Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "furany" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Niekontrolowane procesy spalania jako źródła powstawania dioksyn i furanów
    Uncontrolled burning processes as sources of the formation of dioxins and furans
    Autorzy:
    Szewczyńska, M.
    Ekiert, E.
    Pośniak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/179779.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    zagrożenia zdrowia
    dioksyny
    furany
    health hazard
    dioxins
    furans
    Opis:
    Artykuł zawiera ogólne informacje dotyczące procesów niekontrolowanego spalania jako źródeł powstawania trwałych związków chemicznych, w tym dioksyn i furanów. W artykule przedstawiono podstawowe przepisy prawne dotyczące uwalniania dioksyn do środowiska oraz omówiono zagrożenia zdrowia czlowieka związane z ich emisją.
    This paper contains general information on uncontrolled combustion processes as sources of the formation of Persistent Organic Pollutants (POPs) including dioxins and furans. The basic legal regulations on the emission of dioxins into the environment and the risk to human health ae also briefly discused.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2006, 1; 8-11
    0137-7043
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie dioksyn i furanów w środowisku
    Dioxines and furanes in the environment
    Autorzy:
    Biłyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237045.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    środowisko przyrodnicze
    dioksyny
    furany
    właściwości toksyczne
    skażenie organizmów żywych
    Opis:
    Polychlorinated p-dibenzodioxines and polychhrinated dibenzofuranes (PCDD/F) belong to a widespread group of longlived chlorinated polycyclic aromatic compounds which are hazardous to the environment because of their toxic, mutagenic and carcinogenic character. Under natural conditions, PCDD/F originate during volcano eruption, forest fire and non-industrial low-temperature combustion. But these proces-ses contribute only slightly to the presence of PCDD/F in the natural environment. The main source of their origin is in the side reactions concomitant with the manufacture of chlorinated organic compounds. The largest portions of PCDD/F come from coal and liquid fuel combustion, from solid waste disposal and high-temperature industrial processes (metallurgy, cement manufacture, incineration of chemical wastes). PCDD/F enter the environment together with flue gases or solid wastes. In the 1940s, PCDD/F concentrations were low, but they increased rapidly in the next decades to reach a maximum in the 1980s. PCDD/F content in vegetation measured in 1980 was 7 to 8 times as high as in 1900. In rough estimates, the overall CDD/F deposition on land and oceans today amounts to 12,500 kg/a and 610 kg/a, respectively. Their lipophilic properties make PCDD/F accumulate in the adispose tissue. In the 1980, PCDD/F concentration in humans averaged 53.2 mgI-TEQ/kg. The largest PCDD/F portions (99.3%) are taken in by digestion (milk, 65.8%; meat, 26.1%; leaf-vegetables, 7.4%). The half life of PCDD/F in human organisms varies from 7 to 11 years. It has been anticipated that a harmless PCDD/F dose to humans ranges between 0.01 and 0.1 mgI-TEQ/kg day, the daily intake averaging 150pgI-TEQ/body.The carcinogenic index was found to be 1.5x10[5] ngI-TEQ/kg day. Modem solid waste incinerators meet the allowable PCDD/F concentration in the flue gas, which is below 0.1 ngI-TEQ/m3. Under such conditions, the carcinogenosis risk approaches 5x10[-8] incidents in a population with very high exposure to PCDD/F.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2000, 2; 9-13
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dioksyny, furany i polichlorowane bifenyle - toksyczność i występowanie w środowisku
    Dioxins, furans and PCBs - toxicity and occurrence in the environment
    Autorzy:
    Cieślik, I
    Migdał, W
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297775.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    dioksyny
    furany
    PCB
    toksyczność
    środowisko
    dioxins
    furans
    PCBs
    toxicity
    environment
    Opis:
    Ksenobiotyki są bardzo dużą grupą związków o strukturalnej budowie podobnej do estrogenów. Ta grupa posiada wiele różnych właściwości chemicznych: zdolność do wywoływania efektów toksycznych, trwałość w środowisku, zdolność do bioakumulacji i transportu atmosferycznego na duże odległości. W pracy analizowano obecność dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli w środowisku. Została podana ich charakterystyka. Ze względu na wszechobecność dioksyn w środowisku człowieka, wynikającą z działalności przemysłowej i rolniczej (środki ochrony roślin), całkowite wyeliminowanie narażenia ludzi na dioksyny jest praktycznie niemożliwe. Kontrola narażenia na zatrucie dioksynami ma na celu ocenę ryzyka wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych, wynikających z narażenia na te związki, i powinna być skoncentrowana na redukcji emisji dioksyn do środowiska i zaniechania procesów technologicznych, będących źrodłami ich powstawania. Została przedstawiona toksyczność tych związków i ich wpływ na zdrowie człowieka. Zostały scharakteryzowane źródła ich występowania w środowisku.
    Xenobiotics are a very large group of compounds of structural construction similar to that of estrogen. Within this group occur many different chemical characteristics: the ability to cause toxic effects, persistence in the environment, bioaccumulativeness, and atmospheric transport over long distances. In this study, presence of dioxins, furans and polychlorinated biphenyls in the environment were presented. Their characteristic was given. Due to the omnipresence of dioxins in the human environment resulting from industrial and agricultural activities (pesticides), total elimination of human exposure to dioxins is virtually impossible. Control of exposure to dioxin poisoning aims to assess the risk of adverse health effects resulting from exposure to these compounds and should be concentrated on reducing emissions of dioxins into the environment and stopping processes that are the sources of their formation. The toxicity of these compounds and their effects on human health were presented. Sources of their occurrence in the environment were characterized.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 3; 237-247
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość dioksyn i związków pokrewnych w mleku i produktach mlecznych oznaczona biologiczną metodą przesiewową
    Content of dioxins and related compounds in milk and dairy products determined by biological screening method
    Autorzy:
    Cebulska, J.
    Gembal, M.
    Furga, B.
    Małagocki, P.
    Piskorska-Pliszczyńska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126544.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dioksyny
    furany
    PCB
    mleko
    przetwory mleczne
    dioxins
    furans
    PCBs
    milk
    dairy products
    Opis:
    Spośród wielu związków chemicznych obecnych w naturalnym środowisku duża część jest uwalniana z przemysłu oraz gospodarstw domowych. Tylko niewielka liczba zanieczyszczeń chemicznych jest regularnie badana i monitorowana. Do tej grupy zaliczają się związki chloroorganiczne określane terminem dioksyny. Związki te ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne podlegają kumulacji w bogatych w tłuszcz tkankach zwierząt hodowlanych, a w okresie laktacji przenikają do mleka. Mleko i jego przetwory, jako żywność pochodzenia zwierzęcego, uznawane są za jedno z głównych źródeł ekspozycji ludzi na dioksyny. W celu obniżenia narażenia populacji tą drogą ustalono dopuszczalne limity dioksyn dla mleka i produktów mlecznych. Żywność ta podlega systematycznym badaniom kontrolnym. W latach 2009-2010 wykonano 218 analiz mleka i przetworów mlecznych, poszukując dioksyn i związków pokrewnych, bazując na biologicznej metodzie przesiewowej. Próbki zostały pobrane przez lokalnych próbkobiorców na terenach zakładów mleczarskich. Konieczność badania wynika z ustawy o bezpieczeństwie żywności oraz z indywidualnych wymagań krajów, do których te produkty są eksportowane. Wśród badanych materiałów znalazły się: mleko surowe (46 próbek), mleko w proszku pełne (20) i odtłuszczone (78), sery (39) oraz masło (35). Stwierdzono, że dioksyny, furany i dl-PCB występowały w stężeniach niskich, nieprzekraczających dopuszczalnych limitów określonych w Rozporządzeniu Komisji Europejskiej (WE) 1881/2006 (limit dla sumy PCDD i PCDF wynosi 3 pg WHO-TEQ/g tł., limit dla sumy PCDD, PCDF i dl-PCB - 6 pg WHO-TEQ/g tł.). Spośród 218 próbek 198 zawierało dioksyny poniżej 50% dopuszczalnego limitu. Najwyższe oznaczone stężenie PCDD/PCDF wynosiło 2,22 pg WHO-TEQ/g tłuszczu w próbce pełnego mleka w proszku. Najwyższą zawartość badanych związków (suma PCDD, PCDF i dl-PCB) stwierdzono w próbce masła i wyniosła ona 3,73 pg WHO-TEQ/g tłuszczu. Dioksyny i związki pokrewne występowały na niskich poziomach stężeń w badanych próbkach mleka i produktów mlecznych, dlatego nie mogły stanowić zagrożenia dla konsumentów. Jednakże biorąc pod uwagę właściwości toksyczne badanych związków i ich tendencję do bioakumulacji w tkankach ludzi, mleko i jego produkty powinny podlegać stałej kontroli.
    Of the many chemicals occurring in the natural environment a large part is released from the industry and households. Only a small number of chemical contaminants is regularly examined and monitored. This group includes chloroorganic compounds called dioxins. Due to their physico-chemical properties, these compounds may cumulate in animal tissues rich in fat and may pass to the milk during lactation. Milk and its products, similarly to the food of animal origin, are considered a major source of human exposure to dioxins. To reduce the exposure of the population, the maximum acceptable limits for dioxins in milk and dairy products were established. Food is subject to systematic control. In 2009 and 2010, 218 milk and milk products samples were analyzed for the presence of dioxins and related compounds using a biological screening method. Samples were collected from local dairies. The necessity of food control results from the law on food safety and the individual requirements of the countries to which the product is exported. Tested materials included: raw milk (46 samples), milk powder, full (20) and skimmed (78), cheese (39) and butter (35). It was found that dioxins, furans and dl-PCBS levels were low, and did not exceed the limits laid down in Commission Regulation (EC) 1881/2006 (the limit for the sum of PCDDs and PCDFs is 3 pg WHO-TEQ/g fat, and that for the sum of PCDDs, PCDFs and dl-PCBs is 6 pg WHO-TEQ/g fat). Of 218 samples examined, 198 contained dioxins below 50% of the permitted limit. The highest measured concentration of PCDD/PCDFs was 2.22 pg WHO-TEQ/g fat in a sample of whole milk powder. The highest content of the tested compounds (sum of PCDDs, PCDFs and dl-PCBs) was found in one butter sample (3.73 pg WHO-TEQ/g fat). Dioxins and related compounds found in samples of milk and dairy products were not a hazard to consumers because their concentrations are low. However, taking into account the toxicity of the tested compounds and their tendency to bioaccumulation in the tissues of humans, milk and dairy products should be subject to permanent monitoring.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 696-699
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość dioksyn w rybach z wybranych polskich rzek i jezior
    The content of dioxins in fish from the selected polish water reservoirs
    Autorzy:
    Piskorska-Pliszczyńska, J.
    Mikołajczyk, S.
    Maszewski, S.
    Warenik-Bany, M.
    Baran, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/127352.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dioksyny
    furany
    PCB
    ryby słodkowodne
    stężenie
    dioxins
    furans
    PCBs
    freshwater fish
    concentration
    Opis:
    Dioksyny są grupą chloroorganicznych związków toksycznych dla ludzi. Do grupy tej zaliczamy siedem kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD), dziesięć polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF) oraz dwanaście dioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli (dl-PCB). Głównym źródłem narażenia dla człowieka jest żywność pochodzenia zwierzęcego (ponad 80%). Ponieważ ryby stanowią część naszej diety, ze względu na bezpieczeństwo i zdrowie konsumentów wiedza o stopniu ich zanieczyszczenia jest bardzo ważna. W Europie prowadzono wiele badań nad zanieczyszczeniem dioksynami i PCB ryb pochodzących z różnych rzek i akwenów. Brak informacji o poziomie stężeń tych związków w rybach pochodzących z polskich wód śródlądowych stał się jedną z przyczyn podjęcia projektu badawczego, którego celem jest określenie poziomów dwudziestu dziewięciu kongenerów dioksyn i PCB w tkance mięśniowej ryb wolno żyjących. Badaniu poddano 48 próbek: leszcza (Abramis brama), sandacza (Sander lucioperca), szczupaka (Esox lucius), bolenia (Aspius aspius), płoci (Rutilus rutilus), okonia (Perca fluviatilis), złowionych w pięciu rzekach i jeziorach w Polsce: rzekach Wkrze (Żuromin), Brdzie (Człuchów), Wiśle (Nowy Dwór Mazowiecki i Kraków), Zbiorniku Rybnickim (Rybnik) oraz Jeziorze Łańskim (Olsztyn). Analizy chemiczne wykonano metodą rozcieńczeń izotopowych przy użyciu zestawu chromatografu gazowego z wysokorozdzielczym spektrometrem mas (HRGC-HRMS). W badanych próbkach tkanek ryb nie stwierdzono obecności dioksyn w stężeniach przekraczających dopuszczalne limity, które dla ryb zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. wynoszą odpowiednio 4 pg WHO-TEQ dla PCDD/PCDF i 8 pg WHO-TEQ dla PCDD/PCDF i dl-PCB na gram świeżej masy (ś.m.). W wodach uznanych za ekologicznie czyste, tj. Brda, Wkra, Jezioro Łańskie, stężenia oznaczonych związków występowały na bardzo niskim poziomie, na granicy oznaczalności metody, która wynosi 0,13 pg WHO-TEQ/g ś.m. dla dioksyn i furanów, a dla sumy 29 kongenerów 0,33 pg WHO-TEQ/g ś.m. W wodach potencjalnie zanieczyszczonych (rzeka Wisła i Zbiornik Rybnicki) stężenia badanych związków były podwyższone w różnym stopniu w stosunku do wód czystych i w zależności od miejsca pobrania ryb przeważały PCDD, PCDF (Zbiornik Rybnicki) lub dl-PCB (rzeka Wisła). W rybach z Wisły złowionych w okolicach Krakowa, które zawierały najwyższe stężenia badanych związków, stwierdzono dl-PCB w stężeniach od 1,06 ± 0,18 do 2,86 ± 0,48 pg WHO-TEQ/g ś.m. Suma wszystkich kongenerów znajdowała się w zakresie od 1,33 ± 0,22 do 3,49 ± 0,58 pg WHO-TEQ/g ś.m. Podwyższone stężenia dioksyn w tkankach ryb złowionych w Wiśle na wysokości Krakowa, Nowego Dworu Mazowieckiego oraz ze Zbiornika Rybnickiego wskazują na skażenie środowiska wodnego dioksynami i PCB, w którym bytują ryby, oraz na istnienie źródeł tych związków chemicznych w pobliżu miejsc ich pobrania. Badania wykonano w ramach projektu badawczo-rozwojowego NCBR nr 12-0127-10/2010.
    Dioxins are a group of organochlorine compounds which are toxic to humans. This group includes seven congeners polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDD), ten polychlorinated dibenzofurans (PCDF), and twelve dioxin-like polychlorinated biphenyls (dl-PCB). The main source of exposure for humans is the food of animal origin (over 80%). Because fish are part of our diet, due to the safety and health of consumers, knowledge about their degree of pollution is very important. In Europe had many studies on pollution of dioxin and PCBs in fish from different rivers and water reservoirs. The lack of information on the level of concentrations of these compounds in fish originating from the Polish inland waters became one of the reasons for a research project, whose purpose is to define the levels of twenty nine congeners dioxins and PCBs in muscle of free-living fish. Forty nine samples of bream (Abramis brama), zander (Sander lucioperca), pike (Esox lucius), asp (Aspius Aspius), roach (Rutilus rutilus), perch (Perca fluviatilis) caught in Polish five rivers and reservoirs: the river Wkra (Zuromin), Brda (Czluchow), Vistula (Nowy Dwor Mazowiecki, and Cracow ), Rybnik Reservoir (Rybnik) and Lansk Lake (Olsztyn) were tested. Chemical analyzes were made using isotope dilution technique with high-resolution gas chromatograph and mass spectrometry detection (HRGC-HRMS). The results have showed there were no samples exceeding the maximum limits, which for the fish in accordance with Commission Regulation (EC) No. 1881/2006 of 19 December 2006 are set to 4 pg WHO-TEQ for PCDD/F and 8 pg WHO-TEQ for PCDD/F and dl-PCB per gram of fresh weight (f.w.). In waters classified as a clean: Brda, Wkra, Lanskie Lake, concentrations of compounds were very low, and were at the limit of quantification of the method, which is 0.13 pg WHO-TEQ/g f.w. for dioxins and furans and for the sum of 29 congeners 0.33 pg WHO-TEQ/g f.w. Potentially contaminated waters (the Vistula River and Rybnik Reservoir) concentrations of tested compounds were increased in varying degrees to the clean waters and depending on the place of collection of fish. PCDDs, PCDFs (Rybnik Reservoir) or dl-PCBs (Vistula River) were dominating compounds. The fish from the Vistula River the vicinity of Cracow, which contained the highest concentrations of tested compounds, dl-PCBs were found at concentrations of 1.06 ± 0.18 to 2.86 ± 0.48 pg WHO-TEQ/g f.w. The sum of all dioxin and dl-PCB congeners were in the range from 1.33 ± 0.22 to 3.49 ± 0.58 pg WHO-TEQ/g f.w. The elevated concentrations of dioxins in fish tissues from Vistula in Cracow and Nowy Dwor Mazowiecki vicinity as well as Rybnik Reservoir indicate contamination of the aquatic environment by dioxins and PCBs, and the existence of sources of these chemicals in the vicinity of fish collection.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 685-693
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dioksyny w procesach spalania odpadów medycznych
    Dioxins in incinerating hospital waste
    Autorzy:
    Szewczyńska, M.
    Ekiert, E.
    Makles, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/180928.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    dioksyny
    furany
    odpady medyczne
    emisja dioksyn
    dioxins
    furans
    medical waste
    dioxins emission
    Opis:
    Artykuł zawiera ogólne informacje dotyczące spalarni odpadów medycznych, między innymi z terenu województwa mazowieckiego, głównie pod kątem emisji dioksyn i furanów. Przedstawiono i omówiono również uzyskane wyniki analizy PCDDs/Fs w próbkach popiołów pobieranych z przyszpitalnych spalarni odpadów medycznych.
    This paper contains general information concerning hazardous waste incinerators in central Poland, mainly regarding the emissions of dioxins and furans. Moreover the results of PCDDs/PCDFs analysis in ash samples collected from hospital waste incinerators are also discussed.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2005, 9; 5-8
    0137-7043
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania nad zawartością furanu w przetworach dla niemowląt metodą chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
    Studies on the occurrence of furan in food for infants by gas chromatography with mass spectrometry method
    Autorzy:
    Minorczyk, M.
    Starski, A.
    Jedra, M.
    Gawarska, H.
    Sawilska-Rautenstrauch, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876363.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zywnosc dla niemowlat
    niemowleta
    zywienie czlowieka
    furany
    zawartosc furanu
    chromatografia gazowa
    spektrometria masowa
    Opis:
    Furan jest związkiem organicznym powstającym podczas obróbki termicznej żywności, w badaniach na zwierzętach wykazuje działanie kancerogenne. Celem pracy było badanie zawartości furanu w przetworach warzywnych i warzywno- -mięsnych przeznaczonych dla niemowląt. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS). Oznaczono zawartość furanu w 48 próbkach przetworów gotowych do spożycia. We wszystkich badanych próbkach wykryto furan w zakresie stężeń od 13,2 do 91,1 μg/kg, a średnia jego zawartość wynosiła 43,3 μg/kg. Dokonano oceny stopnia narażenia niemowląt na furan występujący w żywności. Oszacowana wielkość narażenia wyniosła od 0,23 do 1,77 μg/kg m.c./dzień przy średniej zawartości furanu w przetworach od 35,3 do 52,2 μg/kg i nie przekroczyła wartości ADI równej 2 μg/kg m.c./dzień.
    Furan is an organic compound formed during heat treatment. It has been shown to be carcinogenic in animal laboratory studies. The aim of this study was to determine the content of furan in vegetables and vegetable-meat products intended for infants. The testing system used during this study was gas chromatography coupled with mass spectrometry (GC/MS). The content of furan in 48 samples of processed food ready to eat has been determined. In all samples furan was detected within the range from 13.2 to 91.1 μg/kg, and its average value was 43.3 μg/kg. The paper estimate the exposure assessment of infants to furan found in food. The calculated exposure ranged from 0.23 to 1.77 μg/kg bw/ day with the average content of furan in ready to eat products ranged from 35.3 to 52.2 μg/kg. Exposure did not exceed the ADI value 2 μg/kg bw/day.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy spalania odpadów źródłem niebezpiecznych dla zdrowia i życia człowieka dioksyn, furanów i bifenyli
    Waste incineration processes as a source of hazarodus to human health dioxins, furans and biphenyls
    Autorzy:
    Sadowski, T.
    Świderski, G.
    Lewandowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/272155.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
    Tematy:
    odpady
    spalanie
    zagrożenie zdrowia
    dioksyny
    bifenyl
    furany
    waste
    incineration process
    human health
    dioxins
    furans
    biphenyls
    Opis:
    Artykuł przedstawia problemy związane z unieszkodliwianiem odpadów w procesie spalania. Najbardziej rozpowszechnioną metodą unieszkodliwiania odpadów powstających w placówkach zdrowotnych w Polsce jest spalanie. Jest to najdroższa ze znanych metod utylizacji, a także bardzo szkodliwa dla środowiska. Pomimo iż koszty utylizacji odpadów metodami alternatywnymi są znacznie niższe tylko nieliczne szpitale zainwestowały w tego typu instalacje. Jednym z powodów jest polskie prawo, które zabrania stosowania tych metod. Odpady medyczne zawierają znaczne ilości PCV, podobnie jak odpady z gospodarstw domowych. Podczas spalania tego tworzywa w niekontrolowanych warunkach powstają dioksyny, furany i bifenyle, które należą do najbardziej toksycznych trucizn. Ze względu na powszechnie stosowany proceder spalania odpadów w piecach domowych emisja tych substancji jest znaczna. W Polsce ponad połowa emitowanej ilości dioksyn pochodzi z procesów niekontrolowanego spalania. Innym równie istotnym źródłem są przestarzałe spalarnie odpadów medycznych. Przeprowadzone w latach 1996-2001 badania emisji dioksyn w 32 spalarniach odpadów medycznych wykazały, że 80% instalacji nie spełnia normy emisji. Liczne badania w latach 80-tych ubiegłego wieku wykazały kancerogenne oraz mutagenne działanie dioksyn. W ciągu ostatnich kilku lat udowodniono, że dioksyny i furany (PCDDs i PCDFs) oraz bifenyle (PCBs) mają bezpośredni wpływ na zakłócenie systemu wydzielania hormonalnego, głównie endokrynnego oraz replikacji kodu genetycznego.
    The article address issues related to waste handling in incineration processes. Incineration is the most common method of medical waste treatment in Poland. While being the most expensive of the known technologies This method is at the same time dangerous for the environment.
    Źródło:
    Problemy Ekologii; 2007, R. 11, nr 2, 2; 91-95
    1427-3381
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Akumulacja PCDD, PCDF, dl-PCB, ndl-PCB w rybach bałtyckich i slodkowodnych
    Accumulation of PCDD, PCDF, dl-PCB, ndl-PCB in baltic and freshwater fish
    Autorzy:
    Piskorska-Pliszczyńska, J.
    Maszewski, S.
    Warenik-Bany, M.
    Mikołajczyk, S.
    Wijaszka, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126494.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dioksyny
    furany
    PCB
    ryby bałtyckie
    ryby słodkowodne
    stężenie
    dioxins
    furan
    Baltic fish
    freshwater fish
    concentration
    Opis:
    Dioksyny należą do grupy związków toksycznych, niebezpiecznych dla zdrowia ludzi. Głównym źródłem narażenia na polichlorowane dibenzo-p-dioksyny (PCDD), polichlorowane dibenzofurany (PCDF), dioksynopodobne polichlorowane bifenyle (dl-PCB), popularnie zwane dioksynami, oraz niedioksynopodobne polichlorowane bifenyle (ndl-PCB) jest żywność pochodzenia zwierzęcego, w tym ryby. Celem pracy było porównanie bioakumulacji 35 kongenerów wyżej wymienionych grup związków w rybach bałtyckich i rybach słodkowodnych. W latach 2006-2009 przeprowadzono badania zanieczyszczenia ryb bałtyckich i ryb słodkowodnych kongenerami PCDD, PCDF, dl-PCB oraz ndl-PCB. Wykonano analizy 113 próbek ryb bałtyckich (śledź, łosoś i szprot) oraz analizy 40 próbek ryb słodkowodnych hodowlanych (karp i pstrąg). W badaniach zastosowano metodę wysokorozdzielczej chromatografii gazowej sprzężonej z wysokorozdzielczą spektrometrią mas (HRGC-HRMS). Wysoka rozdzielczość spektrometru mas, powyżej 10 000, pozwala na identyfikacje i oznaczenie ilościowe dioksyn i związków pokrewnych na poziomie setnych części pg/g. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że dioksyny, furany i PCB występują w większych stężeniach w rybach bałtyckich niż w rybach słodkowodnych. Poziom dioksyn jest 1,4 razy, furanów 10 razy, dl-PCB ponad 13 razy oraz ndl-PCB 12 razy wyższy w rybach bałtyckich. Dominującymi kongenerami dioksyn w rybach bałtyckich są OCDD, l,2,3,7,8PeCDD, l,2,3,4,6,7,8HpCDD, natomiast OCDD i l,2,3,4,6,7,8HpCDD w rybach slodkowodnych. Dominującymi kongenerami furanów w obu grupach ryb są 2,3,7,8 TCDF, 2,3,4,7,8PeCDF oraz w rybach bałtyckich także OCDF. Spośród dioksynopodobnych PCB w obu grupach przeważają kongenery 105 i 118, zaś spośród niedioksynopodobnych PCB kongenery 138 i 153. Średnie stężenia ndl-PCB w rybach bałtyckich wynoszą około 25 ng/g, natomiast w rybach słodkowodnych około 2,1 ng/g. Po uwzględnieniu współczynników toksyczności (WHO-TEFiwg) zawartość PCDD/F wyrażona w WHO-TEQ w rybach bałtyckich zbliża się często do limitu ostrzegawczego, który dla ryb wynosi 3 pg/g świeżej masy. Znacznie większa akumulacja dioksyn w rybach bałtyckich wynika z ich przebywania w zanieczyszczonym środowisku wodnym.
    Dioxins are a group of toxic substances hazardous to human health. The food of animal origin, including fish, is the main source of exposure to polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDD), polychlorinated dibenzofurans (PCDF), dioxin-like polychlorinated biphenyls (dl-PCB), commonly called dioxin and non-dioxin-like polychlorinated biphenyls (ndl-PCB). The aim of the study was to compare bioaccumulation of 29 dioxin congeners and 6 of ndl-PCBs in Baltic sea and freshwater fish. The pollution of Baltic and freshwater fish by PCDD, PCDF, dl-PCB and ndl-PCB was studied throughout years 2006-2009. Analysis of 113 samples of Baltic fish (herring, salmon and sprat) and 40 samples of farmed freshwater fish (carp and trout) were carried out To measure the concentrations, high resolution gaś chromatography coupled with high resolution mass spectrometry (HRGC-HRMS) was utilized. Mass spectrometer with resolution over 10 000 allows for the identification and quantification of dioxins and related compounds at the level of 0.01 pg/g. The study results have showed that dioxins, furans and PCBs are present in higher concentrations in Baltic than in the freshwater fish. Dioxin levels are more than l .4 times higher, furans l O times, dl-PCBs over 13 times and ndl-PCBs 12 times higher in the sea fish. The dominant dioxin congeners in Baltic fish were OCDD, 1,2,3,7,8 PeCDD and 1,2,3,4,6,7,8 HpCDD, while in freshwater fish OCDD and 1,2,3,4,6,7,8 HpCDD. Furan congeners dominating in both groups were 2,3,7,8 TCDF, 2,3,4,7,8 PeCDF and OCDF in Baltic fish additionally. Among the dioxin-like PCB congeners PCB-105 and PCB-118 were in the highest concentration while among the non-dioxin-like PCBs: PCB-138and 153. Average concentration of ndl-PCBs in Baltic fish was about 25 ng/g while in freshwater fish 2.1 ng/g. Using toxic equivalency factor (WHO-TEF1998), the content of PCDD/F in Baltic fish expressed in WHO-TEQ was approaching the action level, which for fish is 3 pg/g fresh weight. Significantly higher accumulation of dioxinsin Baltic fish was due to their presence in the polluted aquatic environment.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 2; 581-588
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postęp w diagnostyce cieplnych procesów zachodzących w izolacji papierowej transformatorów olejowych
    Progress in the diagnostics of thermal processes occurring in paper insulation of oil transformers
    Autorzy:
    Słowikowska, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/153850.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    izolacja papierowo-olejowa transformatora
    narażenia cieplne
    stopień polimeryzacji
    furany
    oil-paper transformer
    thermal aging
    degree of polymerization
    furans
    Opis:
    Omówiono prezentowane w ostatnich latach wyniki badań oraz doświadczenia eksploatacyjne umożliwiające rozszerzenie zakresu wykorzystania pomiarów związków furanu, a w szczególności 2-furfuralu (2FAL), w bezinwazyjnej diagnostyce transformatorów olejowych; poza akceptowaną powszechnie na tej podstawie diagnozą procesu starzenia izolacji papierowej, jaka występuje w normalnych warunkach pracy transformatorów, wskazano na możliwość rozszerzenia roli pomiarów 2FAL do oceny intensywności wolno rozwijających się przegrzań miejscowych. Możliwość tę uzyskano po przyjęciu następujących założeń: dwuetapowego rozwoju reakcji destrukcji izolacji papierowej oraz ograniczonego obszaru uzwojenia, w którym reakcja zachodzi ze zdwojoną szybkością w porównaniu do pozostałej jego części. Uzyskana przy tym założeniu, zależność 2FAL od DP różni się od przyjętej dla procesu starzenia. Przedstawiono przykłady potwierdzające zgodność ustalonej przez Pahlavanpour zależności z doświadczeniami eksploatacyjnymi. Wskazano ponadto na zasadność wykorzystania pomiaru fenolu, wykonywanego łącznie z pomiarem 2FAL, w celu uściślania lokalizacji przegrzania miejscowego; pomiar dotyczy transformatorów starszych generacji, zawierających elementy izolacyjne sycone żywicami fenolowymi.
    The paper discusses the lately presented results of research work and operational experience which widen the range of making use of measurements of furane compounds, and in particular of the 2-furfural (2FAL) in the noninvasive diagnostics of oil transformers. Apart from the commonly accepted on this basis diagnosis of the ageing process, which appears in normal transformer operation conditions, the possibility of widening the role of 2FAL measurements for evaluating the intensity of slowly developing local overheating is shown. This possibility was obtained under the following assumptions: two stage development of the paper insulation destruction reaction and a limited area of the winding in which the reaction occurs with double speed, as compared with the remaining part of it. The relationship of 2FAL on DP obtained under these assumptions, differs from the one adopted for the ageing process. The presented examples prove the conformity of the relationship stated by Pahlavanpour with exploitation experiences. Moreover, there is underlined the correctness of using measurement of phenol taken together with 2FAL measurement in order to locate more precisely the local overheating. The measurement concerns transformers of older generation containing insulation elements saturated with phenol resins.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2011, R. 57, nr 4, 4; 401-405
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogólne problemy emisji polichlorowanych dibenzodioksyn i polichlorowanych dibenzofuranów
    Autorzy:
    Sokołowski, Mieczysław.
    Śliwakowski, Maciej.
    Powiązania:
    Biuletyn Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii, 1994, nr 2, s. 41-53
    Data publikacji:
    1994
    Tematy:
    Skażenia chemiczne materiały konferencyjne
    Środki trujące bezpieczeństwo materiały konferencyjne
    Środowisko człowieka higiena i ochrona materiały konferencyjne
    Dioksyny materiały konferencyjne
    Furany materiały konferencyjne
    Opis:
    Tab.; Materiały z konferencji "Ochrona wojsk i ludności oraz środowiska naturalnego przed skażeniami"; Bibliogr.; Streszcz.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Związki kształtujące bukiet zapachowy sera ementalskiego
    Compounds forming odour of emmental cheese
    Autorzy:
    Pluta-Kubica, A.
    Domagala, J.
    Gasior, R.
    Wojtycza, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/828488.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    sery
    sery podpuszczkowe
    sery dojrzewajace
    sery podpuszczkowe dojrzewajace
    produkcja serow
    zwiazki lotne
    ketony
    alkohole
    weglowodory
    aldehydy
    furany
    kwasy tluszczowe
    wlasciwosci sensoryczne
    wlasciwosci zapachowe
    zwiazki zapachowe
    odoranty
    Opis:
    Ser ementalski jest produktem spożywczym znanym i cenionym nie tylko w Szwajcarii, skąd pochodzi, ale i poza jej granicami. Obecnie produkowany jest w wielu krajach Europy, jak: Niemcy, Francja, Austria, Finlandia, Holandia i Polska. Konsumenci cenią go przede wszystkim za wyjątkowe właściwości sensoryczne, w tym słodki, orzechowy i owocowy zapach. W niniejszej pracy opisano czynniki wpływające na profil związków lotnych serów ementalskich, a także scharakteryzowano tworzące go grupy substancji. Zwrócono uwagę na alkohole, aldehydy, ketony, estry, węglowodory, laktony, furany, terpeny, substancje zawierające azot czy siarkę, a także kwasy tłuszczowe. Omówiono również pochodzenie związków lotnych w ementalerach i przemiany, jakim podlegają podczas produkcji tych serów. Badania olfaktometryczne wskazują, że tylko niewielka część substancji tworzących profil związków lotnych jest aktywna zapachowo, a spośród nich jeszcze mniejsza grupa istotnie wpływa na kształtowanie charakterystycznego bukietu zapachowego serów. W ostatnich latach opublikowano szereg prac poświęconych analizie związków lotnych i substancji zapachowych w serach ementalskich, jednak brak jest publikacji zawierającej zestawienie odorantów charakterystycznych dla tego rodzaju sera, wskazującej kluczowe związki zapachowe. Z tego względu w pracy przedstawiono wykaz substancji lotnych aktywnych zapachowo w ementalerach. Wśród nich wskazano związki, które uważa się za kluczowe dla zapachu tych serów, tj. 3-metylobutanal, heptan-2-on, 1-okten-3-on, diacetyl, maślan etylu, kapronian etylu, izowalerian etylu, δ-dekalakton, furaneol, homofuraneol, skatol, metional oraz kwas propionowy. Przedstawiono także deskryptory zapachowe, którymi są określane poszczególne związki identyfikowane w serach ementalskich, mające wpływ na ich właściwości zapachowe.
    Emmental cheese is a food product well known and valued not only in Switzerland, where it comes from, but also beyond its borders. Currently, it is manufactured in many European countries, such as Germany, France, Austria, Finland, Netherlands, and Poland. Consumers appreciate it, primarily, for its exceptional organoleptic features, including sweet, nutty, and fruity odour. In this review, the factors were characterized to impact the profile of volatile compounds of Emmental cheese as well as the groups of substances forming it. Attention was drawn to alcohols, aldehydes, ketones, esters, hydrocarbons, lactones, furans, terpenes, nitrogen and sulphur-containing substances, as well as fatty acids. Furthermore, the origin of volatile compounds in Emmental cheese was discussed as were the changes they underwent during manufacturing. The olfactometric studies indicate that only a small part of the profile-forming volatiles is odour-active and, amongst them, even a smaller group significantly impact the development of typical odour of the cheese. In recent years, a number of papers dealing with the analysis of volatile and odouractive compounds in Emmental cheese were published; however, there is no review published containing a compendium of odourants typical for this type of cheese and pointing out the key odour-active volatiles. Therefore, in this paper was presented a list of odour-active volatile compounds in Emmental cheese. Among them, there were highlighted the substances considered as key odourants in this type of cheese, i.e.: 3-methylbutanal, heptan-2-one, 1-octen-3-one, diacetyl, ethyl butyrate, ethyl caproate, ethyl isovalerate, δ-decalaktone, furaneol, homofuraneol, skatole, methional, and propionic acid. Moreover, there were depicted the odour descriptors descriptive of particular odour-active compounds identified in Emmental cheese.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2017, 24, 4
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies