Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "3-4" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 155
Tytuł:
Legionista rzymski 284-337 : czasy Dioklecjana i Konstantyna
Autorzy:
Cowan, Ross.
Współwytwórcy:
Tomczak, Juliusz. Tłumaczenie
Ó'Brógáin, Seán. Ilustracje
Firma Handlowo Usługowa NAPOLEON V, Dariusz Marszałek. pbl
Data publikacji:
2017
Wydawca:
[Oświęcim] : Wydawnictwo Napoleon V
Tematy:
Wojsko Rzym 3-4 w.
Opis:
Na okł. także logo wydawcy oryg.: Osprey Publishing.
Miejsce wyd., rok wg strony internetowej wydawcy.
Bibliogr. s. 58-60. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
3,4-Dichloroanilina. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
3,4-Dichloroaniline. Documentation
Autorzy:
Sapota, A.
Skrzypińska-Gawrysiak, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
3,4-dichloroanilina
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
3,4-dichloroaniline
toxicity
occupational exposure
MAC
Opis:
,4 Dichloroanilina (3,4-DCA) jest substancją stałą tworzącą brązowe kryształy lub igły o charakterystycznym zapachu, sklasyfikowaną jako substancja toksyczna, działająca toksycznie: przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. Może powodować uszkodzenie oczu i uczulenie w kontakcie ze skórą. Produkcja 3,4-dichloroaniliny jest wielkotonażowa. W UE substancja ta jest produkowana i/lub importowana przez siedem kompanii chemicznych w trzech państwach. Praktycznie cała ilość wyprodukowanej 3,4-dichloroaniliny jest przekształcana do izocyjanianu - 3,4-dichlorofenylu, związku wyjściowego do produkcji herbicydów fenylomocznikowych (propanilu, diuronu i linuronu). Pozostała ilość jest zużywana w produkcji azowych barwników dyspersyjnych do włókien poliestrowych. W Polsce jest stosowany linuron w postaci pięciu preparatów, natomiast rejestracja diuronu w Polsce wygasła i nie ma zezwolenia na jego stosowanie (informacja PZH).Produkcja 3,4-dichloroaniliny jest prowadzona w układach zamkniętych, w związku z tym zawodowe narażenie na 3,4-dichloroaralinę A występuje głównie podczas poboru i analizy próbek oraz czyszczenia i naprawy urządzeń produkcyjnych. Procesy produkcji i przerobu 3,4-dichlo- roaniliny są prowadzone w podwyższonej temperaturze (około 90 °C). Możliwymi drogami narażenia na ten związek jest wchłanianie par lub cząstek tworzonych przez kondensację z fazy gazowej i przez kontakt ze skórą. Mierzone stężenia 3,4-dichloroaniliny w powietrzu środowiska pracy nie przekraczały 0,07 mg/m3. Największe zanotowane stężenie wynosiło 0,57 mg/m3 i było stężeniem chwilowym. Nie ma w dostępnym piśmiennictwie danych o narażeniu zawodowym na 3,4-dichloroanilinę w Polsce. Nie ma danych w dostępnym piśmiennictwie dotyczących objawów klinicznych narażenia na 3,4 dichloroanilinę ludzi, nie ma także informacji O badaniach epidemiologicznych. Głównym skutkiem toksycznym ostrego działania 3,4-dichłoroaniliny jest tworzenie methemo-globiny (MetHb). Klinicznymi objawami ostrego zatrucia u zwierząt są: sinica, wyczerpanie, duszność i osłabienie siły mięśniowej. Obserwowano także: biegunkę, sinicę, osłabienie odruchów i paraliż kończyn. Podczas sekcji zwierząt nie obserwowano widocznych zmian w narządach wewnętrznych. Innymi skutkami obserwowanymi było również działanie nefrotoksyczne i hepato- toksyczne. W teście maksymalizacji Magnussona-Kling- mana przeprowadzonym na świnkach morskich u 75% zwierząt (15/20) obserwowano dodatni wynik reakqi alergicznej na 3,4-dichloroanilinę. Podprzewlekłe narażenie szczurów i królików na 3,4 dichloroanilinę drogą inhalacyjną lub der- malną skutkowało wzrostem poziomu MetHb związanymi z tym objawami uszkodzenia śledziony. Testy na genotoksyczność 3,4-dichloroaniliny prowadzone w warunkach in vitro dały ujemne wyniki dla mutacji genowych i chromosomowych, słabo pozytywny wynik otrzymano w teście wymiany chromatyd siostrzanych oraz dodatni wynik w uszkodzeniu wrzeciona mitotycznego. W warunkach in vivo w teście mikrojądrowym otrzymano wyniki ujemne. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących działania rakotwórczego 3,4-di- chloroaniliny na ludzi i na zwierzęta, a także informacji o wpływie 3,4-dichloroaniliny na rozrodczość u ludzi. W badaniach na szczurach wykazano szkodliwy wpływ 3,4-dichloroanihny na męski układ rozrodczy. U samców stwierdzono zmniejszenie liczby i jakości plemników. Na podstawie wyników badań toksyczności rozwojowej wykazano, że 3,4-dichloroanilina nie wykazuje szkodliwego działania na rozwój płodu w dawkach nietoksycznych dla matek. Istnieją ilościowe dane dotyczące wchłaniania 3,4 dichloroaniliny z przewodu pokarmowego. Nie znaleziono danych dotyczących wchłaniania 3,4 dichloroaniliny innymi drogami. Na podstawie skutków toksycznych (tworzenie MetHb, splenotoksyczność) obserwowanych, zarówno po narażeniu inhalacyjnym, jak i dermalnym, można wnioskować, że substancja ta wchłania się również w drogach oddechowych i przez skórę. 3,4-Di- chłoroanilina nie ulega kumulacji w ustroju, tworzy jednak addukty z hemoglobiną. Po podaniu szczurom per os 3,4-dichloroaniliny 81% dawki uległo wydaleniu z moczem, a 26% z kałem. Największa ilość została wydalona w czasie 24 h po podaniu. Po podaniu królikom 3,4-dichloroaniliny drogą pokarmową w moczu stwierdzono występowanie orto- i para-hydroksylowanych związków. W badaniach in vitro stwierdzono następujące metabolity 3,4-dichloroaniliny: 2- i 6-hydroksy-3,4 dichloroanilinę (produkty C-hydroksylacji), N-hydroksy-3,4-dichloroanilinę (produkt N-hy- droksylacji) oraz N-(3,4-dichlorofenylo)acetamid i N-(3,4-dichlorofenylo)formamid (produkty N-ace- tylacji). Za krytyczne skutki toksyczne po powtarzanym narażeniu na 3,4-dichloroanilinę uznano tworzenie MetHb. Stężenie 3,4-dichłoroaniliny w pod- przewlekłym doświadczeniu inhalacyjnym na szczurach, które powodowało wzrost MetHb do 1,6%, lecz bez objawów klinicznych, wynosiło 45 mg/m3. Stężenie to przyjęto za wartość NOAEL 3,4 dichloroaniliny. Po zastosowaniu współczynników niepewności o łącznej wartości 8, zaproponowano przyjęcie stężenia 5,6 mg/m3 za wartość najwyższego do-puszczalnego stężenia (NDS) 3,4-dichloroaniliny. Proponuje się także oznaczenie tego normatywu literami: „Sk" - substancja wchłaniająca się przez skórę oraz, ze względu na obserwowane działanie uczulające, literą „A" - substancja o działaniu uczulającym. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 3,4-dichloroaniliny.
3,4 Dichloroaniline (3,4-DCA) is a solid substance that appears as light-brown crystals or needles with a characteristic odor. It is classified as a toxic substance exerting toxic effects via inhalation, through the skin and by ingestion. 3,4-Di- chloroaniline can cause damage to the eyes and induce allergy by dermal contact. 3,4 Dichloroaniline is produced in large quantities. In the European Union, it is produced and/or imported by seven chemical companies, operating in three countries. Almost the whole production of this substance is transformed into 3,4-dichlo- rophenyl- isocyanate, an initial compound for the production of phenylurea herbicides (propanil, diuron and linuron). The remaining amount is used in the production of azo disperse dyes for polyester fibers. In Poland, linuron is used in the form of five preparations, while the registration of diuron has expired and its application is no longer allowed (information provided by the National Institute of Hygiene). 3,4 Dichloroaniline is produced in closed systems so that occupational exposure to this compound occurs mainly when collecting and analysing samples, and when maintaining devices used in its production. 3,4-Dichloroaniline production and processing take place at an elevated temperature (about 90 °C). Inhalation of fumes or particles produced by gas phase condensation and dermal contact are possible routes of exposure to 3,4-di- chloroaniline. The recorded 3,4-dichloroaniline concentrations in workplace air do not exceed 0.07 mg/m3. The highest, but only temporary, concentration record¬ed is 0.57 mg/ m3. In the available literature, there are no data on occupational exposure to 3,4-DCA in Poland, exposure-related clinical symptoms in humans or information on epidemiological studies. The major toxic effect of 3,4-dichloroaniline is manifested by the production of methemoglobin (MetHb). Clinical symptoms of acute intoxication in animals are cyanosis, fatigue, dyspnea and muscle weakness. Diarrhea, reduced reflexes and paralysis of extremities have also been observed. During the autopsy of animals, no evident lesions in the internal organs have been found. Nephrotoxic and hepatotoxic effects as other consequences of 3,4-dichloroaniline exposure have also been observed. The guinea pig maximisation test (Magnusson- Klingman method) revealed a positive result of an allergic reaction to 3,4-dichloroaniline in 75% of tested guinea pigs (15/20). Subchronic exposure of rats and rabbits to 3,4-di- chloroaniline via inhalation or dermal contact resulted in an increased level of MetHb and related symptoms of a damaged spleen. In vitro tests for 3,4-dichlorociniline genotoxicity produced negative results for gene and chromo¬some mutations, slightly positive for sister chromatid exchange and positive for damage to mitotic spindle. In vivo micronuclear test produced negative results. In the available literature, there are no data on 3,4 dichloroaniline carcinogenic effects in humans and animals or information on its effect on reproduction in humans. Studies on rats have revealed a harmful effect of this compound on the male reproductive system. A lower sperm count and poor quality of sperm have been found in males. Developmental toxicity studies showed that 3,4-di- chloroaniline, in doses not toxic to mothers, does not exert harmful effects on the fetus development. There are quantitative data on 3,4-dichloroaniline absorption from the alimentary tract; however, there are no findings on its absorption via other routes. Based on the toxic effects (MetHb production, splenotoxicity) observed at both inhalation and dermal exposure, it may be inferred that this substance is also absorbed into the airways and through the skin. 3,4-Dichloroaniline is not accumulated in the body but it produces hemoglobin adducts. After per os administration of 3,4-dichloroaniline to rats, 81% of the dose was excreted with urine and 26% with feces. The largest part of the dose was excreted during 24 h following its administration. After intragastrical administration of 3,4-dichlo-roaniline to rabbits, the presence of orto- and para- hydroxylated compounds was revealed in urine. In vitro studies showed the presence of the following 3,4-dichloroaniline metabolites: 2- and 6-hy- droxy-3,4-dichloroaniline (C-hydroxylation products), N-hydroxy-3,4-dichloroaniline (N-hydroxy- lation product), N-(3,4-dichlorophenyl) acetamide and N-(3,4-dichlorophenyl) formamide (N-acety- lation products). The production of MetHb has been regarded as critical toxic effects of 3,4-dichloroaniline exposure. In an experiment of subchronic inhalation expo¬sure to rats, 3,4-dichloroaniline concentration increased the MetHb level up to 1.6%, but without clinical symptoms it accounted for 45 mg/ m3. This concentration has been adopted as the NOAEL value for 3,4-dichloroaniline.After applying the coefficients of uncertainty (total value of 8), it was suggested to adopt the concen-tain of 5,6 mg/m3 as the maximum admissible Concentration (MAC) value for this compound. Ith ‘has also been recommended to mark this standard value with "Sk" - a substance absorbed through the skin, as well as with "A" - a substance with allergic effect, in view of these properties observed in the studies. Thus far, there has been no ground for defining the short-term exposure limit (STEL) or the biological exposure index (BEI) for 3,4-dichloroaniline.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2013, 2 (76); 57-72
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntezy pochodnych układu pirazolo[4,3-c]heterocyklicznego
Synthesis of pyrazolo[4,3-c]heterocyclic derivatives
Autorzy:
Wójcicka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171606.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
pochodne pirazolo[4,3-c]heterocykliczne pirazolo[4,3-c]pirydyny
pirazolo[4,3-c]chinoliny
pirazolo[4,3-c]naftyrydyny
synteza
pyrazolo[4,3-c]heterocyclic derivatives pyrazolo[4,3-c]pyridine
pyrazolo[4,3-c]quinoline pyrazolo[4,3-c]naphthyridine
synthesis
Opis:
The broad spectrum of biological activity of pyrazolo[4,3-c]heterocyclic derivatives is the main of reason for the preparation of new compounds containing this scaffold. This review presents most of the literature data on the synthesis of pyrazolo[ 4,3-c]heterocyclic derivatives. This isomer system containing pyrazole moiety condensed with a heterocyclic ring can be synthesized from a different substrates, but that synthesis may be classified into two main categories: annulation of the pyrazole ring onto heterocyclic derivatives or annulation of the heterocyclic ring onto pyrazole analogs. The main goal of this study is the presentation of various methods for the preparation of the pyrazolo[4,3-c]pyridine (Rys. 2) [1–15], pyrazolo[4,3-c] quinoline (Rys. 3) [16–63], pyrazolo[4,3-c]isoquinoline [64, 65], pyrazolo[4,3-c] naphthtyridine [66–68], pyrazolo[4,3-c]thiazine [69–72], pyrazolo[4,3-c]cinnoline [73, 74], pyrazolo[4,3-c]quinolizine [75], and pyrazolo[4,3-c]pyridazine [76] derivatives.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2013, 67, 11-12; 1075-1104
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synteza i aktywność biologiczna pochodnych pirolo [3,4-c]pirydyny
Synthesis and biological activity of pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives
Autorzy:
Wójcicka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172668.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
pochodne pirolo[3,4-c]pirydyny
synteza
aktywność biologiczna
pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives
synthesis
biological activity
Opis:
Pyrrolo[3,4-c]pyridine is one of the six structural isomers of the bicyclic ring system containing pyrrole moiety condensed with a pyridine nucleus. This review presents most of the literature data about synthetic pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives and their biological activity. S. Gabriel and J. Colman [4] discovered this isomer for the first time and named it “merimine” [Fig. 3]. The main goal of this study is the presentation of various methods for the preparation of pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives. Compounds containing the pyrrolo[3,4-c]pyridine scaffold can be synthesized from different substrates, but the syntheses may be classified into two main categories: annulation of pyrrole ring onto pyridine derivatives or annulation of pyridine ring onto pyrrole derivatives. Biological investigations have shown that pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives have a wide spectrum of actions. Most of them have been studied as analgesic and sedative agents [35–40]. Antitumor [19, 42, 45], antiviral [27], antituberculostatic [43] activities have been found. Pyrrolo[3,4-c]pyridine derivatives can also be used in the treatment of nervous [20, 41] and immune [19, 42] system diseases.
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2013, 67, 3-4; 251-276
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3,4 – Dichloroanilina. Chromatograficzne oznaczanie
3,4 – Dichloroaniline. Determining 3,4-dichloroaniline with chromatography
Autorzy:
Jeżewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137820.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
3,4-dichloroanilina
metoda analityczna
metoda chromatografii cieczowej
powietrze na stanowiskach pracy
3,4-dichloroaniline
determination method
workplace air
liquid chromatographic analysis
Opis:
Opracowano metodę oznaczania 3,4-dichloro- aniliny (DCA) w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) z detektorem diodowym (DAD), która polega na: adsorpcji 3,4-dichloroaniliny na żelu krzemionkowym, ekstrakcji metanolem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Metoda umożliwia oznaczanie 3,4-dichloro- aniliny w zakresie stężeń 0,56 + 11,2 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 30 1. Granica oznaczalności (LOQ) metody wynosi 0,53 ug/m3. Opracowaną metodę oznaczania 3,4-dichloro- aniliny zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w Załączniku.
A new procedure has been developed for the assay of 3,4-dichloroaniline (DCA) using high- performance liquid chromatography with diode array detector. This method is based on the ad-sorption of DCA on a silica gel, extraction with methanol and chromatographic analysis of the obtained solution. The working range is 0.56 to 11,2 mg/m3 for a 30-L air sample. Limit of quantification (LOQ): 0.53 ug/ m3. The developed meth-od of determining 3,4-dichloroaniline has been recorded as an analytical procedure, witch is available in the Appendix.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2014, 1 (79); 83-93
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1,2,3,4,5,6-Heksachlorocykloheksan (techniczny)
1,2,3,4,5,6-Hexachlorocyclohexane
Autorzy:
Struciński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137586.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1,2,3,4,5,6-heksachlorocykloheksan
HCH
BHC
narażenie zawodowe
1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane
occupational exposure
maximum allowable concentration
Opis:
Techniczny heksachlorocykloheksan (HCH) uzyskuje się w procesie chlorowania benzenu pod wpływem katalitycznego działania promieniowania UV. Produkt techniczny jest mieszaniną do ośmiu izomerów przestrzennych, z których tylko izomer γ-HCH, znany jako lindan, ma właściwości owadobójcze. Podstawowym zastosowaniem technicznego HCH jest otrzymywanie czystego izomeru γ-HCH. W Polsce, jak i w większości rozwiniętych państw w strefie umiar-kowanej, wycofywanie lindanu ze stosowania w rolnictwie rozpoczęto w 70. latach. Obecnie HCH (zarówno techniczny, jak i lindan) jest stosowany jedynie w państwach o klimacie tropikalnym, przede wszystkim w Indiach. Synteza HCH (przeznaczonego do produkcji lindanu) w Zakładach Chemicznych Organika-Azot w Jaworznie, została wstrzymana w 1982 r. Obecnie techniczny HCH nie jest ani produkowany, ani konfekcjonowany w Polsce i nie wydaje się możliwe, aby sytuacja ta miała się zmienić. Toksyczność poszczególnych izomerów HCH jest różna. W przypadku toksyczności ostrej, najsilniej działającym izomerem jest izomer γ. W objawach zatrucia dominują symptomy pobudzenia układu nerwowego (pozostałe izomery, tj.: α, β i δ mają działanie przeciwne). W przypadku toksyczności przewlekłej najsilniejsze działanie wywiera izomer β, co jest związane z jego wyjątkową trwałością (persystencją) i zdolnością do biokumulacji. U ludzi ostremu zatruciu technicznym HCH towarzyszą: uczucie zmęczenia, bóle i zawroty głowy, parestezja twarzy i dłoni, nudności, wymioty, biegunka, drgawki kloniczno-toniczne, wreszcie w przypadku ciężkich zatruć śmierć, będąca następstwem niewydolności układu oddechowego bądź zapaści sercowo-naczyniowej. Objawy u osób narażonych zawodowo są podobne do wcześniej opisanych, ale występują w odpowiednio mniejszym nasileniu. Ponadto, u narażonych stwierdzano zwiększenie częstości nieprawidłowego zapisu pracy serca (EKG) i mózgu (EEG). Techniczny HCH jest substancją o umiarkowanej toksyczności ostrej. Wartości LD50 wynoszą dla różnych gatunków zwierząt od około 60 do ponad 3700 mg/kg m.c. (narażenie p.o.), od 900 do > 8000 mg/kg m.c. (narażenie dermalne) i 690 mg/m3 (narażenie drogą oddechową). W badaniach toksyczności przewlekłej podstawowym skutkiem toksycznego działania technicznego HCH u zwierząt były objawy neurotoksyczne (drgawki, trudności w oddychaniu oraz porażenie łap), zwiększenie względnej i bezwzględnej masy narządów (wątroby i nerek), zmiany w obrębie wątroby, nerek i jąder oraz zmiany aktywności enzymów i profilu białek osocza świadczące o funkcjonalnym uszkodzeniu wątroby. Omawiana substancja nie wykazuje działania mutagenego i genotoksycznego. Na podstawie wyników badań na zwierzętach wykazano, że techniczny HCH powoduje powstawanie nowo-tworów wątroby, a gatunkiem najbardziej wrażliwym na jego działanie są myszy. Izomerem, którego udział w aktywności kancerogennej technicznego HCH jest prawdopodobnie największy, jest izomer α. W 1987 r. grupa heksachlorocykloheksanów (w tym techniczny HCH) została zaklasyfikowana przez IARC do grupy 2B. Oceniono, że nie ma wystarczających dowodów rakotwórczego działania tej grupy związków u człowieka, natomiast w odniesieniu do zwierząt laboratoryjnych są one dostateczne (dla technicznego HCH i izomeru α) bądź ograniczone (dla izomerów β i γ). Zarówno techniczny HCH, jak i jego izomery nie wykazują działania teratogennego, a działanie embrio- i fetotoksyczne obserwuje się po podawaniu dawek toksycznych dla matek. Z dostępnych danych wynika jednak, że narażenie na HCH może mieć wpływ na funkcje rozrodcze, przede wszystkim samców. Izomery wchodzące w skład technicznego HCH szybko wchłaniają się do organizmu zarówno przez układ pokarmowy, jak i przez skórę oraz płuca. Po wchłonięciu są rozmieszczane praktycznie we wszystkich tkankach i narządach, przy czym największe powinowactwo wykazują do tkanki tłuszczowej. Łatwo przenikają przez barierę krew-łożysko oraz przenikają do mleka. Izomery HCH, z wyjątkiem izomeru β, są w porównaniu z innymi związkami chloroorganicznymi względnie szybko metabolizowane i wydalane z organizmu. Izomer β charakteryzuje się bardzo dużą trwałością i zdolnością do biokumulacji w tkance tłuszczowej – jego połowiczny okres wydalania u człowieka oceniono na ponad 7 lat. Metabolizm HCH zachodzi przede wszystkim w wątrobie za pośrednictwem oksydaz o mieszanej funkcji związanych z cytochromem P-450. Podstawowymi kierunkami przemian HCH są: odwodorowanie, odchlorowodorowanie, odchlorowanie i hydroksylacja. Obecnie jest znanych około 100 produktów przemiany metabolicznej HCH. Są one wydalane z organizmu, przede wszystkim w moczu, zarówno jako wolne związki, a także związane z glutationem, resztami kwasu glukuronowego, siarkowego czy merkapturowego. Mechanizm toksycznego działania HCH jest złożony i wielokierunkowy. Izomery HCH mogą m.in.: zaburzać neuroprzekaźnictwo, hamować aktywność ATP-azy sodowo-potasowej, magnezowej i wapniowej, zaburzać gospodarkę wapniową, zaburzać równowagę fosfolipidowych błon komórkowych, a także wywoływać stres oksydacyjny w wątrobie. Ponadto, izomery HCH, podobnie jak i inne insektycydy chloroorganiczne, działając pobudzająco na cytochrom P-450, mogą wielokierunkowo modyfikować metabolizm innych związków, zarówno endogennych, jak i egzogennych, co szczególnie w przypadku przewlekłego narażenia może być jednym z istotniejszych mechanizmów toksycznego działania. W ostatnich latach coraz częściej sugeruje się, że HCH, a zwłaszcza jego najtrwalszy izomer β, mogą zaburzać równowagę hormonalną organizmu. Izomer ten jest zaliczany do grupy tzw. endocrine disruptors, EDs. W większości państw normatyw higieniczny dla technicznego HCH wynosi 0,5 mg/m3. W Polsce wartość NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia) wynosi 0,05 mg/m3, natomiast wartość NDSCh (najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego) – 0,4 mg/m3, lecz dotychczas nie została opracowana dokumentacja dla tej substancji. Autor niniejszej dokumentacji zaproponował, na podstawie przeglądu piśmiennictwa, przyjęcie stężenia 0,17 mg/m3 za wartości NDS technicznego HCH. Podstawą ustalenia wartości NDS związku są wyniki rocznego doświadczenia paszowego na szczurach przeprowadzonego przez Dikshith i in. (1991a), na podstawie którego przyjęto wartość NOAEL wynoszącą 0,4 mg/kg/dzień. Wartość ta jest zgodna z wynikami innych badań toksyczności przewlekłej, zarówno technicznego HCH, jak i pojedynczych izomerów. Ze względu na brak silnego działania drażniącego, proponowanie wartości NDSCh związku nie znajduje uzasadnienia. Nie ma też podstaw merytorycznych do ustalania wartości DSB (dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym) technicznego HCH.
Technical grade 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane is a mixture of eight stereoisomers. Only one of them, the γ isomer, known as lindane, is the insecticidally effective one. Both technical HCH and lindane were heavily used in agriculture as an insecticide in Europe and in other parts of the world until the 1970s. Currently, the use of HCH is limited to some tropical countries. Production of HCH in Poland ended in 1982. The other uses of HCH were human and veterinary medicine. Technical HCH demonstrates moderate oral, dermal and inhalation toxicity. Reported acute oral LD50 values in various species and strains of laboratory animals range from 60 to over 3700 mg/kg b.w., while acute dermal LD50 values range from 900 to over 9000 mg/kg b.w., and acute inhalation LC50 is 690 mg/m3. HCH isomers differ qualitatively and quantitatively in biological activity. They are reported to exert multifarious effects on the central nervous system (CNS). Some are CNS stimulants (isomer γ) causing violent epileptiform convulsions and hyperexcitability, whereas the others (β and δ) are mainly depressant. The toxicity of technical HCH varies and is related to the amount of lindane present, which is the most acutely toxic isomer. Similarly to other organochlorine compounds, hexachlorocyclohexane isomers are inducers of liver microsomal enzymes. Technical HCH have no mutagenic or genotoxic potential. Tests on laboratory animals have shown that technical HCH as well as α and γ isomers are carcinogenic in mice, producing liver-cell tumours following oral administration. In 1987 IARC classified hexachlorocyclohexanes (including technical HCH) into group 2B. Evidence of its carcinogenicity to humans is insufficient, whereas of carcinogenicity to animals is sufficient. Embryo- and fetotoxicity of hexachlorocyclohexanes has been observed at maternally toxic dos-es without any teratogenic effects. Hexachlorocyclohexanes, especially the most persistent and bioaccumulative isomer β, may disrupt the endocrine system of mammals. Hexachlorocyclohexane isomers are rapidly absorbed following oral intake, via the respiratory tract and skin. After uptake they are distributed to various tissues and organs but they are pre-ferentially stored in adipose tissue. HCH can be transferred to the foetus via the placenta. The compounds are metabolized by hepatic microsomal P-450 microsomes and excreted from the body with urine and faeces. They tend to bioaccumulate in adipose tissue (especially isomer β). The recommended health-based maximum exposure concentration (MAC) for technical grade 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane of 0.17 mg/m3 is based on the NOAEL value (0.4 mg/kg/day) derived from 1-year feeding experiment on rats, and relevant uncertainty factors. No STEL and BEI values have been proposed.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 75-126
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntezy oliwacyny
Synthesis of olivacine
Autorzy:
Tylińska, B.
Redzicka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172661.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
synteza
oliwacyna
pirydo[4,3-b]karbazol
synthesis
olivacine
pyrido[4,3-b]carbazole
Opis:
Olivacine (1,5-methyl-6H-pyrido[4,3-b]carbazole) is an isomer of ellipticine (5,11-dimethyl-6H-pyrido[4,3-b] carbazole). Both of these heterocyclic compounds are carbazole derivatives, which exhibit broad spectrum of biological activity [1], especially as antineoplastic agents [2–9]. These four-ring heterocycles can be isolated from natural sources [10–16], or prepared synthetically. Chemical literature described more than 20 method of synthesis of olivacine [2, 17–34]. In this paper we described five selected syntheses of this alkaloid. In the first one this compound can be obtained during a multistep synthesis starting from 1-benzenesulfonyl-2-lithioindole [35]. A shorter method to get olivacine was the condensation of indole with an ethylene ketal [35]. Third synthesis starts from obtaining benzenosulfonyloindol from indole [37]. Another way starts from the synthesis of 1-(tert-butoxy)carbonyloindol [38]. Fifth method to get olivacine is the synthesis from the 1H-indole -2-carboxylate [39].
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2015, 69, 11-12; 983-995
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe technologie w asymetrycznej syntezie α,α-dipodstawionych α-aminokwasów
New technologies in the asymmetric synthesis of α,α-disubstituted α-amino acids
Autorzy:
Hejmanowska, J.
Albrecht, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/134855.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
ADVSEO
Tematy:
organocatalysis
azlactones
geminal bisphosphonates
3,4-dihydrocoumarins
tetrahydrothiophenes
α,α-disubstituted amino acids
Opis:
Optically active α,α-disubstituted α-amino acids represent a privileged structural motif present in numerous natural products and pharmacologically active molecules. These compounds have interesting biological properties owing to the presence of the quaternary stereogenic center. In recent years intensive development of methods for the synthesis of α,α-disubstituted α-amino acids has been observed. Azlactones constitute an important group of quaternary amino acid precursors that have found widespread application in organic synthesis. The aim of our work was to develop a new enantioselective methods for the synthesis α,α-disubstituted α-amino acids containing either geminal bisphosphonate, 3,4-dihydrocoumarin or tetrahydrothiophene moiety. Michael addition constitutes a key step in the developed synthetic strategies. The reactions were performed under basic conditions, using cinchona alkaloid derivatives with the proposed synthetic technologies being highly stereoselective.
Źródło:
Technical Issues; 2016, 2; 11-17
2392-3954
Pojawia się w:
Technical Issues
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3,4-benzopiren w przemyśle paliw w CSRS
3,4-benzopirene in fuel industry
3,4-benzpiren v promyshlennosti topliv
Autorzy:
Masek, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872644.pdf
Data publikacji:
1963
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
3,4-benzopiren
wegiel kamienny
smola wysokokaloryczna
ropa naftowa
frakcje siarki
frakcje azotu
koksownie
badania
3,4-benzopyrene
bituminous coal
tar calorie
petroleum
sulphur fraction
nitrogen fraction
coke plant
research
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1963, 14, 5
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kofeina i amfetamina - łączyć czy nie łączyć?
Autorzy:
Gorska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/848027.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
srodki psychoaktywne
amfetamina
metamfetamina
3,4-metylenodioksymetamfetamina
mechanizm dzialania
stres oksydacyjny
ekscytotoksycznosc
kofeina
zastosowanie
Źródło:
Wszechświat; 2012, 113, 07-09
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3a,4,7,7a-Tetrahydro- -4,7-metanoinden
3a,4,7,7a-tetrahydro-4,7-metanoinden
Autorzy:
Sitarek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138012.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
3a,4,7,7a-tetrahydro-4,7-metanoinden
DCPD
NDS
narażenie zawodowe
3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-metanoinden
MAC
OEL
occupational exposure
Opis:
3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-metanoinden (DCPD) jest bezbarwnym, łatwo palnym ciałem stałym. Zaliczany jest do substancji szkodliwych (wartość LD50 dla szczurów po podaniu per os wynosi 353 mg/kg m.c., a wartość CL50 około 2000 mg/m3). Główne objawy działania toksycznego DCPD po podaniu do żołądka szczurów to przemijające zmniejszenie częstości oddechów, śpiączka i zjeżenie sierści. Narażenie inhalacyjne szczurów na ten związek o stężeniach 5,4 ÷ 270 mg/m3 przez 13 tygodni nie powodowało istotnych zmian patologicznych świadczących o toksycznym działaniu DCPD. Natomiast 13-tygodniowe narażenie inhalacyjne szczurów na związek o stężeniach: 106; 190 lub 399 mg/m3 powodowało u samców z grupy narażonej na związek o stężeniu 399 mg/m3 gromadzenie się białka w kanalikach proksymalnych oraz zwiększenie masy wątroby i nerek. Wyznaczona w tym badaniu wartość NOAEL DCPD wynosiła 106 mg/m3. DCPD jest związkiem, który nie działa mutagennie, nie wpływa również niekorzystnie na rozród zwierząt. Wchłania się dobrze z przewodu pokarmowego zwierząt i jest szybko wydalany z moczem i kałem. Podstawą wyprowadzenia wartości NDS DCPD były wyniki 13-tygodniowego badania, w którym szczury narażano inhalacyjnie na DCPD o zakresie stężeń 106 ÷ 399 mg/m3. Na podstawie wyników tego badania przyjęto stężenie 106 mg/m3 za wartość NOAEL DCPD i wyliczono wartość NDS DCPD na poziomie 10 mg/m3. Nie ma podstaw do ustalenia wartości NDSCh.
3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-metanoinden (DCPD) is a chemical intermediate used in the manufacturing of a wide range of organic chemicals. The odour of DCPD has been reported to be detectable at concentrations as low as 0.016 mg/m3. The LD50 value for DCPD is 353 mg/kg for rats orally exposed. Distribution studies using 14C-DCPD in mice, rats and dogs have shown that up to 85% of orally administered radioactivity appears in the urine or faeceswithin 24 hours. DCPD does not induce gene mutation in bacterial or yeast assays. Studies in animals have indicated there is no selective toxicity to the embryo or foetus or any teratogenic potential. No long-term or carcinogenicity studies have been reported. Repeated exposure of rats to DCPD vapour at concentrations of 106-399 mg/m3 produced kidney lesions in male rats and relative liver and kidney weights increased at high concentrations. The no observed adverse effect level (NOAEL) was 106 mg/m3. Given these data, the MAC value was calculated at 10 mg/m3.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2007, 4 (54); 189-199
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 155

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies