- Tytuł:
-
„Legiony”. Rozdział wspomnień Kazimierza Konarskiego usunięty przez peerelowską cenzurę
“Legiony”. A chapter of Kazimierz Konarski’s memoirs, excised by censorship of Polish People’s Republic - Autorzy:
- Łosowski, Janusz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/51608186.pdf
- Data publikacji:
- 2019
- Wydawca:
- Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Tematy:
-
Kazimierz Konarski
Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie
Legiony Polskie
wojna polsko-bolszewicka
Kostiuchnówka
Polish Academy of Sciences Archive in Warsaw
Polish Legions
Polish-Bolshevik War
Kostiukhnivka - Opis:
-
Kazimierz Konarski (1886–1972) to najwybitniejszy polski archiwista okresu międzywojennego i pierwszych lat powojennych, legitymujący się bogatym dorobkiem archiwalnym oraz naukowym. Pozostawił po sobie wspomnienia opublikowane w roku 1965, stanowiące cenne źródło dla badaczy dziejów polskiej inteligencji. Jednak pominięto w nich jeden rozdział poświęcony służbie przyszłego archiwisty w 5. pułku piechoty Legionów Polskich w 1917 r. Na jego publikację nie zgodziła się komunistyczna cenzura, o czym świadczy adnotacja dokonana przez Konarskiego na maszynopisie rozdziału, który ofiarował swojemu koledze Piotrowi Bańkowskiemu. Usunięty fragment wspomnień został odnaleziony przez autora tego tekstu w spuściźnie archiwisty przechowywanej w warszawskim archiwum Polskiej Akademii Nauk. Wspomnienia dotyczące legionowego epizodu biografii późniejszego archiwisty stanowią interesujące źródło historyczne. Zawierają wiele wartościowych szczegółów służby koszarowej Konarskiego w pułku. Ta jednostka legionowa została skierowana dla reorganizacji i uzupełnienia do Ostrowi Mazowieckiej, niedaleko od Warszawy, po stratach poniesionych w lipcu 1916 r. w słynnej bitwie pod Kostiuchnówką. Na początku swojej służby Konarski miał problem z akceptacją przez swoich kolegów, był bowiem od nich starszy o kilkanaście lat, górował nad nimi wykształceniem oraz doświadczeniem życiowym. Jednak nie wywyższał się i starał się jak najlepiej pełnić służbę szeregowego, co zjednało mu szacunek legionistów. Autor usuniętego rozdziału opisał w nim w sposób barwny sylwetki dowódców, późniejszych wyższych oficerów i polityków, m.in. Felicjana Sławoja-Składkowskiego, Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego, Stefana Grota-Roweckiego, Tytusa Filipowicza i innych. W tekście znalazło się też sporo wartościowych informacji o życiu codziennym żołnierzy tego pułku.
Kazimierz Konarski (1886–1972) was a preeminent Polish archivist in the interwar period and in afterwar years, with rich archival and academic legacy. In 1965, his memoirs were published, providing a valuable source of knowledge to researchers of Polish intelligentsia. However, from these memoirs one chapter was removed, depicting the future archivist’s service in the 5th Infantry Regiment of the Polish Legions in 1917. Communist censors prohibited its publication, as stated by Konarski’s handwritten annotation on the typescript of the chapter gifted to his colleague, Piotr Bańkowski. The excised part of the memoirs was found by the author of this article in Konarski’s legacy, preserved in Warsaw archive of the Polish Academy of Sciences. The part of the memoirs which pertains to the archivist’s-to-be time in the Legions are an interesting historical source. It contains a number of valuable details regarding Konarski’s service in the regiment named above. After the losses suffered in July 1916 in the famous battle of Kostiukhnivka, the unit was sent to Ostrów Mazowiecka near Warsaw to regroup and replenish the ranks. At the beginning of his service, Konarski had problems with getting accepted by his colleagues, as he was several years older than them, was better educated and had more life experience. However, he was not haughty and tried his best to serve as a private, which earned him respect of the legionnaires. In the removed chapter, the author vividly described the commanding officers, who subsequently became military leaders and politicians, including Felicjan Sławoj-Składkowski, Michał Karaszewicz-Tokarzewski, Stefan Grot-Rowecki, Tytus Filipowicz and others. There is also a lot of valuable information about daily life of the soldiers in the regiment. - Źródło:
-
Archeion; 2019, 120; 203-233
0066-6041
2658-1264 - Pojawia się w:
- Archeion
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł