Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "theodicy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Z dziejów Bożej niemocy
Autorzy:
Sajdek, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668059.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Holocaust
radical evil
theodicy
Dostojewski F.
Žižek S.
Opis:
In the beginning the article is an attempt to answer the question whether there are conclusive arguments for non-existence of the God’s omnipotence. Maybe it is impossible to conclude because that depends on interpretation; e.g. Auschwitz can mean Yahweh abandoned His people or – on the contrary – it was a divine miracle they survived. On the other hand some philosophers argue that the radical evil eliminates freedom of interpretation – e.g. raping children cannot be a creation of a loving and powerful Creator. The study of the opinion of Slovenian thinker Slavoj Žižek leads to a „compromising” conclusion: the history of God’s impotence and people’s silence prove that an imperfect Creator is one before whom man can either fall to his knees or dance.
Źródło:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2012, 2
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„A my mamy Kolbego”. Polskie myślenie religijne wobec Auschwitz
“And we have Kolbe”. Polish religious thinking as confronted by Auschwitz
Autorzy:
Barcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546322.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
theodicy
polish philosophy
Holocaust
God after Auschwitz
Opis:
What is meant by “philosophy after Auschwitz”? How do we categorize thinkers into this discipline? Such categorization poses no problem where Jewish or German philosophers and theologians are concerned. In Poland, this type of thinking is commonly considered as virtually absent. Prof. Józef Tischner observed: “Heidegger says: ‘Man in his being was focused on his own being.’ Sartre says: ‘Hell is other people.’ Levi-Strauss says: ‘Hell is ourselves.’ Another structuralist says: ‘The end of the human being.’ And we have Kolbe.” The observation sounds ambiguous. On the one hand, it indicates the superiority of action, or “practical philosophy,” over purely speculative thinking, and it brings out philosophers’ ethical responsibility for theories they formulate. On the other hand, it suggests that Auschwitz as an event and a symbol may not have been thought out thoroughly enough. In this article, I seek to answer the question why the event of Auschwitz has had a different impact on Jewish and German religious thought than on thought in Poland, I discuss the ways the event comes to the surface, and I give an outline of Polish religious thinking “after Auschwitz.”
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2019, 2/272
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna literatura piękna wobec cierpienia i zła. Przypadek twórczości Emmanuela Carrere’a
Autorzy:
Kasperek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131003.pdf
Data publikacji:
2022-06-01
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
suffering
theodicy
Emmanuel Carrere
finite provinces of meaning
Opis:
Suffering and evil are among the key issues addressed in various religious traditions. At the same time, it is undoubtedly one of the most important motifs in artistic culture, including literary fiction. The matter is also present in the sociological tradition: theodicy has been explored by Max Weber, Talcott Parsons or Peter L. Berger; what is more, many sociologists have treated literature as an inspiration to conduct their inquiries. The works of Emmanuel Carrere, a French writer and screenwriter, are permeated with theodicean themes related to the experience of corporality (suffering of the body or death). Yet, Carrere himself engages in several simultaneous discourses in this respect: as a Catholic, a yoga practitioner and – finally – as an atheist. Carrere’s literary oeuvre, analyzed from the sociological standpoint, provokes a discussion on the process of secularization and medicalization of suffering and evil, whilst being a singular laboratory of how to write about religious experiences in the world that is subjected to growing secularization.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2022, 2/284; 41-52
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Narodziny w śmierci św. Matki Marii (Skobcowej) jako paradoksalna koncepcja duchowej i cielesnej transformacji człowieka
Autorzy:
Ojcewicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1199070.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Saint Mother Maria (Skobtsova) theodicy
Job
suffering
birth into Heaven
Opis:
In the article the author presents the concept created by Saint Mother Maria (Skobtsova) con-cerning the birth/death and death/birth as two concurrent spiritual and physical states associated with the existence of man. Coming into the world means the end of life in the womb and death for our earthly existence means the moment of birth in eternity.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2019, 2, XXIV; 25-41
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teodycea a logika modalna. Bogusława Wolniewicza polemika z krytyką teodycei u Pierre’a Bayle’a
Autorzy:
Mirosławski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668025.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
theodicy
modal logic
possibility
evil
Teodycea
logika modalna
możliwość
zło
Opis:
The essay aims at presenting original ideas of Bogusław Wolniewicz in the field of modal logic, which improve the traditional theodicy, criticized by Pierre Bayle. The classical theodicy attempts to reconcile divine omnipotence and God’s goodness. According to classical theodicy both of these elements can be reconciled, because evil is not the work of God, but a work of man – freedom is in fact necessary for a man so that he could do good, but to do good, a person automatically has to be able to do the evil (understood morally, not physically). Bayle’s argument says that freedom implies the possibility of evil and it does not imply its existence, and this means that evil can be avoided even with the assumption of freedom. Wolniewicz tries to refute that argument. He quotes a little known definitions of possibility derived from the logic of Megarian. It turns out to be an inspiration for him to introduce an original definition of possibility – “what is possible = what happened or what will happen in the future.” With this interpretation of possibility classic theodicy seems to be efficient.
Referat ma na celu zaprezentowanie oryginalnych pomysłów Bogusława Wolniewicza z dziedziny logiki modalnej, które służą usprawnieniu tradycyjnej teodycei, krytykowanej przez Pierre'a Bayle'a. Klasyczna teodycea stara się pogodzić boską wszechmoc z bożą dobrocią. Według klasycznej teodycei oba te elementy dają się pogodzić, ponieważ zło nie jest dziełem Boga, lecz człowieka – wolność jest bowiem konieczna dla człowieka, aby ten mógł czynić dobro, ale aby czynić dobro, człowiek automatycznie musi móc czynić także zło (rozumiane moralnie, nie fizycznie). Argumentacja Bayle'a mówi natomiast, że choć wolność implikuje możliwość zła, to nie implikuje jednak jego istnienia, a to oznacza, że zła można uniknąć nawet przy założeniu wolności. Wolniewicz stara się obalić tę argumentację. W tym celu przywołuje on mało znane definicje możliwości wywodzące się z logiki megarejskiej, które dostarczają inspiracji do wprowadzenia oryginalnej definicji możliwości – „to co możliwe = to, co się zdarzyło lub to co zdarzy się w przyszłości". Przy takiej interpretacji modalnej teodycea klasyczna wydaje się być sprawna
Źródło:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2017, 7
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hans Jonas i Alan Watts: teodycea a mit spekulatywny
Autorzy:
Mazur, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668027.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Watts
Jonas
myth
theodicy
religion
speculation
mit
teodycea
religia
spekulacja
Opis:
The article is a brief comparative work, whose subject are two different speculative myths. The first is the myth of English theologian Alan Watts; the second – the Jewish philosopher Hans Jonas. Both myths refer to the issues of theodicy. This article attempts to present the main thesis of both myths. Furthermore, it shows the specific role of a myth in the context of issues of theodicy.
Artykuł stanowi krótką pracę porównawczą, przedmiotem której są dwa różne spekulatywne mity. Pierwszy z nich, to mit  angielskiego teologa Allana Wattsa; drugi -   żydowskiego filozofa Hansa Jonasa. Oba mity dotyczą zagadnienia teodycei. Artykuł stara się przedstawić główne tezy obu wspomnianych mitów. Ukazuje ponadto szczególną rolę mitu, w kontekście zagadnienia teodycei.
Źródło:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2017, 7
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak myśli wiersz? Czesław Miłosz: Nad strumieniem
How does a Poem Think? Czesław Miłosz Nad strumieniem
Autorzy:
Zach, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1389782.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
thinking in verse – thinking within verse
nature
ecosystem
Darwinism
theodicy
Opis:
The subject of the analysis is the poem by Czesław Miłosz from the volume To, entitled “Nad strumieniem”. The task the author embarked upon boils down to the answer to the question: how does a specific idea(its hidden mental message) develop in this poem and what results from it for the idea as well as for the poem. The proposed reading takes place at three levels. Preliminary reconnaissance is made by naive reading consisting in the reconstruction of the situation portrayed in the poem, in the recreation of that which can be fund, so to say, on the “surface” of the poem. Next, the author launches these contexts which in Miłosz’s representation of the attitude of man towards nature allow one to notice balance and harmony, coming to terms with life and wisdom, which is based on distance and silence. At the third reading level, the author refers to the image crowning opus magnum by Charles Darwin, in which a similar situation—contemplation in the open nature—leads to the formulation of the answer to the question about the sense of “fight in nature, famine and death”. This answer is juxtaposed with the ending of Czesław Miłosz’s poem: „Wydaje mi się, że słyszę głos demiurga:/ Albo nieme skały jak w pierwszym dniu stworzenia,/ albo życie, którego warunkiem jest śmierć,/ i to upajające ciebie piękno”. („It seems to me that I hear the voice of demiurge:/ Either silent rocks as on the first day of creation, / or life, whose condition is death,/ and this beauty engulfing you”).
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 24; 243-254
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg pokutujący: o zbędności teodycei
Atoning God – on the Uselessness of Theodicy
Autorzy:
Ziemiński, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1621886.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
God
evil
sin
atonement
theodicy
Bóg
zło
grzech
pokuta
teodycea
Opis:
Artykuł dotyczy niemożliwości usprawiedliwienia wszechmocnego i w pełni dobrego Boga za to, że toleruje zło w świecie przez siebie stworzonym. Podstawową trudnością wszelkich argumentów teodycealnych jest to, że prowadzą do moralnego relatywizmu – ewidentne zło uznają za dobro tylko dlatego, że zostało uczynione, nakazane lub dopuszczone przez Boga. W tej sytuacji istnieją tylko dwa możliwe rozwiązania problemu zła w świecie: albo Bóg nie istnieje, albo – jeśli istnieje i stworzył świat – czyni zło, za które powinien dobrowolnie od-pokutować.
The article concerns the impossibility of justifying an almighty and absolutely perfect God tolerating evil in a world He created. The primary difficulty of all theodicy arguments is that they lead to moral relativism - obvious evil is considered good for the sole reason of being perpetrated, ordered, or allowed by God. In this case, there are only two possible solutions to the problem of evil in the world: either God does not exist, or - if He does exist and did cre-ate the world - He is doing evil for which He should voluntarily atone.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2018, 43; 23-42
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologiczne konsekwencje darwinizmu — „Bóg Darwina” Corneliusa G. Huntera
Theological consequences of Darwinism — “Darwin’s God” by Cornelius G. Hunter
Autorzy:
Gołaszewski, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40227095.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Theodicy
Darwinism
metaphysics
deism
theology
evil
teodycea
darwinizm
metafizyka
deizm
teologia
zło
Opis:
Celem tego artykułu jest przedstawienie teodycei Darwinowskiej według Corneliusa G. Huntera. Książka Huntera została przetłumaczona na język polski przez Józefa Zonia i wydana przez Fundację En Arche w 2021 roku. Artykuł przedstawia krytyczną lekturę książki Huntera. Twierdzi się, że główna teza Huntera jest powierzchowna, a argumenty na jej poparcie są niewystarczające. Po pierwsze, przedstawiono historyczne tło problemu teodycei. Począwszy od św. Augustyna i Leibniza, omawiane są niektóre XX-wieczne i współczesne próby rozwiązania problemu zła. W ten sposób nakreślony zostaje kontekst dla podjętej przez Huntera próby przedstawienia Darwinizmu jako przykładu filozoficznej teodycei. Po drugie, przedstawione są główne idee książki Huntera Bóg Darwina. Szczególny nacisk położony jest na problem metafizycznych i teologicznych implikacji, ale także ukrytych założeń stojących za teorią ewolucji. W zakończeniu artykułu uwypuklone zostały pewne słabości narracji Huntera na temat kulturowych źródeł Darwinowskiego deizmu. Zwrócono uwagę na historyczne uproszczenia dotyczące dziewiętnastowiecznego ateizmu oraz logiczną lukę w argumentacji Huntera. Hunter argumentuje, że Darwinizm opiera się na określonych metafizycznych założeniach i z tego powodu nie może być uważany za przykład nauki. Jednocześnie Hunter nie podaje przykładu teorii naukowej, która byłaby całkowicie wolna od metafizycznych założeń. Wydaje się zatem, że jego krytyka Darwinizmu nie dostarcza przekonujących argumentów.
The aim of this article is to present Darwinian theodicy according to Cornelius G. Hunter. Hunter’s book was translated to polish by Józef Zon and it was published by Fundacja En Arche in 2021. Article presents the critical reading of Hunter’s book. It claims that Hunter’s main thesis is superficial and the arguments to support it are insufficient. Firstly, the historical background for the problem of theodicy is being introduced. Moving from St. Augustine and Leibniz some of the 20th century and contemporary attempts to the problem of evil are being discussed. This delineates the context for Hunter’s attempt to present Darwinism as an example of the philosophical theodicy. Secondly, main ideas of Hunter’s Darwin’s God are presented. Special focus is being put to the problem of metaphysical and theological implications but also hidden assumptions behind theory of evolution. In the end the article highlights some of the weakness regarding Hunter’s narrative about the cultural sources of Darwinian deism are presented. Mainly, the historical simplifications regarding nineteenth century atheism and one logical gap in Hunter’s argumentation. Hunter argues that Darwinism is based on some metaphysical assumptions and for that reason it cannot be considered as an example of science. At the same time Hunter fails to give an example of scientific theory that is entirely free from metaphysical assumptions. Therefore it seems that his critique of Darwinism fails to deliver a convincing argument.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2023, 60, 1; 109-138
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem zła w teologii współczesnej
The Problem of Evil in the Contemporary Theology
Autorzy:
Dobrzeniecki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601904.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
problem zła
teodycea
teizm sceptyczny
the problem of evil
theodicy
skeptical theism
Opis:
W artykule została podjęta próba przeanalizowania wypowiedzi niektórych współczesnych teologów na temat zła. Istnienie zła przez stulecia było najpoważniejszym argumentem ateistów za nieistnieniem Boga, stąd wypowiedzi teologów na ten temat są niesłychanie istotne w kontekście troski o racjonalność wiary. Wnioskiem z analiz jest wskazanie, że najczęściej spotykanym dziś stanowiskiem teologii jest teizm sceptyczny (agnostycyzm). Autor argumentuje, że jest to punkt widzenia obcy tradycji teologicznej (szczególnie nauce ojców Kościoła), i wskazuje na jego słabe punkty. Ponadto sygnalizuje, że zastosowanie rozróżnienia na zło globalne i lokalne mogłoby pomóc teologii wyjść z obecnego impasu.
The paper tries to analyze the views of some of the contemporary theologians on the problem of evil. This problem for centuries was the most convincing argument of atheists in favour of the non-existence of God, and therefore the answers to this problem of today’s theologians are of great importance, especially in the context of the rationality of faith. The conclusion of the paper indicates that the most popular standpoint of today’s theology is the so called sceptical theism (agnosticism). The author argues also, that this point of view is alien to the theological tradition (especially to the theology of the Fathers of the Church) and he indicates at its weaknesses. The paper signals also, that the distinction: global and local evil could help theology in solving the current impasse.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2017, 11, 2; 167-182
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Josiah Royce i Księga Hioba
Autorzy:
Furman, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437182.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Josiah Royce
idealizm
teodycea
zło
cierpienie Hiob
idealism
theodicy
evil
suffering
Job
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2012, 2, 2; 397-403
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świat poza boską kontrolą. Jedna z odpowiedzi na problem zła naturalnego
Autorzy:
Trzcińska, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668023.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
natural evil
fortuity
chaos
theodicy
God
creativity
zło naturalne
przypadek
teodycea
Bóg
kreatywność
Opis:
The article concerns one of the possible solutions of the problem of natural evil. This solution is based on an assumption that there is fortuity and chaos in the world, i.e. God has no total control over the world. Statements of this kind may be found in the works of following authors: Harold S. Kushner, John C. Polkinghorne, Gisbert Greshake. The article contains an interpretation saying that the absence of God’s control serves human creativity. Possible objections towards this concept are analyzed.
Artykuł dotyczy jednego z możliwych rozwiązań problemu zła naturalnego. Rozwiązanie to opiera się na założeniu, że w świecie obecny jest przypadek i chaos, tzn. że Bóg nie ma całkowitej kontroli nad światem. Stwierdzenia takie znajdują się o takich autorów jak: Harold S. Kushner, John C. Polkinghorne, Gisbert Greshake, Piotr Wierzbicki. Artykuł przedstawia interpretację, zgodnie z którą brak kontroli Boga nad światem ma służyć ludzkiej kreatywności. Przedmiotem analizy są także możliwe zarzuty wobec prezentowanej koncepcji.
Źródło:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2017, 7
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teodycea bez unde malum? Marilyn McCord Adams odpowiedź na problem zła
Theodicy without unde malum? Marilyn McCord Adams’s Response to the Problem of Evil
Autorzy:
Hubaczek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013359.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zło horendalne
teodycea
powszechne zbawienie
Marilyn McCord Adams
Simone Weil
horrendous evil
theodicy
universal salvation
Opis:
The aim of this paper is to present the main strands of the Marilyn M. Adams’s response to the problem of evil in contrast with the mainstream of the analytic theodicy. The most important difference between the standard analytic attitude to the problem of evil and that proposed by Adams is that she abandons the question about God’s reasons i.e. goods which could be morally sufficient reasons for permitting bad states of affairs to occur, especially instances of apparently pointless suffering (so-called gratuitous evils). Adams concentrates on the problem of horrendous evils i.e. evils which constitute a threat to the meaning of one’s life and prima facie undercut all positive value of one’s existence. Adams, inspired by the French thinker Simone Weil, seeks the resolution of the problem of evil in the crucified Christ’s identification with sufferers (and also in the idea of universal salvation). In the paper I analyse some weaknesses of the Adams’s theodicy, esp. I raise a query if we can give up the oldest question about evil: unde malum.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 1; 71-88
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura staropolska wobec problemu zła. Uwagi wstępne
Autorzy:
Lasocińska, Estera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029795.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
The Old Polish Literature
evil
moral philosophy
theodicy
literatura staropolska
zło
filozofia moralna
teodycea
Opis:
Głównym zadaniem  artykułu jest przyjrzenie się zjawisku szerszemu niż epidemia, tj. problemowi zła, które w literaturze staropolskiej badać można na różne sposoby. Jednym z nich jest podjęcie analizy w kontekście obecnej i bardzo wyraźnej w naszej literaturze dawnej tradycji platońskiej, augustyńskiej i manichejskiej, w których za zło we wszechświecie odpowiedzialna jest materia (ciało) bądź zły duch zdolny swoją mocą przeciwstawić się Bogu i zburzyć właściwy (czyli dobry, pożądany przez człowieka) porządek  rzeczy. Innym powszechnym w staropolszczyźnie nurtem był neostoicyzm i (w mniejszym stopniu) neoepikureizm, gdzie zło, uznawano za pozór możliwy do unicestwienia przez wspieranego siłą Niebios człowieka mądrego. Zło można również badać, kierując się podziałem na zło natury (cierpienie, niedola, zaraza, śmierć) czy zło moralne korelatywne wobec moralnego dobra. Bardzo interesującą perspektywę wyjaśniania zła, przedstawia teodycea zmierzająca do wyjaśnienia, skąd się bierze zło, zwłaszcza w postaci niezawinionego cierpienia, w rzeczywistości stworzonej przez dobrego Boga.  Ten problem w artykule został pokazany na przykładzie poezji Jana Kochanowskiego  i młodszego od niego o prawie sto lat Stanisława Herakliusza Lubomirskiego. Obydwaj autorzy przyjmują, że Bóg może usunąć zło ze wszechświata, ale nie chce. Przyczyny tego „nie chce” wyłożone zostały w szczegółowej interpretacji.
The article discusses the old Polish ways of explaining evil. The firstpart briefly presents the philosophical theories struggling with the problem of itsexistence and origin: Aristotelianism, Platonism, Stoicism and Epicureanism. Itwas found that the reception of these views can be traced in selected texts of the oldPolish literature. Therefore, in the second and third parts of the article, appropriateanalyses were carried out on the basis of the literary material provided by Elegia IV 3and the epigram O żywocie ludzkim (I 101) by Jan Kochanowski, as well as Tobiaszwyzwolony and Adverbia moralia by Stanisław Herakliusz Lubomirski. They focusprimarily on the problem of suffering leading to the question of the essence of God,who, being the omnipotent Creator of the world, is also responsible for the presenceof evil in it. Using the Epicurean theory of indifferent deities, Kochanowski presents,close to deism, the concept of the Creator acting for Himself and from heaven viewingHis work with the Artist’s eye; Lubomirski, on the other hand, stands on the side oftheism and assumes that God is the Creator of good, and that evil only allows thewise man to achieve perfection with His help.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 227-243
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjomatyczne ujęcie problemu teodycei
Axiomatic Approach to the Problem of Theodicy
Autorzy:
Nieznański, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013345.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bóg
teodycea
aksjologia
zło egzystencjalne
błąd fatalizmu religijnego
God
theodicy
existential evil
error of religious fatalism
Opis:
The problem of justification of the almighty and perfect Creator in the face of the fact that there is evil in the world was posed as early as the 3rd century BC by Epicureans and Stoics. The author of the article uses St. Thomas Aquinas’ and G.W. Leibniz’s philosophical inspirations to demonstrate by means of formal-logical means that inferring non-existence of evil from existence of God, as well as non-existence of God from existence of evil is a logical error. The analysis begins with the theory of an omniscient, infallible and omnipotent being, identified with God. “Will”, “allowance” and “objection” with respect to facts are differentiated and the law of logical squares with respect to acts of will and the iteration of states of God’s will are presented. A theistic axiology is suggested, religious fatalism and the superstition of predestination are refuted. The whole of the axiomatic calculus tends to the conclusion that evil in the world of the omnipotent Creator results from the purposefully established fortuitousness within the laws of nature, in the name of man’s freedom of choice and possibilities of development.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 1; 201-217
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies