Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Górnośląskie Zagłębie Węglowe"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 100
Tytuł:
Występowanie płytkiej strefy wysokometanowych pokładów węgla w rejonie Pawłowic (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
The geological aspect of the occurrence of high coalbed methane zone in Pawłowice area (Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Kędzior, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063276.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
metan
metanonośność
strop karbonu
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
coalbed methane
methane bearing capacity
top-Carboniferous surface
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
W artykule przedstawiono rozmieszczenie i zasięg występowania płytkiej strefy metanowych pokładów węgla, wyznaczonej na podstawie danych metanonośności pokładów węgla pochodzących z powierzchniowych otworów wiertniczych, zlokalizowanych w rejonie Pawłowic. Na występowanie tej strefy znaczny wpływ ma ukształtowanie stropu utworów karbonu.
The article presents the distribution and extent of the shallow coalbed methane zone based on the methane bearing capacity data, obtained from surface bore-holes drilled in the Pawłowice area. The results of the analysis show that the relief of the top-Carboniferous surface strongly influenced the presence and layout of the shallow methane bearing zone in the study area.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 69-73
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pstre utwory typu brekcji zawałowej z Kopalni Węgla Kamiennego "Marcel" (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
Red beds of the collapse-type breccia from the "Marcel" Coal Mine (Upper Silesian Coal Basin, Poland)
Autorzy:
Muszyński, M.
Skowroński, A.
Lipiarski, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184007.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Polska
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
utwory pstre
brekcja zawałowa
minerały neogeniczne
Polska
Upper Silesian Coal Basin
red beds
collapse breccia
neogenic minerals
Opis:
W Kopalni Węgla Kamiennego "Marcel" napotkano w 2001 r. w przecince badawczej na głębokości 300 m brekcję zawałową. Występuje ona w strefie redukcji miąższości pokładu nr 505 wśród tzw. pstrych utworów. Z uwagi na wyjątkowo urozmaicony skład mineralny brekcji, wynikający ze złożonej jej genezy, poddano ją badaniom mineralogicznym, stosując mikroskopię optyczną, XRD, IR i SEM/EDS. Stwierdzono, że neogenicznymi składnikami brekcji są głównie Mg-Fe-montmorillonity, haloizyt-7 A i -10 A, harmotom, hematyt, syderyt i cristobalit. Ponadto zidentyfikowano: mullit, goethyt, minerał mieszanopakietowy illit/smektyt, kaolinit-T, ałunit, chalkopiryt i sfaleryt. Towarzyszą im, na ogół liczne, epiklasty kwarcu i śladowo substancja organiczna. Brekcja powstała przez wypełnienie pustki po częściowo wypalonym węglu (samozapłon w efekcie przedmioceńskiego wietrzenia). Tworzą ją okruchy skał stropowych, głównie iłowców oraz mułowców karbonu, i ich minerałów, przeobrażonych termicznie, a następnie metasomatycznie, połączonych skąpym cementem. Procesy metasomatyczne i cementacyjne przebiegały w stopniowo zmieniającym się środowisku - od silnie kwaśnego i utleniającego, po alkaliczne i redukcyjne.
In the "Marcel" Coal Mine a collapse breccia was found in a cross-cut at the 300 m level in 2001. The breccia occurs within red beds, in a zone where the seam No. 505 has a reduced thickness. With regard to an exceptionally diversified mineral composition that results from a complex origin of this rock, it was studied using optical microscopy as well as the XRD, IR and SEM/EDS methods. Neogenic components of the breccia are represented mainly by Mg-Fe-montmorillonites, halloysite-7 A and -10 A, harmotome, hematite, siderite and cristobalite. Additional minerals identified include mullite, goethite, mixed-layer illite/smectite, kaolinite-T, alunite, chalcopyrite and sphalerite. They are accompanied by usually numerous quartz epiclasts and traces of organic matter. The breccia consists of fragments of hanging wall rocks, mainly Carboniferous claystones and mudstones and their minerals, thermally altered and, then, metasomatically bound with scarce cement. The rock was formed by filling an empty space left after partly burned out bituminous coal, self-ignited as a result of pre-Miocene weathering. The metasomatic processes and cementation took place in the environment with gradually changing conditions, from strongly acidic and oxidizing to alkaline and reducing.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2006, 32, 3; 345-367
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwęglony i zsylifikowany pień kordaita w warstwach libiąskich (westfal D – moskow) koło Chrzanowa, Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Carbonified and silicified cordaitalean wood in the Libiąż Beds (Westphalian D – Moscovian) near Chrzanów, Upper Silesian Coal Basin, Poland
Autorzy:
Lipiarski, I.
Pawlikowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075097.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
silicified and carbonificated wood
palaeobotany
petrography
Dadoxylon
Late Pennsylvanian
Upper Silesian Coal Basin
Polska
zsilikonowane i uwęglone drewno
paleobotanika
petrografia
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Polska
Opis:
The sample in the formof the drill core 9 cm long and 6 cm in diameter reveals exclusively secondary wood. No growth rings have been observed. Tracheids have the width 20–50 μm (mean 25 μm) in the tangential section. Pitting on the radial walls is mainly uniseriate, partly biseriate or triseriate. The uniseriate pits are circular or oval. The biseriate and triseriate pits are polygonal (often hexagonal), distributed adjacent to each other, and densely cover the whole width of the walls. The diameter of the pits is 12±2 μm. The poruses are circular. Medullary rays are mostly uniseriate, composed of 1–46 layers; mostly between a fifteen or so and 30 layers. As the investigations are at the preliminary stage, the author prefers to use only the generic term to name the wood, namely Dadoxylon sp., without giving it a species designation. Mineralogical investigation of silicified wood was conducted using polarizing light microscope. Observations showed various the optical orientation of quartz crystals filling up cells of wood. It is observed as differentiated disapperance of polarized light. This phenomenon documents that beginning of growth of quartz crystals (center of crystallization) was located at various places of cell walls. This situation is the result of beginning of destruction of organic compounds of wall structure of cells at various places. Additionally investigation documents various intensity of silification of cordaitalean structure. Because of this the process of silification is different at various parts of tissues and one can observe parts fully petrified and completely without mineralization. The structure of wood tissues is at same places damaged by crystallizing quartz. This phenomenon is observed at the tissues where silification was continued and size of newly formed quartz crystals is overgrowth size wood cells of wood. Mentioned zones of cell destruction are especially well seen at placed where silification developed parallel to orientation of biological wood structures. In summary one can say that mentioned processes were the reason of only partial petrification (silification) of examined cordaitalean second wood.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 1; 22--27
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki badań hydrogeologicznych i objawów bitumiczności utworów paleozoicznych w otworze Goczałkowice IG 1(Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
Results of a hydrogeological study of Paleozoic rocks and bituminous symptoms in Goczałkowice IG 1 borehole (Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Różkowski, A.
Chmura, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061906.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
objawy bituminów
środowisko hydrogeologiczne
otwór Goczałkowice IG 1
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
hydrocarbons content
hydrogeological environment
Goczałkowice IG 1 borehole
Upper Silesia Coal Basin
Opis:
Otwór Goczałkowice IG 1, o głębokości 3353,5 m, odwiercono w zachodniej części zapadliska przedkarpackiego w zasięgu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Celem wiercenia było rozpoznanie wgłębnej budowy geologicznej zapadliska przedkarpackiego i jego środowiska hydrogeologicznego oraz zweryfikowanie hipotez możliwości występowania złóż węglowodorów w utworach podłoża karbonu górnego.Przeprowadzone badania matrycy skalnej skał zbiornikowych utworów: karbonu dolnego, dewonu, kambru i prekambru wykazały ich niską porowatość otwartą (średnio 1,25%) i przepuszczalność (na ogół poniżej 0,1 mD; k = 10–7 × 10–9 m/s).Wody występujące w badanych utworach paleozoicznych są wysoko zmineralizowanymi solankami termalnymi typu chlorkowo-sodowo-wapniowego z podwyższonymi stężeniami jodków i bromków. Są to wody reliktowe, przeobrażone w wyniku diagenezy środowiska hydrogeologicznego. Bezpośrednie badania prowadzone w otworze nie wykazały obecności wolnego gazu ani ropy naftowej w skałach zbiornikowych.
Goczałkowice IG 1 borehole of 3353.5 m in depth has been drilled in the western part of the Carpathian Foredeep in range of the Upper Silesian Coal Basin. The aim of this drilling has been recognition of deep structure of the Upper Silesian depression and its hydrogeological environment as well as verification of hypothesis about hydrocarbon deposits occurrence in rocks of the Upper Carboniferous basement.Carried on investigations of rock matrix of reservoir rocks of the Lower Carboniferous, Devonian, Cambrian and pre-Cambrian showed generally its low open porosity (medium 1.25%) and permeability (medium less than 0.1 mD).Waters occurring in examined Paleozoic deposits are highly mineralized thermal brines of Cl–Na–Ca hydrochemical type with high iodides and bromides content. They are relict waters altered as a result of hydrogeological environment diagenesis. Direct investigations carried on in the borehole did not demonstrated free gas and oil occurrence in reservoir rocks.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 463; 63--75
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność metanonośności i zawartości części lotnych w pokładach węgla na wybranych poziomach dokumentacyjnych obszaru Pawłowice-Warszowice (Górnośląskie Zagłębie Węglowe).
Variability of methane contents and volatiles in coal seams on selected documentation levels of the area Pawłowice-Warszowice (the Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Kędziora, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170246.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
metan
metanonośność
stopień uwęglenia
Pawłowice-Warszowice
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
methane
methane content
coal rank
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie rozkładu przestrzennego metanonośności pokładów węgla oraz zawartości części lotnych (Vdaf) w postaci map zmienności tych parametrów na trzech poziomach -300, -800 oraz -1300 m npm, wykonanych w programie Surfer 12. Oprócz tego zestawiono wybrane parametry statystyczne ilości metanu w pokładach węglowych oraz Vdaf w obrębie 7 poziomów obliczeniowych. Pozwoliło to ocenić wielkość zmienności tych parametrów oraz jej kierunek, a także sprawdzić podobieństwo rozkładu metanonośności na poszczególnych poziomach dokumentacyjnych. Jak wynika z analizy danych, podobieństwo to jest fragmentaryczne i dotyczy wyłącznie obszarów położonych w sąsiedztwie dużych rozmiarów dyslokacji tektonicznych, co może wynikać z możliwości migracji metanu za ich pośrednictwem i w konsekwencji nasycania metanem pokładów węgla obecnych w przystropowej partii karbonu, uszczelnionej pakietem ilastym serii mułowcowej oraz mioceńskiego nadkładu. Na większości badanego obszaru podobieństw tych jednak nie obserwuje się, prawdopodobnie wskutek odmiennej genezy metanu w przystropowej (metan mikrobialny) oraz głębokiej strefie karbonu (metan termogeniczny). Splot różnorakich czynników geologicznych kształtujących współczesną metanonośność obszaru sprawia, że parametr ten cechuje duża zmienność przestrzenna, w odróżnieniu od Vdaf, które cechuje zmienność mała.
The aim of the paper is presentation of spatial distribution of methane content and volatiles (Vdaf) in coal seams on the maps of variability of these parameters showing three levels -300, -800 and -1300 m above sea level, carried out applying Surfer 12 program. Besides that selected statistical parameters concerning the methane content and Vdaf within 7 calculation levels has been drawn up. It enabled to assess how large is variability of these parameters and also the direction of the variability as well as to check similarity of methane distribution on individual documentation levels. The data analysis revealed, that the similarity is only fragmentary and limited only to the areas located in the vicinity of large tectonic dislocations. The reason of this can be the possibility of methane migration by the faults and in consequence saturation with methane of coal seams lying within near- -roof part of the Carboniferous strata, sealed by clays of Mudstone Series and Miocene cover. However, this similarities are not visible in the majority of the investigated area, probably due to different origin of methane accumulated in the near-roof zone (microbial methane) and in the deep Carboniferous zone (thermogenic methane). Series of various geological factors influencing the nowadays methane content in the area of research cause that spatial variability of this parameter is large in contrast to Vdaf, which is characterized by small variability.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 2; 56-63
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zagospodarowania metanu występującego w stropowych partiach złóż węgla Bzie-Dębina 1 oraz Gołkowice (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
The possibilities of methane extraction from the uppermost part of Carboniferous in coal deposits Bzie-Dębina 1 and Gołkowice (the Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Kędzior, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282214.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
metan
metanonośność
strop karbonu
ujęcie metanu
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
coal-bed methane
methane content
Carboniferous roof
methane collecting
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Wartykule przeprowadzono analizę występowania przystropowej strefy metanonooenej, obejmującej wtórnie nasycone metanem pokłady węgla występujące w bliskim sąsiedztwie stropu karbonu w obszarach Bzie-Dębina oraz Gołkowice. Z uwagi na wykazany w sąsiednich złożach związek pomiędzy występowaniem metanu w przystropowej strefie i ukształtowaniem stropu węglonooenych utworów karbonu, podobną zależnooeć zbadano w omawianym złożu. Przedyskutowano również możliwe sposoby ujęcia metanu w celu zminimalizowania zagrożenia metanowego na przyszłych poziomach eksploatacyjnych w polu Bzie-Dębina 1 Zachód. Wzięto pod uwagę ujęcie metanu systemami podziemnego odmetanowania, podobnie jak czyni się to w obecnie czynnych kopalniach węgla, ze szczególnym uwzględnieniem odmetanowania wyprzedzającego, a także odprowadzenie metanu powierzchniowymi otworami wierconymi do stropu karbonu metodą poeksploatacyjnego odmetanowania zrobów (GOB Wells), ponieważ sposób ten praktykowany jest np. w amerykańskich zagłębiach węglowych. Ten drugi sposób ujęcia metanu byłby nowatorski w warunkach polskich i wymagałby przeprowadzenia dodatkowych badań. Ujęcie i wykorzystanie metanu ze złoża Bzie-Dębina 1 przyczyni się z jednej strony do redukcji zagrożenia gazowego na przyszłych poziomach eksploatacyjnych, a z drugiej pozytywnie wpłynie na bilans energetyczny kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej.
The occurrence of methane zone located close to Miocene cover was presented. The dependence between methane occurrence in the investigated zone and the configuration of the roof of Carboniferous complex was analyzed, according to indicated dependence in the neighboring areas. The other issues discussed here are the possibly ways of methane collection in order to reduce the methane hazard in the area of the future coal mining. The possibly ways of methane collecting are the underground drainage system, because this way is applied in many working coal mines, methane drainage applying before the coal exploitation was particularly discussed, and also methane collecting using the GOB method, which is applied elsewhere, especially in the USA. The latter way mentioned above would be an inventive in Polish coal mines and it would need many additional studies. Taking and collecting of the coalminemethane from Bzie-Dębina 1 coal deposit will, from the one hand, reduce methane hazard in future coal mine and from the other, positively influence the energetic balance of Jastrzębie Coal Company mines.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2011, 14, 1; 197-212
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szacowanie ilości metanu wytworzonego i zakumulowanego w nisko uwęglonych pokładach węgla na przykładzie złoża Oświęcim-Polanka (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
Estimation of a quantity of generated and accumulated methane in low rank coal seams in example of Oświęcim-Polanka deposit (the Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Kędzior, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170062.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
metan
metanonośność
stopień uwęglenia
Oświęcim-Polanka
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
methane
methane content
coal rank
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
W artykule dokonano próby skalkulowania ilości metanu wytworzonego w nisko uwęglonych pokładach węgla złoża Oświęcim-Polanka na podstawie ubytku części lotnych oraz ilości metanu zakumulowanego w tym złożu stosując metodykę obliczania zasobów metanu praktykowaną w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (metoda objętościowa). Do tej pory nie obliczono zasobów metanu jako kopaliny towarzyszącej dla omawianego złoża z powodu niewielkich wartości metanonośności pokładów węgla, dlatego jest to pierwsza tego typu kalkulacja. W wyniku dokonania obliczeń i porównania wartości okazało się, że w omawianym złożu zostało zakumulowane ok. 11% metanu wytworzonego. Przeanalizowano także pojemność gazową pokładów węgla na podstawie izotermy sorpcji opracowanej dla sąsiedniego obszaru kopalni Brzeszcze. Pojemność gazowa jest o ok. połowę mniejsza od ilości metanu wytworzonego, co oznacza, że znaczna ilość metanu musiała opuścić macierzyste węgle i przemieścić się w inne partie złoża lub do atmosfery. Wykazano również znaczne niedosycenie pokładów metanem na poziomie 50-80%. Procesy te rzutują na współczesny rozkład metanonośności pokładów węgla w badanym obszarze i obecność rozległej odgazowanej strefy naturalnej desorpcji do głębokości ok. 500 m od stropu karbonu, co ma duże znaczenie zarówno dla planów wydobycia węgla w tym rejonie (w warunkach niemetanowych), jak i dla poszukiwania metanu jako alternatywnej dla węgla kopaliny.
The paper presents an attempt of calculation of a quantity of generated methane in low rank coal within Oświęcim-Polanka deposit based on the volatiles loss and also a quantity of accumulated methane in this deposit applying the method of calculation of coalbed methane resources practiced in the Upper Silesian Coal Basin (volumetric method). The coalbed methane resources as an accompanying commodity have not been calculated so far for this area because of too low values of methane content, thus it is a first calculation. The results of these calculations reveal that only 11% of generated methane was accumulated in investigated deposit. The sorption capacity of coals was analyzed based on the sorption isotherm created for the neighbouring area of Brzeszcze mine. This analyze shows that sorption capacity of examined coals is half the quantity of generated methane, what means, that much amounts of methane had to leave the matrix coals and moved to other parts of the deposit or into the atmosphere. It also showed, that coal seams are much undersaturated with methane on a level of 50-80%. These processes influence the nowadays distribution of coalbed methane in the investigated area and also the presence of natural, vast degassed zone reaching the depth of about 500 m beneath the top of Carboniferous strata, what is quite important for the plans of future coal exploitation (in outgassed conditions) and also for the exploration of coalbed methane as an alternative commodity for a coal.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 54-61
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba obliczenia ilości metanu wytworzonego i zakumulowanego w kontekście zmienności stopnia przeobrażenia pokładów węgla w rejonie Bzie-Dębina (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
Attempt of calculation of generated and accumulated methane quantity in the context of variability of coal rank in Bzie-Dębina region (the Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Kędzior, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169906.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
metan
stopień uwęglenia
części lotne
Bzie-Dębina
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
methane
coal rank
volatiles
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Stopień uwęglenia pokładów wyrażony poprzez zawartość części lotnych (Vdaf) dostarcza szeregu informacji na temat zarówno typu węgla, jak i ilości wytworzonych gazów. W artykule przedstawiono szacunek ilości metanu wytworzonego, zakumulowanego oraz pojemności sorpcyjnej węgla w obszarze Bzie-Dębina, w którego części planowane jest wydobycie węgla koksowego przez Jastrzębską Spółkę Węglową. Jak wynika z obliczeń, w badanym obszarze o powierzchni ok. 40 km2 i rozpoznanej miąższości serii węglonośnej 1000 m wytworzyło się 235 mld m3 metanu, podczas gdy ilość zakumulowanego współcześnie gazu wynosi 7,5 mld m3. Oznacza to, że w badanym obszarze występuje 3,2% metanu wytworzonego. Pokłady węgla występujące w badanym obszarze w danych warunkach ciśnienia i temperatury odpowiadających ich położeniu są w stanie zaadsorbować 26,2 mld m3 metanu, czyli znacznie więcej niż wynosi faktyczna ilość metanu obecnie zakumulowana w złożu. Niedosycenie pokładów metanem sięga 71%. Prawdopodobną przyczyną znacznego niedosycenia pokładów oraz niskiej ilości metanu zakumulowanego w stosunku do wytworzonego jest znacznych rozmiarów odgazowanie serii węglonośnej wywołane erozją kompleksu karbońskiego w mezozoiku i paleogenie. Bezpośredniej zależności pomiędzy stopniem uwęglenia i ilością metanu zakumulowanego nie obserwuje się. Jest jednak możliwy wpływ tzw. II skoku uwęglenia na wielkość metanonośności pokładów przejawiający się pokryciem się maksymalnych ilości metanu w profififilach otworów z odpowiadającym przedziałem Vdaf 23-38%. Obecność metanu w złożu będzie miała wpływ na warunki planowanej eksploatacji węgla.
Coal rank expressed by volatiles (Vdaf) provides range of information about both coal technological type and quantity of generated gases. This paper presents estimation of quantities of generated and accumulated methane as well as sorption capacity of coal in the area of Bzie-Dębina, in part of which exploitation of coal is planned by Jastrzębie Coal Company. Calculations reveal that in the researched area with 40 km2 of surface and recognized thickness of coal-bearing series 1000 m, 235 billion (109) m of methane generated, while only 7.5 billion m3 of methane accumulated in the coal series. It means, that in this area is present 3.2% of generated methane. The coal seams occurring in the area of research in given conditions of temperature and pressure referring to their depth are able to adsorb 26.2 billion m3 of methane or much more than actual quantity of methane accumulated in the deposit. The undersaturation of coal seams with methane reaches 71%. The probable reason of considerable undersaturation of coal seams and low content of accumulated methane in relation to generated one is wide spread of degassing of coal-bearing series caused by erosion of the Carboniferous complex in the Mesozoic and Paleogene periods. Direct dependence between coal rank and content of accumulated methane is not observed, but it is possible the influence of so called the second coalification jump on methane content showing the coincidence of maximum methane quantity in bore-holes profile and Vdaf range of 23-28%. The occurrence of coal-bed methane in Bzie-Dębina deposit will influence the planned coal exploitation.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 4; 46-53
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skala zagrożenia sejsmicznego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
Seismic hazard state in the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Stec, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340631.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
GZW
zagrożenie sejsmiczne
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Upper Silesian Coal Basin
seismic hazard
Opis:
W artykule przedstawiono charakterystykę aktywności sejsmicznej w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, na podstawie której możliwe jest określanie wstrząsogennych stref górotworu karbońskiego. Artykuł jest wynikiem realizacji prac w ramach projektu badawczo-rozwojowego Nr R0900701 pt.: "Klasyfikacja stateczności górotworu przy obciążeniach statycznodynamicznych wraz z metodą i instrukcją doboru stałooszczędnej obudowy wyrobisk korytarzowych w aktywnych sejsmicznie obszarach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego". Systematyczna obserwacja wysokoenergetycznej aktywności sejsmicznej indukowanej działalnością górniczą kopalń była prowadzona od lat 50. ubiegłego stulecia, początkowo z wykorzystaniem kilku pojedynczych stanowisk sejsmicznych, a od 1974 roku na podstawie rejestracji Górnośląskiej Regionalnej Sieci Sejsmologicznej. Bank silnych wstrząsów górotworu z lat 1974-2006, zawierający podstawowe parametry sejsmologiczne wstrząsów o energii sejsmicznej E > 105 J takie, jak: data i czas wystąpienia zjawiska, energia wstrząsu, magnituda, współrzędne epicentrum, nazwa pokładu i kopalni liczy ponad 65 160 wstrząsów o energii E L 105 J. Poziom intensywności zjawisk sejsmicznych, które występują w kilku rejonach (niecka bytomska, siodło główne, niecka główna, niecka kazimierzowska, oraz niecka jej ko wieka i sfałdowania Jastrzębia) jest bardzo zróżnicowany, od wstrząsów niewyczuwalnych przez ludzi, do silnych o charakterze słabych trzęsień Ziemi. Informacje z banku danych są wykorzystywane do badań stanu zagrożenia tąpaniami w kopalniach oraz oceny dynamicznych oddziaływań drgań wywoływanych wstrząsami na środowisko naturalne na powierzchni.
The article presents the characteristics of seismic activity in the Upper Silesian Coal Basin, on the basis of which the determination of the carboniferous rock mass zone being subject to tremors is possible. The article is a result of work carried out in the framework of the research-development project No R0900701 entitled: "Classification of rock mass stability in case of static-dynamic loads along with the method and instruction regarding the selection of steel-saving support of mine workings in seismically active areas in the Upper Silesian Coal Basin". Systematic observation of high-energy seismic activity induced by extraction operations in mines was conducted since the 1950s, initially with the use of several individual seismic stations, and since 1974 on the basis of recordings of the Upper Silesian Regional Seismological Network. The data base regarding strong rock mass tremors that took place in the period 1974-2006, containing the basic seismological parameters of tremors with seismic energy E > 105 J such as: date and time of phenomenon occurrence, tremor energy magnitude, epicentre coordinates, name of seam and mine, include 65165 tremors of energy E > 105 J. The intensity level of seismic phenomena, which appear in several regions (Bytom syncline, main saddle, main syncline, Kazimierz syncline as well as Jejkowice syncline and Jastrzębie foldings) is very differentiated - from tremors imperceptible as regards people to strong tremors having the character of weaker earthquakes. Information gathered by the data base are used in investigations relating to the rockburst hazard state in mines and assessment of dynamic influences of vibrations caused by tremors on the surface natural environment.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 3; 55-75
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specific types of coal macerals from Orzesze and Ruda beds from ”Pniówek” Coal Mine (Upper Silesian Coal Basin – Poland) as a manifestation of thermal metamorphism
Specyficzne odmiany macerałów z węgla warstw orzeskich i rudzkich KWK „Pniówek” (Górnośląskie Zagłębie Węglowe – Polska) przejawem metamorfizmu termalnego
Autorzy:
Adamczyk, Z.
Komorek, J.
Lewandowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219860.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
macerały
warstwy rudzkie
warstwy orzeskie
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
refleksyjność witrynitu
coal macerals
Ruda beds
Orzesze beds
Upper Silesian Coal Basin
vitrinite reflectance
Opis:
Subject of the research were coal samples from the seams of Orzesze and Ruda beds from “Pniówek” coal mine. All samples represent methabituminous coal B, which present high vitrinite content (V mmf > 60%). Optical character of vitrinite from all analyzed coal samples is biaxial negative and it is characterized by low differentiation of bireflectance. The experiments have shown that the coal rank of investigated samples is generally decreasing with increasing both depth of coal seams and the distance between sampling point and the Carboniferous roof. It may suggests inversion of coalification. Specific types of macerals, typical for thermally metamorphosed coals have been found for all analysed coal samples. It was found, presence of such components like: fluorescing bituminous substance (FBS) filling of cellular spaces in semifusinite, fusinite, and funginite; pseudomorphs after megaspores exhibiting strong bireflectance, and anisotropic semifusinite. Petrographic components with a structure similar to structure of coke and pyrolytic carbon were observed rarely. Presence of colotelinite grains which are visible darker, impregnated with bituminous substance and exhibiting weak fluorescence may be related with influence of temperature on coal. Carbonates occur as filling of cellular spaces in semifusinite, in examined coal samples and there are the effect of thermal alteration of coal.
Przedmiotem badań były próbki węgla z pokładów warstw orzeskich i rudzkich KWK Pniówek. Badane próbki reprezentują węgiel średniouwęglony typu B (metabitumiczny), wysokowitrynitowy. Stwierdzono, że witrynit z badanych próbek ma dwuosiowy ujemny charakter optyczny i wykazuje małe zróżnicowanie w wartościach dwójodbicia. Przeprowadzone badania wykazały, że stopień uwęglenia badanych próbek generalnie maleje wraz ze wzrostem głębokości występowania pokładów węgla oraz ze wzrostem odległości miejsca opróbowania od stropu karbonu co może wskazywać na inwersję uwęglenia. We wszystkich analizowanych próbkach węgla stwierdzono występowanie specyficznych odmian macerałów typowych dla węgli zmetamorfizowanych termicznie. W próbkach stwierdzono obecność takich składników jak: fluoryzująca substancja bitumiczna (FBS) wypełniająca przestrzenie komórkowe w semifuzynicie, fuzynicie i funginicie; pseudomorfozy po makrosporach wykazujące silne dwójodbicie oraz anizotropowy semifuzynit. Rzadziej obserwowano składniki petrograficzne o strukturze wykazującej podobieństwo do struktury koksu i węgiel pirolityczny. Z oddziaływaniem temperatury na badany węgiel można wiązać także obecność w analizowanych próbkach wyraźnie ciemniejszych, przesyconych substancją bitumiczną, wykazujących słabą fluorescencję ziaren kolotelinitu. Przejawem przemian termicznych obserwowanych w badanych próbkach węgla może być także obecność węglanów najczęściej wypełniających przestrzenie komórkowe w semifuzynicie.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 1; 77-91
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenia do budowy systemu wspierającego wdrażanie czystych technologii węglowych (CTW)
Autorzy:
Hausner, J.
Białecka, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112636.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
czyste technologie węglowe
CCS
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
polityka energetyczna
clean coal technologies
Upper Silesian Coal Basin
energy policy
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2012, 2 (2); 169-179
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solanki Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Brines in the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Różkowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063358.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
solanki
geneza solanek
hydrochemizm
środowisko hydrogeologiczne
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
brines
brines origin
hydrochemistry
hydrogeological environment
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe jest położone w zasięgu zapadliska górnośląskiego, ukształtowanego w ramach skonsolidowanego prekambryjskiego podłoża. Zapadlisko górnośląskie stanowi basen sedymentacyjny, w którym miąższość osadów dochodzi do kilkunastu kilometrów. Basen jest wielopiętrową hydrostrukturą, w której występują utwory wodonośne od kambru do czwartorzędu włącznie. W profilu hydrogeologicznym basenu zaznacza się wyraźna strefowość hydrodynamiczna i hydrochemiczna. Środowisko hydrogeochemiczne solanek występujących w utworach trzeciorzędu oraz młodszego i starszego paleozoiku zostało udokumentowane wynikami badań składu chemicznego, gazowego i izotopowego wód do głębokości 3000 m. Solanki, o mineralizacji dochodzącej do 372 g/dm3, występują w różnych środowiskach hydrogeologicznych. Posiadają jednak szereg wspólnych cech charakterystycznych dla solanek występujących w głębokich basenach sedymentacyjnych. Są wodami pogrzebanymi, przeobrażonymi na skutek diagenezy środowiska hydrogeologicznego, położonymi w zasięgu regionalnego grawitacyjnego systemu przepływu. Obserwuje się wyraźny trend wzrostu mineralizacji wód niezależnie od wieku skał. Wyniki badań izotopowych wskazują, że solanki charakteryzują się różną genezą Solanki występujące w ilastym kompleksie trzeciorzędowym są wodami synsedymentacyjnymi; solanki występujące w utworach karbonu, dewonu i kambru są różnowiekowymi wodami paleoinfiltracyjnymi oraz wodami mieszanymi. Naturalne solanki w zasięgu wpływu oddziaływania eksploatacji górniczej, w interwale głębokości do 650-1100 m, ulegają antropogenicznemu przeobrażeniu.
The Upper Silesian Coal Basin (USCB), 7,500 sq km in area (including 5,500 sq km in Poland) lies in the Silesian Variscan intermontane depression. Within this sedimentary basin the thickness of sediments reaches about 11 km. The multiaquifer formations have been identified in the hydrogeological section of the Silesian depression. It is observed a distinct hydrodynamic and hydrochemical zoning in the USCB. Hydrogeological environment of brines occurring in the Tertiary, and Upper and Lower Palaeozoic formations has been documented by results of chemical, gaseous and isotopic investigations of groundwater until the depth of 3,000 m. These brines of TDS up to 372 g/dm3 occur in different hydrogeological environments. They have some hydrochemical features characteristic for brines occurring in deep sedimentary basins. They are burried groundwaters transformed in process of hydrogeological environment diagenesis. Brines occur in range of regional flow system. There is observed a general trend of groundwater mineralization increase with depth, regardless of the stragraphic sequence. This general trend is disturbed by phenomena of hydrochemical anomalies. According to isotopic investigations brines are of different origin. Brines occurring in clayey Tertiary complex are synsedimentary waters. Brines occurring in Carboniferous, Devonian and Cambrian formations are palaeoinfiltration groundwaters of different ages as well as mixed groundwaters. Natural brines occurring in the depth interval up to 650-1100 m are being transformed by mining activity.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2002, 404; 191--213
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał metanotwórczy węgli kamiennych w odniesieniu do ich pojemności sorpcyjnej oraz współczesnej ilości zakumulowanego metanu termogenicznego w złożu Pawłowice (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
Methane-productive potential of coal in relation to sorption capacity and current quantity of thermogenic methane accumulated in coal deposit Pawłowice (the Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Kędzior, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394202.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
metan termogeniczny
węgiel kamienny
części lotne
II skok uwęglenia
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
thermogenic methane
hard coal
volatiles
second coalification jump
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Metan występujący w złożach węgla kamiennego powstaje przede wszystkim wskutek przemian termokatalitycznych substancji węglowej podczas procesu uwęglania. Jednym ze wskaźników ilości wytworzonych gazów jest m.in. ubytek części lotnych (Vdaf), tzn. im większy ubytek Vdaf, tym należy oczekiwać większej ilości wytworzonych gazów. W związku z tym podjęto próbę oszacowania możliwej ilości wytworzonego metanu w obrębie złoża węgla Pawłowice na podstawie współczesnej zawartości części lotnych w węglu. Podstawę obliczeń stanowi jeden z modeli generowania metanu z pokładów węgla opracowany przez Kowalskiego i in. (1995). Na jego podstawie oszacowano, że w omawianym złożu wytworzyło się 100 604 mln m3 metanu. Szacunek ten porównano z potencjalną pojemnością gazową węgli z omawianego złoża skalkulowaną na 23 549 mln m3 gazu na podstawie danych uzyskanych z izoterm sorpcji metanu, a także z obliczoną ilością współcześnie zakumulowanego metanu termogenicznego ze złoża wynoszącą około 5 358 mln m3. Otrzymane różnice pomiędzy wytworzoną i zakumulowaną współcześnie ilością gazu mają znaczenie interpretacyjne zarówno co do rozmiarów migracji metanu i odgazowania serii węglonośnej w przeszłości geologicznej, jak i możliwości ekonomicznego pozyskania tego gazu. Skalkulowane na podstawie doświadczeń amerykańskich zasoby przemysłowe metanu wynoszą 373,69 mln m3. Zależność pomiędzy ilością wygenerowanego metanu i współczesnymi jego zasobami jest znana w skali całego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW) i sprawdza się także w przypadku pojedynczego i dobrze rozpoznanego otworowo złoża węgla Pawłowice.
Methane associated with deposits of hard coal generates mainly as a result of thermal alterations of coal substance during coalification process. The one of quantitative indicators of generated gases is among others the volatiles (Vdaf) loss, i.e. more Vdaf loss involves more quantities of generated gases. Owing to this, the attempt was made to assess the possible quantities of generated gas within Pawłowice coal deposit based on the present Vdaf content in coal. The base of calculation is one of patterns of methane generation from coal seams worked out by Kowalski et al. (1995). On the ground of this, 100,604 mln m3 of generated methane within the area of research was estimated. This estimation was compared with sorption capacity of coal which was calculated based on sorption isotherms at 23,549 mln m3 and also with calculated value of currently accumulated thermogenic methane in coal deposit, which amounts about 5,358 mln m3. The obtained differences between the quantities of generated and currently accumulated methane have an interpretive meaning with reference to both scale of methane migration and degassing of coal series in geological past, and also possibilities of economic using for methane. Based on American experiences the economic reserves of methane for the investigated area were calculated at 373.69 mln m3. The dependence between the quantities of generated methane and current methane resources is well-known in the whole of the Upper Silesian Coal Basin and the same trend is observed in case of individual Pawłowice coal deposit which is well geologically prospected by the bore-holes.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 119-134
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rugosa (Anthozoa) of the Serpukhovian Lower Carboniferous) of the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Fedorowski, J.
Machłajewska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139236.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Upper Silesian Coal Basin
Serpukhovian
Rugosa
taxonomy
relationships
succession
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Serpuchow
rugozy
taksonomia
relacje
sukcesja
Opis:
Two species, Antiphyllum sp. nov. 1 and Zaphrufimia sp. nov. 1, the first corals found in Štur horizon of the upper Malinowickie Beds, Upper Pendleian (E1), are here described. Additional study of the subspecies of Zaprufimia disjuncta show them to be more similar than previously thought. Although they occur mainly in the Enna and Barbara horizons, one specimen of Z. d. serotina comes from the Gabriela horizon. Biozone Zaphrufimia disujncta disjuncta/Z .d. praematura is proposed for the Enna and Barbara horizons. The subzone of Zaphrufimia/Triadufimia of that Biozone, defined by the presence of Triadufimia gen. nov., is restricted to the Enna horizon. As confirmed by the occurrence of Cravenoceratoides edalensis, the new subzone roughly corresponds to the E2b1 ammonite Zone. An Antiphyllum/Ostravaia/Variaxon assemblage Zone is proposed for the coral assemblage of the Gaebler horizon. Cravenoceratoides nitidus present in the Roemer band (Ib) shows it to correlate with the E2b2 ammonite Zone. Comparison with other European regions suggests possible faunal exchange between those areas and the Upper Silesian Coal Basin in Serpukhovian time.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2014, 64, 1; 13-45
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wskaźnikowe metody oceny skłonności do tąpań skał i gorotworów
Indicative methods for assessment of liability of rock and rock mass to rock-bumps
Autorzy:
Bukowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340466.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
górotwór
tąpania
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Upper Silesian Coal Basin
rock mass
rockburst
Opis:
W artykule przedstawiono opracowane w ostatnich łatach w GIG wskaźniki skłonności skał i górotworu do tąpań stosowane dotychczas, a także nowo opracowane. Podstawę opracowania nowych wskaźników stanowiły badania z wykorzystaniem sztywnej maszyny wytrzymałościowej, w której uzyskuje się charakterystykę mszczenia skały w pełnym zakresie odkształcenia. Ponadto, opisano wskaźniki na tle metod analitycznych i laboratoryjnych, w których uwzględniono jedynie przedzniszczeniową charakterystykę naprężeniowo-odkształceniową ściskanych próbek skalnych.
Lately elaborated in Central Mining Institute indices of rocks and rock mass to rock-bumps are presented in the paper. The tests with rigid strength machine were the basis for the elaboration of new indices. Such machine enables to obtain the characteristics of rock destruction in the full range of deformation. Furthermore, the indices were described against the background of analytical and laboratory methods, where only the predestructive stress - deformation characteristic of compressed rock samples was taken into consideration.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 95-107
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 100

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies