Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ewolucjonizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 45
Tytuł:
Źródła myśli filozoficzno-ewolucyjnej Tadeusza Garbowskiego w czasach monarchii austro-węgierskiej
Autorzy:
Fiut, Ignacy Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442043.pdf
Data publikacji:
2016-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Garbowski Tadeusz
homogenizm
ewolucjonizm
pozytywizm
Opis:
In this paper we reconstruct the first and little-known period of positivist philosophy creating by Tadeusz Garbowski, covering the years 1891–1910, when he studied and worked in Vienna. Inspired empiriocriticism, mainly in Adolph Stöhr vertion, created his own philosophical system consists of empiriocritical-evolutionary theory of knowledge, ontological and metaphysical psychomonism, eventually named homogenism, but the basics of the new science, which has become a zoopsychology. These views are presented in the following his works: „Biologie im Lichte phänomenalistischer Metaphysik“ (Wien 1894), „Einige Bemerkung über biologische und philosophische Probleme. Nach einem Vorträge bearbeitet“ (Wien und Leipzig 1906), „Die Organismen und das anorganisches Weltbild. Erkenntniskritische wissenschaftlichen Materialien zur Philosophie“ (Leipzig, 1910), and „La Philosophie de lʼHomogénisme“ (Kraków 1915). We believe that Garbowski is a precursor to the evolutionary theory of knowledge, ontological and metaphysical psychomonism, evolutionary anthropology and sociology in the scientific environment of Vienna at the turn of the XIX and XX century, which is very rarely mentioned.
W artykule rekonstruujemy pierwszy i mało znany okres tworzenia własnej filozofii pozytywistycznej przez Tadeusza Garbowskiego, przypadający na lata 1891–1910, kiedy studiował i pracował w Wiedniu. Inspirowany empiriokrytycyzmem, głównie w wersji Adolpha Stöhra, stworzył własny system filozoficzny składający się z empiriokrytyczno-ewolucyjnej teorii poznania, ontologiczno-metafizycznego psychomonizmu, nazwanego ostatecznie homogenizmem, ale i podstaw nowej nauki, jaką stała się zoopsychologia. Poglądy te przedstawił w następujących pracach: Biologie im Lichte phänomenalistischer Metaphysik (Wien 1894), Einige Bemerkung über biologische und philosophische Probleme. Nach einem Vortrage bearbeitet (Wien und Leipzig 1906), Die Organismen und das anorganisches Weltbild. Erkenntniskritische Materialien zur wissenschaftlichen Philosophie (Leipzig 1910) i La Philosophie de lʼHomogénisme (Kraków 1915). Sądzimy, że to właśnie Garbowski jest prekursorem ewolucyjnej teorii poznania, ontologiczno-metafizycznego psychomonizmu, antropologii i socjologii ewolucyjnej w naukowym środowisku wiedeńskim, o czym się bardzo rzadko wspomina.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2016, 2; 126-147
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa monologi: feministyczna „kobiecość” i ewolucjonistyczna „samczość” analiza dwóch paradygmatów badania płciowości
Two Monologues: Feminist ‘Femininity’ and Evolutionary ‘Masculinity’: Analysis of Two Research Paradigms of Sexuality
Autorzy:
Łuczaj, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/985866.pdf
Data publikacji:
2014-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Feminism
evolutionism
gender-sex
płeć
ewolucjonizm
feminizm
Opis:
The author analyzes attitudes to the phenomenon of sexuality on the basis of two theoretical perspectives, the evolutionary and the feminist, between which there has long been conflict. In his opinion, however, they are only seemingly contrary. The main texts of both trends of thought concern entirely different problems and at the substantive level there is basically no contradiction between them. It is important that evolutionary theory often undermines existing cultural schemas, although this is rarely perceived by proponents of feminist theories. Evolutionists, in turn, rather too often identify feminism with radical social constructivism. Another extreme is a view that could be described as evolutionary sexism, consisting in justifying the gender status quo by reference to biological essentialism. After elimination of the extreme approaches, which are rare in any case, it is possible to use the results of evolutionary research in the debate over gender equality and to transform the two monologues into a cohesive dialogue; this, in the author’s opinion, is an important task for empirically oriented social theory
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2014, 58, 1; 21-39
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TEORIA EWOLUCJI KULTUROWEJ I SPOŁECZNEJ WALTERA GARRISONA RUNCIMANA
THEORY OF CULTURAL AND SOCIAL REVOLUTION AS VIEWED BY WALTER GARRISON RUNCIMAN
Autorzy:
Kaczmarek, Kamil M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693728.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
W. G. Runciman
evolutionism
neodarwinism
ewolucjonizm
neodarwinizm
Opis:
Walter Garrison Runciman’s recent work The Theory of Cultural and Social Selection is a new attempt to create a sociological theory of evolution based on neodarwinism. It is also an important step extending beyond the previous propositions of dual inheritance theory as well as memetics. However, selectionism, a paradigm developed in it by the use of simplified evolutionary biology, requires a reduction of a society to simple population of heritable units of selection and a similar reduction of culture. Runciman has failed to convincingly integrate the neodarwinian populational approach with his own sociological system. One of the main reason for his failure is, in my opinion, his radical break with the classical tradition of sociology.
Ostatnia praca Waltera Garrisona Runcimana The Theory of Cultural and Social Selection stanowi nową próbę zbudowania socjologicznej teorii ewolucji na podstawie neodarwinizmu oraz znacznie wychodzi poza dotychczasowe propozycje: torii podwójnego dziedziczenia oraz memetyki. Jednakże selekcjonizm ¬– paradygmat, który w niej rozwija, ze względu na zastosowanie uproszczonej biologii ewolucyjnej wymaga zredukowania społeczeństwa do prostej populacji jednostek dziedzicznego doboru i podobnej redukcji kultury. Runciman nie połączył przekonująco neodarwinowskiego populacyjnego podejścia ze swoim własnym systemem socjologicznym. Jednym z głównych powodów jego niepowodzenia jest, moim zdaniem, radykalne zerwanie z klasyczną tradycją socjologii.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 1; 233-247
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja antropologiczna Iwana Franki: ewolucjonizm kulturowo-społeczny w ukraińskiej filozofii
Ivan Franko’s anthropological conception: socio-cultural evolutionism in Ukrainian philosophy
Autorzy:
Darmoriz, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441929.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
filozofia ukraińska
Iwan Franko
ewolucjonizm
antropologia
kultura
społeczeństwo
Opis:
W artykule przeanalizowano dziedzictwo filozoficzne jednego z najwybitniejszych ukraińskich myślicieli Galicji – Iwana Franki, postaci wszechstronnej, kreatywnej, osobowości o wielorakich zainteresowaniach. W dziedzinie filozofii jego badania dotyczą wielu kierunków i doktryn swoich czasów, istotnie wykraczając poza ramy głównych nurtów filozoficznych tego okresu. W niniejszym opracowaniu skupimy uwagę na głównych tematach rozważań filozoficznych Iwana Franki powiązanych ze światowymi trendami w filozofii i przeanalizujemy jego podejście do badania kultury i społeczeństwa w świetle antropologicznych i ewolucyjnych metod.
The article analyses the philosophical heritage of Ivan Franko as one of the most important Ukrainian thinkers of Galicia. This scientist is a significant figure in Ukrainian culture and philosophy. His scientific achievements belong to literary studies, economics, sociology, ethnography, social sciences, and others. In the field of philosophy, his research is related to many philosophical tendencies and doctrines of that time. They also relate to his interest in the whole field of philosophical knowledge. In this study, we focus on the main connections of his philosophical reflections with world trends in philosophy of that time and analyze his approach to the study of culture and society through the prism of anthropological and evolutionary approaches.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 179-193
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpoznawanie genezy: istota sporu ewolucjonizm − kreacjonizm
Recognizing Genesis: the Nature of the Evolution-Creation Controversy
Autorzy:
Jodkowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015873.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ewolucjonizm
kreacjonizm
teoria inteligentnego projektu
evolution
creation
intelligent design theory
Opis:
The evolution-creation controversy concerns the origin of life and its main forms. In practice, however, it exists on a completely different level, a philosophical and methodological one. As a rule, proponents of both positions quarrel about whether creationism is a scientific position. Evolutionists claim that creationist conceptions are incompatible with fundamental criteria identifying science. The main criterion is the principle of naturalism: in scientific explanations we cannot resort to causes from outside the material world. The paper analyzes some arguments of both sides and supports the idea that if recognizing intelligent design is a legitimate task of many scientific enterprises then there is no good reason to exclude this possibility in biology. In the author's opinion scientists rather than philosophers of science should be engaged in the controversy.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 3; 187-198
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alvina Plantingi ewolucyjny argument przeciwko naturalizmowi
Alvin Plantinga’s Evolution Argument against Naturalism
Autorzy:
Głąb, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013441.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Alvin Plantinga
naturalizm
ewolucjonizm
racjonalność
teizm
naturalism
evolutionism
rationality
theism
Opis:
In the article the proposition is put forward that naturalism connected with evolutionism is an attitude involved in many problems, and the rationality of the naturalist attitude is not credible. The proposition is proven on the basis of the evolution argument against the form of naturalism that assumes that evolution theories are true, which was formulated by Alvin Plantinga. In the article it is shown that the naturalist explanation of human cognitive mechanisms is self-refuting. The naturalist claims that man’s cognitive system originated by way of evolutionary processes, and the aim of these processes is man’s survival, and not the truth of his beliefs; hence – on the basis of such reasoning – one may doubt if all beliefs are true, including the naturalist one. Hence in the article it is shown that the naturalist’s all beliefs, and among them the belief that ‘God does not exist’, cannot be credible. An indirect aim of the evolution argument against naturalism is also intellectual defense of credibility of the theist image of the world. The starting point of the article is presentation of the argument that half a century earlier was formulated by Clive Staples Lewis. Next the details of Plantinga’s argumentation and controversies connected with it are shown. In the final part of the article the relation between naturalism and theism is discussed. In conclusion it is stated that the naturalist attitude does not attain what is required, so that a naturalist could state that it is the way he thinks; and this is why he is not able to threaten Christian theism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 19-40
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasadnicza nierozstrzygalność sporu ewolucjonizm-kreacjonizm
Autorzy:
Jodkowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705711.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ewolucjonizm
kreacjonizm
weryfikacja
falsyfikacja
uteoretyzowanieobserwacji
teza Duhema
konwencjonalistyczne wybiegi
epistemiczneukłady odniesienia
Opis:
Autor przypomina znane z filozofii nauki powody, dla których spory między teoriami naukowymi nie są rozstrzygalne. Do powodów tych należy uteoretyzowanie obserwacji, teza Duhema i różne czynniki pozaempiryczne (psychologiczne, filozoficzne, socjologiczne itp.). Jednak uczeni potrafią w praktyce rozstrzygać, która z rywalizujących teorii naukowych jest lepsza. Rozstrzygnięcia te są hipotetyczne i omylne, a przez to samym tymczasowe. W przypadku sporu ewolucjonizm-kreacjonizm niemożliwe są nawet takie tymczasowe rozstrzygnięcia. Obie strony konfliktu zakładają bowiem odmienne epistemiczne układy odniesienia, które inaczej definiują istotę nauki.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 201-222
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legendary literature w League of the Iroquois Lewisa H. Morgana. Przyczynek do problemu
Legendary literature in League of the Iroquoisby Lewis H. Morgan. A cause for discourse
Autorzy:
Gęsikowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507711.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Lewis Henry Morgan
legendary literature
ewolucjonizm
literatura legendarna
Laboratorium Kultury
evolutionism
Opis:
Artykuł jest próbą analizy terminu legendary literature pojawiającego się w League of the Ho-de’-no-sau-nee or Iroquois Lewisa Henry’ego Morgana. Autorka rozważa poszczególne elementy tworzące legendarną literaturę: bajki (fables), legendy (legends) i przekazy historyczne (historical traditions) oraz ich znaczenie dla funkcjonowania kultury irokeskiej według Morgana. Otrzymany w wyniku analizy schemat obrazuje wzajemne położenie wobec siebie tych elementów oraz ich funkcję w wyobrażeniach Irokezów.
This article attempts to analyse the therm legendary literature which appears in Lewis Henry Morgan’s League of the Ho-de’-no-sau-nee or Iroquois. Author considers individual elements forming the legendary literature: fables, legends and historical traditions and their meaning for operation of the Iroquois culture according to Morgan. The scheme obtained as result of the analysis illustrates the mutual position of those elements towards each other and their function in the Iroquois imagery.
Źródło:
Laboratorium Kultury; 2014, 3; 191-202
2084-4697
Pojawia się w:
Laboratorium Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę biopolitologii: perspektywa naturalistyczna w naukach o polityce
Towards biopolitics: a naturalistic perspective in political science
Autorzy:
Potz, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912620.pdf
Data publikacji:
2021-06-10
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
biopolitics
political behavior
cooperation
evolutionism
sociobiology
biopolitologia
zachowania polityczne
kooperacja
ewolucjonizm
socjobiologia
Opis:
Nauki humanistyczne i społeczne, w szczególności politologia, rozwijają się w oderwaniu od szybko przyrastającej w ostatnich latach wiedzy o człowieku jako istocie biologicznej, której dostarcza biologia ewolucyjna, neuronauka czy psychologia ewolucyjna. Tymczasem zastosowanie perspektywy naturalistycznej pozwala wyjaśnić pochodzenie i funkcję zachowań i instytucji politycznych jako ewolucyjnych adaptacji zwiększających przystosowanie (wyjaśnienie ultymatywne, ewolucyjne) oraz ich fizjologiczne, osobnicze uwarunkowania (wyjaśnienia bezpośrednie, biobehawioralne). Celem artykułu jest wykazanie, że wiele spośród najważniejszych instytucji społecznych, w tym politycznych, powstało jako rozwiązanie fundamentalnego problemu kooperacji wewnątrzgrupowej, a także zakreślenie pola badawczego biopolitologii jako nauki o polityce uwzględniającej biologiczne uwarunkowania zachowań politycznych homo sapiens.
The humanities and social sciences, including political science, have largely ignored the expanding knowledge of a man as a biological being offered by evolutionary biology, neuroscience or evolutionary psychology, whereas applying this knowledge could help explain the origin and function of political behavior and institutions (ultimate, evolutionary explanation), as well as their physiological, individual underpinnings (proximate, biobehavioral explanation). The paper aims to demonstrate that some of the most important social and political institutions have developed in response to the fundamental problem of within-group cooperation; and to demarcate the research area for biopolitical science as a biologically informed study of politics.
Źródło:
Colloquium; 2021, 13, 2; 105-122
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyewolucyjny kreacjonizm we współczesnej Polsce i jego wpływ na edukację religijną
Anti-Evolutionary Creationism in Contemporary Poland and its Influence on Religious Education
Autorzy:
Słomka, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791025.pdf
Data publikacji:
2021-01-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kreacjonizm
ewolucjonizm
nauki przyrodnicze
religia
edukacja
creationism
evolutionism
natural sciences
religion
education
Opis:
W niniejszym tekście analizuję tezy stawiane przez polskich antyewolucyjnych kreacjonistów, które w ostatnich latach zostały wyrażone nie tylko w publikacjach naukowych, ale także w ramach różnych form przekazu treści wiary religijnej oraz w publicznie prowadzonych dyskusjach, stanowiących istotny aspekt omawianej dziedziny. Celem artykułu jest określenie głównych składowych antyewolucyjnego kreacjonizmu oraz uchwycenie mechanizmów myślenia, które prowadzą do wewnętrznej niespójności formułowanych koncepcji a także niezgodności z wiedzą przyrodniczą, filozoficzną i teologiczną. Pokazuję jak wiele aspektów antyewolucyjnego kreacjonizmu zostało włączonych do podręczników katechetycznych, opublikowanych w ostatniej dekadzie w Polsce. Stanowczo za dużo jest tam treści zawierających podstawowe błędy i zredagowanych w taki sposób, który nie służy budowaniu relacji między nauką a wiarą religijną. Ewolucjonizm kojarzony jest głównie ze skrajnym naturalizmem, zaś kreacjonizm z fundamentalistyczną interpretacją biblijnych opisów stworzenia i odrzucaniem teorii ewolucji. Zbyt mało uwagi zwraca się na naukowe postacie ewolucjonizmu oraz wartościowe nurty kreacjonizmu. Wynika to między innymi z braku konsultacji treści na stylu nauk przyrodniczych i teologii z tymi reprezentantami Kościoła katolickiego, którzy akademicko zajmują się problematyką interdyscyplinarną.
In this text, I analyze the theses put forward by Polish anti-evolutionary creationists, which in recent years have been expressed not only in scientific publications, but also in various forms of transmitting the content of religious faith and in public debates, which are an important aspect of the discussed field. The aim of the article is to define the main components of anti-evolutionary creationism and to capture the ways of thinking that lead to internal inconsistency of formulated concepts as well as their incoherence with philosophical, theological, and scientific knowledge. I show how many aspects of anti-evolutionary creationism have been included in catechetical books published in the last decade in Poland. There are too many fundamental errors in their content that is often edited in a manner that does not serve to build a positive relationship between science and religious faith. Evolutionism is mainly associated with extreme naturalism, and creationism with a fundamentalist interpretation of the biblical accounts of creation and the rejection of the theory of evolution. Too little attention is paid to the scientific forms of evolutionism and the worthwhile currents of creationism. It results, among other things, from the lack of consultation of the problems that lie on the frontier between natural sciences and theology with those representatives of the Catholic Church who deal with interdisciplinary issues in daily academic practice.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 4; 133-168
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kreacjonizm i ewolucjonizm z punktu widzenia modelu poziomów analizy – z odwołaniem do fragmentów twórczości Piotra Lenartowicza SJ
Creationism and evolutionism from the model of levels of analysis perspective – with reference to fragments of writings by Piotr Lenartowicz SJ
Autorzy:
Bylica, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470770.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
kreacjonizm
ewolucjonizm
poziomy analizy
Piotr Lenartowicz SJ
creationism
evolutionism
levels of analysis
Opis:
The model of levels of analysis (MLA) distinguishes among five types of descriptive statements on reality depending on their level of empirical testability. The aim of this article is to use the MLA in categorising variants of creationism and evolutionism and the statements these contain. This will allow one to evaluate how the distinguished variants fit in in terms of the attempts at bringing together science and religion and the problem of scientific character of respective statements found within creationism or evolutionism. The article makes a number of references to Piotr Lenartowicz’s claims, whose opinions are considered as important in the debate on the character of the described variants. In terms of Lenartowicz’s views, the use of MLA will allow distinguishing between valid claims regarding the philosophical and social factors in science and the hardly tenable ones, when one takes into account what modern philosophy of science has to say on the relations between observation, theory and philosophical factors. In particular, MLA makes it easier to notice that the philosophical and theological views of theistic character that supposedly follow from an unbiased observation of the world are, in fact, used as assumptions that influence what one views as facts.
Model poziomów analizy (MPA) wyróżnia pięć rodzajów twierdzeń opisowych o rzeczywistości dzieląc je przede wszystkim pod względem stopnia ich empirycznej testowalności. Celem tego artykułu jest wskazanie przy użyciu MPA odmian kreacjonizmu i ewolucjonizmu oraz twierdzeń w nich zawartych. Pozwoli to ocenić różne ich odmiany w kontekście prób godzenia nauki i religii oraz problemu naukowości poszczególnych twierdzeń kreacjonizmu i ewolucjonizmu. W tekście zostaną wykorzystane odwołania do wypowiedzi Piotra Lenartowicza, który zabierał ważny głos w dyskusji między omawianymi stanowiskami. Pozwoli to wskazać przy pomocy MPA zarówno trafne spostrzeżenia Lenartowicza dotyczące światopoglądowo-filozoficznych czynników w nauce, jak i te, które trudno utrzymać, gdy uwzględni się ustalenia współczesnej filozofii nauki na temat relacji między obserwacją a teorią i czynnikami filozoficznymi. Szczególnie MPA pozwoli łatwiej dostrzec, że teistyczne przekonania filozoficzno-teologiczne mające wynikać niejako z nieuprzedzonej obserwacji świata pełnią w rzeczywistości rolę założeń, które wpływają na to, co dostrzega się w świecie jako fakty.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2019, 17, 2; 5-18
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Benedykta Dybowskiego program odrodzenia ludzkości
Benedict Dybowski’s programme for the rebirth of humanity
Autorzy:
Słoniowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199828.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Benedykt Dybowski
ewolucjonizm
pozytywizm
eugenika
feminizm
Benedict Dybowski
evolutionism
positivism
eugenics
feminism
Opis:
Benedykt Dybowski, badacz Bajkału i Kamczatki, mniej znany jest z działalności pedagogicznej i filozoficznej. Przedmiotem niniejszego artykułu jest okres lwowski jego twórczości, trwający od 1884 r. aż do śmierci. Na uwagę zasługują m.in. jego progresywne poglądy na temat roli kobiet w społeczeństwie, nowatorskie postulaty wprowadzenia zunifikowanego, międzynarodowego języka oraz ujednolicenia religii, a także propozycje oparcia nauk nieempirycznych na wynikach badań przyrodniczych. Był jednym z prekursorów ewolucjonizmu na ziemiach polskich. Konsolidacja myśli biologicznej i filozoficznej zaowocowała stworzonym przez Dybowskiego utopijnym programem odrodzenia ludzkości.
Benedict Dybowski, explorer of Lake Baikal and Kamchatka, is less known for his pedagogical and philosophical activities. The subject of this article is the Lviv period of his work, which lasted from 1884 until his death. It is worth focusing on his progressive views on the role of women in society, on his innovative calls for the introduction of a unified international language and the unification of religion, and on his proposals to base non-empirical sciences on the results of natural research. He was one of the forerunners of evolutionism in the Polish lands. The consolidation of biological and philosophical thought resulted in Dybowski’s utopian programme for the rebirth of mankind.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8; 13-28
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płeć i teorie – rozwój poglądów na temat płci w teoriach ewolucyjnych
Gender and theories – development of views on gender in evolutionary theories
Autorzy:
Ober-Domagalska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431734.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Darwin
ewolucjonizm
etologia
socjobiologia
psychologia ewolucyjna
gender
evolutionism
ethology
sociobiology
evolutionary psychology
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony został analizie poglądów dotyczących płci i ról płciowych w ujęciu Karola Darwina i jego następców działających w różnych obszarach nauki. Problem „natura czy kultura” w tym dyskursie jest problemem podstawowym. W artykule zaprezentowano również argumenty krytyczne wobec teorii ewolucyjnych podnoszone przez grono badaczek feministek. Przedstawiono, jak ta krytyka wpłynęła na ewolucję poglądów ewolucjonistów: od samego K. Darwina poprzez badaczy zakotwiczonych w takich dziedzinach nauki, jak: zoopsychologia, etologia, socjobiologia, aż do psychologii ewolucyjnej. Pracę wieńczy podsumowanie, w którym zaprezentowano argumenty obrazujące możliwe połączenie poglądów prezentowanych przez nauki ewolucyjne ze stanowiskiem feministycznym na temat płci oraz możliwe przyszłe drogi rozwoju tych stanowisk.
The main goal of this article is the analysis of sex/gender and its roles in terms of Charles Darwin’s and his successors’ theories. The problem of ‘nature vs. culture’ in this discourse is fundamental and I refer to it. I also present the critical arguments against evolutionary theories raised by feminists. It is also presented how this criticism influenced rethinking sex/gender from anevolutionary perspective: from Darwin himself through zoopsychology, ethology, sociobiology to evolutionary psychology. The arguments illustrating whether it is possible to combine the views presented by feminists and evolutionary science about sex/gender are presented. Finally, I wonder if it is possible to put a sign of equality between nature and culture in the context of human sexuality.
Źródło:
Dyskursy Młodych Andragogów; 2019, 20; 411-420
2084-2740
Pojawia się w:
Dyskursy Młodych Andragogów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Progresywne stworzenie jako trzecia droga w sporze o ewolucję
Autorzy:
Chaberek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142923.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
creationism
evolutionism
creation
Genesis
science
faith
kreacjonizm
ewolucjonizm
stworzenie
Księga Rodzaju
nauka
wiara
Opis:
Od chwili pojawienia się nowożytnej teorii ewolucji Karola Darwina chrześcijanie zmagają się z odpowiedzią na pytanie o pochodzenie gatunków. Darwin zanegował bowiem klasyczne podejście chrześcijańskie, zgodnie z którym gatunki zostały stworzone osobno na przestrzeni czasu. Po Darwinie w kręgach chrześcijańskich ukształtowały się dwie przeciwstawne teorie. Pierwsza z nich to kreacjonizm młodej Ziemi, druga to teistyczny ewolucjonizm. Obie teorie mają swoje istotne wady. Dlatego należy zaproponować trzecią drogę, czyli progresywne stworzenie. W tym ujęciu najlepiej godzi się wymagania współczesnej nauki i tradycyjnej teologii w kwestii wyjaśniania początków świata, gatunków i człowieka.
Ever since Charles Darwin proposed his evolutionary theory, Christians of different denominations have been struggling with the question regarding the origin of species. Darwin challenged the traditional Christian belief that species were created separately over time that Genesis calls the six days. After Darwin, two opposite theories have been formulated within Christianity: one of them is young Earth creationism the other theistic evolution. Unfortunately, both theories encounter serious problems. For this reason we postulate a third way, a theory called progressive creation. This concept meets the requirements of both modern science and traditional Christian theology.
Źródło:
Polonia Sacra; 2021, 25, 1; 137-159
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje stworzenia człowieka u początku XXI wieku
The Conception of the Creation of Man at the Beginning of the 21st Century
Autorzy:
Kosche, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234146.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stworzenie człowieka
kreacjonizm
ewolucjonizm
nauka Kościoła
creation of man
creationism
evolutionism
Church’s teaching
Opis:
The great variety of conceptions of the genesis of man and the world is amazing. Even their classification is an extremely difficult thing, not to mention an attempt to assess their conformity to the teaching of the Church. According to the key accepted in the present article strictly theological theories (theological and biblical creationism) and progressive creationism aspire to be in conformity with the Catholic teaching. Theistic evolutionism also could be accepted on certain conditions and understood in a certain way, although the author expresses his skeptical attitude as to the possibility of presenting such an interpretation of it that still would not be progressive creationism, and would overcome all the aporias indicated in the analysis.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2013, 5; 191-204
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 45

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies