- Tytuł:
-
Identyfikacja procesów kształtujących skład chemiczny małego cieku w krajobrazie rolniczym na podstawie analizy czynnikowej
The use of factor analysis to identify processes controlling chemical composition of a small stream rural area - Autorzy:
- Banaszuk, P.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/339117.pdf
- Data publikacji:
- 2004
- Wydawca:
- Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
- Tematy:
-
analiza czynnikowa
azotany
migracja jonów
wody powierzchniowe
factor analysis
ion migration
nitrates
surface waters - Opis:
-
Wyróżniono cztery główne czynniki kształtujące skład chemiczny cieku. Są one związane ze stanami i przepływami wód. Czynnik A ma największe znaczenie w trakcie wezbrań wiosennych i wiąże się z intensywnym wymywaniem z gleb łatwo rozpuszczalnych jonów, głównie NO3- i SO42-, których stężenie osiąga w tym okresie maksimum. Podczas wysokich stanów wód, m.in. w trakcie opadania wiosennej fali wezbraniowej lub po intensywnych opadach, skład chemiczny cieku jest kształtowany głównie przez odpływ gruntowy, wynoszący z obszaru zlewni jony: Cl-, SO4²-, Na+, Ca²+ (czynnik C). W okresie niżówek na skład chemiczny wód wpływa przede wszystkim zasilanie przez wody głębokiego krążenia o zwiększonym stężeniu SiO3²-, Mg²+ Fe²+/³+ i Na+ (czynnik D). W tym czasie w warunkach niskiego potencjału redox z osadów dennych uwalniane są mobilne związki P i Fe, co powoduje maksymalne ich stężenie w rzece (czynnik B). Stwierdzono, że szczegółowa identyfikacja zjawisk hydrochemicznych wymaga analizy statystycznej danych oddzielnie dla poszczególnych okresów hydrologicznych.
Factor analysis (FA) was used to identify interrelationships between dissolved species in the small river discharge and to determine physical processes controlling their behavior. Through the analysis of the whole dataset I was able to identify the dominant processes that appear to cause variation in stream chemical composition. Analysis of the whole dataset distinguished 4 main factors, which together explained 85% of the total variance in the dataset. Factor A, which explains the largest proportion of variance was associated with processes that occur in an episodic time scale: washout of highly soluble ions, mainly NO3- and SO4²- during winter-snowmelt episode. Translocation of Cl-, SO4²-, Na+, Ca²+ to stream water is caused predominantly by subsurface outflow from the watershed and leaching of soils during high water stages in spring and autumn (factor C). During base-flow, stream water supplied from the deeper flow paths is enriched with SiO3²-, Mg²+ Fe²+/³+ and Na+ (factor D). At the same time low redox potential in water leads to phosphorus and iron release from organic and inorganic complexes accumulated in bottom sediments of the stream (factor B). For detailed inspection of hydrochemical processes occurring in a seasonal or episodic timescale it is necessary to run FA on subsamples representing particular hydrological seasons. - Źródło:
-
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 103-116
1642-8145 - Pojawia się w:
- Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki