Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "catholic clergy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 61
Tytuł:
„A najprzód Najwyższemu Stwórcy za wszystkie dobrodziejstwa składam dzięki…” Duchowieństwo eparchii przemyskiej wobec Boga i religii w świetle testamentów 1817–1827
“In the first place, I give thanks to the Supreme Creator for all the blessings...” The attitude of clergy of the Przemyśl Eparchy towards God and religion in the light of last wills from 1817–1827
Autorzy:
Lecyk, William
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348391.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
testamenty
duchowieństwo greckokatolickie
eparchia przemyska
religijność
last wills
Greek Catholic clergy
Przemyśl eparchy
religiosity
Opis:
Artykuł odnosi się do religijności duchowieństwa greckokatolickiego z terenu eparchii przemyskiej. Analizę oparto na testamentach duchownych z lat 1817–1827 z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu. Elementy religijne występują najczęściej w formie inwokacji dewocyjnej, krótkiej refleksji, będącej pozostałością staropolskiej arengi, w dyspozycjach pogrzebowych oraz w postaci motywu „sądu boskiego” i błogosławieństwa. Analiza wykazała, że wspomniane elementy nie są powszechne w badanych testamentach, a treść z reguły ograniczona. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, jakie są powody tego zjawiska oraz co analizowane testamenty przekazują na temat religijności tej grupy społecznej.
The article focuses on the religiousness of the Greek Catholic clergy in the area of the Przemyśl Eparchy. The analysis is based on the last wills of clergy members from the years 1817– 1827, sourced from the State Archive in Przemyśl. Religious elements appear most frequently in the form of devotional invocations, brief reflections reminiscent of old Polish arengae (preambles), funeral dispositions, and references to the “divine judgment” motif and blessings. The analysis reveals that these elements are not common in the examined wills, and their content is usually limited. The author seeks to answer the question of the reasons behind this phenomenon and what insights the analyzed last wills provide about the religiousness of this social group.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 74-94
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krąg rodzinny dziekana bytowskiego ks. kan. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego (1756-1813)
The Family Circle of the Dean of Bytow, Rev. Canon Jakub Antoni Chrabkowski, (1756-1813)
Autorzy:
Rembalski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22858171.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Diocese of Wloclawek
Kashubia
Catholic clergy
will
genealogy
Diecezja włocławska
testament
genealogia
Kaszuby
duchowieństwo katolickie
Opis:
W końcu XVIII i na początku XIX w. w kilku parafiach katolickich na Kaszubach posługę kapłańską pełniło trzech księży o nazwisku Chrab(p)kowski: Jakub Antoni, Tomasz Józef i Kazimierz. Dotychczas tylko pierwszy z nich doczekał się biogramów w pracach naukowych. O pozostałych dwóch niewiele było wiadomo. Odnalezienie testamentu ks. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego w Archiwum Państwowym w Szczecinie oraz kwerenda w zachowanych księgach metrykalnych, pozwoliła na ustalenie powiązań rodzinnych pomiędzy tą trójką księży. Okazało się, że Jakub Antoni i Tomasz Józef to bracia, zaś Kazimierz to ich bratanek. Wszyscy oni urodzili się w królewskiej wsi Tuszkowy na Kaszubach, w rodzinie wolnych sołtysów.     
At the end of the 18th century and the beginning of the 19th century, three priests called Chrab(p)kowski served as priests in several Catholic parishes in Kashubia: Jakub Antoni, Tomasz Józef and Kazimierz. So far, only the first of these priests has been described in scholarly works. Little was known about the other two. By finding the last will and testament of Father Jakub Antoni Chrabkowski in the State Archive in Szczecin, and by searching in the registry books, it was possible to establish family connections between these three priests. It turned out that Jakub Antoni and Tomasz Józef were brothers, while Kazimierz was their nephew. They were all born in the royal village of Tuszkowy in Kashubia, to a family of village leaders.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2023, 52; 98-111
0137-4338
2720-7102
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Likwidacja Kościoła katolickiego obrządku wschodniego w południowo-zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego za panowania cesarza Mikołaja I (lata 30. XІX wieku)
Liquidation of the Catholic Church of the Eastern Rite in the Southwestern Governorates of the Russian Empire during the reign of emperor Nicholas I (1930s)
Autorzy:
Bilyk, Viktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098243.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Katholische Kirche des östlichen Ritus (Griechisch-Orthodoxe)
Orthodoxe Kirche
Bischof
Klerus
"Akt der Wiedervereinigung"
Synode
Eastern Rite Catholic Church (Greek Orthodox)
Orthodox Church
bishop
clergy
“act of reunion”
synod
Kościół katolickiego obrządku wschodniego (greckounicki)
Cerkiew prawosławna
biskup
duchowieństwo
„akt ponownego zjednoczenia”
Opis:
W artykule przedstawiono politykę władz rosyjskich zmierzającą do ograniczenia pola działania Kościoła katolickiego obrządku wschodniego (dawniej greckounickiego czy unickiego) i jego stopniowej likwidacji w latach 30. XIX wieku, a także pokazuje przygotowanie „aktu ponownego zjednoczenia” w 1839 roku. W latach 1794–1796 trwał intensywny proces „przyłączania” unitów do Cerkwi prawosławnej. Okres od 1797 roku do połowy lat 20. XIX wieku charakteryzuje się osłabieniem presji władz na Kościół katolickiego obrządku wschodniego. W drugiej połowie lat 20. XIX wieku władze rosyjskie zaostrzyły swoją politykę wobec Kościoła katolickiego obrządku wschodniego i zaczęły przygotowywać grunt pod jego ostateczne zjednoczenie z Cerkwią prawosławną. W proces likwidacji Kościoła katolickiego obrządku wschodniego zaangażowani byli także hierarchowie unici. Szczególną rolę odegrał biskup litewski Józef Siemaszko. Z pomocą biskupa białoruskiego Wasilija Łużyńskiego i biskupa brzeskiego, wikariusza diecezji litewskiej Antoniego Zubko zwołał on w 1839 roku w Połocku synod biskupów i kleru unickiego, na którym podjęto decyzję „ponownie zjednoczyć” Kościół katolickiego obrządku wschodniego z Cerkwią prawosławną.
The article outlines the Russian government’s policy of limiting the field of action of the Eastern Rite Catholic Church (formerly Greek Orthodox or Uniate) and its gradual liquidation in the 1830s, and shows the preparation of the “act of reunification” in 1839. As is well known, in 1794–1796 there was an intensive process of “joining” the Uniates to the Orthodox Church. The period from 1797 to the mid-1920s is characterized by weakening of government pressure on the Eastern Rite Catholic Church. In the second half of the 1820s, the Russian authorities tightened their policy toward the Eastern Rite Catholic Church and began to prepare the ground for its eventual unification with the Orthodox Church. The Uniate hierarchs were also involved in the process of liquidating the Eastern Rite Catholic Church. A special role was played by Lithuanian Bishop Józef Siemaszko. With the help of Belarusian Bishop Wasilij Łużyński and the Bishop of Brest, Vicar of the Diocese of Lithuania Antoni Zubko convened a synod of Uniate bishops and clergy in Polotsk (Połock) in 1839, at which it was decided to “reunite” the Eastern Rite Catholic Church with the Orthodox Church.
Der Artikel schildert die Politik der russischen Behörden, den Aktionsradius der katholischen Kirche des östlichen Ritus (ehemals griechisch-orthodox oder uniert) einzuschränken, sowie ihre allmähliche Auflösung in den 1830er Jahren und zeigt die Vorbereitung des "Wiedervereinigungsakts" von 1839. Zwischen 1794 und 1796 gab es einen intensiven Prozess des "Anschlusses" der Unierten an die orthodoxe Kirche. Die Zeit von 1797 bis Mitte der 1820er Jahre ist durch eine Abschwächung des Drucks der Behörden auf die katholische Kirche des östlichen Ritus gekennzeichnet. In der zweiten Hälfte der 1820er Jahre verschärften die russischen Behörden ihre Politik gegenüber der katholischen Kirche des östlichen Ritus und begannen, den Boden für ihre eventuelle Vereinigung mit der orthodoxen Kirche zu bereiten. Auch die unierten Hierarchen waren an der Auflösung der katholischen Kirche des östlichen Ritus beteiligt. Der litauische Bischof Jozef Siemaszko spielte dabei eine besondere Rolle. Mit Hilfe des weißrussischen Bischofs Wassili Luschinski und des Bischofs von Brest, des Vikars der litauischen Diözese Anton Zubko, berief er 1839 eine Synode der unierten Bischöfe und Geistlichen in Polotsk ein, auf der die "Wiedervereinigung" der katholischen Kirche des östlichen Ritus mit der orthodoxen Kirche beschlossen wurde.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2023, 30; 221-233
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Percepcja duchowieństwa katolickiego, jako grupy zawodowej w świetle materiałów operacyjnych i szkoleniowych SB za lata 1963–1989
Perception of the catholic clergy as a professional group in the light of operational and training materials of the Polish Security Service (1963–1989)
Autorzy:
Białecki, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31038732.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
operational records
Catholic clergy files
social security officers
anticlerical propaganda
figurehead
operational techniques
social perception of priests
teczki ewidencji operacyjnej
kartoteka księży katolickich
funkcjonariusze SB
propaganda antyklerykalna
figurant
technika operacyjna
obraz kapłana
Opis:
Perymetrem mechanizmów ingerencji przez Służbę Bezpieczeństwa w autentyczność percepcji duchowieństwa są socjotechniczne zabiegi przy manipulacji techniką operacyjną. Z problemem kreowania wizerunku przychodzi mierzyć się na niwie narracji historycznej w obrębie aspektu operacyjnej inwigilacji kapłana, która relatywizuje jego społeczną rolę, jaką ma do spełnienia w realiach PRL. Zjawisko to odcisnęło swoje piętno, erodujące ład sytemu ustrojowego, jak też konsolidujące siły mu przeciwne w czasach kryzysów władzy. Formuła analitycznej kompilacji ma na celu określenie etykiet przypisanych duchownym z użyciem schematu rozpracowywania przy rozwijaniu rudymentów pracy funkcjonariuszy SB. Upatrywanie czynników destabilizacji społecznej wśród księży warunkowało epatowanie propagandą „tropienia wroga”. Zestawiane przez autora studium przypadków stanowi propozycję interpretacyjną dla hermeneutyki źródeł. Badanie zabezpieczenia operacyjnego księży, weryfi kują odsłaniane instrukcje aparatu represji.
The perimeter of the mechanisms of interference by the Polish People’s Republic security service in the authenticity of the perception of the clergy are socio-technical manipulations of operational techniques. The problem of image creation has to be dealt with in the fi eld of historical narration within the aspect of operational surveillance of the individual priest, which relativises his social role to be fulfi lled in the realities of the former Polish state. This phenomenon left its mark, eroding the order of the political system, as well as consolidating the forces opposing it in times of crises of power. The formula of the analytical compilation is aimed at defi ning the labels ascribed to the clergy with the use of a scheme of dissection while developing the rudiments of the work of the security service offi cers. The identifi cation of the factors of social destabilisation among priests was conditioned by the propaganda of ‘tracking down the enemy’. The case studies compiled by the author constitute an interpretative proposal for the hermeneutics of sources. The study of the operational security of priests verifi es the uncovered instructions of the apparatus of repression.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2023, 57; 27-46
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postanowienie o stopniu dozoru i opieki rządu nad duchowieństwem z 6/18 marca 1817 r.
The decision on the degree of government supervision and protection concerning the clergy of 6/18 March 1817
Autorzy:
Wolnicki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14970737.pdf
Data publikacji:
2022-07-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kingdom of Poland
Government Commission for Clergy Affairs and Public Enlightenment
clergy
Catholic Church
religious freedom
Królestwo Polskie
Komisja Rządowa Spraw Duchownych i Oświecenia Publicznego
duchowieństwo
Kościół katolicki
wolność religijna
Opis:
Postanowienie o stopniu dozoru i opieki rządu nad duchowieństwem rzymskokatolickim i funduszami przez nich posiadanymi zostało podpisane przez cara Aleksandra I 6/18 marca 1817 r. Nigdy jednak nie zostało ogłoszone w Dzienniku Praw Królestwa Polskiego. Mimo to obowiązywało przez cały okres zaborów. Regulowało status prawny, nie tylko duchowieństwa, ale także Kościoła katolickiego jako instytucji religijnej w sprawach: kontaktów ze Stolicą Apostolską, komunikacji duchowieństwa z rządem, obsadzania urzędów kościelnych i przyjmowania do zakonów, karności kościelnej oraz funduszów kościelnych. Do przestrzegania tego aktu prawnego zobowiązano wyraźnie wskazane w nim podmioty w hierarchicznym ustroju Kościoła katolickiego oraz władze administracyjne Królestwa Polskiego różnych szczebli z Komisją Rządową Spraw Duchownych i Oświecenia Publicznego na czele.
The decision on the degree of government supervision and protection concerning the Roman Catholic clergy and the funds in their possession was signed by Tsar Alexander I on 6/18 March 1817. However, it was never published in the Journal of Laws of the Kingdom of Poland. Nevertheless, it was in force throughout the entire period of the partitions. It regulated the legal status of not only the clergy but of the Catholic Church as a religious institution in the matters of: contacts with the Holy See, communication between the clergy and the government, making appointments to church offices, admissions to religious orders, church discipline, and church funds. Compliance with this legal act was binding and the entities in the hierarchical structure of the Catholic Church and the administrative authorities of the Kingdom of Poland at various levels, especially the Government Commission for Religious Affairs and Public Enlightenment, were clearly indicated in this context.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2022, 74, 1; 173-190
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład osobowy kapituły kolegiackiej w Środzie w pierwszej połowie XVIII w.
The personnel composition of the collegiate chapter in Środa in the first half of the 18th century
Autorzy:
Lis, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139261.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Środa
kapituła kolegiacka
duchowieństwo
XVIII wiek
Kościół katolicki
collegiate chapter
clergy
18th century
Catholic Church
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcono strukturze i składowi personalnemu kapituły kościoła kolegiackiego w Środzie w 1. poł. XVIII w., będącej swego czasu jedną z bardziej prestiżowych korporacji duchownych na terenie Rzeczypospolitej. Po krótkim wstępie ukazującym dotychczasowy stan badań oraz wykorzystane źródła, w trzech kolejnych częściach pokrótce opisano początki kapituły średzkiej, uposażenie oraz prawa i obowiązki prałatów i kanoników, a także kwestie związane m.in. z obsadą prebend, kumulacją beneficjów oraz analizą materiału.
The article presents the structure and personnelcomposition of the collegiate chapter in Środa in the first half of the 18th century. This was one of the most prestigious ecclesiastical bodies in the Polish-Lithuanian Commonwealth. After a brief introduction showing the current state of research on the history and related sources, the following three parts shortly describe the beginnings of the chapter in Środa, the salaries, rights and obligations of prelates and canons. Moreover, the author discusses the issues related to the staffing of prebends, the accumulation of benefices, and the interpretation of archival sources.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 221-232
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Straty osobowe duchowieństwa katolickiego na ziemiach polskich pod okupacją radziecką 1944-1955
Deaths among the Catholic Clergy on the Polish Territory under Soviet Occupation (1944-1955)
Autorzy:
Żurek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152486.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
kościół katolicki
duchowni
obrządek łaciński
obrządki wschodnie
metropolia lwowska
metropolia wileńska
metropolia wrocławska
metropolia mohylewska
metropolia praska
okupacja radziecka
ofiary śmiertelne
druga wojna światowa
metropolia ołomuniecka
Catholic Church
clergymen
Catholic Clergy
Latin rite
Eastern rites
Lviv metropolis
Vilnius metropolis
Wrocław metropolis
Mogilev metropolis
Prague metropolis
Olomouc metropolis
Soviet occupation
World War II
WWII
Second World War
mortality fatal victims
Opis:
Artykuł przeglądowy powstał na podstawie literatury przedmiotu, poświęcony został zagadnieniu ofiar śmiertelnych wśród katolickiego duchowieństwa w okresie II wojny światowej oraz powojennym, w związku ze zmianą granic politycznych i represjami okupacyjnych władz radzieckich. Autor omawia liczebność kadr duchownych na objętym tematyką obszarze oraz charakteryzuje przyjęty podział stref okupacyjnych w tytułowym okresie: polskie metropolie wschodnie, wileńską oraz lwowską, których obszar został w większości wcielony do nowych republik radzieckich (Litewskiej, Białoruskiej i Ukraińskiej SRR); obszar Polski centralnej (metropolie warszawską i krakowską); obszar nowych polskich ziem zachodnich i północnych, wcielonych w roku 1945 do państwa polskiego (niemiecką metropolię wrocławską wraz z fragmentami archidiecezji praskiej i ołomunieckiej na Śląsku oraz diecezję gdańską). W artykule przedstawiono krótko dane biograficzne duchownych, którzy ponieśli śmierć w wyniku bezpośrednich działań władz okupacyjnych (żołnierzy Armii Czerwonej i funkcjonariuszy radzieckiego aparatu bezpieczeństwa) oraz omówiono na tle porównawczym statystyki tych strat. W aneksie zawarto zestawienia statystyczne w tabelach, mapy poglądowe granic diecezji oraz strat w podziale na metropolie kościelne.
This review article, based on literature on the subject, describes fatal victims among the Catholic clergy during World War II and the post-war period in relation to the change of political borders and repercussions of the Soviet occupation authorities. The author presents a numerical status of the Catholic clergy personnel on the territory under discussion as well as characterizes adopted division into occupation zones in the period of 1944-1955: Polish eastern metropolises, Vilnius and Lviv, the area of which was vastly incorporated into the new Soviet republics (Lithuanian, Byelorussian and Ukrainian Soviet Socialist Republics); the region of central Poland (metropolises of Cracow and Warsaw); and the new Polish western and northern territories incorporated into the Polish state in 1945 (German metropolis of Wrocław with the parts of the Prague and Olomouc archdiocese in Silesia as well as the Gdańsk diocese). The article juxtaposes briefly the biographies of the clergymen who died because of direct activities of the occupation powers (i.e. the Red Army soldiers or the officers of the Soviet security services) as well as comparatively discusses the statistics of these deaths. The statistics are presented in tables in the annex. The overview maps show diocesan boundaries and the deaths categorised by church metropolis.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 1, 17; 119-163
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cenzurowanie organu urzędowego kurii gorzowskiej w latach 1957–1959. Fragment polityki antykościelnej PRL
Censorship of the official body of the Gorzow (Gorzów) curia in the years 1957–1959. Fragment of the anti-Church policy of the PRL
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011228.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kommunismus
Zensur
Klerus
Zeitschriften
Katholische Kirche
Ordinariat Gorzów
Communism
censorship
clergy
magazines
the Catholic Church
the Ordinariate of Gorzow (Gorzów)
komunizm
cenzura
duchowieństwo
czasopisma
Kościół katolicki
ordynariat gorzowski
Opis:
Komunizm to system totalitarny, który chciał nadzorować wszystkie sfery życia publicznego, a w niektórych przypadkach także prywatnego obywateli. Jedną z instytucji wypełniających to zadanie była cenzura, funkcjonująca we wszystkich krajach tzw. demokracji ludowej. Nadzorowała ona przekaz słowny i pisany, czyli przekaz prawdy, która uległa wcześniejszej infiltracji oraz manipulacji. Ostatnim legalnym obszarem wolnego słowa w Polsce pozostawał Kościół katolicki prowadzący także działalność publicystyczną m.in. w formie czasopism oraz organów urzędowych. Przy czym te ostatnie były skierowane do duchowieństwa i przekazywały informacje kurialne, pastoralne oraz wiedzę teologiczną. W przypadku ordynariatu gorzowskiego, którego obszar obejmował 1/7 kraju, były to najpierw od 1945 roku zarządzenia, a od 1957 roku „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”. Zadaniem cenzury był nadzór nad treścią zawartą w kolejnych numerach. Usuwano fragmenty lub nawet całe artykuły, które zdaniem cenzora były sprzeczne z interesem reżimu. Zespół Delegatury Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Zielonej Górze znajdujący się w zasobie Archiwum Państwowego jest w znacznym stopniu wybrakowany, stąd autor, prezentując przykłady ingerencji w działalność wydawniczą „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”, skupił się tylko na latach 1957–1959.
Communism, a totalitarian system that wanted to oversee all spheres of public life and in some cases also of private citizens. One of the institutions fulfilling this task was censorship, functioning in all countries of the so-called People’s Democracy. It supervised verbal and written communication, i.e. the transmission of truth which had been previously infiltrated and manipulated. The Catholic Church remained the last area of free speech in Poland, conducting also journalistic activities of official bodies or these in the form of magazines, wherein the first were directed to the clergy providing on the one hand curial and pastoral information and on the other theological knowledge. In the case of the Ordinariate of Gorzow (Gorzów), which covered 1/7 of the country, these were first Orders from 1945, and from 1957 Gorzowskie Wiadomości Kościelne. The task of censorship was to supervise the content of subsequent issues. Excerpts or even entire articles, that according to the censor were contrary to the interests of the regime, were removed. The resources of the Zielona Gora (Zielona Góra) Delegacy of the Office Controlling the Press, Publications and Spectacles, collected in the State Archives are largely incomplete, hence the author, presenting examples of interference in the publishing activity of Gorzowskie Wiadomości Kościelne, focused only on the years 1957–1959.
Der Kommunismus ist ein totalitäres System, das alle Bereiche des öffentlichen Lebens und in einigen Fällen auch das Privatleben der Bürger überwachen wollte. Zu den Institutionen, die diese Aufgabe erfüllten, gehörte die in allen Ländern tätige Zensur, die sog Volksdemokratie. Sie überwachte die mündliche und schriftliche Kommunikation, also die Übermittlung der zuvor unterwanderten und manipulierten Wahrheit. Der letzte Rechtsraum der freien Meinungsäußerung in Polen war die katholische Kirche, die auch journalistische Aktivitäten durchführte, darunter in Form von Zeitschriften und offiziellen Stellen. Letztere richteten sich an den Klerus und vermittelten kuriale und pastorale Informationen sowie theologisches Wissen. Im Fall des Ordinariats Gorzów, dessen Gebiet 1/7 des Landes umfasste, waren dies erste Verordnungen von 1945 und von 1957 "Gorzowskie Wiadomości Kościelne". Die Zensuraufgabe bestand darin, den Inhalt der nachfolgenden Ausgaben zu überwachen. Fragmente oder gar ganze Artikel, die laut Zensur gegen die Interessen des Regimes verstoßen, wurden entfernt. Das Team der Delegation des Amtes für die Kontrolle von Presse, Veröffentlichungen und Aufführungen in Zielona Góra, das sich in den Ressourcen des Staatsarchivs befindet, ist weitgehend mangelhaft, daher der Autor, der Beispiele für Eingriffe in die Veröffentlichungstätigkeit von "Gorzowskie Wiadomości Kościelne", konzentriert sich nur auf die Jahre 1957–1959.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 423-434
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślubowanie duchowieństwa w województwie wrocławskim na wierność Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i Jej Rządowi w kwietniu 1953 r. oczami aparatu represji
Autorzy:
Klementowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185035.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
Catholic Church
security apparatus
the pledge of 1953
repressions
clergy
Opis:
The Decree of February 9, 1953 on appointments of clergy to church positions was a legal act crowning a broad array of actions aiming at subjugation of the Catholic Church to the communist authorities by forcing the clergy to make a pledge of allegiance to the state, and by gaining influence on filling church positions. This problem is presented through a reconstruction of the realization of the act of making the pledge – on the example of Lower Silesia and from the point of view of the political police. The pledge action was for the security apparatus not only another task within the scope of its responsibilities, but also an opportunity to build up its own position in the power structures of a totalitarian state. In the current study, lists of priests allowed and not allowed to make the pledge were reconstructed; the author describes the selection process of the clergy members, how did the involved priests react and – in the end – what meaning the whole operation had for the security apparatus. The conclusions are presented in the context of a stereotypical view that repressions against the Catholic Church were unusually harsh.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2021, 76, 4; 35-93
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The term “minister” under the Polish Code of Criminal Procedure as applicable to the Roman Catholic Church
Termin „duchowny” z polskiego Kodeksu postępowania karnego dla Kościoła rzymskokatolickiego
Autorzy:
Jakubiak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098376.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
artykuł 178 pkt 2 k.p.k
zakaz dowodowy
duchowny
spowiedź
Kościół rzymskokatolicki
article 178 point 2 CCP
the clergy – penitent privilege
minister of religion
the Sacrament of Confession
the Roman Catholic Church
Opis:
W art. 178 pkt 2 k.p.k ustawodawca zapisał: „Nie wolno przesłuchiwaćjako świadków: (…) duchownego co do faktów, o których dowiedziałsię przy spowiedzi”. Ponieważ norma w nim zawarta odwołuje się doogólnych terminów (bo wspólnych dla wielu Kościołów i wspólnot religijnych), ale i za razem niezdefiniowanych w k.p.k., jak chociażby termin„duchowny”, stosowanie przedmiotowego zakazu dowodowego okazujesię napotykać na trudności interpretacyjne. Biorąc pod uwagę powyższe problemy, głównym celem, jaki przyświecał autorowi przy powstaniu tego artykułu, było określenie desygnatów terminu „duchowny” z art. 178 pkt 2 k.p.k dla Kościoła rzymskokatolickiego. Dla jego realizacji autor określił kryteria wewnętrzne i zewnętrzne omawianego pojęcia, co z kolei okazuje się nieodzowne w opisaniu zakresu podmiotowego przywołanej normy.
In Article 178 point 2 of the Polish Code of Criminal Procedure, the legislator recognises the clergy – penitent privilege and has provided that “a minister of religion may not be examined in the capacity of witness on information communicated to him during the a penitent’s confession.” Since this provision employs general terms (i.e. such as are common to many Churches and religious associations) which have not been defned in the Code of Criminal Procedure, including, for instance, the term “minister,” interpretative difficulties often occur with the implementation of the clergy – penitent privilege. Hence my main aim in this paper was to identify the referents of the term “minister” in Article 178 Section 2 of the Code as applicable to the Roman Catholic Church. To do this, I offer a discussion both of the internal and external criteria for the term “minister,” which turns out to be an indispensable step allowing me to go on to the description of the personal scope of these provisions.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 3; 337-359
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział duchowieństwa z Królestwa Polskiego w powstaniu styczniowym oraz represje popowstaniowe w źródłach z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych – zarys zagadnienia
Participation of the clergy from the Kingdom of Poland in the January Uprising and post-insurrection repressions in the sources from the holdings of the Central Archives of Historical Records. An outline of the issues
Autorzy:
Lewandowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364385.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
powstanie styczniowe
powstanie 1863-1864
duchowieństwo katolickie
zakony
manifestacje patriotyczne
represje
Archiwum Główne Akt Dawnych
AGAD
January Uprising
1863–1864 Uprising
Catholic clergy
religious orders
patriotic manifestations
repressions
Central Archives of Historical Records
Opis:
Katolickie duchowieństwo polskie odegrało znaczącą w rolę w kształtowaniu postaw społecznych w okresie przed wybuchem powstania styczniowego oraz podczas trwania tego zbrojnego zrywu narodu polskiego (także bezpośrednio w nim uczestnicząc). Ruch narodowy wsparła większość polskiego duchowieństwa niższego, które udział w powstaniu utożsamiało z obroną wiary. Znajduje to odzwierciedlenie zarówno w zachowanych w AGAD aktach polskiej Organizacji Narodowej, jak i spuściźnie kancelarii represyjnych urzędów rosyjskich działających w ramach tzw. Zarządu Wojenno-Policyjnego, powołanego w Królestwie Polskim do zwalczania ruchu rewolucyjnego, po ogłoszeniu w kraju 14 X 1861 r. stanu wojennego. Represje popowstaniowe szczególnie dotknęły księży i zakonników, uważanych za duchowych przywódców powstańców. Kilkudziesięciu z nich straciło życie w egzekucjach (przez rozstrzelanie lub powieszenie), a kilkuset skazano na katorgę albo zesłanie w głąb Rosji.
Polish Catholic clergy played a significant role in shaping social attitudes in the period before and during the January Uprising (including direct participation in the uprising). The national movement was supported by the majority of lower Polish clergy, who identified participation in the uprising with the defence of faith. This is reflected both in the records of the Polish National Organization preserved at the Central Archives of Historical Records (AGAD), and in the legacy of the repressive offices of Russian corps operating under the so-called War and Police Board, set up in the Kingdom of Poland to fight the revolutionary movement after martial law was declared in the country on the 14th October 1861. The post-Uprising repressions particularly affected priests and monks, who were regarded as the spiritual leaders of the insurgents. Several dozen of them lost their lives in executions (by shooting or hanging), and several hundred were sentenced to hard labour and exile deep into Russia.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 221-236
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład Kościoła katolickiego w Republice Litewskiej (1918-1940) w narrację o tworzeniu nowoczesnej Litwy
The Contribution of the Catholic Church to the Creation of a Story About Modern Lithuania in the Republic of Lithuania (1918–1940)
Autorzy:
Mačiulis, Dangiras
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602538.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kościół katolicki
duchowieństwo
okres międzywojenny
Republika Litewska (1918–1940)
pamięć zbiorowa
kultura pamięci
the Catholic Church
the clergy
the interwar period
the Republic of Lithuania (1918-1940)
collective memory
memory culture
Opis:
Powstaniu państwa litewskiego i utrwaleniu niepodległości Republiki Litewskiej (1918-1940) towarzyszyło kształtowanie odpowiedniej pamięci zbiorowej i narracji historycznej. Kościół katolicki na Litwie był wówczas instytucją o dużym autorytecie, która wpływała na różne sfery życia wewnętrznego kraju, mogła więc też oddziaływać na pamięć zbiorową. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy Kościół katolicki na Litwie w okresie międzywojennym dążył do świadomego kształtowania pamięci zbiorowej. Stwierdzono, że Episkopat Litwy nie przejawiał celowej chęci kształtowania pamięci zbiorowej, ponieważ nie miał jasnego i jednolitego poglądu na kulturę pamięci. Były też inne powody: początkowo utrudnienie stanowiły troski o utworzenie samodzielnej litewskiej prowincji kościelnej (1926), a od końca lat 20. XX wieku napięte stosunki Kościoła z władzami, które ograniczały społeczną aktywność katolików. Kościół świadomie nie kształtował własnej opowieści o powstaniu nowoczesnego państwa litewskiego i historii najnowszej Litwy. Zwracał się jednak do przeszłości, gdy broniąc swobody działania Kościoła katolickiego, chciał podkreślić jego rolę w tworzeniu niezależnego państwa litewskiego.
The establishment of the Lithuanian state and the consolidation of independence in the Republic of Lithuania (1918–1940) was accompanied by the construction of an appropriate collective memory and the accompanying historical narrative. The Catholic Church in Lithuania at that time was an authoritative institution that influenced various spheres of domestic life in the country; therefore, it could also influence the collective memory. This article attempts to answer whether the Catholic Church in Interwar Lithuania sought to form a collective memory. It is stated that the Lithuanian Episcopate did not demonstrate a purposeful desire to form a collective memory because it did not have a clear and unified approach to the culture of memory. There were other reasons: at first it was hindered by the worries of creating an independent ecclesiastical province of Lithuania, and from the end of the 1930s the Church’s relations with the government became strained, as the latter hindered the social activity of Catholic society. The Church did not specifically shape its own story about the creation of a modern Lithuanian state and the history of modern Lithuania. However, the Church turned to this past when, in defending the freedom of action of the Catholic Church, it wanted to emphasise the role of the Church in the creation of an independent state of Lithuania.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 301-322
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie Kościoła katolickiego podczas spotkań roboczych organów wyznaniowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej1
The Issue of the Catholic Church During Working Meetings of the Denominational Bodies for Religious Matters of the People’s Republic of Poland and the German Democratic Republic
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154454.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół katolicki
Niemiecka Republika Demokratyczna
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych
Urząd do spraw Wyznań
duchowieństwa
biskupi
Watykan
Catholic Church
German Democratic Republic
Polish People’s Republic
State Secretariat for Church Affairs
Office for Religious Affairs
clergy
bishops
Vatican
Opis:
W prowadzeniu polityki wobec Kościoła katolickiego w NRD i PRL sporą pomocą były robocze spotkania organów wyznaniowych obu państw: Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych (SSdsK) i Urząd do spraw Wyznań. Ułatwiały one realną ocenę bieżącej sytuacji oraz pomagały w ustalaniu dalszych zadań. Dawały możliwość dobrego zapoznania stron z aktualną problematyką wyznaniową. Wymiana informacji na tych naradach przyczyniała się do lepszego poznania różnic występujących w zakresie polityki wobec Kościoła w obu krajach socjalistycznych. W uzgadnianiu zagadnień urzędy opierały się na marksistowsko-leninowskiej analizie sytuacji oraz politycznych wskazówkach swoich partii jako podstawy kooperacji urzędów wyznaniowych PRL i NRD. Dzięki temu podjęta w ich zakresie koordynacja i współpraca pozwalała im skuteczniej wykorzystać koncepcje i udoskonalać metody zróżnicowanej polityki wobec Kościoła katolickiego. Dokonywano okresowych podsumowań wyników w zakresie polityki wyznaniowej wobec Kościoła katolickiego. Na tych spotkaniach analizowano relacje władz państwowych z biskupami w obu krajach. Omawiano także stosunek do Stolicy Apostolskiej, wymieniano poglądy i informacje o nowych aspektach polityki Watykanu wobec krajów socjalistycznych. Podejmowano kwestię wciągnięcia katolików świeckich, a także duchowieństwa i hierarchii do wspierania polityki państw socjalistycznych pod pozorem walki o pokój w ramach Berlińskiej Konferencji Katolików. Dyskutowano na temat sposobów aktywizacji w jej ramach organizacji katolickich krajów socjalistycznych i zachodnich pod hasłem walki o umocnienie pokoju światowego.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 631-657
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość i katalog rubrycel diecezji krakowskiej z lat 1735-1811 znajdujących się w księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
Contents and the catalogue of the directories of the Diocese of Krakow from the years 1735-1811 from the reference library of the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow
Autorzy:
Szczepaniak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602565.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
kalendarze liturgiczne (rubrycele)
diecezja krakowska
schematyzmy duchowieństwa
przepisy liturgiczne
katolickie oświecenie
liturgical calendars (directories)
Krakow diocese
clergy schematisms (catalogues)
liturgical regulations
Catholic enlightenment
Opis:
W zasobach Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie znajduje się znaczny zbiór kalendarzy liturgicznych diecezji krakowskiej. Z pierwszej połowy XVIII wieku zachowały się tylko trzy egzemplarze (1735, 1738 i 1745). Od 1750 r. zbiór jest prawie kompletny. Brakuje tylko dziewięciu roczników z lat: 1753-1756, 1775, 1779, 1781, 1784, 1789 oraz ośmiu z początku XIX wieku: 1802-1804, 1806, 1808-1810, 1839. Ze względu na powszechność korzystania z kalendarza przez księży zaczęto dołączać do rubryceli: informacje o nabożeństwach i praktykach obowiązujących w całej diecezji, zarządzenia władz duchownych i świeckich (szczególnie dotyczące zmian przepisów liturgicznych i postnych). Do ostatnich dekad XIX wieku nie wypracowano reguł redagowania dodatków do rubrycel. W jednych tomach można znaleźć wiele szczegółowych przepisów liturgicznych, nigdzie niepublikowanych poza nimi komunikatów, rozporządzeń i krótkich listów do duchowieństwa. W innych nie umieszczono nawet nowych i ważnych dla księży przepisów i zarządzeń. Te dodatki są cennym, aczkolwiek rzadko wykorzystywanym źródłem dla historyków, ze względu niewielką liczbę zachowanych egzemplarzy oraz brak opisu zawartości, które zmuszają do długotrwałej kwerendy. Publikowany katalog krakowskich rubrycel ma być pomocą w szybkim odszukaniu przydatnych historykowi informacji.
The Archives of the Metropolitan Curia in Krakow hold a significant collection of the Krakow diocese’s liturgical calendars. From the first half of the 18th century, only three copies have survived (1735, 1738, and 1745). Beginning with 1750, the collection is almost complete. Only 9 volumes are missing, from the years: 1753, 1754, 1755, 1756, 1775, 1779, 1781, 1784, 1789, and 8 from the beginning of the 19th century: 1802–1804, 1806, 1808–1810, 1839. Due to the widespread use of the calendar by priests, the following items were added to the directories: information on services and practices peculiar to the diocese, orders of the clergy and secular authorities (especially regarding changes in liturgical and fasting regulations). Until the last decades of the 19th century, there were no rules for editing the appendices to the directories. Some volumes include numerous detailed liturgical regulations, as well as messages, ordinances and short letters to the clergy that have not been published anywhere else. Others do not contain even the new and important regulations and orders for the priests. These appendices are a valuable resource for historians, albeit rarely used due to a small number of preserved copies and the lack of description of the contents, which necessitates a lengthy query. The publication of the catalogue of the Krakow directories is intended to provide help in finding information that may prove useful for a historian.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 471-502
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Codzienność w parafialnym zaścianku. Uwagi na marginesie książki Krzysztofa Lewalskiego Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2019, s. 324
Daily life in the parish church. Margin notes in Krzysztof Lewalski’s book Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2019, pp. 324
Autorzy:
Kiper, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783967.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nowożytna historia Kościoła katolickiego
duchowieństwo
Królestwo Polskie
Catholic clergy
Kingdom of Poland
archival documentation
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 517-525
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 61

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies