Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kuran, Michał" wg kryterium: Autor


Tytuł:
O wariantach kaliskiej edycji Wojny domowej Samuela Twardowskiego
About the variants of the Kalisz edition of Civil war by Samuel Twardowski
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20434324.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
This article presents the problems with establishing a foundation for the edition titled Civil War by S. Twardowski. Before World War II, Part One was a Cracow published text from 1660 parts two-four were in manuscript form. Due to the destruction of the manuscript, Jesuits currently published a censored edition which does not take into account Kalisz’s edition from 1681. The Kalisz edition has a few variants that are primarily found on pages 1-24 of the second part of this work. Their considerable scope proves that these pages were folded twice. There is also a variant in the title represented by a copy in the Library of Warsaw. The activities of the Jesuits show considerable consideration about the quality of the published volume Civil War and wanted to celebrate the 20th anniversary of the poet's death and establish a teaching program in their colleges.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2010, 16; 57-116
0860-7435
2450-1336
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie dalekie i bliskie: mór pod piramidami i w wiejskiej chacie w XVI wieku – Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyja do Ziemi Świętej… i Victoria deorum Sebastiana Fabiana Klonowica – konwencje opisu na tle literatury klasycznej
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029735.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
plague in literature
Sebastian Fabian Klonowic
Mikołaj Krzysztof Radziwiłł
literary conventions
ancient literature
dżuma w literaturze
konwencje literackie
literatura antyczna
Opis:
Artykuł ma na celu ukazanie swoistości spojrzenia na temat przebiegu epidemii podjęty w dwu dziełach staropolskich Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyi do Ziemi Świętej… i Victoria deorum  Sebastiana Fabiana Klonowica na tle opisów Tukidydesa, Lukrecjusza, Owidiusza i Boccacia. Jako kontekst przywołane zostały relacje Homera i Wergiliusza. Elementy składające się na konwencję to np.: opis objawów, próby leczenia, bezsilność medyków, masowa śmierć ludności, konsekwencje rozwarstwienia społecznego w czasie zarazy, wzmożenie kultu religijnego lub ucieczka w hedonistyczne użycie życia, rozluźnienie zasad moralnych, migracje ludności, upadek rodów, zanik szacunku dla zwłok i zbiorowe pochówki. Radziwiłł opisuje z odległej perspektywy kilkuletnią dynamikę rozwoju epidemii w znacznej mierze pomijając konwencje, Klonowic koncentruje się na jej przebiegu wśród warstw uboższych, częściowo tylko podejmując znane wątki. Nawiązując do tradycji literackiej wprowadza nowe.
The aim of the article is to present outlook specificity to the topic of epidemics process described in two works Mikołaj Krzysztof Radziwiłł’s Peregrination to the Holy Land and Victoria deorum of Sebastian Fabian Klonowic on the background of Thucydides, Lucretius, Ovid and Boccacio. As the contexts are summoned relations of Homer and Virgil. Elements creating convention are following: description of symptoms, treatment attempts, medics’ hopelessness, mass death of population, consequences of social stratification during the plague, an increase of religious worship or escape into hedonistic use of life, loosening moral principles, population migrations, families’ fall, lack of respect for bodies and mass burials. Radziwiłł describes, from a distant perspective, a several-year dynamics of the epidemic’s development largely omitting conventions, Klonowic focuses on its process among the poorer classes, only partially taking up well known plots. Referring to literary tradition, he introduces new ones.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 128-152
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tryumf Taidy ogłoszony. O diariuszu obłóczyn u dominikanek lwowskich księżnej Teofili Wiśniowieckiej w 1753 roku
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030430.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
occasional literature
diary of investiture
investiture
Teofila Wiśniowiecka
the Dominicans in Lvov
preaching
literatura okolicznościowa
diariusz obłóczyn
obłóczyny
lwowskie dominikanki
kaznodziejstwo
Opis:
  The article presents the structure and main themes of the diary of the solemn investiture ceremony of Teofila Wiśniowiecka entitled "Tryumf troistej Łaski Boskiej" [“The Triumph of the Threefold Divine Grace”] from 1753. This literary work is presented against the background of monastic customs which accompany the investiture. Introduction of many persons served to commemorate their role in the ceremony and to praise the families they represented. The article describes the activities presented in the diary to announce the celebrations. The course of the events is pointed out considering the role of decorations which were especially stressed in the diary. The interior decorated with not only expensive materials and costly votive offerings but also flowers, which were appropriately lit, was accompanied by Baroque splendor with processional marches, the firing of cannons and the music performed by the duke’s band. Theatralization of the event is emphasized. The article considers the rhetorical structure of the speeches included in the diary (dispositio) and the main themes from the sphere of inventio. It also shows which elements of the event were not included in the diary. They were omitted because they did not comply with the rules of the ceremony (i.e. lack of secular speeches during the act of investiture). The investiture was shown as a special case of a rite of passage because it was a doyenne of the family who was joining the Order, not a young maiden. The act was important because while she was still alive she left inheritance to her descendants who felt obliged to pay tribute to her. The Order also accepted her with due respect as their protector and founder. Publication of the diary was intended to consolidate for posterity the information about the lavish celebration and spread knowledge of its course of events among magnates and gentry.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 268-290
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Bielski, Kronika, to jest historyja świata, oprac. Dariusz Śnieżko, Dorota Kozaryn przy wspołudziale Eleny Karczewskiej, Szczecin 2019, t. 1: ss. 498, t. 2: ss. 640, t. 3: ss. 586
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068887.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2020, 63, 3; 157-162
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o autorstwo Sarmatiae Europae descriptio a działalność translatorska Marcina Paszkowskiego
The Dispute about Authorship Sarmatiae Europae Descriptio vs. Marcin Paszkowski’s Translation Work
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967405.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
This article presents the disputed history of the authorship of Sarmatiae Europae Descriptio, with scholars’ debates lasting from the 18th century to contemporary times. Some concede to Maciej Stryjkowski’s claim towards Aleksander Gwagnin, who was accused of plagiarism. Others deem Gwagnin’s work as being original. Constructing his text, Gwagnin drew from printed books and manuscripts by Stryjkowski. Some scholars also point out to other resources. Gwagnin’s text is a well of knowledge, which is a compilation of information from many sources. The conceptualisation of the entire work makes form the originality of this work. Paszkowski not only translated the Polish version of Gwagnin’s work, but also added some of excerpts, each time signalling his authorship. It cannot be determined in what capacity he contributed otherwise.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2011, 14, 2
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura i problematyka kazań tryumfalnych Piotra Skargi wygłaszanych z okazji zwycięstw wojennych
The Structure and Problems of the Triumphal Sermons of Piotr Skarga Preached on the Occasion of Victories of War
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967571.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Piotr Skarga
triumphal sermon
preaching
rhetoric
Polish literature
Opis:
The paper is to reconstruct the structure and presentation of the issues of Piotr Skarga’s sermons for giving thanks for victory in war. The Royal Preacher preached the following orations: after the victory of Byczyna by Jan Zamoyski in 1588 over Maximilian Habsburg (not printed); after the victory of The Army of John Charles Chodkiewicza of Kircholm over The Army of Charles, Prince of Sudermania in 1605; after the victory of Jan Zamoyski over the Michael the Brave (Mihai Viteazul) in 1600 and after the capture of Smolensk in 1611 by The Army of Sigismund III Vasa. Orations are made up of motto, exordium, narratio, propositio, argumentatio, part of instructive and conclusio. The paper presents the design of the title, brings the functions of motto; characterized has varied topics of introductions depending on the military situation. Posing the thesis, Skarga spoke about thanksgiving for God’s mercy, about the joy of victory, and regret over the death and suffering of soldiers, and finally about the benefits brought about by military victory. In narratio Skarga presented generally unfavorable circumstances associated with internal victory. The giving of proper thanks as arguments with the enumeration of gifts which received from God to the state and its citizens which Skarga put in argumentatio. He used the topic of exhortation, called to give thanks to God, the army and its commanders. Additionally, Skarga introduced the lecture containing a moral instruction. He condemned the attitude undesirable, calling for penance. In conclusio Skarga invited to worship the holy patrons: Stanislaus, Hedwig, and Wojciech. He expected to fund churches, set up monasteries as a form of thanksgiving. Skarga was reaching for The Bible not only in mottos, but also by building argumentatio. He compared the situation of human figures from Old Testament with the location of the commanders of the army and throughout the Commonwealth. He did not however, attribute the nobility of the state and their messianic role in history.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 21, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku nieśmiertelnej sławie – Tomasz Zamoyski w oracjach pogrzebowych
To immortal glory – Tomasz Zamoyski in the funeral orations
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967895.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Tekst został wygłoszony podczas konferencji „Zamoyscy w dziejach Polski. W kręgu polityki, gospodarki, prawa i kultury”, Zamość, 15–17 września 2005 r.
Tomasz Zamoyski died on the 8th of January 1638 (born on the 1st of April 1594). The text is a presentation and analysis of four, conceptual and funeral orations, which were written by: Stanisław Szałapski SJ, Bartłomiej Sylwiusz SJ, Marek Korona and Mikołaj Ławrynowicz. The first part of the article is a presentation of conceptual structure of orations and as well as analysis of titles and role of mottos from Bible. The second part of article describes Tomasz Zamoyski’s glowing effigy. Author uses rhetorical scheme laudatio personae, which was constructed from circumstances inner (family stock, ancestors, birth, education, attributes of body and soul, actions) and external (family, friends, descendants, time of his life, types of death). Orators built the glowing effigy of Tomasz Zamoyski, and his life presents a humanistic model of human and citizen.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2010, 13
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prolegomena do twórczości Wawrzyńca Chlebowskiego. Stan badań i kierunki dalszych prac
Prolegomena to Wawrzyniec Chlebowski’s Creation. The State of Research and Directions for Further Works
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968064.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
The poetry of the 17th century
Occasional literature
Wawrzyniec Chlebowski’s creativity
Literary plagiarism
Imitation
Opis:
Draws attention rich and varied occasional output of Chlebowski, who was a professional writer creating in the first half of the 17th century. However, former researchers accused him of plagiarism at the same time regarding him as a talented compiler. Researches on the Chlebowski’s output are going to lead to recognise his writing technique and expand knowledge about compilation and imitation. Furthermore, the article presents the state of researches on the Chlebowski’s creativity starting from the oldest works of a bibliographic nature (end of the 18th and the 19th century) to the detailed studies, which concern the following issues: Zebrzydowski’s rebellion, political relations with the Grand Duchy of Moscow, hagiographic writings, political relations with Persia and the Ottoman Empire, images of natural disasters, the Tatar invasions and funeral writings. Moreover, the following directions for further studies have been indicated: recognising the biography of the poet; organising and enhancing the knowledge of his works; identification of the community, from the patronage of which Chlebowski benefited as a professional writer; redefinition of the relations between compilation, imitation and Chlebowski’s plagiarism; proving whose library resources the poet benefited from.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 25, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pożar, szturm i triumf – miasto wobec wydarzeń dziejowych i losowych
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636431.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
This article presents three of Jan Krajewski’s texts: “Pożar wileński,” “Szturm smoleński sobotni,” and “Tryumf poznański.” In these poems he uses the  rhetorical device of description. His literary pictures are very important to the inhabitants (not only the townspeople), buildings, city walls, city space, and areas around the city. These three texts convey varied persuasive purposes.In “Pożar wileński,” Krajewski above all wants to describe the city before the fire (in the first static part) and give account of tragic events (in the second dynamic part). In “Szturm smoleński sobotni,” the author observes the Smolensk fortress from the outside. In this poem he does not show interest in the inhabitants though he does describe the city walls and the army which captures the fortress. In “Tryumf poznański” he describes the city at feast time: church, castle, city hall, and gives praise to the kings’ knights. Krajewski presents the inner city: occasional decoration (two pictures and some inscriptions) and groups of people including townspeople, visitors, and soldiers as an anonymous crowd.The author describes the city outside and inside and perceives the city at happy and unhappy times. Krajewski shows buildings (churches, palaces and houses) during feast time, war, and disaster. To achieve his purpose, he uses some rhetorical principles.
Źródło:
Terminus; 2009, 11, 1-2
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od czytań do odczytań. Dwieście lat przemian w metodologii badań nad literaturą staropolską
From readings to readings. 200 years of evolutions in methodological research in Old Polish Literature
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649925.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
metodologia badań literackich
literatura staropolska
historia badań literackich
methodology of literary research
of the Old Polish literature
history of literary research
Opis:
The study is the first part of two-volume review of research methodologies, with the help of which in the last two hundred years the works of Old Polish writers, especially Samuel Twardowski, Marcin Paszkowski, Mikołaj Rej, Jan Kochanowski, Piotr Skarga and Wespazjan Kochowski and others were read and interpreted. I took a look at the history of methodology from the first decades of the 19th century until the outbreak of World War II. The starting point of the study are deliberations devoted to the notion of masterfulness and the rules of shaping the canon of Old Polish literature. After the withdrawal of Rhetoric as the native methodology, with the participation of Old Polish texts, the instruments used to read them became leading in individual periods of literature ideologies and philosophical currents. Thus, the historical interpretation of the literary work was abandoned in favor of adaptive interpretation. I took a look at the works from the panoramas showing the review of the entire Old Polish literature to detailed dissertations, studies, sketches and contributions. These studies took the form of annotated bibliographical lists, historical and literary syntheses, monographs of genres and works of individual authors. The scholars of the Enlightenment were primarily using the bio-bibliographic method. They were trying to give a view to the whole history of Polish literature. The beginnings of the history of Polish literature are connected with concern to the high quality of the Polish literary language. The critical view of literary works is interlaced with the prospect of literature as a tool for teaching history, because in writing could be noticed the so-called state of the nation’s spirit. Examined are structure and style of the works, their impact on collective emotions on the ethical layer and in the sphere of the imagination. Historiosophy played a leading role in shaping the methodology. The analysis includes views and methods of reading literary works used among others by Feliks Bentkowski, Eusebius Słowacki, Kazimierz Brodziński, Adam Mickiewicz, Wacław Aleksander Maciejowski (who based his vision of Old literature on the concept of Hegelian three phrases: folk, national and national-folk), Piotr Chmielowski and Bronisław Chlebowski (both represented Positivistic genetism, the second scientist also used anthropogeographic concept of Karl Ritter), Alexander Brückner, Stanisław Turowski, Ignacy Chrzanowski and Juliusz Nowak-Dłużewski who entered the post-war period. The review presents that for the former researchers more important than the autonomous value of the Old Polish work was functioning of its message according to the needs of the readers of modern times. We owe the work of former scholars preservation of the Old Polish writers’ output for the following generations.
Studium stanowi część pierwszą dwuczęściowego przeglądu metodologii badawczych, z których pomocą w ciągu minionych dwustu lat odczytywano i interpretowano utwory literatów staropolskich, szczególnie Samuela Twardowskiego, Marcina Paszkowskiego, jak również Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, Piotra Skargi i Wespazjana Kochowskiego oraz innych. Oglądem objąłem dzieje metodologii od pierwszych dziesięcioleci XIX wieku po wybuch II wojny światowej. Punkt wyjścia stanowią rozważania poświęcone pojęciu arcydzielności oraz regułom kształtowania się kanonu literatury staropolskiej. Jego wyłonienie dokonało się w czasach, gdy dominowało wartościowanie dzieła literackiego. Po odsunięciu retoryki jako macierzystej metodologii, z której udziałem powstawały teksty staropolskie, instrumentarium służącym do ich odczytania stały się wiodące w poszczególnych okresach literackich ideologie i prądy filozoficzne. Porzucono więc interpretację historyczną dzieła literackiego na rzecz interpretacji adaptacyjnej. Oglądem objąłem prace od panoram ukazujących przegląd całego piśmiennictwa staropolskiego po szczegółowe rozprawy, studia, szkice i przyczynki. Opracowania te przybierały formę opatrzonych adnotacjami spisów bibliograficznych, syntez historycznoliterackich, monografii gatunków oraz twórczości poszczególnych autorów. Uczeni doby oświecenia posługiwali się przede wszystkim metodą bio-bibliograficzną. Dążyli do tego, by objąć oglądem całość dziejów literatury polskiej. Początki historii literatury polskiej wiążą się z troską o wysoką jakość literackiej polszczyzny. Krytyczny ogląd dzieł literackich przeplata się z postrzeganiem literatury jako narzędzia nauczania historii, ponieważ w dziełach piśmienniczych dał o sobie znać tzw. stan ducha narodu. Bada się strukturę i styl dzieł, ich oddziaływanie na zbiorowe emocje w warstwie etycznej i w sferze wyobraźni. Znaczącą rolę w kształtowaniu metodologii odgrywała historiozofia. Oglądem objęto poglądy i metody czytania dzieł literackich stosowane m.in. przez Feliksa Bentkowskiego, Euzebiusza Słowackiego, Kazimierza Brodzińskiego, Adama Mickiewicza, Wacława Aleksandra Maciejowskiego (który swą wizję literatury dawnej oparł na koncepcji heglowskich trzech zwrotów: ludowego, narodowego i narodowo-ludowego), Piotra Chmielowskiego, Bronisława Chlebowskiego (obaj reprezentują pozytywistyczny genetyzm, drugi z nich sięgnął dodatkowo do antropogeograficznej koncepcji Karla Rittera), Aleksandra Brücknera, Stanisława Turowskiego, Ignacego Chrzanowskiego i wkraczającego w okres powojenny Juliusza Nowaka-Dłużewskiego. Przegląd uświadamia, że dla dawnych badaczy nie liczyła się autonomiczna wartość dzieła staropolskiego, lecz funkcjonalizacja jego przesłania wedle potrzeb obowiązujących w czasach współczesnych czytającym. Pracy dawnych uczonych zawdzięczamy zachowanie dorobku literatów staropolskich dla kolejnych pokoleń.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 53, 2; 139-186
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staropolskie antologie jednoautorskie od Jana Kochanowskiego do Samuela Twardowskiego
Old Polish Single Author Anthologies: From Jan Kochanowski to Samuel Twardowski
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129172.pdf
Data publikacji:
2022-03-24
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
antologie
Jan Kochanowski
Mikołaj Sęp Szarzyński
Stanisław Grochowski
Kasper Miaskowski
Samuel Twardowski
anthologies
Opis:
Artykuł przybliża swoistość powstawania i funkcjonowania staropolskich antologii jednoautorskich Jana Kochanowskiego, Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Stanisława Grochowskiego, Kaspra Miaskowskiego i Samuela Twardowskiego. Badaniami objęto genezę, układ, przeznaczenie i elementy recepcji twórczości autorów, których teksty wydawano w formie antologii.
The article presents the individual nature of the creation and functioning of the old Polish single author anthologies of Jan Kochanowski, Mikołaj Sęp Szarzyński, Stanisław Grochowski, Kasper Miaskowski, and Samuel Twardowski. The research covers the genesis, arrangement, purpose, and elements of the reception of the works of authors, whose texts were published in the form of an anthology.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2022, 12 (15); 61-82
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła barokowej wiedzy medycznej i ich autorytetu oraz zaufanie wobec leczących w świetle wybranych tekstów z pierwszej połowy XVII w. o zwalczaniu dżumy
Baroque sources of medical knowledge and trust towards physicians in the light of writing on the plague from the first part of the 17th century
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396429.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
medycyna w XVII w. w Polsce
autorytet
kompilacja
imitacja
religia wobec medycyny
Marcin z Klecka
Knut Mikaelsson
Sebastian Śleszkowski
Sebastian Petrycy
Walenty Bartoszewski
medicine in 17th-century Poland
authority
compilation
imitation
religion and medicine
Martin from Kleck
Opis:
The article presents the mechanism of imitation and compilation used in the creation of Polish medical texts about the plague on the example of texts “O ziołach i mocy ich” by Stefan Falimirz, “Preserwatywa przeciwko morowemu powietrzu doświadczona” by Martinus Clecensis, “Bezoar z łez ludzkich” by Walenty Bartoszewski, and many others. Old Polish medical texts, regardless of their scientific or popular character, were created in order to popularise medical knowledge and convince the reader of the effectiveness of the proposed cure. Analysed texts showed the strong connection of medicine, astrology and religion, as well as the conviction about a direct link between the medicine of the soul and the body. As such, they were often used to reinforce the religious vision of the world.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 61-81
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RECENZJA: Iwona Słomak, Retoryka miłosnej batalii „Wojsko serdecznych nowo rekrutowanych afektów” Hieronima Falęckiego, Warszawa 2017, ss. 247
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579189.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 3(127); 119-132
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz i słowo w kazaniu Aleksandra Dubowicza pod tytułem Wyprawienie osoby upamiętniającym postać Janusza Skumina Tyszkiewicza
The Picture and the Word in Aleksander Dubowiczs Sermon Titled Dispatching Person Commemorating the Figure of Janusz Skumin Tyszkiewicz
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636241.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Aleksander Dubowiczs
Janusz Skumin Tyszkiewicz
Dispatching Person
comes to a summary conclusion
Emblematic thinking
oration
Opis:
The article shows different forms of pictorial thinking, particularly emblematic in funeral sermons, an example is Aleksander Dubowicz oration to honour Janusz Skumin Tyszkiewicz. In the funeral compositions from the Tyszkiewicz family, we see testimony of transformations, which take place in the early stages of developmental relationships between emblematic culture and occasional literary output. In the Sermon on funeral B. Naruszewiczówna and in Dispatching Person we find some elements, which determine a record of ornamental contents presented in the occasional funeral ceremony. The sermon to honour Tyszkiewicz fits this particular role; it is a prime example of emblematic construction and the function of inscription. The subscription is the praise of the deceased throughout the sermon by illustrating different roles he played in life. The entire concept of A. Dubowicz sermon is based on world vision as a theatre. He cast God in the role of director and a man as an actor which plays various roles. The orator splits peoples lives like a play, into acts preceded by a prologue and supplemented by an epilogue. In this conceptual world-theatre, A. Dubowicz superimposes a suitable biographical funeral oration schema: “Born gate” serves to display the deceaseds family (leaf B3–Dv); “Youth prologue” characterizes the virtues acquired during the time of education (l. Dv–D4v); “Soldier person” describing courageous service to the king (l. D4v–F); “Senators person” talks about Tyszkiewicz wisdom, which his commitment appears through his affairs of state in the senate and contains laudation to the deceased as learned (l. F–G2); “Epilogue” brings a description of religious death (l. G2–H2), while “Death gate” is a supplement of the allegorical word as theatre (an actor after finishing the spectacle strips of their vestments) and the deceaseds laudatory biography comes to a summary conclusion. Emblematic thinking is shown on various levels: as preachers exemplum, as a central oratorical idea; organizing whole statement structure by reference to the iconic element, which was located before the oration, like in Dispatching Person.The Picture and the Word in Aleksander Dubowiczs Sermon Titled Dispatching Person Commemorating the Figure of Janusz Skumin Tyszkiewicz
Źródło:
Terminus; 2012, 14, 25; 119-135
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biografia w kazaniach pogrzebowych Jakuba Olszewskiego
A Biography in Funeral Sermons of Jakub Olszewski
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398649.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Olszewski Jakub
biography in a funeral praching
biografia w kazaniach pogrzebowych
Opis:
Przedmiotem rozważań jest sześć kazań pogrzebowych z lat dwudziestych i trzydziestych XVII wieku jezuity Jakuba Olszewskiego upamiętniających Samuela Paca, Annę Sapieżankę Radziwiłłową, biskupa Eustachego Wołłowicza, ks. Jana Karola Białłozora, Krzysztofa Mikołaja Sapiehę oraz Gryzeldę Wodyńską Sapieżynę. Kaznodzieja żegnał osoby obu płci, w różnym wieku, duchowne i świeckie. Celem studium jest ukazanie, w jaki sposób i na ile kaznodzieja włącza biografię zmarłego w koncepcję kazania pogrzebowego, ustalenie tego, w jakim stopniu interesuje go autentyczny życiorys, a na ile postawa oraz – szczególnie – realizacja zamysłu moralistycznego. Na ile Olszewski korzysta ze schematu pochwały opracowanego przez Kwintyliana, a na ile czerpie z modelu znanego z hagiografii. Chwaląc zmarłych, Olszewski odwołuje się do symboliki heraldycznej, wykorzystuje też miejsca (loci) podane przez Kwintyliana. Za istotne uznaje kaznodzieja także przywołanie świadectw heroicznej wiary, które czerpie od spowiedników zmarłych. Kreując wzorce osobowe, dąży do osiągnięcia celu parenetycznego. W praktyce kaznodzieja podaje informacje mówiące o: genealogii, indywidualnych doświadczeniach życiowych (a w przypadku mężczyzn o ich działalności publicznej), praktycznej pobożności, cnotach moralnych, jałmużnie, działalności fundatorskiej i pobożnej śmierci. Kaznodzieja więc nie stawia sobie za cel przedstawienia biografii osoby zmarłej, lecz nakreślenie wzorców osobowych reprezentatywnych dla modeli, jakie podsuwa dola zmarłego. Mówca uczy słuchaczy sztuki dobrego życia, ukazuje godne naśladowania postawy. Olszewski łączy schemat podany przez Kwintyliana z elementami schematu znanego z hagiografii. Ukazuje model świętości dostępny dla każdego. Jego biografie mają zatem profil laudacyjno-parenetyczny.
The subject of deliberation is a piece of six funeral sermons from 20. and 30. of 17th century written by Jesuit Jakub Olszewski who reminds Samuel Pac, Anna Sapieżanka Radziwiłłowa, Bishop Eustachy Wołłowicz, Priest Jan Karol Białłozor, Krzysztof Mikołaj Sapieha and Gryzelda Wodyńska Sapieżyna. The purpose of the study is to present how and how much the preacher introduces biography of the deceased in the concept of funeral sermon, determining how much interesting for him is a real biography, and how much the attitude, as well as executing the moralistic plan. To what extend Olszewski uses established by Quintilian eulogy scheme and how much he extracts from a model known from historiography. Praising the deceased Olszewski refers to heraldic symbolism, he also uses loci given by Quintilian. As important the preacher considers also recalling testimonies of heroic faith, which he draws from confessors of the deceased. Olszewski by creating personal patterns pursues to achieve his parenetic objective. In practice the preacher gives information telling about: genealogy, individual life experiences (in case of men – about their public activity), practical piety, moral virtues, charity, fundatory activity and pious death. Therefore, the preacher does not set an objective to present biography of deceased person, but sketches personal patterns of representative models, which are given by fate of a deceased. Speaker teaches auditors the art of good life, as well as he presents demeanors worth imitating. Olszewski thus combines scheme given by Quintilian with the elements of scheme known from hagiography. He presents the pattern of sanctity available to everyone. His biographies have a laudatory-parenetic profile.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2018, 11, 2; 85-114
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies