Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Bezkrólewie"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
Z dziejów przedostatniego bezkrólewia. Sprawa aukcji wojska w koronnych instrukcjach sejmikowych przed Sejmem konwokacyjnym 1733 roku
From the History of the Penultimate Interregnum. The Case of the Army Auction in the Crown Sejmik Instructions before the Convocation Sejm of 1733
Aus der Geschichte des vorletzten Interregnums. Die Frage der Heeresversteigerungen in den Sejmik-Instruktionen vor dem Konvokationssejm von 1733
Autorzy:
Tomaszewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32677966.pdf
Data publikacji:
2024-06-25
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
bezkrólewie
August III
Stanisław Leszczyński
Sejm
sejmiki
Rzeczpospolita Obojga Narodów
wojna o sukcesję polską
aukcja wojska
interregnum
sejmiks
Polish-Lithuanian Commonwealth
War of the Polish Succession
military auction
Interregnum
August III.
Stanislaus Leszczyński
Sejmik
Polnisch-Litauische Adelsrepublik
Polnischer Erbfolgekrieg
Heeresversteigerung
Opis:
Sprawa aukcji wojska w polskiej historiografii kojarzy się głównie z parlamentaryzmem polskich początków panowania Augusta III. Nie prowadzono jednakże jeszcze głębokich badań nad postawą szlachty koronnej dotyczącej tej kwestii przed rokiem 1733. Niniejszy artykuł dotyczy kwestii związanych z postawą szlachty koronnej podczas początków bezkrólewia 1733 r. wobec sytuacji zagrożenia państwa i faktu słabości militarnej Rzeczypospolitej. Na podstawie akt sejmikowych, a w tym przypadku instrukcji poselskich na sejm konwokacyjny, została podjęta próba rekonstrukcji poglądów szlachty koronnej na postulat aukcji wojska. Tekst został podzielony na dwie części. Pierwsza odnosi się do poglądów szlachty koronnej odnośnie do idei aukcji, a druga traktuje o kwestiach finansowych i projektach skarbowo-wojskowych przedstawionych w instrukcjach. Artykuł został opatrzony trzema wykresami oraz jedną tabelą, które pomogły w graficznym przedstawieniu wyników badań.
The issue of the augmentation of the Crown army is mainly associated in Polish historiography with the parliamentarism of the Polish early reign of August III. However, no in-depth research has yet been conducted into the attitude of the Crown nobility to this issue before 1733. This article deals with issues related to the attitude of the Crown nobility during the early 1733 interregnum to the situation of a threat to the state and the fact of the Republic’s military weakness. On the basis of sejmiks records and, in this case, deputies’ instructions to the Convocation Sejm, an attempt has been made to reconstruct the views of the Crown nobility on the postulate to increase the size of the army. The text has been divided into two parts. The first refers to the views of the Crown nobility on the idea of an auction and the second deals with the financial issues and treasury and military projects presented in the instructions. The article is accompanied by two graphs and one table, which help to present the results of the research graphically
Die Frage der Heeresversteigerungen wird in der polnischen Geschichtsschreibung vor allem mit dem Parlamentarismus der frühen polnischen Herrschaft Augusts III. in Verbindung gebracht. Die Haltung des Kronadels in dieser Frage vor 1733 ist jedoch noch nicht eingehend erforscht worden. Der vorliegende Beitrag befasst sich mit der Frage, wie der Kronadel zu Beginn des Interregnums von 1733 auf die Situation einer Bedrohung des Staates und die Tatsache der militärischen Schwäche der polnischen Adelsrepublik reagierte. Anhand der Sejmik-Akten und in diesem Fall der Instruktionen der Deputierten an den Konvokationssejm wurde versucht, die Haltung des Kronadels zur Forderung nach einer Heeresversteigerung zu rekonstruieren. Der Text ist in zwei Teile gegliedert. Der erste Teil bezieht sich auf die Ansichten des Kronadels über die Idee einer Versteigerung und der zweite Teil behandelt die finanziellen Fragen und die in den Instruktionen vorgestellten Finanz- und Militärprojekte. Der Aufsatz enthält zwei Schaubilder und eine Tabelle, die dazu beitragen, die Ergebnisse der Untersuchung grafisch darzustellen.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 1(287); 12-49
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie i kontrola wojska jako przedmiot gry politycznej i obrad sejmu konwokacyjnego w dobie bezkrólewia 1764 roku
Exploitation of the state army and its control as the subject of politicians’ interest and the issue during the Seym of the Polish-Lithuanian Commonwealth of 1764
Autorzy:
Szymborski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687857.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wojna domowa
bezkrólewie
sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów
wojsko państwowe
milicja magnacka
civil war
interregnum
the Seym of the Polish-Lithuanian Commonwealth
state and private forces
Opis:
This article presents issues connected with military safety of the Polish-Lithuanian Commonwealth and condition of state army during interregnum of 1764 and its political consequences leading to short-lived civil war. Author tries to state most important aspects of use of State army and private militia against Russian soldiers. Moreover, author presents military issue from the parliamentarian point of view and includes legal arguments and discussion concerning activity of Grand Hetman of the Crown Jan Klemens Branicki.
Artykuł ma na celu wskazanie zagadnień związanych z obronnością i stanem wojska w okresie bezkrólewia 1764 r. oraz jego politycznymi następstwami prowadzącymi do krótkotrwałej wojny domowej. Autor stara się przedstawić najważniejsze kwestie związane z wykorzystaniem wojska państwowego oraz milicji magnackich, które stoczyły walki z oddziałami rosyjskimi. Jednocześnie prezentuje sejmowy punkt widzenia sytuacji oraz omawia ówczesne wątpliwości prawne co do wykorzystania wojska przez hetmana wielkiego koronnego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 98; 55-69
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urząd marszałkowski koronny w bezkrólewiach XVII-XVIII wieku (1632-1736)
Autorzy:
Wiśniewski, Krzysztof (historyk).
Współwytwórcy:
Zamek Królewski (Warszawa). Ośrodek Wydawniczy Arx Regia. pbl
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Warszawa : Arx Regia - Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego
Tematy:
Elekcja
Bezkrólewie
Marszałek wielki koronny
Parlament
Źródła historyczne
Opis:
Bibliogr. s. [420]-437. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Trzy szubienice. Paszkwile na biskupów: Stanisława Józefa Hozjusza, Jana Aleksandra Lipskiego oraz Krzysztofa Antoniego Szembeka z okresu przedostatniego bezkrólewia i walki o koronę polską (1733–1736)
Autorzy:
Trościński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690242.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
czasy saskie, bezkrólewie, okolicznościowa poezja polityczna, paszkwil, Stanisław Józef Hozjusz, Jan Aleksander Lipski, Krzysztof Antoni Szembek
Saxon times, interregnum, occasional political poetry, lampoon, Stanisław Józef Hozjusz, Jan Aleksander Lipski, Krzysztof Antoni Szembek
Opis:
The article is an analysis of pasquils about Bishops Stanisław Józef Hozjusz, Jan Aleksander Lipski and Krzysztof Antoni Szembek. There are the pieces of occasionally political poetry from the period of the interregnum after the death of August II Sas and the fight for the crown by two rivals: his son’s August III and Stanisław Leszczyński (in the years 1733–1736). The Bishops, who come under attack, were adherents of Fryderyk August, but the occasional poetry was written by adherents of Leszczyński, August’s political antagonists. The article presents various political faults, symbols of betrayal, and heraldic conceits which were used to bring discredit on clergy. The author shows the adopted strategies which were used in the polemical poems.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2018, 73; 179-205
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szlachta województwa lubelskiego w schyłkowym okresie wojny o tron polski w latach 1735–1736
Noblemen of the Lublin Voivodeship in the declining period of the war for the Polish throne in 1735—1736
Autorzy:
Lisek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25427121.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
bezkrólewie
sejmik przedsejmowy z 1735 roku
Stanisław Leszczyński
sejm pacyfikacyjny 1735 roku
król August III
Jan Tarło
Felicjan Eleuteryn Gałęzowski
interregnum
pre-detine 1735
pacification sejm 1735
king August III
Opis:
W wyniku niepowodzeń militarnych konfederatów dzikowskich i narastającego w roku 1735 kryzysu gospodarczego spowodowanego zniszczeniami i licznymi kontrybucjami wojennymi szlachta województwa lubelskiego, wspierająca dotąd Stanisława Leszczyńskiego, stopniowo zaczęła przechodzić do obozu saskiego. W styczniu 1735 roku część szlachty lubelskiej oficjalnie uznała Augusta III za króla. Mimo że odbyły się sejmiki przedsejmowe, w tym lubelski w 1735 roku, nie doszło do pojednania króla z opozycją. Sejm pacyfikacyjny w 1735 roku został zerwany. Do pełnej pacyfikacji kraju miało dojść dopiero w 1736 roku za sprawą drugiego sejmu pacyfikacyjnego. Zabrakło na nim jednak posłów z województwa lubelskiego, gdyż sejmik przedsejmowy lubelski został zerwany podczas wyboru marszałka.
As a result of the military failures of Dzikowianie and the growing economic crisis of 1735 caused by the destruction and numerous war contributions, the nobility of the Lublin Voivodeship, who had so far supported Stanisław Leszczyński, gradually began to move to the Sas side. In January 1735, some of the nobility of Lublin officially recognized August III as their king. Despite the success of pre-parliamentary sejmiks, including the Lublin ones, in 1735, the king did not reconcile with the opposition. The pacification Sejm of 1735 was broken. In fact, the country was to be fully pacified only in 1736 due to the second pacification parliament. However, deputies from the lubelskie voivodeship were not present at this Sejm, as the pre-parliamentary sejmik of Lublin was broken during the election of the marshal.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-22
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć króla Augusta III Sasa i początek ostatniego bezkrólewia w Polsce w świetle doniesień „Gazety Leydejskiej” w 1763-1764 roku
The Death of King Augustus III and the beginning of the last interregnum in Poland according to reports from the "Gazety Leydejskiej" in 1763-1764
Autorzy:
Kęder, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560638.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Gazeta Leydeyska
Historia Polski
ostatnie bezkrólewie
Stanisław August Poniatowski
Polish history
last interregnum
Stanisław August Poniatowski.
Opis:
W okresie ostatniego bezkrólewia, od zgonu króla Augusta III Sasa do wysunięcia przez dwory rosyjski i pruski kandydatury Stanisława Poniatowskiego na króla, „Gazeta Leydeyska” bardzo obszernie przekazywała informacje o rozwoju sytuacji w Rzeczypospolitej. Były one wiarygodne, a redaktorzy gazety bezbłędnie rozłożyli akcenty, punktując kwestie najbardziej istotne. Niezwykle też umiejętnie wypunktowali, nie opatrując z oczywistych względów szerszym komentarzem, związki Stanisława Poniatowskiego i „Familii” Czartoryskich z Rosją i bezpośrednio z carycą Katarzyną II. Ukazali też rolę, jaką w okresie bezkrólewia w Rzeczypospolitej odegrała armia rosyjska. Redaktorom gazety, na pewno korzystającym z różnych źródeł informacji, udało się niezwykle sprawnie przesegregować napływające do nich informacje i uniknąć poważniejszych wpadek, jakie mogło spowodować zamieszczenie błędnych danych. Gazeta przeznaczona była dla wyrobionego intelektualnie czytelnika, który orientował się w informacjach z reguły unikających kontrowersyjnych komentarzy.
During the last interregnum, from the death of King August III to the nomination of the Russian and Prussian candidate for king Stanisław Poniatowski, the "Gazeta Leydeyska" gave very extensive information about the development of the situation in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The reports were credible and the editors of the newspaper emphasized the most important issues. They also skillfully point out, without obviously providing a wider commentary, the relationships between Stanisław Poniatowski and the Czartoryski "Family" with Russia and directly with Tsarina Catherine II. They also showed the role of the Russian army in the Polish-Lithuanian Commonwealth during the interregnum. The editors of the newspaper, certainly benefiting from various sources of information, managed to efficiently sort out the incoming information to them and to avoid serious mishaps that could result in the inclusion of incorrect data. The newspaper was intended for an intellectually-minded reader who was aware of information but who usually avoided controversial commentary.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2017, 24; 5-15
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sejmiki zwoływane sposobem wojewódzkim jako szczególna forma samorządu stanowego w Wielkim Księstwie Litewskim
Regional councils summoned within provinces as a special form of state self-government in the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kanecki, Oskar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621867.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie, sejmiki szlacheckie, bezkrólewie, zgroma- dzenie szlacheckie, samorząd stanowy.
Grand Duchy of Lithuania, regional councils of nobility, interregnum, gath- ering of nobility, state self-government.
Opis:
A particularly difficult time for the Grand Duchy of Lithuania was the period of interreg- num following the death of Zygmunt August. It led to the introduction of special forms of gatherings by the nobility. Summoning regional councils within provinces allowed for speeding up the decision-making process, which at the time was necessary. It was also a convenient way for the dominant elites of that period (the magnates) to control the nobil- ity. It was an original contribution of Lithuania to the form of the regional council of no- bility, which was adopted from the Kingdom of Poland. The Regional Council of Vilnius, held in the said form, was sometimes taking decisions applicable for the whole country.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2016, 15, 1; 85-94
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje Francisa Sandersona i Roberta Yarda o bezkrólewiu w Rzeczypospolitej po abdykacji Jana Kazimierza Wazy.
Autorzy:
Ziober, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631486.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
diplomacy, election of Michał Korybut Wiśniowiecki, relations about Polish- Lithuanian Commonwealth in XVII century, interregnum
dyplomacja, elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego, relacje o XVII-wiecznej Rzeczypospolitej, bezkrólewie
Opis:
The course and result of the election in 1669 still arouses interest among historians. Probably it should be associated with the choice of a rather unexpected candidate for the king – Michal Korybut Wisniowiecki. No doubt that no European state was passive towards to the events in the Polish-Lithuanian Commonwealth, where the deputies were sent with a task to report on events related to the interregnum. Similarly, in London its court obtained information on the Polish-Lithuanian Commonwealth after the abdication of Jan Kazimierz from Francis Sanderson, a resident in Gdansk, and Robert Yard, secretary of extraordinary Peter Wyche. The correspondence of Sanderson and Yard is an interesting source of information about the interregnum after the abdication of Jan Kazimierz. Both of them passed numerous, sometimes unprecedented news about the electoral struggle. In their correspondence, they devoted a lot of space to candidates for the throne as well as a description of the course of regional assemblies, and Sejms from the interregnum period, and the issue of equality of dissidents. Especially a lot of information in the diplomats' reports were concerned about the Lithuanian horseman Boguslaw Radziwill and his/the Genealogy book of his family. The Sanderson and Yard reports are another interesting addition to our knowledge of the interregnum in 1668-1669.
Przebieg i wynik elekcji w 1669 r. do dziś wzbudza wśród historyków bardzo duże zainteresowanie, co zapewne należy wiązać z wyborem dość nieoczekiwanego kandydata na króla – Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Chyba żadne państwo europejskie nie pozostawało bierne wobec wydarzeń w państwie polsko-litewskim, do którego wysyłano swoich posłów, którzy mieli relacjonować wydarzenia z przebiegu interregnum. Podobnie uczynił dwór w Londynie, który uzyskiwał informacje na temat sytuacji państwa polskolitewskiego po abdykacji Jana Kazimierza od Francisa Sandersona, rezydenta w Gdańsku, oraz Roberta Yarda, sekretarza ekstraordynaryjnego posła Peter’a Wyche. Korespondencja Sandersona i Yarda stanowi interesujące źródło informacji na temat bezkrólewia po abdykacji Jana Kazimierza, a obaj przekazywali liczne, czasem niespotykane nigdzie indziej wiadomości dotyczące walki elekcyjnej. W swojej korespondencji wiele miejsca poświęcali oni kandydatom do tronu, opisowi przebiegu sejmików i sejmów okresu interregnum, a także sprawą równouprawnienia dysydentów. Szczególnie dużo informacji w raportach dyplomatów dotyczyło koniuszego litewskiego Bogusława Radziwiłła oraz księdze dotyczącej genealogii jego rodziny. Relacje Sandersona i Yarda stanowią kolejne interesujące uzupełnienie naszej wiedzy na temat bezkrólewia w latach 1668–1669.
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przygotowanie Krakowa do obrony przed atakiem armii arcyksięcia Maksymiliana Habsburga w roku 1587
Preparing Krakow for defense against the attack of the army of Archduke Maximilian III of Austria in 1587
Autorzy:
Zinkiewicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46177824.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bezkrólewie
Kraków
historia nowożytna
oblężenie
rzemiosło obronne
architektura obronna
strategia
interregnum
Krakow
early modern history
siege
defensive craftsmanship
defensive architecture
strategy
Opis:
Do najważniejszych momentów w dziejach Rzeczypospolitej Obojga Narodów należą wydarzenia z 1587 r. – czas bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego i wybór nowego władcy. Miały one fundamentalne znaczenie dla polskiej polityki wewnętrznej, a przede wszystkim międzynarodowej. Gdy zgromadzona w Warszawie szlachta w sierpniu 1587 r. dokonała podwójnej elekcji, rozpoczął się wyścig Zygmunta Wazy i Maksymiliana Habsburga o koronę królewską. Kraków jako stolica kraju odegrał w tych wydarzeniach kluczową rolę. Rachunki miejskie oraz liczne źródła, głównie narracyjne, ilustrują przebieg przygotowań Krakowa do obrony murów i odparcia austriackiego pretendenta do tronu. Rozproszone informacje wykazują pewną prawidłowość. Na przykład można zaobserwować wzmożoną aktywność, zwłaszcza wokół bram, które odgrywały kluczową rolę w systemie obronnym miasta. Niniejszy artykuł podejmuje próbę spojrzenia na problem złożonych i żmudnych przygotowań miasta do jego obrony. Dotychczasowa historiografia nie ukazywała omawianych wydarzeń z punktu widzenia zaplecza logistycznego i technicznego. Dzięki dostępnym źródłom, możemy poznać sposoby funkcjonowania rzemiosła obronnego, począwszy od stosowanych narzędzi pracy – przez architekturę obronną – aż po strategię.
The most important moments in the history of the Polish-Lithuanian Commonwealth include the events of 1587 – the time of the interregnum after the death of Stefan Batory and the election of the new ruler. These events were of fundamental importance for Poland’s domestic, and above all international, policy. When the nobility gathered in Warsaw in August 1587 made a double election, the race of Sigismund Vasa and Maximilian Habsburg for the royal crown began. Krakow, as the capital, played a key role in these events. City accounts and numerous sources, mainly narrative, illustrate the course of Krakow’s preparations to defend the walls and repel the Austrian pretender to the throne. The scattered information shows some regularity. For example, you can see increased activity, especially around the gates, which played a key role in the city’s defense system. This article is an attempt to look at the problem of the city’s complex and arduous preparations for its defense. The historiography so far did not show the discussed events from the point of view of the logistic and technical background. Thanks to the available sources, we can learn about the ways of functioning of the defense craft, ranging from the working tools used, through defensive architecture, to strategy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 69-85
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedstawiciele Kościoła w obliczu śmierci Jana III Sobieskiego
Church Representatives in the Face of John III Sobieski’s Death
Autorzy:
Skrzypietz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46180518.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
biskup
dwór
król
śmierć
spór
bezkrólewie
bishop
court
king
death
dispute
interregnum
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie duchownych, którzy obecni byli na dworze w ostatnich chwilach życia króla Jana III i tych, którzy przybyli do stolicy bezpośrednio po jego zgonie. Wydaje się, że mimo długiej choroby monarchy, jego śmierć nastąpiła nagle, ku zaskoczeniu osób zgromadzonych na dworze. Działania podejmowane przez duchownych w tych trudnych chwilach wiązały się nie tylko z pełnionymi przez nich funkcjami, ale także z nową sytuacją polityczną oraz z napięciem, jakie zapanowało w rodzinie królewskiej. Rolę wiodącą przejął – co oczywiste – prymas Michał Radziejowski, ale szybko okazało się, że przeszkadzał mu w jego działalności biskup kujawski Stanisław Dąmbski, który konsekwentnie przez całe bezkrólewie i w okresie elekcji będzie starał się odegrać znaczącą rolę polityczną. Kolejnym celem artykułu jest też ukazanie wysiłków duchowieństwa, wypełniającego obowiązki tradycyjnie im przypadające, ale również starającego się o rozszerzenie swoich wpływów i zdobycie silniejszej pozycji politycznej.
The aim of the article is to study the clergy who were present at the court in the last moments of King John III’s life and those who came to the capital immediately after his death. It seems that despite the monarch’s long illness, his death occured suddenly, to the surprise of those gathered at the court. The actions taken by the clergy in these difficult times were related not only to their clerical functions, but also to the new political situation and the tension that prevailed within the royal family. Primate Michał Radziejowski took over the leading role, which was an obvious action, but it soon turned out that he was hindered in his activities by the Bishop of Kuyavia, Stanisław Dąmbski, who would consistently attempt to play a significant political role throughout the interregnum and during the election. Another aim of the article is to show the efforts of the clergy, fulfilling the duties traditionally assigned to them, but also trying to expand their influence and gain a stronger political position.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 135-151
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba reformy sądownictwa powszechnego z czasów bezkrólewia po ucieczce króla Henryka Walezego (1574)
The Attempt to Reform a Common Judiciary during the Second Interregnum Following the Departure of King Henry of Valois (1574)
Autorzy:
Makiłła, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621380.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
bezkrólewie 1574–1575, sądownictwo, konwokacja 1574, reforma są- downictwa
Interregnum of 1574–1575, the judiciary, the convocation in 1574, reform of the judiciary
Opis:
The main purpose of the paper is to present the attempt to reform a common judiciaryduring the second interregnum following the departure from Poland of King Henryof Valois in 1574. The paper focuses on the problem of the current functioning of thejudiciary during the interregnum which brought with it different practical questions anda general idea of the Polish gentry to reconstruct the system of common judiciary in theCommonwealth. The essence of this idea was the exclusive taking over of the judiciaryby the gentry. It meant eliminating from the courts the local dignitaries comprising thecommon judiciary of the clergy and burghers. The program also provided to establish anappeal instance for all of the common courts. The project for the reform of the judiciarywas presented during the convocation in 1574 and sent for acceptance to the localassemblies. However, the assemblies didn’t agree with the idea to establish a commonappeal instance for the country but according to the constitutional law of the HenricianArticles (1573) and decision of the convocation made in the General Confederation Actthese decided to establish the appeal instances in every district. It moved a decision forestablishing the common appeal instance to the beginning of the reign of King StefanBatory (1578).
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 45-55
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Primate Jan Wężyk in the Role of Interrex and Senator of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the Period of Interregnum Following the Death of Sigismund III Vasa in 1632
Prymas Jan Wężyk w roli interreksa oraz senatora Rzeczypospolitej w okresie bezkrólewia po śmierci Zygmunta III Wazy w 1632 roku
Autorzy:
Kaczorowski, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797694.pdf
Data publikacji:
2021-07-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
interregnum
interrex
convocation Seym
election Seym
royal election
bezkrólewie
interreks
sejm konwokacyjny
sejm elekcyjny
elekcja
Opis:
W Rzeczypospolitej Obojga Narodów prymas, a zarazem arcybiskup gnieźnieński po śmierci monarchy przejmował obowiązki w zakresie reprezentowania państwa na zewnątrz, przygotowywał wybór nowego króla i w tym celu zwoływał sejmiki orz sejm konwokacyjny. Prymas wreszcie ogłaszał wybór elekta, czyli dokonywał nominacji. Po śmierci Zygmunta III Wazy w 1632 r. funkcję interreksa w okresie bezkrólewia pełnił prymas Jan Wężyk (1575-1638). Z funkcji tej wywiązał się znakomicie. Sprawowane prze niego urzędy postawiły go w rzędzie osób, które wpływały na kształt Rzeczypospolitej i Kościoła. Za prymasostwa Jana Wężyka częściowo rozwiązano sprawę compositio inter status, od kilkudziesięciu lat ciążącą na stosunkach szlachty z duchowieństwem. Prymas Jan Wężyk był również mecenasem kultury i sztuki.
It was customary in the Polish-Lithuanian Commonwealth that the current Primate and – at the same time – Archbishop of Gniezno in one person – accepted the function of interrex after the death of the incumbent monarch and was responsible for taking over the duties of representing the state outside as well as preparing election of the new king. To make it happen he convened local assemblies and the so-called Convocation Seym. At last, it was also the interrex’s duty to finally announce the selection of the elect and duly execute the enthronement procedure. Following the death of King Sigismund III Vasa in 1632, the function of interrex during the interregnum fell to Primate Jan Wężyk (1575-1638). It must be stated that he was extremely successful at carrying out the duties, and the offices that he held won him a well-deserved place among the personages who influenced the shape of the Commonwealth and the Church in the history of Poland. Apart from that, during Jan Wężyk’s holding of the dignity of the Primate, the case of compositio inter status was partially solved. For several decades, the problem had been weighing heavily on the relations between the nobility and the clergy. Primate Jan Wężyk was also a patron of culture and art.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2021, 10, 1; 175-193
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postulaty polityczne szlachty województwa mazowieckiego na sejmikach poselskich przed konwokacją 1733 roku
Political postulates of the Mazovian Voivodeship noblemen during pre‑convocation dietines in the year 1733
Autorzy:
Lisek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666234.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Stanisław Leszczyński
Województwo Mazowieckie
sejmiki przedkonwokacyjne
bezkrólewie w 1733 roku
Mazovian Voivodeship
pre‑convocation dietines
interregnum period
Opis:
As a result of Augustus II’s sudden death, the Polish‑Lithuanian Commonwealth went through the country’s penultimate interregnum period, which instigated the fight for the Polish throne. What served as this competition’s primary arena were the Mazovian pre‑convocation dietines in the year 1733. Animosity and competition occurred therein between the national camp supporting the candidacy of Stanisław Leszczyński and the backers of Saxon succession. During the said crisis prompted by the interregnum period, the demands of state reform also appeared in dietines, for instance, regarding the enlargement of armed forces. Eventually, 5 of the dietines supported Leszczyński (“the Piast”), 3 did not expressed their stance, and in case of 2 of them it is hard to estimate what was their decision regarding the exclusion of the foreigner. All in all, the nobility supported the andidacy of the Pole during the provincial dietine of Mazovia.
Artykuł poświęcono sejmikom przedsejmowym w województwie mazowieckim w okresie przedostatniego bezkrólewia w Rzeczypospolitej. Szczególną uwagę skupiono na przedstawieniu głównych postulatów i hasłeł zawartych w instrukcjach poselskich.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2019, 14, 19; 143-161
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pobyt Maksymiliana Habsburga na zamku w Krzepicach przed bitwą pod Byczyną (1587/1588)
Maximilian Habsburg’s stay at the castle in Krzepice before the Battle of Byczyna (1587/1588)
Autorzy:
Kobus, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109043.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Maksymilian Habsburg
Habsburgowie
Mikołaj Wolski
Krzepice
zamek krzepicki
bezkrólewie
Maximilian Habsburg
Habsburgs
castle in Krzepice
interregnum
Opis:
Artykuł poświęcony jest pobytowi Maksymiliana Habsburga na zamku w Krzepicach na przełomie lat 1587/1588. Omawia liczebność sił, z którymi król elekt przybył do Krzepic, oraz warunki, jakie tutaj zastał. Ukazuje kontakty zagraniczne, nawiązywane z Krzepic przez Maksymiliana Habsburga. Opracowanie naświetla także zagadnienia związane z obecnością poselstw i gości, przybywających do króla elekta do Krzepic od grudnia 1587 do stycznia 1588 r. Zakończenie artykułu stanowi opis wymarszu Maksymiliana Habsburga z Krzepic do Wielunia w połowie stycznia 1588 r. Poza sprawami dyplomatycznymi i wojskowymi artykuł porusza też kwestię poparcia, jakim w Rzeczypospolitej cieszyła się kandydatura Maksymiliana Habsburga na tron polski w 1587 r. Zwraca uwagę na sympatię względem Habsburga na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego i w Wielkopolsce. Porusza też zagadnienie wsparcia, jakiego Maksymilian spodziewał się z pobliskiego Śląska, oraz kwestię, na ile jego oczekiwania zostały spełnione. Istotną rolę odgrywał tutaj Wrocław, najważniejsze spośród miast śląskich, z którego do Krzepic wiódł znany szlak handlowy, łączący to miasto z Krakowem jako stolicą Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
This article is devoted to Maximilian Habsburg’s stay in Krzepice castle in 1587/1588. It discusses the number of forces with which the king-elect arrived in Krzepice and the conditions he found there. It shows foreign contacts which Maximilian Habsburg established from Krzepice. It also highlights the issue of the king-elect’s envoys and guests arriving in Krzepice from December 1587 to January 1588. The article ends with a description of Maximilian Habsburg’s march from Krzepice to Wieluń on January 1588. In addition to diplomatic and military matters, the article discusses the support in the Republic of Poland for Maximilian Habsburg’s candidacy for the Polish throne in 1587. It notes the sympathy towards the Habsburg in the Grand Duchy of Lithuania and in Greater Poland in the Crown. It also raises the issue of the support Maximilian expected from nearby Silesia, and to what extent his expectations were fulfilled. In particular, an important role was played by Wrocław, the most significant of the Silesian cities, from which an important trade route led to Krzepice, connecting that city with Kraków, the capital of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 109; 51-71
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies