Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sociolect" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 57
Tytuł:
Rec.: Anna Niepytalska-Osiecka, Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2014, ss. 286
Autorzy:
Jarosz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
review
sociolinguistics
sociolect
professiolect
professional language
sociolect of Polish mountaineers
mountaineering
Opis:
Review: Anna Niepytalska-Osiecka, Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalnosemantyczna słownictwa, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2014, 286 pp.The article is a review of Anna Niepytalska-Osiecka’s book Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa (The sociolect of Polish mountaineers. A lexical and semantic analysis of the vocabulary). First, the text summarizes the subject matter of this monograph, devoted to a hitherto undescribed variety of the Polish language. It then goes on to characterize the composition of the book and its methodology. Finally, some problematic points are indicated – concerning, among other things, the classification of the language variety analyzed or the development of its vocabulary – and alternative lexical and semantic solutions are suggested. Rec.: Anna Niepytalska-Osiecka, Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2014, ss. 286Artykuł stanowi recenzję książki Anny Niepytalskiej-Osieckiej pt. Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa. W tekście przybliżono zawartą w monografii problematykę poświęconą nieopisanemu dotychczas wariantowi polszczyzny oraz scharakteryzowano zastosowane rozwiązania kompozycyjne i analityczne. Wskazano również punkty dyskusyjne dotyczące m.in. klasyfikacji opisywanego wariantu polszczyzny czy procesu kształtowania się jego zasobu słownego, a także zasugerowano alternatywne rozstrzygnięcia leksykalno-semantyczne.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2017, 52
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ELEGANCJA W USTACH – CZYLI CO MÓWIĄ ETYKIETY WIN
ELEGANCE IN THE MOUTH OR WHAT WINE LABELS SAY
Autorzy:
Malinowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444407.pdf
Data publikacji:
2017-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
sociolect
oenology
sensory experiences
neologisms
Opis:
The objective of this article is to discuss social varieties of Polish and Russian employed on the labels of wine bottles. The author aims to shed light on how sensory experiences in the domains of VISION, SMELL, TASTE, and TOUCH are recast into the text. This sociolect is characterized by its unique vocabulary and phraseology. The analysis indicates that labels on wine bottles consist of transparent semantic structures, on the one hand, and professional terminology used by sommeliers and wine stewards, as well as neologisms, on the other. This professional variety of the Polish and Russian ‘wine languages’ is extensive and internally diversified.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2017, XIX/1; 197-206
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie tylko klawisz, nie tylko ment – z historii kilku socjolektalnych nazw policjantów i funkcjonariuszy więziennych
Not Only klawisz [screw, hack], not Only ment [creep] – About the History of a Few Dialectal Names of Police Officers and Prison Officers
Autorzy:
Pacuła, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044301.pdf
Data publikacji:
2020-09-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
semantics
etymology
history of words
sociolect
Opis:
The author presents several nouns functioning as synonyms for jailer (warder) and policeman. The author pays attention to these names because descriptions of contemporary language of deviant circles are frequent, but the vocabulary of criminals still doesn’t have diachronic characteristics. The described names are, among others: klawisz / klawisznik [jailer, screw], ment [louse], chmura [cloud], jancio [Johnny]. The author describes name changes in Polish prison slang from the late nineteenth and early twentieth century. He indicates the sources of individual names and describes the semantic changes that took place under the influence of foreign languages as well.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 1; 129-148
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wulgaryzmy w socjolekcie warszawskich blokersów na przykładzie kreskówki Blok ekipa
Vulgarisms in Warsaw blockers’ speech based on the cartoon Blok ekipa [Block gangs]
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109374.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
vulgarisms
sociolect
subculture
vulgarisation
colloquial speech
Opis:
This article examines vulgar words and their function in Warsaw blockers’ speech. The study is based on a cartoon called Blok ekipa [Block gangs] popular among the young generation. Streaming on YouTube since 2013, this adultoriented show depicts everyday life of Warsaw blockers. Therefore, it provides unique material for linguistic research. Vulgar words are the key element for interpretation of the Blok ekipa cartoon show. Therefore, according to M. Grochowski’s concept of vulgarisms, this exposition investigates several linguistic issues related to vulgarisms: polysemantic, unclear meanings, diversity of derivatives (including euphemistic equivalents), neutralization and de-vulgarisation, as well as the social role of vulgar words in blockers’ speech.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 303-316
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesjolekt w powieściach Nagi sad, Pałac oraz Kamień na kamieniu Wiesława Myśliwskiego (próba badawcza)
Professional vocabulary in the novels Nagi sad, Pałac and Kamień na kamieniuby Wiesław Myśliwski (research attempt)
Autorzy:
Kuska, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929464.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
sociolect
specialist language
vocational vocabulary
countryside
Opis:
The article attempts to show selected collections of professional vocabulary contained in the first three novels by Wiesław Myśliwski. Creating his characters and the world in which they function, the author used the vocabulary characteristic of occupations and activities related to the countryside and farm. The study is of little survey nature to outline areas for further analyzes of professional lexis in the writer’s novels.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2021, 2 (24) A; 73-82
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O istotnych aspektach biegania w świetle leksyki socjolektalnej (na podstawie artykułów poświęconych treningom zamieszczonych na portalach biegowych)
The most important aspects of running in terms of its sociolectal lexis (on the basis of articles concerning training published on websites for runners)
Autorzy:
Kijak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045109.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sociolect
running
web portal
vocabulary
phraseology
Opis:
The aim of the article is to show the most important contemporary aspects of running on the basis of the most common sociolectal units. The analyzed material comes from articles concerning training found on websites for runners. The analysis conducted is a reconnaissance, thus the article contains only preliminary observations to serve as a contribution to further research.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 2; 169-182
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe sposoby kreowania nazw ras psów w socjolekcie miłośników psów (uwagi na podstawie materiału zebranego z forów internetowych przeznaczonych dla miłośników psów)
Language means of creating names of dog breeds in sociolect of dog lovers (Comments on the basis of material collected from forums designed for dog lovers)
Autorzy:
Klauze, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044730.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
vocabulary
neologism
sociolect
dog lovers
Internet forum
Opis:
This article presents the linguistic ways of creating names of dog breeds for dog lovers. The research material comes from online forums associating dog lovers. This article is just an introduction to the deliberations on one of the environmental variations of the language, that is the language of dog lovers.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 217-232
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stadiony świata, żądło i o błysk szprychy. Profesjonalizmy sportowe na materiale rejestrowanym przez Wielki słownik języka polskiego PAN
Autorzy:
Niepytalska-Osiecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152054.pdf
Data publikacji:
2021-04
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
language of sport
lexicography
professiolect
sociolect
professionalism
Opis:
This paper discusses the issue of the language elements coming from sport professiolects which have been recorded by the Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish (WSJP PAN) and labelled as sport. pot. (sport coll.). The author ponders on the reasons why the sport elements which were restricted to professional communication until a point in time are now entering the resource of a larger group of Polish language users and general dictionaries of Polish.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 783, 4; 19-27
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym
The description of communicative community of CB radio sociolect’s users
Autorzy:
Jaros, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475702.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
socjolekt
stereotyp
autostereotyp
komunikacja
sociolect
stereotype
autostereotype
communication
Opis:
Przedmiotem artykłu jest ustalenie językowo-kulturowego obrazu wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym, czyli jaki obraz siebie, oparty na stereotypach i autostereotypach, kreują sami użytkownicy socjolektu. Typowy użytkownik socjolektu CB-radiowego na drodze postrzegany jest przede wszystkim poprzez stopień opanowania słownictwa socjolektalnego, płeć, typ pojazdu i jego markę, styl jazdy, a także region zamieszkania lub pochodzenia i przynależność etniczną. Powoduje to, że (auto)stereo - typowy CB user jest konstruktem złożonym, składającym się z kilku stereotypów i autostereotypów. Naj bardziej prototypowym użytkownikiem socjolektu CB-radiowego na drodze jest kierowca tira.
The subject of this paper is to determine the linguistic and cultural picture of communicative community of CB radio sociolect’s users, i.e. what image based on stereotypes and autostereotypes sociolect’s users create of themselves. The average CB radio user on the road is mainly perceived by the fluency of sociolectal vocabulary, gender, vehicle type and make, driving manner, place of living, origin and ethnic group. As a result (auto)stereotypical CB user is a complex construct consisting of several stereotypes and autostereotypes. The most prototypical CB radio user on the road is (tir driver) truck driver.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2015, 29; 191-205
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZAPOŻYCZENIA WE WSPÓŁCZESNYM ROSYJSKIM ŻARGONIE MŁODZIEŻOWYM. PRZYCZYNEK DO BADAŃ
Borrowings in Modern Jargon of Russian Youth. Prolegomenon to Research
Autorzy:
Nawacka, Joanna
Piotrowska-Mazurowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444690.pdf
Data publikacji:
2011-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
sociolect,
youth jargon,
jargonisms,
borrowings,
Anglicisms,
inner borrowings
Opis:
The subject of this article is the modern jargon of Russian youth. The authors present an analysis of borrowings relating to narcotics and love. Quoting dictionary entries, they try to prove that inner borrowings constitute the most numerous group, and among foreign borrowings those from the English language are most frequent.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2011, XIII; 105-112
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DERYWATY RZECZOWNIKOWE WE WSPÓŁCZESNYM ROSYJSKIM ŻARGONIE NARKOMANÓW
Nominal Derivatives in the Modern Jargon of Russian Narcotics Addicts
Autorzy:
Piotrowska-Mazurowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444981.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
jargon,
sociolect,
nominał derivatives,
suffixal derivation,
paradigmatic derivation
Opis:
The article concerns nominal derivatives referring to narcotics addicts, psychoactive substan- ces, activities and conditions related to using them as well as objects used to get under their influence. Word formation models used in the jargon of narcotics addicts generally function similarly to the productive word formation models of the common language. Among the number of nominal morphological derivatives, simple derivatives - suffixal and paradigmatic - are most common. There are not many complex derivatives (composite). The phonetic manner of forming new words can be considered a typical jargon word formation procedure. This manner includes the following phenomena: metathesis (transposition of sounds), substitution (replacement of the right sound by another one) or using the first letter instead of the word.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2009, XI; 35-44
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slang młodzieżowy jako element budowania wspólnoty w komunikacji szkolnej
Autorzy:
Anna, Dąbrowska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892543.pdf
Data publikacji:
2018-11-15
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
youth slang
communication at school
community
youth
sociolect
Opis:
Youth slang as a sociolect serves to integrate and distinguish a particular group and to identify its members. As a rule, it is used as a community-building tool by those who aspire or actually belong to a group. In the article, the author attempts to answer the following questions: Who uses youth slang and in what communicative situations it is used at school? What is the context for using slang expressions? In what functions are they used? How are they received? Answers to these detailed questions will provide the basis for answering the main one: What is the significance of youth slang used in school communication for building a community? On the basis of studies carried out among school students, it may be concluded that the correct use of youth slang is closely related to the communicative situation. Deliberate and relevant use of the sociolect may become one of the elements of building a social community at school.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(3 (249)); 99-121
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy miar w gwarze łowieckiej (na materiale leksykograficznym) – wybrane zagadnienia
The names of units of measure in hunting dialect (based on lexicographical material) – selected issues
Autorzy:
Janicka-Szyszko, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543519.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
językoznawstwo
socjolekt
leksyka
łowiectwo
linguistics
sociolect
lexis
hunting
Opis:
The aim of the following article is to analyze the excerpted lexical items regarding the names of units of measure in the hunting dialect. The research includes 229 lexical items enabling the linguistic interpretation areas such as: the number of animals, their age and quality. The wealth of sociolinguistic names of units of measure proves that the hunting dialect contains the tools for hunters for naming professional phenomena connected with classification of animals, their breeding and culling, interpreting reality in a more detailed way than it is possible by the lexis of general Polish (e.g. not only defining the specific names but names defining their age, the name of the male of the species but also its quality in the environment). The analysis of the selected sociolinguistic names of units of measurement indicates that the knowledge of the hunters sociolect makes it possible for hunters to express their thoughts effectively and precisely, which is also the crucial element of their identity.
Celem artykułu jest analiza wyekscerpowanych z zasobów leksykograficznych określeń miar w gwarze łowieckiej. Oglądowi poddano łącznie 229 jednostek leksykalnych umożliwiających językową interpretację liczebności zwierząt, ich wieku oraz jakości. Bogactwo socjolektalnych nazw miar potwierdza, iż socjolekt dostarcza myśliwym narzędzia do nazywania swoistych zjawisk profesjonalnych związanych z klasyfikacją zwierząt, ich hodowlą i odstrzałem, interpretowania rzeczywistości i ujmowania jej bardziej szczegółowo, niż pozwala na to leksyka miar polszczyzny ogólnej (np. nie tylko określenie gatunkowe zwierząt, ale nazwy wskazujące na ich wiek; nie tylko nazwa samca określonego gatunku, ale i określenia oceniające jego jakość). Analiza wybranych socjolektalnych nazw miar wskazuje, iż znajomość gwary łowieckiej umożliwia myśliwym precyzyjną i skuteczną komunikację, stanowiąc jednocześnie istotny element ich tożsamości.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2022, 2 A (26); 19-38
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacje frazeologiczne w komunikacji językowej miłośników psów na forach internetowych
Autorzy:
Klauze, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083166.pdf
Data publikacji:
2022-01-26
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
phraseology
phraseology innovation
sociolect of dog lovers
dog lover
Opis:
The sketch provides an overview and analysis of new expressions and phraseological phrases created during virtual language conversations with dog lovers on online forums. Creating phraseological innovations is one of the ways to multiply the lexical resource of the community of dog enthusiasts focused on online forums aimed at lovers of quadrupeds.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2021, 13; 65-75
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Становление антропоцентристских теорий в современном языкознании
Autorzy:
Лабащук [Labashchuk], Михаил [Mikhail]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678815.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
anthropocentrism
sociocentrism
scientific paradigm
idiolect
sociolect
category
sign
polysemy
Opis:
The development of anthropocentric theories in modern linguisticsThe article highlights the unique position of anthropocentric theories within modern linguistics. To exemplify tendencies in the forming of idiolectic language theories in their functional aspects, I analyse the gnoseological approach in Alexander Kiklevich's linguistics. Modern linguistics differentiates between anthropocentric and anthropological theories of language. The base category of the latter is sociolect as a supraindividual phenomenon. Anthropocentric linguistic theories are, in their turn, based on the category of idiolect as the ontologically unique category from which stems the existence of both the individual and society. In the functional approach of anthropocentric theories, sociolect itself is seen as a part of idiolect, whereas sociological theories, on the contrary, consider the idiolect a part of sociolect.The two basic approaches, or sets of criteria, traditionally applied to defining the notion of category have been: (1) logical (adopting the perspective of the rational and logical capacities of consciousness) and (2) empirical (representing the perspective of the sensual experience of the individual). Beginning in the late 19th century, a new approach, or criterion, appeared and has been growing in importance. It might be referred to as: (3) the linguistic approach, which focuses on the exceptionality of how the necessarily unified rational-logical,sensual-imaginary and emotional experiences of the individual are categorised. It is namely that third aspect, or criterion, that is actualised in the studies of the individual's cognitive and mental capacities. Such actualisation is fostered by the researchers' awareness of the focusing role of individual language in regulating the cognitive and communicative manifestations of behaviour.Within the structure of the sign, comprising of the signifying and the signified, the signified is itself a complex structure, essentially describable on three logical and prototypical levels:– the hypernimic (generic, abstract-logical) level,– the base (generic-particular, mental-imaginary) level (whose prototypical structure is the centre-periphery), and– the hyponymic (particular, mixed, syncretic) level.Alexander Kiklevich's theory proposes a classification of scientific paradigms; discusses the pragmatics and functionality of language in communication; emphasises the peculiarity of the conceptualising of information on the basic, supra-basic and sub-basic levels of communication; criticises the content of modern conceptology; finally, it develops and elaborates a distinctive approach to the issues of language polysemy and metaphor. Anthropocentric theories of modern linguistics strengthen the long-stipulated leading position of the discipline among the human sciences. Kształtowanie się teorii antropocentrycznych we współczesnym językoznawstwieArtykuł zwraca uwagę na specyfikę teorii antropocentrycznych we współczesnym językoznawstwie. Jako przykład tendencji rządzących kształtowaniem się funkcjonalnych aspektów idiolektycznych teorii języka analizie poddane zostaje podejście gnozeologiczne w językoznawstwie Aleksandra Kiklewicza. Antropocentryczne teorie lingwistyczne przeciwstawiane są w dzisiejszym językoznawstwie antropologicznym teoriom języka. Podstawową kategorią tych ostatnich jest socjolekt jako zjawisko ponadjednostkowe. Podstawową kategorią teorii antropocentrycznych w językoznawstwie jest z kolei idiolekt jako ontologicznie niepowtarzalna kategoria wyjściowa istnienia jednostki i społeczeństwa. W przypadku podejścia funkcjonalnego w ramach teorii antropocentrycznych sama kategoria socjolektu uznana zostaje za część idiolektu, nie zaś odwrotnie, jak ma to miejsce w teoriach socjologicznych.Termin kategoria określa się tradycyjnie za pomocą dwóch kryteriów czy też podejść: 1) logicznego (z pespektywy racjonalno-logicznych zdolności, jakimi dysponuje świadomość), 2) empirycznego (z perspektywy zmysłowego doświadczenia jednostkowej osobowości). Poczynając od końca XIX wieku, pojawiło się, a następnie umocniło trzecie podejście – 3) kryterium językowe, które koncentruje się na swoistości kategoryzowania (ujmowanego jako nierozdzielna całość) doświadczenia jednostki: racjonalno-logicznego, sensoryczno-obrazowego i emocjonalnego. Właśnie ów trzeci aspekt ulega aktualizacji w związku z badaniami kognitywno-myślowych zdolności jednostki. Aktualizacji tej sprzyja wiedza o ogniskującej roli indywidualnego języka w procesie regulacji kognitywnych i komunikacyjnych przejawów zachowania.Znak dzieli się na znaczące i znaczone, jednakże samo znaczone przedstawia sobą złożoną strukturę odnoszącą się do trzech poziomów logicznych i prototypowych:– hiperonimicznym (rodzajowym, abstrakcyjno-logicznym),– podstawowym (gatunkowo-rodzajowym, mentalno-obrazowym, o prototypowej strukturze centrum-peryferia),– hiponimicznym (gatunkowym, mieszanym, synkretycznym).Teoria Aleksandra Kiklewicza proponuje klasyfikację paradygmatów lingwistycznych, opisuje pragmatykę i funkcję języka w komunikacji, akcentuje swoistość konceptualizowania informacji na podstawowym, wyższym i niższym poziomie komunikacji, krytykuje treść współczesnej konceptologii, a także rozwija i konkretyzuje problematykę polisemii i metaforyki języka. Teorie antropocentryczne we współczesnym językoznawstwie wzmacniają od dawna postulowaną pozycję lingwistyki jako wiodącej dyscypliny nauk humanistycznych. Становление антропоцентристских теорий в современном языкознанииВ статье отмечается своеобразие антропоцентристских теорий в современном языкознании. Как пример тенденций в становлении функциональных аспектов идиолектных теорий языка анализируется гносеологический подход в языкознании А. Киклевича. Антропоцентристские лингвистические теории в современном языкознании противопоставлены антропологическим теориям языка. Базовой категорией антропологических теорий в языкознании является социолект как надличностное явление. Напротив, базовой категорией антропоцентристских теорий в языкознании является идиолект как единственная онтологически исходная категория существования личности и общества. При функциональном подходе в антропоцентристских теориях сама категория социолекта признается частью идиолекта, а не наоборот, как в социологических теориях идиолект признается частью социолекта.Традиционно термин категория определялся, в основном, двумя критериями, или подходами: 1 – логическим (со сторонырационально-логических способностей сознания); 2 – эмпирическим (со стороны чувственного опыта личности). Начиная с конца ХIХ-го века появился и последовательно укреплялся третий подход, или критерий 3 – языковой критерий, который акцентирует внимание на своеобразии категоризирования (в их единстве) рационально-логического опыта личности,сенсорно-образногоопыта иэмоционального опыта личности. Именно третий аспект, или критерий актуализируется в связи с исследованием когнитивно-мыслительных способностей личности. Этой актуализации способствует понимание фокусирующей роли индивидуального языка в регуляции когнитивных икоммуникативных проявлений поведения.Помимо дифференциации знака на означающее и означаемое, само означаемое знака является сложной структурой, соотносимой прежде всего с тремя логическими и прототипическими уровнями:– гиперонимический (родовой,абстрактно-логический),– базовый (родо-видовой, ментально-образный, с прототипической структурой центр – периферия),– гипонимический (видовой, смешанный, синкретичный).В теории А. Киклевича представлена классификация лингвистических парадигм, прагматика и фукнции языка в коммуникации, акцентируется своеобразие концептуализации информации в базовом, надбазовом и подбазовом уровнях коммуникации, критикуется содержание современной концептологии, а также развивается и уточняется проблематика языковой полисемии и метафорики. Антропоцентристские теории в современной лингвистике укрепляют давно утверждаемую позицию лингвистики как ведущей дисциплины среди гуманитарных наук.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2015, 50
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 57

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies