Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Barbaricum"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 26
Tytuł:
Znaleziska prowincjonalnych monet miast Bitynii na terenie Białorusi
Finds of Provincial Coins of the Bithynia Towns from the Territory of Belarus
Autorzy:
Myzgin, Kyrylo
Sidarovich, Vital
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089985.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
coin finds
Roman provincial coins
Bithynian coinage
Barbaricum
Roman period
znaleziska monet
rzymskie monety prowincjonalne
monety bityńskie
okres rzymski
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 187-212
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złote medaliony rzymskie w Barbaricum: symbolika prestiżu i władzy społeczeństw barbarzyńskich u schyłku starożytności
Autorzy:
Bursche, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/1623085.epub
https://bibliotekanauki.pl/books/1623085.mobi
https://bibliotekanauki.pl/books/1623085.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/1623085.zip
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Historyczny. Instytut Archeologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Zapinki bałtyjskie z Janowca nad Wisłą
Balt Brooches from Janowiec on the Vistula River
Autorzy:
Kuś, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048971.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
wczesne średniowiecze
Barbaricum
okres wędrówek ludów
badania powierzchniowe
zapinka szczeblowa
zapinka typu Dollkeim/Kovrovo
Migration Period
early Middle Ages
rung brooch
brooch type Dollkeim/Kovrovo
Opis:
Zaprezentowane materiały zostały znalezione na stanowisku nr 3 (AZP 76-74/47) w miejscowości Janowiec (dawniej Janowiec nad Wisłą), gm. loco, pow. puławski. Stanowisko jest położone na piaszczystej terasie zamykającej od zachodu dolinę Wisły. W pobliżu stanowiska przepływa niewielki ciek wodny nazywany lokalnie „Nieciecz” oraz rzeka Plewka znajdującą swe ujście do Wisły powyżej Janowca. Obecne koryto Wisły jest oddalone o ok. 2 km od stanowiska (ryc. 1). Stanowisko zostało odkryte w roku 1981 podczas badań powierzchniowych, prowadzonych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski. Od roku 2016 prowadzone są tu regularne badania powierzchniowe i wykopaliskowe, którymi kieruje Grzegorz Kuś. Pracami wykopaliskowymi objęto dotychczas obszar o powierzchni zaledwie 1,8 ara, a szczegółową prospekcją powierzchniową objęto obszar ok. 3 ha. Pozyskano przy tym materiały, które można datować na okres wpływów rzymskich, wczesne średniowiecze oraz liczne znaleziska nowożytne. Podczas prospekcji powierzchniowej pozyskano również dwa omawiane przedmioty, które można datować na okres wędrówek ludów. Pierwszym znaleziskiem jest wykonany ze stopu miedzi fragment fibuli z pełną pochewką, o kuszowatej konstrukcji (ryc. 2: a, b). Fibulę można zaliczyć do wydzielonego przez A. Bitner-Wróblewską typu Dollkeim/Kovrovo. Zapinki tego typu wiązane są głównie z kręgiem zachodniobałtyjskim, gdzie występują najliczniej. Znane są również z Pomorza, Bornholmu, Olandii, Gotlandii oraz obszarów fińskich. Jeden egzemplarz został również znaleziony w miejscowości Tomasze pow. ostrołęcki oraz w bliżej nieokreślonej miejscowości w dorzeczu Dniepru. W kręgu zachodniobałtyjskim zapinki typu Dollkeim/Kovrovo datowane są na młodsze odcinki fazy D i początki fazy E okresu wędrówek ludów. Drugim znaleziskiem z Janowca jest wykonany ze stopu miedzi fragment sprężyny zapinki szczeblowej o konstrukcji „pseudokuszowatej” (ryc.2: c, d). Zapinki tego typu znane są niemal wyłącznie z obszarów bałtyjskich, gdzie są datowane na rozwinięte odcinki fazy E okresu wędrówek ludów. Znalezisk z Janowca, można chyba traktować jako ślady krótkotrwałego pobytu, czy raczej postoju, w trakcie wyprawy niewielkich grup Estiów szlakiem wzdłuż Wisły. Nie można jednak wykluczyć, że wzdłuż takiego szklaku funkcjonowała sieć bardzo rozproszonego osadnictwa, a miejscowa ludność była zaangażowana w organizację dalekosiężnej wymiany. W wyjaśnieniu tej kwestii mogą jednak pomóc tylko kolejne odkrycia.
The artefacts presented were found at site no. 3 (AZP 76-75/47) in Janowiec in the commune of Janowiec, Puławy County, located on a sandy terrace closing the Vistula River valley from the north-west. At the foot of the terrace, below the site, flows a small watercourse, which the locals call “Nieciecz”; it feeds the Plewka River, which has its confluence with the Vistula above Janowiec. The current bed of the Vistula River is about 2 km from the site (Fig. 1). The site, which can be described as a multicultural settlement, was discovered in 1981 during a surface survey conducted as part of the Archaeological Record of Poland; since 2016, fieldwalking and excavations have been regularly carried out at the site. Apart from isolated sherds of Trzciniec Culture pottery, the site also yielded Przeworsk Culture material, the oldest of which can be dated to phase A3, and the most numerous can be attributed to phases B2 and B2/C1–C1a. The youngest settlement horizon of the Przeworsk Culture is marked by a brooch of Almgren type 158, which can be classified as the Jakuszowice variant (according to I. Jakubczyk 2014), and a belt buckle similar to type H12 in the classification of R. Madyda-Legutko (1987). Fragments of the two brooches of Balt provenance, discussed in the article, can be dated to the later sections of the Early Migration Period and to the Late Migration Period. The beginning of early Slavic settlement is marked by fragments of bracelets with trumpet-shaped, ornamented terminals, which, with some reservations, can be dated to the 7th–8th century, as well as by late Avar belt fittings, dated to the 8th/9th century. The youngest early medieval artefacts can be dated to the 12th–13th century. During the excavations, modern period material was also recovered. The first of the finds discussed here is a copper-alloy fragment of a fibula with solid catchplate (Fig. 2:a.b). The fibula belongs to the Dollkeim/Kovrovo type, distinguished by A. Bitner-Wróblewska. Brooches of this type are mainly associated with the West Balt circle, where they are the most numerous. They are also known from Pomerania, Bornholm, Öland, Gotland and Finnish areas. One specimen was also found in Tomasze, Ostrołeka County, and in an unspecified locality in the Dnieper River basin. In the West Balt circle, Dollkeim/Kovrovo-type brooches are dated to the later stages of phase D and the beginning of phase E of the Migration period. The second find from Janowiec is a copper-alloy fragment of a spring from a rung brooch of a “pseudo-crossbow” construction (Fig. 2:c.d). Brooches of this type are found almost exclusively in the Balt areas, where they mark the developed stages of phase E of the Migration period. The finds from Janowiec can probably be regarded as signs of movement of small groups of West Balt people along the Vistula River.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2021, LXXII, 72; 194-199
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wirujące tarcze. Nowe znalezisko peltakształtnego okucia z Dziekanowic jako przykład wymiany kulturowej między Cesarstwem Rzymskim a Barbaricum
Whirling shields. A new find of pelta-shaped fitting from Dziekanowice as an example of cultural exchange between the Roman Empire and Barbaricum
Autorzy:
Przybylski, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917847.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
okres wpływów rzymskich
legiony i auxilia
okucia pasów i uprzęży
badania powierzchniowe
wykrywacze metali
sztuka celtycka
rzymskie militaria w Barbaricum
amulety
jezioro Lednica
period of Roman influence
legions and auxilia
belt and harness fittings
surface surveys
metal detectors
Celtic art
Roman militaria in Barbaricum
amulets
Lednica Lake
Opis:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy w ramach prospekcji terenów na wschodnim brzegu jeziora Lednica wykrywaczami metali realizowanej we współpracy z WGEH – „GNIAZDO” pozyskało setki zabytków metalowych o różnorodnej chronologii. Wśród nich znajduje się kilkadziesiąt artefaktów pochodzących z okresu wpływów rzymskich. Jednym z nich jest tytułowe peltakształtne okucie, które pochodziło z uprzęży końskiej lub pasa użytkowanego przez rzymskiego żołnierza. Forma aplikacji wykazuje związek z estetyką celtycką, pod której wpływem na przełomie II i III wieku n.e. kształtował się wygląd oporządzenia imperialnej armii. Artykuł jest próbą zrozumienia symboliki i funkcji tej szczególnej ozdoby w oparciu o licznie zebrane analogie. Przedstawia także możliwe scenariusze napływu tego rodzaju przedmiotów na tereny Barbaricum.
In the course of prospections of the shores of Lednica Lake with metal detectors carried out in cooperation with WGEH (Wielkopolska Exploratory – Historical Group) – “GNIAZDO”, the Museum of First Piasts has acquired hundreds of metal relics of various chronologies. Among them are also dozens of artefacts dating back to the period of Roman infl uence. One of them is the eponymous pelta-shaped fitting, which came from a horse harness or belt used by a Roman soldier. The form of the appliqué indicates a connection with Celtic aesthetics which infl uenced the look of the imperial army’s armament in the late 2nd and early 3rd centuries AD. The articleis an attempt to understand the symbolism and function of this particular ornament based on the numerous analogies collected, and presents possible scenarios for the influx of this type of object into Barbaricum.
Źródło:
Studia Lednickie; 2023, XXII; 61-96
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o stanie i potrzebach badań nad uzbrojeniem na terenie Barbaricum w okresie wpływów rzymskich
Remarks on the Condition and Prospects o f Researches on Armament in the Territory of Barbaricum in Times of Roman Influence
Autorzy:
Kaczanowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941843.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Cultural transformations caused by the latenization at the beginning of early pre-Roman period brought fundamental changes in the quantity and character of archaeological sources from the territories of the European Barbaricum. Consequently, our cognitive possibilities as fаг as reconstruction of history of the territories of central and northern Europe is concerned significantly increased, in comparison to former chronological period of Iron Age. The above remarks also refer to armament. Finds from the younger pre-Roman period, grave material particularly, allowed to undertake broader studies on armament of tribes inhabiting the territories o f central and northern Europe.The finds of weapons are treated by archaeologists who deal with the late Laten and Roman issues mainly as sources enabling studies on chronology. Despite relatively high level of advancement of studies on typology and chronology of weapons from the younger pre-Roman period and the period of Roman influences it would be difficult to consider the state of researches as satisfactory. The problem of martial arts, in a broad sense of the word, of tribes inhabiting the European Barbaricum have not been subjected to detailed analyses so far. Few publications on this topic arc either of a very general character or just contributory and range of these studies does not reflect the importance of the issue. Most of the studies include numerous simplifications, not to say errors, mainly of methodological nature, particularly as far as chronology is concerned. Many of grave units less richly furnished and thus devoid of good date-makers are often mechanically assigned to wide chronological periods, whereas the inventories of fuller sets of weapons, richer and consequently better dated, are analysed within narrower phases or even sub-phases, which hardly corresponds to the life time of more than two generations. Despite the above described reservations we have a rich source base, allowing to make attempts to reconstruct armament and, at least partly, fighting techniques among the population inhabiting the European Barbaricum. The author of the paper describes a variety of military finds and conducts a thorough analysis of their location and origin. He deals with problems related to import of weapons from the territory of the Roman Empire in respective chronological periods and in various territories.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2001, 23 T.1
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some comments on the typology and chronology of the fibulae AV 107–108 from the North European Barbaricum
Autorzy:
Franczyk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442507.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
fibulae AV 107–108
North European Barbaricum
Roman period
female graves
Opis:
The main subject of this article are fibulae AV 107–108, known only from the area of North European Barbaricum. There are 35 discovered objects of this kind of specimen so far, of which 31 are Norwegian imitations. The discussed brooches are generally dated to phase B2 – especially its later part. It should be noted, however, that a few specimens may occur within phase C1a. The currently used division of the AV brooches of series 6 type 107 and 108 does not seem to take into account typological criteria other than just a form of the transition between the upper part of the bow and the head-plate covering the spring. For this reason, a new classification has been proposed of the discussed fibulae into four variants: 107A, 107B, 108A and 108B. AV series 6 brooches are mainly made of bronze, occasionally of silver. They are often very richly decorated with thin plates, filigree or granulation of precious metals and usually come as a part of grave inventories of women of high social status.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2013-2014, 5-6; 101-111
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman republican coins found at Zagórzyce, Kazimierza Wielka district, Świętokrzyskie Province
Monety Republiki Rzymskiej odkryte na stanowisku w Zagórzycach, pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie
Autorzy:
Jarosław, Bodzek
Bulas, Jan
Grygiel, Michał
Pikulski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442404.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
Barbaricum
Przeworsk culture
settlement archaeology
Roman Republican coins
Roman imports
Opis:
The study is focused on finds from the complex of settlements at Zagórzyce, Kazimierza Wielka district (sites nos. 1–3), inhabited by the communities of Przeworsk culture in the Late Pre-Roman Iron Age and in the Roman Period. During the long lasting archaeological investigations 5 Roman Republican denarii were found. The artefacts were spread over a wide area and in various stratigraphical contexts, precluding the possibility of regarding them as a part of dispersed hoard. The coins were minted in the names of C. Servilius, L. Appuleius Saturninus, C. Allius Bala, C. Vibius Pansa, in the second half of the 2nd century BC and in the early 1st century BC. The latest issue is represented by a denarius of L. Hostilius Saserna from the year 48 BC. Bad state of preservation of discussed coins indicates their long period of usage. Only two of the denarii, found during excavations on site 1, can be linked with a precise stratigraphical context pointing to their connection with the intensive settlement of Przeworsk culture that existed at Zagórzyce in the course of the B2 phase and in the early C1 phase of the Roman Period. The other coins, loosely found on the surface, should be most probably associated with this particular settlement phase. This would mean that the coins of the Roman Republic could have been deposited in the ground between the end of the 1st century AD and the end of the 2nd century AD, i.e. fairly long after the dates of their issue. The relatively large number of precisely dated finds of Roman Republican coins ranks the settlement complex at Zagórzyce among the most significant in this respect, archaeologically explored, settlement sites in Poland.
Najliczniejszą kategorią importów rzymskich jakie dotarły na teren środkowoeuropejskiego Barbaricum są monety. Przeważająca część z nich to emisje cesarskie z okresu pryncypatu. Mniejszą choć bynajmniej nie marginalną grupę stanowią egzemplarze wybite w czasach Republiki Rzymskiej. Od dłuższego czasu dyskutowana jest chronologia napływu i czas użytkowania pieniądza republikańskiego na obszarach zamieszkałych przez północnych barbarzyńców. Zasadnicze znaczenie dla podejmowanej dyskusji mają coraz liczniejsze ostatnimi czasy znaleziska monet republikańskich z terenu Barbaricum posiadające ścisły kontekst archeologiczny, pozwalający je odnieść do lokalnych systemów periodyzacji młodszego okresu przedrzymskiego i okresu rzymskiego. Interesujący przykład takich znalezisk pochodzi z badanego archeologicznie przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego kompleksu osadniczego kultury przeworskiej w miejscowości Zagórzyce, pow. kazimierski. Kompleks ten, położony w sąsiedztwie znanej osady z okresu rzymskiego i wczesnej fazy okresu wędrówek ludów w Jakuszowicach, składa się z pozostałości osad odkrytych na trzech niewielkich stanowiskach, rozlokowanych na odrębnych formach terenowych, znajdujących się w środkowym biegu Zagórzanki – małego cieku wodnego będącego lewobrzeżnym dopływem Nidzicy (ryc. 1). Jedno z tych stanowisk (nr 1), rozpoznano w znaczącej części wykopaliskowo. Struktura zasiedlenia pozostałych dwóch stanowisk została ustalona podczas prac sondażowych i wielokrotnie powtarzanej prospekcji powierzchniowej (ryc. 2). Wyniki dotychczasowych badań wskazują na dużą niestabilność osadnictwa „przeworskiego” w Zagórzycach, nie tworzącego ciągłej sekwencji osadniczej, lecz składającego się z odrębnych, różnoczasowych horyzontów osadniczych, wyznaczonych krótkimi pobytami ludności kultury przeworskiej. Przyczyny tej niestabilności obserwowanej w stosunkowo krótkim odcinku czasu pozostają w dużym stopniu zagadkowe. Zaistniałe przemiany nie miały raczej charakteru zjawisk gwałtownych, którym towarzyszą zwykle warstwy zniszczeń i pożarów na osadach, czego nie odnotowano na kompleksie zagórzyckim. Do częstych przekształceń osadnictwa mogły natomiast przyczynić się ulegające dynamicznym zmianom warunki gospodarowania wynikające z działania określonych czynników klimatyczno-glebowych. Jednym z nich była najpewniej niewielka wydajność lekkich gleb rolnych wykształconych na glinach i piaskach dominujących w otoczeniu Zagórzyc, zmuszająca zamieszkujące tu społeczności pradziejowe, do częstej zmiany miejsca pobytu. W obrębie kompleksu zagórzyckiego najwyraźniej wyodrębnia się horyzont intensywnego osadnictwa istniejącego w fazie B2 i na początku fazy C1 okresu rzymskiego na sąsiadujących ze sobą stanowiskach 1 i 2. Z tym horyzontem, oddzielonym od pozostałych faz osadniczych długimi okresami, w których obszar obu stanowisk pozostawał prawdopodobnie nie zasiedlony, związane są odkryte w ich obrębie importy i naśladownictwa wyrobów pochodzenia rzymskiego, reprezentujące w przewadze formy z I i II w. AD. Znacząca liczba importów, jak i wysoka ranga niektórych z zabytków pochodzenia rzymskiego zdeponowanych w stosunkowo krótkim czasie trwania osadnictwa, wskazują na rozległość kontaktów dalekosiężnych zamieszkującej tu społeczności barbarzyńskiej, a także świadczyć mogą o jej nieprzeciętnym statusie ekonomicznym. Wśród importów znajduje się kilkanaście monet rzymskich znalezionych w dużym rozrzucie i w różnych kontekstach stratygraficznych, wykluczających możliwość traktowania numizmatów jako elementów rozproszonego skarbu (ryc. 3). Aż pięć z tych monet to denary republikańskie (kat. 1–5; ryc. 4). Są to emisje C. Serviliusa, L. Appuleiusa Saturninusa, C. Alliusa Bala, C.Vibiusa Pansy wybite w drugiej połowie II w. BC oraz na początku I w. BC. Najmłodszą emisją jest denar L. Hostiliusa Saserny z 48 roku BC (tabela 1). Stan zachowania monet z Zagórzyc jest zróżnicowany, generalnie jednak widoczne na nich ślady wytarcia wskazują na ich najpewniej długie użytkowanie. Dwa z wymienionych denarów republikańskich, odkryte podczas badań wykopaliskowych prowadzonych na stanowisku 1, można powiązać z wypełniskami przyziemi dwóch budynków, które dostarczyły też bogatych materiałów kultury przeworskiej datowanych na przełom wczesnego i młodszego okresu rzymskiego (ryc. 5–14). Pozostałe monety, znalezione luźno na powierzchni stanowisk 1 i 2, możemy łączyć jedynie pośrednio z osadnictwem z tego okresu, biorąc pod uwagę jego znaczącą intensywność oraz obecność w jego kontekście również innych importów rzymskich. Zakładając bardzo prawdopodobny związek wszystkich odkrytych w Zagórzycach denarów Republiki Rzymskiej z horyzontem intensywnego osadnictwa ludności kultury przeworskiej na stanowiskach 1–2 możemy przypuszczać, że trafiły one do ziemi najwcześniej dopiero na początku fazy B2 okresu rzymskiego, tj. pod koniec I w. AD, a więc na długo po datach ich emisji. Najpóźniejszą, możliwą datę depozycji numizmatów wyznacza zanik osadnictwa przeworskiego na wspomnianych stanowiskach, który w świetle wyjątkowo mocnych przesłanek umieścić należy na początku fazy C1 okresu rzymskiego, w okresie nie wykraczającym poza drugą połowę II w. AD (ryc. 15). Omówione szczegółowo denary mogły dostać się w ręce barbarzyńców na długo przed ich dotarciem do osady w Zagórzycach. Można nawet założyć, że napłynęły one w obrębie różnych, odległych czasowo od siebie fal, co sugeruje niejednorodna struktura chronologiczna emisji zagórzyckich. W ramach początkowej fali napływu pieniądza republikańskiego, zaczynającej się na ziemiach polskich według propozycji A. Dymowskiego jeszcze w I w. BC, do Barbaricum mogły trafić cztery wybite najwcześniej denary z Zagórzyc (kat. 1–4), a w dalszej kolejności przejęty został wyraźnie młodszy denar L. Hostiliusa Saserny (kat. 5). Oczywiście nakreślony powyżej scenariusz jest wysoce hipotetyczny i struktura chronologiczna złożona z zaledwie kilku monet może być całkowicie przypadkowa. Monety mogły trafić poza granice świata antycznego równie dobrze w jednym momencie lub w nieznacznych odstępach czasowych tuż przed zdeponowaniem ich w Zagórzycach, co potwierdzałoby jedynie przypuszczenia o powszechnym długim obrocie denarami republikańskimi cenionymi z uwagi na wysoką jakość kruszcu użytego do ich wyrobu. Niewykluczone, że monety zagórzyckie, podobnie jak kilka innych denarów republikańskich zdeponowanych na osadach kultury przeworskiej w ciągu II w. AD (tabela 2), przeniknęły do Barbaricum po reformie monetarnej przeprowadzonej przez Trajana, wycofującej z obiegu na terenie cesarstwa pieniądz wybity przed 63 r. AD. Nie sposób szczegółowo odtworzyć drogi jaką przebyły monety zanim trafiły do Zagórzyc. A. Dymowski w swojej analizie napływu monet republikańskich na ziemie polskie, wysunął hipotezę o dackim, czy też naddunajskim kierunku ich napływu, na co wskazuje jego zdaniem podobieństwo w strukturze pieniądza republikańskiego odkrytego w Polsce i Rumunii, a także obecność dackich naśladownictw denarów w materiale polskim. Dodatkowo na taki, tzn. dacki, kierunek napływu importów na ziemie położone na północ od Karpat, zdają się wskazywać „pomostowe” znaleziska monet republikańskich z obszaru zachodniej Ukrainy, penetrowanego przez ludność kultury przeworskiej. Istnienia takiej drogi napływu nie możemy wykluczyć również w przypadku monet z Zagórzyc, albowiem wśród odkrytych tu bogatych materiałów z przełomu wczesnego i młodszego okresu rzymskiego, z którymi związane są numizmaty, znajduje się pokaźna komponenta ceramiki wykonanej w tzw. stylu puchowsko-dackim, wskazująca na utrzymywanie przez miejscową ludność kultury przeworskiej głębszych więzi ze społecznościami zamieszkującymi strefę karpacką i tereny Zakarpacia. Zresztą zbliżony obraz kontaktów dalekosiężnych rysuje się w oparciu o analizę znalezisk pochodzących z szeregu innych, podobnie datowanych osad w szeroko pojętym regionie podkrakowskim.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2016, 8; 143-172
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman Provincial Coins Found in Lesser Poland: an Overview
Rzymskie monety prowincjonalne znalezione w Małopolsce: przegląd
Autorzy:
Bodzek, Jarosław
Jellonek, Szymon
Zając, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584898.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Barbaricum, Bosporan Kingdom, coins, Lesser Poland, Roman provincial coinage
Barbaricum, Królestwo Bosporańskie, monety, Małopolska, prowincje, rzymskie mennictwo prowincjonalne
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest podsumowanie aktualnego stanu badań na temat napływu monet prowincjonalnych zarejestrowanych na obszarze historycznej Małopolski. Pod pojęciem „mennictwa prowincjonalnego” rozumiane są tutaj zarówno monety prowincjonalne bite w mennicach produkujących monety na użytek danej prowincji, jak i tzw. monety pseudoautonomiczne i autonomiczne bite w mennicach lokalnych. W niniejszym tekście uwzględnione zostały monety produkowane w mennicach zlokalizowanych we wschodniej części Cesarstwa Rzymskiego poczynając od Dacji i Mezji, i położonych dalej na Wschód i Południe aż po prowincje w Azji Mniejszej, Syrię i Egipt, jak również monety bite przez władców Królestwa Bosporańskiego. Ramy chronologiczne niniejszych rozważań wyznaczają końcowe dziesięciolecia Republiki / początek Cesarstwa oraz reforma Dioklecjana (294 r. n.e.). Pod uwagę zostały wzięte przede wszystkim znaleziska monet brązowych i tzw. bilonowych. Jedynie krótki akapit poświęcony został monecie srebrnej.
The aim of the present article is to summarize a current state of research on the problem of inflow of Roman provincial coins into Lesser Poland in antiquity. The term “provincial coinage” as used here refers to coins from the mints producing coinages for the purpose of provincial circulation, as well as to the so-called pseudo-autonomous and autonomous coinages struck by various local mints. We consider coins produced in mints located in the Eastern part of the Roman Empire, beginning from Dacia and Moesia, and farther east and south to the provinces of Asia Minor, Syria, and Egypt as well as these struck by the rulers of the Bosporan Kingdom. The chronological scope of this presentation is defined by the final decades of the Roman Republic/the beginning of the Roman Empire and the Diocletian’s reform (AD 294). We shall concentrate on the relevant finds of bronze coinage and the so-called billon coins. Only one brief paragraph is devoted to silver issues.
Źródło:
Acta Archaeologica Lodziensia; 2019, 65; 51-82
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O nożach ze skuwkami w kulturze przeworskiej
Knives with ferrules in the Przeworsk Culture
Autorzy:
Rakowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328209.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
Barbaricum
kultura przeworska
noże
noże ze skuwkami
Przeworsk Culture
knives
knives with ferrules
Opis:
Noże jako kategoria zabytków, rzadko były przedmiotem osobnych opracowań. Podejmowano próby ich kategoryzacji i typologizacji, ale masowość ich występowania i relatywne podobieństwo odkrywanych form uniemożliwiały całościowe ujęcie dla poszczególnych kultur archeologicznych. Podobnie jest w przypadku kultury przeworskiej, gdzie ilość zabytków wykonanych z żelaza, jest ogromna w porównaniu do wielu innych kultur europejskiego Barbaricum. Przed właściwym omówieniem zagadnienia warto uściślić terminologię, bowiem poszczególne części noży bywały w publikacjach nazywane rozmaicie, co z pewnością wywołuje pewne nieporozumienia. W oparciu o własną wiedzę i wybrane źródła, proponuję uściślenie nazewnictwa (ryc. 1 i 2). <br></br> Jedną z kategorii noży w kulturze przeworskiej są egzemplarze, których rękojeści [ang. handle] wzmacniane były wykonywanymi z taśmy żelaznej skuwkami [ang. ferrules], datowane na młodszy okres przedrzymski i początki wczesnej fazy okresu wpływów rzymskich. Odróżnić można je od noży z pseudoskuwkami, czyli okuciami nie mającymi wewnętrznego światła, ale ściśle przylegającymi do trzpienia rękojeści, będącymi raczej rodzajem tarczki oporowej rękojeści [ang. bolster] (ryc. 4). Ta kategoria noży wymaga osobnego skatalogowania i omówienia. <br></br> Skuwki wzmacniające przód rękojeści noży miały kształt owalny lub migdałowaty; inne kształty należą do rzadkości. Zrobione są z cienkiej, wąskiej taśmy żelaznej, zaś nity rękojeści położone dalej od głowni są szersze niż te skuwki, co wskazuje na celowe profilowanie kształtu rękojeści. <br></br> Noże o tej konstrukcji w kulturze przeworskiej mają różną długość głowni [ang. blade], od bardzo długich (ponad 20 cm), do krótkich (10 cm i mniej). Znajdowane są zarówno w grobach mężczyzn jak i kobiet, częściej jednak w tych pierwszych. Datowane są od fazy A2 (ryc. 5), poprzez przełom fazy A2 i A3 (ryc. 6), fazę A3 (ryc. 7 i 8), fazę A3/B1 (ryc. 9 i 10) do początku fazy B1 (ryc. 11). Najczęściej spotykane są w fazach A3 i A3/B1, a więc w drugiej połowie I w. przed Chr. oraz początkowi I w. po Chr. Znajdowane są zarówno w grobach mężczyzn jak i kobiet, ale częściej w tych pierwszych (tab. 1). Długość głowni noży nie ma znaczenia chronologicznego ani terytorialnego (tab. 1, mapa 2). Wyróżnić można dwa wyraźne skupiska tych zabytków. Pierwsze, zachodnie, obejmuje obszar południowej Wielkopolski i Dolnego Śląska, drugie zaś, wschodnie znajduje się na Mazowszu (ryc. 14). <br></br> Ze względu na relatywnie dużą liczbę (skatalogowano trzydzieści siedem egzemplarzy) uznać należy je za formy charakterystyczne dla wczesnych faz kultury przeworskiej, gdzie też upatrywać należy ich genezy. Największa liczba (siedem egzemplarzy) znana jest z cmentarzyska w Oblinie, pow. garwoliński, gdzie datowane są na wszystkie fazy chronologiczne ich występowania, tj. od fazy A2 do B1. Z tego powodu dla omawianych form noży proponuję nazwę typ Oblin. <br></br> Duża precyzja ich wykonania (dotyczy to znanych mi z autopsji egzemplarzy ze zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie), obecność otworów i nitów [ang. rivets] w trzpieniach [ang. tangs] rękojeści, wskazują na funkcjonowanie w I w. przed Chr. i w samym początku I w. po Chr. wyspecjalizowanych warsztatów potrafiących wykonywać dość skomplikowane projekty. Zanik noży omawianej konstrukcji zbiega się z końcem wytwarzania ceramiki toczonej na kole w tym okresie kultury przeworskiej. Oba te krańcowe zjawiska wiązać można z załamaniem rynków handlowych wynikającym z upadku szeroko rozumianej Celtyki i brakiem miejsca na obszarach na północ od Karpat dla funkcjonowania wyspecjalizowanych warsztatów rzemieślniczych.
Knives as an artefact category have rarely been the subject of dedicated studies. There have been attempts at their categorisation and typology, but the large scale of their occurrence and relative similarity of forms discovered did not allow a comprehensive approach for the individual archaeological cultures. The same difficulty applies to the Przeworsk Culture, which yielded an enormous number of iron objects, and not just in comparison with other cultures of European Barbaricum. Before the main discussion of the issue at hand, it is worth it to clarify the terminology, as the individual knife parts have been referred to by different terms in various publications, which is surely the cause of some confusion (Fig. 1, 2). <br></br> One of the knife categories in the Przeworsk Culture consists of specimens with handles reinforced with ferrules made from an iron strip, dated to the Late Pre-Roman Period and the early phase of the Roman Period. They can be distinguished from knives with pseudo-ferrules, that is fittings without an inner opening but tightly attached to the tang, which were a kind of a bolster for the handle (Fig. 4). This knife category still needs to be catalogued and discussed separately. <br></br> Ferrules reinforcing the front of the knife handle are oval or almond-shaped; other shapes are rare. They are made from a thin, narrow, iron strip. Handle rivets further from the blade are wider than the ferrules, which indicates deliberate moulding of the handle shape. Przeworsk Culture knives of such a design have blades of varying lengths, from very long (over 20 cm) to short (10 cm and fewer). They are found in both male and female graves, although they are more common in the former (Fig. 14). They are dated from phase A2 (Fig. 5) through the transition between phase A2 and A3 (Fig. 3) and phase A3 (Figs. 7, 8) to the end of phase A3/beginning of phase B1 (Fig. 9, 10) and early phase B1 (Fig. 11), being the most common in phase A3–A3/B1, that is in the second half of the 1st century BCE and the beginning of the 1st century CE. The length of the blade has neither chronological nor territorial significance (Table 1, Fig. 17). Two distinct concentrations of the artefacts in question can be distinguished. The western one covers the area of southern Greater Poland and Lower Silesia, the eastern one is located in Mazovia (Fig. 14). Due to their relatively substantial number (37 specimens have been catalogued), they should be considered forms characteristic of the early phases of the Przeworsk Culture, where they probably also originated. The largest number (seven specimens) is known from the Oblin cemetery, Garwolin County, where they are dated to all the chronological phases of their occurrence, i.e., from phase A2 to phase B1. For this reason, I propose to designate the knife form under discussion as type Oblin. The great precision of workmanship (this applies to the specimens from the State Archaeological Museum in Warsaw I examined personally), the presence of openings and rivets in the handle tangs indicate that highly specialised workshops capable of creating fairly complicated designs operated in the 1st century BCE and the very beginning of the 1st century CE. Those specialised knife-making workshops vanished around the turn of the era. This coincides with the disappearance of workshops manufacturing wheel-thrown pottery near Cracow, which, according to Tomasz Bochnak, was due to the fall of the so-called Celtic circle – the collapse of markets and travel routes. As a result, the conditions for the functioning of highly specialised workshops would also cease to exist. Perhaps the abandonment of manufacture of fairly complicated – and likely relatively more expensive – knives is another manifestation of the then economic destabilisation within the entire area of the Przeworsk Culture.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2022, LXXIII, 73; 73-107
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe materiały z okresu wpływów rzymskich z Osówki, pow. lubelski
New Finds from the Roman Period from Osówka, Lublin County
Autorzy:
Kuzioła, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048925.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
Barbaricum
cmentarzyska
kultura przeworska
kultura wielbarska
zapinki
importy rzymskie
cemeteries
Przeworsk Culture
Wielbark Culture
brooches
Roman imports
Opis:
Until now, Osówka (Fig. 1) has been known from the scant mention by Stefan Nosek who described an accidentally discovered grave of the Przeworsk Culture. In 1994, attempts were made to localise the site, but they proved unsuccessful. The breakthrough came in 2008 thanks to three bronze brooches that were handed over to Ass. Prof. Piotr Łuczkiewicz from the Institute of Archaeology at Maria Curie-Skłodowska University. In the same year, a local site inspection was carried out to further verify the find. During exploration of the site, several fragments of pottery were found, including possibly shards of Przeworsk Culture vessels. The brooches from Osówka were typologically identified as a late form of the Almgren 41 type, an Almgren 96 type, and a provincial Roman knee brooch of the Almgren 247 type. Almgren 41 brooches are widespread in Wielbark Culture areas and much less common in Przeworsk Culture areas. Such brooches are traditionally dated to the late stage of phase B2 and above all to phases B2/C1 or B2/C1–C1a. Based on size, the Osówka copy (Fig. 2:a) was determined as type X1 according to the classification proposed by Jan Schuster. This is an interregional form mostly found in female burials. Almgren 96 brooches (Fig. 2:b) are typical of the Wielbark Culture, however, in much smaller numbers they also appear in the Przeworsk Culture area. The type is the guiding form of the B2/C1 phase. The third brooch (Fig. 2:c), having a semi-circular head plate ornamented with a so-called wolf teeth pattern should be assigned to type 13D after Werner Jobst or to variant 3.12.1 according to the classification by Emilie Riha. These types of brooches are characteristic of the Danube and Rhine provinces of the Roman Empire where were in use mostly in the 2nd and 3rd century CE. Osówka brooches confirm that that the site was a Roman Period cemetery. The grave published by Stefan Nosek proves that in phase B2 it was used by a local Przeworsk community. Three brooches found in 2008 are evidence that the cemetery remained in use in phase B2/C1. However, it is very difficult to determine its cultural affiliation in this phase. In eastern Poland (i.e. right-bank Mazovia, Podlachia, and the Lublin Region) at the turn of the early and late Roman Period, the current Przeworsk settlement was gradually replaced by the Wielbark settlement.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXXI, 71; 384-388
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Novaesium type chape from the area of Międzyrzecz
Autorzy:
Kontny, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1774651.pdf
Data publikacji:
2019-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Wielbark Culture
Roman Empire
weapons
Novaesium type chape
Barbaricum
Crisis of the Third Century
Opis:
A copper alloy chape was found by chance by a detectorist, Ernest Buczkowski, at Silna – several kilometers to the east of Międzyrzecz. It is a unipartite form with an openwork crescent decoration on the front side fastened to the scabbard with the use of a nail. One should attribute the item to the Roman type Novaesium, dated to the late 2nd century and the first half of the 3rd century. Outside the Roman limes, it was popular in the Elbe Circle as well as the Isle of Funen and the Jutland Peninsula during Subphases C1a and C1b. Some of the chapes of the said type (specifically the multipartite specimens) may be treated as barbarian replicas of Roman originals. However, it is not the case for the finding from Międzyrzecz. It is the second find of this type from the territory of Poland. It should be associated with the Wielbark Culture, which was situated in the Międzyrzecz region in the beginning of the Early Roman Period. It makes the finding very intriguing, as this cultural unit is characterised by the lack of weapons among the grave goods; therefore, the one in question sheds some light on the problem of armament in the Wielbark Culture.
Źródło:
Światowit; 2018, 57; 83-88
0082-044X
Pojawia się w:
Światowit
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies