Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "straty wojenne" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Nie tylko Biuro Odbudowy Stolicy. Instytucje zaangażowane w odbudowę Warszawy po II wojnie światowej
Not only the Capital Reconstruction Office. Institutions involved in the reconstruction of Warsaw after the II World War
Autorzy:
Kuba, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152489.pdf
Data publikacji:
2022-12-15
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Warszawa
odbudowa
straty wojenne
zniszczenia wojenne
Warsaw
rebuilding
war losses
war damages
Opis:
W artykule opisano najważniejsze instytucje zaangażowane w odbudowę Warszawy po II wojnie światowej. Powołano wówczas wiele podmiotów odpowiedzialnych za miasto, między innymi: Biuro Odbudowy Stolicy, Ministerstwo Odbudowy, Komitet Odbudowy Stolicy, Naczelną Radę Odbudowy Warszawy, Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy oraz Warszawską Dyrekcję Odbudowy. W rozważaniach przedstawiono ich genezę i zakres odpowiedzialności. Pod względem chronologicznym artykuł ogranicza się do lat 1945-1949.
The article presents the most important institutions involved in the reconstruction of Warsaw after the Second World War. The establishment of the Capital Reconstruction Office, the Ministry of Reconstruction, the Capital Reconstruction Committee, the Supreme Council for the Reconstruction of Warsaw, the Social Fund for the Reconstruction of the Capital, and the Warsaw Reconstruction Directorate shows the multitude of entities responsible for the city in the first years after World War II. The publications present the genesis of their creation and the scope of responsibility in 1945-1949.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 2, 18; 77-87
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Garnizon Wadowice oraz społeczeństwo Ziemi wadowickiej w systemie mobilizacyjnym sił zbrojnych II RP – wybrane zagadnienia i problemy badawcze
Garisson Wadowice and the society of Wadowice (Ziemia Wadowicka) in the mobilisation system of the armed forces of the Second Polish Republic - selected issues and research problems
Autorzy:
Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458369.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
12 pułk piechoty
garnizon Wadowice
mobilizacja
wrzesień 1939
straty wojenne
Opis:
The article discusses selected issues concerning mobilisation of the Polish Army of the Second Polish Republic, with special recognition to the role of the Wadowice garrison and the participation of the residents of the region in those plans. Among other issues, the differences in the regional impact of individual departments of the armed forces operating in Wadowice as well as the diversity in trainings for the needs of various types of military and paramilitary services were described. Wadowice was an infantry garrison, but in terms of preparation, the cavalry as well as groups of women for educational services and groups of men for sanitation services were trained here. In the above mentioned areas the trainings conducted by Wadowice garrison involved residents of the Wadowice district, Myslenice district and shortly existing Makow and Oswiecim districts. In terms of administration and mobilisation of reserves, District Draft Office (Powiatowa Komenda Uzupelnień) later Wadowice Region Draft Office (Komenda Rejonu Uzupelnień Wadowice) involved the area of Wadowice district and Chrzanow district. The article indicates the role, which for the garrison of Wadowice was envisaged in further mobilisation plans created in the period 1920-1939. The article further indicates additional burdens that increased the mobilisation duties for the 12 Infantry Regiment in being a part of an implemented plan during the 30s program of modernisation and expansion of the armed forces. Against the background of the so-called mobilisation network (as of January 1939) the article discusses formations to which inhabitants of district Wadowice were mobilised most often in August and September 1939. Based on an example of court documents relating to the soldiers fallen(killed) or missing in the campaign the elements supporting evidence for the use of the above mentioned mobilisation network were pointed out. There is also an indication that the likelihood that in the last months before the outbreak of World War II, changes to this network had been made, as a result of which the further formations were replenished by larger groups of reservists from the area of operation of Wadowice Region Draft Office (KRU Wadowice).
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2015, 18; 85-127
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo kultury żydowskiej w Polsce – badania proweniencji muzealiów – specyfika, cele, korzyści, zagrożenia (?)
Autorzy:
Tarnowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640366.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
proweniencja, rewindykacja dzieł sztuki, mienie ofiar Holocaustu, mienie pożydowskie, straty wojenne
Opis:
Jewish Cultural Heritage in Poland: Provenance Research – its Nature, Aims, Benefits and Risks (?) In pre-1939 Poland, there existed the biggest Jewish diaspora in the world (numbered 3.5 million people). It was also the most important centre of Jewish culture. Unfortunately, as a result of the Holocaust, only a small part of the Jewish cultural heritage survived until nowadays. Only about 400 thousand of Jews survived. Despite this fact, in the years 1946–1950 Jewish institutions – the Central Committee of Jews in Poland and The Jewish Society of Promoting of Fine Arts among others – were engaged in gathering and saving objects of Jewish religious art, fine arts and crafts, books, documents and others. They were gathered mostly at the Jewish Historical Institute in Warsaw and also as museum collections. Unfortunately, the origins of these objects haven’t been sufficiently investigated.The accession to the European Union obligated the Polish government to adopt the international agreements connected with the Jewish heritage in Poland: Washington Conference 1998, Resolution of the Council of Europe no. 1205, 1999 as well as Vilnius Declaration 2000 and Terezin Declaration 2009. According to those agreements, in the years 2009–2011 the Ministry of Cultural and National Heritage took efforts to prepare museums to lead provenance research, however unsuccessfully.Nowadays, according to my research, a large number of Polish museums does not carry out any provenance research of objects of unknown origin which may have belong to the Jewish heritage. The main reasons for that are: weak interest in provenance problems and their relation to the Polish and Jewish cultural heritage, too many demands and aims to achieve by museums, luck of funds, fear of restitution, and, last but not least, a weak support of the Ministry of Cultural and National Heritage. Nevertheless, it appears that benefits of the provenance research are more important than the fear of it. First of all, such research contributes to the development of the humanities in Poland, especially art history. Further, it increases trust of Polish and non-Polish citizens in cultural institutions and the government. The fulfillment of the international resolutions mentioned above would improve the image of Poland in the European Union.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2016, 17, 1
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojenne losy insygniów króla Augusta III
Autorzy:
Kudelski, Jarosław Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323905.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
insygnia koronacyjne króla Augusta III
rewindykacja
Grünes Gewölbe
wojenne losy dzieł sztuki
straty wojenne
Opis:
W czasie II wojny światowej zajęciu, przemieszczeniu i wywozowi uległo wiele cennych dzieł sztuki znajdujących się w polskich zbiorach publicznych i prywatnych. Ze względu na wartość niektórych obiektów władze okupacyjne podjęły decyzję o przekazaniu części z nich niemieckim muzeom. Taki los spotkał m.in. insygnia koronacyjne króla Augusta III i jego żony Marii Józefy. Niemieccy urzędnicy przejęli regalia należące do Muzeum Narodowego w Warszawie już w 1939 roku. Początkowo przewieziono je do Krakowa – stolicy Generalnego Gubernatorstwa. Kilka miesięcy później insygnia wróciły do Warszawy. W 1941 r. upomniał się o nie szef Kancelarii Rzeszy dr Hans Lammers. Decyzją Adolfa Hitlera regalia miały trafić do zbiorów Grünes Gewölbe w Dreźnie, dokąd wywieziono je z Warszawy w 1942 roku. Pod koniec wojny zostały ewakuowane do składnicy dzieł sztuki w podziemiach twierdzy Königstein. Po jej zakończeniu insygnia zostały wywiezione – wraz z innymi dobrami kultury – do Moskwy. Dopiero w 1960 r. władze radzieckie zwróciły Polsce cenne regalia.
Źródło:
Muzealnictwo; 2021, 62; 132-142
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BADANIA PROWENIENCYJNE W POLSCE (CZĘŚĆ 1.)
PROVENANCE STUDIES IN POLAND* (PART 1)
Autorzy:
Maria, Romanowska-Zadrożna,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433299.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
badania proweniencyjne
straty wojenne
rewindykacje
restytucja dóbr kultury
zespół ekspertów
proweniencja
konferencja
Opis:
The article complements the article Provenance Studies in Europe and the USA published in issue 56 of the “Muzealnictwo” Annual in 2015. Emphasis is placed on the historical conditioning of Polish provenance studies stimulated by restoration activities in various periods of Polish history, from the Swedish invasion till WWII, and the post-war period of liquidating its effects. Provenance studies have autonomous aims and characters; nevertheless, their application in restoration activities have led them to be perceived as a way of claiming rights to lost heritage and the process of recovering it. Polish history and traditions regarding seeking objects looted in Poland by foreign armies and administrations have resulted in marking clear differences in comparing American and Polish attitudes towards the goals and methodology of provenance studies. Museum professionals from the USA – a country which since proclaiming its independence has not experienced any invasions, and thus any looting by any foreign state – have stated with regret that American museum collections might have received objects which had lost their history and identity as a result of Germany’s criminal policies and war operations in 1933–1945. Faced with potential claims, they elaborated methods of provenance studies on works of unknown origin. Those solutions have become a model which was later popularised worldwide, something which is confirmed by the effects of international conferences and the agreements concluded therein. However, for Polish museum professionals, studying provenance has become above all a tool for documenting wartime losses from Polish museums and proving their potential claims. Attempts to solve problems resulting from the post-war displacement of works of art and scattering historical collections, i.e. issues connected with the socalled post-court and church property, moved to museum and post-Jewish institutions after the war, fell by the wayside. A proof of the compromise being achieved between these two approaches, and a breakthrough in thinking about these collections, was the appointment in Poland of a Team of Experts on provenance studies in Polish museums regarding post-Jewish property, whose task was to draw up guidelines for museum professionals researching the property of Holocaust victims as well as to prepare a questionnaire to assess the scale of the phenomenon.
Artykuł stanowi dopełnienie tekstu Badania proweniencyjne w Europie i Stanach Zjednoczonych, który został opublikowany w 56. numerze „Muzealnictwa” w 2015 roku. Zwrócono w nim uwagę na historyczne uwarunkowania polskich badań proweniencyjnych pobudzanych działaniami restytucyjnymi w różnych okresach polskich dziejów, poczynając od wojen szwedzkich, a kończąc na II wojnie światowej i powojennym czasie likwidacji jej skutków. Badania proweniencyjne mają charakter i cele autonomiczne, jednak ich wykorzystanie w działaniach restytucyjnych wpłynęło na postrzeganie tego rodzaju badań jako dochodzenia praw do utraconego dziedzictwa i proces jego odzyskiwania. Polskie dzieje i tradycje poszukiwania obiektów zagrabionych w Polsce przez obce wojska i administracje sprawiły, że zarysowały się wyraźne różnice w zestawieniu amerykańskich i polskich postaw wobec celów i metod badań proweniencyjnych. Muzealnicy z USA – kraju, który od czasu proklamowania niepodległości na własnym terytorium nie doświadczył żadnego najazdu a więc i grabieży dokonanej przez obce państwo – z przykrością skonstatowali, że do zbiorów muzeów amerykańskich mogły przeniknąć obiekty, które w konsekwencji zbrodniczej polityki Niemiec i działań wojennych w latach 1933–1945 zatraciły swoje dzieje i tożsamość. W obliczu potencjalnych roszczeń wypracowali metody badań proweniencyjnych dzieł o nieznanym pochodzeniu. Rozwiązania te stały się wzorem spopularyzowanym na całym świecie, o czym świadczą efekty międzynarodowych konferencji i poczynione na nich uzgodnienia. Natomiast dla polskich muzealników badanie proweniencji stało się przede wszystkim narzędziem dokumentowania strat wojennych polskich muzeów i dowodzenia ich ewentualnych roszczeń. Na dalszy plan odsuwano próby rozwiązania problemów wynikających z powojennego przemieszczania dzieł sztuki i rozpraszania historycznych kolekcji, czyli kwestie związane ze statusem tzw. mienia podworskiego, kościelnego przeniesionego po wojnie do instytucji muzealnych i pożydowskiego. Dowodem kompromisu między obiema postawami i przełomem w myśleniu o zbiorach stało się powołanie w Polsce Zespołu ekspertów ds. badań proweniencyjnych w muzeach polskich w zakresie mienia pożydowskiego, który za cel postawił sobie opracowanie vademecum dla muzealników podejmujących te badania w odniesieniu do mienia ofiar Zagłady oraz sporządzenie kwestionariusza do oceny skali zjawiska.
Źródło:
Muzealnictwo; 2016, 57; 179-191
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akt 5 listopada w kontekście wojny na wyczerpanie
The Act of 5th November in context of attrition warfare
Autorzy:
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474738.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
wojna na wyczerpanie,
Verdun,
demografia,
straty wojenne
attrition war,
demographics,
war losses
Opis:
The Act of 5th November was a result of exhaustion of mobilisation reserves of the Central Powers after a prolonged war. The upturn was used by Polish leaders in the optimum way, however it proved to be short-lived. Even a year later, Ukraine with its food resources has become a much more important partner for the Central Powers.
Akt 5 listopada był rezultatem wyczerpania rezerw mobilizacyjnych państw centralnych w efekcie długotrwałej wojny. Pomyślna koniunktura została w optymalny sposób wykorzystana przez polskich przywódców, choć okazała się krótkotrwała. Już po roku znacznie ważniejszym partnerem dla państw centralnych stała się Ukraina z jej zasobami żywności.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 61-68
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Austriackie Kriegsmappe – zapomniane źródło do ikonografii polskich zabytków architektury – na przykładzie Galizien 1915 Luigiego Kasimira
Austrian Kriegsmappe – the forgotten source for iconography of the Polish architectural monuments – on the basis of Galizien 1915 by Luigi Kasimir
Autorzy:
Marcinek, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536855.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
I wojna światowa
sztuka austriacka
grafika
ikonografia
zabytki
urbanistyka
straty wojenne
militaria
Opis:
This article refreshes our memory on the graphic portfolios created and published during the World War I, exemplified by the work of Luigi Kasimir (1881-1962), Austrian graphic artist and landscape painter. In the years 1900-1905 he attended the Academy of Fine Arts in Vienna, gaining artistic education under the supervision of William Unger. In the following years, he improved his skills in lithography and colour etching. Soon he became one of the most recognized Austrian graphic artists and his works found their way to the largest world collections. In 1915, Kasimir was delegated to Galicia with a task of providing artistic documentation of the course of military operations, which resulted in a portfolio of 47 graphics presenting the architectural monuments of former Galicia upon passing of the Austro-Russian front in 1915. Portfolio depicts the views of sites from the following localities: Biecz, Glinik Mariampolski, Gorlice, Jarosław, Kraków, Otfinów, Nielepkowice, Pawłosiów, Przemyśl, Radymno, Sękowa, Sieniawa, Tarnów, Wiązownica, Wietlin, Wysocko and Zbylitowska Góra. Therefore, the analysis of portfolio provides us with a relatively comprehensive set of iconographic materials, presented in publications and conservation documentation sporadically or at all. From the total of 47 views, there are only 7 cases of sites, which have been not definitely rebuilt throughout the last century. Almost half of them did not survive. The author mentions also the portfolios of the other artists, which might be of documentary importance. Not all of them were published: materials to some of them rest in the Vienna and Budapest archives. Many works have been rejected as the relics of the Germanic military propaganda. Despite the above, it is worth to return to them, since in many cases, these are the only art representations of sites from villages and provincial small towns.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 2; 5-22
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemieckie reparacje wojenne za II wojnę światową (polskie kontrowersje)
German war reparations for World War II (Polish controversy)
Autorzy:
Wyszczelski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407839.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
reparacje
odszkodowania
zadośćuczynienie
straty wojenne
raport
Mularczyk
Kaczyński
reparations
compensation
war losses
report
Opis:
German war reparations were imposed arbitrarily by the victorious powers, because no peace conference was convened. They were estimated at $20 million at the 1938 exchange rate, half of which went to the USSR (the Polish People’s Republic was to receive 15% of its pool). In addition, they were imported by the great powers themselves. Western powers abandoned their importation in the late 1940s, and the USSR, including the Polish People’s Republic, abandoned it in 1953. Both the Federal Republic of Germany and the four superpowers signed the so-called the two plus four agreement in 1990 considered the end of World War II. Poland received only part of the reparations due to it as part of Russian reparations. And so far, financial compensation from the Federal Republic of Germany has not satisfied her. During the PiS government, President Jarosław Kaczyński considered demands for such reparations to be a political issue aimed at weakening the international position of Germany, including the EU, and for his own election campaigns.
Niemieckie reparacje wojenne narzucone zostały przez zwycięskie mocarstwa arbitralnie, bowiem nie doszło do zwołania konferencji pokojowej. Oszacowane zostały na 20 mln dolarów kursu z 1938 r., z tego połowa przypadła ZSRR (w jego puli PRL miała otrzymać 15%). Do tego były samodzielnie ściągane przez mocarstwa. Zaniechanie ich ściągania mocarstwa zachodnie uczyniły pod koniec lat 40. XX w., ZSRR, w tym PRL, w 1953 r. Zarówno RFN, jak i cztery mocarstwa, podpisując tzw. układ dwa plus cztery w 1990 r., uznały zamknięcie sprawy II wojny światowej. Polska uzyskała w ramach reparacji rosyjskich tylko część należnych jej reparacji. I jak dotąd odszkodowania finansowe od RFN są niesatysfakcjonujące. W okresie rządów PiS prezes Jarosław Kaczyński uznał żądania takowych reparacji za temat polityczny dla osłabiania międzynarodowej pozycji RFN, także UE oraz dla własnych kampanii wyborczych.
Źródło:
Copernicus Political and Legal Studies; 2023, 2, 2; 47-60
2720-6998
Pojawia się w:
Copernicus Political and Legal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WOJENNE STRATY DZIEŁ SZTUKI KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO W WIELKOPOLSCE
WARTIME LOSSES OF ART WORKS OF THE CATHOLIC CHURCH IN GREATER POLAND
Autorzy:
Łuczak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539496.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
wojenne straty
straty dzieł sztuki
konwencja haska
straty wojenne w Wielkopolsce
niszczenie zabytków sakralnych
grabież zabytków sakralnych
konfiskata mienia
profanacja budynków kościelnych
dewastacja wyposażenia kościołów
rewindykacja strat wojennych
Opis:
The devastation and plunder suffered by the Catholic Church in Greater Poland during World War II affected buildings as well as all types of outfitting and equipment. Architectural objects were damaged in the course of wartime operations or pulled down upon the basis of decisions made by the Nazi occupation authorities. Certain monuments of art were gathered in storerooms or transported to the Reich, while the remaining objects were used for economic purposes or systematically destroyed. The effects of the ensuing damage, looting and scattering of works of sacral art are discernible up to this very day. Just as topical is the restoration of art works plundered during the second world war, which continue to remain outside the frontiers of Poland.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2004, 1-2; 115-123
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cenne, bezcenne - utracone : katalog utraconych dzieł sztuki = Valuable, priceless - lost : catalogue of losses, wyd. specjalne, Warszawa : Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych, 2000 : [recenzja]
Autorzy:
Wierzbicka, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538711.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Cenne, bezcenne / utracone. Katalog utraconych dzieł sztuki
Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych
straty wojenne
katalog strat wojennych
straty polskiej kultury
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2002, 1; 118-119
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewindykacja dóbr kultury na Dolnym Śląsku w latach 1945–1949
Autorzy:
Kudelski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601969.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
lost art
restitution of art
Lower Silesia
looted art
straty wojenne
rewindykacja
Dolny Śląsk
grabież kultury
Opis:
Throughout the entire Second World War Polish museum staff, archivists, and librarians attempted to gather information about the plunder of cultural property carried out by the German occupation authorities. Data pertaining to the outcome of this campaign, the persons involved in it, and the destinations of the art, library, and archive collections reached a special cell of the Polish government-in-exile in London. The documentation amassed in this manner became an important element of the revindication undertaken by the officials of the Ministry of Culture and Art several months prior to the end of the war. Owing to information indicating that a large part of the collections had been taken to Lower Silesia, already in February 1945 attempts were made to reach the terrains of this former German province seized by the Red Army and to initiate a search for plundered cultural property. This initiative could not be realised, however, due to the still existing threat of wartime hostilities and the activity of Soviet detachments dealing with the repossession of “post-German” property (i.a. museum collections). Not until May 1945, when Polish administration assumed authority in Lower Silesia, did the museum staff, archivists, and librarians gain an opportunity for embarking upon a recovery campaign. The information gathered for years proved extremely valuable, making it possible to discover successive storehouses containing loot removed by the German occupation authorities from Poland. In the course of several years, numerous works of art, archive material, and library collections were recovered in Lower Silesia. A report made by the Office of Recoveries and Reparations, which coordinated this operation at the end of the 1940s, includes information indicating that 29 train carriages and 118 lorries containing cultural property plundered from Polish collections left Lower Silesia in 1945–1950.
Przez cały okres II wojny światowej polscy muzealnicy, archiwiści i bibliotekarze starali się gromadzić informacje na temat grabieży dóbr kultury prowadzonej przez niemieckie władze okupacyjne. Dane dotyczące skutków tej działalności, osób w nią zaangażowanych, a także miejsc wywozu zbiorów sztuki, kolekcji bibliotecznych i archiwalnych, trafiały do specjalnej komórki rządu polskiego na uchodźstwie w Londynie. Zgromadzona w ten sposób dokumentacja stała się ważnym elementem działań rewindykacyjnych podjętych przez urzędników Ministerstwa Kultury i Sztuki na kilka miesięcy przed zakończeniem wojny. Ze względu na doniesienia wskazujące, że duża część zbiorów została wywieziona na Dolny Śląsk, już w lutym 1945 r. podjęto starania, by dotrzeć na tereny tej niemieckiej prowincji zajęte przez Armię Czerwoną i rozpocząć poszukiwania zrabowanych dóbr kultury. Inicjatywa ta nie mogła być jednak zrealizowana z uwagi na wciąż istniejące zagrożenie działaniami wojennymi oraz aktywność radzieckich oddziałów, które zajmowały się przejmowaniem „poniemieckiego” majątku (w tym zbiorów muzealnych). Dopiero w maju 1945 r., kiedy władzę na terenie Dolnego Śląska przejęła polska administracja, muzealnicy, archiwiści i bibliotekarze uzyskali możliwość podjęcia działalności rewindykacyjnej. Gromadzone przez lata informacje okazały się niezwykle wartościowe. Dzięki nim odkrywano kolejne składnice, w których znajdowały się liczne dobra kultury wywiezione z Polski przez niemieckie władze okupacyjne. W ciągu kilku lat z Dolnego Śląska rewindykowano duże ilości dzieł sztuki, archiwaliów i zbiorów bibliotecznych. W raporcie Biura Rewindykacji i Odszkodowań Wojennych, które pod koniec lat czterdziestych XX w. koordynowało tę operację, znalazła się informacja wskazująca, że w latach 1945–1950 z terenu Dolnego Śląska wysłano 28 wagonów kolejowych i 118 samochodów ciężarowych zawierających dobra kultury zrabowane z polskich kolekcji.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 1
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aby pamięć nie zginęła? Polskie Archiwum Wojenne (1915–1921) i jego zbiory
Saving memory from oblivion? Polish War Archive (1915–1921) and its collections
Autorzy:
Roman, Wanda Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51607827.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Polskie Archiwum Wojenne
Centralna Biblioteka Wojskowa
I wojna światowa
straty wojenne
Polish War Archive
Central Military Library
World War I
war losses
Opis:
Polskie Archiwum Wojenne (PAW) jest dzisiaj nieco zapomnianym przykładem na niezwykle popularne współcześnie zjawisko oddolnych inicjatyw obywatelskich, których efektem jest powoływanie archiwów społecznych. Archiwum powstało w wyniku społecznej inicjatywy grupy polskich historyków, archiwistów i bibliotekarzy zapoczątkowanej w styczniu 1915 r. w Wiedniu, aformalnie zakończonej w 1921 r. w Warszawie. Komitet i Zarząd PAW kierowały pracami związanymi z dokumentowaniem szeroko rozumianego uczestnictwa Polaków w I wojnie światowej oraz jej wpływu na gospodarkę, kulturę, obyczaje, stan umysłów i nastroje. Akcja realizowana była poprzez organizowane w terenie komitety, delegatury i ekspozytury PAW (na ziemiach polskich i za granicą) oraz wspomagana intensywną propagandą w postaci tysięcy odezw i ulotek. Efektem kilkuletniej społecznej pracy było zgromadzenie kilkuset rękopisów, kilku tysięcy tomów czasopism, prawie 100 tys. wycinków prasowych, kilkudziesięciu tysięcy odezw i afiszów, kilku tysięcy broszur oraz map, pocztówek i klisz, które przyszłym pokoleniom miały służyć jako świadectwo wojennego wysiłku Polaków. W okresie międzywojennym zbiory przechowywano i opracowywano w Centralnej Bibliotece Wojskowej (CBW). Wraz z gmachem i zbiorami CBW zbiory PAW spłonęły wskutek niemieckich bombardowań Warszawy w końcu września 1939 r. Pieczołowicie pielęgnowana pamięć o jednej wojnie uległa zagładzie podczas II wojny światowej.
The Polish War Archive (PAW) today is a somewhat forgotten example of the phenomenon which is extremely popular nowadays: grassroots civic initiatives which result in establishing social archives. It was created as a result of a social initiative of a group of Polish historians, archivists and librarians, initiated in January 1915 in Vienna and formally completed in 1921 in Warsaw. The Committee and the Board of PAW managed the work related to documenting the broadly understood participation of Poles in the World War I and its influence on the economy, culture, customs, state of mind and moods. The action was carried out through field committees, delegations and field units of PAW (both in Poland and abroad) and was supported by intensive propaganda in the form of thousands of proclamations and leaflets. The result of several years of social work was the collection of several hundred manuscripts, several thousand volumes of magazines, almost one hundred thousand press clippings, several tens of thousands of proclamations and posters, several thousand brochures and maps, postcards and films, which were to serve as testimony to the wartime effort of Poles for future generations. In the interwar period the collections were stored and developed in the Central Military Library (CML). The PAW collection burned down together with CML’s collection and the building itself as a result of the German bombardment of Warsaw at the end of September 1939. The meticulously preserved memory of one war was annihilated during the Second World War.
Źródło:
Archeion; 2019, 120; 185-202
0066-6041
2658-1264
Pojawia się w:
Archeion
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BADANIA PROWENIENCYJNE W POLSCE (CZĘŚĆ 2.)
PROVENANCE STUDIES IN POLAND (PART 2)
Autorzy:
Maria, Romanowska-Zadrożna,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433222.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
badania proweniencyjne
straty wojenne
rewindykacje
restytucja dóbr kultury
proweniencja
provenance studies
war losses
requisition
restitution of cultural goods
provenance
Opis:
This article continues the first part of Provenance studies in Poland published in issue 57 of the “Muzealnictwo” Annual in 2016, and complements the text published two years ago, which was more general and focused on the situation in the USA and Europe. It presents diverse aspects of the topic, through statistical analysis of the situation in our museums and discussing works by Polish authors who tackled the problem of methodology, including first texts on library science and war losses, so-called orphaned works and property of Holocaust victims, and the post-war situation which contributed to the work’s loss of its origin. The article also draws attention to the legal aspects of purchasing artworks without due diligence, as well as to the verification of museum exhibits’ origin before obtaining legal protection for those works which are to be placed under so-called museum immunity. In the literature on provenance studies when examining the provenance of artworks, the increasing role of digital tools, such as the internet or digitisation, has been noted. Attention has also been drawn to the contribution of conservators and their innovative methods which may help determine the origin of an object. Another aspect raised in the text is the issue of the theoretical preparation to conduct provenance studies as well as the education which is already standard in library science faculties, but still a long-awaited subject for students of art history and archiving. Although NIMOZ has already organised day-long workshops for museum professionals, and the University of Warsaw has conducted academic seminars lasting several hours, there is still a long way before reaching the two-term studies offered at the Berlin Open University.
Niniejszy artykuł jest kontynuacją opublikowanej w „Muzealnictwie” 57’2016 części pierwszej Badań proweniencyjnych w Polsce oraz uzupełnieniem tekstu sprzed 2 lat – bardziej ogólnego, skupiającego się na sytuacji w USA i Europie. Prezentuje on różne aspekty tego zagadnienia, zarówno poprzez statystyczne rozpoznanie sytuacji w naszych muzeach, jak i omówienie prac polskich autorów poruszających problemy metodologii, w tym prekursorskich tekstów z dziedziny bibliotekoznawstwa, a także strat wojennych, tzw. dzieł osieroconych i mienia ofiar Holocaustu oraz powojennej sytuacji przyczyniającej się do zatracanie przez dzieła swojego pochodzenia. W tekście zwrócono uwagę na aspekty prawne nabywania dzieł bez zachowania należytej staranności oraz na weryfikację pochodzenia muzealiów przed uzyskaniem ochrony prawnej dzieł, które mają zostać objęte tzw. immunitetem muzealnym. W literaturze na temat badań proweniencyjnych zauważano wzrastającą – w procesie badania proweniencji dzieł sztuki – rolę narzędzi cyfrowych, takich jak internet, czy digitalizacja. Zwrócono także uwagę na wkład konserwatorów i opracowanych przez nich nowatorskich metod, które mogą wspomagać działania mające na celu określenie pochodzenia przedmiotu. Osobnym zagadnieniem poruszanym w tekście jest kwestia przygotowania teoretycznego do prowadzenia badań proweniencyjnych i edukacja, będąca już standardem na kierunkach bibliotekoznawczych, a oczekiwanym przedmiotem w procesie nauczania przez studentów historii sztuki i archiwistyki. Dla muzealników zorganizowane zostały w NIMOZie całodniowe szkolenia, a na Uniwersytecie Warszawskim kilkugodzinne zajęcia akademickie, jednak daleko im jeszcze do dwusemestralnych studiów proponowanych w Berlinie na Wolnym Uniwersytecie.
Źródło:
Muzealnictwo; 2017, 58; 47-59
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane-zaginione i zapomniane rzeźby gotyckie z Wielkopolski
Unknown Lost and Forgotten Gothic Sculpturesfrom Greater Poland
Autorzy:
Soćko, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23944958.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
rzeźba gotycka
Wielkopolska
straty wojenne
fotografie archiwalne
rzeźby zaginione
Gothic sculpture
Greater Poland
war losses
archival photos
lost sculptures
Opis:
Artykuł poświęcony jest badaniom nad stratami wojennymi w dziedzinie rzeźby gotyckiej w Wielkopolsce. Autor poddaje analizie dwie kolekcje dawnych fotografii, które trafiły do niego w 2013 r. Jeden zbiór dokumentuje zabytki rzeźby z różnych regionów Polski, głównie jednak z północy kraju. Druga kolekcja zawiera przede wszystkim dokumentację rzeźb gotyckich z Wielkopolski sprzed II wojny światowej. W obu zespołach udało się w sumie odnaleźć i zidentyfikować wizerunki 20 zaginionych lub bezpowrotnie zniszczonych, a dotąd nieznanych z wyglądu rzeźb gotyckich. Pierwszy zbiór fotografii stworzyła tuż po II wojnie światowej Aleksandra Świechowska, drugi był dziełem Alfreda Brosiga (zm. 1940), który sam fotografował zabytki. Autor przybliża okoliczności sporu o fotografowanie zabytków, do jakiego doszło w 1936 r. podczas trwania wystawy Wielkopolskiej plastyki gotyckiej pomiędzy jej twórcami – studentami Uniwersytetu Poznańskiego, a pracującym w muzeum Alfredem Brosigiem dokumentującym zabytki przywiezione na wystawę. Wtedy też powstała najcenniejsza część jego zbioru. Oba zespoły zdjęć mają dużą wartość dokumentalną. Autor omawia także okoliczności ujawnienia obu zespołów dokumentacji.
War losses in Gothic sculpture in Greater Poland are discussed. Two collections of old photographs the Author gained access to in 2013 are analysed. One of them documents historic sculptures from different regions in Poland, however mainly from the country’s north. The second collection is predominantly a testimony to Gothic sculptures from Greater Poland from before WW II. In both sets 20 presentations of lost or irretrievably damaged, yet previously unknown in their appearance, Gothic sculptures have found and identified. The first collection of photographs was amassed immediately following WW II by Aleksandra Świechowska, while the latter was created by Alfred Brosig (d. 1940) who himself photographed the historic pieces. The controversy over taking photos of historic monuments, which took place in 1936 in the course of the exhibition Greater Poland’s Gothic Fine Arts between its authors: Poznan University students, and Alfred Brosig documenting the historic art pieces brought for the exhibition is discussed. That was the occasion when the most precious segment of Brosig’s collection was created. Both sets of photographs are of high documentary value, and the circumstances of their discovering are described.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 1; 89-118
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania Muzeum Zamkowego w Malborku w zakresie badania strat wojennych zamku w Malborku
Autorzy:
Siuciak, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27685513.pdf
Data publikacji:
2023-10-06
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
#ProjektStraty
Muzeum Zamkowe w Malborku
dawne zbiory zamkowe
straty wojenne
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
badanie polskich strat wojennych
Opis:
W artykule zaprezentowano działania i doświadczenia Muzeum Zamkowego w Malborku w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Badanie polskich strat wojennych”, realizowanych od 2018 r. pod roboczą nazwą „#ProjektStraty”. Dzięki uczestnictwie w programie muzeum prowadzi regularne badania nad stratami wojennymi i zbiorami rozproszonymi zamku w Malborku. Szczególną uwagę poświęcono znaczeniu dostępności źródeł, ich rozpoznawania, opracowania, a także udostępniania w różnej postaci w badaniach proweniencyjnych.
Źródło:
Muzealnictwo; 2023, 64; 136-143
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies