Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Cenzura"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
„Bisogna essere volpe e leone” – interferencja cenzury i recepcji w procesie twórczym Bożycy Bronisława Trentowskiego
“Bisogna essere volpe e leone” – censorship and reception interference in the writing process of Bożyca by Bronisław Trentowski
Autorzy:
Lipiec, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51537624.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cenzura
autocenzura
recepcja
proces twórczy
Bronisław Trentowski
Bożyca
romantyzm
censorship
self-censorship
reception
writing process
polish Romanticism
Opis:
Celem artykułu jest prześledzenie wpływu cenzury na powstawanie zachowanej w rękopisie Bożycy lub teozofii oraz na decyzje wydawnicze Bronisława Trentowskiego, jednego z wiodących polskich filozofów romantyzmu. Ze swego traktatu z zakresu filozofii Boga autor opublikował za życia tylko dwa fragmenty. Stawiam w artykule tezę, że dzieło nie zostało w pełni opublikowane z powodu złej recepcji owych fragmentów pośród polskich odbiorców, których tożsamość narodowa w okresie zaborów zawisła na spójności polskiego Kościoła katolickiego, a nie bezpośrednio z powodu cenzury. Kolacjonowanie opublikowanych fragmentów z rękopisem dzieła ujawnia różnice o charakterze ilościowym i jakościowym specyficzne dla każdej z publikacji: jednej wydanej w Paryżu bez cenzury oraz drugiej opublikowanej w Poznaniu pod cenzurą pruską. Analiza wyników kolacjonowania w zestawieniu z korespondencją Autora z przyjaciółmi i wydawcami pozwala wnioskować o wpływie cenzury na proces twórczy Bożycy pod postacią autocenzury. Pozwala też uznać gotowość Autora do wydania dzieła za cenę kompromisu z cenzurą instytucjonalną, ale nie za cenę odstąpienia od poglądów na kwestię filozofii Boga w celu zdobycia uznania odbiorców.
Bronisław Trentowski, one of the leading Polish philosophers of Romanticism, published only two excerpts from the manuscript of Bożyca lub teozofia, his philosophy of God. A reason why the work was not fully published was a bad reception of the published fragments by the Polish community, whose political identity at the time of Partitions was based on Catholic church. A collation of both published excerpts with the original manuscript reveals characteristic quantitative and qualitative differences between the manuscript and each print: one published in Paris without censorship, the other in Poznań under Prussian censorship law. Collation analysis, together with other documentation of the writing process, let us conclude that censorship interfered the writing process in a form of self-censorship. It also indicates that the author was ready to compromise with institutional censorship in the purpose of publishing, but he refused to compromise on his views to satisfy his readers.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 261-286
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pragniemy, żeby nic nie ruszać”. „Teren badań: Jeżycjada” Weroniki Szczawińskiej, status przedstawienia teatralnego a cenzura sądowa
‘We Don’t Want Anything Changed.’ Teren badań: Jeżycjada by Weronika Szczawińska, Status of a Theatre Play and Court Censorship
Autorzy:
Mrozek, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52229638.pdf
Data publikacji:
2024-04
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
censorship
copyright in theatre
Weronika Szczawińska
Agnieszka Jakimak
Małgorzata Musierowicz
Komuna Warszawa
Opis:
The article describes the case of the only theatre play in modern Poland that has been banned by a court decision: Teren badań: Jeżycjada by Weronika Szczawińska and Agnieszka Jakimiak. It contains a detailed analysis of different legal aspects from the perspective of the play’s producers – Komuna Warszawa and Cultural Center Zamek w Poznaniu – with the writer Małgorzata Musierowicz. The stage ban is presented in the context of the modern censorship theories and the reaction of the theatre community. The article also contains the analysis of potential consequence of defying the court’s ban.
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2024, 180; 167-190
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Worthless and in Fact Harmful” – Censorship in Poland in 1951 on Two English Writers: Graham Greene and Gilbert Chesterton
„Bezużyteczne a nawet szkodliwe” – cenzura w Polsce w roku 1951 wobec publikacji dzieł Grahama Greene’a i Gilberta Chestertona
Autorzy:
Gajda, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33919965.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
censorship
English literature
ideology
Marxism
cenzura
literatura angielska
ideologia
marksizm
Opis:
Censorship in Poland during the Stalinist Era was one of the most important organs of power which made it possible to influence the worldview of citizens. As a propaganda tool, it decided what to convey to the recipients and in what interpretation. The aim of the article is to present how the works of two English authors were assessed by the employees of the censorship office. The accusations and the interpretations of the novel made by the censors help to understand how the West was perceived in the country of people’s democracy and how capitalist countries were wanted to be presented to readers.
Cenzura w Polsce w okresie stalinowskim była jednym z najważniejszych organów władzy, który pozwalał wpływać na światopogląd obywateli. Jako narzędzie propagandowe decydował o tym, co przekazywać odbiorcom i w jakiej interpretacji. Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób prace dwóch autorów anglojęzycznych zostały ocenione przez pracowników urzędu cenzury. Zarzuty i interpretacje powieści dokonane przez cenzurę pozwalają zrozumieć, jak Zachód był postrzegany w kraju demokracji ludowej i jak chciano przedstawić czytelnikom kraje kapitalistyczne.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 843-870
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblia Jakuba Wujka i Justusa Rabba. Postylla katolicka mniejsza z 1590 roku jako świadek tekstowy przekładu Nowego Testamentu sprzed pierwszej cenzury (1591–1592)
The Bible of Jakub Wujek and Justus Rabb. The Minor Catholic Postil of 1590 as a Textual Witness of New Testament’s Translation from before the First Censorship (1591–1592)
Autorzy:
Rubik, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31017288.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jakub Wujek
Justus Rabb
Biblia
przekład
cenzura
Towarzystwo Jezusowe
the Bible
translation
censorship
Society of Jesus
Opis:
Autor argumentuje na rzecz tezy, że specyficzne cechy przekładu Nowego Testamentu Jakuba Wujka z 1593 r. (brak literalizmu) stanowią wynik współpracy tłumacza z Justusem Rabbem w latach 1591–1592. W kolejnych podrozdziałach autor opisuje metodę przyjętą w niniejszej pracy, przedstawia wyniki analizy przekładu perykop ewangelicznych w poszczególnych wydaniach Postylli katolickiej Wujka i Nowym Testamencie z 1593 r., a także omawia materiał źródłowy dotyczący przedmiotu badań (korespondencja jezuitów, biogramy z epoki).
The author argues in favour of the thesis that the specific features of Jakub Wujek’s 1593 translation of the New Testament (lack of literalism) result from the translator’s collaboration with the censor Justus Rabb between 1591 and 1592. In the article’s sections, the author describes, in turn, the method adopted in this study, the results of the analysis of the translation of the Evangelical pericopes in the different editions of Wujek’s Catholic Postil and the New Testament of 1593, and discusses the source material for the subject of the study (Jesuit correspondence).
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 66; 77-113
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Censorship Crisis. Analysis of Memes on Twitter and Their Reception
Kryzys cenzury. Analiza memów na Twitterze i ich recepcja
Autorzy:
Hallová, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394740.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
multimodalność
media społecznościowe
analiza ilościowa
analiza jakościowa
memy
prezentacja wizerunku
cenzura
multimodality
social media
qualitative analysis
quantitative analysis
memes
representation
censorship
Opis:
The following research studies the use of memes on the social platform Twitter with regards to celebrity representation. Specifically, it analyzes two memetic posts by Elon Musk and the representation tactics behind them, using elements of multimodal analysis and critical discourse analysis. Subsequently, the study looks at the reception of these posts via comparative content analysis with custom classification to determine how successful the tactics behind these posts are and whether there is any evidence observable in the reception regarding censorship on Twitter after its purchase by Elon Musk. The comparative study comes in a form of quantitative analysis of the first 150 responses to each of the two posts. The study does not only demonstrate instances of attempts at diminishing the distance which the inherent power of a celebrity personage on social media creates, but also how successful these attempts are and whether they manage to distract the audience from the personage in question and their power over them.
Poniższa analiza skupia się na badaniu wykorzystania memów na platformie społecznościowej Twitter w kształtowaniu wizerunków celebrytów. Analizie poddano w szczególności dwa posty z memami Elona Muska i stojącą za nimi strategię przedstawiania wizerunku, korzystając elementów analizy multimedialnej i krytycznej analizy dyskursu. W kolejnym kroku artykuł skupia się na odbiorze tych postów, stosując analizę porównawczą treści za pomocą specjalnie dobranego zestawu kryteriów, w celu oceny skuteczności strategii stojącej za analizowanymi postami i stopnia prawdopodobieństwa istnienia cenzury na Twitterze po jego zakupie przez Elona Muska. Badanie porównawcze ma formę analizy treści 150 pierwszych odpowiedzi na każdy z dwóch postów. Badanie pokazuje nie tylko przykłady prób zmniejszenia dystansu, który jest naturalny w relacjach z celebrytą w mediach społecznościowych, ale także to, na ile skuteczne są te próby i czy pozwalają na odwrócenie uwagi odbiorców od danej postaci i jej oddziaływania na użytkowników.  
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2023, 8, 1; 125-151
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cenzuralne perypetie rozprawy O komediach Norwida Ireny Sławińskiej
Censorial trials and tribulations of the dissertation O komediach Norwida by Irena Sławińska
Autorzy:
Budrowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233696.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Irena Sławińska
cenzura
okres stalinowski
Wydawnictwo TN KUL
censorship
Stalinist period
TN KUL Publishing House
Opis:
W artykule, na podstawie nieznanych szerzej źródeł archiwalnych, zrekonstruowane został dzieje edytorskie i cenzuralne niedoszłej rozprawy habilitacyjnej Ireny Sławińskiej O komediach Norwida. Ustalono, że ukończyła ją badaczka w końcu 1951 roku, by przez cały rok 1952 i początek kolejnego zabiegać o jej wydanie, równolegle czyniąc starania o uzyskanie habilitacji. Rozprawę przetrzymano w lubelskim oddziale urzędu cenzury, by ostatecznie, dzięki interwencji profesora Andrzeja Wojtkowskiego – posła na Sejm PRL, a jednocześnie pracownika Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – udzielić zgody na druk. Przyczyną przetrzymania pracy, jak stwierdzono w artykule, mogła być zarówno niechętnie widziana przez władze autorka, niekorzystny czas zgłoszenia książki do druku, katolickie wydawnictwo, jak i podjęta tematyka. O komediach Norwida to jedyna opublikowana w 1953 roku publikacja Sławińskiej, co wskazywać może na istnienie ciążącego nad nią w latach stalinowskich cenzorskiego „zapisu”.
On the basis of widely unknown archival sources, this article reconstructs the editorial and censorial history of Irena Sławińska’s would-be habilitation dissertation O komediach Norwida [On Norwid’s Comedies]. It has been established that the researcher completed the dissertation at the end of 1951, and throughout 1952 and the beginning of the following year she made efforts to publish it, in parallel with her efforts to obtain a habilitation degree. The dissertation was withheld at the Lublin branch of the censorship office, only to be finally allowed to be printed after the intervention of Professor Andrzej Wojtkowski – a member of the Parliament of the Polish People’s Republic and at the same time an employee of the Catholic University of Lublin. The reason for the stalling of the book’s publication, as the article states, may have been the authorities’ dislike of the author, the unfavourable timing of the book’s submission for publication, the Catholic publishing house, but also the subject addressed in the book. O komediach Norwida is the only publication by Sławińska published in 1953, which may indicate the existence of a censorship “mark” attached to her name during the Stalinist years.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2023, 41; 221-238
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność cenzury w Wadowicach w okresie komunistycznym od pierwszej połowy lat 50. XX w. do 1990 r.
Censorship activity in Wadowice during the communist period (1946-1990) from the early 1950s to 1990
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37505155.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
county
communist regime
preventive censorship
reżim komunistyczny
cenzura
Opis:
Preventive censorship was officially introduced in Poland by a decree on July 5, 1946. The central authority overseeing this was the Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (the Main Office for Control of the Press, Publications, and Performances) based in Warsaw. The regional and county offices were subordinate to this authority. In Wadowice, censorship operated within the county structures, initially under the county administration and later under the Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (Urzędzie Powiatowym) (the Presidium of the County National Council – County Office) until the abolition of the county in 1975. The county censor was a trusted member of the Communist Party, typically the head or another official of the Wydziału Spraw Wewnętrznych (the Internal Affairs Department). Their responsibilities included supervising all printing facilities and granting permissions for the publication of various materials, stage performances, and other public appearances in the Wadowice county. After the dissolution of the counties, the censorship office for Wadowice was relocated to Bielsko-Biała. Censorship in Poland was ultimately abolished by the law of April 11, 1990.
Oficjalnie cenzurę prewencyjną wprowadzono w Polsce dekretem z 5 lipca 1946 r. Organem centralnym nadzorującym ten proces był Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z siedzibą w Warszawie. Władzy tej podlegały urzędy wojewódzkie i powiatowe. W Wadowicach cenzura funkcjonowała w strukturach powiatowych, początkowo w ramach administracji powiatowej, a później w ramach Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, aż do kasacji powiatu w 1975 r. Cenzorem był zaufany członek partii komunistycznej, zazwyczaj szef lub inny urzędnik Wydziału Spraw Wewnętrznych. Do jego obowiązków należało nadzorowanie wszystkich drukarni oraz wydawanie zezwoleń na publikację różnorodnych materiałów, występy sceniczne i inne wystąpienia publiczne na terenie powiatu wadowickiego. Po kasacji powiatów urząd cenzury wadowickiej przeniesiono do Bielska-Białej. Cenzurę w Polsce ostatecznie zniesiono ustawą z 11 kwietnia 1990 r.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 108-131
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
History Under Censorship: Józef Piłsudski’s Eastern Policy in Polish Marxist Historiography (1945–1989)
Historia pod cenzurą: polityka wschodnia Józefa Piłsudskiego w polskiej historiografii marksistowskiej (1945–1989)
Autorzy:
Borymskyi, Vitalii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38586289.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Józef Piłsudski
polityka wschodnia
PRL
polityka historyczna
historiografia
Eastern policy
Polish People’s Republic
history policy
historiography
Opis:
The article examines the historiography and history policy in the communist Polish People’s Republic (1945–1989) regarding the Eastern policy of Józef Piłsudski. Poland was one of the most important countries in the socialist camp, and it had a complicated history of relations with the USSR. Under Moscow’s influence, Poland had to adapt its official history to the Soviet one. This was especially difficult to accomplish considering recent hostile Polish-Soviet relations. Consequently, implementing such a history policy was a complex and uneven process. Piłsudski’s policy was treated extremely negatively during the Stalinist period, a view that softened in subsequent years under the influence of a gradual liberalisation of the history policy of the state. Although the general interpretation of Piłsudski’s Eastern policy remained negative until 1989, it became significantly different from Soviet dogmas. The source of this study were both propaganda texts, professional historiography and historical essays.
Artykuł analizuje historiografię i politykę historyczną władz w PRL (1945–1989) w odniesieniu do polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego. Polska była jednym z najważniejszych krajów obozu socjalistycznego i miała skomplikowaną historię stosunków z ZSRR. Pod wpływem Moskwy musiała dostosować swoją oficjalną historię do sowieckiej. Było to szczególnie trudne do osiągnięcia, biorąc pod uwagę niedawne wrogie stosunki polsko-sowieckie. Zatem wdrożenie takiej polityki historycznej było procesem złożonym i skomplikowanym. Polityka Piłsudskiego była w latach stalinowskich traktowana zdecydowanie negatywnie, w kolejnych latach spojrzenie to łagodniało pod wpływem stopniowej liberalizacji polityki historycznej państwa. Niemniej, chociaż ogólna interpretacja polityki wschodniej Piłsudskiego pozostawała negatywna do 1989 roku, z czasem coraz bardziej różniła się od dogmatów sowieckich. Źródłem tego opracowania były zarówno teksty propagandowe, profesjonalna historiografia, jak i eseje historyczne.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Il modus operandi della Penitenzieria Apostolica nel concedere assoluzioni dalle censure, dispense, commutazioni, sanazioni, condoni ed altre grazie
The Modus Operandi of the Apostolic Penitentiary in Granting Absolutions of Censures, Dispensations, Commutations, Sanations, Condonations and Other Graces
Modus operandi Penitencjarii Apostolskiej w udzielaniu zwolnień z cenzur, dyspens, zamian, sanacji, umorzeń i innych łask
Autorzy:
Nykiel, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21375438.pdf
Data publikacji:
2023-12-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
Penitencjaria Apostolska
forum wewnętrzne
sakrament pokuty i pojednania
absolucja
dyspensa
cenzura
przestępstwo
nieprawidłowość
Apostolic Penitentiary
internal forum
sacrament of penance and reconciliation
absolution
dispensation
censure
irregularities
Penitenzieria Apostolica
foro interno
sacramento della riconciliazione
assoluzione
dispensa
censura
irregolarità
Opis:
W niniejszym opracowaniu Autor przedstawia modus operandi Penitencjarii Apostolskiej, Trybunału Kurii Rzymskiej, mającego kompetencje we wszystkim tym, co dotyczy forum wewnętrznego i udzielania odpustów, jako wyrazu miłosierdzia Bożego. W tym celu, po krótkim scharakteryzowaniu pojęcia forum wewnętrznego, tzn. ukrytego obszaru osobistych, duchowych relacji między Miłosiernym Bogiem a wiernym, penitentem, przedstawione zostały kompetencje Penitencjarii Apostolskiej w świetle opublikowanej w ostatnim czasie konstytucji apostolskiej Praedicate Evangelium papieża Franciszka, i następnie koncentruje się szczególnie na sześciu przestępstwach zarezerwowanych Stolicy Apostolskiej oraz na tym, jak powinien się zachować spowiednik wobec penitenta, który zaciągnął karę ekskomuniki latae sententiae. Po omówieniu sposobu postępowania Penitencjarii Apostolskiej w zakresie zwalniania z kar kościelnych, stosowna uwaga została poświęcona udzielaniu dyspens od nieprawidłowości i innych łask, odsyłając, w razie potrzeby pogłębienia wiedzy na ten temat, do publikacji podanych w załączonej do tekstu bibliografii.
This contribution seeks to present the modus operandi of the Apostolic Penitentiary, the Tribunal of the Roman Curia that is responsible for everything relating to the internal forum and the granting of indulgences. To do this, reference is made first of all to the notion of the internal forum so as to then illustrate the responsibilities attributed to the Apostolic Penitentiary by the recent apostolic constitution Praedicate Evangelium of Pope Francis. Attention is then paid in particular to the delicts reserved to the Holy See and the way a confessor should behave towards a penitent who has incurred excommunication. Lastly, a reference is also made to the other responsibilities of the Apostolic Penitentiary relating to dispensation from irregularities and the granting of other graces, with references to the works indicated in the bibliography provided for further reading.
Il contributo intende presentare il modus operandi della Penitenzieria Apostolica, il Tribunale della Curia Romana competente su tutto quanto riguarda il foro interno e la concessione delle indulgenze. Per fare ciò, si richiamerà anzitutto la nozione di foro interno, per illustrare poi le competenze attribuite alla Penitenzieria dalla recente costituzione apostolica Praedicate Evangelium di Papa Francesco. Ci si soffermerà, in particolare, sui sei delitti riservati alla Santa Sede e sul modo di comportarsi del confessore di fronte a un penitente che è incorso nella scomunica. Infine, si farà un cenno anche alle altre competenze della Penitenzieria riguardo la dispensa dalle irregolarità e alla concessione di altre grazie, rimandando alle opere indicate nella bibliografia per ulteriori approfondimenti.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (2); 181-202
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół – Partia – teatr: Cenzura rozproszona w PRL
Church–Party–Theater: Diffuse Censorship in the Polish People’s Republic
Autorzy:
Kościelniak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430912.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
censorship after 1945
self-censorship
Polish People’s Republic
Catholic Church
Teatr Powszechny in Warsaw
Zygmunt Hübner
Władysław Terlecki
Jasna Góra Monastery
cenzura po 1945
autocenzura
PRL
Kościół katolicki
Teatr Powszechny w Warszawie
Jasna Góra
Opis:
Tekst jest analizą wydarzeń związanych z podjętą przez hierarchów Kościoła katolickiego próbą zablokowania premiery spektaklu Odpocznij po biegu w reż. Zygmunta Hübnera (prem. 11 listopada 1976 w Teatrze Powszechnym w Warszawie). Autor ukazuje mechanizmy działania cenzury w PRL na podstawie częściowo nieznanej korespondencji na linii Kościół – rząd – teatr oraz zestawienia medialnych przekazów na temat spektaklu z instrukcjami i raportami państwowej cenzury. Stawia tezę, że obowiązujące w narracjach dotyczących Polski Ludowej utożsamienie cenzury z instytucją GUKPPiW jest niewystarczające i błędne. W zamian proponuje ujęcie zgodne z koncepcją cenzury rozproszonej, rozumianej jako praktyka wynikająca z powiązań i zależności pomiędzy Kościołem, Partią i teatrem, w których urząd państwowej cenzury nie był jedyną instancją. Powiązania te miały szczególne znaczenie w przypadkach dotyczących ochrony uczuć religijnych.
This article analyzes the events around the attempt of Catholic Church officials to block the premiere of Odpocznij po biegu (Rest after the Race), a play based on Władysław Terlecki’s novel, directed by Zygmunt Hübner (prem. 11 November 1976 in Teatr Powszechny, Warsaw). The author demonstrates the mechanisms of censorship in the Polish People’s Republic based on correspondence, partly unknown before, between the Church, the government, and the theater, as well as juxtaposing media accounts about the play and the instructions and reports of state censorship. He posits that the identification of censorship with the institution of the Chief Office for the Control of the Press, Publications, and Public Performances (GUKPPiW), established in narratives about People’s Poland, is insufficient and erroneous. Instead, he proposes an approach drawing on the concept of diffuse censorship, understood as a practice resulting from the interconnections and interdependencies between the Church, the Party, and the theater, in which the office of state censorship was not the only agent. These interconnections were particularly important in cases involving the protection of religious feelings.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 4; 139-163
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół, partia, cenzura. „Ostatnie kuszenie Chrystusa” i zapomniane transakcje polskiej transformacji
Church, party, censorship. The last temptation of Christ and the forgotten transactions of the Polish transformation
Autorzy:
Mrozek, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3201179.pdf
Data publikacji:
2023-04
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
censorship
Martin Scorsese
Polish United Workers’ Party (PZPR
Church
state-Church relations
Opis:
In 1988 Polish Catholic bishops tried to convince leaders of the Polish United Workers’ Party to ban The Last Temptation of Christ, a film by Martin Scorsese in Poland. In November 1989, during the first months of the new government, led by the non-communist Prime Minister Tadeusz Mazowiecki, the Diocesan Curia of Olsztyn forced a local cinema to ban a screening of Scorsese’s film by referring to decisions allegedly made by the former communist government. These events, a kind of exchange of favours between the party and the church, are presented in context of Polish People’s Republic foreign policy, its approach to the Catholic Church and the dissemination of Western auter cinema in late 1980s Poland.
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2023, 174; 99-118
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maszynowa produkcja ikon w Imperium Rosyjskim w 2. połowie XIX i na początku XX wieku. Wstępne rozpoznania i spostrzeżenia
Machine Production of Icons in the Russian Empire in the Second Half of the 19th and the Early 20th Century. Preliminary Analyses and Observations
Autorzy:
Szybalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23309993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
religious censorship
icon
popular religious print
Orthodoxy
mass production of icons
Russia
graphic works market
Russian art of the late 19th and early 20th century
cenzura religijna
ikona
popularna grafika religijna
prawosławie
masowa produkcja ikon
Rosja
rynek wyrobów graficznych
sztuka rosyjska końca XIX - początku XX w.
Opis:
W 2. połowie XIX i początku XX w. w Rosji rozwinęła się produkcja rycin religijnych i ikon wykonywanych przy użyciu technik poligraficznych. Było to konsekwencją wzrastającego zapotrzebowania na „święte obrazy” oraz popularyzacji litografii barwnej w Imperium Rosyjskim. Od lat 50. XIX w. wytwarzanie takich dzieł kontrolował Duchowy Komitet Cenzorski. Informacja o cenzurze wraz z sygnaturą producenta z reguły umieszczana była na obiektach. Odnalezienie i uporządkowanie pod względem techniki wykonania, wytwórców i miejsca powstania szeregu dzieł tego rodzaju znajdujących się w zbiorach muzealnych, bibliotecznych i cerkwiach na obszarze bliskim nam terytorialnie pozwoliła wyłonić wiodących producentów, techniki i tendencje kształtujące rynek „ikon drukowanych”. Badania katalogów, cenników i reklam umieszczanych w czasopismach z epoki, prowadzą do wniosku, że produkcja ta stała się narzędziem władzy politycznej (cerkiewnej i państwowej), dającym kontrolę nad sztuką religijną kierowaną do mas.
In the late 19th and the early 20th century, Russia witnessed an increase in the production of religious prints and icons made by means of printing techniques. This was a result of the growing demand for “sacred images” and the spread of colour lithography in the Russian Empire. From the 1850s onwards, the production of such images was controlled by the Spiritual Censorship Committee. Information about the censorship procedure was usually placed on the product, together with the manufacturer’s signature. A number of works of this kind held in museum, library and church collections in the area close to us territorially were located and categorised in terms of production techniques, makers and places of production. This made it possible to identify the leading producers, techniques and trends shaping the market for “printed icons”. A review of catalogues, price lists and advertisements placed in periodicals of the period resulted in the conclusion that this type of production became a significant tool of political power for both the Orthodox Church and the state, giving them control over art addressed to the masses.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 3; 179-226
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenia wiekowe dla widzów w świetle ustawodawstwa II Rzeczpospolitej i ich wpływ na rynek filmowy
Age Restrictions for Viewers in Light of the Legislation of the Second Polish Republic and Their Impact on the Film Market
Autorzy:
Rogowski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24975206.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
produkcja filmowa
cenzura
ustawa filmowa
prawo
historia gospodarcza
film production
censorship
film law
law
economic history
Opis:
Autor bada zmiany w polskim ustawodawstwie w zakresie dostępności filmów dla nieletnich w okresie międzywojennym. Analizuje następujące po sobie akty prawne oraz Ustawę o filmach i ich wyświetlaniu, okoliczności ich powstania oraz zmiany, jakie ze sobą niosły. Opisuje dyskurs medialny, jaki toczył się wokół tych zmian, zaznaczając główne głosy sporu, czyli Kościół katolicki, publicystów filmowych, nauczycielstwo oraz samą młodzież, i nakreślając ich motywacje oraz argumenty. Przybliża także wpływ toczącej się dyskusji na realne działania państwa związane z dostępem młodzieży do kina. Zestawia kwestię sposobu działania polskiego rynku filmowego z odczuwalnym brakiem filmów młodzieżowych na ekranach oraz wyraźną niechęcią producentów do inwestowania w tego typu obrazy, starając się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego w przedwojennej Polsce praktycznie nie wyświetlano produkcji dla młodzieży i w jaki sposób starano się wypełnić tę lukę na rynku dystrybucyjnym.
The author studies changes in Polish legislation regarding the availability of films to minors in the interwar period. He analyses the consecutive legal regulations and the Law on Films and Their Screening, their origins, and the changes that they brought about. He describes the media discourse that took place around these changes, highlighting the main voices in the dispute, i.e., the Catholic Church, film journalists, teachers, and the young filmgoers themselves, presenting their motivations and arguments. He also outlines the impact of the ongoing discussion on the state’s actions related to young audiences’ access to cinema. He juxtaposes the functioning of the Polish film market with the perceived lack of youth films on screens and the apparent reluctance of producers to invest in this type of pictures, seeking to establish why there were virtually no productions for young people screened in pre-war Poland and what attempts were made to fill this gap in the distribution market.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 121; 102-118
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka i dyscyplinowanie widowisk: Opera w rewolucyjnej Francji w latach 1789–1794
Politics and the Disciplining of Spectacles: The Opera in Revolutionary France 1789–1794
Autorzy:
Mosakowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432233.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
French Revolution
Jacobin dictatorship
French revolutionary theater and opera
revolutionary censorship
Étienne-Nicolas Méhul
François-Joseph Gossec
rewolucja francuska
jakobińska dyktatura
francuski rewolucyjny teatr i opera
cenzura rewolucyjna
Étienne Nicolas Méhul
Opis:
Artykuł dotyczy dyscyplinowania widowisk w rewolucyjnej Francji w latach 1789–1794. Przedstawiono w nim społeczno-polityczne konteksty dwóch aktów prawnych regulujących produkcję i wystawianie sztuk – względnie liberalnej ustawy Le Chapeliera z 13 stycznia 1791 oraz represyjnego Dekretu Konwentu Narodowego z 2 sierpnia 1793, który zmienił francuski teatr i operę w tubę propagandową jakobińskiego reżimu, narzucając twórcom ideologię i treści. Praktykę artystyczną tamtych lat zaprezentowano na przykładzie dwóch oper: Hadrian, cesarz Rzymu Étienne’a Nicolasa Méhula oraz Tryumf Republiki François-Josepha Gosseca. Pierwsze dzieło zawieszono w przeddzień premiery zaplanowanej na 13 marca 1792, ponieważ Komuna Paryża uznała je za jawnie monarchiczne i politycznie niepoprawne we Francji, w której chwiały się już podstawy burbońskiej monarchii, zaś skrajnie spolaryzowane nastroje społeczne zaczęły torować drogę ku republice. Drugie dzieło zostało skomponowane tuż po upadku monarchii i wystawione na początku 1793 roku. Tryumf Republiki wyznaczył nowe standardy estetyczne francuskiej republikańskiej i patriotycznej opery. Dzieło Gosseca jest ujęte w artykule jako przykład zasad nowej polityki kulturalnej jakobińskiej dyktatury, opartej na bezprecedensowych represjach i cenzurze.
This article discusses the ways in which performances were disciplined in revolutionary France between 1789 and 1794. It presents the socio-political contexts of two legal acts regulating the production and staging of plays: the relatively liberal Le Chapelier Law of 13 January 1791 and the repressive Decree of the National Convention of 2 August 1793, which turned French theater and opera into a propaganda platform of the Jacobin regime, imposing ideology and topics on the artists. The artistic practice of the time is illustrated by two operas: Étienne Nicolas Méhul’s Hadrian, Emperor of Rome and François-Joseph Gossec’s The Triumph of the Republic. The former was suspended one day before the premiere, scheduled for 13 March 1792, as the Paris Commune deemed it overtly monarchical and politically incorrect in a France where the foundations of the Bourbon monarchy were already shaking, and the extremely polarised public sentiment was about to pave the way towards a republic. The latter was composed shortly after the fall of the monarchy and staged in early 1793. The Triumph of the Republic set new aesthetic standards for French republican and patriotic opera. Gossec’s work is discussed as an example of the principles of the new cultural politics of the Jacobin dictatorship, based on unprecedented repression and censorship.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 1; 161-179
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powieść Popiół i diament Jerzego Andrzejewskiego a cenzura w NRD
Jerzy Andrzejewski’s novel Ashes and Diamonds and the censorship in the GDR
Autorzy:
Rajch, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432332.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jerzy Andrzejewski
novel
censorship
Polish People’s Republic
German Democratic Republic
Opis:
The article presents how the Polish novel Popi.ł i diament (Ashes and Diamonds) by Jerzy Andrzejewski was received by censors in the German Democratic Republic. The novel was first published in East Germany in the 1960s, although attempts to release it were made as early as sixteen years earlier. The author of the article recalls the reviews by German censors who refused to give consent to the novel’s publication on the East German market and whose decisions were affected not by the content of the book alone, but also by the social and political situation in both the Polish People’s Republic and the German Democratic Republic.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2023, 44; 287-301
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies