Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zbiornik wód" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Brief characteristic of the hydrogeological situation along the polish-slovak boundary belt
Autorzy:
Černák, R.
Michalko, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182935.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
transgraniczny zbiornik wód podziemnych
struktura hydrogeologiczna
region hydrogeologiczny
transboundary aquifer
hydrogeological structure
hydrogeological region
Opis:
Artykuł przedstawia aktualny stan wiedzy o wodach podziemnych na obszarze Republiki Słowacji. Granica słowacko-polska ma długość wynoszącą około 541 km i przebiega głównie szczytami grzbietów górskich. Warunki hydrogeologiczne zależą przede wszystkim od budowy geologicznej. Obszar przylegający do linii granicznej jest zbudowany głównie z osadów fliszowych i mezozoicznych oraz skał krystalicznych, występujących w różnych strukturach tektonicznych. Wody podziemne w osadach fliszowych występują płytko. Ich zasięg pokrywa się z jednostkami morfologicznymi. Zbiorniki wód podziemnych, występujące w tych osadach, w małym stopniu przekraczają granice państwowe. Utwory mezozoiczne występują w Tatrach w formie jednostek tektonicznych (płaszczowin), a w pasie skałkowym - w formie soczew. Struktury hydrogeologiczne rozwinięte w utworach mezozoicznych mogą mieć transgraniczne połączenia swoich wód podziemnych. Od połowy lat 70. wody podziemne Republiki Słowackiej są klasyfikowane oraz corocznie bilansowane w każdym ze 141 regionów hydrogeologicznych. Kullman et al. (2004) zaproponowali, zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną (2000/60/EC), podział jednolitych części wód podziemnych według dominujących rodzajów przepuszczalności. W pionowym układzie wydzielono trzy "warstwy" jednolitych części wód podziemnych: "warstwę" jednolitych części wód podziemnych w utworach czwartorzędowych, podziemne ciała przedczwartorzędowe oraz "warstwę" wód geotermalnych.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2005, 18; 15-21
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technical aspects of geothermal energy utilization in Małopolska Region
Techniczne aspekty wykorzystania energii geotermalnej w Małopolsce
Autorzy:
Barbacki, A. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385645.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zbiornik wód termalnych
ciepłownictwo
basen termalny
pompy ciepła
geothermal aquifers
space heating
thermal pools
heats pumps
Opis:
The paper discusses the technical aspects of geothermal energy utilization in Małopolska and provides a brief description of the technological solutions available to exploit the thermal aquifers typical of this region, for heating and recreation. It includes some technological solutions for the recovery and management of heat in this area, together with examples of how heat pumps and combined heat and power units are used in Poland.
W artykule przedstawiono techniki umożliwiające energetyczne wykorzystanie wód termalnych występujących na obszarze Małopolski, uwzględniając charakterystykę zbiorników wód termalnych na tym obszarze z punktu widzenia wykorzystania ich do celów ciepłowniczych lub rekreacyjnych. Zaprezentowano proponowane i istniejące rozwiązania technologiczne związane z pompami ciepła, instalacjami ciepłowniczymi, basenami rekreacyjnymi oraz z wykorzystaniem kogeneratorów do produkcji ciepła i prądu.
Źródło:
Geomatics and Environmental Engineering; 2009, 3, 4; 13-22
1898-1135
Pojawia się w:
Geomatics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Groundwater bodies in Transboundary Zones. the common German-Austrian thermal Transboundary Groundwater Body
Autorzy:
Jedlitschka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182943.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
transgraniczne wody podziemne
zbiornik wód podziemnych
zatłaczanie wód podziemnych
energia geotermalna
model hydrogeologiczny
thermal waters
transboundary groundwater
groundwater body
groundwater reinjection
geothermal energy
hydrological model
Opis:
W wielkim transgranicznym bawarsko-austriackim basenie molasowym na obszarze 6000 km2 występuje zbiornik wysokotermalnych wód podziemnych. Wody te są intensywnie wykorzystywane w Bawarii i w Austrii dla potrzeb uzdrowiskowych oraz grzewczych. Na ujęciach w jednym z uzdrowisk bawarskich zaobserwowano jednak zmniejszające się ciśnienie tych wód, będące sygnałem potencjalnego zagrożenia dla całego zbiornika, przez nadmierną eksploatację. W celu zbadania tego problemu Stała Niemiecko-Austriacka Komisja Wodna postanowiła opracować model hydrogeologiczny i matematyczny. W artykule przedstawiono wspomniane modele i uzyskane dzięki nim wyniki. Omówiono także potencjalne korzyści płynące z koordynacji dalszego wykorzystywania wód termalnych oraz relację tych działań do zaleceń Ramowej Dyrektywy Wodnej. Koordynacja eksploatacji wód pozwoli na utrzymanie równowagi zasobów basenu, na właściwe ilościowe określenie zasilania wód podziemnych oraz na wyliczenie potencjalnego wpływu eksploatacji na sąsiednie otwory. Dalsze wykorzystanie zasobów wód termalnych będzie możliwe wyłącznie wtedy, gdy wody będą wykorzystywane racjonalnie, a obecne warunki hydrodynamiczne będą zachowywane przez ponowne zatłaczanie wykorzystanych wód.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2005, 18; 33-38
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the Variability of Rainwater Quality and the Functioning of Retention Reservoirs in the Urban Area
Ocena zmienności jakości wód opadowych i funkcjonowania zbiorników retencyjnych na terenie zurbanizowanym
Autorzy:
Zubala, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811644.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rainwater
water pollution
retention reservoir
environmental protection
woda deszczowa
zanieczyszczenia wód
zbiornik retencyjny
ochrona środowiska
Opis:
Three-year observations made it possible to assess the degree of pollution and variability in quality of rainwater collected in two reservoirs in the Lublin agglomeration (south-eastern Poland). The studied objects are characterised by different construction, size, hydraulics and type of drained surface. In particular, a large variation in water quality indicators was observed for suspended solids, NH4+, NO3- and K+. Higher conductivity, NH4+, SO4- and Cl- was found in the reservoir receiving rainwater from the national road, compared to the water from the housing estate. In the second reservoir, a higher load of NO2-, PO4-, Fe+ and K+was observed. Among the analysed variables, the most disturbing values were recorded for conductivity, pH, suspended solids, oxygen indicators, NO2-, NH4+and PO4-. The liquid flowing into the reservoirs during snowmelt was characterised by high pollution. In the year with the highest sum of atmospheric precipitation, there was a reduction in medium concentrations of many quality variables (flushing effect, dilution of pollutants). An increase in oxygen demand and oxygen deficits were observed in warm seasons. An emission of inconvenient odors in the vicinity of the reservoir in the housing estate was also observed. These phenomena may be intensified in the case of improper use of the system (e.g. when bottom sediments are not removed) and further increase of air temperatures. Under such conditions, the possibility of using open rainwater reservoirs near human settlements becomes questionable.
Na podstawie trzyletnich obserwacji dokonano oceny stopnia zanieczyszczenia oraz zmienności jakości wód deszczowych gromadzonych w dwóch zbiornikach na terenie aglomeracji Lublina (Polska południowo-wschodnia). Badane obiekty charakteryzują się różną budową, wielkością, hydrauliką i rodzajem powierzchni odwadnianej. Szczególnie duże zróżnicowanie wskaźników jakości wody dotyczy zawiesiny, NH4+, NO3- i K+. W zbiorniku na wody deszczowe z drogi krajowej stwierdzano wyższą przewodność, NH4+, SO4- i Cl- niż w wodach z osiedla mieszkaniowego. W drugim zbiorniku obserwowano większe obciążenie NO2-, PO4-, Fe+ i K+. Wśród analizowanych zmiennych najbardziej niepokojące wartości osiągała przewodność, pH, zawiesina, wskaźniki tlenowe, NO2-, NH4+ i PO4-. Wysokim zanieczyszczeniem charakteryzowała się ciecz dopływająca do zbiorników w trakcie roztopów. W roku z najwyższą sumą opadów atmosferycznych nastąpiło zmniejszenie średnich koncentracji wielu zmiennych jakości (przemycie zlewni, rozcieńczenie zanieczyszczeń). W ciepłych porach roku obserwowano wzrost zapotrzebowania na tlen i pojawianie się deficytów tlenowych. Stwierdzono też emisję odorów w sąsiedztwie zbiornika w osiedlu mieszkaniowym. Przy niewłaściwej eksploatacji systemu (m.in. brak usuwania osadów dennych) i dalszym wzroście temperatur powietrza zjawiska te mogą nasilać się. W takich warunkach możliwość stosowania otwartych zbiorników wód deszczowych w pobliżu siedzib ludzkich staje się wątpliwa.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2020, Tom 22, cz. 2; 840-858
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inflow of Pollutants to the Bukówka Drinking Water Reservoir from the Transboundary Bóbr River Basin
Dopływ zanieczyszczeń do zbiornika wody pitnej Bukówka z obszaru transgranicznego zlewni rzeki Bóbr
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Rosik-Dulewska, C.
Kasperek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818562.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zbiornik wodny
rzeka
zlewnia
wody transgraniczne
jakość wód
water reservoir
river
basin
transboundary waters
water quality
Opis:
Obecnie istnieje zwiększone zainteresowanie zarządzaniem zasobami wodnymi, w tym jakością wody, na obszarach transgranicznych. Sytuacja nabiera szczególnego znaczenia, gdy na rzece transgranicznej zlokalizowany jest zbiornik zaporowy, m.in. wykorzystujący retencjonowane wody do celów zaopatrzenia w wodę. Wówczas niezmiernie ważne sa badania jakości wód w zlewni powyżej zbiornika, przede wszystkim w aspekcie wprowadzania do tych wód zanieczyszczeń, zarówno w górnym biegu rzeki transgranicznej, jak i w kolejnych punktach biegu rzeki. Praca przedstawia analizę dopływu zanieczyszczeń z obszaru transgranicznego zlewni rzeki Bóbr do zbiornika wody Bukówka, w aspekcie jej retencjonowania w zbiorniku. Przeanalizowano jakość wody pięciu cieków zasilających zbiornik: rzeka Bóbr, Opawa, Złotna, Bachorzyna i Paprotki, jakość wody retencjonowanej w zbiorniku i odpływającej ze zbiornika oraz rozpoznano przyczyny jej przestrzennego zróżnicowania a także czasowej ich zmienności. W pracy ponadto przedstawiono ocenę eutrofizacji analizowanych wód, oceniono czy badane wody są wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych, do spożycia oraz wykonano ocenę zlewni zbiornika Bukówka pod kątem dostawy materii do zbiornika. Ocenę jakości wody w analizowanych ciekach i zbiorniku wykonano analizując takie wskaźniki jak: NO3-, NO2-, NH4+, PO43-, BOD5, odczyn wody, przewodność elektrolityczną, temperaturę wody i zawiesinę ogólną. Wyniki badań własnych jakości wody rzeki Bóbr uzupełniono wynikami uzyskanymi z WIOŚ Wrocław i z Czech. Wyniki przeprowadzonych w okresie 2006–2007 badań jakości wody na terenie polskiej części zlewni zbiornika Bukówka wykazały, że wody te ze względu na stężenia fosforanów, BZT5 i zawiesiny ogólnej przekroczyły wartości graniczne wskaźników jakości wód odnoszące się do jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych takich jak rzeka właściwe dla klasy II. Natomiast stężenia N-NO3- i odczyn zakwalifikowały wody do II klasy jakości wód, odnoszących się do jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych, takich jak rzeka. W pracy stwierdzono, że badane wody z terenu zlewni zbiornika Bukówka nie są wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Natomiast zlewnia zbiornika Bukówka charakteryzuje się małą podatnością na uruchomienie ładunku zdeponowanego na jej obszarze i niewielką możliwością dotarcia jej do zbiornika. Z punktu widzenia procesu eutrofizacji uwarunkowania hydrochemiczne występujące w zlewni zbiornika Bukówka, w aspekcie realizowanych przez zbiornik funkcji, są dla niego niekorzystne. Główną przyczyną tego stanu są wysokie stężenia fosforu pochodzącego ze ścieków bytowych z miejscowości położonych w badanej zlewni. Wody zbiornika Bukówka nie nadają się do bytowania ryb łososiowatych i karpiowatych. Natomiast ocena przydatności wody odpływającej ze zbiornika Bukówka do spożycia wykazała, że wartości: temperatury wody, przewodności elektrolitycznej, azotanów i amoniaku nie przekroczyły wartości granicznych kategorii A1. Wartości odczynu wody zakwalifikowały badane wody do kategorii A2. Wartości graniczne kategorii A3 przekroczone zostały pod względem zawiesiny ogólnej i BZT5. W pracy wykazano, że zbiornik Bukówka wpływał korzystnie na zmiany jakości wody rzeki Bóbr i innych czterech dopływów: Opawa, Złotna, Bachorzyna i Paprotki. Woda odpływająca ze zbiornika w porównaniu z wodą dopływającą do zbiornika charakteryzowała się większymi wartościami średnich stężeń azotynów, odczynu wody i temperatury wody. Ze względu na transgraniczny charakter rzeki Bóbr, na której zlokalizowany jest zbiornik Bukówka, istotne jest ograniczenie dopływu zanieczyszczeń do niej oraz monitorowanie stanu czystości wody w ciekach i zbiorniku. Kompleksowy monitoring hydrologiczny i jakości wody w zlewni zbiornika będzie pomocny do podejmowania działań na rzecz ochrony wód w zlewni oraz umożliwi prowadzenie racjonalnej gospodarki wodnej na obszarze polskiej i czeskiej części zlewni. Najważniejsze działania dla wód przekraczających granicę polsko-czeską powinny dotyczyć ochrony tych wód przed zanieczyszczeniami, poprawy stanu gospodarki wodno-ściekowej w zlewni oraz poprawy jakości wody.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 1; 316-336
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conception of vadose zone research in the area of Goczałkowice reservoir
Autorzy:
Czekaj, J.
Trepka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100796.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk o Ziemi
Tematy:
czwartorzęd
warstwa wodonośna
zbiornik Goczałkowice
monitoring wód podziemnych
quaternary aquifer
Goczałkowice reservoir
groundwater monitoring
MacroRhizons Sammler
Opis:
Goczałkowice reservoir is one of the main source of drinking water for Upper Silesia Region. In reference to Water Frame Directive matter since 2010 the strategic research project: „Integrated system supporting management and protection of dammed reservoir (ZiZoZap)”, which is being conducted on Goczałkowice reservoir, has been pursued. In the framework of this project complex groundwater monitoring is carried on. One aspect is vadose zone research, conducted to obtain information about changes in chemical composition of infiltrating water and mass transport within this zone. Based on historical data and the structural model of direct catchment of Goczałkowice reservoir location of the vadose zone research site was selected. At the end of November 2012 specially designed lysimeter was installed with 10 MacroRhizon samplers at each lithological variation in unsaturated zone. This lysimeter, together with nested observation wells, located in the direct proximity, create the vadose zone research site which main aim is specifying the amount of nitrate transport in the vertical profile.
Źródło:
Contemporary Trends in Geoscience; 2013, 2, 1; 22-26
2299-8179
Pojawia się w:
Contemporary Trends in Geoscience
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Low Retention Reservoir on Water Quality of Suprasl River
Wpływ zbiornika małej retencji na jakość wód rzeki Supraśl
Autorzy:
Wiater, J.
Siemieniuk, A.
Szczykowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389080.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zbiornik małej retencji
zanieczyszczenia
związki biogenne
jakość wód
low-retention reservoirs
water pollution
biogenic compounds
water quality
Opis:
Present research was aimed at evaluating the water quality in small retention reservoir localized within the agricultural catchment in Wasilkow. Three measurement points were selected during the study; their spatial distribution resulted from a possibility to record changes in physicochemical properties of water occurring in analyzed reservoir. Point No. 1 was localized near the inflow, No. 2 in the middle part, No. 3 at the water outflow of the reservoir. Physicochemical analyses of water included following determinations: apparent and real color, turbidity, oxidizability, (specific electrolytic) conductivity, acidity, Kjeldahl’s organic nitrogen, ammonia, nitrates(III), nitrates(V), phosphates, total iron, and manganese. Analyses of water samples collected from the surface layer of the littoral were carried out once a month since May 2008 till March 2009. Determinations of water physicochemical parameters were made in accordance with obligatory methods and statistical processing of all achieved data was performed applying two-factorial variance analysis for particular dates and sampling points. Differences were verified using Tukey test. A prominent seasonality of all examined parameters was observed when analyzing achieved results. Two-factorial variance analysis of mean values of apparent and real color, turbidity, oxidizability, (electrolytic) conductivity, acidity, phosphates, and manganese revealed significant differences between sampling dates, while sampling points had no considerable importance. The Tukey test also verified that significant differences between sampling dates and points were present in the case of nitrates(V), while for nitrates(III) no factor was significant. Only in the case of iron the sampling point appeared to be the most significant, whereas sampling dates were insignificant. Waters supplying Wasilkow reservoir had more often much lower values of examined physicochemical parameters than those flowing into it, hence the quality of river water below the reservoir became much worse. Observations upon a spatial distribution of studied indicators revealed that reservoir in Wasilkow had no abilities to self-purification.
Celem prowadzonych badań była ocena jakości wód małego zbiornika retencyjnego, położonego w zlewni rolniczej w miejscowości Wasilków. Podczas badań wybrano trzy punkty pomiarowo-kontrolne. Wybór i rozmieszczenie punktów badawczych podyktowany był możliwością uchwycenia zmian właściwości fizykochemicznych wody, zachodzących w analizowanym zbiorniku. Pierwszy punkt usytuowany był na dopływie wód, drugi w środkowej części, zaś trzeci na odpływie wody ze zbiornika. Zakres pracy obejmował analizę fizykochemiczną obejmującą następujące oznaczenia: barwa pozorna i rzeczywista, mętność, utlenialność, konduktywność (przewodność elektrolityczną), odczyn oraz zawartości TKN (azotu organicznego metodą Kjeldahla), azotu amonowego, azotanów(III), azotanów(V), fosforanów, żelaza ogólnego i manganu. Badania próbek wody, pobieranych z warstwy powierzchniowej strefy brzegowej, przeprowadzono co miesiąc, w okresie od maja 2008 r. do marca 2009 r. Analizy właściwości fizykochemicznych wody wykonano zgodnie z obowiązującą metodyką, zaś obliczeń statystycznych na podstawie wszystkich uzyskanych wyników badań dokonano, stosując dwuczynnikową analizę wariancji dla poszczególnych miesięcy i punktów pobrania. Różnice oceniono testem Tukey'a. Analizując uzyskane wyniki badań, stwierdzono wyraźną sezonowość zmienność wszystkich badanych wskaźników. Na podstawie dwuczynnikowej analizy wariancji wartości średnich barwy pozornej, barwy rzeczywistej, mętności, utlenialności, przewodności, odczynu oraz zawartości TKN, azotu amonowego, fosforanów i manganu udowodniono istotne różnice tych parametrów pomiędzy terminami poboru próbek, natomiast punkty ich pobrania nie miały istotnego znaczenia. Testem Tukey'a oceniono również, że istotne różnice wartości ocenianych parametrów pomiędzy terminami i punktami pobrania stwierdzono w przypadku azotanów(V), natomiast w przypadku azotanów(III) żaden z tych czynników nie miał znaczenia. Jedynie w przypadku żelaza istotny okazał się wpływ punktu pobrania, zaś terminy okazały się nieistotne. Wody zasilające zbiornik "Wasilków" miały najczęściej dużo niższe wartości badanych wskaźników fizykochemicznych, niż wartości wód opuszczających akwen, dlatego też jakość rzeki poniżej zbiornika uległa znacznemu pogorszeniu. Obserwacje przestrzennego rozkładu badanych wskaźników wykazały, że zbiornik w Wasilkowie nie ma zdolności do samooczyszczania.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 9-10; 1363-1372
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anisotropy modelling of the fissure-karstic aquifer of the Opole–Zawadzkie Major Groundwater Basin (south-west Poland)
Autorzy:
Wcisło, M.
Olichwer, T.
Staśko, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138932.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
numerical modelling
anisotropy
groundwater resources
fissure-karstic aquifer
fracture directions
modelowanie numeryczne
anizotropia
zasoby wód podziemnych
zbiornik szczelinowo-krasowy
Opis:
The problem of the anisotropy and heterogeneity of karstic aquifers has been previously described. The Opole–Zawadzkie Major Groundwater Body (south-west Poland) was chosen for this investigation. The parameters for anisotropy were analysed on the basis of well yield and observation of macro-fractures (field scale) compared with micro-fractures. Statistical tools were used to assess the directions and values of anisotropy. The estimated parameters were tested on two different models realized in Visual Modflow code. The anisotropy of hydraulic conductivity was recognized as an essential factor for groundwater flow direction and water table depletion prognosis as well as for water budget modification. The second model (M2), representing anisotropy flow conditions, gave an 11% lower value of safe yield in comparison with the first model (M1-isotropic). Additionally, anisotropy conditions caused water table lowering and limitation of aquifer recharge. The results of these studies indicate the need for more attention to be paid to the anisotropy problem in the area, where fracture-karstic aquifers are the main source of groundwater supply.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2014, 64, 3; 353-360
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identification of processes controlling chemical composition of pit lakes waters located in the eastern part of Muskau Arch (Polish-German borderland)
Identyfikacja procesów kształtujących skład chemiczny wód zbiorników zlokalizowanych na obszarach pogórniczych we wschodniej części Łuku Mużakowa (pogranicze polsko-niemieckie)
Autorzy:
Lutyńska, S.
Labus, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/205165.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Muskau Arch
acid mine drainage
pit lakes
statistical analysis
speciation analysis
Łuk Mużakowa
kwaśny drenaż
zbiornik antropogeniczny
chemizm wód
analiza statystyczna
analiza specjacyjna
Opis:
Exploitation of lignite within the area of Muskau Arch, carried out from the mid-nineteenth century, contributed to the transformation of the natural environment and changes in water regime. In the post-mining subsidences pit lakes were formed. The chemical composition of waters is a consequence of the intensive weathering of pyrite (FeS2), which is present in Miocene lignite-bearing rock forming the embankments of the lakes. This process leads to the formation of Acid Mine Drainage (AMD) and finally acidification of lake waters. This paper presents results of the identification of hydrogeochemical processes affecting the chemistry of waters from these reservoirs carried out using the speciation and statistical (cluster and factor) analyses. Cluster analysis allowed to separate from the analyzed group of anthropogenic reservoirs 7 subgroups characterized by a similar chemical composition of waters. The major processes affecting the chemistry of waters were identified and interpreted with help of factor and speciation analysis of two major parameters (iron and sulfur).
Eksploatacja węgla brunatnego prowadzona w rejonie Łuku Mużakowa od połowy XIX w. przyczyniła się do przeobrażenia środowiska naturalnego obszaru i zmian w stosunkach wodnych. W poeksploatacyjnych nieckach zapadliskowych formowały się zbiorniki wodne, tworząc tzw. „pojezierze antropogeniczne”. Skład chemiczny wód jest konsekwencją wietrzenia pirytu (FeS2), obecnego w mioceńskich utworach węglonośnych tworzących obwałowania zbiorników. Intensywny proces utleniania siarczku doprowadził do powstania kwaśnego drenażu - Acid Mine Drainage (AMD) i w efekcie do zakwaszenia wód jezior. W artykule zaprezentowano rezultaty identyfi kacji procesów hydrogeochemicznych wpływających na chemizm wód ww. zbiorników, przeprowadzonej z wykorzystaniem analizy statystycznej (analiza skupień i analiza czynnikowa) i specjacyjnej. Analiza skupień pozwoliła na wydzielenie z rozpatrywanej grupy zbiorników antropogenicznych 7 podgrup cechujących się zbliżonym składem chemicznym wód. Dla zdefi niowania głównych procesów decydujących o chemizmie wód zbiorników zastosowano analizę czynnikową oraz analizę specjacyjną dwóch głównych składników wód (żelaza i siarki).
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 3; 60-69
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies