiaj kierowana?
The author chose as the point of departure for his reflections on the meaning of the sacrifice of thanksgiving in the Old Testament ritual thanksgiving psalms, recognised usually by the presence of words originating from the Hebrew jada – give thanks. Such phrases as hodu – give thanks or toda can be also found in the Psalms. In addition, the word hoda’ah means, first of all, to recognise. Gratitude thus will assume the character of thanksgiving only when it contains the activity of recognition and appreciation. Thanksgiving psalms are also built on a death-life thematic contraposition resulting in a diametrical turn in existence. The expression of such a state involves sacrifices which, according to the Rabbi Kahane Midrash, affect the cosmic sphere. Offering them is then identical with the creation of Heaven and Earth. What, therefore, consists the foundation of the sacrificial in the Tanach? What steered it and endowed it with significance? What is the role of thanksgiving in this process, and to whom is it addressed today?
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 117-121
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ofiary krwawe w świetle wybranych fragmentów Miszny
Blood Sacrifices in the Light of Some Selected Texts of Mishnah
Autorzy:
Marcinkowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23202359.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Sacrificial cult
blood sacrifices
Mishnah
rabbinic Judaism
kult ofiarny
ofiary krwawe
Miszna
judaizm rabiniczny
Opis:
Miszna stanowiąca istotę judaizmu rabinicznego, w przekazach ustnych od III w. p.n.e., a spisana pod koniec II w. n.e., opisuje kult ofiarny w Świątyni Jerozolimskiej przed jej zburzeniem przez Rzymian w 70 roku n.e. Przekaz Miszny precyzuje i wyjaśnia biblijne rytuały związane ze składaniem ofiar, wśród których poczesne miejsce zajmują ofiary krwawe (zewachim). Miszna poświęca temu zagadnieniu osobny traktat zatytułowany właśnie Zewachim (Ofiary krwawe). Celem artykułu jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi problematyki kultu ofiarnego sprawowanego w Świątyni Jerozolimskiej dotyczącego ofiarowania zwierząt jej poświęconych. Artykuł wskazuje główne aspekty sprawowanego kultu, obowiązujące rytuały i reguły nimi rządzące oraz związane z tym zagadnienia, z jakimi przyszło się zmierzyć w starożytności tannaitom, twórcom Miszny.
The Mishnah, which is the essence of Rabbinic Judaism, both in oral tradition since the third century B.C., and after it was written down by the end of the 2nd century A.D., describes the sacrificial cult in the Temple of Jerusalem prior to its destruction by the Romans in the 70 A.D. the message of the Mishnah states precisely and explains biblical rituals related to making sacrifices, among which blood sacrifices (zevahim) occupy a prominent place. The Mishnah devotes a separate treatise to this issue, entitled Zevahim (Blood sacrifices). The purpose of the study is to show the Polish reader the problems of the sacrificial cult performed in the Temple of Jerusalem with regard to the offering of animals which were dedicated to it. The paper presents the main aspects of the cult performed, the rituals and rules that governed them, as well as the ensuing problems faced by the Tannaites, who were the authors of the Mishnah in ancient times.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2023, 53; 75-96
0137-4338
2720-7102
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieśń nad Pieśniami w Zoharze
Song of Songs in the Zohar
Autorzy:
Moreno-Szypowska, Jadwiga Clea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27840353.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zohar
God
Shechinah
names
Judaism
Bóg
Szechina
imiona
judaizm
Opis:
Księga Blasku czyli Zohar to księga powstała w średniowiecznej Hiszpanii. I choć podaje się, że jej autorem był wielki rabbi początku wieków, Szymon bar Jochaj, głębsza analiza, szczególnie lingwistyczna (dzieło napisane jest sztucznym aramejskim, w który wpleciono słowa arabskie, greckie i romance) wykazała, że tak naprawdę napisał ją kastylijski kabalista Mojżesz z Leonu podający się za osobę, która tylko odnalazła manuskrypt i przepisała go w kilku kopiach. Zohar, obrazoburczy dla jednych, stanowi dla drugich trzeci – po Torze i Talmudzie – najważniejszy tekst religii żydowskiej. Jest on swoistym podsumowaniem wielowiekowej mądrości Sefardyjczyków – zarówno reprezentantów kabały ekstatyczno-profetycznej, jak i teurgiczno-teoretycznej – przekazanym w formie opowieści o przygodach Szymona bar Jochaja, który wraz z synem oraz adeptami przemierza Palestynę, rozważając hebrajską Biblię, a w szczególności Pięcioksiąg. Wędrowcy w swoich rozmyślaniach uciekają się do autorytetu najwybitniejszych rabinów, a z tworzonej rzez nich egzegezy wyłania się swoista teoria Bożych Imion stanowiąca podstawę dla przyszłej mistyki żydowskiej, która w oparciu o Księgę Blasku powstanie na ziemiach Safedu za sprawą m. in. Mojżesza Cordovero i Izaaka Lurii. Niniejszy artykuł przedstawia tą teorię szczegółowo, posiłkując się dla lepszego zrozumienia zawiłości Zoharu objaśnieniami najważniejszych jego znawców, takich jak D. Matt, Ch. Mopsik, M.A. Ouaknin, G. Scholem i G. Vajda.
The Book of Radiance or Zohar is a book created in medieval Spain. And although it is said that its author was the great rabbi of the beginning of the centuries, Shimon bar Yochai, a deeper analysis, especially linguistic (the work is written in artificial Aramaic, in which Arabic, Greek and romance words are woven) showed that it was actually written by the Castilian Kabbalist Moses of Leon, claiming to be the person who only found the manuscript and copied it in several copies. The Zohar, iconoclastic for ones, is for others the third – after the Torah and Talmud – the most important text of the Jewish religion. It is a kind of summary of the centuries-old wisdom of the Sephardim – both representatives of ecstatic-prophetic Kabbalah and theurgical-theoretical – given in the form of a story about the adventures of Simon bar Yochai, who together with his son and adepts travels through Palestine, meditating on the Hebrew Bible, in particular the Pentateuch. Wanderers in their meditations resort to the authority of the most eminent rabbis, and from the exegesis created from them emerges a specific theory of God's Names constituting the basis for future Jewish mysticism, which, based on the Book of Radiance, will be created in the lands of Safed thanks to, among others, Moses Cordovero and Isaac Luria. This article presents this theory in detail, using explanations of its most important experts, such as D. Matt, Ch. Mopsik, M.A. Ouaknin, G. Scholem and G. Vajda, for a better understanding of the intricacies of the Zohar.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2023, 20; 67-92
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psalmy w ordo paenitentiae (studium historyczno-liturgiczne)
Psalms in ordo paenitentiae (a historical-theological study)
Autorzy:
Superson, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432206.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
psalms
penance
judaism
Christianity
sacrament
psalmy
pokuta
judaizm
chrześcijaństwo
sakrament
Opis:
Psalmy w ordo paenitentiae (studium historyczno-liturgiczne)Księga Psalmów zawarta w Starym Testamencie to zbiór natchnionych pieśni religijnych o bogatej tematyce, za pomocą których Kościół rzymskokatolicki składa Bogu ofiarę chwały. Zarazem misją Kościoła jest niesienie wszystkim ludziom Bożego przebaczenia. Artykuł niniejszy wykazuje obecność wersetów psalmicznych czy też całych psalmów w trzech środowiskach i ich tekstach: w judaistycznych obrzędach pokutnych, w Pawłowej doktrynie o usprawiedliwieniu i w sprawowaniu sakramentu pokuty na Zachodzie. Owocem badania jest konstatacja, że Scriptura crescit cum orante nie tylko podczas lektury Pisma, ale przede wszystkim jako jego aktualizacja i waloryzacja w przebiegu obrzędu sakramentu pokuty. Konstatacja ta skłania do postawienia kwestii: sine psalmis nulla paenitentia?
The book of Psalms in the Old Testament is a set of inspired religious songs embracing a rich variety of topics through which the Roman-Catholic Church offers to God a sacrifice of glory. Yet the mission of the Church is to share God's reconciliation with all people of the world. The following article indicates the presence of psalmodic verses or the entire psalms in three contexts and their texts: in judaistic rites of penance, in the Pauline doctrine of justification and in the celebration of the sacrament of penance in the West. The fruit of this investigation may be the conclusion, that Scriptura crescit cum orante not only during the reading of the Scriptures, but mainly as its actualization and valorization while celebrating the sacrament of penance. Such a view inclines for a reflection, whether sine psalmis nulla paenitentia?
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2023, 62, 2; 85-100
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane religijne aspekty rozwoju społeczności żydowskiej Drohobycza w ostatnich latach monarchii Habsburgów
Selected religious aspects of the development of the Jewish community of Drohobycz in the last years of the Habsburg Monarchy
Autorzy:
Thomas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803968.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Drohobycz
Żydzi
dobroczynność
przemysł naftowy
judaizm
Jews
philanthropy
oil industry
Judaism
Opis:
Artykuł jest próbą nakreślenia historii osadnictwa żydowskiego w Drohobyczu poprzez pryzmat działań prospołecznych. Przedstawia również ciąg wydarzeń związanych z życiem społeczności żydowskiej pod koniec panowania Habsburgów. Aktywność Żydów w mieście na czas wojny została zawieszona, a budynki użyteczności publicznej przejęły wojska rosyjskie i austriackie. Wiele z nich uległo zniszczeniu w stopniu, który wymagał pilnych i dużych nakładów finansowych. I wojna światowa pokazuje zniszczenie i jednocześnie rozpoczyna nowy rozdział w życiu społeczności żydowskiej Drohobycza.
The article attempts to outline the history of Jewish settlement in Drohobycz through the prism of their philanthropic activities. It also presents a sequence of events related to the life of the Jewish community towards the end of Habsburg rule. During the war, the Jewish activity in the city was suspended, and the buildings were taken over by Russian and Austrian forces. Many of these buildings were severely damaged and required urgent and substantial financial investments. World War I presents the destruction of Jewish community but also marks the beginning of a new chapter in its life in Drohobycz.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 287-299
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mówiący po hebrajsku”. Autobiografizm George’a Steinera
„Speaking Hebrew”. Autobiography in the Work of George Steiner
Autorzy:
Krzyżowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148854.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
(crypto)autobiography
Judaism
anti-Semitism
literature
(krypto)autobiografia
judaizm
antysemityzm
literatura
Opis:
Tekst stanowi próbę przedstawienia (krypto)autobiograficznych fragmentów w twórczości George’a Steinera. Oparty jest na założeniu, że pochodzenie i doświadczenia intelektualisty silnie, choć niejawnie, rzutowały na jego działalność naukową. Co za tym idzie, w tekście zostają prześledzone wątki z życia Steinera rezonujące w jego rozstrzygnięciach literaturoznawczych oraz filozoficznych.
The text is the author’s attempt to present (crypto)autobiographical fragments in George Steiner’s work. The main axis of the article is the assumption that the intellectual’s origin and experiences strongly, though covertly, influenced his scientific activity. Consequently, the text traces the threads from Steiner’s life that resonate in his literary critic and philosophical decisions.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2022, 18; 77-86
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument skrypturystyczny w teologii fundamentalnej i uwarunkowania jego waloru motywacyjnego
Argument from Scripture in Fundamental Theology and Determinants of its Motivational Value
Autorzy:
Słupek, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343151.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teologia fundamentalna
argument skrypturystyczny
judaizm biblijny
wypełnienie się Pism
relektura tekstu świętego
fundamental theology
argument from Scriptures
biblical Judaism
fulfillment of Scripture
relecture of the sacred text
Opis:
W teologii fundamentalnej jednym z istotnych argumentów, przywoływanych dla uwiarygodnienia boskiej godności Jezusa z Nazaretu, jest argument skrypturystyczny. Chodzi w nim o wykazanie, że w historycznej Osobie Jezusa z Nazaretu zrealizowały się mesjańskie proroctwa i zbawcze obietnice Starego Testamentu. Był on obecny już w autoapologii Jezusa z Nazaretu oraz w działalności ewangelizacyjnej Kościoła apostolskiego. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na mało dotąd eksponowane historyczno-teologiczne uwarunkowania waloru motywacyjnego tegoż argumentu. Dla zrealizowania tego celu ukazano najpierw specyfikę spojrzenia na ten argument w historii i obecnie. Następnie przedstawiono trzy istotne uwarunkowania jego waloru motywacyjnego. Przywołując ten argument dla uwiarygodnienia mesjańskich roszczeń Jezusa z Nazaretu, trzeba najpierw mieć na uwadze fakt wielopostaciowości judaizmu w czasach, w których On żył. Nie mniej ważną kwestią jest właściwe rozumienie eksponowanego wypełnienia się starotestamentalnych proroctw w Jezusie z Nazaretu. Z tym zaś związana jest trzecia kwestia – praktyka dokonywania relektury tekstu świętego w tradycji żydowskiej. Zarysowane uwarunkowania, właściwie uwzględniane w wykładzie teologii fundamentalnej, mogą przyczyniać się do skuteczniejszego motywowania do wiary chrześcijańskiej za pomocą argumentu biblijnego.
One of the essential arguments in fundamental theology invoked to authenticate the divine dignity of Jesus of Nazareth is the argument from Scripture. This argument demonstrates that in the historical person of Jesus of Nazareth the messianic prophecies and saving promises of the Old Testament were fulfilled. This line of thought was already present in the auto-apology of Jesus of Nazareth and in the evangelizing activity of the Apostolic Church. The aim of this article is to point out the historical and theological determinants of the motivational value of this argument, which have not been sufficiently shown so far. To achieve this goal, the historical overview of the argument was first presented. Next, three important determinants of its motivational value were shown. Invoking this argument to authenticate the messianic claims of Jesus of Nazareth, one must first bear in mind the fact of the multiformity of Judaism at the time in which He lived. No less important is the correct understanding of the fulfillment of the Old Testament prophecies in Jesus of Nazareth. Related to this is the third issue – the practice of relecture of the sacred text in the Jewish tradition. The outlined determinants, properly taken into account in the lecture of fundamental theology, can contribute to a more effective motivation to the Christian faith by means of a biblical argument.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 9; 27-44
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewige Sehnsucht eines ewigen Fremdlings – Zur Sehnsuchtsproblematik aus deutsch-jüdischer Perspektive
Eternal Longing of an Eternal Stranger – On the Problem of Longing from a German-Jewish Perspective
Wieczna tęsknota wiecznego Obcego – O problemie tęsknoty z perspektywy niemiecko-żydowskiej
Autorzy:
Klimas, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28291120.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Sehnsucht
Zionismus
Judentum
Bertha Badt-Strauss
Else Lasker-Schüler
Margarete Susman
Grete Weil-Jockisch
Tęsknota
syjonizm
judaizm
longing
Zionism
Judaism
Opis:
 Sehnsucht ist ein Gefühl, dass vielleicht dem jüdischen Volk bekannter ist als allen anderen Nationen. In ihrer Jahrhunderte dauernden Diasporaexistenz sehnten sich Juden angesichts der entfremdenden Wirklichkeit immer wieder nach einem Gemeinschaftsgefühl, nach der verlorenen Heimat, oder auch nach legitimer Einbürgerung. Der vorliegende Beitrag ist ein Versuch, die Sehnsuchtsproblematik im Spannungsfeld zwischen Zionismus und deutsch-jüdischer Symbiose zu beleuchten. Einen methodologischen Zugriff bilden dabei ausgewählte Texte von Bertha Badt-Strauss, Margarete Susmann und Else Lasker-Schüler.
Tęsknota to uczucie być może bardziej znane narodowi żydowskiemu niż jakiemukolwiek innemu. W swojej wielowiekowej egzystencji w diasporze, w obliczu obcej rzeczywistości, Żydzi wielokrotnie tęsknili za poczuciem wspólnoty, za utraconą ojczyzną, a nawet za legalną naturalizacją. Niniejszy artykuł jest próbą rzucenia światła na problem tęsknoty w polu napięć między syjonizmem a symbiozą niemiecko-żydowską. Z metodologicznego punktu widzenia podstawę do badań stanowią wybrane teksty Berthy Badt-Strauss, Margarete Susmann i Else Lasker-Schüler.
Longing is a feeling perhaps more familiar to the Jewish people than to any other nation. In their centuries-long diaspora existence, Jews have repeatedly yearned for a sense of community in the face of alienating reality, for the lost homeland, or even for legitimate naturalisation. This article is an attempt to shed light on the problem of longing in the field of tension between Zionism and German-Jewish symbiosis. Selected texts by Bertha Badt-Strauss, Margarete Susman, Else Lasker-Schüler and Grete Weil-Jockisch provide a methodo-logical approach.
Źródło:
Transfer. Reception studies; 2022, 7; 55-72
2451-3334
Pojawia się w:
Transfer. Reception studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rabinacka reorganizacja judaizmu biblijnego i jej znaczenie dla formułowania argumentu skrypturystycznego w teologii fundamentalnej
The Rabbinic Reorganization of Biblical Judaism and its Relevance to the Formulation of the Scriptural Argument in Fundamental Theology
Autorzy:
Słupek, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433641.pdf
Data publikacji:
2022-07-26
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
teologia fundamentalna
argument skrypturystyczny
judaizm biblijny
judaizm rabiniczny
Biblia hebrajska
Jerozolima
Septuaginta
fundamental theology
scriptural argument
biblical Judaism
rabbinic Judaism
Jerusalem
Septuagint
Hebrew Bible
Opis:
Jednym z klasycznych argumentów stosowanych w teologii fundamentalnej jest argument skrypturystyczny. Chodzi w nim o wykazanie, że w historycznej osobie Jezusa z Nazaretu zrealizowały się mesjańskie proroctwa i zbawcze obietnice Starego Testamentu. Z tego też względu bywa również nazywany biblijnym lub z proroctw. Istotne tło, bez którego nie sposób właściwie odwoływać się do tego argumentu, stanowią złożone realia historyczno-teologiczne, w jakich następowało stopniowe rozchodzenie się dróg Kościoła i Synagogi. Kluczowe znaczenia ma tu zdobycie i zniszczenie Jerozolimy w 70 roku oraz następująca po tym rabinacka reorganizacja judaizmu biblijnego. Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest wskazanie istotnych cech tej reorganizacji i jej znaczenia dla formułowania argumentu skrypturystycznego w teologii fundamentalnej. Kwestia ta nie doczekała się jak dotąd szerszego omówienia w literaturze przedmiotu. Realizując przyjęty cel, wskazano najpierw na konsekwencje płynące z faktu zburzenia Jerozolimy. Omówiono następnie znaczenie Septuaginty (LXX) i fakt jej odrzucenia przez judaizm rabiniczny oraz wskazano na specyfikę masoreckiej wokalizacji tekstu Biblii hebrajskiej. W końcowej części wskazano na płynące z omówionych treści istotne inspiracje dla teologii fundamentalnej. Dzięki temu argument skrypturystyczny zyskuje w swej wymowie i może ciągle być pomocny na drodze uwiarygodniania osoby i dzieła Jezusa z Nazaretu.
One of the classic arguments used in fundamental theology is the scriptural argument. It aims at showing that in the historical person of Jesus of Nazareth the messianic prophecies and salvific promises of the Old Testament were fulfilled. For this reason, it is also sometimes called biblical or prophetic. An important background, without which it is impossible to properly refer to this argument, is the complex historical and theological reality in which the gradual divergence of the ways of the Church and the Synagogue took place. Of key importance here is the capture and destruction of Jerusalem in 70 CE and the subsequent rabbinic reorganization of biblical Judaism. The primary purpose of this paper is to point out the prominent features of this reorganization and its significance for the formulation of the scriptural argument in fundamental theology. This issue has not yet been widely debated in the literature on the subject. In pursuit of the stated aim, the consequences of the destruction of Jerusalem have been pointed out first. Next, the author discusses the meaning of the Septuagint (LXX) and the fact of its rejection by rabbinic Judaism, and points to the specificity of the Masoretic vocalization of the text of the Hebrew Bible. The final section points to the important inspirations for fundamental theology that flow from the contents discussed. In this way the scriptural argument gains in its significance and can still be helpful in substantiating the person and work of Jesus of Nazareth.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2022, 30, 1; 67-82
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regulacje prawne zakładów kąpielowych rytualnych (mykw) dla ludności żydowskiej w II Rzeczpospolitej Polskiej. Zarys problematyki
Legal regulations of ritual bathing establishments (mikvah) for the Jewish population in the Second Polish Republic. Outline of the problem.
Autorzy:
Bobkier, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145227.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
judaizm
Żydzi
łaźnie
zakłady kąpielowe
kąpiele rytualne
mykwa
gminy wyznaniowe
Judaism
Jews
bathhouses
bathing establishments
ritual baths
mikvah
religious communities
Opis:
Ludność żydowska, obecna na ziemiach polskich od XI w., stanowiła w II Rzeczpospolitej Polskiej dziesiątą część populacji. Posiadała ona konstytucyjnie zagwarantowane prawo do swobodnego wyznawania religii mojżeszowej, w tym do prowadzenia kąpieli rytualnych. Woda pojmowana jako symbol duchowego oczyszczenia obecna jest we wszystkich wielkich religiach świata. Szczególne jednak miejsce zajmuje w judaizmie. Mykwa, rytualna kąpiel, wymagana jest w szeregu przypadków nieczystości duchowej i fizycznej. W odrodzonej po zaborach Polsce ponad połowę wszystkich zakładów kąpielowych – łaźni publicznych stanowiły właśnie żydowskie mykwy. Zgodnie z wprowadzonymi w 1919 r. przepisami regulującymi funkcjonowanie gmin żydowskich, ich obowiązkiem było utrzymywanie kąpieli rytualnych. Kolejne przepisy określiły tę aktywność już tylko w kategoriach kompetencji gminy wyznaniowej. Mykwy prowadzące działalność komercyjną podlegały opodatkowaniu jak zwykłe przedsiębiorstwa. Przepisy sanitarne dotyczące mykw zawarte były w okresie międzywojennym w dwóch rozporządzeniach – z 1921 r. oraz z 1936 r. To ostatnie rozporządzenie obowiązywało aż do 2002 r., czyli w trzech różnych formach polskiej państwowości. Zgodnie z ustawą z 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej gminy żydowskie dbają nadal o łaźnie rytualne.
The Jewish population, who arrived in Poland in the 11th century, constituted one tenth of the population in the Second Polish Republic. They had the constitutionally guaranteed right to freely profess the Mosaic religion, including ritual baths. Water, understood as a symbol of spiritual purification, is present in all the main religions of the world. However, it occupies a special place in Judaism. The mikvah, a ritual bath, is required in many cases of spiritual and physical uncleanness. In Poland, reborn after the partitions, Jewish mikvahs constituted more than half of all bathing establishments – public baths. Pursuant to the regulations governing the functioning of Jewish communities, introduced in 1919, their duty was to maintain ritual baths. Subsequent regulations defined this activity only in terms of the competence of the religious community. Commercial mikvahs were taxed like ordinary businesses. In the interwar period, sanitary regulations concerning mikvahs were included in two ordinances – in 1921 and in 1936. The latter regulation was in force until 2002, i.e. in three different forms of Polish statehood. Pursuant to the 1997 Act on the State’s Relationship to Jewish Religious Communities in the Republic of Poland, Jewish communities still care for ritual baths.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Collegium Witelona; 2022, 1, 42; 29-48
2956-302X
2956-3208
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Collegium Witelona
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regulacje prawne zakładów kąpielowych rytualnych (mykw) dla ludności żydowskiej w II Rzeczpospolitej Polskiej. Zarys problematyki
Legal regulations of ritual bathing establishments (mikvah) for the Jewish population in the Second Polish Republic. Outline of the problem.
Autorzy:
Bobkier, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081497.pdf
Data publikacji:
2022-06-25
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
judaizm
Żydzi
łaźnie
zakłady kąpielowe
kąpiele rytualne
mykwa
gminy wyznaniowe
Judaism
Jews
bathhouses
bathing establishments
ritual baths
mikvah
religious communities
Opis:
Ludność żydowska, obecna na ziemiach polskich od XI w., stanowiła w II Rzeczpospolitej Polskiej dziesiątą część populacji. Posiadała ona konstytucyjnie zagwarantowane prawo do swobodnego wyznawania religii mojżeszowej, w tym do prowadzenia kąpieli rytualnych. Woda pojmowana jako symbol duchowego oczyszczenia obecna jest we wszystkich wielkich religiach świata. Szczególne jednak miejsce zajmuje w judaizmie. Mykwa, rytualna kąpiel, wymagana jest w szeregu przypadków nieczystości duchowej i fizycznej. W odrodzonej po zaborach Polsce ponad połowę wszystkich zakładów kąpielowych – łaźni publicznych stanowiły właśnie żydowskie mykwy. Zgodnie z wprowadzonymi w 1919 r. przepisami regulującymi funkcjonowanie gmin żydowskich, ich obowiązkiem było utrzymywanie kąpieli rytualnych. Kolejne przepisy określiły tę aktywność już tylko w kategoriach kompetencji gminy wyznaniowej. Mykwy prowadzące działalność komercyjną podlegały opodatkowaniu jak zwykłe przedsiębiorstwa. Przepisy sanitarne dotyczące mykw zawarte były w okresie międzywojennym w dwóch rozporządzeniach – z 1921 r. oraz z 1936 r. To ostatnie rozporządzenie obowiązywało aż do 2002 r., czyli w trzech różnych formach polskiej państwowości. Zgodnie z ustawą z 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej gminy żydowskie dbają nadal o łaźnie rytualne.
The Jewish population, who arrived in Poland in the 11th century, constituted one tenth of the population in the Second Polish Republic. They had the constitutionally guaranteed right to freely profess the Mosaic religion, including ritual baths. Water, understood as a symbol of spiritual purification, is present in all the main religions of the world. However, it occupies a special place in Judaism. The mikvah, a ritual bath, is required in many cases of spiritual and physical uncleanness. In Poland, reborn after the partitions, Jewish mikvahs constituted more than half of all bathing establishments – public baths. Pursuant to the regulations governing the functioning of Jewish communities, introduced in 1919, their duty was to maintain ritual baths. Subsequent regulations defined this activity only in terms of the competence of the religious community. Commercial mikvahs were taxed like ordinary businesses. In the interwar period, sanitary regulations concerning mikvahs were included in two ordinances – in 1921 and in 1936. The latter regulation was in force until 2002, i.e. in three different forms of Polish statehood. Pursuant to the 1997 Act on the State’s Relationship to Jewish Religious Communities in the Republic of Poland, Jewish communities still care for ritual baths.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2022, 1, 42; 29-48
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunki chrześcijańsko-żydowskie w świetle twórczości Adama Zielińskiego
Christian-Jewish relations in the light of the works of Adam Zieliński
Autorzy:
Romejko, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148262.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Austria
Christianity
Judaism
Polska
Adam Zieliński
chrześcijaństwo
judaizm
Polska
Opis:
Adam Zieliński (1929–2010) wychowywał się przed II wojną światową w Stryju, mieście w południowej Polsce. Szczęśliwe dzieciństwo w inteligenckiej rodzinie żydowskiej zamieniło się w traumatyczne doświadczenie związane z niemieckim terrorem. Po wojnie wyjeżdża do Krakowa, kończy studia, żeni się i rozpoczyna pracę w radiu. Zmiana sytuacji politycznej wpłynęła na decyzję o emigracji do Wiednia, gdzie odniósł sukces gospodarczy i literacki. W swej twórczości prezentuje galicyjskich Żydów, którzy stanowili paralelną, a zarazem bliską społeczność do Polaków i Ukraińców. W Wiedniu Żydzi i Polacy zmagają się z niechęcią Austriaków. Zieliński doświadcza tego w dwójnasób – jako Żyd i Polak w jednej osobie. Związane z tym problemy w interesujący sposób uwypukla w powieściach i opowiadaniach. W publicystyce stawia przed sobą inne zadanie – działać na rzecz pojednania między Polakami i Żydami, a co za tym idzie między chrześcijaństwem (katolicyzmem) i judaizmem. Jako literat Zieliński dobrze wywiązuje się z postawionego sobie zadania, publicystyka zaś, naznaczona przewrażliwieniem, prowadzi go do wypowiadania krzywdzących opinii, niesłużących zbliżeniu polsko-żydowskiemu.
Adam Zieliński (1929–2010) grew up before World War II in Stryj, a town in southern Poland. A happy childhood in a Jewish intellectual family turned into a traumatic experience related to German terror. After the war, he left for Cracow, finished his studies, got married and started working in the radio. The change in the political situation influenced the decision to emigrate to Vienna, where he achieved economic and literary success. In his literary work, he presents Galician Jews, who were a parallel and at the same time close community to Poles and Ukrainians. In Vienna, Jews and Poles struggle with the reluctance of the Austrians. Zieliński experiences this in two ways – as a Jew and a Pole in one person. He presents the related problems in an interesting way in his novels and short stories. In articles on social subjects, he sets himself another task – to work for reconciliation between Poles and Jews, and thus between Christianity (Catholicism) and Judaism. As an author of literary works, Zieliński fulfils his task well. Writing on social topics, marked by oversensitivity, leads him to express unfair opinions that do not serve the Polish-Jewish rapprochement.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2022, 29; 145-161
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
USTAWA Z 20 LUTEGO 1997 R. O STOSUNKU PAŃSTWA DO GMIN WYZNANIOWYCH ŻYDOWSKICH W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W ŚWIETLE KONSTYTUCJI RP Z 1997 R.
The Relations of the Polish State and the Jewish Religious Communities in the Republic of Poland Act of February 20, 1997 in light of the 1997 Constitution of Republic of Poland
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143503.pdf
Data publikacji:
2022-10-19
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Judaizm
gminy wyznaniowe żydowskie
Konstytucja RP
ustawy wyznaniowe
równouprawnienie związków wyznaniowych
Judaism
Jewish religious communities
the Constitution of the Republic of Poland
legislation concerning religions
equal rights for Churches and religious unions
Opis:
Ustawa z 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP była najbardziej sporną indywidualną ustawą wyznaniową uchwaloną po 1989 r. Prace legislacyjne nad tym aktem trwały w latach 1992-1997. Ta ustawa jest najbardziej korzystną regulacją normatywną dotycząca wyznawców judaizmu spośród dotychczas obowiązujących na ziemiach polskich. Szczegółowa analiza rzeczonego aktu ujawnia jednak pewną ambiwalencję ustawodawcy polskiego. Porównanie z innymi indywidualnymi ustawami wyznaniowymi z lat 1989-1997 pozwala na sformułowanie tezy, że w szeregu swoich postanowieniach ustawa jest niezgodna z postanowieniami Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Zachodzi, co wielce prawdopodobne, wtórna niekonstytucyjność jej postanowień. Wiele spośród nich wydaje się kolidować zwłaszcza z zasadą równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych, zasadą poszanowania przez państwo ich autonomii, zasadą poprawnej legislacji, zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń prawa, a nawet wolnością sumienia i religii. Rażące jest zwłaszcza wprowadzenie kryterium obywatelstwa polskiego jako przesłanki członkostwa w żydowskich gminach wyznaniowych. Gorsze jest także w pewnych aspektach unormowanie tzw. postępowania regulacyjnego. Można również mówić, że w ustawie z 20 lutego 1997 r. prawodawca dopuścił się istotnych przemilczeń w porównaniu z innymi ustawami wyznaniowymi. Nie uznał zwłaszcza następstwa prawnego współczesnych żydowskich gmin wyznaniowych po ich przedwojennych poprzedniczkach. Należy stwierdzić, że ustawa z 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP po upływie ćwierćwiecza od jej ustanowienia domaga się kompleksowej nowelizacji.
Ustawa z 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP (the Relations of the Polish State and the Jewish Religious Communities in the Republic of Poland Act of February 20, 1997) is the Polish legislative act concerning religions which has raised the most controversy since 1989. The work to draft the Act was carried out in 1992-1997. It is the most favorable of all the legislative acts previously in force in Poland for the followers of Judaism. However, on examination, we may observe a certain amount of ambivalence in the approach the Polish legislator has taken. Some of the provisions in this Act have turned out to be unconstitutional with respect to the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 and are most likely marked by a secondary degree of unconstitutionality. A comparison with other Polish legislation concerning Churches and religious unions passed in 1989-1997 suggests that in a number of its provisions, the 1997 Act regulating the Polish State’s relations with Jewish Religious Communities is inconsistent with the provisions of the Polish Constitution of 1997. A number of them appear to infringe the principle of equal rights for all the Churches and other religious unions, the principle of the State’s recognition and respect of their autonomy, the principle of good legislation, the principle of citizens’ trust in the State and the laws it enacts, and even freedom of conscience and religion. The introduction of the criterion of Polish citizenship as a condition for membership of a Jewish religious community registered in Poland is a particularly glaring example of legislative malpractice. Some aspects of the 1997 Act appear to be defective as regards its provisions for regulatory proceedings. Another defect the 1997 Act has been accused of is that the legislator made significant omissions in comparison with other legislation concerning Churches and religious unions. In particular, it did not recognize the legal succession of contemporary Jewish religious communities to their pre-war predecessors. 25 years after its adoption, the 1997 Act on the relations of the Polish State with the Jewish Religious Communities in the Republic of Poland requires comprehensive amendment.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2022, 22, 3; 79-105
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 165

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies