Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "relativity" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Rozważania kosmologiczne na temat ogólnej teorii względności
Cosmological considerations on the general theory of relativity
Autorzy:
Einstein, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690944.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
general relativity
Albert Einstein
Opis:
A. Einstein, “Kosmologische Betrachtungen zur allgemeinen Relativitätstheorie” (“Cosmological considerations on the general theory of relativity”), Sitzung der Physikalisch-mathematischen Klasse vom 8. Februar 1917, „Sitzungsberichte der Preußischen Akad. d. Wissenschaften, 1917”, pp. 142–152. Translated to Polish from original German work by Robert Janusz.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 63; 183-204
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toponyms and spatial representations
Autorzy:
Reszegi, Katalin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928111.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponyms
cognitive map
linguistic relativity
Opis:
This paper addresses an interesting issue in name theory, specifically the relationship between toponyms and spatial representations, as well as the cultural differences manifesting themselves in connection with these. Studies have shown that the name model (a general knowledge of names) created based on the mental representation of names is partly language and culture dependent. Thus, the knowledge of the speaker on how reliably the toponyms correlate with the actual features of the landscape or whether they should only be considered as labels identifying an area is culturally determined. This, in turn, influences the extent to which name-users may rely on them in structuring space and in creating a cognitive map.
Źródło:
Onomastica; 2020, 64; 23-39
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie obrony człowieka przed nieograniczonymi żądaniami
The Strategies of Defence from Unrestricted Demands
Autorzy:
Kwarciński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468922.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
utilitarianism
consequentialism
deontologism
evaluator relativity
unrestricted demand
Opis:
According to the utilitarian reasoning, people should always choose the least bad option of action. For example, they should sacrifice one person to save more people. The act of demanding from anybody such a decision is named „an unrestricted demand”. The justification of the belief that we should not address unrestricted demands to anybody usually takes form of deontological argumentation (deontological strategy), which points to deontological principles (e. g. „do not kill”) or rights (e. g. the right to live), leaving apart the consequences of the actions. In the following article we defend the thesis that the equally successful justification of the interdiction of addressing unrestricted demands can be formulated on the basis of the modified calculus of consequences (consequential strategy). Of course, modifying consequentialism by taking into account rights or egoistic motives is not sufficient. We can obtain the successful defence from unrestricted demands within the consequentialist frame by resigning from the impartiality condition on behalf of the evaluator relativity concept.
Źródło:
Prakseologia; 2007, 147; 65-76
0079-4872
Pojawia się w:
Prakseologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O względności bezwładności. Uwagi dotyczące ostatniej hipotezy Einsteina (Przedstawione na spotkaniu 31 III 1917)
On the relativity of inertia. Remarks concerning Einstein’s latest hypothesis
Autorzy:
de Sitter, Willem
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690934.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
general relativity
inertia
Willem de Sitter
Albert Einstein
Opis:
W. de Sitter, „On the relativity of inertia. Remarks concerning Einstein’s latest hypothesis”, Proceedings of the Section of Sciences. Koninklijke Akademie van Wetenschappen te Amsterdam, Vol. XIX, No. 9 i 10, Johannes Müller, Amsterdam, September 1917, pp. 1217–1225 (section: „Mechanics”). Translated to Polish by Robert Janusz.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 63; 205-222
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między mikroświatem a makroświatem
Between the Microworld and the Macroworld
Autorzy:
Grygiel, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691304.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of physics
quantum mechanics
general relativity
ontology
Opis:
The current 50th issue of Philosophical Problems in Science (Zagadnienia Filozoficzne w Nauce) summarizes the efforts of both philosophers and scientists to understand how a broader philosophical context sets the stage for the development of scientific research, with physics playing a leading role. In particular, the paper reviews the content of the last twenty-five issues of the journal with an emphasis on the philosophical problems that arise in the practice of physics. The overview reveals that these problems reflect the main conceptual division in physics between the treatment of the micro-world described by quantum mechanics and the macro-world governed by the general theory of relativity. Both of these theories, taken separately, generate a host of philosophical concerns such as their proper interpretation (Bell’s Theorem and its consequences) or the meaning and the eventual validity of the notions of space and time. Other philosophical problems in physics, such as chaos and determinism, are also considered. The authors are well aware that the formulation of the future theory of quantum gravity will be a demanding task requiring profound philosophical reflection.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 50; 46-62
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen Alberta Einsteina - rozmyślania pod pretekstem okrągłych rocznic
Phenomenon of Albert Einstein. Centenary reflexions
Autorzy:
Maślanka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691310.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Albert Einstein
history of physics
theory of relativity
Opis:
A sketchy portrait of the genius who has changed physics. What can we learn from his work and life?
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 37; 4-14
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Masy ciał i ich trajektorie w ośrodku z centralno-symetrycznym polem ciążenia
Masses of bodies and their trajectories in the center of the center-symmetric gravitational field
Autorzy:
Kamusiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/222030.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
pole ciążenia
teoria względności
gravitational field
Theory of relativity
Opis:
Przyjmując, że masa ciał jest funkcją ich prędkości w ośrodku (układzie) z centralno-symetrycznym polem ciążenia oraz potencjału tego pola wykazano, że opis zjawisk związanych z powszechnym ciążeniem można wykonać w oparciu o tok rozumowania stosowany w fizyce klasycznej. Wprowadzone zależności mają postać zbliżoną do zależności wg ogólnej teorii względności i zgodne są z wynikami doświadczeń.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2005, R. 46 nr 4 (163), 4 (163); 87-94
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Whorfa do Whorfa: o rozwoju koncepcji badań nad zasadą względności językowej
Autorzy:
Latkowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670847.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic relativity
thought
language
culture
względność językowa
język
myśl
kultura
Opis:
This article presents the evolution of the principle of linguistic relativity, developed in the 1940s by the anthropological linguist Benjamin Lee Whorf. The principle, also known as the Sapir-Whorf hypothesis, postulates the existence of a causal relationship between the categories of natural language and the functioning of human cognition. Currently, the hypothesis is experiencing a renaissance, facilitated by a rapid development of research technologies that enable its verification. Since it has been argued that the hypothesis’ current form does not reflect the views of its authors or does so only superficially, the article addresses these concerns by discussing the three factors that Whorf considered to be directly related to the problem, namely thought, language, and behavior, and confronts them with the accepted scientific solutions.Generally speaking, in order to advance research, it was necessary to reformulate Whorf’s postulates as verifiable hypotheses and extend the research to include other areas of language, beyond his main focus on grammar. As new technological possibilities emerged, research gradually confined the number of tested behavioral variables to unconscious neurophysiological reactions. Since the most crucial discoveries took place in laboratory conditions, which significantly limited their scope, the need arose to (re)examine the data thus obtained in socio-cultural contexts. This signals a U-turn back to the philosophy and methodology of the authors of the relativity principle.
W artykule przedstawiono ścieżkę rozwoju zasady względności językowej sformułowanej w latach 40. ubiegłego stulecia przez językoznawcę antropologa Benjamina Lee Whorfa. Zasada, znana również pod nazwą hipotezy Sapira-Whorfa, traktuje o istnieniu związku przyczynowego pomiędzy kategoriami języka naturalnego a funkcjonowaniem aparatu poznawczego człowieka. Obecnie pogląd ten przeżywa renesans związany z szybkim rozwojem technologii badawczych umożliwiających jego weryfikację. Ponieważ w miarę postępujących badań pojawiły się głosy krytyki, że hipoteza w swej aktualnej postaci nie odzwierciedla poglądów jej autorów lub czyni to w sposób powierzchowny, autorka odnosi się do tych zastrzeżeń, omawiając trzy czynniki, które Whorf uważał za bezpośrednio związane z problemem, a więc myśl, język i zachowanie, oraz konfrontuje je z przyjętymi rozwiązaniami naukowymi. Najogólniej rzecz ujmując, postęp badawczy wymagał przeformułowania podstawowych postulatów Whorfa i nadania im postaci weryfikowalnych hipotez. Konieczne było również uwzględnienie innych obszarów języka, nie tylko gramatyki, na której koncentrował się Whorf. Kolejne etapy badań, wskutek pojawienia się nowych możliwości technologicznych, stopniowo ograniczały udział obserwowalnych zmiennych behawioralnych do nieświadomych reakcji neurofizjologicznych. Ponieważ najbardziej kluczowe odkrycia miały miejsce w warunkach laboratoryjnych, co znacznie ogranicza ich zasięg, powstała potrzeba weryfikacji uzyskanych zależności w kontekście społeczno-kulturowym, co oznacza zwrot w stronę filozofii i metodologii Sapira i Whorfa.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 89-110
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Względna identyczność Petera Geacha a koncepcja różnicy w filozofii Gilles’a Deleuze’a
Relative identity by Peter Geach and Gilles Deleuze’s concept of difference
Autorzy:
Kociołek, Kamil
Sonek, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18653944.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
różnica
identyczność
pojęcia
względność
Geach
Deleuze
difference
identity
concepts
relativity
Opis:
The area in which the philosophy attributed to the "analytic" tradition turns out to consider similar problems as the "continental" thinkers still seems to be too little explored. The aim of the work is to indicate such similarities between the Peter Geach’s concept of relative identity and the Gilles Deleuze’s concept of difference. According to Geach, identity is mediated in concepts. We think about the identity of "a" and "b" only in the sentence "a is the same X as b". The consequences of this observation are twofold: on the one hand, it shows the degree of our entanglement in conceptual grids; on the other, it shows a being as a dynamic, relational structure. In this aspects, this perspective agrees with Deleuze's proposal. A being is an ambiguous intersection of dynamic relations expressed in the sentence "a is different from b", whereas the identity is an effect of totalitarian thought movement which reduces differences by imposing static conceptual categories on their dynamic system. We are going to present the ontological view on identity question which synthesizes two mentioned conceptions and include a polemical characterization of difficulties implied by discussed perspective and their consequences for practical functioning in the world.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2020, 49, 2; 28-41
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indukcja jednobiegunowa w świetle teorii klasycznej i teorii względności
Unipolar Induction in the light of the classical theory and the theory of relativity
Autorzy:
Kamusiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/222020.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
Indukcja jednobiegunowa
teoria względności
pole elektromagnetyczne
Unipolar induction
Theory of relativity
electromagnetic field
Opis:
W pracy dokonano porównania sposobów interpretacji zjawiska indukcji jednobiegunowej według teorii klasycznej i teorii względności. na przykładzie opisu zjawiska indukcji jednobiegunowej wykazano, że stosując klasyczny tok rozumowania można wprowadzić równania transformacyjne dla pola elektromagnetycznego.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2005, R. 46 nr 4 (163), 4 (163); 75-86
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynnik empiryczny w kosmologii Edwarda Artura Milne’a
Empirical Factor in E.A. Milne’s Cosmology
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013431.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
E.A. Milne
kinematyczna teoria względności
kosmologia dedukcyjna
kinematical relativity
deductivist cosmology
Opis:
This paper presents the role of the empirical factor in E.A. Milne’s hypothetico-deductivist cosmology. Two contexts of the constructing of his theory are analysed: the context of discovery and the context of justification. It is shown that in the first one empirical data (recession of the galaxies and Hubble’s law) inspired him to investigate the cosmological problem of the phenomenon of the expanding Universe and influenced him to put forward the hypotheses: uniform velocities of fundamental particles, Cosmological Principle, and Lorentz transformation. Milne emphasised that in the procedure of justification the completed theoretical cosmological models should be tested. The empirical factor plays the most significant role in this procedure because the empirical data are the ultimate basis for confirmation or falsification of the cosmological models.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 31-47
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edwarda A. Milne’a ujęcie zasady kosmologicznej
Edward A. Milne’s Approach to the Cosmological Principle
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015673.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zasada kosmologiczna
E. A. Milne
kinematyczna teoria względności
zasada względności
jednorodność Wszechświata
zasada Macha
cosmological principle
kinematical relativity
principle of relativity
homogeneity of the Universe
Mach’s principle
Opis:
At the first stage of setting up Kinematical Relativity, Milne modified Einstein’s Principle of Relativity and assumed that the Universe had to appear the same to all observers. He called this an “Extended Principle of Relativity”. In order to specify this postulate, Milne defined the notion of the “equivalence of observers,” and then formulated a new definition of the Principle of Relativity: all descriptions of the whole system made by equivalent observers must be identical. Under Freundlich’s influence he called it the “Cosmological Principle” (CP). The content of Milne’s CP was different from both Einstein’s Principles of Relativity and the uniformity postulate of Relativistic Cosmology. Notwithstanding this, the adherents of the latter adopted this name for the isotropy and homogeneity postulate. Initially, Milne treated CP as a hypothesis about matter distribution. But when he separated model constructing from verifying to what extent it corresponded with the actual Universe, he began to emphasize that CP is not a law of nature, but a definition of the research domain.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 1; 163-181
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy siła grawitacji działa na odległość?
Does the force of gravity acts at a distance?
Autorzy:
Janusz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691326.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Albert Einstein
theory of relativity
gravitational field
gravity
geometry of the Universe
physical force
Opis:
The second Law of Newton's dynamics could be regarded as a research program: by investigating momentum change, one is able to obtain simple formulae for expressing the physical force. However, such a program is unrealistic because of the problem with defining the concept of inertial system. Einstein has solved this problem in his general theory of relativity. In this theory, Gravity is not a force but rather the geometry of the world. It does not act at a distance, but determines local motions of masses. Einstein's research program consisted in a bold hypothesis in the field of mathematical physics rather than in any mathematization of observational results. The second Law of Newton's dynamics could be regarded as a research program: by investigating momentum change, one is able to obtain simple formulae for expressing the physical force. However, such a program is unrealistic because of the problem with defining the concept of inertial system. Einstein has solved this problem in his general theory of relativity. In this theory, Gravity is not a force but rather the geometry of the world. It does not act at a distance, but determines local motions of masses. Einstein's research program consisted in a bold hypothesis in the field of mathematical physics rather than in any mathematization of observational results.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 37; 15-31
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pułapka na ludzi myślących
A cage for thinking people
Autorzy:
Borek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943042.pdf
Data publikacji:
2021-11-07
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
theory of relativity
quantum mechanics
philosophy of science
history of science
science-faith relationship
Opis:
Andrzej Dragan’s book Quantechism or a cage for people is a great popular science book to start a fascinating adventure with the theory of relativity and quantum mechanics. It is written in an easy language, does not require from the reader a deep knowledge of contemporary physical issues, while describing, illustrating and explaining them very well. Instead, it requires broader historical knowledge and at least basic philosophical knowledge for verification, helping to bring out what is most valuable in the book. Unfortunately, the book, while popularizing science, also makes a terrible mess and does a lot of damage to the deeper understanding of physics, its history, and the meaning and function of philosophy and religion. And so it can become an attractive and appealing, but nevertheless a trap-cage for thinking people.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 70; 243-249
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies