Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "żeńskie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ks. Józef Mandziuk, Żeńskie wspólnoty zakonne w (archi)diecezji wrocławskiej, wydawca: Fundacja „Honor, Ojczyzna” im. majora Władysława Raginisa, Warszawa 2020, ss. 584.
Autorzy:
Sukiennik, Edgar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022910.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
zakony żeńskie
diecezja
Wrocław
female orders
diocese
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 114; 517-521
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Stanisław Owczarek biskup tyt. askaloński, sufr. włocławski, założyciel Zgrom. Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi: w pięćdziesiątą rocznicę zgonu
Autorzy:
Jędrzejczak, Maria Laurencja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043947.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Wrocław
biografia
rocznica
zgromadzenie żeńskie
biography
anniversary
sisterhood
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 54; 153-297
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na co komu -owa (-ová/-ova/-eva), czyli o nazwiskach (i nie tylko) żeńskich w wybranych językach słowiańskich
What to whom: -owa (-ová/-ova/-eva), about the women’s last names (and not only) in the selected Slavonic languages
Autorzy:
Nowakowska, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594269.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
feminatywa
żeńskie nazwy zawodów
nazwiska żeńskie
sufiks -owa
żeńskie nazwiska słowackie
czeskie
słoweńskie i polskie
feminines
the female names of profession
suffix -owa
the female Polish
Slovak
Czech and Slovenian name
Opis:
W językach słowiańskich nazwy żeńskie najczęściej są tworzone od nazw męskich. Podobnie rzecz ma się z nazwiskami kobiet. W językach czeskim i słowackim tworzy je przede wszystkim sufiks -ová, który jest (najczęściej) przyłączany automatycznie do nazwisk męskich. W słoweńskim ów przyrostek jest przyłączany zwyczajowo (nie formalnie), a jego użycie jest uwarunkowane konkretnymi czynnikami. W języku polskim stosowanie przyrostka -owa w odniesieniu do nazwisk ma także charakter fakultatywny. W ostatnim czasie we wszystkich wspomnianych językach widać zmiany w tym zakresie, które stara się przedstawić niniejszy artykuł.
In the Slavonic languages, the female names are most often derived from the man’s names. A similar case happens with the women’s names. In the Czech and Slovak language, they are mostly formed by the suffix -ova which is automatically added to man’s names. In the Slovenian that suffix is usually (not formally) added and its use is influenced by concrete factors. In the Polish language, the use of this suffix with respect to the same names has also optional character. In all these languages there has lately been a change which is dealt with in the present article.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 62; 71-79
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność charytatywna żeńskich zgromadzeń zakonnych w diecezji stanisławowskiej w latach 1896-1946
Autorzy:
Stasiuk, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640441.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Cerkiew grekokatolicka, zakony żeńskie, klasztor, diecezja stanisławowska, działalność charytatywna
Opis:
Charitable Activity of Religious Congregations in Stanislav Diocese in 1896-1946The article presents charitable activity of female religious congregations at the territory of Stanislav diocese. A careful study of archival documentation and historiographical materials allowed the author to establish that in the years 1896–1946 nuns founded a considerable number of orphanages, nursing homes for the elderly and people with disabilities. All the necessary care was provided by the nuns themselves.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 1
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jolanta Gwioździk, Kultura pisma i książki w żeńskich klasztorach dawnej Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku, Katowice 2015
Autorzy:
Pluta, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435931.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
kultura pisma i książki
klasztory żeńskie
Rrzeczypospolita XVI–XVIII wieku
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 3; 328-331
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Roman Majka, Archiwa i procesy archiwotwórcze wybranych zgromadzeń zakonnych założonych na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2019, ss. 366
Autorzy:
Dąbrowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088393.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
archiwum
archiwum zakonne
michalici
procesy archiwotwórcze
zakony żeńskie
zakony męskie
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 117, specjalny; 371-384
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia Wincentego à Paulo na ziemiach polskich w XIX wieku
Activity of the Company of the Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul in Polish lands in the 19th century
Autorzy:
Puszka, Alicja
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23954194.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Siostry Miłosierdzia
Wincenty a Paulo
Kościół katolicki
żeńskie zgromadzenia zakonne
Opis:
Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo zostało założone we Francji w 1633 r. przez przyszłych świętych, ks. Wincentego a Paulo i Ludwikę de Marillac. Najważniejszym zadaniem nowego zakonu była praca na rzecz ubogich i chorych. Siostry pomagały chorym, rannym dzieciom, sierotom, opuszczonym osobom starszym i niepełnosprawnym. W 1652 roku Siostry Miłosierdzia rozpoczęły działalność w Rzeczypospolitej Polskiej, sprowadzone przez Marię Gonzagę, żonę króla Jana Kazimierza. Królowa założyła fundację dla Sióstr Miłosierdzia przy ulicy Tamka w Warszawie, gdzie w 1658 r. siostry ustanowiły siedzibę domu generalnego. Przy Instytucie św. Kazimierza Jagiellończyka utworzono szpital i sierociniec dla dziewcząt. Działalność Sióstr stopniowo się rozwijała. Pod koniec XVIII w. prowadziły 34 szpitale, często powiązane z innymi dziełami charytatywnymi (szkoły, domy dziecka, w tym dla małych dzieci, przytułki, domy dla dziewcząt, internaty, przytułki, noclegownie dla bezdomnych, kawiarnie). Rozbiory Rzeczypospolitej oraz wojny napoleońskie przyniosły represje. Prowincję Sióstr Miłosierdzia podzielono na trzy części, z których pierwszą była prowincja macierzysta warszawska. W 1783 r. utworzono województwo małopolskie obejmujące obszar zaboru austriackiego z siedzibą we Lwowie. W 1859 r. dom generalny przeniesiono do Krakowa i zmieniono jego nazwę na „województwo krakowskie”. Początki prowincji litewskiej, z jej domem centralnym w Wilnie, sięgają lat 1797–1800. Po okresie represji został zamknięty w 1867 r. przez władze carskie. Trzecią prowincją, powstałą w 1850 r. na bazie prowincji warszawskiej, była prowincja poznańska z domem generalnym w Poznaniu. W 1863 r. siedzibę centrali tej prowincji przeniesiono do Chełmna nad Wisłą i odtąd nosi ona nazwę prowincji chełmińskiej. W 1914 r. Siostry Miłosierdzia prowadziły łącznie 115 szpitali (60 w województwie warszawskim, 37 w województwie krakowskim i 18 w województwie chełmińskim) oraz kilka innych instytucji charytatywnych i instytucje edukacyjne. Działalność Sióstr Miłosierdzia była niezwykle ważna w czasach niewoli narodowej.
The Company of the Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul was created in France in 1633 by the future saints, Father Vincent de Paul and Louise de Marillac. The major task of the new order was to work for the good of the poor and the sick. The sisters helped sick people, wounded children, orphans, abandoned old people and the disabled. In 1652, the Daughters of Charity commenced activity in the Republic of Poland, having been brought by Marie Gonzaga, wife to King John Casimir. The queen established a foundation for the Daughters of Charity in Tamka Street in Warsaw, where in 1658 the sisters set up the seat of the general house. A hospital and an orphanage for girls were also established at the St. Casimir Jagiellon Institute. The Sisters’ activity was gradually developing. At the end of the 18th century they ran 34 hospitals, frequently connected with other charitable works (schools, orphanages, including for little children, almshouses, houses for fallen girls, boarding houses, workhouses, night shelters for the homeless, beaneries). The partitions of the Republic of Poland and the Napoleonic Wars brought about repressions and the province of the Daughters of Charity was divided into three, the first being the Warsaw mother province. In 1783 the Lesser Poland province was established which comprised the area of the Austrian partition with the seat in L’viv. In 1859 the general house was moved to Cracow and its name was changed to “Cracow province”. The beginnings of the Lithuanian province, with its central house in Vilnius, date back to 1797–1800. After a period of repressions, it was eventually closed down in 1867 by tsarist authorities. The third province, established in 1850 based on Warsaw province, was the Poznań province with its general house in Poznań. In 1863 the central house of that province was moved to Chełmno on the Vistula river and since then it has been called the Chełmno province. Assuming, that the outbreak of World War I marks the end of the 19th century, in 1914 the Daughters of Charity ran a total of 115 hospitals (60 in Warsaw province, 37 in Cracow province and 18 in Chełmno province) and several other charitable and educational institutions. The activity of the Daughters of Charity was extremely important in the times of national bondage.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 214-234
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapominany instrument, zapomniana praktyka. Tromba marina w klasztornym muzykowaniu w XVIII wieku
Autorzy:
Walter-Mazur, Magdalena Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634333.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
kultura muzyczna XVIII wiek, praktyka muzyczna, zakony żeńskie, benedyktynki Sandomierz, tromba marina
Opis:
Tromba marina, instrument wywodzący się z monochordu, znany od czasów średniowiecza, podobnie jak wiele innych, nie znalazł swojego trwałego miejsca w muzyce profesjonalnej. W niniejszym artykule zwraca się uwagę na pewien „epizod”, który stał się udziałem tego specyficznego chordofonu, a któremu z literaturze muzykologicznej nie poświęcono dostatecznej uwagi.Instrument ten miał swoje pięć minut w muzyce francuskiej około połowy XVII wieku. W 1660 Lully wykorzystał trombae marinae w w ustepach baletowych opery Cavallego Xerxes, wystawionej z okazji ślubu Ludwika XIV z Marią Teresą Habsburg, zaś w 1661 roku na dworze Króla Słońce powołano zespół składający się pięciu z muzyków grających na krumhornach i trombae marinae. Dlatego prawdopodobnie Molierowski Monsieur Jourdain na kartach  „Mieszczanina szlachcicem” wyraził pragnienie dołączenia interesującego nas instrumentu do zespołu grającego na organizowanym w jego domu przyjęciu.Jedynym znanym z nazwiska wirtuozem tego instrumentu był Jean Baptiste Prin (ok. 1699-1742), który sporządził zachowany do dzisiaj zbiór 216 utworów na tromba marina oraz napisał w roku swojej śmierci traktat Memoire sur la trompette marine, w którym wyraził żal, że ukochany instrument „umiera” wraz z nim.Spośród wielu różnych nazw, jakie nadawano temu kuriozalnemu instrumentowi (tuba marina, tuba maritima, Trumscheit, Marientrompette), najpóźniejsze historycznie, bo pochodzące dopiero z XIX wieku, są nazwy wskazujące na używanie go przez zakonnice. Są to trzy określenia w języku niemieckim bazujące na złożeniach Nonne- (zakonnica) z dodaną nazwą instrumentu lub określeniem jego funkcji w zespole: Nonnengeige, Nonnentrompette, Nonnenbas. Ich istnienie dowodziłoby, iż na niemieckim obszarze językowym jeszcze w tym stuleciu zakonnice posługiwały się w swojej praktyce muzycznej interesującym nas instrumentem.Cecil Adkins i Alis Dickonson, autorzy monografii poświęconej historii, budowie i zachowanym egzemplarzom tromba marina, a także związanej z tym instrumentem praktyce wykonawczej i repertuarowi, wskazali 29 ośrodków zakonnych (w tym 26 klasztorów żeńskich), w których kultywowano grę na Nonnengeige, konstatując iż była to specjalność zakonnic (w mniejszym stopniu zakonników)  z Europy Środkowej. Do wymienionych przez tych autorów  ośrodków, dzięki najnowszym badaniom  jesteśmy w stanie obecnie dodać kolejne: klasztor  augustianek  św. Jakuba auf der Hülben w Wiedniu oraz serwitek w  Insbruku oraz trzy kolejne klasztory w niemieckojęzycznej części Szwajcarii. Co więcej, możemy  także poszerzyć geograficzny obszar występowania w klasztorach praktyki gry na tromba marina w kierunku północno wschodnim. Mamy bowiem dowody kultywowania jej w klasztorach benedyktynek z Sandomierza i Lwowa oraz klarysek ze Starego Sącza, a także w bursie jezuickiej w Krakowie. Dodatkowo można przypuszczać, iż instrumenty takie posiadał także klasztor cystersów w Obrze.W klasztornej praktyce muzycznej instrument mógł pełnić cztery różne funkcje: być wykorzystywany w praktyce śpiewu chorałowego, co jest najsłabiej udokumentowane, służyć jako instrument fundamentalny realizujący wraz z organami basso continuo lub jako substytut trąbek w obsadach wokalno-instrumentalnych, ponadto zespół złożony w trzech lub czterech trombae marinae z towarzyszeniem kotłów mógł wykonywać fanfary.Jeśli chodzi o obszar dawnej Rzeczypospolitej, najwięcej informacji na temat kultywowania gry na tromba marina pochodzi z Sandomierza, gdzie grające na tym instrumencie zakonnice są nam znane z nazwiska i gdzie zachowały się rękopisy poświadczające tę zapomnianą praktykę.The Forgotten Instrument and Forgotten Practice. Tromba marina in Music-Making in Monasteries in the 18th Century SUMMARYTromba marina(trumpet marine) – the instrument originated from the monochord and known from the Middle Ages – was not widely used in professional music. That special chordophone had, however, its day in French music about the mid-seventeenth century. In 1660 Jean Baptiste Lully used trombae marinae in ballet sections of Francesco Cavalli’s opera Xerxes, and in 1661, at the court of Louis XIV a group of fi ve musicians was formed, who played crumhorns and trombae marinae. The only virtuoso of this instrument, known by name, was Jean Baptiste Prin (ca. 1699-1742), who made a collection of 216 pieces for trumpet marine (tromba marina).Out of the many names of the instrument (tuba marina, tuba maritima, Trumscheit, Marientrompette), the historically latest names are the nineteenth-century ones showing that it was used by nuns. There are three names in German, based on the compounds Nonne (nun) with the name of the instrument or with designation of its function in a musical group: Nonnengeige, Nonnentrompette, and Nonnenbas, which would prove that nuns still played the trombae marinae in the German-speaking area as late as in the nineteenth century.Cecil Adkins and Alis Dickinson, the authors of the monograph devoted to tromba marina, listed 29 monastic centers (of which 26 were nuns’ convents), in which the playing of Nonnengeige was cultivated, and come to the conclusion that in the eighteenth century this was the specialty of Central European nuns. We can add some more names to those recorded by the two authors: the St. Jakob Augustinian nunnery in Vienna, the Servite Nunnery in Innsbruck, and three convents in the German-speaking part of Switzerland. Furthermore, we can also broaden the geographical range of the practice of playing tromba marina towards North-East because we have evidence that it was cultivated in the convents of Benedictine nuns of Sandomierz and Lvov, the convent of St. Clare in Stary Sącz, as well as in the Jesuit chapel in Krakow.The instrument in question exercised different functions in the performing practice in monasteries: it was used in the practice of chorale singing, it served as a fundamental instrument in the basso continuo section, it appeared as a substitute for trumpets in the vocal-instrumental forces, fi nally – as part of a group consisting of three or four trombae marinae and kettledrums, it played fanfares.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes; 2017, 15, 1
2083-3636
1732-1352
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
UŻYCIE NAZWISK ŻEŃSKICH Z SUFIKSEM -icha/-ycha JAKO PRZYKŁAD DIALEKTYZACJI ANTROPONIMÓW (NA PRZYKŁADZIE NAZWISK KOBIET ZE ŚWIATA POLITYKI)
THE SUFFIX -icha/-ycha AS AN EXAMPLE OF DIALECTS APPLIED IN ANTHROPONYMY. A STUDY OF THE SURNAMES OF WOMEN INVOLVED IN POLITICS
Autorzy:
KUCHARZYK, RENATA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971816.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwiska żeńskie
sufiks -icha/-ycha
dialektyzacja
female surnames
suffix -icha/-ycha
dialectisation
Opis:
The article presents the phenomenon in which the dialectal suffix -icha/-ycha is used to create feminine variants of surnames of women involved in politics. The subject of the analysis includes the surnames of women politicians (e.g. Kopaczycha < Kopacz), as well as the surnames of wives and daughters of famous politicians (e.g. Pawlaczycha < Pawlak). Such dialectal anthroponyms not only perform an identification function, but they are also used to fulfil various communication objectives. The material which is analysed in this article comes from the utterances of Internet users posted on various forums.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 277-287
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Harcerstwo – szkoła – społeczeństwo w południowo-wschodniej Polsce w latach 1911–1939
Scouting – School – Society in the South-East Poland in the Years 1911–1939
Autorzy:
Kozimala, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970081.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
female scouting
society
school
instructors
scouting
Skauting
harcerstwo żeńskie
społeczeństwo
szkoła
instruktorki
Opis:
Harcerstwo, zwane na ziemiach polskich w początkowym okresie działania skautingiem, rozpoczęło swoją działalność w 1911 roku we Lwowie, a następnie rozwinęło się w całej Galicji. Bazą działalności były szczególnie szkoły średnie w środowisku miejskim. Skauting żeński miał do pokonania znacznie większe trudności niż męski. Ruch męski realizował ogólnie akceptowany przez społeczeństwo ideał wychowawczy, skauting żeński siłą rzeczy przyłączył się do ruchu emancypacyjnego kobiet. W początkowym okresie działania znaczna część społeczeństwa Galicji, podobnie jak środowisko nauczycielskie, nie akceptowała skautingu żeńskiego. Sytuacja uległa zmianie po I wojnie światowej. Powstała Lwowska Chorągiew Harcerek Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP), obejmująca swoim zasięgiem działania województwo tarnopolskie, stanisławowskie i większą część województwa lwowskiego. Na zmianę negatywnego stosunku części władz szkoły i społeczeństwa znaczny wpływ miała otwarta akceptacja ruchu harcerskiego przez władze państwowe. Uwidoczniła się ona jednak dopiero w latach trzydziestych. Współpraca zaowocowała między innymi pomocą materialną podczas organizacji obozów letnich. Stanowisko władz państwowych wywarło duży wpływ na władze szkolne, które zaczęły przejawiać większe zainteresowanie powstawaniem i działalnością żeńskich drużyn harcerskich. Duże znaczenie w oczach społeczeństwa miało podniesienie ZHP do rangi „Stowarzyszenia Wyższej Użyteczności” w 1936 roku.
The Scouting and Guiding Movement known initially in the territory of Poland as “Scouting” (Polish: Skauting) began its activity in 1911 in Lviv (now in Ukraine), and then developed in the region of Galicia. Its primary bases of activity were secondary schools in urban areas. Female scouting was to overcome much more difficult obstacles than the male one. The male scouting movement realised an educational ideal, which was generally accepted by the society, whereas female scouting was naturally involved in the emancipation movement. In the beginning, a considerable part of the Galician society, as well as teaching communities, did not accept female scouting. The situation changed after the First World War when the Polish Scouting and Guiding Association (Polish: ZHP) in Lviv was established including in its range the Voivodeships of Tarnopol, Stanisławów and a bigger part of the Lviv Voivodeship. It was the general acceptance for the Scouting and Guiding Movement of the government authorities that influenced this change of attitude. However, it was not until the 30s that this positive attitude became apparent. Their cooperation resulted in financial help in organising summer camps. The approach of the government authorities had a significant impact on school authorities who became more interested in creating and running female scouting groups. When the Polish Scouting and Guiding Association was raised to the rank of “High Public Utility Association” in 1936, it gained more importance in the eyes of Polish citizens.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 145-170
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne nazwiska kobiet na obszarze wieloetnicznym (na przykładzie dziewiętnastowiecznej antroponimii piotrkowian)
Historical names of women in a multi-ethnic area (based on the example of nineteenth-century anthroponymy of Piotrków residents)
Autorzy:
Raszewska-Klimas, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594271.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antroponimy żeńskie
obce wpływy językowe
wieloetniczność
female anthroponyms
foreign language influences
multi-ethnicity
Opis:
W artykule omówiono historyczne nazewnictwo kobiet z uwzględnieniem wieloetnicznego charakteru dziewiętnastowiecznego regionu piotrkowskiego. Formy marytonimiczne i patronimiczne wykazują duże zróżnicowanie morfologiczne. Nazwiska odojcowskie tworzone były sufiksami: -owna // -ówna, -anka oraz -owka // -ówka, a od nazwisk mężów formantami: -owa, -awa, -ka, -ycha, -ina // -yna, -in. Przeważają nazwiska tworzone systemowo, choć nie brakuje form wyjątkowych i typowych dla okolic Piotrkowa (m.in. sufiks -ówka w nazwach kobiet w pasie od Wielunia, przez Bełchatów, Łask, Piotrków Trybunalski, Opoczno, po Kielce czy kreacja nazwisk żeńskich za pomocą formantów anka oraz -ina // -yna tylko od rodzimych podstaw derywacyjnych). Występowanie form wariantywnych, tj. urabianych polskimi wykładnikami morfologicznymi i/lub wschodniosłowiańskim sufiksem -icha // -ycha czy niemieckim -in jest odzwierciedleniem obcych wpływów w nazewnictwie piotrkowian.
This article discusses the historical nomenclature of women, taking into account the multi-ethnic character of the nineteenth-century region of Piotrków. Maritonymic and patronymic forms show a wide morphological diversity. Surnames taken from fathers were formed with suffixes: -owna //-ówna, -anka oraz -owka // -ówka and the surnames from husbands with the formants: -owa, -awa, -ka, -ycha, -ina // -yna, -in. Systematic names prevail, although there are plenty of exceptional and typical forms for Piotrków’s surroundings, including the occurrence of the suffix -ówka in the surnames of women in the area from Wieluń, to Bełchatów, Łask, Piotrków Trybunalski, Opoczno to Kielce, or the creation of female surnames with the use of the formants -anka oraz -ina // -yna only from the native derivational bases. The occurrence of variant forms, i.e. made of Polish morphological exponents and/or an East-Slavic suffix -icha // -ycha or German -in is a reflection of foreign influences in the nomenclature of Piotrków’s residents.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 313-336
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywnosc przeciwutleniajaca i zawartosc lipidow rezorcynolowych w ziarnie mieszancowych rodow pszenzyta ozimego
Antioxidant activity and content of resorcinol of lipids in hybrids strain of winter triticale
Autorzy:
Skrzypek, A
Makarska, E.
Kociuba, W.
Studzinski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/827151.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:
rody hodowlane
pszenzyto ozime
ziarno
alkilorezorcynole
formy meskie
aktywnosc przeciwutleniajaca
formy zenskie
mieszance
Opis:
Materiał badawczy stanowiły ziarniaki 5 nowych rodów mieszańcowych pszenżyta ozimego oraz ich formy rodzicielskie. Techniką TLC i spektrometrią UV-VIS potwierdzono obecność alkilorezorcynoli w otrzymanych z ziarna ekstraktach i oznaczono ich zawartość. Poziom alkilorezorcynoli w 3 rodach mieszańcowych był istotnie niższy, w porównaniu z obu formami rodzicielskimi, a w 2 pozostałych przewyższał te formy. W ekstraktach lipidów rezorcynolowych określono aktywność przeciwutleniającą metodą neutralizacji wolnych rodników wobec DPPH• (2,2-difenylo-1pikrylohydrazyl). Ekstrakty alkilorezorcynoli mieszańców charakteryzowały się wyższą aktywnością przeciwutleniającą w porównaniu z ekstraktami otrzymanymi z ich form matecznych, ale niższą niż form ojcowskich.
The grains of 5 new strains hybrid of winter triticale and their parental forms were the material for the study. The samples was analyzed by thin-layer chromatography and spectrometry UV -VIS. The level of alkylresorcinols in the 3 strains hybrids the greater part was significantly less in compare with the both parental forms, and in the 2 others was higher than that forms. The antioxidant properties of alkylresorcinols were examined using free radical scavenging method against stable 2,2 - diphenyl - 1- picrylhydrazyl radical (DPPH*). The hybrids displayed higher antioxidant activity as compared to the triticale maternal components, but lower than paternal forms.
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2007, 14, 2; 51-59
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkaplerz zakonny
A monastic scapular
Autorzy:
Warda, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022279.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
szkaplerz
habit
zakony męskie
zakony żeńskie
scapular
male religious orders
female religious orders
Opis:
In the Benedictine rule, a monastic scapular was initially used as an apron protecting a habit during physical work. With the establishment of the Cistercians, it became an integral part of religious clothing. A scapular was adopted, among others, by the Benedictine monks and nuns, the Brothers Hospitallers of St John of God, the Dominican monks and nuns, the Camaldolese monks and nuns, the Capuchin Tertiaries, the Carmelite monks, the Carthusians, the Mercedarians, the Pauline Fathers, the Brothers Comforters of Gethsemane, the Congregation of the Sacred Hearts of Jesus and Mary, the Trinitarians, the Servite Order and the Albertine nuns, the Augustinian nuns, the Bernardine nuns, the Bridgettines, some Franciscan nuns, the Capuchin nuns, the Discalded Carmelite nuns, the Poor Clares, the Congregation of the Sisters of the Blessed Virgin Mary of Loreto, the Congregation of Sisters Shepherdesses of Divine Providence, The Piarist Sisters, the Congregation of the Nursing Sisters of Our Lady of Sorrows, the Congregation of the Handmaids of the Sacred Heart of Jesus.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 345-352
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodowodowa i użytkowa analiza reproduktorów czystej krwi arabskiej kryjących w polskiej hodowli w latach 1990-2005
Pedigree and performace analysis of Purebred Arabian stallions used in Polish breeding in the years 1990-2005
Autorzy:
Sobczuk, D.
Chmiel, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197741.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
ogiery
rodziny zenskie
linie meskie
analiza rodowodow
konie czystej krwi arabskiej
uzytkowanie rozplodowe
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica; 2006, 24; 267-273
0239-4243
2083-7399
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POSŁOWIE CZY POSŁANKI? O NAZWACH PIERWSZYCH POLSKICH PARLAMENTARZYSTEK. STUDIUM JĘZYKOZNAWCZE
POSŁOWIE OR POSŁANKI? ON THE NAMES OF THE FIRST POLISH PARLIAMENTARIANS. A LINGUISTIC STUDY
Autorzy:
GAŁCZYŃSKA, ALICJA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972508.pdf
Data publikacji:
2019-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
nazwy żeńskie
parlamentarzysta
posłanka do parlamentu
female names
parliamentarian
female member of parliament
Opis:
Mówimy dzisiaj, że język polski faworyzuje mężczyzn. Asymetria rodzajowo-płciowa i gramatyczne uprzywilejowanie form męskich mają jednak swoje uzasadnienie historyczne. Podobnie jak inne języki indoeuropejskie, polszczyzna rozwijała się w społeczeństwie patriarchalnym, w którym mężczyźni pełnili ważne społecznie funkcje i zasiadali na wysokich stanowiskach. Polki uzyskały prawa wyborcze w roku 1918. Dlatego polszczyzna sprzed początków XX w. po prostu nie potrzebowała żeńskiego odpowiednika formy poseł (nie było desygnatu tego leksemu w rzeczywistości pozajęzykowej). W artykule analizuję wyrazy, którymi na początku XX w. nazywano kobiety wybrane do polskiego sejmu.
It is said today that the Polish language favours men. However, the gender-specific asymmetry and the grammatical privileging of masculine forms have their historical justification. Like other Indo-European languages, Polish developed in a patriarchal society in which men played important social functions and occupied high positions. Polish women got electoral rights in 1918. That is why the Polish language from before the beginning of the 20th century simply did not need a female equivalent of the term “poseł” [MP] (there was no designator for this lexeme in the non-linguistic reality). In the article, I analyse words that, at the beginning of the 20th century, were used to call women elected for the Polish parliament.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 1(6); 9-24
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies