Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "potop" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Polonika z Riksarkivet i Skokloster Slott na warsztacie historyka literatury i kultury polskiej
Polonica from Riksarkivet and Skokloster Castle by Historian of Polish Literature and Culture
Autorzy:
Nowicka-Jeżowa, Alina
Chemperek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352246.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
polonica
Riksarkivet
Skokloster Slott
potop
Opis:
This article aims to show queries and research that were conducted in Sweden during the recent years and to present an idea of the national research program over Polonica, that was a result of these experiences. Authors propose creation of the program under the governmental auspices, organizationally and financially stable, with the aim of scientific restitution of cultural objects dispersed outside the country and preservation of important and often unique national cultural heritage. The project should be of interdisciplinary character, methodologically coherent, should also comprehensively cover the major collections of Polonica, moreover, the results of queries and research are to be presented in a way different from the current fragmentation. Condition for success of this program is the participation in its implementation, both researchers from Poland - archivists, librarians, Polish philology specialists, historians, neolatitists – and foreigners who specialize in Polish philology and are native to the area of action. The scope of work should include archival collections, their cataloging, digitization, and critical editions, which restore the most valuable works to scientific and cultural life. The remainder of this article deals with books on the Swedish Polonica that were written between 2006 and 2010. These were four catalogs of books and archives, five critical editions of the traditional Polish songs and one post-conference publication. All these books originated in the professor's subsidy of the Foundation for Polish Science, the research project "Humanism. Ideas, trends and research paradigms in Polish culture "- Series "Polonica". The items were also funded by the Ministry of Culture and National Heritage and the University of Stockholm and the Swedish Academy of Sciences. In the studies were involved scientists from the University of Warsaw, University of Maria Curie-Sklodowska in Lublin, University of Uppsala, Stockholm, Bialystok and Lodz, the Polish Academy of Sciences, the National Library in Warsaw, Archives: Military and National in Stockholm and the Carolina Rediviva Library.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 21-34
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eryk Dahlberg i Samuel Pufendorf – postulaty badawcze
Eric Dahlberg and Samuel Pufendorf – Research Postulates
Autorzy:
Krawczuk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352249.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Eric Dahlberg
Samuel Pufendorf
potop
Opis:
The work on translation of S. Pufendorf De rebus a Carolo Gustavo, Sueciae rege, gestis commentariorum libri septem [A monumental memorial for King Charles Gustav of Sweden] published in Nuremberg 1696 is near the end. This book, decorated with wonderful illustrations, drawings based on the E. Dahlberg is a mine of knowledge on the Great Northern War 1655-1660. Confrontation with the image of that era created by later historians is the basic research problem, both for Pufendorf’s text and Dahlberg’s illustrations. However, it is not only about an indication of errors, since errors occur always. Much more interesting is the reconstruction of the source workshop of both artists and their way of thinking. However, many researchers analyzed Dahlberg’s engravings in Polish historiography, there is no proper picture of the whole series of drawings on the Polish war.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 35-39
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność za przeszłość? Łupy wojenne na szwedzkich ekspozycjach muzealnych
Autorzy:
Wagner, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27811660.pdf
Data publikacji:
2022-08-05
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
łupy wojenne
trofea
szwedzkie muzea
„potop” szwedzki
proweniencja zbiorów
Opis:
Celem artykułu jest próba pokazania, w jaki sposób szwedzkie muzea prowadzą narrację o łupach wojennych i trofeach, znajdujących się w ich zbiorach, a także jak ta strategia została wypracowana oraz jak należy rozumieć odpowiedzialność w stosunku do widza oglądającego te obiekty. Przeanalizowano materiały z sesji i sympozjum, odbywających się w Sztokholmie w 2008 r., oraz aktualne grupy tekstów (metryczki, teksty kuratorskie, wpisy w katalogach on-line). Szwedzcy muzealnicy za odpowiedzialność uznali właściwe przechowywanie, opracowywanie, konserwowanie i eksponowanie tych obiektów oraz zapewnienie dostępu do nich (wystawy, bazy on-line), a więc podstawowa działalność muzeów stała się synonimem nowoczesnej odpowiedzialności. Kluczowymi działaniami, które umożliwiły wypracowanie tej wspólnej polityki, były szczegółowo prowadzone badania proweniencyjne.
Źródło:
Muzealnictwo; 2022, 63; 106-111
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pax Oliviensis 1660
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352241.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Pokój Oliwski
potop
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
traktaty pokojowe
Opis:
The Oliva Treaty of 1660, which ended the Second Northern War, does not evoke such emotions as other historical events of Polish history, for example, the 600th anniversary of the victory of Grunwald (Tannenberg) celebrated this year. One of the reasons of this situation is probably a fairly abstract way in which the treaty was conducted during an international congress and a similar, but substantially different form from The Treaty of Westphalia, although it was its 'continuation' after 12 years. In this situation, although the official name of the Oliva Treaty is the Polish-Swedish treaty, one should not be surprised that a copy of this treaty is stored in the Archives du Ministère des Affaires ètrangères (Paris) under the name: Traités Multilatèraux. It is worth to stress that this treaty covers a very wide territory, many sites (9) and the guarantors (5). The publishers of a website dedicated to European treaties - Institut für Europäische Geschichte Mainz (IEG): Europäische Friedensverträge der Vormoderne – found as many as 18 copies of this treaty in various European archives. More copies of The Oliva Treaty than enumerated above existed and still exist. Basic text Instrumentum pacis of May 3rd 1660, agreed by the commissioners, written in Latin (with errors) was prepared in five copies for Poland, Sweden, Brandenburg and The Holy Roman Empire. To this have to be added one copy for France, the lists of errors (of August 1660), the ratifications by the rulers (in Poland also by the Diet [Sejm]), and guarantors’ documents. Documents that have not been covered yet by the above mentioned project, i.e., papers of the Elector of Brandenburg commissioners, the Swedish ratification, accession to the Treaty by Leopold are stored at The Central Archives of Historical Records in Warsaw.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 11-20
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akcenty ekologiczne w opisie potopu Rdz 6-9
Autorzy:
Stachowiak, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1178180.pdf
Data publikacji:
1991
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
ekologia
potop
Rdz 6−9
ekology
flood
Gen 6−9
Opis:
Der aktuelle Wohlstand vieler Länder kennt keine Grenzen in der Eroberung der Natur. Die Theologie der Gegenwart steht diesen Problemen nicht gleichgültig gegenüber. In den bisherigen Erforschung des Themas wurde die riesige Katastrophe, von Gen 6-9 als Sintflut bezeichnet, verhältnismässig wenig beachtet. Selbst der Sinn des Regenbogens − oftmals ein Wappenzeichen der ökologischen Bewegung − ist nicht eindeutig : ob es ein Siegel bzw. Garantiezeichen der göttlichen Zuneigung ist oder eine Sinn-Vorgabe, die zum entscheideneden Kampf gegen die ökologische Verderbnis der Erde aufruft? Die biblische Fluterzahlung brachte diese Weltkatastrophe mit der Schöpfung in Verbindung und hat ihr somit einen neuen Sinn gegeben: die Bosheit des Menschen kann die Schöpfung als solche nicht in Frage stellen aber wohl gefährden. In Zukunft wird die böse Tat des Menschen auf ihn zurückfallen aber so, dass die Grundgegebenheiten des Lebens für die ganze Natur davon nicht nur unberührt bleiben, ja die Verantwortung des Menschen für die Welt wird nun noch eingeschärft. Die Wahrung der Untastbarkeit des menschlichen Lebens erstreckt sich auf Mensch und Tier. Auf keinen Fall ist die Herrschaftsstellung des Menschen in bezug auf die Tierwelt im Sinne einer Ausbeutung zu verstehen, sonst käme sie der vorsintflutlichen Gewalttätigkeit gleich. Das Flutgeschehen soll als ein Akt des göttlichen Schöpfungsgeschehens − namentlich des Baus eines neuen Lebenshauses für den Menschen verstanden werden. Diese Vorstellung macht für den Menschen eine Reihe von Aufgaben geltend. Die setzt die Teihabe des Menschen-Königs am universalen Hirtenamt des Schöpfers voraus. Nach der Sintflut darf in dem von Gott bestellten Lebenshause kein Lebewesen auf Kosten anderer leben, sonst wird die Erde durch Gewalttat und Blut wieder zu einem Hause des Todes und durch Verunreinigung und sinnlose Ausbeutung der Naturgüter − zur Öde und Verwüstung; dazu kommt noch die Verantwortung für das Schicksal der nachfolgenden Generationen. Die ganze Schöpfung liegt weiterhin in Seufzen und Wehen, harrt aber zugleich auf die Antwort der Kinder Gottes, auf die Antwort unserer Welt.
Źródło:
The Biblical Annals; 1991, 38, 1; 17-26
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys państwowości w połowie XVII wieku. Paralela Dania – Rzeczpospolita
Autorzy:
Szelągowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601938.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Dania
Rzeczpospolita Obojga Narodów
komparatystyka
potop szwedzki
Denmark
Polish-Lithuanian-Commonwealth
comparative studies
Swedish ‘Deluge’
Opis:
W latach pięćdziesiątych XVII w. monarchia duńska oraz Rzeczpospolita znalazły się w fazie ostrego kryzysu, który zagroził ich istnieniu. Podobne pod względem politycznym, społecznym i gospodarczym, dalej jednak poradziły sobie inaczej: w Danii wprowadzono absolutyzm umożliwiający przetrwanie i modernizację państwa, w Rzeczypospolitej reformy nie powiodły się, a kraj pogrążał się w upadku. W Danii natomiast dokonano zmiany pozycji króla, kształtu Kościoła i funkcjonowania duchowieństwa wskutek przyjęcia na początku XVI w. luteranizmu, jako wyznania państwowego.In the 1650s, the Danish Kingdom and the Polish-Lithuanian Commonwealth were hit by a severe crisis that threatened their existence. Although similar in regard to their political, social, and economic systems, both countries dealt with the crisis differently: in Denmark absolutism was introduced, making it possible to modernize the state, while in the Commonwealth reforms failed, and the state descended into downfall. The primary reason was the change of the position of the king and religion, due to the adoption of Lutheranism as the official state church of Denmark in the early sixteenth century.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i teologiczne orędzie biblijnej relacji o potopie (Rdz 6-9)
The Origin and the Theological Message of the Biblical Account of the Flood (Gen 6-9)
Autorzy:
Dziadosz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1051293.pdf
Data publikacji:
2015-12-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
potop
arka
Noe
przymierze
akt stworzenia
Gilgamesz
Flood
ark
Noah
covenant
act of creation
Gilgamesh
Opis:
The memory of a disastrous and vast deluge that took place in a very distant past appears in the texts of legends that originated in many civilizations and cultures. The biblical tradition, or rather traditions (pre-pastoral and pastoral), borrow numerous images and symbols from this heritage of mankind, so that within their own monotheistic theology the episode in the history of the early stage of mankind could be recorded. What in the Middle East mythologies and epics was ascribed to jealous gods’ whims, in Gen 6-9 is presented as the work of a just God, who rightly punishes the corrupted mankind for having destroyed His work of creation. In the biblical tradition also another theological motif appears that is completely missing from any ancient accounts of the deluge - the motif of God’s mercy and God's salutary interference into the history of the world and of man that aims at a revival of the universe and assumes the shape of a new work of creation. The present article tackles the issue of Gen 6-9 in a broad context of its relation to analogous Middle East traditions in order to show the origin, the process of editing as well as the literary and theological specificity of the biblical account of the Flood as completely as possible.
Źródło:
The Biblical Annals; 2010, 2, 1; 47-76
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brandskatt – jedno z mrocznych oblicz szwedzkich grabieży w okresie „potopu”
Brandskatt – one of the aspects of the Swedish looting during the ‘deluge’
Autorzy:
Wagner, Katarzyna
Kowalski, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2175081.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
XVII wiek
rabunki
rezydencje
kontrybucje
"potop"
Warszawa
Warsaw
17th century
robbery
mansions
contributions
the Deluge
Opis:
Szwedzi, prowadząc wojnę w epoce nowożytnej poza terytorium swojego kraju, przenosili obowiązek zaprowiantowania i opłacania armii na okupowane terytorium (wojna ma się wyżywić sama). System organizacyjny poboru świadczeń był oparty na doświadczeniach z okresu wojny trzydziestoletniej, prowadzonej przez wojska Gustawa II Adolfa w Niemczech. Oprócz kontrybucji finansowych i prowiantowych, okupowane terytoria opłacały również brandskatt – wymuszoną daninę, stanowiącą zabezpieczenie zajętego terenu przed grabieżami lub zniszczeniem. Celem artykułu jest m.in. określenie miejsca brandskattu w systemie nadzwyczajnych podatków wojennych nakładanych na Rzeczpospolitą. Podstawę źródłową stanowić będzie odnaleziony w sztokholmskim Riksarkivet rejestr brandskattu z Warszawy z 1655 r.
In the early modern era, when the Swedes waged war outside their own territory, they passed on the duty of supplying food and funding the army to the occupied territories (the war was supposed to feed itself). The practice of collecting contributions was based on the experience of the Thirty Years’ War, which was introduced in Germany by the armies of Gustav II Adolphus. Apart from financial contributions and provisions, the occupied territories had to pay brandskatt, an additional enforced tax to protect the occupied lands from looting and destruction. The aim of this paper is, a.o., to determine the position of brandskatt in the extraordinary war taxes imposed on the Polish-Lithuanian Commonwealth. The basic source is the Warsaw brandskatt register of 1655 found in the Riksarkivet in Stockholm.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 2; 139-149
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brandskatt przedmieść Starej Warszawy z 1655 r. – nieznane źródło do dziejów nowożytnego miasta
The 1655 brandskatt of the suburbs of Old Warsaw: An unknown source for the history of the early modern city
Autorzy:
Wagner, Katarzyna
Kowalski, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520834.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
contributions
brandskatt
taxes
Swedish Deluge
Warsaw
17th century
Adam Jarzębski
kontrybucje
podatki
„potop” szwedzki
Warszawa
XVII w.
Opis:
Odnalezione w zasobie sztokholmskiego Riksarkivet źródło jest pierwszym znanym rejestrem tzw. brandskattu z terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pochodzi z początku okupacji Starej Warszawy przez wojska szwedzkie (1655). W zestawieniu z innymi spisami podatkowymi i Gościńcem Adama Jarzębskiego (1643) umożliwia pogłębienie studiów nad szwedzkim systemem podatków nadzwyczajnych oraz pozwala na weryfikację położenia nieruchomości na przedmieściach nowożytnego miasta.
Discovered in the repository of Stockholm’s Riksarkivet, the source is the first known register of the so-called brandskatt from the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth. It dates back to the outset of Old Warsaw’s occupation by the Swedish army (1655). Together with other tax registers and Adam Jarzębski’s Gościniec (1643), it allows us to expand the scope of studies on the Swedish system of emergency taxes, and to verify the location of properties in the suburbs of the early modern city.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2023, 61; 139-158
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt katolicko-ewangelicki w Osiecznej w latach 1656–1769
The Catholic-Protestant conflict in Osieczna between 1656 and 1769
Autorzy:
Gendera, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687861.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Osieczna
Storchnest
pastor
konflikt
katolicy
ewangelicy
potop szwedzki
protestanci
Clapius
Wüstehube
conflict
Catholics
evangelicals
Polish-Swedish war 1655–1660
protestants
Opis:
In the 17th and 18th centuries Osieczna, a small town 10 km north of Leszno, was a conflict zone of two Christian denominations – Catholics and evangelicals. The main cause of religious unrest and the consequence of the fall of the Evangelical community was the Polish-Swedish war 1655–1660 and related political and religious disturbances among the inhabitants of the Leszno region. It also was a consequence of the doctrinal and ecclesiological differences of believes and the intensifying of so-called counter-reformation. The first persecution of the evangelical community took place between 1656–1666. At that time, pastor Joachim Wüstehube was banished from the city. Another wave of persecution started immediately in 1668 and its aftermath (expulsion of pastor Paul Clapius and the loss of the temple) lasted formally until 7 March 1769, when the owner of Osieczna, earl Mikołaj Skoroszewski, issued a letter of tolerance to local dissenters, resulting in the revival of the community (new church building, pastor appointment) on 13 January 1793. The study revealed that the first persons involved in the conflict analyzed situations were catholic clergy and evangelical pastors. According to German historiographers from the turn of the 19th and 20th centuries pastors were the first victims of the conduct of Catholics. Catholic authors and contemporary scholars, on the other hand, point out the omitted issue of the positive and anti-Polish attitude of Lutherans (especially from Leszno) to the Scandinavian invaders during the Swedish Deluge. The religious anxieties of the seventeenth and eighteenth centuries are a complex matter of which research is difficult and marked by a certain degree of conjecture. The reason for this condition is the lack of sufficient amount of preserved archival materials for Osieczna from the discussed period. Social issues, including interfaith relationships in the city, require further research.
Osieczna, niewielkie miasto leżące 10 km od Leszna, w XVII i XVIII w. była areną konfliktu dwóch wyznań chrześcijańskich – katolików i ewangelików. Głównym powodem niepokojów wyznaniowych i w konsekwencji upadku gminy ewangelickiej był potop szwedzki (1655–1660) i związane z nim zaburzenia natury polityczno-religijnej wśród mieszkańców regionu leszczyńskiego. Była to także konsekwencja różnic doktrynalno-eklezjologicznych wyznań i nasilającej się tzw. kontrreformacji. Pierwsze prześladowania osieckiej gminy ewangelickiej miały miejsce w latach 1656–1666. Wypędzono wówczas z miasta pastora Joachima Wüstehube. Kolejna fala prześladowań nastąpiła już w 1668 r. i jej następstwa (wygnanie pastora Paula Clapiusa i utrata świątyni) trwały formalnie do 7 marca 1769 r., gdy właściciel Osiecznej, hrabia Mikołaj Skoroszewski, wydał list tolerancyjny dla miejscowych innowierców, co przyniosło odrodzenie się gminy (budowa kościoła, powołanie pastora) dopiero 13 stycznia 1793 r. W trakcie badania wykazano, że pierwszymi osobami biorącymi udział w analizowanych sytuacjach konfliktowych byli duchowni katoliccy i pastorzy. Według historiografów niemieckich z przełomu XIX i XX w. pastorzy byli pierwszymi ofiarami postępowania katolików. Natomiast autorzy katoliccy i współcześni badacze wskazują na przemilczaną przez historiografów niemieckich kwestię pozytywnego i antypolskiego stosunku luteran (szczególnie leszczyńskich) do skandynawskiego najeźdźcy podczas polskiej ofensywy wiosną 1656 r. Osieckie niepokoje religijne XVII–XVIII w. są kwestią złożoną, której badania nastręczają trudności i są naznaczone pewną dozą przypuszczeń. Powodem tego stanu jest brak dostatecznej liczby zachowanych materiałów archiwalnych dla Osiecznej z omawianego okresu. Kwestie społeczne, w tym relacje międzywyznaniowe w mieście, wymagają dalszych badań.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 98; 43-54
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rokowania pokojowe polsko-szwedzkie w XVII wieku a kwestie wyznaniowe
Religious aspects in Poland-Sweden peace negotiations in 17th century
Autorzy:
Wajs, Hubert
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23942711.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wazowie
rokowania pokojowe
traktaty pokojowe
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
pokój oliwski
Oliwa
potop szwedzki
Stary Targ
Altmark
Sztumska Wieś
Stumsdorff
Opis:
Wybór przedstawicieli szwedzkiej dynastii Wazów na władców Rzeczypospolitej i ich ponad 80-letnie (1587-1668) panowanie po południowej stronie Bałtyku bardzo szybko doprowadził do permanentnego konfliktu zbrojnego. Trwał on od chwili opuszczenia Szwecji przez Zygmunta III (1598 r.) z przerwami (rozejmowymi) przez następne 60 lat, do pokoju w Oliwie (1660). Wojna polsko-szwedzka miała charakter zarówno wojny między dwoma państwami, jak i (do pewnego momentu) wojny domowej, dynastycznej, a głównym punktem konfliktu był tytuł królewski i tron szwedzki. Wyznaniowy aspekt tego konfliktu, choć wydaje się tak oczywisty, w zasadzie bywa pomijany. Zwłaszcza od połowy lat 20-tych XVII w. walka polsko-szwedzka nałożyła się na religijny (ale nie tylko) wielki konflikt zbrojny w Europie, czyli wojnę trzydziestoletnią (1618-1648), na jej początkowy okres, i w tych ramach należy go rozpatrywać jako neben Krieg. W artykule przedstawiono źródła o proweniencji państwowej z Archiwum Głównego Akt Dawnych dotyczące problematyki wyznaniowej, poodejmowanej podczas negocjacji traktatowych, a także zapisanych w samych traktatach rozejmowych i pokojowych – w Starym Targu / Altmarku z 26 IX 1629 r., Sztumskiej Wsi / Stumsdorff z 12 IX 1635 r. oraz w Oliwie (3 V 1660).
Election of Swedish Vasa dynasty members as kings of Poland and over 80 (1587–1668) years of their rule on the South side of the Baltic Sea has very quickly led to a permanent armed conflict. It has lasted since the moment Sigismund III left Sweden (1598) with armistice periods, for the next 60 years, until the treaty in Oliwa (1660). The Polish-Swedish war was both a war between two nations and (until a certain moment) a civil, dynastic war. The main point of conflict was the royal title and the throne of Sweden. The religious aspect of this conflict, although it seems fairly obvious, is usually overlooked. Polish-Swedish war, especially since mid-1620s, has overlapped a massive religious (but not only) military conflict in Europe, namely the Thirty Years’ War (1618–1648), specifically its initial period, and with such ramifications it should be considered as neben Krieg. The article presents sources, of state origin, from the Central Archive of Historical Records, pertaining to religious matters raised during treaty negotiations, as well as those included in armistice and peace treaties themselves – treaties of Altmark of 26 September 1629, Stumsdorff of 12 September 1635 and Oliwa (3 May 1660).
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 447-465
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys, rozpad i odrodzenie I Rzeczypospolitej w okresie II wojny północnej (1655–1660)
Autorzy:
Opaliński, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601936.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Rzeczpospolita Obojga Narodów
potop szwedzki
kryzys
traktat w Radnot
wojna
Polish-Lithuanian Commonwealth
Swedish Deluge
crisis
Treaty of Radnot
war
Opis:
Rzeczpospolita Obojga Narodów przeszła w połowie XVII stulecia głęboki wielostronny kryzys: demograficzny, gospodarczy, polityczny i militarny. Doprowadził on do rozpadu państwa w 1655 r., a następnie do próby jego podziału w grudniu 1656, określanej często jako próba pierwszego rozbioru Polski. Przełamanie kryzysu umożliwił wciąż duży potencjał państwa i przezwyciężenie załamania moralnego społeczeństwa oraz brak zgody Tatarów, Moskwy, Habsburgów i Danii na rozbiór Rzeczypospolitej.In the mid-seventeenth century, the Polish-Lithuanian Commonwealth was hit by a severe and multi-dimensional crisis: demographic, economic, political and military. It led to the collapse of the state in 1655, and then to the attempt at its division in December 1656, often referred to as an attempt at its first partition. This, however, was prevented by still considerable potential of the state, which made it possible to defuse the crisis and overcome the moral breakdown of society, as well as the lack of consent to the partition by the Tatars, Moscow, the Habsburgs, and Denmark.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rascet parametrov podaci ognetushashchich veshchestv distancionno-upravljaemykh sredstv dlja tushenija poligona tverdykh bytovykh otkhudov
Calculation parameters of the remote‑controlled extinguishing device for landfill fires
Obliczanie parametrów zdalnie sterowanych urządzeń stosowanych do gaszenia pożarów na wysypiskach twardych odpadów komunalnych
Autorzy:
Loyk, V.B.
Lazarenko, А.V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/136431.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Tematy:
fire
hydraulic calculation
deluge sprinkler
municipal solid waste landfill
fire extinguishing
pożar
obliczenia hydrauliczne
potop tryskaczowy
wysypisko odpadów komunalnych
gaszenie pożaru
Opis:
The use of a remotely controlled sprinkler device, “deluge sprinkler” installation to extinguish fire at landfills of solid waste has been proposed in the article. According to the project the use of such remote controlled installations require laws with basic tactical and technical data. The scheme of the system and the results of hydraulic calculations to the project of the extinguishing device have been proposed. On the basis of these calculations required minimum pressure and water flow rate for the designed extinguishing system have been specified.
W artykule opisano zastosowanie zdalnie sterowanych urządzeń typu zraszacze (instalacji „potopu tryskaczowego”) do gaszenia pożaru na wysypiskach twardych odpadów komunalnych. Stosowanie takich instalacji wymaga odpowiednich przepisów prawnych, przy tworzeniu których należy brać pod uwagę podstawowe dane taktyczne i techniczne urządzeń. Przedstawiony w artykule schemat układu jest wynikiem przeprowadzonych obliczeń hydraulicznych potrzebnych do zaprojektowania takiego urządzenia gaśniczego. Na podstawie tych obliczeń określono wymagane minimalne ciśnienie i prędkość przepływu wody, jakie jest wymagane dla projektowanego systemu gaśniczego.
Źródło:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2016, 4, 60; 79-93
0239-5223
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikty o kościoły pomiędzy katolikami a protestantami w Prusach Królewskich i Książęcych w I połowie XVII wieku
The conflicts about churches between Catholics and Protestants in the Royal and Ducal Prussia in the first half of the 17th century
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147338.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Prusy Królewskie
Prusy Książęce
XVII wiek
potop szwedzki
Tatarzy
protestantyzm
katolicyzm
kontrreformacja
Royal Prussia
Ducal Prussia
XVII Century
Swedisch deluge
Tatars
Protestantism
Catholicism
Counter-reformation
Opis:
Artykuł niniejszy opowiada o świątyniach katolickich i kościołach ewangelickich, o które toczyły spory w XVII wieku podczas wojen szwedzkich. Władcy Szwecji Gustaw II Adolf oraz Karol X Gustaw prowadząc walki z Rzeczpospolitą w czasie I i II wojny polsko- -szwedzkiej zwanych potocznie wojną o ujście Wisły i potopem doprowadzili do wzmocnienia konfliktu religijnego pomiędzy protestantami a katolikami. Jego skutkiem w Prusach Królewskich było, w zależności od wsparcia władzy, nie tylko wzajemne niszczenie czy odbieranie sobie budynków kościelnych ale również liczne rabunki i wywóz kościelnych dóbr kultury i wyposażenia liturgicznego do Skandynawii. W artykule autor omawia losy poszczególnych budynków, pracujących w nich pastorów oraz podaje przykłady strat. Ponieważ dopiero podczas potopu wojna polsko-szwedzka dotarła do Prus Książęcych w drugiej części artykułu omówione zostały działania wojsk polsko-litewsko-tatarskich, które chcąc zmusić do zerwania sojuszu Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma I z Karolem X Gustawem zniszczyły dziesiątki kościołów ewangelickich, spaliły wiele miast i miasteczek przyczyniając się do śmierci tysięcy ludzi. Na koniec wspomniano o pomnikach grobowych, upamiętniających biorących w wojnach żołnierzy. Konsekwencją wydarzeń I połowy XVII wieku było ostateczne zachwianie równowagi konfesyjnej i narastający, coraz bardziej wrogi stosunek do polskiego protestantyzmu.
This article presents the history of Catholic and Lutheran churches during Swedish wars in the south part of Baltic sea the 17th Century. The Swedish rulers Gustav II Adolf and Carl X Gustav when they were fighting with Polish Republic during the first and second Swedish-Polish wars (commonly called the war at the mouth of the Vistula river and Swedish deluge) led to the strengthening of the religious conflict between Protestants and Catholics. The result in the Royal Prussia was, depending on the support of the authorities’ power, not only destruction or the mutual receipt of church buildings but also numerous robberies and exports of church cultural goods and liturgical equipment to Scandinavia. In this article the author discusses the fate of the individual buildings, their pastors and gives examples of church war losses. In the second part of the article the author presents the war expedition of the Polish-Lithuanian-Tatar troops to Ducal Prussia to break the alliance of Frederic William, Elector of Brandenburg with Charles X Gustav of Sveden. The soldiers destroyed dozens of Lutheran churches, burned down many cities and towns, and contributed to the death of thousands of people. Finally, the author mentioned grave monuments commemorating soldiers taking part in the both wars. The result of those events in the mid-17th century was the final imbalance of confessional balance and the growing, increasingly hostile attitude toward Polish Protestantim.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2020, 21; 9-26
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja polityczno-społeczno-religijna XVII wieku w czasie życia i działalności św. Andrzeja Boboli
Autorzy:
Wejman, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371179.pdf
Data publikacji:
2019-01-20
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
św. Andrzej Bobola
jezuici
schizmatycy
Kozacy
unia brzeska, „potop”
I Rzeczpospolita
Saint Andrew Bobola
Jesuits
schismatics
Cossacks
Union of Brest
Swedish Deluge
I Republic of Poland
Opis:
Święty Andrzej Bobola żył i posługiwał na przełomie XVI i XVII w. Kiedy XVII-wieczne zmagania się naszej ojczyzny z wrogami zewnętrznymi (Turcją, Szwecją i Moskwą) oraz wewnętrznymi (Kozakami) przyniosły czas próby dla Kościoła katolickiego i jego kapłanów, szczególnie dla jezuitów, Bobola wykazał się wielkim patriotyzmem i oddaniem Kościołowi. Do ostatniej chwili zachowywał się jak wyjątkowy uczeń Chrystusa. Jego siła ducha zwyciężyła w kolejnych pokoleniach Polaków, których jest patronem. Artykuł jest próbą rekonstrukcji sytuacji polityczno-społeczno-religijnej w XVII w.
Andrzej Bobola lived and served at the turn of the 16th and 17th centuries. He was born in 1591 in Strachocin, near Sanok. And although his family was connected with the Sanok area, he spent most of his life in the north-eastern part of the I Republic of Poland, in the cities and towns of Braniewo, Vilnius, Pułtusk, Nieśwież, Bobruisk, Połock, Warsaw, Łomża, Pinsk and Janów Poleski. When the seventeenth-century struggles of our homeland with the external (Turkey, Sweden and Moscow) and the internal enemies (Cossacks) brought a time of trial for the Catholic Church and its priests, especially for the Jesuits, Andrzej Bobola showed great patriotism and dedication to the Church. Until the last moment, he behaved like an exceptional disciple of Christ. His strength of spirit prevailed in the following generations of Poles, of which he is the Patron. The article is an attempt to reconstruct the political-socio-religious situation of the 17th century.
Źródło:
Studia Bobolanum; 2019, 30, 1; 87-99
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:
Studia Bobolanum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies