Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Poland 1945" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 55
Tytuł:
Strategie bezpieczeństwa Polski w drugiej połowie XX wieku
Polish security strategies in the latter half of the twentieth century
Autorzy:
Kajetanowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347826.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
strategia
bezpieczeństwo narodowe
historia Polski 1945-2000
strategy
national security
Poland 1945-2000
Opis:
W referacie zaprezentowano główne założenia strategii bezpieczeństwa militarnego Polski po zakończeniu II wojny światowej. Wyszczególniono trzy okresy: I - lata 1945-1955, II - lata 1955-1991 i III - lata 1991-1999. Pierwszy okres obejmuje omówienie procesu kształtowania własnych koncepcji bezpieczeństwa w pierwszych latach powojennych. W drugim okresie ukazano warunkowania uczestnictwa Polski w systemie bezpieczeństwa zbiorowego, jakim był Układ Warszawski. Ostatni okres, obejmujący lata dziewięćdziesiąte XX w., to przedstawienie założeń strategii bezpieczeństwa Polski w warunkach wymuszonej samodzielności obronnej.
The article presents the main concepts of the Polish military security strategy after WW2. Three main periods have been identified: the first one in the years of 1945-1955, the second one in the years of 1955-1991 and the third one in the years of 1991-1999. The first period includes the development of domestic security concepts during the post-war period. In the second period the participation of Poland in the Warsaw Pact as a collective security system has been elaborated. The last one, the end of the 20th century, describes the concepts of the Polish national security under the conditions of forced military self-reliance.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2011, 3; 238-248
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historiografia Polski Ludowej 1945–1989. Uwagi na marginesie książki Rafała Stobieckiego
Historiography of People’s Poland 1945–1989. Comments on the margin of Rafał Stobiecki’s book
Autorzy:
Puś, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142360.pdf
Data publikacji:
2022-10-14
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Rafał Stobiecki
historiografia polska
Polska Ludowa 1945–1989
Polish historiography
People’s Poland 1945–1989
Opis:
Artykuł omawia książkę historyka historiografii, profesora nauk humanistycznych Rafała Stobieckiego pt. Historiografia PRL. Zamiast podręcznika (Łódź 2020) oraz ustosunkowuje się do przedstawionych w niej tez.
The article discusses a book by the historian of historiography, professor of humanities, Rafał Stobiecki, entitled Historiography of Polish People’s Republic. Instead of a textbook [Historiografia PRL. Zamiast podręcznika] (Łódź 2020) and responds to the theses presented in it.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2022, 28; 263-280
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indoktrynacja polityczna funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej w latach 1945–1948 na przykładzie ziemi legnickiej
Autorzy:
Żak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920633.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Akademia Policji w Szczytnie
Tematy:
Milicja Obywatelska
Legnica
ziemia legnicka
Polska 1945–1948
PRL
indoktrynacja
propaganda
komunizm
Citizens’ Militia
Poland 1945–1948
indoctrination
communism
Opis:
Funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej od samego początku istnienia tej instytucji byli poddawani szeroko zakrojonej i intensywnej akcji indoktrynacji komunistycznej. Miała ona na celu odpowiednie ukierunkowanie poglądów politycznych poszczególnych członków tej formacji policyjnej. Zadaniem tym miał się zająć specjalnie do tego powołany korpus ofi cerów ds. polityczno-wychowawczych, którzy wedle założeń mieli pracować w każdej jednostce milicji w kraju. Problemy kadrowe MO w pierwszych latach jej funkcjonowania sprawiły, że selekcja kandydatów Keywords: Summary: and Nr 1(121) Indoktrynacja polityczna funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej… 143 pod kątem przekonań politycznych była o wiele mniej rygorystyczna, niż miało to miejsce w latach późniejszych. Praca polityczna musiała być rozpoczynana praktycznie od zera, a rola ofi cerów ds. polityczno-wychowawczych nabierała jeszcze większego znaczenia. Musieli oni odpowiednio „przeszkolić” swoich podopiecznych. Jednakże katastrofalne warunki funkcjonowania pierwszych jednostek MO (braki kadrowe, sprzętowe, liche umundurowanie, słaba aprowizacja, dziurawe fi nanse itd.) sprawiły, że działalność ofi cerów ds. polityczno- -wychowawczych była wybitnie utrudniona oraz z nadmiaru innych obowiązków wyraźnie zaniedbana
From the very beginning of Citizen’s Militia its offi cials were subjected to wide range of strong communist indoctrination. Its main purpose was to channel political views of Militia members. That task was designed for special constituted corps of politicopedagogical offi cers who, according to postulates, were supposed to work in every Militia entity in the country. Understaffi ng of Citizens’ Militia in the fi rst years of its working caused, that the selection of candidates was less rigorous than in the subsequent years. Political work had to start from scratch
Źródło:
Przegląd Policyjny; 2016, 1(121); 126-143
0867-5708
Pojawia się w:
Przegląd Policyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bolesław Weszczak i grupa „Leśni”. Przyczynek do dziejów antykomunistycznego oporu społecznego w Łodzi
Bolesław Weszczak and the “Leśni” (“Woodsmen”) group. A contribution to the history of the anticommunist civic resistance in Łódź
Autorzy:
Szczepański, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/528189.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
anticommunist resistance in Poland after 1945
non-Christian nationalism
neopagan groups
Opis:
The article discusses the life and work of Bolesław Weszczak (1910–1977), a labourer, a prisoner of the German concentration camp in Dachau (1940–1945) and an associate of the nationalistic and neopagan “Zadruga”. It also presents the activities of the conspiratorial group he was leading. The article defends the thesis that the arrest of Weszczak was what started the series of arrests of members of the “Zadruga” in 1949.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2013, 4; 55-65
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obywatel a władza lokalna w pierwszym powojennym dziesięcioleciu na przykładzie gminy Kościeliska w powiecie oleskim
The relationships between citizens and local government in the first postwar decade on the example of the community of Kościeliska
Autorzy:
Nowak, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547157.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
Polska 1945-1955
władza lokalna
władza a obywatel
Kościeliska
powiat oleski
local authority
relationships between citizens and state
Poland 1945-1955
Opis:
Artykuł poświęcony jest relacjom między władzą lokalną a obywatelem w pierwszym powojennym dziesięcioleciu w gminie Kościeliska, pow. oleski. Na początku autor krótko charakteryzuje gminę, która do końca II wojny światowej znajdowała się na obszarze III Rzeszy, a granica z Polską przebiegała na rzece Prosna. Następnie podaje przykłady tych relacji na tle ówczesnej sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej. Najwięcej uwagi poświęca udziałowi i zaangażowaniu obywateli w działalność silnie upartyjnionych organów władzy lokalnej oraz w podejmowanych przez władze gminne wysiłkom na rzecz rozwiązania trudnych problemów społecznych i gospodarczych, z którymi borykała się ludność gminy (powszechna i dotkliwa bieda, brak rąk do pracy, kłopoty aprowizacyjne i lokalowe, w tym szkół itd.). Władze gminne miały jednak ograniczone możliwości rozwiązania tych problemów, co skutkowało bardzo złymi nastrojami społecznymi, które kształtowane były dodatkowo przez dotkliwe i nadmierne świadczenia finansowe i rzeczowe na rzecz państwa (m.in. obowiązkowe dostawy). Władza gminna starała się też być „surowa” wobec obywateli, co wyrażało się w nakładaniu dużej liczby kar administracyjnych. Sytuację w gminie pogarszała obecność i zachowanie żołnierzy Armii Czerwonej, zjawisko szabrownictwa i zabór mienia, działalność band rabunkowych, wobec których władze gminne i powiatowe były w większości bezradne, a bezpieczeństwo mieszkańców zagrożone. Autor podaje także przykłady relacji władza - obywatele w trakcie wysiedlania ludności niemieckiej oraz w czasie tzw. akcji odniemczania. W końcowej części artykułu autor podejmuje kwestię indoktrynacji oraz inwigilacji ludności przez organy milicji i służbę bezpieczeństwa. W konkluzji autor zgadza się z tymi historykami, którzy twierdzą, że powojenna rzeczywistość była pełna sprzeczności, a obywatel uwikłany w szereg zależności.
The article covers relationships between the local government and the citizens during the first postwar decade in the community of Kościeliska, located in Olesno district. As a point of departure the author gives characteristic of this community, then a cases of the citizens-authority relationships are analyzed in the context of political, social and economic situation of that period. The main emphasis is put, firstly, on the citizens’ participation and engagement in the activity of the party-dominated local government, secondly, on the efforts of the local government trying to solve a difficult social and economic problems experienced by the local population. The local government had a limited capacities to deal with these problems, causing a strong social discontent additionally affected by severe and excessive, both financial and material, contributions to the state. Moreover, the local government tried to manifest its ‘severeness’ towards citizens, what was predominantly indicted by the imposition of a large number of administrative penalties. A situation in the community was being worsened by the presence and behaviours of the Red Army’s soldiers, looting, confiscating of property and activity of gangs robbing around. These phenomena had an adverse impact on the security of local population and the local government was usually helpless when facing these problems. The article presents also some interesting examples of the citizens-government relationships during the process of displacement of German population followed by the so called ‘de-germanization’. The last part highlights the issue of indoctrination and surveillance of the citizens by the police and security services. In conclusion the author is in agreement with those historians who argue that the postwar reality was full of contradictions and citizens were entangled in numerous relations of dependency.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2015, 3, 1; 37-56
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozawarszawska konspiracja więzienna na terenach okupowanych przez Niemców 1939-1945. (Udział polskiego personelu)
Prison Conspiracy in Nazi-Occupied Poland 1939-1945 (Participation of Polish Staff)
Autorzy:
Bedyński, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/698708.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
konspiracja więzienna
tereny okupowane
prison conspiracy
Nazi-Occupied Poland 1939-1945
Opis:
In 1939-1945, the Nazi invaders organized over 1300 prisons and jails in the occupied territory of Poland. The institutions were instrumental to the policy of extermination the Polish nation which was among the aims of the invasion. Prisons and jails were places where Polish people were isolated, tortured and slaughtered. Inmates were transported to places of mass execution and to concentration camps; during evacuation in January l945, route columns were sent on ,,death marches”. The prisons where such genocidal practices were particularly intense are still present in Polish historical consciousness as places of torture and martyrdom. A symbol of this kind is the Pawiak prison in Warsaw where the Nazi confined over 100 thousand persons; 37 thousand were put before a firing squad, slaughtered, or tortured to death, and 60 thousand were sent to concentration camps. The Pawiak prison was also the site of the inmates' incessant struggle for freedom, survival, and preservation of dignity. In their struggle, the prisoners were assisted in a variety of ways by many Polish members of the staff compulsorily employed by the Nazi out of necessity especially during the first months of occupation. The assistance was both material and spiritual. The Staff would hand over to inmates articles such as food, drugs, cigarettes etc., and to confined priests - the Host. The Polish prison staff smuggled messages, contacted the prisoners' families, disclosed informers, warned against the Gestapo and helped to escape. Their acts resulted from patriotic, humanitarian and religious values. Attitudes of a considerable proportion of Polish prison staff who sabotaged the rulings of Nazi administration helped to accomplish  intelligence operations started in prisons as early as the autumn of 1939 by underground independance organizations. In December 1939, Warsaw District Headquarters of Siuïba Zwycikstwu Polski [Service to Poland’s Victory, SZP] recruited three prison guard officers who were ordered to organize intelligence divisions in each of the Warsaw prisons. In the Pawiak prison, the structure continued to operate till July 1944; it based on the work of Polish staff duty prisoners, and a group of outside liaisons. Participation of the prison staff in intelligence operations undertaken by independence organizations broadened the notion of prison conspiracy, adding to it a variety of actions directly related to struggle against the invaders. Symbols similar to the Pawiak prison were also other institutions in Nazi-occupied Poland and in Polish territories included in the Reich. On the local scale, the prisons were symbols of particular torment of their inmates and of underground involvement of the Polish staff. The actual possibility of forming a prison conspiracy in Nazi-occupied territories depended on many factors. This was related to differences in the functioning of prisons systems in different regions. Individual administrative districts in territories included into the Reich differed in this respect from the occupied regions and from the eastern borderland of Poland, Nazi-occupied since 1941. The basic factor that determined the nature and intensity of underground activities was the size of Polish staff and their individual motivation resulting from the system of values professed. In territories included into the Reich, the prison system subordinated to Ministry of Justice controlled 142 formerly Polish prison institutions. Their arrangement in individul administrative districts was as follows: Warta Land - 49, Gdansk and West Prussia - 28, Silesia - 12, East Prussia - 6, and Białystok - 4. Among those taken over by Nazi invaders, the largest in respect of inmate population were the prisons in Sieradz (capacity of 1,146), Rawicz (1,075), Wronki (1,016), Koronowo (562), Poznań (464), and Łódź(420). Some of the prisons were taken over together with their inmates and Polish prison staff who were ordered to work on. This corresponded with the order that all inhabitants of invaded territories return to work on pain of severe sanctions, the death penalty included. The order applied also to prison staff who stayed on in their original place of residence or returned from evacuation or POW camps. Among those returning to work were guards who on the day of evacuation had been given secret orders to stay on and to take a job under occupation (Cracow, Wronki). In some localities, during the first weeks of occupation, there was a shortage of candidates for prison guards among both the Polish population and the local German community. The invaders thus had to hire German-speaking Poles with some knowledge of prisons, as e.g. court ushers. In November 1939, the process started of Polish staff being removed from prisons, in Warta Land in particular, and replaced with German guards brought in from the Reich, local Germans, and Poles who had signed the German nationality list. In 1943, the front situation becoming worse, some of the German prison staff were mobilized. Vacancies were filled with forcefully employed former Polish guards. Thus according to the changing staff conditions, also the possibilities of clandestine assistance to inmates changed. The possibility of intelligence operations in prisons in territories included into the Reich depended also on the functioning of independence organizations. The extent of repressions suffered by Polish people in those territories made it impossible to develop regular underground activities in prisons. In some prisons in the Gdansk and West Prussia district where Polish staff were left on the job (Grudziądz, Koronowo, Starogard Gdański), the guards immediately started helping prisoners: they contacted the families and smuggled packages, letters and messages. Most important was assistance in organizing escapes, saving persons from transports to concentration camps, putting them in the infirmary, or finding them a job in the prison. The Koronowo prison had special conditions for development of underground activity: throughout the period of occupation, its Staff included 44 Poles, 39 of them among the guards. Most guards became involved in various forms of assistance to prisoners; they cooperated with an inmate self-defense group and with an underground group of Koronowo women who rendered material assistance to inmates and helped their families coming on permitted visits. They also helped to find shelter for escaped prisoners. The only Polish woman guard in the Fordon women’s prison was only employed in 1943. From the very start, she rendered material and moral assistance to political prisoners, and organized a local group who gathered food and drugs for the inmates. Most limited were the possibilities of assisting prisoners in the institutions of Warta Land. The conditions were favorable during the first months after the invasion only when the invaders were forced to employ Polish prison staff and the system of internal and external supervision and surveillance had not yet been introduced to the full. In this situation, Polish guards mainly assisted inmates materially and  morally and served as liaisons between them and their families. For example, a guard in the Leszno prison smuggled farewell letters of hostages wainting for execution; another one in the Rawicz prison orsanized a contact station for prisoners’ families in his own apartment; and a guard in the Kościan prison help priests to say masses in secret. Later on when few Polish guards were still in service, they could only assist inmates on a limited scale and with extreme caution. But even in this situaion, they were still willing to help. During the first months after the invasion, a Polish clerk in the Kościan prison not only assisted the inmates but also documented Nazi crimes: among other things, he kept lists of the executed. In prisons of the Warta Land district involvement of Polish prison staff in underground intelligence was practically non-existent. This was due to a rapid replacement of Polish guards and to organizational difficulties encountered by the underground in that district. Favorable conditions could be found in the Wieluń prison which had a large group of pre-war Polish Staff throughout the period of Nazi occupation. Moreover, one of prison staff leaders, reserve oficer of the Polish Army, was sworn as agent of Sieradz and Wieluń Inspectorate of the underground Armed-Struggle Union - Home Army (ZWZ AK). In prisons taken over by the invaders in Silesia district, the Nazi administration created a climate of mistrust, suspicion and intimidation with respect to Polish staff temporarily left on the job. This limited and in some cases precluded the guards’ secret contacts with inmates and their families. A special role in prison conspiracy in Silesia was played by Emil Lipowczan, forcefully recruited to the police and delegated to work as guard in Gestapo remand prison in Mysłowice. Acting for patriotic, humanitarian and religious reasons, he rendered comprehensive material and spiritual assistance to prisoners. He reached their families and warned persons threatened with arrest. He was assisted in this work by his entire family. Starting from 1943, he worked for Home Army intelligence. Once the Nazi-Soviet war broke out in June 1943, the eastern territories of Poland - previously occupied by USSR – were taken over by Nazi administration. Extremely few Polish prison guards could actually be used by the new invaders as the staff had been pacified by NKVD in 1939-1941. For this reason, prisons of Białystok district were staffed with various persons; some of them were subsequently recruited by ZWZ AK intelligence. Many a time, ZWZ AK would also appoint its members to take a job in prisons and Gestapo remand prisons and to carry out information and intelligence tasks there while at the same time assisting detained AK soldiers. Such guards only rendered material and moral assistance to other prisoners with utmost caution as a side-activity which they pursued for humanitarian reasons. In Nazi-occupied Poland (Generalgouvernement), the conditions were entirely different and more favorable for prison conspiracy. Nearly all prisons, also those subordinated to security police (except the Montelupi prison in Cracow), had Polish staff throughout the occupation. Besides, operating in ihe neighborhood of individual institutions were numerous legal, semi-legal and illegal organizations assisting prisoners and their families. Through persons who stayed in touch with the inmates, SZP-ZWZ AK would penetrate prisons on regular basis. The prison staff (pre-war guards forcefully reassigned to the job) not only assisted the inmates but also became involved in intelligence work. Tasks of this kind were performed mainly by guards purposely sent to the prison by an independence organization. Prison conspiracy has a variety of organizational forms. In Tarnyw, there was an highly centralized prison section; Lublin, instead, had several active but independent small groups of guards and duty prisoners. In Cracow, Częstochowa (prison in Senacka Street), and in a few other smaller prisons, the structure was atomized and based on independent underground work of individual guards. The extent of assistance rendered to inmates and of intelligence tasks assigned often depended on the committal and personality of the head of AK prison section; this can be said e.g. of the prisons in Jasło, Pinczów and Rzeszów. Significant was also the contribution of intelligence officers who supervised the prisons sections e.g. in Biała Podlaska, Siedlce, Wiśnicz and Zamość. Added to Generalgouvernement in August 1941 was Galicia district. Polish guards were but a small group among the prison staff of that district; they were supervised by Germans, Ukrainians and other nationalities. In such conditions, the scope of assistance to inmates was extremely limited. Yet ZWZ AK intelligence officers would get in touch even with those few Polish guards and gain them over for cooperation. Prison conspiracy in Galicia and in the remaining eastern territories consisted first of all in individual guards’ committal and performance of tasks assigned by his superior intelligence officer. This form could be found in Lvov, Pińsk, and Równe. The Nazi prison administration mistrusted Polish staff who were submitted to everincreasing surveillance by the Germans and other nationalities, and also by few quislings among Polish guards and informers among the inmates. Yet neither persecution nor repression (arrests, executions, confinements to concentration camps) applied to Polish staff could reduce the extent of assistance to political prisoners or check intelligence work in prisons.
Źródło:
Archiwum Kryminologii; 1998, XXIII-XXIV; 167-212
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:
Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bierna obrona przeciwlotnicza ludności cywilnej w Polsce w latach 1945–1952 : kontekst teoretyczny i praktyczny
Passive Air Defence of civilian population in poland in 1945–1952 : theoretical and practical context
Autorzy:
Michalski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/120573.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
obrona przeciwlotnicza
historia Polski 1945-1952
historia wojska 1945-1952
obrona cywilna
anti-aircraft defense
history of Poland 1945-1952
military history 1945-1952
civil defence
Źródło:
Zeszyty Naukowe AON; 2015, 1(98); 205-217
0867-2245
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe AON
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa oblicza niemieckich bibliotekarzy w Polsce podczas okupacji 1939–1945
Two faces of German librarians in Poland during the 1939–1945 occupation
Autorzy:
Mężyński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154648.pdf
Data publikacji:
2022-12-07
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
German occupation in Poland 1939–1945
scientific libraries in Poland
Central Library Board (Poland – 1940–1945)
German librarians
okupacja niemiecka w Polsce 1939–1945
biblioteki naukowe w Polsce
Główny Zarząd Bibliotek (Polska – 1940–1945)
bibliotekarze niemieccy
Opis:
In 1940, on the initiative of the authorities of the General Government, the scientific libraries in the Warsaw. Krakow, Lublin and Lviv into a network of state libraries. This network was managed by the Central Library Board in Krakow under the direction of Gustav Abba and the supervision of the authorities in Berlin. To General Government, Berlin delegated a dozen German librarians who took up successive managerial positions in these libraries. The German library managers, although loyal functionaries of the Third Reich, undoubtedly protected the library collections totaling some 6 million volumes from dispersal, as well as preserving some 300 jobs for Polish librarians.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2022, 3; 393-406
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w aranżacji placów rynkowych miast lokacyjnych w Polsce południowo-wschodniej po 1945 roku (na wybranych przykładach)
Changes in arranging market squares of foundation towns in the south-eastern Poland after 1945 (selected examples)
Autorzy:
Kuśnierz-Krupa, D.
Krupa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218006.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
rynek
Polska południowo-wschodnia po 1945 roku
Brzostek
Kołaczyce
Jaśliska
market square
south-eastern Poland after 1945
Opis:
Niniejszy artykuł dotyczy problematyki związanej ze zmianami, jakie zaszły po roku 1945 w zagospodarowaniu rynków miast lokacyjnych Polski południowowschodniej. Przedmiotowe zagadnienie opisano na przykładzie trzech wybranych miast: Kołaczyc, Brzostka i Jaślisk. Opisane wyżej zmiany zachodziły w trzech etapach, które były związane z sytuacją polityczno-gospodarczą kraju. Pierwszy etap dokonywał się w okresie zaraz po II wojnie światowej. Wówczas kondycja placów rynkowych zależała od wielkości zniszczeń, jakich na terenie danego ośrodka dokonała wojna. W drugim etapie zmiany w wyglądzie rynków dokonywały się pośrednio pod wpływem ideologii komunizmu. Polegały one m.in. na obsadzaniu rynków zielenią wysoką oraz lokalizacją w ich przestrzeni symboli (pomników) komunizmu, co powodowało zafałszowanie ich pierwotnego charakteru oraz kompozycji. Etap trzeci, który dokonał się, a raczej w wielu przypadkach wciąż się dokonuje, to okres po roku 1989, kiedy to wraz ze stopniową poprawą sytuacji gospodarczej kraju i odejściem od ideologii komunizmu w wielu miastach, także tych na terenie Polski południowowschodniej, obserwujemy działania na rzecz rewaloryzacji przestrzeni rynkowej.
This article concerns the issues connected with changes that took place after 1945 in developing market squares in foundation towns of south-eastern Poland. The main issue was described on the examples of three selected towns: Kołaczyce, Brzostek and Jaśliska. The above mentioned changes took place in three stages which were related to the political-economic situation of the country. The first stage was taking place in the period immediately after World War II. Then the condition of market squares depended on the damage which the war had caused in a given centre. During the second stage changes in the appearance of market squares occurred indirectly under the infl uence of the communist ideology. They involved e.g. planting tall greenery around market squares and locating symbols (monuments) of communism within their space, which resulted in falsifying their original character and composition. The third stage which, in many cases, is still taking place refers to the period after 1989 when, together with the gradual improvement of the economic situation in the country and abandoning the communist ideology, we can observe activities aimed at revalorization of the market space in many towns, also those in south-eastern Poland.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 41; 49-58
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem bezpieczeństwa polski północnej po II wojnie światowej
Problem of security in northern Poland following World War II
Autorzy:
Łach, W. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347677.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
bezpieczeństwo
Polska Północna od 1945 r.
wojsko
fortyfikacje
obszar operacyjny
security
Northern Poland from 1945
armed forces
fortifications
operational area
Opis:
Uwaga w niniejszym artykule skupiona została przede wszystkim na analizie znaczenia północnego obszaru Polski w systemie bezpieczeństwa kraju po zakończeniu II wojny światowej. Wyodrębnienie tego obszaru z całego systemu obronnego państwa wynikało z jego specyfiki, będące efektem włączenia części byłych Prus Wschodnich do Polski i sąsiedztwa ze Związkiem Radzieckim. W ujęciu polskiej administracji państwowej obszar ten obejmował ówczesne województwo olsztyńskie oraz część województwa gdańskiego na wschód od Wisły i województwa białostockiego, posiadającego granicę z Obwodem Kaliningradzkim. W podziale wojskowym kraju był to obszar administracyjnie podległy Warszawskiemu Okręgowi Wojskowemu i Pomorskiemu Okręgowi Wojskowemu. Cezura czasowa określona została uwarunkowaniami wynikającymi z ustalenia i ostatecznego wytyczenia granicy północnej w 1957 r., kiedy Polska i Związek Radziecki podpisały układ o ustaleniu istniejącej polsko – radzieckiej granicy państwowej, przylegającej do Morza Bałtyckiego (5 marca 1957 r.). W artykule m.in. określono warunki polityczno-wojskowe, w jakich doszło do ukształtowania granicy północnej Polski, przeprowadzono ich ocenę operacyjną oraz określono miejsce obszaru północnego Polski w systemie bezpieczeństwa kraju. Na ten temat brakuje literatury przedmiotu. Najwięcej materiałów źródłowych znajduje się w Centralnym Archiwum Wojskowym i Archiwum Straży Granicznej w Kętrzynie. Polska Północna zawsze stanowiła ważny obszar operacyjny, natomiast jego słabość obronna, przy ówczesnym istniejącym układzie politycznym, była spotęgowana sąsiedztwem Związku Radzieckiego. Problem obrony granicy północnej był trudnym dylematem o powiększającym się, z upływem lat, stopniu trudności. Złożyło się na to wiele czynników, które uzewnętrzniły się w sposób najbardziej widoczny właśnie na płaszczyźnie problemów obronnych w tym obszarze.
This article focuses predominantly on analysing the role of the northern area of Poland in the security system of Poland following World War II. The separation of the area from the national defence system of the country resulted from the specific nature of incorporating a part of the former Eastern Prussia into Poland and its neighbourhood with the Soviet Union. In view of the Polish national administration, the area included the Olsztyn Voivodeship and part of the Gdansk Voivodeship east of the Vistula and the Bialystok Voivodeship bordering the Kaliningrad District. According to the military division of the country, the area was part of the Warsaw Military District and the Pomeranian Military District. The time frame was determined by the establishment and ultimate designation of the northern border in 1957, when Poland and the Soviet Union signed a treaty regarding the marking of the existing national border between Poland and the Soviet Union adhering to the Baltic Sea (5 March 1957). The article examines the political and military circumstances in which Poland’s northern border was determined, it assesses it operationally and determines the status of the northern area of Poland in the country’s security system. The subject has not been widely examined and literary sources are scarce. Most of the materials can be found in the Central Military Archives and the Border Guard Archives in Kętrzyn. Northern Poland has always been a key operational area, yet its defensive weakness, in the former political arrangement, was greatly affected by the proximity of the Soviet Union. The problem of defending Poland’s northern border was a dilemma that was increasingly growing in difficulty over the years. There were a large number of factors causing it, and it was in the sphere of defence that they manifested themselves most visibly.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2011, 3; 258-274
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany polskiego systemu opieki społecznej w latach 1945 – 1989
Transitions of the Polish social protection system in 1945–1989
Autorzy:
Pląsek, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498192.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji. Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji
Tematy:
opieka i pomoc społeczna
kontrola społeczna
Polska 1945–1989
social protection and social assistance
social control
Poland in 1945–1989
Opis:
W artykule przedstawiono przekształcenia oraz sposoby realizacji niektórych funkcji polskiej opieki społecznej w latach 1945–1989. Analiza wprowadzanych rozwiązań pozwoliła na wskazanie tych elementów systemu, które interpretować można jako narzędzia sprawowania kontroli społecznej. Autor zauważa, iż działania te zmierzały m.in. ku takiemu przekształceniu systemu opieki, by jak najwierniej odpowiadał on ideologicznym założeniom socjalistycznego państwa. Wskazuje również analogie, których ślady, zgodnie z koncepcją path dependency, dostrzec można porównując elementy systemu opieki społecznej w PRL oraz pomocy społecznej w III Rzeczpospolitej.
The paper discusses the transitions of the Polish social protection system between 1945 and 1989 and describes how some of its functions were implemented over that period. Following the analysis of solutions which were put in place, we may identify those elements of the system which may be considered as tools used to exert social control. The author claims that the said measures aimed, among all, at transforming the social protection system to make it compliant, as faithfully as possible, with the ideological foundations of the socialist State. We also point to some similarities which, according to the concept of path dependence, may be found through comparisons of elements of the social protection system in the Polish People’s Republic and of the social assistance system in the now 3rd Republic of Poland.
Źródło:
Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja; 2014, 24; 95-108
2300-3952
Pojawia się w:
Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z Krakowa do Kirowa. O pomniku Iwana Koniewa w latach 1987–1991.
Autorzy:
Czarnecka, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436779.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
History of Poland between 1945–1989
1990–2012
the history of Kracow
Kracow monuments
marshal Iwan Koniew
Opis:
The article aims at showing the history of building and disassembling the monument of Ivan Konev – the Prime Minister of the Soviet Union – in Krakow. The monument was oneof the important symbols of the Communist system and the domination of the Soviet Union in Poland. Despite the objections of a considerable part of the society, the monument waserected by the representatives of the falling regime as a kind of political manifestation. After 1989, the monument became one of the symbols of subjugation and hypocrisy of the Polishnation that were most quickly demolished by the democratic government. The statue of I. Konev was transported to Kirov, the remaining parts of the monument were disposed ofseparately. Although the monument stood in Krakow for only four years, it imprinted in the awareness of the citizens. Its history is particularly interesting in comparison with the then socio-political events and is tightly connected with them. 
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2012, 12; 204-226
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekcja Hotelowa szczecińskiej Służby Bezpieczeństwa i jej działalność na terenie miasta w latach 1973–1990
Hotel section of the Szczecin Security Service and its activity in the town area in 1973–1990
Autorzy:
Błaszak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034556.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
History of Poland after 1945
Western Pomerania
Security Service
hotels
Historia Polski po 1945 r.
Pomorze Zachodnie
Służba Bezpieczeństwa
hotele
Opis:
Wiele osób słyszało o działaniach Służby Bezpieczeństwa w polskich hotelach, ale jak wyglądało to w Szczecinie?. Autor poszukując odpowiedzi na to pytanie prześledził działania operacyjne prowadzone w hotelach „Arkona”, „Continental”, „Neptun” i „Reda” podległych przedsiębiorstwu „Orbis” oraz hotelach miejskich „Gryf” i „Piast” prowadzonych przez Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Usług Turystycznych „Pomerania”. Celem artykułu jest próba przybliżenia zasad pracy sekcji hotelowej szczecińskiej SB oraz „wgłębienie” się tematykę hotelową okresu PRL na terenie Szczecina. W oparciu o zgromadzony materiał źródłowy oraz informacje udzielone przez byłych pracowników sekcji hotelowej autor próbuje odpowiedzieć na pytania o zakres zadań realizowanych przez SB. Wskazać na metody działań funkcjonariuszy, skalę inwigilacji środowiska oraz wpływ SB na funkcjonowanie hoteli. Istotnym elementem jest także materialny dowód istnienia i funkcjonowania jednostki, czyli dokumentacja wytworzona w minionym okresie, którą dziś możemy określić już mianem archiwalnej.
Many people have heard of the Security Service activity in the Polish hotels. How did it look like in Szczecin? In search for answer to this question the author investigated the operational activity conducted in the hotels “Arkona”, “Continental”, “Neptun”, and “Reda”, managed by the company “Orbis”, and the municipal hotels “Gryf” and “Piast” run by the Voivodship Enterprise of Tourism Services “Pomerania”. The purpose of this article is an attempt to explain the principles of functioning of the Szczecin Security Service hotel section and to “delve” into the subject matter of hotels operating at the time of Polish People’s Republic in Szczecin. Based on the collected source material and the information provided by the former staff of the hotel section of the Security Service the author seeks to answer the questions concerning the scope of the tasks performed by the Security Service and to explore the methods used by the officers, the scale of invigilation of the society, and influence of the Security Service on the operation of hotels. A significant element is also material proof of the unit’s existence and operation, i.e. the documents produced in the time past, which today can be referred to as archival.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2021, 36; 299-324
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy inflacyjne w Polsce w latach 1945-1955 - przejawy, fazy, uwarunkowania, konsekwencje. Przyczynek do badań nad inflacją w PRL
Inflation in Poland from 1945–1955: examples, phases, causes and consequences. Introduction to studies on inflation in People’s Republic of Poland
Autorzy:
Luszniewicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630329.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
People’s Republic of Poland, economy, period 1945–1955, repressed inflation, consumer surplus demand
Opis:
The subject of this paper is inflation in Poland in the first decade after the Second World War and its goals include identification of causes, examples, phases and consequences of inflation in People’s Poland in that period. In socialist economy inflation was only in small part expressed by increase in prices and in large part in different examples of “bad” market (shortages, queues, rationing etc.). Therefore the analysis concentrtes on inflation understood as consumer surplus demand. Subsequent parts of the text analyse: theories on inflation sources and mechanisms in socialist economies and inflation in Poland between 1945–1949 and from 1950–1955. Our research showed that consumer surplus demand was almost permanent which allowed to consider inflation (although not in open form) a permanent feature of socialist economy in Poland. The results of research also confirmed the hypothesis on surplus investments in industry as fundamen‑ tal and cyclically returning cause of inflation that existed also in the so called pro‑consumption phases of economic policy. During limited investment expansion periods inflation was limited through severe and consequently executed deflation measures (such as in 1948 and 1949). During conversion to market production similar effect was achieved by blocking wage increase (1954–1955). Sporadic use and ineffectiveness of anti ‑inflation policy instruments was caused primarily by limits set by political and doctrinal principles.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2014, 2; 93-121
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granatowa? Nie, brunatna
Blue? No, Brown
Autorzy:
Kula, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372720.pdf
Data publikacji:
2021-03-22
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poland 1939–1945
occupation
Holocaust
Jews
anti-Semitism
police
memory of the past
Polska 1939–1945
okupacja
Holokaust
Żydzi
antysemityzm
policja
pamięć przeszłości
Opis:
The author of the essay considers Jan Grabowski’s book Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w zagładzie Żydów [At the Station: The Participation of the Blue Police and Criminal Police in the Extermination of Jews], which presents research into the behavior of Polish policemen toward Jews during the Nazi occupation. The findings reveal that the entire organization—apart from exceptions, of course—behaved terribly. The negative behavior of the policemen went beyond even the attitude imposed by the occupiers. In the essayist’s opinion, a very valuable element of the work is its presentation of the realities of those times on the lower levels of social organization: in villages and in ghettos established in small towns. Grabowski thus made use of material that historians rarely consider. For instance, the duty roster of a police post was as significant to him as the decrees of the authorities. The essayist considers Grabowski’s work to be especially important for having appeared during a time of intense debate over relations between Christians and Jews during the occupation of Poland. The essayist emphasizes the topicality of problems of the past and certain historical publications. The appearance of the book should call into question the traditions and conception of the past to which the police force itself refers.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2021, 65, 1; 181-189
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 55

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies