Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Dżuma"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-26 z 26
    Tytuł:
    Strach przed dżumą w epoce wczesnonowożytnej
    Autorzy:
    Karpiński, Andrzej (1950- ).
    Powiązania:
    Mówią Wieki 2020, nr 4, s. 12-16
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Czarna śmierć (Europa)
    Dżuma
    Społeczeństwo
    Postawy
    Strach
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Artykuł przedstawia okoliczności towarzyszące jednej z najgroźniejszych i najbardziej zakaźnych chorób w dziejach ludzkości. Omawia skutki czarnej śmierci jako jednej z największych epidemii w dziejach ludzkości. Autor przedstawia ówczesne teorie co do jej powstania. Wspomina o lęku i strachu, który wywoływały epidemie, szpitale czy morowi lekarze z psychologicznego punktu widzenia. Przywołuje cytaty z ówczesnych dzieł i utworów literackich, poruszających kwestię morowej zarazy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Dżuma nadal jedną z najniebezpieczniejszych chorób
    Plague - still one of the most fearful diseases
    Autorzy:
    Glinski, Z.
    Grzegorczyk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/858938.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
    Tematy:
    choroby czlowieka
    choroby zwierzat
    dzuma
    epidemiologia
    Yersinia pestis
    paleczka dzumy
    wlasciwosci
    przenoszenie chorob
    wektory chorob
    patogeneza
    diagnostyka
    zwalczanie chorob
    profilaktyka
    epidemie
    terroryzm biologiczny
    Źródło:
    Życie Weterynaryjne; 2019, 94, 01
    0137-6810
    Pojawia się w:
    Życie Weterynaryjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epidemie w dawnym Krakowie
    Autorzy:
    Danowska, Ewa.
    Powiązania:
    Mówią Wieki 2020, nr 8, s. 35-38
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Choroby zakaźne ludzi
    Epidemie
    Społeczności lokalne
    Dżuma
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Artykuł problemowy
    Opis:
    Artykuł opisuje różne przypadki epidemii chorób zakaźnych, które występowały w Krakowie między XVI a XVIII wiekiem. Autor przywołuje historyczne teksty, w których zawarto teorie wytłumaczenia epidemii, opisano obrzędy religijne i pochody o wstawiennictwo świętych w czasach zarazy, omówiono jak władze miasta próbowały sobie radzić z zapobieganiem rozprzestrzeniania się choroby, jak pracowali ówcześni grabarze. Wspomniano o epidemii dżumy w latach 1590-1592 oraz o zniszczeniach, jakie ta choroba poczyniła na krakowskiej ludności.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielkie epidemie na przestrzeni wiekow
    Autorzy:
    Glab, H
    Kepa, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/848136.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    antropologia
    historia medycyny
    choroby czlowieka
    choroby zakazne
    epidemie
    kila
    trad
    dzuma
    tyfus plamisty
    rozprzestrzenianie sie chorob
    Źródło:
    Wszechświat; 2010, 111, 04-06; 137-141
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapobieganie zagrożeniom epidemiologicznym na przestrzeni wieków
    Epidemiological risk prevention at the turn of the centuries
    Autorzy:
    Lisiecki, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472844.pdf
    Data publikacji:
    2016-01-01
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    epidemia
    choroba zakaźna
    kwarantanna
    trąd
    dżuma
    epidemic
    infectious disease
    quarantine
    leprosy
    Opis:
    W artykule omówiono działania podejmowane w celu zapobiegania zagrożeniom epidemiologicznym na przestrzeni wieków. Jako narzędzia wykorzystano metodę analizy literatury przedmiotu. Cykliczne mutacje istniejących patogenów jak i powstawanie nowych mogących powodować zakażenie u ludzi, zwierząt czy roślin wymuszają ciągłą zdolność do adaptacji istniejących lub tworzenia nowych rozwiązań, służących efektywnej walce z tym zjawiskiem. W pracy przedstawiono na wybranych przykładach przebieg, opis ochrony ludności oraz zmianę podejścia do chorób zakaźnych wraz z rozwojem medycyny w kraju i na świecie
    The article discusses the actions taken to prevent epidemiological risks over the centuries. A method of reference books analysis was used as a tool. Cyclic mutations of existing pathogens, and the emergence of the new ones that could cause infections in humans, animals or plants, impose a continuous ability to adapt exisiting solutions or to create new ones that help fight the above mentioned phenomenon efficiently. The work presents the process, description of civil protection and change in the approach to infectious diseases together with the development of medicine in the country and all over the world in the selected examples.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2016, 1, 18
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biedermeierowskie świadectwo zarazy – "Granit" Adalberta Stiftera
    Autorzy:
    Mazur, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2029811.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Adalbert Stifter
    Granite
    epidemic
    the plague
    Gentle Law
    short story
    Colorful Stones
    Granit
    epidemia
    dżuma
    das sanfte Gesetz
    nowela
    Kolorowe kamienie
    Opis:
    Artykuł jest wprowadzeniem do polskiego przekładu noweli pt. Granit austriackiego prozaika Adalberta Stiftera (1805-1868). Wyjaśnia polityczno-kulturowy kontekst powstania utworu, jego poetykę oraz przesłanie filozoficzno-etyczne. Nowela pochodzi ze zbioru Kolorowe kamienie (1853) i wraz z nim stała się kanonicznym – estetycznym i światopoglądowym – manifestem austriackiego biedermeieru, jako ilustracja tzw. „łagodnego prawa” (das sanfte Gesetz); polega ono na życiu pełnym harmonii oraz nieefektownym, codziennym praktykowaniu humanizmu w przestrzeni prywatnej, rodzinnej i społecznej. W tekście Stiftera odnosi się ono także do nadzwyczajnej sytuacji egzystencjalnej katastrofy. Oparta na ludowym przekazie relacja o epidemii dżumy, która w XVIII w. nawiedziła spokojne okolice Czeskiego Lasu, staje się pretekstem do ukazania różnych wyzwań, jakim muszą sprostać dorośli i dziecięcy bohaterowie utworu w obliczu choroby. Opowieść bazując na odwołaniach biblijnych, filozoficzno-naukowych i baśniowych, niesie dwa wyraziste przesłania: ocalenie jest paradoksalne i nielogiczne; ocalenie dane jest tylko tym, którzy potrafili zachować się godnie i ofiarnie. Motyw epidemii jako wydarzenia autentycznego, ale także jako uniwersalnej figury katastrofy, próby czy mrocznej inicjacji w bezlitosne prawa historii i przyrody, zostaje kunsztownie rozpisany na kilka płaszczyzn narracyjnych oraz kilka poziomów konstrukcyjnych, fabularnych i symbolicznych tekstu (w każdym z nich pojawia się lejtmotyw tytułowego „granitu”, minerału związanego z katastrofą wulkanu). Granit Adalberta Stiftera pozostaje po dziś dzień tekstem intrygująco wieloznacznym – to ilustracja biedermeierowskiej idylli, świadectwo indywidualnego światopoglądu pisarza, rodzaj boccacciowskiego dokumentu z czasów zarazy, parabola o zachowaniu człowieczeństwa w momencie próby oraz przykład mistrzowsko skomponowanej noweli jednocześnie.
    The paper is an introduction to the Polish translation of a short story entitled Granite by the Austrian prose writer, Adalbert Stifter (1805-1868). It presents an explanation of the political and cultural context of the origin of the work, its poetics as well as its philosophical and ethical message. The short story and the collection entitled Colourful Stones (1853) in which it was included became a canonical aesthetic and ideological manifesto of the Austrian Biedermeier style as an illustration of the so-called “gentle law” (das sanfte Gesetz), i.e. a harmonious life and unspectacular daily practising of humanism in the personal, family and social space. In Stifter's work it refers also to the extraordinary situation of an existential catastrophe. Based on a folk story, the account of the plague which struck the quiet areas of the Bohemian Forest in the 18th century is a pretext for the presentation of various challenges which both the grown-ups and children have to meet facing the illness. The plot, based on Biblical, philosophical, scientific and legendary references, has two clear messages: survival is paradoxical and illogical; only those who could behave with dignity and devotedly could survive. The motif of the plague as a real event but also as a universal figure of catastrophe, a test or dark initiation into the merciless laws of history and nature is elaborately presented on several narration planes and several structure, plot and symbolical levels of the text (in each of them the leitmotif of “granite”, a mineral connected with a volcanic catastrophe, appears). Adalbert Stifter’s Granite still remains an intriguingly ambiguous text today - an illustration of a Biedermeier idyll, a testimony of the writer's personal world view, a document of the time of plague in Boccaccio’s style, a parable of humanity at a critical time, and an example of a masterpiece short story as well.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 288-314
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Asystował wybuchowi cholery”1 . Autor i recenzenci o książce Lucjana Wolanowskiego Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w czasach zarazy
    Autorzy:
    Rott, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030262.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Lucjan Wolanowski
    Hongkong
    plague
    plague (Yersinia pestis)
    cholera
    dżuma
    Opis:
    Lucjan Wolanowski (1920-2006) był wybitnym reporterem, pisarzem i podróżnikiem. Dzisiaj jest twórcą zapomnianym. W 1963 roku ukazała się niewielka książka jego autorstwa pt. Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w godzinie zarazy. Pisana na żywo podczas epidemii cholery w Hongkongu, gdzie przebywał, przyniosła mu sukces czytelniczy i przekłady na języki obce. Książka jest rzeczową relacją o chorobach i cierpieniach ludzi żyjących w Hongkongu. Autor znakomicie połączył tutaj pasję poznawczą, doświadczenia podróżnika i umiejętność obserwacji z zaletami gawędziarza operującego świetnym językiem, ceniącego walory szczegółu. Jego książka zapoczątkowała nowoczesny nurt opisów chorób tropikalnych w literaturze polskiej.
    Lucjan Wolanowski (1920–2006) was an outstanding journalist, writerand traveler. Today, he is a forgotten author. In 1963, he published a short booktitled The Crown Jewel. Reporter in Hong-Kong in tmes of cholera. Written duringthe epidemic of cholera in Hong-Kong where was staying, the book was a successand was translated into many foreign languages. It is a factual report on illnessesand suffering of Hong-Kong residents. The author combined his passion to explore,travel experience and observation skills with his great storytelling abilities andappreciation for details. His book inspired the modern trend of reports on tropicaldiseases in the Polish literature.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 372-382
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O perswazji w staropolskich poradnikach przeciwdżumowych
    Autorzy:
    Walińska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2029779.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    epidemic
    plague
    anti-plague handbooks
    rhetoric
    16th and 17th century literature
    epidemia
    dżuma
    poradniki przeciwdżumowe
    retoryka
    literatura XVI i XVII w.
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza poradników przeciwdżumowych z XVI i XVII wieku jako tekstów perswazyjnych. Materiał egzemplifikacyjny stanowią m. in. dzieła  Piotra Umiastowskiego, Sebastiana Petrycego z Pilzna, Marcina z Klecka Pawła i Pawła Lubieckiego, zróżnicowane pod względem budowy, stylu i objętości. Analiza tekstów głównych oraz elementów ramy literacko-wydawniczej pokazuje, w jaki sposób autorzy określali audytorium oraz dostosowywali do niego tekst na poziomie inventio (argumentacja oparta na ethos, argumenty z autorytetu oraz z przykładu) i dispositio. Metody i środki zalecane w poradnikach przeciwdżumowych nie mogły być – z perspektywy dzisiejszej wiedzy medycznej – skuteczne w zwalczaniu epidemii, jednak teksty te niewątpliwie pozwalały oswoić zjawisko oraz dawać wsparcie duchowe chorym i zagrożonym.
    The aim of the article is to analyse the anti-plague handbooks from the 16th and 17th centuries as persuasive texts. The exemplification material consists of works diversified in terms of structure, style and volume, written by Piotr Umiastowski, Sebastian Petrycy from Pilzno, Marcin from Klecko and Paweł Lubiecki. The analysis of the texts and elements of the literary and editorial framework shows how the authors defined the audience and adapted the text to it on the level of inventio (argumentation based on ethos, arguments from authority and from example) and dispositio. The methods and means recommended in the anti-pest manuals could not – from the perspective of today's medical knowledge – be effective in combating the epidemic. Still, the texts undoubtedly allowed to tackle the phenomenon and to give spiritual support to the sick and threatened.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 183-203
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dżuma w Italii. O zapomnianym traktacie Della peste Angela Antonia Frari
    Plague in Italy. On the forgotten treatise Della peste Angelo Antonio Frari
    Autorzy:
    Karwacka-Pastor, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2044521.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    plague
    treaty
    Frari
    Italy
    human nature
    Opis:
    Angelo Antonio Frari, a 19th century doctor and writer, devoted his life to studying the plague. In his treaty entitled Della peste published in Venice in 1840, he presented the history of the plague pandemic, describing its symptoms and ways of curing throughout centuries. His work is not only a medical, anthropological, and ethical treaty, but also an account of events seen by a witness, who, having recovered from the plague, became involved in fighting with this disease in Italy and abroad. The author of the treaty delves into pondering on human nature, morality, and choices, and he presents various attitudes in the light of the epidemic. This work is also a source of information on how 19th century healthcare used to work and contains tips on how to avoid catching the disease. The subject matter of the treaty is still up to date, since the last word of this disease has not been said yet and it continues to be a threat to the human race.
    Źródło:
    Scripta Neophilologica Posnaniensia; 2021, 21; 321-334
    1509-4146
    Pojawia się w:
    Scripta Neophilologica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczne i historyczne uwarunkowania wojen biologicznych i epidemii
    Social and historical determinants of biological wars and epidemics
    Autorzy:
    Weiner, Marcin
    Tarasiuk, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/565491.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
    Tematy:
    wojna biologiczna
    epidemia
    terroryzm
    dżuma
    ospa
    wąglik
    biological war
    epidemic
    terrorism
    plaque
    smallpox
    anthrax
    Opis:
    W prezentowanym artykule przedstawiono przykłady użycia broni biologicznej od czasów starożytności do początków XXI wieku oraz znaczenie epidemii dla rozwoju i upadku poszczególnych cywilizacji i państw. Wykazano, że zarówno w czasach, gdy nie znano etiologii chorób zakaźnych jak i we współczesności, w dobie rozwoju mikrobiologii, genetyki i biologii molekularnej, użycie broni biologicznej może przyczynić się do odniesienia zwycięstwa bardziej, niż użycie broni o charakterze konwencjonalnym.
    This article describes the use of biological weapons from antiquity to the beginning of the 21st century and the importance of epidemics for the development and collapse of civilisations and states. It has been shown that both at a time when the etiology of infectious diseases was not known and in the modern world of microbiology, genetics and molecular biology development, the use of biological weapons can contribute to a victory more than conventional weapons.
    Źródło:
    Rozprawy Społeczne; 2018, 12, 3; 20-28
    2081-6081
    Pojawia się w:
    Rozprawy Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epidemie, zarazy i ich patroni. Początki kultu Świętego Rocha w Europie
    Epidemics, pests and their patron saints: the origins of St Rocco’s Veneration in Europe
    Autorzy:
    Ossowski, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2077524.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-14
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    leprosy
    syphilis
    Black Death
    epidemic
    St. Rocco's veneration
    trąd
    syfilis
    dżuma
    epidemia
    kult św. Rocha
    Opis:
    Artykuł prezentuje dynamiczny rozwój kultu św. Rocha w obliczu zarazy. Najstarsze lokalizacje kultu świętego Rocha przebiegają wzdłuż drogi Via Francigena, istniejącej już od X wieku, jako stary szlak pielgrzymi wiodący do Rzymu z rodzinnej miejscowości Rocha – Montpellier. To wzdłuż tej drogi, w położonych przy niej miastach rodzą się początki kultu tego świętego. Takie miasta jak: Voghera, Piacezna obfitują w najstarsze świadectwa kultu, do których zalicza się: kościoły i kaplice pw. św. Rocha, a w nich: relikwiarze, obrazy, rzeźby, jak również powstające przy tych ośrodkach rozliczne bractwa, dzięki którym, jak również dzięki kupcom, handlarzom, drukarzom, duchownym – świeckim i zakonnym, ów kult rozszerzył się z północnych Włoch aż na drugą stronę Alp. W tekście wykorzystano literaturę źródłową.
    This paper presents the vibrant veneration to St Rocco in the time of pestilence. The most ancient evidence comes from 10th-century Via Francigena, a pilgrim route from Montpellier to Rome. Along the road in urban areas such as Voghera or Piacenza there were churches and shrines dedicated to St Rocco. The temples were endowed with reliquaries, paintings and statues. Numerous fraternities grew in St Rocco’s places in worship and thanks to their members, mostly merchants, traders, printers and clergy (both secular and religious) the fame of the saint crossed from Northern Italy to the other side of the Alps. The article is based on primary sources.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2021, 55; 205-232
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dlaczego należy się bać? O uczuciach towarzyszących epidemii i zaleceniach w czasie jej trwania według Przestrogi i lekarstwa na choroby z zarazy morowego powietrza pochodzące Franciszka Ksawerego Ryszkowskiego
    Autorzy:
    Kocela, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2029775.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    medical guides
    epidemic
    plague
    applied literature
    epidemia
    poradniki medyczne
    dżuma
    emocje
    literatura użytkowa
    Opis:
    Artykuł analizuje tekst jednego z wielu podręczników medycznych wydanych w Polsce w drugiej połowie XVIII wieku. Dotyczy emocji i uczuć towarzyszących człowiekowi podczas epidemii, a także problemów i trudności, które musiał pokonać. Wprowadza też powszechnie funkcjonujące opinie lekarzy na temat dżumy i sposobów jej zwalczania. Tekst należy również traktować jako próbę wyjaśnienia reakcji, zachowań i przyjęcia określonych postaw - zarówno przez  chorych, jak i osób kierujących określoną organizacją życia społecznego w czasie epidemii.
    The article analyzes the text of one of the many medical handbooks published in Poland in the second half of the 18th century. It concerns emotions and feelings accompanying a person during an epidemic, as well as problems and difficulties that he had to overcome. It also introduces the commonly functioning opinions of doctors about the plague and ways to fight it. The text should also be considered as an attempt to explain the reactions, behaviors and adopting specific attitudes – both of the sick and those managing the specific organization of social life during an epidemic.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 256-265
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Myśliciel w zadżumionym mieście. Machiavellego dyskurs o zarazie
    A Thinker in a Plagued City. Machiavelli’s Epidemic Discourse
    Autorzy:
    Strączek, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37536118.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Machiavelli
    dżuma
    medycyna polityczna
    literatura zarazy
    kultura zarazy
    epidemic
    political medicine
    plague literature
    renaissance culture
    Opis:
    Dla Nicolla Machiavellego sztuka rządzenia państwem podobna była do sztuki lekarskiej. Polegała na skutecznej profilaktyce w czasach prosperity i uzdrawiających, czasem wręcz brutalnych interwencjach w momentach kryzysu. Władca powinien być jak lekarz ciała politycznego, które każdego dnia zagrożone jest śmiertelnymi chorobami – dżumą, buntem, nieporządkiem, zniewoleniem, demagogią, dekadencją. Medycyna i polityka zazębiają się w wielu punktach machiawelicznego dyskursu, tworząc specyficzne imaginarium, przez które przenikają lęki i traumy pokoleń żyjących w ciągłym zagrożeniu powrotem dżumy. Wydawałoby się więc, że filozofię Machiavellego można odczytywać jako przypadek polityczno-medycznego projektu, będącego odpowiedzią na kryzys spowodowany zarazą, rzeczywistą i metaforyczną. Tymczasem w pismach tego kontrowersyjnego myśliciela mamy także do czynienia z formą pastiszu mającego na celu parodystyczne przedstawienie nie tylko rzeczywistości zarazy, ale także literatury, która o niej opowiada. Dychotomia dyskursów sięgająca samej istoty corpus machiavellicum często prowadziła komentatorów do wniosku, iż istnieje pewien kłopotliwy rozłam między Machiavellim ojcem obiektywnej nauki politycznej wzorowanej na naukach medycznych a Machiavellim artystą, twórcą subiektywnych i fikcyjnych światów literackich. Ta pozorna sprzeczność może jednak zostać łatwo przekształcona w bardziej spójny portret Machiavellego jako myśliciela, dla którego przewodnim motywem jest refleksja nad kondycją człowieka stojącego w obliczu katastrofy. Jedno i drugie podejście odpowiada duchowi renesansowego odradzania się po zarazie, przeciwdziałającego rezygnacji i dążącego do regeneracji społeczeństwa.
    Niccolò Machiavelli viewed the governance of a state as parallel to the practice of medicine — endeavors characterized by proactive measures during times of prosperity and healing, at times harsh, interventions during moments of crisis. In Machiavelli’s conception, the ruler assumes the role of a physician for the body politic, perpetually threatened by a host of maladies including plague, rebellion, disorder, subjugation, demagoguery, and decadence. The intersection of medicine and politics within Machiavellian discourse constructs a unique narrative framework, reflecting the anxieties and collective traumas of generations grappling with the constant specter of plague resurgence. It appears, therefore, that Machiavelli’s philosophical framework can be interpreted as a socio-political venture akin to a medical intervention, formulated in reaction to both the tangible and metaphorical crises precipitated by the plague. Simultaneously, within the works of this contentious philosopher, we encounter a form of pastiche intended to satirize not only the reality of the plague but also the literature that chronicles it. The dichotomy of discourses inherent within the corpus machiavellicum often prompts scholars to discern a perplexing disjunction between Machiavelli as the progenitor of objective political science, modeled after medical principles, and Machiavelli as the artist, weaving subjective and fictional literary worlds. However, this apparent contradiction can be reconciled into a more coherent depiction of Machiavelli as a thinker, whose central theme revolves around contemplation of the human condition amidst calamity. Both perspectives resonate with the ethos of the Renaissance resurgence following the plague, defying resignation and striving to rejuvenate society.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 495-518
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epidemie dalekie i bliskie: mór pod piramidami i w wiejskiej chacie w XVI wieku – Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyja do Ziemi Świętej… i Victoria deorum Sebastiana Fabiana Klonowica – konwencje opisu na tle literatury klasycznej
    Autorzy:
    Kuran, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2029735.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    plague in literature
    Sebastian Fabian Klonowic
    Mikołaj Krzysztof Radziwiłł
    literary conventions
    ancient literature
    dżuma w literaturze
    konwencje literackie
    literatura antyczna
    Opis:
    Artykuł ma na celu ukazanie swoistości spojrzenia na temat przebiegu epidemii podjęty w dwu dziełach staropolskich Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyi do Ziemi Świętej… i Victoria deorum  Sebastiana Fabiana Klonowica na tle opisów Tukidydesa, Lukrecjusza, Owidiusza i Boccacia. Jako kontekst przywołane zostały relacje Homera i Wergiliusza. Elementy składające się na konwencję to np.: opis objawów, próby leczenia, bezsilność medyków, masowa śmierć ludności, konsekwencje rozwarstwienia społecznego w czasie zarazy, wzmożenie kultu religijnego lub ucieczka w hedonistyczne użycie życia, rozluźnienie zasad moralnych, migracje ludności, upadek rodów, zanik szacunku dla zwłok i zbiorowe pochówki. Radziwiłł opisuje z odległej perspektywy kilkuletnią dynamikę rozwoju epidemii w znacznej mierze pomijając konwencje, Klonowic koncentruje się na jej przebiegu wśród warstw uboższych, częściowo tylko podejmując znane wątki. Nawiązując do tradycji literackiej wprowadza nowe.
    The aim of the article is to present outlook specificity to the topic of epidemics process described in two works Mikołaj Krzysztof Radziwiłł’s Peregrination to the Holy Land and Victoria deorum of Sebastian Fabian Klonowic on the background of Thucydides, Lucretius, Ovid and Boccacio. As the contexts are summoned relations of Homer and Virgil. Elements creating convention are following: description of symptoms, treatment attempts, medics’ hopelessness, mass death of population, consequences of social stratification during the plague, an increase of religious worship or escape into hedonistic use of life, loosening moral principles, population migrations, families’ fall, lack of respect for bodies and mass burials. Radziwiłł describes, from a distant perspective, a several-year dynamics of the epidemic’s development largely omitting conventions, Klonowic focuses on its process among the poorer classes, only partially taking up well known plots. Referring to literary tradition, he introduces new ones.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 128-152
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Plaga Justyniana” jako „dzieło Boga” w relacji Prokopiusza z Cezarei
    “The Plague of Justinian” as “God’s Work” in the Account of Procopius of Caesarea
    Autorzy:
    Piechocka-Kłos, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2026030.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    Cesarstwo Rzymskie
    „dzieło Boga”
    dżuma
    historia
    „plaga Justyniana”
    Prokopiusz z Cezarei
    wczesne chrześcijaństwo
    “Justinian plague”
    Procopius of Caesarea
    the plague
    “God’s work
    early Christianity
    Roman Empire, history
    Opis:
    Dzisiaj słowa: choroba zakaźna, zaraza, plaga, epidemia, pandemia budzą strach i przerażenie. Nie inaczej było w przeszłości. Celem niniejszej pracy jest spojrzenie na „plagę Justyniana”, nękającą świat w VI wieku, oczami Prokopiusza z Cezarei. Bizantyjski historyk w roku 542 przebywał w Konstantynopolu, gdzie dżuma pochłonęła tysiące ofiar. Prokopiusz, wzorując się prawdopodobnie na Tukidydesie, opisał przyczyny, przebieg oraz skutki zarazy, zbierającej śmiertelne żniwo za czasów panowania Justyniana. Historyk odniósł się również do cesarza i jego działań w walce ze skutkami choroby. Dalsze badania pozwoliły odpowiedzieć na pytanie, czy Prokopiusz postrzegał tę chorobę racjonalnie, czy metafizycznie; czy uważał (jak Hippokrates), że jest ona skutkiem zaistnienia czynników naturalnych, czy raczej jawi mu się jako „dzieło Boga”. Z uwagi na tytuł artykułu celowo pominięto inne relacje na temat epidemii z VI wieku, pochodzące m.in. od Agatiasza, Ewagriusza Scholastyka, Jana z Efezu oraz Grzegorza z Tours i Pawła Diakona.
    Today, the words infectious disease, plague, epidemic and pandemic inspire fear and terror. It was not different in the past. The purpose of this work is to look at the “plague of Justinian” that plagued the world in the 6th century through the eyes of Procopius of Caesarea. The Byzantine historian was in Constantinople in 542, where the plague claimed thousands of lives. Procopius, probably following the example of Thucydides, described the causes, course and effects of the plague that took a deadly toll during the reign of Justinian. The historian also referred to the emperor and his actions in the fight against the effects of the disease. Further research allowed to answer the question whether Procopius perceived this disease rationally or metaphysically; whether he believed (like Hippocrates) that it was the result of natural factors, or was it “God’s work”? Due to the title of the article, other reports on the epidemic from the 6th century, such as from Agathias, Evargius Scholastica, John of Ephesus and Gregory of Tours and Paul the Deacon.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2021, 1; 178-198
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gryzonie nosicielami drobnoustrojów chorobotwórczych
    Rodents as potential carriers of pathogenic microorganisms
    Autorzy:
    Glinski, Z.
    Kostro, K.
    Grzegorczyk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/858810.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
    Tematy:
    gryzonie
    przenoszenie chorob
    mikroorganizmy chorobotworcze
    nosicielstwo
    rezerwuary zarazka
    zrodla zakazenia
    choroby przenoszone przez gryzonie
    borelioza
    babeszjoza
    bruceloza
    choroba Powassan
    dzuma
    erlichioza
    goraczka Q
    goraczka Doliny Rift
    goraczka Lassa
    hepatozoonoza
    jersynioza
    kampylobakterioza
    kolibakterioza
    leptospiroza
    omska goraczka krwotoczna
    salmonelloza
    tularemia
    terroryzm biologiczny
    Źródło:
    Życie Weterynaryjne; 2017, 92, 11
    0137-6810
    Pojawia się w:
    Życie Weterynaryjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morowe powietrze w Orli, na Podlasiu i w Rzeczpospolitej w listach urzędników podlaskich Krzysztofa II Radziwiłła – Macieja Berzeńskiego i Stanisława Kurosza
    Mala aria in Orla, Podlasie and the Republic of Poland in the letters written by Podlasie clerks of Krzysztof Radziwiłł II – Maciej Berzeński and Stanisław Kurosz
    «Моровое поветрие» в Орле, на Подлясье и во всей Польше в письмах подлясских служащих Криштофа II Радзивилла – Матея Беженьского и Станислава Куроша
    Autorzy:
    Sierba, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952227.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    история Подлясья
    Орля
    история XVII века
    әпидемия
    чума
    Криштоф II Радзивилл
    historia podlasia
    orla
    historia xvii wieku
    dżuma
    epidemia
    krzysztof ii radziwiłł
    podlasie history
    the history of the 17th century
    plague
    epidemic
    Opis:
    Статья посвящена вопросу так называемого «морового поветрия» или чумы на территории радзивилловских поместий в Орле на Подлясье, а также всей корреспонденции Матея Беженьского и Станислава Куроша, которые были важными подлясскими служащими Криштофа Радзивилла по биржаньской линии. Были они старостами Орлянскими. Их корреспонденция относится к 1614–1640 годам. В своих письмах они сообщали о начинающейся в разных населенных пунктах әпидемии. В статье автор описывает шесть лет чумы: 1621, 1624–1625, 1629–1631, о которой вспоминают Беженьский и Курош. На основе их писем создана сеть местностей, в которых бушевала әпидемия. Важными в статье являются перечисление и характеристика способов профилактики и борьбы с чумой, которые также появлялись в письмах служащих. В результате автор статьи делает вывод, что әпидемии распространялись не только в больших городах, они занимали также малые населенные пункты, села и деревни. Әтот аспект обычно не учитывался в литературе, посвященной әпидемиям чумы.
    The article discusses the issue of the so called “mala aria” (the miasma theory) within the territory of the Radziwiłł’s estate in Orla and Podlasie as well as in the entire Republic of Poland on the basis of the letters written by Maciej Berzeński and Stanisław Kurosz. Both men were important Podlasie clerks of Krzysztof Radziwiłł of Birże kinship. They were, among others, Orla Starosts (District Heads). Altogether their correspondence embraces the period between 1614 and 1640. In their letters they wrote about epidemics, anywhere they occurred. The article describes six years of plagues: 1621, 1624–1625 and 1629–1631, which are mentioned by Berzeński and Kurosz. On the basis of their letters a network of towns where epidemics spread has been reconstructed. What is important, the article enumerates and specifies ways of preventing and fighting plague, which were included in the clerks’ correspondence too. A final conclusion ensuing from the text is the fact that epidemics did not solely occur in big cities. They also appeared (if not to a greater degree) in small cities, towns and villages. This aspect has generally been ignored in the subject literature devoted to plagues.
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2016, 24
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-26 z 26

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies